'Ik zie me eindigen, waar ik begon'
Rtv show
Eline Vere herleeft in miniserie AVRO
Boeven gunnen Bassie
en Adriaan geen rust
'Jezus was ook zo paranormaal,
dat kunnen we lezen in de bijbel'
MAANDAG 29 NOVEMBER 1993
11
lid ging. In
stond Eline ni
de hoofdpers<
HILVERSUM «SUSANNEV
'Heb je 't al gehoord, Eline is
dood!' In Den Haag sloeg het
nieuws in als een bom. ledereen
was in de rouw, alsof het om de
dierbaar familie-
verkei ij kheid be-
•t eens. Eline was
on in een feuille-
Couperus in de
krant Het Vaderland. De lezers
volgden het wel en wee van
Eline Vere op de voet. Voor hen
leefde ze echt. Ze waren dan
ook ontroostbaar toen Cou
perus - eind vorige eeuw - in
hoofdstuk 35 bet slechte nieuws
van haar dood meldde.
Na publikatie in feuilleton
vorm in Het Vaderland, werd
Eline Vere, zoals Couperus dat
ook met eerdere werken deed,
uitgebracht als boek. Eline Vere
werd een van de meest befaam-
Couperus. Een
op de boeken-
e middelbare
erken
lijsten
school.
De AVRO zendt het trieste le
vensverhaal van Eline Vere in
drie delen uit. De opnamen van
Monique van de Ven Thom
Hoffman, Mary Dresselhuys en
de Zwitserse Marianne Basler
dateren al van 1991. Het materi
aal werd echter verwerkt tot een
bioscoopfilm van ruim twee
uur. Jan Blokker 'tekende voor
het scenario van Eline Vere. een
klus die hij na Haanstra's Fanfa
re niet meer op zich had geno
men. Hem wachtte de zware
taak om de breed uitgemeten
dramatische lijnen in het boek
terug te brengen tot een com
pact verhaal. Echt gemakkelijk
Marianne Basler speelt de rol van Eline Vere.
was dat niet en de kritiek was
dat de karakters in de film niet
helemaal tot hun recht kwa
men. De miniserie van de AVRO
duurt in totaal drie uur.
Eline Vere is het verhaal van
een jong. mooi en rijk meisje in
de welgestelde en zeer besloten
Haagse burgerij eind vorige
eeuw. Het milieu waarin ze ge
boren is dwingt haar te leven
volgens strenge codes van vor
melijkheid, fatsoen en onbe
sproken gedrag. Eline verlangt
al snel naar de 'buitenwereld'.
Heen en weer geslingerd tussen
de werkelijkheid en haar illusies
grijpt ze voortdurend n'aast het
geluk. Na een verbroken verlo
ving vlucht ze naar Brussel. Als
ze eindelijk het geluk gevonden
denkt te hebben, slaat het
noodlot opnieuw toe.
De rol van Eline Vere wordt
gespeeld door Marianne Basler.
Monique van de Ven speelt Bet
sy van Raat, de oudere zuster
van Eline. Haar echtgenoot
Henk van Raat is een rol van Jo-
han Leysen. Producent van de
serie en de film is Matthijs van
Heijningen en voor de regie te
kent Harry Kümel.
Eline Vere blijft een prachtig
FOTO BERT VERHOEFF
verhaal. De kleding, decors en
de acteerprestaties doen het fin
de siècle in Den Haag en Brus
sel herleven. In de eerste afleve
ring is Den Haag in een winter-
deken gehuld. Voor de serie is
een dik pak sneeuw in de stra
ten gelegd, dat niet van echt is
te onderscheiden. Een kijker
mist hooguit af en toe het uit
ademen van de wolkjes.
(Eerste uitzending: morgen
avond, 20.26 uur, Nederland 1.
Deel 2 en 3 van Eline Vere
zendt de AVRO op 7 en 14 de
cember uit)
Inmiddels zijn ze 58 en 51 jaar,
de gebroeders Bassie en Adri
aan. Niettemin hangt het popu
laire duo nog vrijwel dagelijks -
zowel op toneel als op televisie -
de clown uit. De TROS zendt
vanaf 7 januari een nieuwe (zes-
tiendelige) half uur durende se
rie uit, waarin dit vriendelijke,
wat naïeve tweetal onder de ti
tel Bassie en Adriaan en de reis
voor verrassingen allerlei avon
turen beleeft.
Avonturen met de bekende
boeven Baron, Handige Harry,
B 1000 en Vlugge Japie op Cura
cao en Sint Maarten. Want de
twee kindervrienden hebben de
nieuwe afleveringen voorname
lijk buiten 's lands grenzen op
genomen. Maar waar ze zich
ook bewegen en hoe ze zich ook
verplaatsen, hun natuurlijke vij
anden weten Bassie en Adriaan
altijd weer moeiteloos te vin
den.
Het verhaal krijgt op zeker
moment een andere wending,
als Bassie meedoet aan een
(door Tineke - Triviant - de
Groot) gepresenteerde televisie
quiz. Inderdaad: hij wint de
hoofdprijs. Een rondreis voor
twee personen door de Verenig
de Staten. Ze vertrekken onmid
dellijk en beleven vanzelfspre
kend alle mogelijke maar vooral
ónmogelijke avonturen. Mét ui
teraard boef Baron, Handige
Harry, B 1000 en Vlugge Japie.
Zeker de opnamen die in de
Verenigde Staten zijn gemaakt
doen enigszins denken aan een
promotiefilmpje van een reisor
ganisatie. Alles wat het duo ziet
- de gevangenis Alcatras, Dead
Valley, Golden GSte brug, Las
Vegas, Grand Canyon en het
National Pare - is even mooi en
Op zichzelf is die adoratie
voor al dat moois en interes
sants niet zo storend, zeker om
dat de Amerikaanse afleverin
gen voor de (kleine) kinderen
veel aanvullende achtergrond
informatie bevatten.
Bijvoorbeeld over de extreme
hitte van de Dead Valley, waar
Bassie een eitje bakt op de mo
torkap van hun auto. Afwaswa-
ter is even niet voorhanden,
daarom tapt Bassie een emmer
tje warm water uit de radiator.
Rijden is daarna zonder koelwa
ter niet meer mogelijk. We zien
het duo vervolgens in de hitte
uitgeput en uitgedroogd hun
trage wandeling door het mulle
zand maken.
De nieuwe TROS-avonturen-
serie is (zoals overigens altijd)
geschreven en geregisseerd
door Aad (Adriaan) van Toor.
Afgezien van Bas (Bassie) van
Toor worden de belangrijkste
rollen gespeeld door Paul van
Gorcum (Baron), Hans Beijer (B
1000) en Paul van Soest (Handi
ge Harry).
Overigens reikt de populari
teit van Bassie en Adriaan ver
der dan alleen in Nederland. De
huidige serie loopt in diverse
Bassie en Adriaan beleven de meest waanzinnige avonturen in AmerikJ"
FOTO ARCHIL
Europese landen. In Finland grenzen - onvertaald en zondajj
worden de clowns zelfs - onder nasynchronisatie in het Nede^g,
het mom van: humor kent geen lands via de kabel uitgezonden!
Oscar Harris voelt meer en meer de aantrekkingskracht van zijn komaf
Radioprogramma 'Het Zwarte Gat' bestaat vijftien jaar -
Mooie verfilming van boek Louis Couperus
viel de thuisreis naar Nederland
te aanvaarden. „Eerlijk gezegd
zie ik mijn leven eindigen, daar
waar ik tot leven kwam. Ik ben
begin 1964 naar hier gekomen
omdat je in Suriname maar één
middelbare school en tien
MULO-scholen had. Het is al
tijd mijn bedoeling geweest om
eens terug te gaan."
Twinkle Stars
Hij bladerde onlangs in het fa
milie-album en zag zijn leven
als het ware aan zich voorbij
trekken. Daar zag Oscar Harris
zichzelf weer staan temidden
van de legendarische Twinkle
Stars. En Harris dacht: „Verrek,
ik keek toen heel anders uit
mijn ogen. Ik zag me daar op
die foto iets te onbegrensd kij
ken. En dan die andere haarstijl.
Die foto's riepen weer dat beeld
op van hoe het was. Ik werd
herinnerd aan mijn eerste vlieg
reis, terug naar Paramaribo. In
de cockpit naast de piloot, zijn
pet op mijn hoofd, het eerste
succes zat in mijn achter
hoofd."
Al jaren gaat de Hoofddorper
solo, maar nog altijd wordt hij
aangekondigd als: „Oscar Har-
ris. voorheen met cle Twinkle
Stars.Hij voelt zich er geens
zins door achtervolgd. Integen
deel, zou Harris haast zeggen.
Het verleden negeren zou vol
gens hem hetzelfde zijn als
jeugdkiekjes verbranden. „En
we maakten geen misconcepts
Try a little love, Soldiers Prayer,
noem maar op. Ik heb alles ge
schreven. Ik heb daarmee een
leuke reputatie kunnen opbou
wen. Dat ik al lange tijd geen
hits meer heb gescoord, geloof
me, dat geeft mij geen onbe
haaglijk gevoel. Ik heb geleerd
dat je niet altijd in de belang
stelling kunt staan. Je kunt soms
beter op de volgende trein
wachten, dat spaart hartklop
pingen. Ik kan mij beroepen op
een zestal hits, in de Nederland
se Pop Encyclopedie heb ik een
kolommetje voor mezelf."
Ferm deelt Oscar Harris mee
onveranderd aan de weg te tim
meren. Hij zegt dat niet om zich
groot te houden: Harris laat de
feiten voor zich spreken. „Aan
stoppen denk ik geen moment.
Ik treed her en der op. Ik kom
ook met een kledinglijn. Op 24
december sta ik in Ron Brand-
steders Jong Gelukshow, die op
Eerste Kerstdag wordt uitgezon
den. In maart, april wordt mijn
nieuwe CD op de markt ge
bracht. Of dat eerst hier gebeurt
of in Azië, daar ben ik nog niet
uit. Azië roept: in Indonesië
schijn ik als een gek te verko
pen, daar zijn al mijn oude
songs bijelkaar geschraapt. Van
mijn duetten met Debbie, Lisa
Boray en Majorie Barnes heb
ben ze daar een LP uitgebracht.
Inderdaad, kassa. Ik heb Peter
Koelewijn eens horen zeggen:
als je een goed nummer hebt
geschreven, is je pensioen ver
zekerd. En zo is het ook."
Het geld van het succes van
weleer stinkt dus niet. En dat zal
ook wel met z'n parfum het ge
val zijn.
Nieuwe avonturenserie van clownsduo
en absoluut gehoor is
4 te kunnen vaststellen
dat zijn stem is gebronsd in een
tropisch milieu. Een kleine der-
lig jaar neemt Oscar Harris met
dat hem zo kenmerkende war
me geluid een geheel eigen po
sitie in het Nederlandse amuse-
mentswezen in. De hitzanger
die hij aanvankelijk was, bleek
over genoeg adem te beschik
ken om zich te verzekeren van
een duurzame carrière. Het is
morgen wordt Oscar Harris al
weer vijftig. Als je hem in z'n-
hart kijkt, had Oscar Abraham
liever in de beslotenheid van de
huiselijke kring ontmoet. Maar
soms zijn er van die momenten
in het leven dat anderen even
met je aan de haal gaan. Dan
wordt er het een en ander voor
je georganiseerd: een spette
rend verjaardagsfeest bijvoor
beeld. In de Hoofddorpse disco
theek The Challenge. Hij waar
deert het overigens zeer dat
mensen in zijn naaste omge
ving hem in het zonnetje willen
zetten. Maar wat hem morgen
avond allemaal te wachten
staat, daar weet hij het fijne niet
„Eigenlijk hou ik niet zo van
verrassingen. Ik heb het idee
dat er speciaal voor mij een gi
gantisch programma in elkaar is
gedraaid. Speeches ben ik niet
tuk op. die zal ik dan maar gela
ten over me heen laten gaan.
Vast staat wel dat mij tot over
maat van ramp, en dat in de
goede zins des woords, een par-
fumlijn wordt aangeboden."
Kerstgedachte
Een deel van de opbrengst komt
ten goede aan dakloze kinderen
in het voormalige Joegoslavië.
Het leek Oscar Harris een
mooie kerstgedachte om met
zijn parfum fondsen te werven
om het leed van ontheemde
oorlogsslachtoffertjes enigszins
te verzachten.
Naar eigen zeggen heeft Har-
ris altijd al wat met parfum ge
had. Vroeger, toen hij uitkwam
voor de hoofdstedelijke basket
balclub Azimma, gruwde hij van
de doordringende transpiratie-
geur die in de Amsterdamse
Apollohal hing. Om te ontsnap
pen aan het aroma van lijflucht,
placht Harris zijn shirtje te be
sprenkelen met parfum. „Daar
kun je beter naar ruiken dan
naar zweet. Of niet soms?"
Hij onthult de naam van zijn
parfumlijn. Zijn geurtje zal on
der de merknaam Timeless in de
handel worden gebracht. Aldus
wordt min of meer de link ge
legd met zijn bestaan als zan
ger. Enige vorm van aanmati
gendheid is Harris vreemd,
maar hij heeft het donkerbruine
vermoeden dat zijn succes in
hoofdzaak wordt bepaald door
de duurzaamheid van zijn carri-
Spontaan valt hem een jeugd
herinnering in: „Ik praat nu
Leo de Ruiter, eindredacteur van het radioprogramma 'Het Zwarte Gat': „We hebben n
Ischa Meijer kijkers heeft bij RTL 5."
HILVERSUM «JAN V
„Het paranormale geeft
misschien meer inzicht. Het in
zicht dat er méér is." Leo de
Ruiter, eindredacteur van het
Veronica radioprogramma 'Het
Zwarte Gat' doet, geheel in te
genstelling tot de verwachtin
gen, heel 'gewoon' over para
normale kwesties. „Eigenlijk is
iedereen paranormaal", zegt
hij, „alleen komt het bij de één
eruit en bij de ander niet."
Vijftien jaar geleden en in
middels 600 afleveringen terug
begon Veronica (toen op Radio
2) met de eerste uitzendingen
van 'Het Zwarte Gat'. Vrijwel
onmiddellijk na de eerste uit
zendingen - een idee van John
Haanen en Bart van Leeuwen -
werd Leo de Ruiter bij de redac
tie betrokken.
Al 15 jaar lang is het aantal
luisteraars vrijwel constant:
rond de 100.000, die gemiddeld
100 brieven (met suggesties en
vragen) per week naar Veronica
sturen. En dat is veel, zéker voor
een Radio 5-programma. „We
hebben meer luisteraars dan
Ischa Meijer bij RTL 5."
Leo de Ruiter (53) is er niet de
man naar om in wazig taalge
bruik over paragnosten en an
dere zaken die zich tussen 'tus
sen hemel en aarde' bewegen,
te praten. „Het Zwarte Gat gaat
over een andere werkelijkheid.
We worden geboren, trouwen,
krijgen kinderen, doen bood
schappen en rijden auto. Heel
gewoon. Daarnaast is er een
werkelijkheid die daar dwars
doorheen loopt. Er blijkt een
bepaalde communicatie te be
staan van meer dan alleen maar
het gesproken woord. Dan heb
je het dus over telepathie. Want
sommige mensen hébben een
telepathische communicatie
met elkaar - onzichtbaar - maar
hij bestaat wel degelijk."
De belangstelling voor para
normale zaken die al jaar in jaar
uit groeit, beleeft in de optiek
van De Ruiter volgend jaar zijn
hoogtepu,nt. Hij kan niet precies
aangeven, waarop hij die voor
spelling baseert. „Het komt ook
door het langdurige gedonder
op de wereld in landen als Joe
goslavië, Somalië en de Golfoor
log. Er is veel ellende geweest
en er is nog veel ellende. Het is
gevaarlijk om te zeggen, maar ik
denk dat de kerken het laten af
weten. Ik merk dat aan het toe
nemend aantal christelijke luis
teraars. Deze mensen willen
antwoorden op vragen, die de
kerk kennelijk niet geeft. Het is
bij ons overigens niet zo, dat je
je leven in handen legt van een
Heiland. Je eigen verantwoor
delijkheid wordt benadrukt in
dit wereldje."
Critici
Met critici en sceptici heeft De
Ruiter geen enkele moeite. „Stel
je voor dat je maar klakkeloos
achter alles op paranormaal ge
bied aanrent. Kritisch zijn is een
voorwaarde om dit werk te kun
nen doen."
Het is geen onzin? De Ruiter
zegt lacherig: „Dat is onbegrip.
Over de hele wereld worden ex
perimenten gedaan door .na
tuurkundigen en andere weten
schappers. Ook op de Univers!
teit van Utrecht, waar een stot
Parapsycholgie bestaat. Di
mensen houden zich hopelijk;
niet bezig met allerlei onzin."
Het paranormale is volgem
De Ruiter niet slechts wegge
legd voor een select gezelschajj.
„Als je gewoon gezond bent el
je functioneert goed dan sta ji
voor alles open. Dus ook yoo
paranormale dingen. De eej
heeft het wat sterker dan de ar
der. Feit is dat iedereen para
normale ervaringen is z'n level
heeft gehad. Jezus was ook zj
paranormaal als het maar zij
kan. Hij is een schoolvoorbeel
van een paranormaal iemand
omdat hij als zijn kwaliteiteD
wist te benutten. Dat kunnei
we allemaal in de bijbel lezen."-
mens' gaat, die een
gemiddelde belangstelling on|\;
wikkeld voor het paranormale
„Maar er steekt toch niky
kwaads in als je antwoorden iR
die je elders niet krijgt - prtf'l
beert te vinden bij Het Zwartl
Gat?" ui
Laatste vraag. Geloof je iiki
spoken? „Spoken bestaan nie'.e
Als mensen vreemde geluidei16
horen of rare dingen zien, dat'
heeft dat bijna altijd een psv
chologische oorzaak. Ze horenf.
de wind suizen en beelden zic|>
dan onmiddelijk wat in." r
('Het Zwarte Gat', iedeiT
maandagavond, 22.00 uur, RaN
dio 5) ei
Oscar Harris: „Het is waar dat je wijzer wordt naarmate de jaren vorderen."
FOTO UNITED PHOTOS POPPE DE BOER ROB HENDRIKS
over 1964, 1965. In die tijd liep
ik veel talentenjachten af. En ik
deed MTS Bouwkunde: ik tram
de toen wat af op weg naar
school. En hoe gaat dat? Als je
steeds op hetzelfde tijdstip in de
tram zit, kom je dezelfde men
sen tegen. Op een keer werd ik
aangesproken door een jongen,
die had mij zien zingen. Hij
vroeg: waarom kom je niet op
TV? Ik antwoordde: het pro
bleem is niet zozeer om op TV
te kómen, het probleem is om
op TV te blijven. Ik zag dat een
andere jongen me aankeek, die
hoorde wat ik had gezegd.
Laatst, in augustus, werd ik op
Schiphol aangesproken door
een man. Bleek die jongen te
zijn die in de tram naar dat ge
sprek had staan luisteren. Hij
riep op Schiphol: hé, Oscar. En
hij moest lachen. Ik vroeg hem:
waarom moet je lachen? Zei hij:
weet je nog wat je destijds in de
tram tegen die knaap zei? Toen
herinnerde hij mij aan die uit
spraak. die hem altijd was bijge
bleven. Het sterkte mij in mijn
gevoel dat ik ook in mijn jonge
re jaren al over veel realiteitszin
beschikte."
De jaren erna hebben Oscar
Harris nog meer gelouterd. On
dervinding was ook in zijn geval
de beste leermeester. Het mag
dan tamelijk oud klinken, vijftig,
maar hij eivaart het als een bij
zonderheid dat hem het leven
nog wordt gegund. Harris klopt
het af, maar hij voelt zich be
voorrecht dat zijn fysiek in op
perbeste conditie verkeert. „Als
je ziet hoe sommige leeftijdge
noten eraan toe zijn. Of er al
niet meer zijn. Ik mag trots en
dankbaar zijn dat ik al een aan
tal generaties heb kunnen over
bruggen. Ik zou gek zijn als ik
ontkende dat het allemaal wat
minder gaat. Vroeger met bas
ketbal liep ik na een fcistbreak
monter terug. Nu moet ik ervan
bijkomen. Maar daar staat wel
wat tegenover. Door de ervarin
gen die ik heb opgedaan, heb ik
meer levenswijsheid gekregen.
Het lijkt er op dat ik bepaalde
dingen eerder kan doorzien dan
vroeger. Het is waar dat je wij
zer wordt, naarmate de jaren
vorderen. Die levenswijsheid
geeft je de kracht te relativeren
en de weg uit te stippelen die je
wilt bewandelen.
Denkend aan Marowijne, dan
ziet hij de Surinaamse Cote d'A-
zur weer voor zich. Hoe prach
tig was het er niet op die hagel
witte stranden te verkeren. Een
dorado voor een kind. Pure
nostalgie is Marowijne voor
hem. En meer dan dat. Zijn
jeugdjaren liggen er en daar
valt, met het ldimmen der jaren,
steeds moeilijker van los te ko
men. Suriname in het algemeen
en Marowijne in het bijzonder
geven hem een ambivalent ge
voel. Enerzijds wordt hij gere
geld overvallen door treurnis,
omdat zijn geboorteland van
daag de dag in haveloze staat
verkeert. Anderzijds blijft Suri
name trekken. „Hoe meer de ja
ren gaan tellen, des te sterker
voel ik de magnetische kracht
die uitgaat van mijn komaf."
De laatste vijf jaar keerde hij
drie keer terug naar zijn roots.
En elke keer betrapte Harris
zich erop dat het hem zwaar