Megabioscoop aan het Spui
Aantal lokale politieke
partijen groeit als kool
Het is hardy maar zo wil dat tuig het f Beriyn tweede kantoor i
Vrouwen schrijven niet sneller een bon uit'
Randstad
TT f -g 0 Kondor Wessels opent inï
|H
Recordcijfers voor reisorganisatie Vrij Uit
ZATERDAG 11 DECEMBER 1993
Jiz
CHEF WILLEM SPIERDIJK, 071 -356439, PLV -CHEF MEINDERT VAN DER KAAIJ, 071 -35644
Alphenaar hoofdrolspeler in vuurwerk-campagne
ALPHEN AAN DEN RUN-
ANNET VAN AARSEN
Bij de begroeting is het meteen
al schipperen. Zijn rechterhand
zit in een handschoentje en de
vingers zijn een stuk korter. Jor
dan van Loon lost het probleem
op door zijn linkerhand uit te
steken.
Het leven van de 20-jarige AJ-
phen&ar veranderde in één klap
op 1 januari 1993, om 00.10 uur
precies. Een vuurwerkbom ont
plofte in zijn hand. Jordan is nu
één van de zes vuurwerkslacht
offers die figureren in de cam
pagne 'Je bent een rund als je
met vuurwerk stunt'. Hij mist
zijn linkeroog, twee kootjes van
zijn rechterduim en van de
ring-, middel- en wijsvinger één
kootje.
Binnenkort hangt zijn afbeel
ding niet alleen in scholen maar
ook op reclame-zuilen in de ste
den. Het is voor het eerst dat de
campagnevoerders, het ideële
reclamebureau Sire en de Stich
ting Consument en Veiligheid,
echte slachtoffers portretteert
op onder andere posters, post
kaarten en placemats. Terecht,
vindt Jordan. „Ik denk niet dat
jongens ophouden met knoeien
met vuurwerk, als ze André van
Duin op tv zien, verkleed als
rotje. De campagne is heel hard,
maar zo wil dat 'tuig' (ja dat zeg
ik nu wel, maar zo was ik zelf
ook) het toch? Laat de harde re
aliteit maar zien, ze willen het
hard in hun gezicht gezegd heb
ben."
Doodsbenauwd
Zijn moeder zegt dat zij nooit
meer bang hoeft te zijn dat één
van de gezinsleden ooit nog
maar een rotje aanraakt. Jordan
is eenvoudigweg doodsbe
nauwd geworden voor vuur
Jordan van Loon: „Het deed niet echt pijn, het bloedde ook niet hard."
werk, zijn broer Nino heeft er
absoluut geen zin meer in om
tijdens de jaarwisseling te knal
len.
Nino was degene die Jordan
vorig jaar naar binnen bracht.
„Het was geen prettig gezicht",
zegt Jordan. „Ik zag alleen dat
het mis was met mijn hand,
maar Nino heeft alles gezien.
Het deed niet echt pijn, het
bloedde ook niet hard. Ik voelde
ook een straaltje bloed bij mijn
oog lopen, en ik had zoiets van
'waarom wil dat oog niet open'.
Nou er zat dus geen oog meer,
het was gewoon een zwart gat.
Het zag er allemaal heel luguber
uit en ik ben blij dat niet veel
mensen het gezien hebben.
Want de mensen die het wél ge
zien hebben, hebben er nog
steeds moeite mee."
Jordan had het kruid van vijf
tig strijkers in een parfumflesje
gedaan. Hij stak de bom aan,
die vervolgens direct ontplofte.
Zijn broer Nino: „Het was een
echte fragmentatiebom.
Tien dagen na het incident
bleek pas dat er ook een stuk
glas was terechtgekomen in het
hart van Jordan. Na een hart-
foto henk bouwman
operatie kwam dat uiteindelijk
vrij snel goed, maar Jordan zal
nog een paar jaar onder behan
deling blijven voor zijn oog en
zijn hand. „Volgend jaar krijg ik
een glazen oog. dat meebe
weegt. Daarvoor moeten eerst
de oogleden worden geope
reerd. En ze gaan een teen op
de plaats van mijn duim zetten
zodat mijn hand weer een pin
Bioscopen in Den Haag krijgen een fikse opknapbeurt.
Zo wordt Asta aan het Spui verbouwd tot een zogeheten
megabios met tussen de zes en acht zalen die plaats bie
den aan zo'n 1700 bezoekers. Daarnaast gaat eigenaar
MGM het Cineac aan het Buitenhof totaal .renoveren; het
moet het 'toptheater' worden van Den Haag.
DEN HAAG MEINDERT VAN DER KAAIJ
Wanneer Asta over enkele jaren
gereed is, sluit bioscoop Odeon
aan de Herengracht voorgoed
zijn deuren. In de reeds ver
bouwde zalen in Babyion draai
en straks voornamelijk kunst
zinnige films.
Komend voorjaar begint de
verbouwing van het Cineac.
MGM, die in alle grote steden
theaters bezit en ook in Leiden
plannen voor een mega-bio-
scoop heeft, wil het theater een
chique uitstraling geven en ver
andert daarom de naam in Tus-
chinski Den Haag. De bioscoop
krijgt straks zes zalen en een
grand café. De zalen worden ge
schikt gemaakt voor het over
dag houden van congressen.
Na afronding van de renova
tie, naar verwacht eind 1995,
begint MGM aan de ingrijpende
verbouwing van het Asta:thea-
ter. Daarvoor is een overeen
komst gesloten met Vendex die
op de begane grond een winkel
galerij bouwt. De zalen komen
op de eerste verdieping en zijn
met de roltrap bereikbaar. On
der het complex komen naar
verwachting zestig a tachtig
parkeerplaatsen.
Het Odeon aan de Heren
gracht, nu nog onder meer een
zogeheten riksbioscoop, gaat op
termijn dicht. MGM onderhan
delt met Den Haag over de pre
cieze sluitingsdatum. Het per
soneel kan in de andere biosco
pen aan de slag. De bioscoop
Babylon, in het gelijknamige
kantoor- en winkelcentrum bij
het Centraal Station, blijft een
'art-house' waar vooral kunst
zinnige films worden vertoond.
De MGM-bioscopen trekken
op moment vooral een heel
jong publiek, zo blijkt uit onder
zoeken. Met meer verschillende
Dienst parkeerbeheer is misverstanden zat
LEIDEN ANNET VAN AARSEN
Ze merken het meteen bij Par
keerbeheer in Leiden, wanneer
er verhalen over de dienst wor
den gepubliceerd. De parkeer-
controleurs waren dan ook niet
blij met publicaties over onder
andere 'Handleidingen be-
zwaarmaken tegen naheffingen
parkeerbelasting' en het 'Par-
keerboetespel'. „Een negatief
stukje? Weken erna hebben we
er nog last van op straat", zegt
plaatsvervangend hoofd Den
Boef van de dienst.
Hij stuurde het Leidsch Dag
blad een uitnodiging om eens
'mee te lopen'. Want, zo zegt
hij, over de werkwijze van de
dienst Parkeerbeheer en de par-
keercontroleurs bestaan nogal
wat misverstanden bij een deel
van het publiek en als je eens
meeloopt kun je zien waar het
werkelijk om gaat. Tijd dus, om
het uniform maar eens aan te
trekken. Dat blijkt overigens
nog een heel gedoe. De uitdruk
king 'die pet past ons allemaal'
gaat pas na lang zoeken op. De
dienst Parkeerbeheer zit niet
echt ruim in de hoedjes, maat
60. Maar uiteindelijk loopt er
dan toch een nieuwe, zeer tijde
lijke 'metermeid' - zoals veel
Leidenaars vrouwelijke parkeer-
controleurs noemen - op straat,
samen met Edwin Verhoeven,
hoofd-parkeercontroleur.
l iet 'last hebben van...' zoals
Den Boef het noemt, valt hon
derd procent mee. Op deze re
genachtige. rustige vrijdagmor
gen lopen er niet veel 'overver
hitte' foutparkeerders op straat.
Geen scheldpartijen, slechts
hier en daar wat vragen van
voorbijgangers.
„Ik heb net een nieuw wagen
tje gekocht", zegt een man in
een grote rode slee. „Maar hoe
moet dat nu met de parkeerver-
gunning? Die staat nog op het
kenteken van mijn vorige auto
geregistreerd." Het probleem is
snel opgelost, bij het kantoor
aan de Zonneveldstraat kan di-
Velen reageren schouderophalend als ze een bon achter de ruitewisser vinden, maar soms ontstaan lange discussies tussen automobilist en par-
keercontroleur. foto jan holvast
reet een nieuwe vergunning
worden gehaald. „Als u even uw
kentekenbewijs meeneemt",
meldt Verhoeven.
Opdracht
Een deel van de foutparkeerders
heeft volgens hem bij een bon
achter de ruit zoiets van: 'Nou
ja, ik wist dat dit kon gebeuren'.
Maar aan de andere kant heeft
het systeem in Leiden - de ge
meente int parkeer belasting -
tot gevolg dat een aantal par
keerders koste wat het kost on
der de 'boete' uit probeert te
komen. Een parkeerovertreding
wordt door het publiek - omdat
de sanctie een naheffing par
keerbelasting is - niet gezien als
een volwaardige overtreding.
De discussies, die dan volgen,
lopen nu en dan uit de hand.
„Je blijft altijd op je hoede",
zegt Verhoeven.
Een groot misverstand is, vol
gens de parkeercontroleurs, dat
zij per dag een bepaald aantal
bonnen moeten uitschrijven.
„Fout dus, een dergelijke op
dracht krijgen we niet mee.
Maar een heleboel mensen
denken dat het wel zo is", aldus
Verhoeven. De enige opdracht
die de dienst in dat opzicht van
de gemeente heeft meegekre
gen is 'budgettair neutraal uit
komen'. Ofwel: winst maken
hoeft niet en verlies maken mag
niet.
Op de Lange Mare staat een
auto zonder dagkaart of vergun
ning geparkeerd op een vergun
ninghoudersplaats. Verhoeven
trekt zijn bonnenboekje. Even
later, op de Oude Vest, haalt
een man op sloffen de parkeer
controleurs in. In zijn hand een
parkeervergunning. „Ik ben ver
geten mijn parkeervergunning
achter de ruit te leggen", zegt
de man. De bon wordt ver
scheurd. „Hoewel we dat niet
hoeven te doen", zegt Verhoe
ven. „Deze man heeft namelijk
niet aan de eisen voldaan."
Korte ronde
Veel mensen hebben volgens
hem onterecht het idee dat
vrouwelijke parkeercontroleurs
sneller hun bonnenboekje trek
ken en onredelijker zijn als
mensen verhaal komen halen.
Weer een misverstand, aldus
Verhoeven. „Wat ze misschien
niet weten is, dat er bij de
dienst meer vrouwen dan man
nen werken, dat er meer vrou
wen de straat op gaan dan
mannen. De kans is dus veel
groter dat je bij foutparkeren
een bon krijgt van een vrouw."
Het wordt een korte ronde. Er
zijn dan ook weinig foutpar
keerders, overal in de binnen
stad is ook voldóende parkeer
ruimte. „Een verdienste van het
parkeerbeleid. Een paar jaar ge
leden kon niemand zijn auto
kwijt in de stad", zegt Den Boef
bij terugkomst. „Hoe voelde het
nou, de straat op in uniform?
Kom je nu bij ons solliciteren?"
Toch maar niet, deze verslag
geefster voelt een zekere
schroom bij het schrijven van
bonnen.
cetfunctie krijgt."
Grote psychische schade
heeft Jordan er niet aan over ge
houden, zegt hij zelf. „Je merkt
wel, op school bijvoorbeeld, dat
veel mensen niet zo snel meer
met je komen praten. Waar
schijnlijk weten ze niet hoe ze
moeten reageren. Het maakt
me niet zoveel uit. Als ik men
sen interessant vind, stap ik zelf
wel op ze af. Of die mensen in
de kroeg die zeggen: 'Joh, haal
dat lapje van je oog, dan zie je
beter'. Nou dan haal ik het lapje
van mijn oog af en dan weten
ze gelijk niet meer wat ze moe
ten zeggen", aldus Jordan. „Ik
had een grote terugslag ver
wacht maar die is niet geko
men. Ik ben niet iemand om
weken achter elkaar depressief
te zijn."
Maar toch werd er bij de klap
tijdens' de vorige jaarwisseling
in één keer een droom wegge
blazen. Jordan had stille hoop
op een toekomst als profvoet
baller. „Ik ben goed in voetbal,
ik heb zelfs een seizoen bij Ajax
gezeten. Het was een mogelijk
heid, profvoetballen. Maar dat
kan niet meer. Met die hand
zou het gewoon gaan, maar met
mijn oog kom ik de keuring niet
door."
Jordan vindt zelf dat er ge
noeg mogelijkheden overblijven
als hij dit jaar zijn havo-diplo
ma haalt. „Iets in de handel, of
iets met talen misschien", zegt
hij. „Ik heb vrij veel interesses."
In deze tijd heeft de Alphe
naar het nog wel eens moeilijk.
Met de regelmaat van de klok
klinken er harde knallen buiten.
„Daar zitten vuurwerkbommen
tussen", zegt Nino. Jordan:
„Mijn eerste reactie, is telkens
naar buiten te rennen en ze
mijn hand onder de neus te du
wen."
LEIDEN RUDOLF KLEUN
Het bouwbedrijf Kondor Wes
sels wil het komend jaar een
tweede kantoor in Berlijn, bij
Potsdam, openen. Dat is nood
zakelijk door de groei van het
aantal projecten van het con
cern in de Duitse hoofdstad.
Dat kondigde het lid van de
raad van bestuur D. Wessels gis
teren aan op de jaarvergadering
van de onderneming in Leiden.
Kondor Wessels heeft de afge
lopen jaren
'F
met projecten zijn de meest«u
huizen al verkocht. Van eetsl
project dat in de periode 1994k
1995 zal worden gerealiseerju
zijn nu al 80 van de 335 huizei n
verkocht. ti
o
H. Hazewinkel, financiëlju
man binnen de raad van ber<
stuur, verdedigde het terughou b
dende dividendbeleid. Hoewad
ook het afgelopen jaar een beteo
resultaat werd gehaald, is de di 0
videnduitkering verlaagd vaijB
1,80 gulden tot 1,50 per aanjv
deel. Haze
een enorme
groei doorge
maakt. Dat is
vooral te dan
ken aan de ac
tiviteiten in
Duitsland.
Ook in 1994 verwacht het be
drijf een verdere groei van om
zet en winst. De omzet zal naar
verwachting op 880 miljoen gul
den uitkomen, terwijl de winst
in elk geval meer dan de 23,4
miljoen gulden (na aftrek van
belastingen) van het afgelopen
Duitsland
bouwt vooral
veel huizen
Inmiddels wordt 32 procent
van de omzet in Duitsland ge
haald. Over' enkele jaren moet
dat 50 procent zijn. De omzet in
Nederland zal naar verwachting
niet verder groeien. Het afgelo
pen jaar ging het daarbij om
472 miljoen bij een totale omzet
van 696 miljoen gulden.
Vooral de woningbouw in
Duitsland groeit sterk. Utiliteits
bouw (vooral kantoren) blijft
achter. Volgens Wesselss-is de
woningmarkt in Duitsland nu
vérgelijkbaar met die in Neder
land. Voordat wordt begonnen
winkel wees ii
dit verband ojL
de eisen diip
de Duitse
overheid steJE
bij de finanjb
ciering va|d
woningbouw en grondaankori
pen. Die moeten voor een groojv
deel uit eigen vermogen wordejs
bekostigd. Wessels verklaardjv
desgevraagd dat de groep op d|z
moment nog geen beursnotés
ring in Duitsland overweegtf
Kondor Wessels wil eerst verdeje
groeien op de Duitse markt oijr
dan een geschikt moment voo c
zo'n notering af te wachten. I
r
Voor bestuurslid H. van de g
Maas was de jaarvergadering
zijn laatste in deze hoedanig!
heid. Hij nam gisteren afscheid r
na 22 jaar in de directie van resiü
pectievelijk IBB Kondor en Konjï
dor Wessels zitting te hebbeje
genomen. Ter gelegenheid vajf
zijn afscheid is hij benoemd to|r
officier in de orde van Oranjtl
Nassau. De Leidse burgemees r
ter C. Goekoop speldde hem dje
bijbehorende versierselen oj<
tijdens zijn afscheidsreceptie io
de Leidse Schouwburg. 1
soorten accommodaties met
bijpassende films, hoopt het
concern ook ander publiek te
trekken. Vandaar dat de prijzen
straks per bioscoop een klein
beetje gaan verschillen. Nu be
zoekt de Nederlander gemid
deld één keer per jaar de bio
scoop. De directie hoopt dat het
bezoekersaantal met tien pro
cent per jaar gaat stijgen.
Nog dit jaar slaat concurrent
Warner Brothers de eerste paal
van een groot complex in Sche-
veningen. Deze mega-bioscoop
krijgt acht zalen.
Bernard Stöxen haalde veel publiciteit met zijn partij Leiden Weer Gezellig. Stöxen maakte van 1-986 tot 199C
deel uit van de gemeenteraad. archieffoto loek zuyderdui
Gemeentebelangen Rijnsburg,
Verenigd Noordwijk, Iniatief-
groep Democratisch Alphen,
Leefbaar Oegstgeest, Stadspartij
Leiden; de lokale partijen ruk
ken langzaam maar zeker op. In
Nederland zijn er nu, naar
schatting van de Vereniging
Plaatselijke Politieke Groeperin
gen VPPG, ongeveer zeshon
derd. Sinds de vorige gemeente
raadsverkiezingen in 1990 zou
den er ongeveer honderd zijn
bijgekomen. Meest opvallend is
dat ze zich steeds meer in de
middelgrote en grote steden
manifesteren.
Afgelopen maandagmiddag
sloot de termijn waarop nieuwe,
nog niet landelijk geregistreerde
partijen zich konden aanmel
den voor de gemeenteraadsver
kiezingen van volgend jaar. Bij
na vier jaar geleden deden de
plaatselijke partijen het goed, ze
boekten een zetelwinst van 15,5
procent in vergelijking met de
daaraan voorafgaande gemeen
teraadsverkiezingen.
Lokale partijen die zich nu
voor het eerst hebben gemeld
bij hun gemeente, bestaan
geddeltelijk uit 'bekende ge
zichten'. Vooral het dreigende
verkiezingsdebacle van de PvdA
heeft ervoor gezorgd dat in ver
schillende plaatsen PvdA-ge-
meenteraadsleden uit hun frac
tie zijn gestapt en zich nu pre
senteren als nieuwe lokale poli
tieke partij.
Deze situatie doet zich bij
voorbeeld voor in het Noord
hollandse Graft/De Rijp en Pur
merend, en in het Gelderse Am-
merzoden. Maar ook het CDA
en de WD hebben in een aantal
gevallen te maken met uittre
dende fractieleden die terugke
ren in een lokale partij.
Steeds meer laten lokale par
tijen zich zien in grotere steden.
Sinds Ï990 zijn er nieuwe 'loka
len' opgericht in steden als Den
Bosch, Arnhem, Leiden, Hilver
sum. In Amsterdam is ECO
2000 opgericht, in Rotterdam de
Stadspartij. Deze laatste is een
voorbeeld van een lokale partij
die is opgericht in reactie op de
groeiende aanhang van ex
treem-rechts.
Hoeveel invloed plaatselijke
politieke partijen in de komen
de jaren krijgen in hun gemeen
te, is de vraag. De partij Maars-
sen 2000 bestaat binnenkort 2
jaar, maar is er in al die tij(
nooit in geslaagd een wethou
derspost te bemachtigen. Vol
gens Maarssen-2000-raadsli<
Nico van Kooten (tevens secre
taris van de Vereniging Plaatse
lijke Politieke Groeperingen
wordt dat veroorzaakt door d
machtsstrategie van de traditio
nele landelijke partijen die ero[
uit zijn lokale nieuwkomers z(
lang mogelijk buiten te sluiten
Volgens Van Kooten gebeurt da
ook in andere steden.
Binnen de VPPG, waarbij 15(
partijen zijn aangesloten, i
geen gedragslijn afgesprokei
ten aanzien van Centrumdemo
craten en CP'86. De vervvach
ting bestaat dat deze twe
rechts-extremistische partijei
na de komende verkiezingen ii
veel gemeenteraden hun entre
zullen maken. Van Kooten er
kent dat er lastige situaties kun
nen ontstaan als extreem-recht
zich sterk maakt op terreinep
waar juist een plaatselijke groej
pering actief is. „Moet je me|
hen meestemmen als ze eeü
goed voorstel doen op bijvoor
beeld verkeers-technisch vlak
Dat is een probleem."
BADHOEVEDORP
Vrij Uit, in aantallen passagiers
de grootste reisorganisatie van
Nederland, boekte in het afgelo
pen jaar een recordomzet van
om en nabij de 200 miljoen gul
den, 25 miljoen gulden meer
dan in 1992. Het aantal passa
giers steeg naar 800.000.
Voor de komende tijd ver
wacht directeur A. van der
Geest geen stijging meer met
percentages van 30 procent,
zoals in de afgelopen vijf jaar
het geval was. „Door de steedi
groter wordende vraag naar au
tovakanties - onze specialiteit
zijn we explosief gegroeid. Ii
heb de indruk dat het nu wa
rustiger wordt. Voor 1994 ver
wacht ik een stijging van l|
procent."
