Magische sprint
van Dan Jansen
Arbiter staakt Lugdunum-SJC na 'wilde klopjacht'
\DHDT 19SSSJJÜS? 22
Straathof: 'Nog nooit
reed ik zo lekker'
Record-ijs op
Olympische baan
AC Milan en Martens wijzen nieuwe operatie Marco van Basten af
'.NDAG 6 DECEMBER 1993
Quick Boys Stich
i 1 1 W I I wijk en FC Lisse. ARC J het Di
-A- werd in een doebuntriik team
Michael Stich was
de grote man van
het Duitse Davis Cup-
werd in een doelpuntrijk j team dat gisteren de beker
duel met 5-3 verslagen. veroverde tegen Australië.
Debuut Atteveld met rode kaart
luik» België zal het debuut van Raymond Atteveld op de voet-
balvelden niet licht vergeten. De gewezen speler van Haarlem
werkte zaterdagavond in Luik zijn eerste wedstrijd af voor Ware-
t gein. Zijn optreden duurde slechts 25 minuten. Toen werd de
middenvelder van het veld gestuurd. Hij kreeg eerst geel na een
forse overtreding tegen Frans van Rooy, die meteen geblesseerd
het veld moest verlaten. Slechts enkele minuten later kreeg Atte
veld een rode kaart na opnieuw een grove charge.
Howard Kendall weg bij Everton
londen Howard Kendall heeft zaterdag ontslag genomen als
manager van de Engelse eerste divisieclub Everton. Hij nam zijn
besluit ondanks de zege van 1 -0 op eigen veld tegen Southamp
ton. Kendall gaf na afloop nog zijn normale persconferentie over
de wedstrijd en maakte geen melding van het feit dat hij weg
was bij de club. Dat werd pas in een communiqué bekendge
maakt nadat de trainer het stadion had verlaten. Kendall weiger
de een reden te noemen.
McLaren praat met Alboreto
london McLaren heeft gisteren een gesprek gevoerd met Mi-
chele Alboreto. De 37-jarige Italiaan reed het afgelopen seizoen
voor het formule 1-team van Lola BMS. Alboreto vierde zijn be
langrijkste successen ongeveer tien jaar geleden toen hij voor
Ferrari uitkwam. Vorige week vrijdag contracteerde Ron Dennis,
de baas van McLaren, de Fin Mika Hakkinen voor driejaar. Ook
de Nederlander Jos Verstappen is een van de kandidaten. De
Limburger is echter niet de enige. Want McLaren, dat volgend
jaar motoren van Peugeot krijgt, heeft de Fransman Yannick
Dalmas uitgenodigd voor een test in Barcelona van 13-17 de
cember. Dalmas zou vorige week op Silverstone hebben getest.
Slechte weersomstandigheden verhinderden dat. Verstappen
had gehoopt ook in aanmerking te komen voor een tweede exa
men, maar McLaren geeft met het oog op de Franse belangen
mogelijk de voorkeur aan een Franse rijder. De Nederlander zit
voorlopig in de wachtkamer.
Oogonderzoek Leon Vonk
leiden» Leon Vonk bezoekt vandaag het Academisch Ziekenhuis
in Leiden om zijn ogen te laten onderzoeken. De voetballer van
Rijnsburgse Boys ziet 'zwarte vlekken' voor zijn ogen. Vorige
week is Vonk door een scanner in het Haagse ziekenhuis Leyen-
burg onderzocht, maar toen werd er niets onregelmatigs gecon
stateerd. Het ziekenhuis verwees Vonk voor verdere behandeling
doornaar hetAZL.
Ambtenaren staan voetbal in de weg
voorburg Het duel tussen Wilhelmus en UVS dat gisteren in
Voorburg gespeeld had moeten worden, was al voor het week
einde van het programma verdwenen. Het ontbrak de gemeente
Voorburg eind vorige week, door een overmaat aan opgenomen
ATV-dagen, aan voldoende menskracht om de voetbalvelden te
rollen. De directie groen op het gemeentehuis besloot toen tot
een algehele afgelasting.
Ook van Tonegido en Voorburg kwamen er zaterdag en zondag
geen elftallen op het eigen complex in actie.
hamar
Zoeterwoudenaar Jeroen Straathof heeft bij de World Cup-wed
strijden in de ijshal in het Noorse Hamar een fabelachtige 1500
meter gereden. Straathof reed met de besten mee en eindigde in
een tijd van 1.52.99 als vijfde. Met deze tijd verbeterde hij zijn
persoonlijk record met meer dan een seconde.
Straathof had zich de laatste tijd in het geheel gericht op deze
World Cup wedstrijden. Hij wilde aan iedereen laten zien dat hij
een goede 1500 meter kan rijden en dat hij dus niet voor niets
genomineerd is voor de Olympische Spelen komende februari in
Hamar. Straathof, die zich de afgelopen zomer ook meerdere
malen heeft laten zien op de Leidse atletiekbaan in de Leidse
Hout, om zijn sprintkwaliteiten wat bij te schaven, bevond zich
in een bevoorrechte positie omdat hij moest rijden na cracks als
Ritsma, Koss en Zandstra.
Straathof wist dat hij onder de 1 minuut 53 moest rijden om
met de eerste mee te doen. Straathof, na afloop: „Ik wist dat het
hard moest gaan vandaag, het ijs lag er goed bij en ik voelde me
goed. Tijdens de race heb ik dan ook geen moment van verslap
ping gehad. Ik heb mijn krachten goed verdeeld en kon zowaar
op de laatste 100 meter nog versnellen. Zo'n lekkere race heb ik
nog nooit van mijn leven gereden. Ik heb me nu in de kijker ge
reden maar ik zit zeker nog niet aan mijn top. Ik ben nog jong
en beleef nog steeds ontzettend veel plezier aan het schaatsen
Als het ijs van Hamar lippen
zou hebben, had het de helden
Koss en Jansen vurig gekust. De
opluchting binnen de beroem
de Noorse ijshal was overweldi
gend na de al even overweldi
gende wereldrecords tijdens de
eerste internationale test-case
van het olympisch seizoén.
„Wat een fantastische dag
voor Hamar", jubelden de
Noorse kranten. En Björn Lind-
stroe, de ijsmeester, stamelde
vol van ontroering dat het Vi
kingschip nu al, ver voor de gro
te opvoering, de snelste baan
ter wereld bezit. „Wij hebben
record-ijs gemaakt".
Het gouden ijsvloertje kostte
de organisatie ongeveer 60.000
gulden. Maar aangezien er we
reldrecords vielen (plus 25 na
tionale en meer dan honderd
persoonlijke records), nam een
sponsor die schadepost voor
zijn rekening. Lindstroe draaide
er echter niet omheen dat hij
zijn trucendoos volledig had
open getrokken. Ideaal schaats-
ijs wordt volgens geheime pro
cessen gebrouwd. „We hebben
de nieuwste snufjes toegepast
om perfect glij-ijs met de juiste
hardheid te maken. Ik kan niet
zeggen welke dat zijn. Maar ze
ker is dat de omstandigheden
verre van ideaal waren door de
onverwacht hoge luchtvochtig
heidsgraad en de plotselinge
dooi. Het kan nog beter".
Lindstroe biechtte op dat hij
doodnerveus was geweest, de
dagen voor de wedstrijd. Alles
stond of viel met een wereldre
cord. „Wij hebben ongelooflijk
veel kritiek gehad. Tegenvallen
de tijden waren funest geweest.
Maar van de schaatsers hebben
wij veel geleerd, daar ben ik hen
dankbaar voori'.
Volgens de Noren hebben zij
de limiet nog niet bereikt. Rond
de Winterspelen worden nieu
we filters in gebruik genomen,
die het 'zachte' water nog ver
der zullen zuiveren. „Ook die
installatie kost veel geld", aldus
Lindstroe. „Maar wij willen
niets aan het toeval overlaten".
Want niet alleen tussen de top-
schaatsers is de rivaliteit groot,
ook tussen de ijsstadions is het
een voortdurende competitie.
Hamar heeft dank zij de we
reldrecords de eerste plaats van
Thialf Heerenveen overgeno
men op de eeuwige ranglijst
van snelste banen ter wereld.
Jan de Jong, de Friese ijsmees
ter. had er vrede mee. „Men
heeft hier iets bijzonders ge
presteerd". De ijs-kenner had al
een dag tevoren de records aan
zien komen, getuige de uitroep:
„Die baan glimt enorm, dit wor
den supertijden".
AC Milan acht een nieuwe enkelopera
tie bij Marco van Basten niet noodza
kelijk. Ook chirurg Martens, die de in
ternational de laatste keer opereerde, is
die mening toegedaan. „Rust blijft
voorlopig de beste oplossing", stelde
de Belgische arts gisteren. „Een nieuwe
operatie vormt evenmin een garantie
voor een volledig herstel."
Volgens een mededeling van mana
ger Adriano Galliani kwam het bestuur
van AC Milan tot de afwijzende con
clusie na bestudering van het medisch
rapport van orthopeed dr. Antonio Vil
ladot, die de Nederlandse spits onlangs
in Barcelona onderzocht. Een nieuwe
operatie zou voor Van Basten zes
maanden revalidatie betekenen. In dat
geval komt ook zijn deelneming aan de
eindronde van het wereldkampioen
schap voetbal, dat op 17 juni in de Ver
enigde Staten begint, in gevaar.
„Het is nog heel goed mogelijk, dat
Marco bij het WK kan spelen", ver
klaarde Mariens gisteren nadat hij de
enkel van Van Basten opnieuw had on
derzocht. „Het genezingsproces laat
zich in dit specifieke geval moeilijk
voorspellen. Na de operatie verliep de
revalidatie aanvankelijk vlot. De laatste
fase geeft nu de nodige problemen.
Gezien de huidige toestand van de en
kel moet Marco voetballen voorlopig
nog Vergeten. Pas als hij helemaal fit is,
mag hij zijn rentree op topniveau ma
ken en dat kan nog wel even duren."
Mariens vindt het een goede zaak
dat Van Basten ook andere enkelspe
cialisten, zoals Villadot. om een dia
gnose vraagt. „In het belang van de pa
tiënt moet naar de beste oplossing
worden gezocht".
Het was een explosie van verbetenheid en frustratie. Het
was de noodkreet van een getergd man, die vreest dat
zijn missie mislukt. Dan Jansen is de snelste sprinter aller
tijden, maar zelden als de grootste erkend. In de schaats
hal van Hamar waar straks de olympische medailles wor
den uitgereikt - medailles die hij nooit heeft kunnen win
nen - brak hij een magische barrière. Maar bevrijdde Jan
sen zich vooral van zijn obsessie. Met zijn weergaloze
wereldrecord op de 500 meter wilde hij alleen zeggen:
„Over twee maanden, hier in deze hal, is dat goud voor
mij. En voor niemand anders".
hamar paul berkhoutdat explosieve lijf. Hij raakte
niet buiten zinnen van emotie,
hoewel deze historische door
braak veel trieste herinneringen
boven haalde. Dan Jansen was
gewoon 'happy'. „Ik wilde eer
ste zijn die onder de 36 secon
den dook", verklaarde hij. „Dat
is een heel speciaal gevoel.
Toen ik in maart plotseling
36.02 schaatste, geloofde ik er in
dat het mogelijk is. Nu het zo
ver is, zullen anderen spoedig
volgen. Ik heb hen er nu ook
van overtuigd dat er geen limiet
is. En als dit in december al lukt,
dan zal het voor mij in februari
geen probleem zijn".
gpd-verslaggever
„Sprinten is een 'state of mind';
een geestestoestand", zo sprak
zijn coach. Tegenslag en beze
tenheid hebben Dan Jansen ge
louterd in zijn gevecht tegen
mentale barrières. Binnen de 36
seconden 500 meter per schaats
afleggen, was zo'n grens. In het
land van de besneeuwde den
nen vond hij de optimale ont
spanning, de juiste combinatie
van macht en souplesse om die
muur te verwoesten. Zaterdag
middag kwart over een vloog de
28-jarige Amerikaan over het
Noorse record-ijs. Een verbijste
rende race, die de perfectie be
naderde en eindigde na 35.92
seconden. Een dag later impo
neerde hij opnieuw: 35.96. Een
tijd die, gezien de door de hoge
snelheid lastige laatste binnen-
bocht, nog hoger mag worden
aangeslagen.
„Ik had tranen in mijn ogen",
zei Peter Muller, de trainer van
Jansen, vanachter zijn donkere
zonnebril. De eerste woorden
van Dan Jansen waren echter
veelzeggender. „Ik had sneller
gekund. Ik herinner mij zeker
twee misslagen". Hij is flegma
tiek, hoe zeer dat ook vloekt bij
Spelen
Dan is het Vikingschip het stra
lend middelpunt van de Olym
pische Spelen. Het evenement
dat van Dan Jansen een ridder
van de droevige figuur dreigt te
maken. In 1988, in Calgary, be
leefde hij onder de vlag met de
vijf ringen tragische momenten.
Zijn zuster Jane stierf aan leuke
mie, enkele dagen voor Jansens
start. Zij vroeg hem op haar
sterfbed toch deel te nemen,
opdat zijn droom haar droom
zou mogen zijn. Een ontgoo
chelde Jansen kwam op zijn fa
voriete afstanden echter beide
Voorsprong
Peter Muller verwacht na het
hoogstandje dat over twee
maanden meer schaatsers on
der de magische 36 zullen dui
ken. „Maar Dan heeft nu een
voorsprong. Hij is al over de
grens, hij weet hoe dat voelt. Er
zit voor hem nog veel meer in.
Hij is mentaal sterk nu, traint
thuis in Milwaukee en kan zo
vaak bij zijn gezin zijn als hij
wil. Dat is allemaal belangrijk
Dan Jansen heeft zijn missie voltooid. De magische 35-seconden grens is doorbroken
Jansen serieuzer dan ooit met
zijn sport bezig. Dan Jansen, de
hem". Volgens Muller i^ held van de wereldbeker-si
in Hamar, is meer dan de eerste gebroken. Ee
schaatser ter wereld die de ma- verleden, een
gische 36-seconden grens heeft sie.
|j leiden»gerard baas
voetbalmedewerker
De voetbalploegen van
Lugdunum en SJC haalden gis
teren het einde niet in De Kik
kerpolder. Even voor de rust
hield arbiterVerbeek uit Rotter
dam het voor gezien. De sporti
viteit was omgeslagen in een
vechtpartij tussen de Leidse en
Noordwijkse voetballers en dat
was voor de leidsman reden om
het tweedeklasse-duel te staken.
SJC leidde met 0-1. De partij zal
op een latere datum worden
uitgespeeld.
Als officiële reden voor het
staken van de wedstrijd gaf Ver
beek op dat hij het niet verant
woord vond om verder te spe
len. „De wedstrijd zou ontaard
zijn in een veldslag. Een 'afkoe
lingsperiode', hoe lang dan ook,
zou geen enkel effect hebben
gehad", aldus Verbeek, die voor
het eerst in zijn 17-jarige loop
baan als KNVB-scheidsrechter
tot staking moest overgaan:
„Het begon allemaal redelijk
sportief, er werd fel maar met
respect voor elkaar gespeeld.
Tot ongeveer de dertigste mi
nuut. Ik heb toen beide aan
voerders gezegd dat ik strakker
zou gaan fluiten, omdat de
grenzen van de sportiviteit wer
den overschreden
De actie van de scheidsrechter
kwam te laat. De gemoederen
waren zo verhit, dat een escala
tie onvermijdelijk was. Die ne
gatieve climax kwam er ook. Na
een aantal keren stevig te zijn
aangepakt ging I.ugdunum-
spits Harm de Vos te fel in op
Noordwijker Menno van Rooij-
en. Een gele kaart voor de Lei-
denaar was het resultaat. De
Vos reageerde zijn frustraties
verbaal af op de scheidsrechter
waama hij uit het veld werd ge
stuurd. Met enig misbaar verliet
De Vos het veld. Beide partijen
waren hierna klaar om verder te
gaan toen Cees van Tongeren
opeens op het gras lag.
Dit incident was geheel aan
de scheidsrechter en een groot
deel van het publiek in De Kik
kerpolder voorbij gegaan. De
'Leidse' achtervolging op
Noordwijker Michiel Steenber
gen, in de thuiswedstrijd ver
antwoordelijk voor het gebles
seerd uitvallen van Jeroen Brus-
see, was echter voor een ieder
zichtbaar. Steenbergen, die zei
de hele wedstrijd het idee te
hebben gehad dat hij werd 'ge
zocht' door enkele Lugdunum-
spelers, werd het doelwit en kon
slechts met de hulp van mede
spelers aan wraakacties ontko
men. De scheidsrechter liet bei
de partijen gelijk inrukken en
maakte na een paar minuten
bekend de wedstrijd niet te ver
volgen.
Matige wedstrijd
Tussen alle schermutselingen
door was er sprake van een ma
tige wedstrijd met veel onder
brekingen voor blessurebehan
delingen. Tekenend voor de,
toen nog, goede sfeer was dat
beide ploegen telkens de bal
uittrapten om de verzorgers
hun werk te laten doen. De in
gooi werd steeds netjes terugge
gooid. Die terugkerende teke
nen van sportiviteit waren voor
de toeschouwers de enige mo
menten om de handen op el
kaar te brengen. Het spelpeil gaf
daar namelijk geen aanleiding
toe. Er waren wat kansjes voor
SJC, maar Lugdunum-goalie
Marcel IJzendoorn had geen
moeite om zijn doel schoon te
houderu De Leidenaars stelden
hier bitter weinig tegenover.
Harm de Vos liep zich stuk op
de zwartwitte muur en Mifchel
Prins kreeg wel veel ruimte,
maar werd nauwelijks aange
speeld. SJC speelde verzorgder,
zonder echt potten te breken.
Tot de 35-ste minuut. De lange
Paul Pijpers kopte een voorzet
van Richard Marijt in de korte
hoek. Bij deze treffer ging Mar
cel IJzendoorn niet vrijuit, hij
dook over de bal heen.
Lugdunum was wakker ge
schrokken en ging wat agressie
ver spelen. Er was immers tijd
genoeg om het tij te keren. Cees
van Tongeren schoof door naar
het middenveld en de thuisclub
leek inderdaad in staat om re
vanche te gaan nemen voor de
5-0 nederlaag in Noordwijk in
de openingswedstrijd van de
competitie. Bij een van de aan
vallen werd Harm de Vos in zijn
ogen onreglementair gestopt.
De scheidsrechter liet doorspe
len en de hierna volgende actie
van De Vos werd de indirecte
aanleiding voor het staken van
de wedstrijd.
Lugdunum-S)C 0-1 (geslaakt na 43
minuten). 35. Pijpers. Toeschouwers:
200. Scheidsrechter: Verbeek. Geel: De
Vos (Lugdunum), Hazenoot (SJC).
Rood: De Vos (Lugdunum).
Lugdunum. IJzendoorn, De Roo. Van
Tongeren. De Rooy, Van As. Van der
Weijden, Verhoogt. Onstenk, Redcl. De
Vos. Prins.
SJC: Van der Meer, Brouwer. Van
Rooijen, De Haas, Van Kesteren, Smit.
Hazenoot. Marijt. Pijpers, Marlens.
Steenbergen.
keren ten val. Dat verhaal heeft
hem getekend, zegt Muller, en
geketend. „Het is een deel van
zijn leven geworden. In Ameri
ka, waar schaatsen een kleine
sport is, heeft hem dat bekend
heid en sympathie geschonken.
Ook dit record zal de nationale
televisie halen. Omdat het Dan
Jansen is, je weet wel wie... Het
drama van toen wordt opnieuw
verteld. Hij vindt het vreselijk,
maar kan dat niet meer veran
deren". Vier jaar later bij de
Winterspelen in Albertville kon
hij niet afrekenen met dat ver
driet. In februari van het vol
gend jaar op dezelfde piste
moet dat wel lukken.
De ontwikkeling op de sprint
heeft een opmerkelijk vervolg
gekregen. Yevgeny Kulikov, de
sprinter die twee barrières
doorbrak (de 38 en 37 secon
den-grens), dook in 1981 voor
het eerst onder de 37 seconden.
In 1988 werd over Uwe Jens
Mey (record op de eerste 100
meter 9.54!) voorspeld dat hij in
no-time de volgende muur zou
slechten. Het duurde vijf jaar
langer en gebeurde nog wel in
december. De maand waarin
nog nooit een 500-meter record
werd gevestigd.
Mpp
Het einde van Lugdunum - SJC in beeld. Scheidsrechter Verbeek, die de wedstrijd even later zal staken, houdt - met SJC-doelman Ted van der Meer - Noordwijker Michael Steenbergen
in bedwang. Lugdunum-goalie Marcel IJzendoorn (rechts) komt ook een handje helpen. foto loekzuyderduin