scheuren.
Oostenrijkse politie
jaagt op neonazi's
Syrië wil verder praten
over vrede met Israël
Buitenland
Markus Wolf in beroep
tegen gevangenisstraf
A
Regering Malawi weigert
af te treden na onlusten
Jeltsin bemiddelt tussen
Ingoesjiërs en Ossetiërs
Greenpeace: Rusland dumpplaats van Westen
iDAG 7 DECEMBER 1993
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
"Varten in regering Zuid-Afrika
gg[A_» Zuid-Afrika heeft sinds vanaochtend na ruim drie
n-en blanke overheersing een regering waaraan ook zwar-
deelnemen. De zogeheten Uitvoerende Overgangsraad
lm vandaag in Kaapstad bijeen voor zijn eerste zitting,
raad heeft tot de eerste democratische verkiezingen in april
rend jaar, zeggenschap en vetorecht over onder meer de bui-
fandse politiek, defensie, binnenlandse veiligheid en fïnanci-
Ret blanke-minderheidsbewind van president Frederik de
rk blijft formeel aan tot na de verkiezingen een nieuw kabinet
(et tot nu toe niet voor zwarten toegankelijke parlementsge-
iw verzamelden zich vanochtend de vertegenwoordigers van
[entien organisaties. Zij waren betrokken bij de opbouw van
inieuwe politieke structuur voor Zuid-Afrika zonder rassen-
auwe teddybeer alsnog verkocht
5EgENEen Canadese verzamelaar heeft gisteren op een vei-
jin Londen 49.500 pond (ongeveer 135.000 gulden) betaald
'reen 85 jaar oude blauwe teddybeer met de naam Elliot. De
irdeed in 1908 dienst als etalagemodel voor het Londense
renhuis Har rods, maar de klanten bleken de kleur niet aan-
tkelijk te vinden. De beer werd niet verkocht.
„ftere zonnepanelen op Hubble
Twee astronauten van het ruimteveer Endeavour
gisteren op 600 kilometer boven de Aarde de twee zon-
janelen van de ruimtetelescoop Hubble van elk twaalf bij drie
vervangen door een nieuw type dat minder trilt en daar-
ir de waarnemingen minder stoort. Eén zonnezeil liet zich
meer oprollen en werd als afval in de ruimte achtergelaten.
aok Syrië verbiedt de PKK
it ara Syrië heeft, net als Duitsland, de separatistische Kurdi-
je Arbeiderspartij PKK verboden en zal aanvallen door de or-
ajisatie op Turkije vanaf Syrisch grondgebied verhinderen,
dor Syrië is behoud van de territoriale integriteit van Turkije
Diangrijk omdat een stabiel Turkije een garantie is voor vrede
ije regio, aldus de minister van buitenlandse zaken.
[ijnwerkers staken in Bulgarije
|Ai Meer dan 20.000 Bulgaarse mijnwerkers, van wie de
este met ontslag worden bedreigd, zijn gisteren in staking ge
in om de regering te dwingen vier maanden aan achterstallige
ien te betalen, de met verlies draaiende sector te vernieuwen
nieuwe banen te vinden voor diegenen die op straat komen
liaan.
:ltsin verhoogt ambtenarensalarissen
SKQuNog geen week voor de parlementsverkiezingen in
sland heeft president Jeltsin bij decreet het minimum-
jandloon voor ambtenaren verhoogd met 89 procent. Presi-
"htieel woordvoerder Orfjonov hield vol dat de maatregel ,,ge-
\1 toevallig" vlak voor de verkiezingen van zondag wordt afge-
(ïdigd. De maatregel gaat deze maand in en betekent dat de
'pimale beloning voor werknemers in overheidsdienst van
roebel omhoog gaat naar 14.620 roebel (23 gulden).
«echter stelt vonnis Mölln uit
ileswig In het proces rond de racistische moordaanslag op
e Turkse vrouwen in het Noordduitse Mölln heeft de rechter
teren geen uitspraak gedaan. Kort voor de geplande uitspraak
am de advocaat van de twee verdachten plotseling met een
getuige, die aanvankelijk had verklaard dat hij betrokken
Is bij de daad. Maar later herriep hij deze verklaring. De recht-
is nu begonnen met een nieuw onderzoek.
Schuldig aan serie bombriefaanslagen
Toestel verliest banden, maar landt veilig
MOSKOU GPD
In de serie bombriefaanslagen in Oostenrijk is gisteren
een nieuw slachtoffer gevallen, het vijfde sinds het begin
van de campagne afgelopen vrijdag. De medewerkster
van een advocaat raakte zwaar gewond toen ze de post
van haar baas opende. De politie zoekt de afzenders van
de explosie ven in kringen van neonazi's. Sinds vrijdag
zijn tien bombrieven ontdekt.
WENEN DPA-Rtr
Onder de geadresseerden waren
de sociaaldemocratische minis
ter van vrouwenzaken, Johanna
Dohnal, en een in minderhe
denproblematiek gespeciali
seerde parlementariër van de
Groenen. In deze twee gevallen
konden de brieven worden on
derschept. Het ministerie van
binnenlandse zaken heeft alle
personen in het openbare leven
tot voorzichtigheid gemaand.
De meeste slachtoffers zijn
bekend geworden door hun in-* gemeester Helmut Zilk en een
rooms-katholieke priester wer
den vrijdag de eerste slachtof
fers van de bombriefcampagne.
Bij verscheidene gedemon
teerde bommen zijn briefjes ge
vonden met de tekst: „We we
ren ons, graaf Rüdiger von Star
hemberg". Deze graaf had in
1683 Wenen met succes tegen
de Turken verdedigd. Neonazi's
gebruiken volgens Binnenland
se Zaken zijn naam als code
woord.
De toestand van twee van de
vier gewonden, de Weense bur-
zet voor buitenlanders, vluchte
lingen en minderheden. Ver
moedelijk zijia ze daarom in het
schootsveld van rechtsextremis-
ten terechtgekomen. Een
Kroatische journaliste van de
Oostenrijkse omroep en een
populaire plaatselijke politicus,
is kritiek. Minister Löschnak
(binnenlandse zaken) verklaar
de dat de hoeveelheid zeer ex
plosieve nitroglycerine in de
brieven dodelijk kan zijn. De
springstof is verborgen in met
Rechter veroordeelt spionagechef DDR
maand zeven jaar tegen de 70-
jarige ex-generaal. Tegen de
vroegere topspion waren 41
aanklachten ingediend.
Wolf hoeft niet meteen naar
de gevangenis. Na een kort
voorarrest in de herfst van 1991
kwam hij op borgsom vrij. In
verband met het goede gedrag
van de voormalige topspion
vindt de rechtbank een opslui
ting tot de eigenlijke gevange
nisstraf niet nodig.
Rechter Klaus Wagner zei in de
motivering van het vonnis dat
de rechtszaak tegen Wolf geen
politiek proces is geweest. Hij is
niet veroordeeld als symbool
van de vroegere DDR, maar we
gens zijn verantwoordelijkheid
voor spionage tegen West-
Duitsland, aldus Wagner. „Het
ging om de juridische gevolgen
van een misdrijf."
DUSSELDORF D PA-AFP-Rtr
Markus Wolf, de voormalige
baas van inlichtingendienst van
de DDR, gaat in beroep tegen
de veroordeling tot zes jaar ge
vangenisstraf wegens hoogver
raad en omkoping. Een recht
bank in Düisseldorf had hem
gisteren schuldig bevonden.
Als chef van de Oostduitse
spionagedienst vormde Wolf
van 1953 tot 1986 een groot ge
vaar voor de veiligheid van
West-Duitsland, aldus de recht
bank na een proces van zeven
maanden. Het hof achtte Wolf
in drie gevallen schuldig aan
verraad en omkoping van func
tionarissen.
De aanklager had Wolf verder
verweten informatie aan de
KGB de geheime dienst van
de Sovjetunie te hebben
doorgespeeld. Hij eiste vorige
Vindt u ze niet prachtig, de nieuwe decemberzegels? U
kunt er al uw beste wensen mee versturen aan wie u maar wilt:
aan uw familie, vrienden, kennissen of collega's. De zegels moet
u wel voorzichtig scheuren.
En vergeet u de postcode niet, dan zorgen wij ervoor dat
uw beste wensen op tijd aankomen.
Wij zorgen ervoor.
kunsthars afgedichte plastic
rietjes. „We hebben te maken
met professionals of een hoog
begaafde krankzinnige", zei Lö
schnak, wiens ministerie een
beloning van 100.000 schilling
(16.000 gulden) heeft uitge
loofd.
De laatste jaren is het aantal
aanslagen op vreemdelingen,
vooral vluchtelingen, in Oosten
rijk toegenomen, maar het ge
weld heeft nooit de omvang be
reikt van dat in Duitsland en
Frankrijk.
De bombriefaanslagen heb
ben nu een politiek dispuut
over de wortels van het extre
misme ontketend. Jörg Haider,
de leider van de uiterst-rechtse
Vrijheidspartij legde de schuld
bij Oostenrijks liberale asielpoli
tiek. „Ons land is een centrum
voor georganiseerde misdaad
geworden en uit het buitenland
zijn tal van conflicten geïmpor
teerd", verklaarde Haider. Hei
de Schmidt, leider van het van
de Vrijheidspartij afgescheiden
Liberale Forum, stelde Haider
zelf verantwoordelijk voor „het
aanwakkeren van nationalisti
sche sentimenten".
'Glasnost' in
Brussel voorbij
BRUSSEL «PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
Pogingen de sfeer van geheim
zinnigheid rond 'Brussel' te
doorbreken, zijn gisteren door
de ministers van buitenlandse
zaken van de Europese Unie
de opvolger van de EG terug
gedraaid. Interne documenten
van de Europese Unie zijn
voortaan in principe geheim en
voor het publiek niet toeganke
lijk. Ook uitslagen van stem
mingen over het Europese justi-
tiebeleid en de buitenlandse
politiek worden in de toekomst
niet meer gepubliceerd.
De Nederlandse minister
Kooijmans (buitenlandse za
ken) verzette zich gisteren als
een van de weinigen tegen de
nieuwe afspraken. Kooijmans
bedong wel dat de regering de
Tweede Kamer gewoon 'gehei
me' Brusselse stukken kan blij
ven sturen.
De 'Brusselse glasnost' begon
vorig jaar, toen de Europa-elite
tot zijn schrik bemerkte dat gro
te groepen Deense en Franse
burgers zich bij referenda over
'Maastricht' van de verdere Eu
ropese eenwording afkeerden.
De ministers van buitenlandse
zaken spraken af vaker in het
openbaar te vergaderen, stem
uitslagen te publiceren en het
publiek beter te informeren. Al
snel bleek dat veel delegaties te
gelijk vreesden dat die open
baarheid de onderhandelingen
binnen de EU zou bemoeilijken.
Honderdtwintig passagiers en de bemanning
van een Russisch verkeersvliegtuig kregen giste
ren de schrik van hun leven toen het toestel di
rect na de start twee banden verloor. De piloten
zagen echter kans de Tupolev 154 veilig te laten
landen.
De verkeersleiding in Moskou waarschuwde
de piloten dat twee banden van de achterste
wielstellen in stukken uiteen waren gespat bij
het opstijgen. De bemanning vloog door naar de
geplande tussenstop, het Siberische Krasno-
jarsk, liet de kerosine opbranden en zette het
toestel vervolgens in een regen van vonken aan
de grond.
De piloten konden direct bij de bandenleve
ranciers aan de bel trekken. De betreffende fa
briek staat namelijk in Krasnojarsk. Volgens
vice-directeur Koedelitsj van het privé-bedrijf
Krasnojarsk Luchtvaart is het af voor de vierde
keer dat de Krasnojarsk-banden aan flarden
gaan. „Het rubber dat ze gebruiken, is niet be
stand tegen de druk gedurende het opstijgen en
landen", aldus Koedelitsj.
Palestijnse jongeren marcheren door de straten van Hebron om een gevallen kameraad te eren. De spanning
in het stadje op de westelijke Jordaanoever is de afgelopen dagen gestegen door wederzijdse moordaansla
gen van Palestijnen en Israëli's. foto ap Jacqueline arzt
JERUZALEM AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Syrië is bereid eind januari de vredesbesprekin
gen met Israël te hervatten. Volgens de Israëlische
radio heeft de Amerikaanse minister Christopher
(buitenlandse zaken) de Syriërs ervan overtuigd
dat het overleg resulaat kan opleveren. De hervat
ting van de onderhandelingen wordt donderdag
officueel aangekondigd, tegen het eind van
Christophers rondreis door het Midden-Oosten.
Gisteren was de Amerikaanse minister in Am
man, waar hij sprak met koning Hussein en PLO-
voorzitter Arafat. Volgens Israëlische bronnen
hebben de Jordaniërs laten weten dat ze vooruit
gang willen boeken in de economische onder
handelingen. Maar ze zijn nog niet bereid een
vredesverdrag met Israël te sluiten.
Arafat probeerde Christopher ertoe over te ha
len in te grijpen in de Israëlisch-Palestijnse on
derhandelingen. Maar de Amerikanen zijn daar
toe alleen bereid als ook Israël het wil. Arafat
noemde het van groot belang dat het Israëlische
leger zijn terugtrekking in de Gazastrook en Jeri
cho begint op de afgesproken datum, 13 decem
ber. Maar de kans op vertraging is groot.
Premier Rabin zei gisteren dat met de PLO stil
zwijgend is overeengekomen het begin van de te
rugtrekking twee weken uit te stellen. Volgens
hem betekent dat geen schending van de over
eenkomst, zoals de PLO meent. Het gaat erom,
zei hij, dat de terugtrekking op tijd wordt afge
rond.
Arafat op 13 december in Nederland ont
moet donderdag in de wandelgangen van een
Unesco-conferentie in Spanje, de Israëlische mi
nister Peres (buitenlandse zaken).
Honderden Israëlische betogers hebben vanmor
gen uit protest tegen het vredesverdrag met de
PLO kruispunten geblokkeerd in Israël en de be
zette gebieden. De actie volgde op de dood van
twee Israëli's vader en zoon gisteren. Ze
kwamen om het leven bij een aanslag door Pales
tijnen in de buurt van Kiryat Arba. Drie andere
kinderen uit het gezin raakten gewond.
Onmiddellijk na het incident vernielden kolo
nisten Arabische eigendommen in de buurt van
Kiryat Arba en de nabijgelegen stad Hebron. Zo
wel in Israël als in de bezette gebieden waren gis
teravond duizenden betogers tegpn het akkoord
met de PLO op de been.
De sfeer in Hebron en omgeving, waar kolonis
ten het afgelopen weekeinde een Palestijn dood
schoten en drie anderen verwondden, is na de
schietpartij van gisteren verder opgelopen. Voor
de stad is een uitgaansverbod afgekondigd en de
Israëlische troepenmacht is versterkt.
niers, wordt verantwoordelijk
gesteld voor de meeste van de
gewelddadige incidenten van
eind vorige week.
De gevechten braken uit toen
het leger het hoofdkwartier be
stormde van de Jonge Pioniers
in Lilongwe, de hoofdstad. De
bestorming werd ondernomen
uit vergelding voor de dood van
twee soldaten in de noordelijke
stad Mzuzu. Zij zouden door
Jonge Pioniers zijn omgebracht.
Malawi wordt-momenteel ge
regeerd door een drie leden tel
lende presidentiële raad. De
hoogbejaarde president, Kamu-
zu Banda, onderging ih oktober
een hersenoperatie en droeg
zijn bevoegdheden over aan het
interim-college. De Consultatie
ve Raad kreeg formeel de op
dracht verkiezingen voor te be
reiden die zijn uitgeschreven
voor mei volgend jaar.
MOSKOU DPA
De regering van Malawi is naar
eigen zeggen de situatie in het
land meester. Er is een einde
gemaakt aan de onlusten die 22
mensen het leven hebben ge
kost en 109 anderen hebben
verwond. De regering verwierp
gisteren een oproep van de Na
tionale Consultatieve Raad tot
aftreden.
Minister Ntaba (buitenlandse
zaken) zei dat „kleine groepen"
die op eigen gezag handelden,
verantwoordelijk zijn voor de
twee dagen van gevechten en
plunderingen. Leger en politie
gingen gisteren door met uit
voering van orders van de rege
rende presidentiële raad om
een omstreden paramilitaire
jongerenorganisatie van de re
gerende Malawische Congres
partij te ontwapenen. De afde
ling, de zogeheten Jonge Pio-
den voornamelijk door hun
landslieden bewoonde plaatsen
in de omgeving van de Noor-
dossetische hoofdstad Vladikav
kaz aan te sluiten bij Ingocsjië.
Dit werd verhinderd door Oss-
etische troepen en troepen van
het Russische ministerie van
binnenlandse zaken.
Jeltsin riep de noodtoestand
uit voor het gebied. In de afge
lopen maanden moesten vele
Ingoesjiërs de vlucht nemen uit
Ossetisch gebied. Jeltsins plan is
nu Ingoesjische vluchtelingen
per decreet naar vier plaatsen in
hun vroegere land rondom de
Noordossetische hoofdstad Vla
dikavkaz te laten terugkeren,
maar bij aankomst zei hij „we
zitten hier met een heel pak
problemen, nationale, territo
riale en problemen van terroris
me, die wij samen met de plaat
selijke leiders moeten pogen op
te lossen".
President Boris Jeltsin van Rus
land is gisteren naar de Noord-
Kaukasus gereisd om te bemid
delen in het nationaliteitencon-
flict tussen Ingoesjiërs en Oss
etiërs. Hoofdpunt is het oplos
sen van het vluchtelingenvraag
stuk dat door het conflict is ont
staan.
De Ingoesjiërs, een in de
Tweede Wereldoorlog uit de
Noord-Kaukasus gedeporteerd
volk, zijn sinds hun rehabilitatie
in 1957 naar hun land terugge
keerd dat zich Liitstrekte over de
Russische deelrepublieken
Tsjetsjenië en Noord-Óssetië.
Vorig jaar werd een deel van
de republiek Tsjetsjenië afge
splitst en de republiek Ingoesjië
geschapen met als hoofdstad
Nazran. Daarna brak het con
flict met de naburige Ossetiërs
uit, omdat de Ingoesjiërs poog-
MOSKOU HANS GELEIJNSE
afval. „Wij zijn in januari '93 gebeld door
het Britse bedrijf Euromet met de vraag of
wij een mogelijkheid kenden voor de ver
werking van 70 ton kwikhoudende batterij
en. Wij hebben Euromet toen in contact ge
bracht met het bedrijf in Krasnodarsk. De
Britten hebben zelf de lading verscheept,
waarschijnlijk naar Riga of St. Petersburg."
Wat er daarna mee is gebeurd, is Neelen
niet bekend. Ook weet hij zich geen raad
met het Greenpeace-rapport. „Waar wor
den we nou precies van beschuldigd",
vraagt hij zifch af. „Ook iemand van Green
peace in Nederland kon me dat niet vertel
len. Ik weet dus niet eens waarlegen ik me
moet verdedigen. Wij hebben in elk geval
niets gedumpt."
CORRESPONDENT
Sovtrade Netherlands BV is een van de 93
westerse bedrijven die in Rusland indus
trieel afval dumpen. Dat staat in het Green
peace-rapport 'Rusland, de creatie van een
afvalkolonie' dat vanmorgen is gepubli
ceerd.
De handelsonderneming probeerde be
gin dit jaar 70 ton kwikhoudend afval, oude
batterijen van de Amerikaanse firma Dura-
cell, af te leveren aan een 'recycling-fabriek'
in Krasnodarsk. De Russische douane heeft
de zending echter onderschept. Volgens
Greenpeace hebben de westerse bedrijven
van 1987 tot november 1993 in totaal 34
miljoen ton afval geprobeerd te lozen.
Greenpeace achterhaalde dat 4.000 ton
afval (kwik, koper, radioactief en pestici
den) daadwerkelijk in Rusland is terechtge
komen. Volgens de organisatie is dit echter
het 'topje van de ijsberg'.
Volgens het rapport wordt de term 'recy
cling' veelvuldig door de afzenders gebruikt
om de aard van hun handelswaar te verhul
len. Jan Rispens van Greenpeace Duitsland:
„Recycling klinkt positief, milieubewust.
Maar het komt, zeker hier in Rusland, vaak
gewoon neer op dumpen. Als er al wordt
verwerkt, blijven er vaak zeer milieuvervui
lende afvalstoffen over, die gewoon op een
lokale dump worden gestort."
Directeur R. Neelen van Sovtrade Nether
lands BV, gevestigd in Rotterdam, ontkent
verantwoordelijk te zijn voor dumping van
