Onderwiis niet verder korten p—
Stoffen die I
heel wat doen
opwaaien.
Binnenland
VOOR SPEELTUINEN WAARIN
GEHANDICAPTE EN NIET-
Gokkasten verboden voor
jongeren onder 18 jaar
Wöltgens negeert kritiek met grof geschut
Herdenking Suriname-slachtoffers erkend
Verslaafde in politiebureau mist aandacht
VOOR DE RECHTEN
OVERAL OP DE WERELD*
pONDERDAG 9 DECEMBER 1993
Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke Persdrenst
Minister Ritzen vreest dat Nederland anders concurrentieslag verliest Pensioenpremie
~m a -|i a ambtenaren
den haag anp
KINDERPOSTZEGELS
KOOP KERSTKAARTEN EN KINDERPOSTZEGELS BIJ
ONZE VRIJWILLIGERS OP T POSTKANTOOR.
Schippers winnen geding over lading
Rotterdam De binnenschippers hebben gisteren een kort ge-
ding over de ontbinding van een ladingcontract gewonnen. Het
Belgische chemiebedrijf Tessenderlo moet 400.000 ton zout die
I het jaarlijks koopt van AKZO en per schip laat vervoeren, via de
I schippersbeurs blijven aanbieden. Tessenderlo wilde met de la-
j ding de vrije markt op, maar dat mag niet van de rechtbank in
Rotterdam.
Rechter: Hondje terug naar baasje
lelystad Een vrouw uit Lelystad moet haar hondje Remy af
staan aan haar ex-man. Dat heeft de rechter gisteren besloten.
De \touw had zich sinds de scheiding over het dier ontfermd en
eiste een officiële toewijzing. De vrouw had een verklaring van
een huisarts dat ze niet zonder Remy kan leven. Volgens de
rechter is een kort geding niet het juiste middel om een om
gangsregeling voor een huisdier af te dwingen. Hij wees de hond
toch toe aan het baasje, omdat het bazinnetje ook al de poes
had meegenomen.
Crematorium uit Ijzertijd gevonden
berkel-enschot» Bij archeologisch bodemonderzoek in Berkel-
Enschot zijn op de plaats waar de komende jaren een nieuw
bouwwijk moet verrijzen 27 grafheuvels blootgelegd. De graven
dateren uit de vroege Ijzertijd (tussen 700 en 300 voor Christus).
In de grafheuvels zijn resten gevonden van zestien gedeeltelijk
verkoolde lichamen van mannen, vrouwen en kinderen. De lij
ken zijn niet compleet tot as vergaan, omdat men in de Ijzertijd
niet in staat was een oven op de vereiste temperatuur van 1.200
graden te krijgen, maar bleef steken bij 600 tot 800 graden.
Bosschenaar bekent brandstichting
den bosch Een 38-jarige inwoner van Den Bosch heeft bekend
dat hij op 5 november brand heeft gesticht in de remise van het
busbedrijf BBA in Den Bosch. Bij de brand werd de remise bijna
helemaal in de as gelegd en gingen 43 bussen verloren. De scha
de was vijftien miljoen gulden.
Reisadvies: Ga niet naar Algerije
den haag Nederlanders die naar Algerije willen reizen, wordt
aangeraden van hun plannen af te zien. Landgenoten die al in
Algerije zijn, wordt geadviseerd hun verblijf daar te beëindigen.
Dat heeft het Overlegplatform Reisadviezen gisteren besloten.
Het is daar gevaarlijk omdat fundamentalisten een terreurcam-
i pagne tegen buitenlanders zijn begonnen die al aan zes mensen
het leven heeft gekost.
Onderzoek vierdaagse werkweek GAK
utrecht» De Dienstenbond FNV gaat onderzoeken hoe groot de
steun is onder werknemers van het GAK en de bedrijfsverenigin
gen voor een vierdaagse werkweek. Er wordt een referendum
onder alle 29.000 werknemers gehouden. De FNV hoopt zo ge
dwongen ontslag te voorkomen.
Enquête: Ministelsel niet haalbaar
den haag Als het aan de kiezers ligt. komt er voorlopig geen mi
nistelsel voor de sociale zekerheid. In zo'n stelsel geeft de over
heid alleen nog een basis-uitkering en moeten mensen zich ver
der zelf bijverzkeren tegen werkloosheid of arbeidsongeschikt
heid. Uit onderzoek van het Sociaal-Cultureel Planbureau blijkt
dat 46 procent van de Nederlanders tegen een ministelsel is, 34
procent vóór en 20 procent geen mening heeft.
De uitgaven voor onderwijs in Nederland mogen niet te
ruglopen. Als dat wel gebeurt, loopt Nederland het risico
de concurrentieslag te verliezen met landen die wèl meer
investeren en daardoor economisch opbloeien, zoals
Zuid-Korea en andere Aziatische landen. Dat zegt onder
wijsminister Ritzen in reactie op een onderzoek van de
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ont
wikkeling (OESO) naar het onderwijsniveau in de 24 aan
gesloten lidstaten.
den haag gpd
Jongeren onder achttien jaar
mogen niet meer op gokkasten
spelen. Met dit wettelijke ver
bod hoopt het kabinet de sterke
toename van het aantal jeugdi
ge gokverslaafden dat steelt, een
halt toe te roepen. Om infiltratie
van de georganiseerde misdaad
in speelhallen te voorkomen,
moet de exploitant een verkla
ring van goed gedrag kunnen
overleggen.
Dat schrijft minister An-
driessen (economische zaken),
mede namens de staatssecreta
rissen Simons (volksgezond
heid) en Kosto (justitie), in een
brief die gisteren naar de Twee
de Kamer is verstuurd. De be
windslieden maken zich zorgen
over de toename van het aantal
gokverslaafden en de stijging
van de criminaliteit die daar
mee gepaard gaat. Tal van
maatregelen moeten de overlast
terugdringen.
Naast verhoging van de mini
mumleeftijd voor het bespelen
van gokkasten van zestien naar
achttien jaar, wordt op de auto
maten een sticker met waar
schuwende teksten geplakt. Ge
meenten moeten er scherper op
toezien dat de gokkasten alleen
in horecabedrijven en speelhal
len staan opgesteld. Qaarvoor is
een vergunning vereist. Ook
wordt strenger gecontroleerd of
het aantal automaten waarvoor
een vergunning is verstrekt, niet
wordt overschreden.
den haag» anp
Uit de OESO-rapportage blijkt
dat Nederland de afgelopen ja
ren relatief minder geld aan on
derwijs is gaan besteden dan
andere aangesloten landen. Vijf
jaar geleden gaf Nederland nog
6,6 procent van het bruto natio
naal produkt (BNP) aan onder-
leiden anp
De zorg voor bijzondere arres
tanten zoals verslaafden,
vreemdelingen en minderjari
gen is op een groot deel (77 pro
cent) van de Nederlandse poli
tiebureaus niet voldoende. Dat
blijkt uit een onderzoek van de
vakgroepen Sociale- en organi
satiepsychologie en Klinische
en gezondheidspsychologie van
de Rijksuniversiteit Leiden. Het
onderzoek is uitgevoerd in op
dracht van de ministers Hirsch
Ballin van justitie en Dales van
binnenlandse zaken. Zij kregen
wijs uit. Nu is dat 5,8 procent
ofwel 33 miljard gulden. Alleen
Canada, Finland en Denemar
ken gaven vijfjaar geleden meer
uit dan Nederland. Nu zijn daar
Frankrijk, de Verenigde Staten,
Zweden en Ierland bijgekomen.
Ritzen wijst erop dat het
beeld is vertekend, omdat Ne
derland alles in het werk heeft
het vandaag aangeboden.
De verzorging (op 95 procent
van de politiebureaus) en de
huisvesting (87 procent) kregen
wel een ruime voldoende. Vol
gens E. Blaauw, een van de on
derzoekers, zijn dat stabiele fac
toren. „Een goed gebouwde cel
blijft goed en als schema's voor
het uitreiken van eten worden
aangehouden, kan er weinig
misgaan."
Van dat automatisme is vol
gens hem geen sprake als de ar
restant speciale aandacht ver
eist. Zo krijgen bijvoorbeeld
verslaafden wel methadon om
gesteld om het overheidstekort
terug te dringen. Daar waren
bezuinigingen'voor nodig, ook
op onderwijs. Andere landen
hebben dat veel minder gedaan,
en krijgen straks in de vorm van
hoge rentelasten de rekening
gepresenteerd.
Maar vertekend of niet, de
grens is volgens Ritzen wel be
reikt. „Dat percentage mag niet
verder zakken. Investeren in
kennis is de sleutel naar volledi
ge werkgelegenheid", aldus de
minister.
Hij merkt wel op dat de OESO
zich nauwelijks heeft bezigge
houden met de vraag wat de in
vesteringen opleveren. Juist Ne
derland slaagt er volgens de mi
nister in om zeer doelmatig met
het onderwijsgeld om te gaan,
afkickverschijnselen tegen te
gaan, maar krijgen ze het op
een dusdanig tijdstip dat ze de
hele nacht geen oog dicht kun
nen doen.
Vreemdelingen zouden ook
meer speciale aandacht moeten
krijgen, vindt Blaauw. „Zij ho
ren immers eigenlijk in een huis
van bewaring of het Grenshos
pitium thuis. Daar kunnen ze
hun familie bellen en contact
met mede-gevangenen hebben.
Dat kan op de politiebureaus
zelden of nooit."
Dat de aandacht voor speciale
arrestanten vaak ontbreekt,
vooral door goede leerkrachten
in basis- en voortgezet onder
wijs en een effectieve organisa
tie van het hoger onderwijs.
Het nieuwe OESO-rapport
gaat uit van cijfers van 1991. In
het vorige werden gegevens uit
1988 gebruikt. Als wordt geke
ken naar andere dingen dan
geld, dan is in de tussentijd wei
nig veranderd. De deelname
aan het onderwijs in Nederland
is hoger dan gemiddeld, met
uitzondering van het universi
tair onderwijs. Het opleidings
niveau van vrouwen ligt lager
dan gemiddeld, maar Neder
land is met een inhaaloperatie
bezig. Het OESO-onderzoek be
vestigt dat de leesvaardigheid
van Nederlandse kinderen te
wensen overlaat.
komt volgens Blaauw doordat
agenten de verzorging er vaak
bij moeten doen. „Zij vinden de
verzorging niet hun taak een
agent hoort immers op straat
of zij krijgen er maar weinig tijd
voor", aldus de onderzoeker.
In hun aanbevelingen pleiten
de onderzoekers dan ook voor
de aanstelling van aparte arres
tantenverzorgers. Die zouden
een speciale opleiding moeten
krijgen, waarin zij leren met
conflicten om te gaan en ziekte
symptomen te herkennen.
Voor het basis- en voortgezet
onderwijs trekt Nederland rela
tief weinig geld uit, aldus het
rapport. Ritzen wijst erop dat
het kabinet een miljard extra
heeft uitgetrokken om de posi
tie van leraren te verbeteren.
Overigens reageerde de FNV-
onderwijsvakbond ABOP giste
ren negatief op Ritzens plan om
het vierde jaar van lerarenoplei
dingen een praktijkjaar te laten
zijn. ABOP-voorzitter Vogelaar
is bang dat die plannen in de
praktijk zullen leiden tot een
„nieuwe, goedkope onderlaag"
in het onderwijs. Ritzen wil de
studenten tijdens dat praktijk
jaar een salaris geven dat lager
ligt dan dat van een pas afgestu
deerde leraar.
den haag gpd
Brandenburg slagerijen in Drie-
bruggen IZuid-Holland) wordt
waarschijnlijk de nieuwe rund
vleesleverancier voor de Olvarit-
kindermaaltijden van Nutricia.
Brandenburg gaat vlees met
been uitbenen en verwerken
van Domburg Vlees in Bodegra
ven. Waar het varkensvlees van
daan moet komen, is niet be
kend.
Brandenburg en Domburg
Via een hogere pensioenpremie
gaan ambtenaren volgend jaar
meebetalen aan het uitstel van
de wel die de verzelfstandiging
van het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds (ABP) per 1 ja
nuari 1996 mogelijk moet ma
ken. De maatregel levert 170
miljoen op. Het rijk draagt ruim
300 miljoen bij. Dat zijn de
ambtenarenbonden en het mi
nisterie van binnenlandse za
ken gisteren overeengekomen.
Het akkoord heeft tot gevolg
dat lagere en middelbare amb
tenaren er 0.6 tot 0,7 procent op
achteruit gaan; hoger personeel
gaat er 0,1 a 0,2 procent op
vooruit.
De Tweede Kamer wil de Wet
financiële voorzieningen priva
tisering ABP niet meer vóór 1
januari 1994 behandelen, zodat
deze op zijn vroegst 1 mei 1994
in werking kan treden. De wet
moet ervoor zorgen dat de ja
renlang uitgeholde financiële
positie van het ABP weer goed
wordt. In de jaren tachtig ont
stond daardoor een technisch
tekort van meer dan dertig mil
jard gulden. Door de late be
handeling door de Tweede Ka
mer dreigde een extra gat van
een kleine 500 miljoen gulden.
Door de overeenkomst van gis
teren wordt dat extra tekort nu
weggewerkt.
Raak wil verbod
FNV-Magazine
den haag gpd
Frisdrankenconcern Raak wil
via de rechter een publikatie-
verbod van het blad FNV-Maga
zine. In het blad staat dat Raak
het schimmelwerende middel
Pimaricine toevoegt aan cassis
en dat is bij de wet verboden.
Een partij van 150.000 flessen is
vorige week uit de handel ge
haald voor vernietiging. Volgens
de Raak-advocaat bevat het ver
haal veel onjuistheden.
De Keuringsdienst van Waren
constateerde vorige week dat er
Pimaricine in de cassis zit. Raak
hangt een boete van maximaal
25.000 gulden boven het hoofd.
Het spul is niet schadelijk voor
de volksgezondheid. „Maar de
consument moet erop kunnen
vertrouwen dat alleen goedge
keurde middelen in cassis zit
ten", aldus Justitie.
Volgens Raak zit het anti
schimmelmiddel al 15 jaar in
cassis en was de Keuringsdienst
op de hoogte. Een oud-mede
werker van Raak zegt in FNV-
Magazine, dat toevoeging van
Pimaricine door Raak geheim
werd gehouden. „We gebruik
ten het in mijn tijd om het gis
tingsproces tegen te gaan. Zat
het er niet in, dan spoot de cas
sis tegen het plafond."
zouden de plaats innemen van
de Hilgersberger Vlees- en Vee
handel (HW) en de slachterij
UVS, uit Gorinchem. De kinder
voedingproducent verbrak vori
ge maand het contract omdat
het vlees was besmet met een
schoonmaakmiddel. Daarop
zijn een miljoen potjes Olvarit
met varkens- en rundvlees uil
de handel genomen. Halverwe
ge volgende maand moeten alle
26 soorten Olvarit-maaltijden
weer te koop zijn.
Verrassende kadcfs?.
IKEA is er vol van.
20, 21 en 23 december is IKEA geopend tot 21.00 uur.
AMSTERDAM DELFT DUIVEN/ARNHEM E1NDHOVEN/EKKERSRUT SLIEDRECHT
haarlem sjaak smakman
„Ontbinden die zaak", riep PvdA-fractie-
ieider Wöltgens gisteren dreigend. Als de
Eerste Kamer het waagt om de komende
weken opnieuw dwars te liggen bij bela
den onderwerpen als het schrappen van
de inflatiecorrectie of de aanscherping van
de Vreemdelingenwet, dan moet het kabi
net desnoods maar grof geschut gebruiken
en de Senaat ontbinden.
Tussen de Eerste en Tweede Kamer wringt
het al sinds jaar en dag. Officieel is de po
litieke afweging voorbehouden aan de
Tweede Kamer en moet de Eerste Kamer
zich beperken tot een technische toetsing:
strookt deze wet met de Grondwet en is ze
pok praktisch uitvoerbaar. In werkelijk
heid lopen die twee toetsingen steeds
door elkaar. Of je nu de Abortuswet, de
Euthanasiewet of bijvoorbeeld de nieuwe
Vreemdelingenwet neemt: stuk voor stuk
straalt de moeizame regelgeving uit hoe
fel het politieke gevecht is geweest. En de
ellende is: hoe feller het gevecht, des te
moeizamer de regelgeving en dus hoe
meer reden de Eerste Kamer heeft om
Kamer, in die toetsing ligt het bestaans
recht van de Senaat en daarop mag ze ook
niet worden veroordeeld. In de praktijk
echter wordt de behandeling in de Eerste
Kamer steeds politieker. Het kamerbesluit
om ook volgend jaar de inflatiecorrectie te
schrappen, zou een hamerstuk moeten
zijn in de Senaat. Technisch is het immers
probleemloos uit te voeren. De senatoren
vinden het echter niet aangaan dat de ho
gere inkomens op deze manier voor de
derde keer in deze kabinetsperiode slui
penderwijs meer belasting moeten beta
len. Dat is geen technische maar een poli
tieke toetsing.
Als de Eerste Kamer het niet eens is met
een wetsontwerp, dan kan zij dat verwer
pen of een aanpassing eisen. Bij dat
laatste moet de betrokken minister dan
een zogeheten novelle opstellen (waarin
de eisen van de Senaat worden verwoord)
en vervolgens voorleggen aan de Tweede
Kamer. Geeft die het groene licht, dan kan
de minister met het aangepaste wetsvoor
stel weer naar de Senaat.
Houdt de minister voet bij stuk, dan kan
hij de senatoren voor het blok zetten door
bijvoorbeeld met aftreden van hemzelf of
desnoods het hele kabinet te dreigen. Het
kabinet kan ook nóg zwaarder geschut in
stelling brengen: de Eerste Kamer ontbin
den en opnieuw laten kiezen door Provin
ciale Staten (die sinds 1848 uit hun mid
den de senatoren aanwijzen). Dat is sinds
de oprichting van de Senaat in 1815
slechts één keer gebeurd in 1903. Omdat
er dan geen nieuwe (staten)verkiezingen
worden gehouden, verandert niets in de
politieke verhoudingen. Wèl hebben de
politieke partijen dan de gelegenheid om
dwarsliggers uit eigen gelederen te verwij
deren.
En dat is nu waar Wöltgens, maar ook Bol-
kestein (WD) en Lankhorst (GroenLinks)
zich gisteren onomwonden voor uitspra
ken: gebruik desnoods dit paardemiddel
maar eens om de heren en dames senato
ren goed de stuipen op hettijf te jagen.
Één punt blijft echter pijnlijk in de lucht
hangen. Dat is de vraag of de Eerste Ka
mer niet op zijn minst een beetje gelijk
heeft met haar kritiek dat in de Tweede
Kamer politieke afwegingen zo vaak en zo
snel de doorslag geven, dat de Tweede Ka
mer haar controlerende functie ten aan
zien van het kabinet niet meer waar
maakt. CDA-senator Kaland noemde de
kamerleden vorig jaar zelfs smalend
'stemvee'. Met zijn harde uitspraken ne
geerde Wöltgens gisteren ten onrechte de
forse kritiek aan het eigen adres. Want zou
niet juist die fundamentele kritiek uit de
Senaat aan de orde moeten komen bij uit
gerekend een discussie over politieke ver
nieuwing?
Amsterdam Enkele tientallen mensen hebben gisteravond
in Amsterdam de vijftien mensen herdacht die op 8 decem
ber 1982 in Suriname door het leger werden vermoord. 4
Ook anderen die in de strijd voor de democratie zijn geval
len, werden herdacht. Er werd een krans gelegd bij de Mo-
zes- en Aaronkerk, waar ook een bijeenkomst werd gehou
den. Op de foto draagt een vrouw kruisen met de namen nieuwe consul-generaal, N. Stadwijk-Kappel, uitgenodigd
van de geëxecuteerden de kerk binnen. Eerder op de avond voor een kop koffie. „Dat ervaren wij als erkenning", zei
was een fakkeloptocht gehouden naar het Surinaamse con
sulaat. Het was voor het eerst dat de deelnemers het (Suri
naamse) grondgebied rond het consulaat mochten betre
den om de doden te eren. Later\verden zij zelfs door de
voorzitter Hoost van het Komitee Herdenking Slachtoffers
Suriname. foto anp arthur bastiaanse
Kritiek onderzoekers op begeleiding bijzondere arrestanten
KINDERPOSTZEGELS
KOOP KERSTKAARTEN EN KINDERPOSTZEGELS BU
ONZE VRIJWILLIGERS OP T POSTKANTOOR.
Nieuwe slager voor Nutricia
KINDERPOSTZEGELS
KOOP KERSTKAARTEN EN KINDERPOSTZEGELS BU
ONZE VRIJWILLIGERS OP 7 POSTKANTOOR.
