DRAMATISCH
Vierdaagse week
voor ambtenaar
Binnenland
Burgemeester Heerlen wil
heroïne aan junks geven
Liever bloot dan bont
T ablettentelmachine
Gemeenten: Bijstand
mag niet lager worden
'Student is nieuwe zondebok van verzorgingsstaat'
JRIJDAG 10 DECEMBER 1993
CPD Gemeenschappelijke I
Werkstraf wegens dodelijk ongeval
Groningen Een 47-jarige inwoner van Diemen is gisteren door
de rechtbank in Groningen veroordeeld tot een werkstraf van
zestig uur. Tevens is hem de rijbevoegdheid'voor zes maanden
ontzegd. Drie maanden daarvan zijn voorwaardelijk. De man
heeft in juni een verkeersongeval veroorzaakt waarbij een dode
en vijf gewonden vielen. Het gebeurde op een kruising in Delf
zijl, die bekend stond als de 'dodenkruising'. In korte tijd waren
daar bij diverse ongelukken al drie doden en tien zwaargewon
den gevallen. Er was zes weken cel en een jaar ontzegging van
de rijbevoegdheid geëist.
Beslag op drie containers vuurwerk
i De politie van Maarssen heeft gisteren beslag gelegd
lop drie containers met vermoedelijk illegaal vuurwerk, waaron
der een flink aantal dozen met strijkers. Naar schatting gaat het
om een partij van ongeveer 10.000 kilo. De containers stonden
op een parkeerterrein in Maarssen. Er is niemand aangehouden.
Machinisten bezetten sporen Utrecht
utrecht Een groep van ongeveer tachtig machinisten heeft gis
termiddag gedurende een half uur vier sporen bij het station
Utrecht CS bezet. Een deel van het treinverkeer werd hierdoor
vertraagd. De machinisten waren in Utrecht voor het overleg
tussen de vakbonden en de Nederlandse Spoorwegen over de
nieuwe dienstroosters van de treinbestuurders. Zij vrezen dat
door de reorganistieplannen de variatie in hun werk zal verdwij
nen. Tijdens de schorsing van het overleg besloten de machinis
ten het treinverkeer korte tijd te ontregelen om hun eisen kracht
bij te zetten.
In Brabant 11 miljoen ton mest 'zoek'
den haag Dit en de komende twee jaar zullen in Brabant in to
taal elf miljoen ton mest 'zoek' zijn. In 1991 en 1992 waren dat
nog maar drie miljoen ton. Dat heeft de Brabantse Milieufedera
tie berekend. De federatie heeft de bemestingsnormen, de hoe
veelheden mest en de capaciteit voor verantwoorde mestafzet-
ting tegen elkaar afgezet. Verantwoord mest afzetten blijkt
steeds moeilijker te worden en daarom dreigen steeds meer
boeren dat illegaal te doen.
Bezuiniging jongeren vakbonden later
den haag De bezuiniging van twee miljoen gulden op de subsi
dies voor de jongerenorganisaties van FNV en CNV, gaat op 1 ja-
nuari niet door. De T\veede Kamer wil en kreeg van minister
d'Ancona (WVC) gisteren uitstel tot 1 juli volgend jaar. In de tus-
sentijd wordt nader bekeken hoe de organisaties in de toekomst
gesubsidieerd moeten worden: via een jaarlijkse bijdrage (zoals
nu) of op ingediende projecten (zoals d'Ancona wil).
Brinkhorst één op Euro-lijst D66
den haag De 56-jarige ex-staatssecretaris Laurens Jan Brink
horst is door een commissie onder leiding van de Gelderse com
missaris van de koningin, Jan Terlouw, bovenaan de kandida
tenlijst van D66 voor de Europese verkiezingen gezet. De com
missie-Terlouw heeft daarmee D66's enige zittende Euro-parle
mentariër Jan Willem Bertens gepasseerd. Die staat nu op num
mer twee. Het advies van de commissie-Terlouw moet z
definitief worden vastgesteld.
Cel en TBS voor mishandeling baby
den bosch De rechtbank in Den Bosch heeft gisteren een 25-ja-
rige man uit Eindhoven veroordeeld tot 4,5 jaar cel en TBS met
dwangverpleging wegens mishandeling van zijn dochtertje. Te
gen de man was vijfjaar cel en TBS geëist. Hij mishandelde het
meisje van twee maanden zo ernstig dat ze nooit zal kunnen
spreken. Het meisje en een 3-jarig zooptje zijn uit huis geplaatst.
'Dit kan zo niet doorgaan
Burgemeester Pleumeekers van
Heerlen wil bekijken of het mo
gelijk is om onder medisch toe
zicht heroïne te verstrekken aan
verslaafden. Op die manier wil
hij de handel in harddrugs on
dermijnen, zo zei hij gisteren
voorde IKON-televisie.
Heerlen is een beruchte drug-
stad. Elke dag worden tien
drughandelaren gearresteerd.
De stad, die ongeveer zeventig
drugpanden telt, gaat verder ge
bukt onder de overlast van on
geveer 1500 verslaafden. Onge
veer de helft van de druggebrui
kers komt uit Duitsland. Per dag
PvdA-plan moet 1500 tot 2000 extra banen per jaar opleveren
besloten daar vanaf fe
Vries vindt deeltijdwerk een
zaak van werkgevers en werkne-
Toch denkt PvdA-woordvoer
der Van Zijl niet dat De Vries
zijn voorstel meteen zal afschie
ten. Volgens Van Zijl is de vier
daagse werkweek voor de PvdA
geen dogma en blijft een
vijfdaagse werkweek mogelijk
bij banen waarbij deeltijd niet
mogelijk is. Maar Van Zijl denkt
dat die banen er maar heel wei-
komen zo'n 350 Duitsers in
Heerlen verdovende middelen
kopen.
„Om de handel kapot te ma
ken., zou je de groep die op
harddrugs is aangewezen, on
der strikt medisch toézicht
langs een andere weg die drugs
beschikbaar moeten stellen,''
zei Pleumeekers, die eraan toe
voegde „de bezwaren te zien en
te erkennen".
De grensgemeenten in Lim
burg zitten volgens Heerlens
burgemeester echter „aan de
rand van wat we nog kunnen
hebben. Dit kan zq niet door-
De PvdA wil dat de rijksoverheid geleidelijk een vierdaag
se werkweek gaat invoeren. Nieuwe banen zouden daar
om in de regel banen moeten zijn van 32 uur. Daardoor
zouden ambtenaren gemiddeld netto zo'n vijftien pro
cent minder gaan verdienen dan bij een volledige werk
week. Uitgaande van 12.000 vacatures per jaar, levert het
plan jaarlijks zo'n 1500 tot tweeduizend extra banen op.
DEN HAAG. CPD kabinet heeft 'UiSt- deZe
De PvdA zal het voorstel volgen
de week aan minister De Vries
van sociale zaken en werkgele
genheid voorleggen. CDA, WD
en D66 zijn niet enthousiast
over het plan en de ambtena
renbonden wijzen het af. De
AbvaKabo noemde het plan
zelfs,,absurd".
In het verkiezingsprogram,
waarover de PvdA vandaag en
morgen vergadert, wordt ook
gepleit voor een wettelijk recht
om in deeltijd te werken. Het
Juwelier geeft
feestje bij
100ste kraak
amsterdam gpd
De Amsterdamse juwelier Nus-
selein geeft niet op. Zijn twee
winkels zijn de afgelopen 27
jaar 99 keer overvallen, dus de
honderdste kraak zal hij ook
nog wel meemaken. „En dan
geef ik een feestje of een recep
tie voor politie en het inbre
kersgilde", belooft hij.
„Ik heb alleen de écht pittige
kraken geteld. Iemand tfie een
dure klok pikt, tel ik niet eens
mee. Jaren geleden, na drie
forse inbraken binnen twee
weken, zijn we gaan terugtel
len hoeveel kraken er al bij ons
waren gezet. Vanaf dat mo
ment hebben we elke beroving
bijgehouden. Helemaal zeker
ben ik dus niet van die 99, het
kunnen er ook al wel meer dan
honderd zijn."
Bij één beroving reden in
brekers met een gestolen auto
dwars door de etalage. En op
de trouwdag van zijn dochter
werd de voordeur met een
kneedbom opgeblazen. Bij de
laatste kraak werd een dia-
mantboor gebruikt met een
doorsnede van twaalf centime
ter. Via een kunststof rolluik
en vervolgens zestien millime
ter dik pantserglas gaven de
boorgaten toegang tot de eta
lage. Daaruit werd een partij
horloges weggegrist ter waarde
van 80.000 gulden.
Voor zijn verzekeraar is Nus-
selein inmiddels een dure
klant. „Zolang je aan de eisen
voldoet, moeten ze je blijven
verzekeren. Alle beveiligings
maatregelen die zij noodzake
lijk vonden, heb ik getroffen.
Laatst nog heb ik trilcontacten
op de winkelruiten geplaatst.
Elke keer als er een tram
langskomt, gaat het alarm af',
aldus Nusselein.
Bij het verbond van verzeke
raars zegt een woordvoerder
dat ze geen ander bedrijf ken
nen dat al zo vaak is beroofd
als dat van Nusselein. Samen
met winkels in audio-appara-
tuur en duurdere kledingsza
ken, zijn juweliers de grootste
risicogroep.
ke invoering van de vierdaagse
werkweek ook bij de gemeenten
en provincies heel goed moge
lijk is. Van Zijl: „Je moet dat per
bedrijfstak of per bedrijf aan
pakken. Dat geldt ook voor de
marktsector, maar daar hebben
wij minder over te zeggen".
CDA en WD wijzen een ver
plichte vierdaagse werkweek af.
Z'j vinden dat werktijdverkor
ting alleen op vrijwillige basis
mag worden ingevoerd. Zij twij
felen ook of het plan wel zoveel
nieuwe banen zal opleveren: de
rijksoverheid krimpt de komen
de jaren immers alleen maar in/
Mede daarom zal D66 volgende
week voorstellen arbeidstijds
verkorting in het bedrijfsleven
te stimuleren. De Democraten
willen een tijdelijke subsidiere
geling voor de werkgever die
nieuwe banen schept door deel
tijdwerk.
Slechts gehuld in
een spandoek met de tekst 'Liever
in onze blote kont dan in bont'
hebben leden van de Amerikaanse
anti-bontgroep PETA (people for
the ethical treatment of animals) gaan ze de strijd
gisteren in het centrum van Am- bruik van bont.
sterdam actie gevoerd. De Ameri- foto
kanen hebben in Nederland een
kantoor geopend. Van daaruit
lan tegen het ge-
anp cor mulder
Nijmegen Vandaag wordt de nieuwe geneesmidde
lenfabriek Europharm in Nijmegen officieel geopend,
maar deze week mocht de pers alvast een kijkje ko
men nemen. Europharm is onderdeel van de Trame-
dico Group en heeft zeven miljoen gulden geïnves
teerd in de modernste apparatuur, machines, produk-
tieruimten en -procedures. Op de foto worden ta
bletten automatisch door een machine geteld.
foto anp koen suyk
De bijstandsuitkeringen van al
leenstaanden en alleenstaande
ouders mogen niet omlaag. Al
leenstaanden moeten zeventig
procent van het minimumloon
houden en alleenstaande ou
ders negentig procent. Dat
vindt het merendeel van de 55
gemeenten (waaronder Haar
lem en Leiden) die hebben
meegewerkt aan een onderzoek
van de vakcentrale FNV.
Het onderzoek werd gehou
den naar aanleiding van de
overeenkomst die staatssecreta
ris Wallage van sociale zaken
vorige maand heeft gesloten
met de Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG). Dat
akkoord houdt in dat de uitke
ringen met twintig procent wor
den verlaagd. Alleen degenen
die kunnen aantonen dat zij
niemand hebben met wie zij
hun kosten kunnen delen, zou
den in de nieuwe Bijstandswet
recht houden op een toeslag
van twintig procent.
Nadat het onderzoek van de
FNV was afgerond, nam het ka
binet een voorstel van Wallage
over dat alleenstaanden het
wettelijk recht moeten houden
op zeventig procent van het mi
nimumloon. Desondanks vindt
de vakcentrale de gegevens die
zijn verzameld toen zij in no
vember met haar
'bijstandskaravaan' door het
land trok, bepaald niet achter
haald. Bij het bekendmaken van
de resultaten van het onderzoek
gisteren in Den Haag werd erop
gewezen dat er geen sprake is
van keiharde toezeggingen door
de regering. CDA en PvdA zijn
ook helemaal niet zo eensge
zind over het wettelijke recht op
aanvulling als in eerste instantie
door Wallage werd gesugge
reerd. Het CDA is van mening
dat de gemeenten de hoogten
van de uitkeringen moeten
vaststellen. Bovendien volgt vol
gende week nog een kamerde
bat over de Bijstandswet. Uit
die onzekerheden trekt de FNV
de conclusie dat de uitkeringen
niet zijn gegarandeerd en dat de
uitkeringsgerechtigden nog al
tijd zijn overgeleverd aan de
willekeur van gemeenten.
De FNV wijst er ook op dat de
positie van de alleenstaande
ouders en woningdelers in elk
geval is verzwakt. Voor hen
geldt het wettelijk recht op aan
vulling niet. Zij blijven daardoor
volledig afhankelijk van de ge
meenten bij het al dan niet aan
vullen van de uitkering met
twintig procent. „En dat kan
niet. Van de uitkeringen kan
echt niets af', aldus FNV-be-
stuurder H. Muller.
In tegenstelling tot de FNV
vindt de VNG dat gemeenten de
volledige vrijheid moeten hou
den bij het bepalen van de
hoogte van de bijstandsuitke
ringen. Alleen dan zien zij kans
om de door Wallage beoogde
bezuinigingen van 380 miljoen
gulden te verwezenlijken. In een
brief aan de Kamer schrijft de
VNG dat zij zich „zonder die
vrijheid niet meer verplicht
voelt tot dat bedrag". De VNG
wil dan ook vasthouden aan het
akkoord dat in november is ge
sloten met Wallage.
Een op de vijf
kiest een vrouw
Een op de vijf kiezers is van
plan volgend jaar mei bij de ka
merverkiezingen op een vrouw
te stemmen. Tweederde van de
ze groep bestaat uit vrouwen,
zo blijkt uit een onderzoek van
de vereniging voor Vrouwenbe-
langen. In 1991 bleek na de sta
tenverkiezingen dat zeventien
procent bewust op een vrouw
had gestemd. Vrouwenbelangen
zou graag zien dat bij de ko
mende verkiezingen één op de
drie plaatsen op de kandidaten
lijsten voor een vrouw is. Bij
CDA, PvdA en WD is dat niet
het geval bij de komende ka
merverkiezingen. Bij Groen-
Links is de helft vrouw.
Programma's
voor hulp aan
jeugd falen
Programma's die er voor moe
ten zorgen dat jongeren de
school niet voortijdig verlaten,
niet met justitie in aanraking
komen of op andere manieren
in problemen raken, falen. Er
zijn enorm veel van dergelijke
projecten bij de jeugdhulpver-
lenging, justitie, welzijn, onder
wijs en volksgezondheid maar
er ontbreekt een duidelijke lijn.
Bovendien werkt iedereen voor
zich en vindt nooit een evalua
tie plaats. Dit blijkt uit een on
derzoek dat in opdracht van het
ministerie van WVC is gedaan
door J. Terpstra van het Insti
tuut voor Toegepaste Sociale
Wetenschappen.
Volgens Terpstra moet het
programma of project zijn afge
stemd op de individuele be
hoeften en omstandigheden
van de jongeren. De sociale
vaardigheden van de deelne
mers moeten worden vergroot.
Hulp moet concreet en prak
tisch zijn en continue worden
gegeven. Daarbij moet een ver
binding worden gelegd tussen
thuis, school en vrije tijd. Evalu
atie van het project door niet di
rect betrokkenen is noodzaak.
Strafrechtdeskundige Verrijn Stuart vindt week cel per 3000 guldenfraude 'waanzinnig
De 132 studenten die dezer dagen in
Amsterdam terechtstaan omdat ze zo
wel een studiebeurs als een bijstands
uitkering hebben opgestreken, hou
den hun hart vast. De eisen van de of
ficier van justitie liegen er niet om: el
ke drieduizend gulden fraude is goed
voor een week gevangenisstraf. Maar
sla twee mensen in elkaar en je komt
er vanaf met duizend gulden boete. De
verhoudingen raken een beetje zoek,
meent strafrechtdeskundige Verrijn
Stuart.
AMSTERDAM THEO DEN BOER
Op de werktafel van Heikelien Verrijn
Stuart liggen de rechtbankverslagen van
twee frauderende studenten die afgelo
pen dinsdag terechtstonden. Tegen een
voormalig economie-student die ten
onrechte 90.000 gulden ontving, eiste
de officier van justitie negen maanden
cel, waarvandrie voorwaardelijk. De
man, inmiddels getrouwd en werkzaam
als verkoper, had al een terugbetalings
regeling getroffen. Als alternatief voor
de celstraf zou hij naast zijn werk in een
half jaar tijd 240 uur dienstverlening
moeten verrichten.
De ex-student ervoer de eis als 'een
mokerslag'. Bij de andere verdachte,
een 32-jarige vrouw, moet de eis dan
helemaal als een klap zijn aangekomen:
tien maanden onvoorwaardelijk voor
een fraude van 120.000 gulden.
„Eén week per drieduizend gulden is
een waanzinnig criterium. Heb je ooit
meegemaakt dat zo'n norm bij milieu
delicten, belastingfraude of witwas-za
ken werd gehanteerd", zegt Verrijn Stu-
art verontwaardigd. „Dan zouden men
sen zelfs levenslang hebben moeten
krijgen. Als je dat ernaast legt, dan is,
deze eis afwijkend hoog".
Het opleggen van pittige celstraffen is
niet gebruikelijk in Nederland. Verrijn
Stuart: „Bij mensen die langer dan zes
jaar moet zitten, spreken we al van
langgestraften. Vrouwen zitten gemid
deld maar zes weken tot zes maanden.
Heel veel straffen zijn voorwaardelijk.
Daarbij wordt ook meegewogen of ie
mand voor het eerst in de fout is gegaan
en wat-ie al heeft gedaan om het goed
te maken. Want in Nederland realiseert
men zich goed dat lange gevangenis
straffen niet werken. Het is een dure
oplossing die weinig oplevert. Dat kan
dus geen reden zijn om bij zo iemand,
die niet in herhaling zal vervallen, een
flinke hap uit zijn of haar leven te ne
men. Daar wordt geen mens beter
De meeste student-fraudeurs zullen
hun celstraf waarschijnlijk kunnen in
ruilen voor dienstverlening, maar toch.
Onder druk van de economische neer
gang zijn, na de illegalen en de bij
standsontvangers nu de frauderende
studenten de nieuwe zondebok, meent
Verrijn Stuart. „Je ziet dat waarde-oor-
delen over bepaalde groepen mensen
meeschuiven met grote economische
ontwikkelingen. Het stelsel van sociale
zekerheid heeft jarenlang een goede
functie vervuld. Nu breekt de overheid
het af onder het vaandel van de econo
mische noodzaak. En wat zie je dan:
parallel daaraan ontstaat een ontwikke
ling waarbij groepen overtreders wor
den gecriminaliseerd.
„Bijvoorbeeld de uitkeringsontvan
gers: in Groningen zouden ze massaal
frauderen. Uiteindelijk bleek het maar
om een paar procent te gaan. Met ille
galen precies hetzelfde verhaal: Neder
land wordt te vol en opeens zijn alle il
legalen slechterikken en worden ze in
één adem genoemd met criminaliteit.
En nu worden de studenten er als groep
uitgepikt. Éérst waren ze nog de 'bloem
der natie', maar nu is er helemaal geen
behoefte meer aan zoveel academici,
zeker niet als ze zoiets als kunstgeschie
denis hebben gestudeerd".
In grote lijnen geeft het strafrecht aan
welke delicten volgens onze normen en
waarden zwaar tellen. Komen de hoge
eisen dan misschien omdat we fraude
zo erg vinden? „Nee", zegt Verrijn Stu
art. „maar het wordt ons aangepraat
door de politiek. Die hanteert het straf
recht als instrument om die boodschap
over tc dragen. Strikt genomen valt het
Ópenbaar Ministerie onder het ministe
rie van justitie. Deze minister probeert
steeds meer invloed te krijgen op de
strafvervolging, meer dan zijn voorgan
gers. Hij wil op die manier zijn politieke
boodschap uitdragen. In Nederland
wordt dat nog altijd als on-netjes be
schouwd".
„De officieren van justitie worden
zelfs aangemoedigd hun verhaal in de
rechtszaal, ten overstaan van de pers,
sterker te presenteren. Het Openbaar
Ministerie moet daar niet aan mee
doen, vind ik. En anders moeten de
rechters maar zeggen: wij voeren onze
eigen strafmaat, daar zitten we hier
Maar is het niet terecht dat, als het
ons minder voor de wind gaat, een sa
menleving eist dat profiteurs strenger
worden gestraft? Verrijn Stuart: „Dat ge
voel heerst ongetwijfeld. Het is een 'wij-
gevoel' waar de regering op inspeelt.
'Wij, de goede, welgestelde, autochtone
burgers' cn 'Zij. de uitkeringsontvan
gers. de allochtonen en nu dus ook de
jongeren'. Ik denk dat je daar heel erg
mee moet oppassen. Het is een verdeel-
en-heers-politiek die onder meer tot
klasse-justitie leidt. Dat zie je nu al. Als
je strenger wilt straffen, waarom geldt
dat dan niet voor de rijkeren? Wc vin
den het in deze samenleving blijkbaar
erger als zwakkeren misbruik maken
van een voorziening".
