Konvooi Bosniërs
weer opgehouden
Ook indianen doen wel eens Baskischeasen'
een aanslag op het milieu
Buitenland
Macedonië
zorgt voor
conflict EU
Nürnberg verwelkomt 'kerstkind'
Volkswagen staat voor
verlies 2 miljard mark
Indrukwekkend protest
Irak vraagt einde embargo
in ruil voor VN-inspecties
Iedereen in Texas straks
onder dezelfde kerstboom
Jeltsin duldt
geen kritiek
op televisie
Opnieuw lid
van Harnas
omgebracht
Burgerwacht moet Britse spijbelaars gaan opsporen
Jaterdag
27 november 1993
P'esse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Pre
DPA Deutsche Presse Agentur GPD Gemeenschappeli|ke Persdier
Ind The independent IPS Inter Press Service RTR Reul
As van 20.000 neuzen herbegraven
seoul» De as van 20.000 afgesneden neuzen van Zuidkoreaanse
soldaten is gisteren herbegraven op het historische slagveld van
Puan. Volgens historici waren de reukorganen afgesneden door
Japanse troepen, die in 1597 probeerden het schiereiland te ver
overen. De Japanse soldaten kregen geld voor elke neus die zij
aan hun superieuren konden overleggen. Een Zuidkoreaanse
wetenschapper ontdekte de resten van de neuzen in 1983 in een
grafkamer in Japan. De neuzen waren bewaard in pekel. De res-
1 ten werden vorig jaar naar Zuid-Korea overgebracht en gecre-
j meerd.
•Storing in Sloveense kerncentrale
Ljubljana De kerncentrale van Krsko in Slovenië is gisteren au
tomatisch uitgeschakeld na een elektriciteitsstoring in een van
Jde generatoren. Volgens de directie bestaat er geen gevaar voor
Bde omgeving. De reactor kan waarschijnlijk binnen twee dagen
"weer draaien.
Drugkoeriers met cocaïne in maag
nürnberg» Twee Colombianen zijn gisteren op het vliegveld van
Nürnberg aangehouden. De twee hadden bijna 1,5 kilo in latex
zakjes verpakte cocaïne in hun maag. De drugsmokkelaars, die
vanuit Bogota via Amsterdam naar Nürnberg waren gevlogen,
trokken de aandacht omdat ze valse paspoorten hadden. Röng-
tenfoto's bevestigden het vermoeden van de douane dat het om
drugkoeriers ging. Nadat het duo een laxerend middel was toe
gediend, kwamen honderdveertig zakjes van elk vijf centimeter
tevoorschijn met daarin de cocaïne.
Niet-rokers wordt de weg gewezen
parus Nu ook in Frankrijk steeds meer rookvrije restaurants
komen heeft de Nationale Commissie tegen Roken een handza
me gids uitgebracht. In het boekje staan 735 hotels en restau
rants waar niet-rokers in een volledig apart gedeelte kunnen zit
ten. Eetgelegenheden waar een bordje 'niet-roken' boven een
tafel midden tussen de rokers hangt, komen er niet in voor.
Flitstrein door Alpen in studie
rome» Italië en Frankrijk gaan opnieuw kijken of beide landen
met elkaar verbonden kunnen worden via een hoge-snelheids-
trein door de Alpen. Aan het geplande traject tussen Turijn en
Lyon zou tien jaar werk zijn, waarbij meerdere tunnels in de ber
gen moeten worden geboord. De reistijd tussen de steden, die
290 kilometer uit elkaar liggen, zou met de helft verkort worden
tot anderhalf uur.
Leger Georgië bewaakt bakkerijen
Tbilisi Het leger van Georgië bewaakt in de hoofdstad Tbilisi de
bakkerijen. Dit om plunderingen te voorkomen. Er is een ernstig
tekort aan brood in de stad. Door de aanhoudende burgeroolog
in de Kaukasus-republiek zijn de aanvoerlijnen naar de stad af
gesneden. De regering heeft rantsoenering ingesteld: per per
soon is per dag slechts 400 gram brood beschikbaar. Vanaf vol
gende week krijgen broodtransporten van de staat een gewa
pend escorte. Meerdere broodtrucks zijn al overvallen.
Rehabilitatie Duitse deserteurs WO-II
bonn» De Duitse oppositiepartijen SPD (sociaaldemocraten) en
Bündnis 90/De Groenen hebben gisteren in Bonn gepleit voor
rehabilitatie van de naar schatting 55.000. Duitse soldaten die in
de Tweede Wereldoorlog deserteerden en daarvoor zijn veroor
deeld. De oppositie wil ook een schadevergoeding voor alle
slachtoffers van de militaire rechtbanken tijdens het nationaal-
socialisme. r
Leider Sierra Leone belooft verkiezingen
freetown Valentine Strasser, de militaire leider van het
Westafrikaanse Sierra Leone, heeft gisteren een tijdschema be
kendgemaakt voor de terugkeer naar een democratisch bestel.
Dit moet eind 1995 leiden tot presidents- en parlementsverkie
zingen. Strasser die vorig jaar april via een staatsgreep aan de
macht kwam komt met zijn voorstel tegemoet aan de toene
mende druk van westerse donorlanden om de democratie te
herstellen.
nürnberg Het 'Christ-Kindl' het kerstkind, op de foto geflankeerd door twee 'engelen' miljoen bezoekers uit binnen- en buitenland. Op de sfeervol verlichte markt vinden ze on-
heeft gisteravond de traditionele kerstmarkt van de Zuidduitse stad Nürnberg geopend. der andere lekkernijen, snuisterijen, kerstversieringen en alle mogelijke en onmogelijke ca-
De markt in deze Beierse stad is de grootste van Duitsland en trekt jaarlijks meer dan twee deau's voor 'Heiligenabend', de avond voor Kerstmis. foto reuter ludwig hübl
Zo'n twaalfhonderd burgers uit Sarajevo die van de
Bosnische regering toestemming hadden gekregen de
stad te verlaten, hebben hun vertrek voor de tweede keer
in een paar weken zien stranden op een conflict tussen
de Bosniërs en de Kroaten.
In Texas zullen alle gezinnen
over enkele jaren volkomen
identieke kerstbomen hebben.
Tenminste als het aan bomen-
kweker Don Kachtik ligt. Hij is
evenals het Landbouwexperi-
menten Station In Texas be
gonnen met het klonen van
pijnbomen om er voor te zor
gen dat er alleen nog maar
goede bomen worden ge
kweekt die een stam hebben
die makkelijk in een kerst
boomvoet past en vol genoeg is
om vol gehangen te kunnen
worden met glinsterende bal
len en engelenhaar. Bovendien
moet de boom snel groeien en
Immuun zijn voor virussen en
insecten.
Kachtik is een van de eerste
boomkwekers die is begonnen
met het klonen van pijnbo
men. Hij kan dit jaar voor de
eerste maal oogsten. In totaal
groeien er in Texas op dit mo
ment 450 gekloonde pijnbo
men, maar ze zijn nog niet al
lemaal groot genoeg om als
kerstboom verkocht te wor
den. Onderzoekers verwachten
dat er in de komende jaren
meer gekloonde kerstbomen te
krijgen zullen zijn als de kwe
kers besluiten om meer geld
uit te trekken voor de gekloon
de stekjes.
De consument zal echter
weinig van een prijsverschil
merken, is de verwachting van
de wetenschappers. Kwekers
denken dat ze 95 procent van
de gekloonde kerstbomen zul
len kunnen verkopen terwijl er
van de andere bomen maar
60-70 procent verkocht wordt
omdat de rest te lelijk is voor
de verkoop of ten prooi valt
aan virussen of insecten.
rtOSKOU AP
Joris Jeltsin heeft de leiders van
ie 13 partijen die volgende
naand aan de Russische verkie
zingen deelnemen gedreigd
ïun gratis televisiezendtijd in te
Lullen trekken. Tijdens een ont-
noeting in het Kremlin deed
eltsin tegenover de partijleiders
[isteren zijn beklag over de po-
itieke televisiespots die volgens
Je Russische president beledi
gend van aard zijn.
,,Ik wil dat elke kandidaat zijn
eigen programma aanbeveelt
en niet alleen andéren zwart
naakt", zei de president. Hij
waarschuwde de partijen zich
aan deze richtlijn te houden,
omdat anders de zendtijd inge
trokken zal worden. De presi
dent stelde dat in sommige tele-
dsiespots eigenlijk alleen maar
oeledigingen geuit worden „en
dat hoort niet in het nieuwe
Rusland". Kritiek op de grond
wet en op de rol van Jeltsin bij
de slag om het Russische parle-
Tient vorige maand zijn ook
liet toegestaan.
Presidentieel woordvoerder
Vjatjeslav Kostikov verklaarde
ia afloop van de bijeenkomst
dat de partijen een „gentle-
nen's agreement" hadden ge-
iloten om zich aan de regels te
louden.
■onden cees van zweeden
correspondent
De Britse regering heeft een be-
oep gedaan op de burgerij om
een einde te maken aan het
spijbelen van scholierep. Minis
ter Patten van onderwijs deed
gisteren een oproep aan vrijwil-
igers om 'burgerwachten' te
vormen die spijbelaars terug
sturen naar school.
John Patten deed zijn oproep
n reactie op de geruchtmaken
de rechtszaak tegen een tweetal
brussel» De Belgische premier
Dehaene heeft de vakbonden uit
genodigd dinsdag opnieuw te
gaan praten over zijn bezuini
gingsbeleid. Het aanbod kwam
nadat een nationale 24-uurssta-
king gisteren een groot succes
was geworden.
De acties van de christelijke en
socialistische vakbeweging ver
lamden het hele openbare leven in
België: bedrijven en overheids
diensten bleven vrijwel allemaal
spijbelaars dat een peuter had
doodgeslagen. De jongens, die
10 jaar waren op het moment
van het misdrijf, werden deze
week wegens moord tot langdu
rige vrijheidsstraffen veroor
deeld.
„Elke dag spijbelen in dit land
vele duizenden Tcinderen, van
wie sommigen niet ouder dan
zeven jaar zijn", zei Patten.
„Waar hangen die kinderen
overdag uit? Wat doen ze? Met
wie zijn ze? Het is duidelijk dat
voor sommigen een leven als
JERUZALEM-OSLO Rtr-DPA
Israëlische veiligheidstroepen
hebben gisteren in Jeruzalem
een militante Palestijn doodge
schoten. Het is de tweede keer
binnen drie dagen dat Israëli
sche ordetroepen een militaire
Palestijnse commandant dood
den.
PLO-leider Yasser Arafat wil
dat Israël ondanks de recente
onrust toch op 13 december be
gint met de terugtrekking,, van
zijn troepen uit Jericho en de
Gazastrook. Arafat was gisteren
in Oslo. De Israëlische premier
Rabin had eerder de datum
'niet heilig' genoemd.
De gedode Palestijn, Khaled al-
Zeer, was lid van Qassam, de
militaire vleugel van de Hamas-
beweging die tegen het akkoord
tussen Israël en Palestijnen is.
Hij werd gezocht wegens moord
op twee Israëli's en een aantal
Palestijnen.
gesloten. Dehaene noemde de ac
ties "indrukwekkend". Hij waar
schuwde dat er slechts een „smal
le marge" is voor wijziging van de
versoberingsplannen, die door het
parlement zijn goedgekeurd.
De eerste algemene nationale sta
king in België sinds 1936 richtte
zich tegen het 'globaal plan' van
de centrum-linkse regering om de
overheidsfinanciën te saneren en
de concurrentiepositie van bedrij
ven te verbeteren.
spijbelaar heel gemakkelijk in
.een leven als misdadiger kan
veranderen".
Een onderzoek wees onlangs
uit dat spijbelen in Engeland
een wijdverbreid probleem is.
Patten meent dat de 'burger
wachten' zouden kunnen be
staan uit mensen als buscon
ducteurs, winkeliers en par-
kwachten. „Een kind dat spij
belt, is tamelijk gemakkelijk te
identificeren", aldus Patten.
„Gewoonlijk hangen ze rond in
bussen of treinen, in winkelcen-
Het konvooi van zeventien bus
sen met vrouwen, kinderen en
bejaarden werd kort na vertrek
opgehouden door Kroatische
milities die in ruil voor door
tocht de vrijlating vroegen van
een Kroatische commandant
die in Sarajevo wordt vastge
houden.
De officier werd begin no
vember geleden gearresteerd
toen de Bosnische regering de
Kroatische milities in de hoofd
stad ontbonden. De actie tegen
De lonen zullen tot 1996 worden
bevroren, BTW en accijnzen gaan
omhoog, en werkgeverslasten
worden verlaagd. De bonden zijn
vooral boos over het ontbreken
van werkgelegenheidsgaranties
van de werkgevers, en over het
niet meer in de prijscompensatie
meerekenen van de accijnsverho
gingen op drank en tabak.
foto belga
tra, videotheken en automaten
hallen. Als ze ook nog school
uniformen dragen, zijn ze uiter
aard nog gemakkelijker te iden
tificeren".
De oppositiepartijen en des
kundigen reageerden gematigd
positief op hét idee. In het Vere
nigd Koninkrijk wordt de helft
van alle misdrijven geplèegd
door jongeren, en niet zelden
onder schooltijd.
de milities vond destijds plaats
op de dag dat het vluchtelin-
genkonvooi, bestaande uit
Kroaten en moslims, voor de
eerste keer op het punt stond
om te vertrekken. Enkele hon
derden Serviërs kregen een dag
later wel toestemming om naar
Belgrado af te reizen, maar de
vluchtelingen die naar Split en
Dubrovnik wilden, moesten
achterblijven.
Gisteren nam de groep voor
de tweede maal emotioneel af
scheid van familie en vrienden
die in de Bosnische hoofdstad
De Verenigde Naties hebben
gisteravond verheugd gerea
geerd op het bericht dat Irak
VN-resolutie 715 accepteert. De
resolutie regelt de inspectie en
vermindering van het wapenar
senaal van Irak op lange ter
mijn. De Iraakse ambassadeur
Hamdoon overhandigde de Vei
ligheidsraad gisteren een brief
waarin Baghdad formeel met
toezicht instemt.
Maar Rolf Ekeus, het hoofd
van de VN-commissie van toe
zicht op de
verwijdering van massaver
nietigingswapens uit Irak, vindt
het echter nog te vroeg om te
praten over opheffing van het
achter moesten blijven, om
even later te horen dat hun ver
trek weer voor onbepaalde tijd
is uitgesteld.
Gelijktijdig waren er gisteren
weer problemen met VN-hulp-
konvooien voor Midden-Bosnië.
Een konvooi uit Banja Luka en
een konvooi dat van Belgrado
op weg was naar de belegerde
moslemstad Srebrenica in Oost-
Bosnie, werden door de Serviërs
tegengehouden.
Met het konvooi voor Srebre
nica had de VN vooraf al pro
blemen verwacht, omdat de
vrachtwagens buiten voedsel
ook dekens en schoenen ver
voerden. Volgens de Bosnische
Serviërs is dat 'oorlogsmate-
rieel', net als plastic en spijkers
voor de reparatie van ramen.
handelsembargo. Irak heeft
hierom gevraagd.
Ekeus zei gisteren in New
York dat het programma, zoals
voorzien in de resolutie, eerst
rond zes maanden moet wor
den uitgeprobeerd om te zien of
het werkt en dat die proefperio
de niet eerder kan beginnen
dan begin volgend jaar.
De sancties die tegen Irak zijn
afgekondigd naar aanleiding
van de Iraakse inval in Kuwayt
zijn nooit ingetrokken mede als
gevolg van Baghdads weigering
akkoord te gaan met de VN-
operaties om het Iraakse wa-
penpotentieel nauwlettend in
de gaten te houden.
Volkswagen koerst af dit jaar af
op een verlies van twee miljard
mark (2,25 miljard gulden).
Voor volgend jaar rekent het
Duitse autoconcern niet op een
substantiële verbetering. Dat
heeftVW-president Piëch giste
ren gezegd na afloop van de
herfstvergadering van de raad
van commissarissen. Op die bij
eenkomst kwam ook een rap
port aan de orde over beschul
digingen tegen VW van bedrijfs-
spionage bij concurrent Opel.
Het voorspelde verlies van
twee miljard mark komt vrijwel
geheel op rekening van de
Spaanse dochteronderneming
Seat. De Duitse moedermaat
schappij Volkswagen AG hand-
De wens van EU-lidstaten voor
volledige diplomatieke betrek
kingen met Macedonië, heeft
gisteren tot een nieuwe aanva
ring geleid met Griekenland. De
EU is de Europese Unie. de
nieuwe benaming voor de Eu
ropese Gemeenschap (EG).
De Griekse minister Papouli-
as (buitenlandse zaken) riep de
andere lidstaten op af te zien
van diplomatieke betrekkingen
met de voormalige Joegoslavi
sche deelrepubliek. Duitsland
en Denemarken hebben deze
week gezegd betrekkingen aan
te knopen met Macedonië voor
Griekenland in januari de EU
gaat leiden.
et voornemen van de Duitse
regering leidde tot een woeden
de opmerking van de onder-mi -
nister. Die zou donderdagavond
in Athene het verenigde Duits
land vergeleken hebben met
een reus, „die de kracht heeft
van een monster, maar het ver
stand van een kind"
Volgens de minister, die te
vens is belast met Europese
aangelegenheden, is Duitsland
de motor achter het streven
naar EU-betrekkingen met Ma
cedonië. Athene claimt het al-
leengebruik van de naam Mace
donië en probeert erkenning
van Macedonië tegenhouden
zolang de republiek geen ande
re naam heeft aangenomen.
haaft volgens Piëch de doelstel
ling dit jaar op een „zwarte nul"
uitkomen.
VW ook eigenaar van Audi
en de Tsjechische Skoda zegt
dat een onafhankelijk onder
zoek van het accountantsbu
reau KPMG heeft uitgewezen
dat de autofabrikant geen ge
heimen heeft gebruikt van zijn
Amerikaanse concurrent Gene
ral Motors (GM) en diens Duitse
dochteronderneming Opel. GM
beschuldigde VW er in het voor
jaar van over vertrouwelijke be
drijfsinformatie te beschikken.
De dossiers zouden zijn meege
nomen door de huidige inkoop
chef en vice-president José Ig-
nacio Lopez de Arriortua en een
aantal medewerkers toen zij van
GM naar VW overstapten.
Een Baskische politieagent die
maandag door vermoedelijke
ETA-terroristen in het hoofd
werd geschoten toen hij zijn
driejarig zoontje naar school
bracht, is gisteren overleden. De
42-jarige sergeant. Jose Antonio
Goikoetxea, was niet meer bij
gekomen uit een coma waarin
hij na het schot raakte.
De aanslag is in de drie Baski
sche provincies algemeen ver
oordeeld als een aanslag op de
mocratische instellingen. Som
mige mensen eisten een verbod
op een krant die nauwe betrek
kingen onderhoudt met de af
scheidingsbeweging ETA. De
krant, Egin, had Goikoetxea
omschreven als een verrader
van de Baskische zaak.
Het slachtoffer behoorde tot
de F.rtzaintza een regionaal
Baskisch politiekorps dat werd
opgezet nadat Baskenland bij
referendum een autonome sta
tus had verkregen. Algemeen
wordt aangenomen dat de ter
roristische afscheidingsbewe
ging ETA achter de aanslag zit.
overlijdt aan
verwondingen
Het deels uit een ongemakkelijk schuldgevoel ge
boren idyllische beeld van de Amerikaanse in
diaan als iemand die nog in harmonie met de na
tuur leeft, begint barsten te vertonen. Antropolo
gen wijzen erop dat indianen niet de nobele wil
den zijn zoals films als 'Dances with Wolues' wil
len doen geloven, maar net als de westerse con
sumptiemaatschappij wel eens een aanslag doen
op het milieu.
De methode van het verzamelen van fruit door de
Yuqui-indianen in Bolivia heeft bijna tot het uit
sterven van bepaalde plantesoorten geleid, zegt
de antroploog Allyn Stearman van de universiteit
van Central Florida. Bovendien rekken de Yuqui
het leven van prooi die ze hebben aangeschoten.
Ook martelen ze huisdieren door bijvoorbeeld de
luchtpijp van aapjes af te knijpen tot ze bewuste
loos worden.
Indianen in het Colombiaanse Amazonegebied
hebben de gewoonte om bij voorkeur op zogende
moederdieren te jagen, aldus de antropoloog Pe
ter Bunyard. Bestudering van de botten van wild,
dat in de loop der eeuwen door de Noordameri-
kaanse indianen werd gejaagd, toont aan dat ook
zij voorkeur hadden voor vrouwelijke dieren, stelt
Charles Kay van de Utah State University.
De antropologen hielden vorige week lezingen op
een bijeenkomst van de Amerikaanse Antropolo-
genvereniging. De wetenschappers keerden zich
af van de gedachte dat indianen de oudste
milieu- en natuurbeschermers zijn.
De Yuqui gebruikten ooit slaven om fruit uit de
bomen te plukken. Door het contact met de bui
tenwereld moesten ze aan die slavernij een einde
maken. Te trots om zelf in de boom te klimmen,
grepen ze naar de hakbijl en legden boom na
boom om.
Op 9 april 1992 tekende de Boliviaanse president
Jaime Paz Zamora een decreet waarmee de Yu-
quis 114.800 hectare land kregen. Dat decreet
werd echter niet in wetgeving omgezet. Nadat
Paz Zamora was verslagen in de verkiezingen be
sloot de nieuwe regering het Nationaal Milieuse
cretariaat, dat de claim van de Yuqui had ge
steund, op te heffen. Er gaan nu geruchten dat de
regering het decreet wil terugdraaien. „Men komt
er steeds meer achter dat de Yuqui niet in het
breed aangehangen beeld van de indianen als na
tuurbeschermers passen", aldus Stearman.
Indianen zouden niet vanzelfsprekend moeten
worden beschouwd als de beste beheerders van
gebieden die de regering hun toewijst, vindt Ste
arman. Hij pleit voor een compromis tussen de
rechten van indianen „en de noodzaak ongerepte
gebieden van menselijke bewoning te vrijwaren
om de biodiversiteit te handhaven".
