X
Het stalletje is in trek
Lange kaars in hoge
kandelaar stoort het minst
Leven en wonen
Razendsnelle
telefoonklapper
Juinkabouter 100 jaar
Cadeautje
'Trade not aid'
Met muziek
REDACTIE HENRIETTE VAN DER HOEVEN
Kaarsen op tafel vragen een goed
doordachte keuze en opstelling. Zet
tijdens het kerstdiner liever geen
schaal met drijfkaarsen of theelicht
jes neer, bij het aanreiken van het
zout kun je hieraan je arm branden.
Kies bij voorkeur voor hoge kande
laars met lange kaarsen. Dat praat
ook makkelijker met de disgenoten
aan de andere kant van de tafel. Een
veelarmige kandelaar op een hoge
voet leent zich ook goed als tafel
versiering.
Door een glazen kandelaar te kie
zen wordt deze nog minder als een
obstakel ervaren. Een kandelaar van
glas met lange dinerkaars kan wel
wat opsmuk hebben. Er zijn alle
mogelijke modellen en kleuren
kaarsenkransjes te koop. Kies een
kleur die past bij servies of servet
ten.
Voor een gedekte tafel met klas
siek servies, bestek en glaswerk
blijft de witte kaars favoriet. Hebt u
een modern effen servies in wit, dan
kunnen fel gekleurde kaarsen met
bijpassende servetten een heel
apart accent geven. Bij een effen
servies in kleur doen kaarsen in
exact dezelfde tint het prima.
Niet altijd zijn kaars en kandelaar
voor elkaar geschapen. Is de kaars
te groot, ga dan niet met een mesje
krabben en schaven. Dompel de
onderkant van de kaars in een bakje
met warm water en rol hem dan
tussen de handen. Efficiënter is een
kaarsenslijper, die twee slijppunten
heeft, waardoor vrijwel elk model
normale diner- of huishoudkaars op
maat kan worden gemaakt.
Voor kaarsen die te klein zijn voor
de houder zijn doosjes met kaar
senpassingen te koop. Dit zijn ge
plooide kuipjes van aluminiumfolie,
die in de houder worden geplaatst.
Staat de kaars hiermee nog wankel,
gebruik dan twee of meer passin
gen.
Voordeel van deze opvullers is dat
ook na het volledig opbranden van
de kaars meteen weer een nieuwe
in dezelfde passing kan worden ge
zet. Je hoeft ook het stompje niet
moeizaam uit de kandelaar te peu
teren. In glazen kandelaars kun je
een kaars zonder passing beter niet
helemaal laten opbranden. De kans
bestaat dat de kandelaar knapt.
Snuiten
Koop voor de dinertafel bij voorkeur
eerste kwaliteit kaarsen. Die wal-
Het Amsterdamse softwarebedrijf BiSC heeft een ra
zendsnel computerprogramma voor het opvragen van
telefoonnummers bij 06-8008 geschreven. Het heet
SnelGids en geeft zo'n tien telefoonnummers, compleet
met adressen en postcodes in 30 tot 60 seconden.
Bovendien zijn de verkregen telefoonnummers te ge
bruiken als basis voor of in te passen bij een van de ge
bruikelijke archiefprogramma's zoals Access, FoxPro.
dBASE III en IV. Daardoor is het ook nog eens heel
makkelijk om met dit programma bestanden aan te
leggen of te actualiseren.
SnelGids wordt gestart in Windows. Men krijgt dan
een soort spreadsheet te zien, dus met kolommen. Die
kolommen dienen voor het invullen van gegevens die
men weet, zoals naam, voorletters, straat en nummer,
woonplaats. Alle gegevens vult men op zijn gemak in.
Pas daarna geeft men opdracht de benodigde telefoon
nummers op te halen.
Het programma zal vermoedelijk binnenkort in de
Primafoonwinkels, mogelijk zelfs bij computerwinkels
te koop zijn. De SnelGids kost 75. Een soortgelijk en
veelzijdig Videotex Windows-communicatieprogram-
ma van BiSC kost 125. Beide pakketten samen kosten
tot het einde van dit jaar 145.
Kerstversiering groeit uit tot woningdecoratie
De kegelvormige Picea glauca wordt in een pot gekweekt en is daar
door een sterke mini-kerstboom. foto jaap werstland
kunstkerstbomen. Het ligt wel
voor de hand dat een 'syntheti
sche' boom waarop je tien jaar
garantie krijgt duurder is dan
een exemplaar dat veel minder
jaren meegaat. Let bij aankoop
ook op de constructie.
De consument blijkt, voor wat
de bomen-met-kluit betreft, een
voorkeur te hebben voor de
blauwspar en de zilverden. Om
hergroei in de tuin een goede
kans te geven, mag de boom
niet al te lang binnen staan.
Twee weken in huis is wel het
maximum, zet hem daarna di
rect in de tuingrond en geef veel
water.
De prijzen van natuurlijke
kerstbomen liggen ongeveer op
het niveau van vorig jaar.
Kunstbomen lijken iets goedko
per te zijn.
Stalletjes
De vraag naar kerststalletjes
met toebehoren blijft aanhou
den. Ze zijn er in talloze uitvoe
ringen. De prijs van de stal en
van de beeldjes apart is meestal
duidelijk vermeld. Je kunt een
stal voor ongeveer 15 gulden
kopen, maar er zijn er ook die
tegen de 800 piek kosten. En
een doos met de complete Hei
lige Familie kost, mede afhan
kelijk van het aantal herders en
dieren, vanaf 24 tot 725 gulden.
Er zijn ook losse figuurtjes te
koop. Die zijn vaak heel mooi
en niet zo duur. Uit Polen wor
den bij voorbeeld uit hout ge
sneden beeldjes geïmporteerd,
en uit Mexico van aardewerk.
Natuur en geur
Kerstmis is niet alleen een feest
van kleuren, maar ook van geu
ren. Die komen uit natuurlijke
materialen zoals kaneelstokjes,
paprika's, schijfjes gedroogde
appel of sinaasappel en citroen.
Ster- en groene appels worden
aan een gebogen draad geregen
en als een krans opgehangen.
Allerlei kruiden zijn in zakjes te
koop, evenals de ouderwetse
'potpourri's.
Ook in bloemstukjes spelen
kruiden èn vruchten een be
langrijke rol. Sommigen hangen
mini-tomaatjes in de kerst
boom. Bloemisten verwerken in
kerststukken walnoten, zoet
hout, oudemannetjesdrop of ta
baksbladeren. Zeesterren en
kleurige schelpen zijn eveneens
in trek als kerstdecoratie. Ze
worden op guirlandes en in
bloemstukjes of boeketten van
droogbloemen verwerkt.
Puur natuurlijke attributen
voor de kerstdecoratie in huis
zijn verder kransen van raffia,
olijftakken, brem, rijshout, den-
ne-appels, noten en allerlei
soorten vruchten. Nieuwe zijn
de zon-, maan- en sterrendeco
raties op servetten, linten, tafel
kleden, kerstballen, enz.
Mobil: de
rolstoeldouche
Greet Buchner
UI In illustratie Han van der Ven
7U„
wj
uinkabouters waren er al in mijn jeugd, ze zijn er nu
-^og en nooit heb ik me afgevraagd hoe ze in onze tuin
przeild zijn geraakt. In Duitsland is een studie gewijd
an de oorsprong van de tuinkabouters. Om het com
pleet te maken werden er zelfs heuse exposities gewijd
an alles wat maar met kabouters te maken had.
Ggju weten wij dat afbeeldingen van kleine mensen al
Weekend waren bij de Egyptenaren en de Romeinen,
^jelfs nu nog vindt men op menige buitenplaats sculp-
vrijiren van kleine mensen als tuinsieraad. En een be
mand etser, Jacques Callot, heeft talloze etsen gemaakt,
vs'evolkt door abnormaal kleine mensen,
ic^laar dat zijn geen kabouters, laat staan tuinkabouters.
hai)e echte tuinkabouter is per definitie van het manne
lijk geslacht, getooid met rode puntmuts en voorzien
,4aan een lange witte baard. Zijn gezicht is vriendelijk,
pjjpak lachend. Zijn handen dragen potten, sjouwen met
M^uiwagens of houden gereedschap vast. De échte tuin
kabouter is een behulpzame antiheld. Geschikt voor de
ate|iin van mensen die het liever eenvoudig houden,
vs^aarschijnlijk heeft hij zijn ontstaan te danken aan de
Mfrimm-sprookjes, die eind vorige eeuw algemene be
kendheid kregen. Toen is een onbekend gebleven
Auseeldhouwer op het idee gekomen om de behulpzame
jannetjes, die onder andere Sneeuwwitje onder hun
u fjoede namen, een stenen vorm te geven. Dat was in de
ojqiren negentig van de vorige eeuw. Deze stenen kabou-
7«r heeft model gestaan voor miljoenen tuinkabouters,
2ii steen, gips en nu ook in plastic. Maar altijd is en blijft
Chiet een vriendelijk, vrolijk figuur, verre van elke vorm
kjan statussymbolen.
ecjie kleine man heeft het honderd jaar vol weten te
3te!ouden in onze tuinen en dat alleen al is een prestatie.
tAat mij betreft komen er nog honderd jaar bij. Diep in
nijn hart houd ik van tuinkabouters. Er staat er ook
_en in mijn tuin. Ietsje verscholen, maar toch.
,EZERSVRAAG
JM NETTE MEURS-DOKTER UIT LEIDEN maakt zich
orgen over haar crocussen en blauwe druifjes. Daar-
an komen nu al groene puntjes boven de grond uit. Ik
d- an haar gerust stellen. Dat doen ze vaak als de winter
•n lat begint of heel zacht is. Dat groen kan heel goed
v00oude verdragen. De bloemen zijn kwetsbaarder, maar
ie zijn er nog lang niet. Bij mij hadden ze vorig jaar al
chte blaadjes toen het begon te vriezen. Ze hebben
lesondanks prachtig gebloeid.
)h wat jammer, dat J.P.A. LAMB UIT LEIDEN nu pas
ise chrijft. Nu is er al een hoop opgezet van afgestoken
raszoden. Graszoden leveren na vertering een van de
leste compostsoorten. Maar... dan moet er wel flink
alk worden gestrooid tussen de lagen gras met grond.»
)us mijn advies: zet de hoop opnieuw op met om de
5 cm een laag landbouwkalk. Net zoveel kalk, dat alles
r wit uitziet. Dan weer zoden enzovoort»; Op die ma-
lier wordt het prachtige compost. Flet is wel even werk,
naar de moeite waard. Zorg dat de lagen horizontaal
•lijven, dat geeft meer succes. De kalk is nodig, omdat
ich tijdens het verteringsproces humuszuren vormen
m teveel zuur houdt verdere vertering tegen.
)RINGEND VERZOEK AAN ALLE LEZERS: wilt u alstu-
ilieft nooit gedroogde, verse in plastic verpakte, gete-
ende, delen van planten, bomen of struiken opsturen.
n )oorgaans zijn die opgestuurd om achter de naam en
Ie behandelingswijze te komen. Dat is onmogelijk,
let blijft raden, met als gevolg dat u met een totaal ver
leerde naam en - wat erger is - met een verkeerd ge-
se iruiksvoorschrift wordt opgezadeld. Dat geldt ook voor
1 iniet takje met bloemen van mevrouw L. THOMAS UIT
IMUIDEN. Daarom nogmaals het verzoek: wendt u
net levend materiaal tot een goede bloemist, een des-
xindige op een kwekerij of een tuincentrum. Vraag -
eiligheidshalve - een second opinion bij een andere
aak.
)ver verkeerde adviezen gesproken: enkele jaren gele
ien kocht ik een Callistemon. Ik kreeg de mededeling
'e lat deze plant uit Nieuw Zeeland afkomstig was en vol-
;omen winterhard. Eenmaal thuis ben ik op nader on-
lerzoek uitgegaan. Wat blijkt: de Callistemon is vorst -
{evoelig. Mag alleen als kuipplant of in een koude kas
vorden gehouden. Mijn advies aan HANNIE OLDEN-
COTTE UIT HAARLEM: haal de kuip als een haas bin
den. Zet de plant, die al een tik van de vorst heeft ge-
ïad, op een koele maar vorstvrije plaats. Geef iets warm
vater op de grond, in de hoop dat de wortels nog leven
m vocht opnemen. Laat de plant, na de eerste schrik,
•verwinteren in een ruimte waar de temperatuur mini-
naai 8 graden is. Laat de grond net niet uitdrogen. Ver-
•ot de plant in het voorjaar in goede voedzame grond,
iet de plant pas na de nachtvorsten buiten, houdt hem
'ochtig en geef af en toe iets mest. Zoek een plaats in
jj.le volle zon. Hoe meer zon hoe liever.
)ei
a_ (omt er bij u al tuinierend of wandelend in de natuur
)0;en vraag op? Greet Buchner zal proberen voor u het
inintwoord te vinden. De vraag kunt u opsturen naar
jp)amiate Dagbladen, Postbus 507,2003 AP Haarlem,
ag.a.v. de redactie LEVEN EN WONEN.
>P
Kerststalletjes zijn er al vanaf 15 gulden. foto united photos de boer babette stapel
men en druipen niet zo gauw. Een
walmende, te lange pit moet wor
den 'gesnoten'. Er zijn speciale
schaartjes te koop om de pit van
een brandende kaars in te korten
(snuiten), zodat hij weer rustig gaat
branden. Het kan ook met een ge
wone schaar doen, maar neem dan
een oud exemplaar en reserveer die
speciaal voor dit doel. Een ander
stuk gereedschap is de dover. Denk
niet dat een dover een luxe is. Bij
het gewoon en stevig uitblazen van
een kaars vliegen vaak de spatten
kaarsvet in het rond.
Kaarsencollage
Op een met veel servies en glaswerk
gedekte dinertafel houden we het 't
liefst bij allemaal dezelfde, eenvou
dige kandelaars of een grote veelar
mige. In de zitkamer kunnen we
wat speelser met kaarsen omgaan.
Op een lage kast of de salontafel
een collage maken van kaarsen in
alle mogelijke verschillende kande
laars, in theelichtglaasjes of drij
vend in een schaal(tje). En wat de
kinderen altijd erg mooi vinden:
een kaars in de vorm van een huis
je, een engel of de kerstman.
Kandelaars, van modem tot klassiek en voor evenzoveel ta
fels.
Voor rolstoelgebruikers komt Art-
weger met de extra brede douche
ruimte Mobil. Je kunt er met een
rolstoel gemakkelijk inrijden. De ge
leiding van de deuren loopt aan de
bovenzijde via een kogelgelagerd
rolsysteem en aan de onderkant via
een telescoopprofiel. De entree is
hierdoor mogelijk. In de deurope
ning is tussen de onderkant van de
deur en de vloer een ruimte van on
geveer 1 cm.
Om te voorkomen dat er via deze
kier water .weglekt heeft de vloer
een afschot naar een afvoerrooster
toe. De deuren zijn traploos verstel
baar, hebben zeer degelijke en fraai
afgewerkte aluminium profielen,
doorlopende grepen en panelen
van 3 mm kunststof. Het geheel kan
dus tegen een stootje.
De cabinemaat kan in de breedte
variëren van 100 tot 200 cm. De
douchewand is er met twee- of drie
delige schuifdeur, bestaande uit een
vast deel en een of twee bewegende
delen. Als in een dergelijke douche
een thermostaatkraan (met één-
Kleurige ballen hangen niet al
leen in de kerstboom, ze doen
het ook goed op een schaal.
Zoals bij voorbeeld de fraaie
met de hand uit boombast ge
maakte exemplaren. Lichtjes in
de echte of kunstkerstboom
krijgen concurrentie van illumi
natie in taxus of jeneverbes in
de tuin.
Binnenshuis zijn kaarsen in
de modekleuren donkerblauw,
bordeauxrood, lindegroen, of
wat traditioneler wit, zilver,
goud en rood, passend bij het
tafellinnen en de servetten,
sterk in trek. Bij de bloemist of
in het tuincentrum zijn in deze
tijd ook kroonluchters met
lichtjes, glazen en bestek te
koop.
Voor de kinderkamer zijn er
dozen van Deco-Ball met door
schijnende bollen die de kinde
ren zelf kunnen vullen, advents-
kalender en kerstkleurboeken.
Opvallend is de rol van de Dis-
ney-figuurtjes, zoals Mickey-
Mouse, vanaf een Mickey in
kerstmanvermomming tot Mic
key's klokkenwinkel of Mickey's
Marching Band die 35 liedjes
tingelt. Uiteraard komen ook
hier de dinosaurussen aange-
denderd.
Kunstbomen
Ze zijn nauwelijks van echt te
onderscheiden, de (duurdere)
handbediening) is aangebracht, is
de kraan gemakkelijk te openen en
bestaat geen kans op onverhoeds
verbranden.
Als extra accessoire zijn nog te
koop: een toilethouder en een
roestvaststalen greep van vloer tot
plafond.
De douche Mobil is te koop vanaf
1.300 gulden. Informatie: Burgmans
Agenturen, 010-4508451.
De boom optuigen is tegenwoordig niet genoeg meer om
'de kerst' in huis te halen. Groene guirlandes draperen
we boven de kamerdeur of langs een grote spiegel. Die
smukken we dan verder nog op met strikken, linten, kra
len, kwasten met ijspegels van glas of 'nep-diamantjes'.
De krans met rode pepers die vroeger aan de voordeur
werd bevestigd, wordt aangevuld met stroken (kunst-
)groen, waarop larix- of denne-appeltjes zijn vastge
maakt, om het deurkozijn te decoreren.
Een schaal met pot-pouri, bij voorbeeld geurend naar mandarijn en ka
neel, doet het goed in deze tijd van het jaar. foto marks spencer
Wie voor de feestdagen de eau de toilette
Amance, Joshi, of Passé Partout 14,95)
koopt, krijgt het geurtje in een doosje,
waaraan een geurkaarsje is toegevoegd, dat
qua kleur overeenkomt met de eau de toi
lette. Voor de heren is er ook een cadeautje,
want bij de drie verschillende geuren van
Amando after-shave 14,95) hoort een pen
met vulling.
Onder het motto trade not aid" - hulp door
handel - knoopt The Body Shop handelsbe
trekkingen aan met gemeenschappen in
ontwikkelingslanden. De resultaten zijn te
rug te vinden in de winkels. In India bij
voorbeeld koopt het concern houten mas-
sagerollers voor voeten 9,50 en 12,50)
en lichaam (v.a. 9,50), gemaakt van het
hout van de acacia nilotticca. De papieren
cadeautasjes 2,95) worden gemaakt in
een papierfabriek in Nepal, waar gebruik
wordt gemaakt van organische grondstoffen
als waterhyacinth en vezels van bananen.
Body-scubartikelen worden vervaardigd
van Mexicaanse cactusvezels, waarin de
Nanhu-indianen handelen en in Brazilië
werkt The Body Shop samen met de
Kayapo-indianen. die onder andere para
notenolie produceren, die gebruikt wordt
voor de Brazil nutconditioner (v.a. 4,95).
In Zambia koopt het bedrijf de honing en
de bijenwas voor de honingstift a 5,95 en
in Nieuw-Mexico is in samenwerking met
de Pueblo-indianen het blue-comproject
opgezet, mais dat wordt gebruikt in het ge
lijknamige gezichtsmasker 18,75).
vertrouwde stofzuiger. foto pr
Handzame dweilzuiger
Professionele schoonmakers werken al vele
jaren met dweilmachines, maar tegelvloe
ren en andere harde vloerafwerkingen wor
den in huis nog steeds met de hand (en een
mop of dweil) gereinigd.
De Vaxmop is een compacte natte stofzui
ger, waarmee harde vloeren in een han
domdraai nat gereinigd worden en meteen
gedroogd. Direct na gebruik van deze hand
zame dweilzuiger is de vloer beloopbaar.
Het apparaat heeft twee reservoirs: één voor
het schoonmaaksop en één voor de opvang
van het vuile sop. Het schone sop ver
spreidt zich regelmatig over het vloeropper
vlak. Bij het terugtrekken van de zuigmond
wordt het vuile water in het daarvoor be
stemde reservoir opgezogen. Het schoon
maaksop blijft daardoor schoon. Het voetje
van de dweilzuiger is zó gevormd dat alle
hoekjes en randjes goed worden geraakt.
Om de Vaxmop te kunnen opbergen wordt
er een wandophanger bijgeleverd. Prijs:
199. Meer informatie: 079 614055.
Thuisplanner
Drukkerij-uitgeverij Dekkeren Huisman
(Wildervank) beveelt de Thuisplanner aan:
de agenda rpet een plusje, bestemd voor
gezinnen die niet meer dan vier leden tel
len. Die gezinsleden kunnen op de maand-
kalender per dag invullen of ze een vrije dag
hebben, welke afspraken ze hebben, of de
auto naar de garage moet, wanneer de af
spraak met bij voorbeeld de oogarts is, en
zovoort. Iedereen weet dus waar de ande
ren zijn en wat ze (hebben te) doen. De
Thuisplanner heeft de grootte van een A-
viertje, kan worden opgehangen en kost
8,90. Te koop in boek- en kantoorboek
handel.
'De muzikale wereldprimeur in tijdmeting'
- zo noemt Swatch het nieuwe horloge met
muziek 110,-), dat in beperkte oplage ook
in Nederland te koop is. Drie verschillende
MusiCall-horloges hebben een gecombi
neerde waarschuwings- en herinnerings
functie. Wie het muziekje wil horen, be
hoeft slechts de kroon in te drukken, waar
mee alle functies van het horloge zijn te be
dienen.
