Kinder
zitjes die
mooi staan.
Onze Top 5
van deze week.
Dales: Regering kan stroom PvdA zet zich toch
immigranten niet indammen
Wierum herdenkt ramp met vissersboten
pnieuw aanhouding
n Eper incestaffaire
Binnenland
in voor plan-Simons
Stem tegen
Europese Commissie wil
geld steken in Betuwelijn
FNV eist vierdaagse werkweek
voor oudere werknemers vervoer
Vlaij wil diepgaand onderzoek
laar 'criminele' lozing in Maas
INSDAG 30 NOVEMBER 1993
"Vechtpartij extreem-rechts voorkomen
totterdamDe Rotterdamse politie heeft gisteravond bij het Hil-
on Hotel een confrontatie tussen enkele tientallen demonstran-
en en leden van de Centrumdemocraten, inclusief kamerlid
anmaat, voorkomen. Leden van deze extreem-rechtse partij
ïadden onder valse naam een zaal geboekt in party- en congres-
;entrum Engels, maar ze werden na een tip geweerd. Vervolgens
jokken de twintig mannen naar het Hilton, waar ze werden op-
;evvacht door demonstranten. De politie is tussenbeide geko-
Derde aanhouding ontuchtzaak Drente
iSSENDe politie heeft een derde verdachte aangehouden in
verband met een zedenzaak in het Drentse plaatsje Zandpol, ge-
neente Schoonebeek. Het gaat om de 45-jarige vrouw van een
nede-verdachte. De vrouw is volgens de politie betrokken bij
seksueel misbruik van jonge kinderen in haar omgeving. De af-
aire kwam enkele weken geleden aan het licht toen een in-
voonster van Zandpol haar 26-jarige ex-vriend ervan beschul-
ligde haar kind seksueel te hebben misbruikt. De 26-jarige ver-
daarde bij de politie dat hij als kind door zijn stiefvader was
nisbruikt. De stiefvader bekende op zijn beurt dat hij diverse
cinderen, onder wie zijn drie stiefkinderen, had misbruikt.
Hongerstaking asielzoekers Den Bosch
itrecht In de Isabellakazerne in Den Bosch zijn vorige week
vrijdag zestien asielzoekers in hongerstaking gegaan. De stakers
uit Iran, Kurdistan, het voormalige Joegoslavië en Sri Lanka pro
testeren tegen de sobere voorzieningen in het tijdelijke asielzoe-
ceerscentrum. Ze eisen andere huisvesting en willen in elk geval
;en eigen kamer met televisie. Vorige week gingen in de Isabel-
akazerne veertien asielzoekers uit Irak in hongerstaking voor
:en versnelde asielprocedure. De huidige zestien hongerstakers
iijn gisteravond met onbekende bestemming uit de kazerne ver-
jokken.
'Ruitentikker' wordt opgenomen
)en haag De rechtbank in Den Haag heeft gisteren de 32-jarige
-laagse 'ruitentikker' ontslagen van rechtsvervolging. Wel gelast-
,e de rechtbank opname in een psychiatrisch ziekenhuis voor de
duur van een jaar. De officier van justitie had twee weken gele
den TBS geëist. De Hagenaar wordt ervan verdacht vorig jaar
nkele tientallen ruiten te hebben ingeslagen bij de ministeries
van justitie en binnenlandse zaken en de Staatsdrukkerij.
hiderzoek is vandaag stopgezet
e politie in Epe heeft gisteren
p de valreep een nieuwe ver
achte aangehouden wegens
érkrachting van een van de
iachtoffers uit de Eper incest-
aak en ontucht met een van
aar kinderen. Het onderzoek
l de geruchtmakende incest-
- aak is vandaag gesloten.
Hoeveel mensen Justitie heeft
^dagvaard, is niet duidelijk.
',es mensen worden beschul-
gd van moord, illegale abor-
i ssen, verkrachtingen en on-
icht met minderjarigen. Over
strafrechtelijke vervolging
in twee andere verdachten
:emt Justitie de komende we-
in een beslissing. Dat geldt
voor de man die gisteren is
angehouden.
Ie De advocaten van twee
ïlachtoffers vinden het onzin
at Justitie het onderzoek af-
l uit. Beiden overwegen een
lacht in te dienen bij het ge-
Verrassende kado's?
IKEA is er vol van.
1, 2 en 3 december is IKEA geopend tot 21.00 uur.
AMSTERDAM DELFT DUIVEN/ARNHEM! -EINDHOVEN/EKKERSRUT SLIEDRECHT
'Uitspraken dat Nederland vol is, zijn ondoordacht'
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Gemeenschappelijke Persdienst
Verkiezingsprogramma wordt aangepast
Nederland kan in zijn eentje niet de stroom asielzoekers
inperken. Dat kan alleen als alle Europese landen samen
maatregelen nemen. Minister Dales van binnenlandse
zaken heeft dat gisteren gezegd in een kamerdebat over
de minderheden.
den haag-delft anp-gpd
De minister vindt de uitspraak
dat Nederland vol is en geen
vluchtelingen meer kan opne
men ondoordacht. Volgens de
bewindsvrouw zijn alle rivier
delta's in de wereld „zeer dicht
bevolkt" en vormt Nederland
dus geen uitzondering. Zij
vreest wel dat zulke uitspraken
het draagvlak onder het min
derhedenbeleid ondergraven en
tot „veel ellende" leiden.
Zij nam daarmee duidelijk
stelling tegen de suggestie dat
ons land geen allochtonen meer
zou kunnen opnemen. Zij sprak
over vroegere denkbeelden
waarin Nederland zou moeten
uitgroeien tot een 'Manhattan
van Europa', verwijzend naar
het zeer dichtbevolkte centrum
van New York. „Dit moeten wij
bij deze discussie maar eens in
het achterhoofd houden", aldus
de minister.
Het parlement is niet bijster
tevreden over de inspanningen
van het kabinet om werkloze
buitenlanders aan een baan te
helpen. Dales en haar collega
De Vries van sociale zaken en
werkgelegenheid hielden de
volksvertegenwoordigers voor
dat de niet aflatende stroom
vreemdelingen de werkelijke
ontwikkeling op de arbeids
markt vertekent.
De werkloosheid onder al
lochtonen is de laatste jaren ge
daald van 39 naar 29 procent,
maar doordat Nederland steeds
meer immigranten krijgt te ver
werken, is het werkgelegen
heidsbeleid voor deze categorie
eigenlijk water naar de zee dra
gen, betoogden de bewindslie
den.
Dales stak de hand een beetje
in eigen boezem met haar toe
zegging dat zij een aantal mi
nisteries op het hart zal drukken
meer mensen van buitenlandse
komaf in dienst te nemen.
„Sommige departementen
moeten een inhaalslag maken",
zei zij.
Op verzoek van de Tweede
Kamer komt minister Dales
voor de verkiezingen nog wel
met voorstellen om het minder
hedenbeleid op onderdelen bij
te stellen. Vooral de PvdA wil
het beleid minder specifiek
richten op minderheden zelf,
maar op alle inwoners van de
grote steden die in een achter
standssituatie verkeren.
Gemeenten en woningbouw
corporaties willen sommige wij
ken bewust „wit" houden. Voor
andere stellen ze een limiet aan
het aantal buitenlanders, ook al
ontkennen ze officieel dat ze
concentratiepercentages van
buitenlanders hanteren. Dat
concludeert Jeanette Adrianow,
die op 7 december promoveert
aan de Technische Universiteit
in Delft op het woningbeheer
door corporaties.
Gemeenten en corporaties
ontkennen volgens Adrianow
hun handelwijze. „Dat plaat
singsbeleid is officieel verboden
en daarnaast zijn ze bang om
van discriminatie te worden be
schuldigd." Volgens haar is het
massaal toegepaste spreidings-
beleid niet discriminerend be
doeld, maar pakt het wel zo uit.
„Vooral voor buitenlanders is
het steeds moeilijker een wo
ning te vinden."
rechtshof in Arnhem. Eerder
diende de advocaat van een van
de vrouwen al een klacht in,
omdat zij het niet eens is met
de uitslag van het onderzoek
van de rijksrecherche naar
seksueel misbruik door vier
agenten van het Eper politie
korps.
Officier van justitie Buttinger
weigert in te gaan op het ver
schil van mening met de politie
van Epe over voortzetting van
het onderzoek in de affaire. „Op
een gegeven moment weeg je
alles af. Je beldjkt hoe lang het
onderzoek heeft geduurd, hoe
lang het nog kan duren en wat
je nog kunt bereiken", aldus
Buttinger. De politie van Epe
wil wel doorgaan met het on
derzoek. Politiewordvoerder
Top: „Dat zie je altijd bij be
langrijke zaken als drugs, dood
slag of incest. De politie wil
doorgaan, terwijl Justitie een
eind aan de zaak wil maken."
den haag gpd
De PvdA maakt de stelselherzie
ning gezondheidszorg (het
plan-Simons) alsnog inzet van
de verkiezingen. Het partijbe
stuur heeft daartoe een voorstel
van de PVDA-werkgroep volks
gezondheid overgenomen. Het
ontwerp-verkiezingsprogram
ma wordt aangepast. In de oude
tekst werd met geen woord over
het plan gerept.
De PvdA wenst volgens de
nieuwe tekst van het program
ma een verplichte zorgverzeke
ring voor elke burger. Deze ver
zekering moet alle belangrijke
zorg dekken. De premie moet
grotendeels afhankelijk worden
van het inkomen dat iemand
verdient.
De verplichte zorgverzekering
moet bestaan uit alle zorg die
nu in het ziekenfonds en de Al
gemene Wet Bijzondere Ziekte
kosten (AWBZ) zit. Van de pre
mie mag ten hoogste 20 procent
bestaan uit een vast bedrag of
eigen bijdragen, aldus het
P\'dA-voorstel.
Omdat de zorg de komende
jaren meer geld gaat kosten ter
wijl daarvoor maar een beperk
te hoeveelheid geld beschikbaar
is, zijn keuzen nodig. Daarbij
moet voorrang worden gegeven
aan ouderen, chronisch zieken,
mensen in achterstandsposities
die daardoor een zwakke ge
zondheid hebben en betere ar
beidsvoorwaarden van werkers
in de gezondheidszorg, zo staat
in het PvdA-plan. In de Tweede
Kamer liet de PvdA-fractie giste
ren blijken alsnog een systeem
van eigen bijdragen in de ge
zondheidszorg te willen te aan
vaarden. De eigen bijdragen
moeten dan wel worden gebon
den aan een plafond dat af
hangt van iemands inkomen.
PvdA'er Van Otterloo heeft dit
gisteren gezegd. Zijn CDA-colle-
ga Lansink noemde die veran
dering in het PvdA'standpunt
'winst'. Het CDA bepleit al lan
ger een dergelijk systeem. Ook
het kabinet staat er niet afwij
zend tegenover.
Staatssecretaris Simons
(volksgezondheid) hield de
Tweede Kamer voor dat een
volgend kabinet veel meer geld
nodig zal hebben voor de ge
zondheidszorg. Jaarlijks zal het
budget met zo n 1,8 procent
(ruim 1 miljard gulden) moeten
stijgen. Het huidige kabinet re
kende op een stijging van 1,3
procent per jaar.
De bewindsman voorspelde
overigens nieuwe financiële te
genvallers in de zorg. Het gaat
dan om de medicijnen en de
uitgaven voor medisch specia
listen. Concrete bedragen
noemde de staatssecretaris niet.
Onder druk van de Kamer be
loofde Simons een bezuiniging
van 50 miljoen gulden bij de
psychiatrische ziekenhuizen zo
te verdelen dat instellingen die
al problemen hebben, worden
ontzien.
brussel anp
Nederland kan rekenen op fi
nanciële steun van de Europese
Commissie voor de aanleg van
de Betuwelijn. Hoe groot de
subsidie wordt, is nog niet vast
gesteld, maar minister Maij van
verkeer en waterstaat hoopt op
een bedrag van 300 miljoen gul
den.
De bewindsvrouw kreeg deze
'plezierige' mededeling gisteren
te horen van Europees commis
saris Abel Matutes (transport).
Ze ontmoetten elkaar tijdens
een vergadering van Europese
ministers van transport in Brus
sel. Volgens Maij gaat het om
een steunverlening over de pe
riode 1994-2000.
Het bedrag van 300 miljoen
was door Verkeer en Waterstaat
overigens al ingecalculeerd bij
het zoeken naar financiële dek
king voor de aanleg van de om
streden spoorlijn.
numegen Vice-premier en PvdA-voorman Wim Kok werd gisteren bij het wijkcentrum in Hatert (gemeente Nijmegen) opgewacht door iemand die
het allesbehalve eens met hem is. De sympathisant van de Socialistische Partij wachtte Kok op met een affiche. Kok ging in discussie met diverse
maatschappelijke organisaties. foto anp arthur bastiaanse
Werkgeversorganisatie: Looneis de prullenbak in
Tien jaar cel
voor liquidatie
arnhem. gpd
utrecht anp
De overmatige werktijden in het
wegtransport moeten worden
teruggedrongen, vindt de Ver-
voersbond FNV. Morgen, als de
CAO-onderhandelingen begin
nen, zal de bond van de werk
geversorganisatie Transport en
Logistiek Nederland (TLN) te
rugdringing van de arbeidstijd
eisen. In het eisenpakket van de
bond staat onder meer een vier
daagse werkweek voor werkne
mers vanaf vijftig jaar, korter
werken over de gehele linie en
een loonsverhoging van 2,5 pro
cent om de verwachte prijsstij
gingen in 1994 te compenseren.
De looneis van de vakbond
kan wat TLN betreft recht
streeks de prullenbak in, laat de
werkgeversorganisatie weten.
Volgens de werkgevers is daar
volgend jaar geen enkele ruimte
voor. Daarvoor staat de bedrijfs
tak er te slecht voor, aldus TLN
dat 90 procent van de trans
portbedrijven in Nederland or
ganiseert.
Het CAO-overleg in het be-
roepsgoederenvervoer wordt
gevoerd onder de dreiging van
een rechtsreekse ingreep door
het kabinet. Premier Lubbers
zei enige tijd geleden dat de be
drijfstak compensatie van de
stijging van de dieselaccijns wel
kan vergeten. Tenminste wan
neer in de CAO loonsverhogin
gen worden opgenomen.
Twee mannen uit Nijmegen en
Oosterhout zijn gisteren door
de rechtbank in Arnhem ver
oordeeld tot elk tien jaar cel
voor het vermoorden van een
zakenman uit België. De op
dracht werd gegeven door een
31-jarige accountant uit Breda.
Die kreeg eerder vijftien jaar. De
twee portiers van een Golden
Ten-casinoketen in Duitsland,
25 en 29 jaar oud, hebben be
kend. De moord bleek het ge
volg van een ruzie tussen twee
aandeelhouders van het Golden
Ten-bedrijf over 500.000 gul
den. Er was twaalf jaar tegen de
twee geëist.
Onze CU Snacksalades
(bakje 250 gram) 1 gulden goedkoper.
01 Magere vruchtenyoghurt, -
diverse smaken, pak 1 liter jLFff l.yy
2 halen, 1 betalen:
01 Frans stokbrood, voorgebakken, qq
verpakt, per stuk yy
01 Pale Sherry 887,
very dry, medium dry of cream, c for
ties 1 liter jL4fT D.y O
01 Al bi afwas, i i n
citroen of appel, flacon 500 ml JJiV l.iy
Aanbiedingen gelden t/m
zaterdag 4 december a.s.
's Lands grootste kruidenier
blijft op de kleintjes letten.
jn haag/brussel» anp
finister Maij (verkeer en waterstaat) wil dat haar
faalse collega Lutgen snel de oorzaak achter-
Halt van „criminele" lozingen van het giftige op-
jsmiddel di-isopropylether in de Maas. Wallonië
pet van Maij ook goede meetapparatuur instal-
tren, zodat lozingen in rivieren eerder worden
ptdekt.
Dat staat in een brandbrief van de bewinds-
rouw aan minister Lutgen. Maij zal de lozingen
plgende week in Parijs aan de orde stellen tij-
pns bet internationaal overleg over waterverdra-
Pn. Volgens haar helpt het als ook andere landen
ruk uitoefenen op Wallonië. „De milieugevoelig-
pid in het Belgische gewest staat nog steeds op
rii laag pitje", aldus Maij. Volgens haar gaat het
m opzettelijke grote lozingen. „Dat noem ik dan
pmineel."
[Afgelopen weekeinde werd bekend dat dat de
laas sterk is verontreinigd met 3.000 kilo di-is-
propylether. Volgens de Stichting Reinwater is
pt spul geloosd door heeft het Belgische kunst-
estbedrijf Prayon Rupel. Een woordvoerder van
Rupel geeft toe dat zijn bedrijf kleine hoe-
lelheden di-isopropylether. heeft geloosd, maar
zegt niet verantwoordelijk te zijn voor de nu ge
constateerde omvangrijke gifgolf.
De verontreiniging van de Maas heeft gevolgen
voor de drinkwatervoorziening. Waarschijnlijk
moet morgen worden gestopt met de inname van
water uit de Maas voor drinkwater. De rivier is
namelijk ook vervuild met een ander oplosmid
del, pyridine. Pyridines zijn zeer giftige industriële
stoffen die mogelijk ook kankerverwekkend zijn.
De aanwezigheid in de Maas van de pyridines
werd pas bij het meetstation in het Zuidlimburg
se Eysden ontdekt, net zoals dat het geval was
met de di-isopropylether. De gemeente Rotter
dam wil bedrijven die gif lozen in de Maas aan
sprakelijk stellen. Er is daarom een klacht inge
diend bij de onderzoeksrechter in Luik.
Rotterdam heeft het Project Onderzoek Maas
(POM) opgezet met als doel de kwaliteit van het
Maaswater drastisch te verbeteren. In het POM
zijn de gemeenten langs de Maas verenigd. Vorig
jaar diende de gemeente ook een klacht in bij jus
titie in Luik: die is nog steeds in behandeling. Dat
gebeurde naar aanleiding van diverse lozingen
van oplosmiddelen. Rotterdam eist een schade
vergoeding van 75.000 gulden.
wierum gpd
Ineens zagen ze het schip op een hoge
rug recht op zich af komen. Ze
schreeuwden het uit. Dadelijk zou het
bovenop hen ploffen! Maar dat gebeur
de niet. Het schip sloeg om. Nu waren
er nog maar twee schepen over. Totdat
ook het laatste in de golven onderging.
En Pieter Akkerman kon niets anders
meer denken dan: nu is alles verloren,
nu zijn wij aan de beurt.
Maar de Wierumer visser overleefde
het. Nooit meer heeft hij zulke moeilij
ke uren beleefd als op die ochtend van
de eerste december van 1893. Samen
met dertien vissersboten uit het Friese
Wierum was hij de nacht tevoren de zee
opgegaan. Het weer was redelijk, maar
de volgende ochtend kwamen ze boven
Ameland in een sneeuwstorm terecht.
In het onrustige weer zag Akkerman
drie schepen ondergaan, maar hij over
leefde de ramp. Toen hij later zijn Zuid
wester afnam, zat al zijn haar erin. Hij
was helemaal kaal geworden en zijn
mooie zwarte baard was sneeuwwit.
Morgen is het een eeuw geleden dat
het dorp Wierum de verschrikkelijke
slag kreeg te verwerken. Tweeënen-
twintig vissers uit de plaats, de jongste
negentien, de oudste tachtig, verloren
hun leven op de Noordzee. Van acht
tien vissers werd niets teruggevonden.
Slechts vier doden spoelden aan en
werden op het Wierumer kerkhof be
graven. Tweeëndertig kinderen in Wie
rum zagen hun vader niet terug.
Omdat het de voorgaande weken
meer dan eens flink gestormd had, voe
ren op die 30ste november dertien Wie
rumer aken de zee op. Ze hadden enige
tijd niet gevaren, maar er waren geen
inkomsten. En zo voer de vloot uit, de
'Vrouw Johanna' van Pieter Akkerman
voorop.
Op de Noordzee was het weer onstui
mig. Het werd dag, maar land was er
niet te zien. Het was stil, maar de lucht
betrok helemaal. Om half tien kwam de
eerste bui, met sneeuw. Eerst vielen
grote vlokken, die al snel overgingen in
fijne sneeuw. Toen begon het te waaien
en stak er een sneeuwstorm op. D.
Kamminga schreef over de ramp: „Eerst
uit het noorden, maar langzaam draai
de de wind naar het oosten. De deining
die uit het zuidwesten kwam, en de
storm daartegenin, maakten dat er gro
te brekers op het schip afkwamen.''
De golven kwamen hoog opzetten.
Pieter Akkerman zag vrij gauw dat er
eentje over de kop ging. Het schip
vouwde opzij; andere schepen werden
op het Amelander strand geworpen.
Niet ver van de 'Vrouw Johanna' waren
even op de toppen van de golven enke
le met de zee worstelende schepen te
zien. De golven kwamen zo hoog opzet
ten, dat de wind in de laagte tussen
twee watermuren geheel stilviel.
Akkerman en zijn mannen bonden
zichzelf vast om niet van het schip te
worden geslagen. Toen sloeg een golf
op het voordek. Dadelijk kwam het wa
ter met zo'n kracht omhoog, dat de aak
van Akkerman omsloeg. Het zeil sloeg
op het water en barstte kapot. Daarna
kwam de aak weer overeind: iedereen
was er nog.
Het was een wonder, dat Akkerman
en zijn mannen in veiligheid kwamen.
Ze raakten op de een of andere manier
door het Borndiep. Een felle stroom
zoog ze erdoor, het Wad op, de redding
tegemoet.
De ramp van 1893 was een zware slag
voor de Wierumer visserij. Maar nog
geen jaar na de tragedie voeren al weer
twaalf Wierumer schepen op zee. Pro
vincie en gemeente hielpen om de vis
serij van Wierum weer te doen opbloei
en. De provinciale commissie, die ook
had geholpen na de ramp van Modder
gat, werd gereactiveerd. Er kwam een
fonds om de weduwen van de om bet
leven gekomen vissers bij te staan. In
1930 is de commissie opgeheven.
