Kerken tegen 'afbrokkeling'
ontwikkelingssamenwerking
Evangelisatieweek in Leiden
De Santenkraam houdt op te bestaan
Kerk Samenleving
Gereformeerde synode
worstelt met zending
Expositie kerstkribben in
Bijbels Openluchtmuseum
VRIJDAG 3 DECEMBER 1993
979
BUITENLAND KORT
Mensenrechten
De Boliviaanse priester Julio
Tumiri (83J is dit jaar onder
scheiden met de mensen-
rechtenprijs van de Verenig
de Naties. Tumiri richtte in
1976 tijdens het bewind van
generaal Hugo Banzer de or
ganisatie 'Permanente Ver
gadering voor de Mensen
rechten' op. De priester zei
in een reactie verrast te zijn
dat hij is uitverkoren 'gezien
de duizenden mensen die in
de wereld onverschrokken
voor de eerbiediging van de
mensenrechten strijden en
daarom de prijs hebben ver
diend'. De prijs wordt op 10
december, de internationale"
dag van de mensenrechten,
in het gebouw van de VN in
New York aan Tumiri uitge
reikt.
Communiteit
De Uruguyaanse rooms-ka-
tholieke bisschoppenconfe
rentie stelt een onderzoek in
naar het functioneren van de
orthodox-katholieke Com
muniteit Jeruzalem van pater
Adolfo Antelo. Deze groepe
ring is in opspraak geraakt
door beschuldigingen over
het gebruik van geweld en
het bedrijven van sectarische
praktijken. Al een aantal
maanden beschuldigen ex-
leden Antelo van het uitoefe
nen van grote psychische
druk die grenst aan hersen
spoeling. Bovendien zou hij
geweld tegen zijn aanhan
gers gebruiken en zich dicta
toriaal gedragen.
Pakistan
Directeur D.J. Groot van Dor-
kas Hulp Internationaal en
de Tweede-Kamerleden G.
Valk (PvdA) en S. van
Heemskerk (WD) hebben de
Pakistaanse ambassadeur Ja-
vid Husain ruim 13.000
handtekeningen aangeboden
voor de vrijlating van de 11-
jarige christelijke jongen Sa-
lamat Masih. De jongen
wordt ervan beschuldigd de
profeet Mohammed te heb
ben beledigd door godslas
terlijke teksten aan te bren
gen op een moskee. Op
grond van de islamitische
wet op de godslastering kan
hij daarvoor de doodstraf
krijgen. De elfjarige Pakis
taan is echter analfabeet.
Hoewel Salamat Masih mo
menteel op borgtocht is vrij
gelaten, is hij nog niet ontsla
gen van rechtsvervolging en
behoort een doodvonnis nog
altijd tot de mogelijkheden.
Politiemacht
Zwarte leiders in Zuid-Afrika
roepen de Verenigde Naties
en andere internationale or
ganisaties op meer aandacht
te schenken aan het veran
deringsproces in Zuid-Afrika,
'vooral met betrekking tot de
opleiding en het beheer van
de nationale politiemacht'.
Zij hopen zo het geweld tus
sen zwarten beter te kunnen
intomen, dat sinds juli 1990
aan ongeveer 12.000 Zuid
afrikanen het leven heeft ge
kost. De zwarte leiders waren
bijeen onder auspiciën van
de Zuidafrikaanse Raad van
Kerken.
Wiesenthal
Nazi-jager Simon Wiesenthal
is voor de eerste keer in zijn
geboorteland Oostenrijk on
derscheiden. Hij ontving uit
handen van president Tho
mas Klestil het 'erekruis', de
hoogste onderscheiding op
het gebied van wetenschap
en kunst. De onderscheiding
is een 'late en demonstratie
ve blijk van waardering', al
dus Klestil tijdens de plech
tigheid in de Oostenrijkse
hoofdstad Wenen. Wiesent
hal heeft met zijn in Wenen
gevestigde joodse documen
tatiecentrum wereldwijd
voormalige nazi-groeperin
gen opgespoord.
De 'Er is hoop'-bus vormt het middelpunt van de evangelisatie-actie. foto pr
,,Mag ik tegen een ander zeg
gen: gij dwaalt. Mag ik zeggen
wat ik geloof of geef ik dan ui
ting aan een superioriteitsge
voel?" Met deze vraag maakte
ouderling H. Hoogenhout uit
Baambrugge op de gerefor
meerde synode duidelijk, hoe
zeer gereformeerden tegen
woordig met het woord zending
worstelen.
De Indonesische prof. dr. Th.
Kobong, opgeleid aan de theo
logische faculteit van de Rijks
universiteit te Utrecht, maande
Hoogenhout tot voorzichtig
heid. Hij mag voor zijn geloof
uitkomen, maar moet in de dia
loog met mensen van andere
godsdiensten de verkondiging
zoveel mogelijk vermijden 'om
de deuren open te houden'. Ko
bong waarschuwde de westerse
kerken voor een superioriteits
gevoel. Ook al spreken zij voort
durend over wederkerigheid in
de relatie met de kerken van
overzee en bedienen ze zich
van de 'mooie theologische for
mulering: zending-in-zes-conti-
nenten', westerlingen gaan be
wust of onbewust in de zending
nog vaak uit van het gevoel het
beter te weten dan de gespreks
partners.
Hoogenhout stelde zijn vraag
tijdens een forumdiscussie naar
aanleiding van een rapport van
het deputaatschap (commissie
van deskundigen) voor zending
en werelddiakonaat. In de visie
van de deputaten staan woor
den als wederkerigheid en dia
loog centraal. Zo wordt onder
meer gezegd dat getuigenis van
het geloof en dialoog een plaats
hebben in de contacten met an
ders-gelovigen. Getuigenis
moet uitnodigen tot dialoog en
de dialoog verdiept het getuige
nis. Bovendien moet de dialoog
gericht zijn op samenwerking.
De voorzitter van de her
vormde Raad voor de Zending,
mevr. M.B. Jongeneel-Touw
had kritiek op de nota. Zij pakt
de problemen van de zending
niet aan. In feite wordt niet
meer over zending, maar over
oecumenische relaties gespro
ken, zei Jongeneel-Touw.
De organisatie Agapa - voor
heen het 'Instituut voor Evange
lisatie' - heeft de laatste week
van dit jaar uitgekozen voor een
evangelisatie-actie onder de
Leidse bevolking. Van 27 tot en
met 31 december wordt een uit
gebreid programma afgewerkt,
met als centraal punt de beken
de 'Er is hoop'-bus. Er wordt
een beroep gedaan op mede
werkers van de plaatselijke ker
ken en individuele christenen
om deze week een steentje bij
te dragen aan het werk van Aga
pe.
Als naam voor deze evangeli
satie-actie is gekozen 'Let's Go'.
Er wordt tijdens de genoemde
week onder meer gedaan aan
straatevangelisatie, huis-aan-
huis evangelisatie, muziek en
zang, mime en drama, kinder
en jeugdwerk en werk onder
ouderen. Vrijwilligers uit Leiden
en omgeving kunnen zich opge
ven voor een dag of een dag
deel. De leden van dit team krij
gen op 11 december een dag
scholing in de Bethlehemskerk
aan de Lammermarkt 57.
Deelnemers kunnen zich aan
melden bij het secretariaat van
deze actie: Eric Poelman, Meer
burglaan 18, 2353 MA Leider
dorp (071-417759).
BEROEPINGSWERK
gerte Barneveld.
Aangenomen: naar Hindeloopen
(SoW) (part-time): B.P. de Boer, kan
didaat te Leiden; naar Uitwijk: J.
Meertens, kandidaat te Houten, die
bedankte voor Sluipwijk.
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning: J G. Schuitemaker, Acacialaan
31, 7621 CN Bennekom, tel:
08389-16132.
GEREFORMEERDE KERKEN
i: te Dwingeloo: A. Priem,
kandidaat te Nunspeet, die dit be
roep heeft aangenomen; te Makkum:
T.S. Smit te Blija, die dit beroep
heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling: A. Priem, kandi
daat te Nunspeet; Mevr. G.M. Alke-
ma, Kastanjestraat IA, 8021 XN
Zwolle; D.J. van den Berg, Wagenaar-
straat 129, 1093 CM Amsterdam.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Veenendaal: C. Sonne-
velt te Krimpen aan den IJssel.
Op water en brood
De drie Samen op Weg-kerken roepen de politieke partij
en op zich te verzetten tegen afbrokkeling van de ontwik
kelingssamenwerking. Zij steunen minister Pronk in zijn
standpunt dat er ook in de komende kabinetsperiode een
minister voor ontwikkelingssamenwerking moet worden
benoemd en dat diens taak niet aan een staatssecretaris
mag worden toevertrouwd.
steun voor structurele armoede
bestrijding is afgenomen. Zij
wijzen op de afname van het in
ternationaal overeengekomen
percentage ontwikkelingshulp
in de afgelopen vier jaar, de be-
De Nederlandse Hervormde
Kerk, de Gereformeerde Kerken
en de Evangelisch-Lutherse
Kerk menen dat de politieke
zuinigingsrondes die ook de be
groting van ontwikkelingssa
menwerking hebben getroffen
en het gebruik van deze post
voor activiteiten die daar niet
onder kunnen worden gere
kend. Ook uit de concept-ver
kiezingsprogramma's blijkt dat
de ontwikkelingssamenwerking
onder druk staat.
Volgens de drie kerken is de
afgelopen jaren meer dan ooit
duidelijk geworden dat het le
ven op aarde wordt bedreigd
door vaak met elkaar samen
hangende bedreigingen van ar
moede, etnische en religieuze
conflicten, oorlogsgeweld en
milieurampen. Ook al is er in de
bestrijding van de mensont
erende armoede vooruitgang
geboekt, de nood van honder
den miljoenen medemensen
blijft groot en de tegenstelling
tussen rijk en arm verscherpt
zich. Er dreigt een isolement
voor grote groepen van de we
reldbevolking en zelfs voor
complete landen die in politiek
en economisch opzicht afge
schreven lijken te worden, aldus
de drie kerken.
Bij het 'Knooppunt voor jonge
renpastoraat en diaconaat' aan
de Oude Rijn 44b in Leiden kan
komende maandag (6 decem
ber) weer worden deelgenomen
aan een 'maaltijd uit solidariteit
met de mensen die het minder
hebben dan wij'. Op het menu
staat water en brood. Gastspre
ker is deze keer priester-student
Paul Stolwijk, die vertelt over
wat hem beweegt om voor deze
opleiding te kiezen. Iedereen
vanaf 17 jaar is welkom op deze
bijeenkomst, die onder leiding
staat van de dekenaal mede
werkster voor het jongerenpas
toraat, Jeanine Vermeulen. De
maaltijd begint om 18.00 uur en
duurt tot ongeveer 19.30 uur.
EA-werkmap met
evangelisatietips
BOSCH EN DUIN.ANP
HEILIG LANDSTICHTING
Een verzameling van 800 kerst
kribben uit de hele wereld is
van 12 december tot en met 23
januari te zien in het Bijbels
Openluchtmuseum op de Heilig
Landstichting. Het thema van
de expositie - 'Een kind is aan
ons toevertrouwd' - is dit jaar
vastgesteld door Ria Lubbers.
Zij koos ongeveer 120 kerstgroe
pen die het beste bij deze in
valshoek passen.
De kerstexpositie wordt ge
houden in het hoofdgebouw
van het museum en vormt het
beginpunt van de kerstroute
van de VW Rijk van Nijmegen.
De toegangsprijs bedraagt
volwassenen vijf gulden, gi
pen en 65-plussers betalen
gulden en kinderen tot en met
12 jaar twee gulden. Het buiten
museum is in de winterperiode
gesloten.
i de 800 kerstkribben die op de tentoonstelling is te zii
UTRECHT. ANP
De Santenkraam in Utrecht - 'een stichting
en werkplaats voor bijbelse spiritualiteit en
creativiteit' - houdt op te bestaan. De Her
vormde Kerk en de Gereformeerde Kerken
weigeren een jaarlijks bedrag beschikbaar
te stellen om de oplopende kosten te be
strijden. Ze hebben De Santenkraam enige
jaren financieel ondersteund. Het bestuur
heeft daarop besloten de stichting te ont
binden en de enige betaalde kracht te ont
slaan. Wel zal worden geprobeerd de werk
zaamheden zoveel mogelijk te laten door
gaan. Dit heeft coördinator Elien Lammers
desgevraagd medegedeeld.
De Santenkraam wil gelovigen wakker
schudden door dansspel, tekenen, muziek,
beweging en theater. De betekenis van de
aloude bijbelse verhalen kan in gespreks
groepen duidelijk worden, maar dit kan vol
gens Lammers ook door lichaamstaal, spel,
fantasie en intuïtie. Een mens is meer dan
een hoofd; hij heeft ook nog een lichaam.
De Santenkraam streeft ernaar de scheiding
tussen lijf en verstand ongedaan te maken.
De activiteiten, in het begin zo'n 30 acti
viteiten per jaar, zijn uitgebreid tot 3 a 400
per jaar. „We treden op in alle kerkgenoot
schappen."
De Evangelische Alliantie, een
verband van ongeveer 70 evan
gelische groepen en organisa
ties, wil dat plaatselijke ge
meenten het evangelisatiewerk
in eigen omgeving versterken.
Zij heeft daartoe gisteren de
werkmap 'Kerk in Uitvoering'
gepresenteerd waarin veertig in
de praktijk beproefde evangeli
satie-ideeën van kerken en or
ganisaties zijn gebundeld.
Plaatselijke gemeenten kun
nen aan de hand van deze idee
ën lokale evangelisatieprojecten
opzetten. Zo wordt gesugge
reerd onkerkelijken te benade
ren met een film naar aanlei
ding van het evangelie volgens
Lucas. Ook kan men een Mars
voor Jezus houden, zoals dit
jaar in Amsterdam en Rotter
dam is gebeurd. Bovendien
staan in de werkmap tips voor
de aanpak van het jaarlijkse lan
delijke evangelisatieproject Kerk
in Uitvoering, dat de Alliantie
met hulp van een aantal andere
organisaties komend voorjaar
voor het eerst zal organiseren.
Al ongeveer 120 gemeenten
hebben de map aangevraagd,
waaruit de Alliantie afleidt dat
er bij de gemeenten grote be
hoefte aan bestaat.
HET WEER
Weennenu: regen en wiru
Na al het extreme weer van de
laatste weken ziet de weerkaart er
sinds gisteren weer op en top
herfstachtig uit. Het Russische ho-
gedrukgebied is een stuk naar het
oosten teruggeduwd. We zien een
vertrouwd beeld met een diepe IJs
land-depressie, een hoog bij de
Azoren en daar tussenin een brede
zu id weste I i j ke tot weste I i j ke stro-
ming, waarmee de ene na de ande
re golf Atlantische warmte over
West-en Midden-Europa spoelt.
Het kwik maakte gisteren een reu-
zesprong naar 9 tot 11 graden; een
stijging van 10 graden binnen een
etmaal.
Ook in de hogere luchtlagen is de
atmosfeer overgegaan tot de nor
male dienstregeling met een sterke
westelijke straalstroom op een ni
veau tussen 5 en 10 kilometer. De
ze band met zeer hoge windsnelhe
den stuurt regenbrengende storin
gen diep het Europese vasteland
op. Boven onze omgeving is de
winterse ban gebroken, maar bo
ven Oost-Europa vordert de neer
slagzone moeizamer; bovendien is
het daar nog koud genoeg voor
sneeuwval. Ook in Scandinavië
sneeuwt het stevig, al loopt het
kwik daar wel tot rond het vries-j
punt op. In die gebieden is er n&
wel sprake van een strijd om de
macht tussen koud en warm, mi
de winter maakt ook daar moeil
tijden door en krijgt voorlopig oc
niet de kans zich weer in onze n.
ting uitte breiden.
Wij kunnen onze blik beter naari
het westen richten, want op de
lantische Oceaan wordt het wee
menu van de komende tijd sami'
gesteld. De scheidingszone tuss)
subtropische lucht uit het Azore.
gebied en koudere Noord-Atlant
sche lucht verblijft morgen in de
buurt van Nederland. Dat resul
teert in origineel herfstweer met
veel regen en wind. Zondag wore
het wat rustiger en droog zodra v'
in de koudere luchtsoort zijn te-;
rechtgekomen. De zon laat zich
gelmatig zien en de heldere nacL
ten worden weer frisser met mo§
lijk vorst aan de grond. 1
Waarschijnlijk blijft het ook begi
volgende week nog tamelijk vriei-
delijk, droog weer, maar op wat
langere termijn spoedden zich
nieuwe lagedruksystemen in de
richting van West-Europa.
HET WEER IN EUROPA
Daar later
Oenemarken:
Donker weer met bewol
king en vooral morgen re
gen. Veel wind. Tempera
tuur oplopend tot 9 gra
den morgen.
Engeland, Schotland, Wales
Vandaag bewolkt en van b
perioden met regen. In de loop van mor
gen opklaringen en een enkele bui, het
eerst in Schotland en Ierland. Vandaag
erg zacht met maxima tussen de 8 en
13 graden. Morgen beduidend koeler.
België en Luxemburg:
Meest bewolkt. Vandaag bijna overal
droog. In de loop van morgen perioden
met regen. Tamelijk veel wind. Zacht
met maxima van ongeveer 10 graden. In
de loop van morgen minder zacht.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Veel wolkenvelden en langs de kusten
wat regen. In de loop van vandaag in het
midden van Frankrijk riu en dan zon.
Morgen bewolkt en nu en dan regen, het
eerst in het westen. Maxima van 12 gra
den langs de westkust tot ongeveer 8
langs de oostgrens.
Portugal en Madeira:
Portugal: Droog en flinke zonnige perio
den. Morgen in het noordwesten meer
bewolking en kans op wat regen. Mid-
dagtemperatuur langs de kusten onge
veer 17 graden, in de Algarve eerst nog
20. Madeira: Wolkenvelden en vooral
morgen een enkele bui. Middagtempe-
ratuur ongeveer 19 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Perioden met zon en droog.
Langs de Golf van Biscaje vooral morgen
bewolkt en wat lichte regen. Middag-
temperatuur ongeveer 15 graden; langs
de Costa's tussen de 18 en 22 gradèn.
Canarische Eilanden: Droog weer. en
flink wat zon, aan de noordkant van de
eilanden ook wel wolkenvelden. Maxima
aan de zuidstranden ongeveer 23 gra-
Marokko.en Tunesië:
Marokkaanse westkust: Droog en flinke
perioden met zon. Middagtemperatuur
aan zee rond 19 graden, in het zuiden
iets hoger. Tunesië: Veel wolkenvelden
en een enkele bui. Maxima aan zee on
geveer 18 graden.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon en vrijwel overal
droog. Warmer met maxima van 12 gra
den op het Centraal Massief tot 19 gra
den plaatselijk langs de zuidkust en aan
Pyreneeën.
t gere-
midden en zuiden be
wolkt met van tijd tot tijd buiige regen.
Op Sicilië en Calabrië mogelijk veel
neerslag. Iets warmer met maxima uit
eenlopend van 8 graden in het noorden
tot 17 graden op Sicilië. Corsica, Sardi
nië: Wolkenvelden en vooral op Sardinië
een enkele bui. Maxima iets oplopend
tot ongeveer 18 graden.
Turkije en Cyprus:
Wolkenvelden, vooral langs de kusten
geregeld zon. Droog. Maxima van 12
ZATERDAG 4 DECEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 08.29 Zon onder 16."
Maan op 22.12 Maan onder 11.L
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.10 18.25 ,i
Laag water 01.56 14.21
Weerrapporten 02 december 19 ui
wzw8 10 0 {e
Barcelona onbew.
