Lenny Dykstra: combinatie van lef en klasse
'Beer uit Lemmer'
nog niet volgroeid
Sport
^uid-Holland viert
teuwfeest uitbundig
chterlijn
1TERDAG 27 NOVEMBER 1993
CHEF AD VAN KAAM, 071-356464, PIV -CHEF» ROB ONDERWATER. 071-356463
tinge schacitsdag op Haagse Uithof
t schaatsgewest Zuid-Hol-
id viert vandaag zijn hon-
rdste verjaardag. De jaarlijkse
dstrijden om de Residentie
p en de Keijzer Cup op de
agse Uithof laijgen daardoor
ti extra feestelijk karakter. Om
jo uur geeft commissaris der
ningin Patijn van Zuid-Hol-
d het startsein voor de lange
laatsdag, die verder gaat met
middagprogramma voor ju-
iren en 's avonds als uitsmij-
marathons voor vrouwen en
innen. Als een rode draad lo-
i diverse festiviteiten door
t programma heen.
pvolgers
jt betekent dat de traditionele
[dstrijden om Residentie Cup
j Keijzer hoe dan ook een an-
r gezicht krijgen dan anders.
)k in sportief opzicht is er
fis op verandering, omdat het
;aniserende gewest dit jaar
de juniorenwedstrijd om de
sidentie Cup minder sterk
gt dan de afgelopen vijf jaar,
:n Zuid-Holland steeds won.
generatie Jeroen Straathof
beterwoude), Colette Zee en
artin Hersman (Sassenheim)
Icht nog op gelijkwaardige
volgers. De Leidse regio is
pt Voorschotenaar Frank van
Ir Kleij (uit de sprintselectie
p Leidenaar Eric van Korde-
1r), Yvonne van Schie (Stomp-
k) en Jolanda van Goozen
iderdorp) overigens behoor-
vertegenwoordigd. De
bmpwijker Joost Juffermans
st als reserve naar Den Haag
I In totaal nemen acht gewes
ten deel aan de wedstrijden, die
om 13.00 uur beginnen. Daar
vóór rijdt de jeugd van acht tot
dertien jaar 's ochtends al een
elf-districtentocht op de Haagse
ijsbaan.
Grimbergen
's Avonds om 18.00 uur gaat Jo
landa Grimbergen als favoriet
van start bij de marathon
schaatssters. De Rijnsburgse
won dit seizoen al drie van de
vier wedstrijden. Net als de
mannen - vanaf 19.30 uur -
strijden de vrouwen om de Keij
zer Cup. Bij dat laatste onder
deel levert de Leidse regio zelfs
meerdere kanshebbers. Behalve
Richard van Kempen, die getui
ge zijn recente overwinning op
natuurijs in Gieten in topvorm
verkeert, mikt Alphenaar Henk
Angenent op de overwinning.
Beiden moeten terdege reke
ning houden met Frans de Ron
de, die het klassement om de
KNSB-beker aanvoert.
Maar hoe de strijd op het ijs
ook afloopt, de schaatsdag
slaagt in elk geval. Daarvoor
staat de jubileumreceptie borg,
die van 16.00 tot 18.00 uur
wordt gehouden. Dan wordt het
eerste exemplaar van het jubile
umboek, dat sportverslaggever
Bert Hertog en schaatshistori
cus Arie van Erk (mef foto's van
Martin Droog), ter gelegenheid
van het eeuwfeest hebben sa
mengesteld, aangeboden. Om
20.00 uur begint ten slotte de
grote feestavond met onder
meer een optreden van Anita
Meijer.
Een megaster in Amerika,
een volkomen nobody in
Europa. Tot die conclusie
moet Lenny Dykstra zijn
gekomen, toen de honk
baller van de Philadelphia
Phillies afgelopen week
voor het eerst van zijn le
ven een paar dagen aan
deze kant van de Grote
Plas verbleef. Volgens ei
gen zeggen werd hij op de
Amsterdamse Nieuwendijk
precies door twee mensen
herkend. Maar de eerlijk
heid gebiedt te zeggen dat
zijn Phillies-jack en dito
pet aardige hulpmiddelen
waren.
AMSTERDAM JAN VAN DER NAT
Dat hij op zijn gemak met zijn
vrouw inkopen kon doen in het
centrum van een grote stad,
moet voor Lenny Dykstra een
vreemde ervaring zijn geweest.
In eigen land kan'hij geen stap
buiten de deur zetten of hij
wordt belaagd door fans, die
een handtekening van hem wil
len hebben. Logisch, want de
man met die zo puur Hollands
klinkende achternaam, is een
ster in zijn geboorteland. Mid-
velder en eerste slagman van de
Philadelphia Phillies, de ploeg
die in oktober de World Series
verloor van de Toronto Blue
Jays.
De status van superster
bracht hem ook naar Europa.
Op initiatief van het sportkle-
dingmerk Starter en de winkel
keten Footlocker liet hij even
zijn gezicht zien in Parijs,
Frankfurt en Amsterdam.
De keuze voor Frankrijk -
en Duitsland was merk-
waardig, want in beide
landen stelt honkbal on-
geveer net zo veel voor als PTT
schaatsen in Tanzania,
Maar Dykstra heeft een L
leuk contract op zak met fY"j
Starter en dan hoort dit
soort zaken er gewoon
bij. Handtekeningen uit-
delen, een feestje voor de
jeugd bijwonen, de pers
te woord staan.
Dat laatste gebeurde in het
super sjieke Amstel Hotel, waar
voor een kamer meer dan dui
zend gulden moet worden neer
geteld. Als we dan voor de eer
ste keer een actieve Major Lea
gue-speler naar Europa halen,
dan moet alles in stijl gebeuren,
moeten de organisatoren heb
ben gedacht. Maar de stijl van
een tig-sterren hotel lijkt niet te
zijn besteed aan Lenny Dykstra.
Sterker nog: hij oogt en komt
een beetje over als een boertje.
Nochalant en met een air van
'wat kan mij nou gebeuren?'
Nou, weinig eigenlijk. Zeker
op maatschappelijk gebied. Zijn
kostje is al lang en breed ge
kocht. Dat was al zo toen hij
nog voor de New York Mets
speelde, de World Series won in
1986 en nog het 'povere' jaarsa
laris van iets meer dan een half
miljoen dollar opstreek. De af
gelopen drie seizoenen bij de
Phillies ving hij aan basissalaris
van in totaal zeven miljoen en
pakte hij ook nog een 'tonnetje'
of wat aan bonussen.
Er mogen gerust wat vraagte
kens worden gezet achter de
enorme salarissen die tegen
woordig aan topsporters in de
Verenigde Staten worden be
taald. Maar niet in het geval
van Dykstra. De gedrongen
midvelder is, zowel aanval
lend als verdedigend, elke
cent van zijn salaris waard. Hij
is één van de vier hoekstenen
(eerste honkman John Kruk,
derde honkman Dave Hollins
en catcher Daren Daulton zijn
de andere drie), waarop het
succes van de Phillies is ge
bouwd. Maar Dykstra is de
laatste om de rol van alle an
dere spelers te bagatelliseren.
Dat is begrijpelijk, want heel
lang was er in zijn loopbaan (hij
gaat in april 1994 aan zijn tien
de seizoen in de Big Leagues
beginnen) voor hem geen vaste
plaats. Nu wel. Dykstra is bij de
Phillies een zogenaamde every
day player. Hij hoeft niet op het
briefje met de opstelling te kij
ken. Als hij fit is, speelt-ie.
Het afgelopen seizoen was
dat bijna voorturend het geval,
maar in 1991 en 1992 kwam hij
niet in de buurt van het totaal
aantal wedstrijden (162) dat zijn
team speelde. In 1991 was de
voornaamste oorzaak een auto
ongeluk, dat hij kreeg op de te
rugweg van het vrijgezellenfeest
van John Kruk, waarbij (uiter
aard) de drank rijkelijk had ge
vloeid. Het jaar erna was het
een reeks blessures (gebroken
duim, gescheurde hamstrings
en een gebroken hand - om al
leen de zwaarste kwetsuren te
noemen) spelbreker voor de
man, wiens voorouders ooit het
kleine Nederland verruilden
voor de nieuwe wereld.
Slechts gezegend met een ge
middelde lengte (1,78), een ten
gere bouw en O-benen, waarop
een cowboy jaloers wordt, was
er maar één sport, waarin voor
hem eventueel een toekomst Mets reden om hem aan te trek-
lag: honkbal. Hij bleek aardig ken.
overweg te kunnen met knup- Eenmaal doorgedrongen tot
pel en bal. Voor de New York het topteam van de organisatie
bleek Lenny Dykstra aanvanke
lijk niet meer dan een gemid
delde speler, maar zijn ster
steeg snel en straalde het felst in
1990, zijn eerste volledige jaar
bij de Phillies.
De ploeg in de 'Stad van de
Broederliefde' staat bekend als
een 'wild zooitje' en Lenny Dyk
stra is daarvan de exponent. Hij
is niet vies van alcohol, ontdek
te in Amsterdam 'dzjeniever',
kauwt tijdens wedstrijden altijd
zijn wang bol met tabak, de
door velen al afgezworen slech
te gewoonte, is gek op dure au
to's en hard rijden en kon bijna
gedag zeggen tegen zijn loop
baan, toen hij in verband met
een flinke gokschuld ter verant
woording werd geroepen bij
commissioner Fay Vincent, toen
de hoogste baas van het "profes
sionele honkbal.
In weerwil van dat alles groei
de hij echter uit tot een honk
baller van topklasse, zonder zijn
imago van lefgozertje te verlie
zen. Dat laatste bleek bijvoor
beeld vlak voor het seizoen
1990, toen hij met journalisten
een weddenschap afsloot. Toen
ze hem naar zijn doelstellingen
voor het seizoen vroegen, zei
hij: 'die vertel ik jullie niet. Ik zal
ze opschrijven, jullie mogen de
envelop verzegelen en in sep
tember openmaken.' Toen het
briefje tevoorschijn werd ge
haald, stond erop dat hij .300
(gemiddeld 3 honkslagen op 10
slagbeurten) wilde slaan, 100
runs wilde scoren en een vet
contract wilde tekenen. Hij
sloeg .325, kwam 106 keer over
de thuisplaat en werd vervol
gens miljonair.
Nee, aan lef heeft het Leonard
Kyle Dykstra nimmer ontbro
ken.
Sj was ooit het piepeltje van de kernploeg. Zei weinig,
ainde hard en bloosde nog harder, als Bart Veldkamp,
0 Visser of Ben van der Burg het woord tot hem richt-
p. Rintje Ritsma was te oud voor Jong Oranje en te jong
|or oud Oranje. Zoals meestal het geval is met nieuwko-
ers, hing de rijder uit Lemmer er in het begin maar een
ketje bij. Op persconferenties smeekte Ab Krook de
prnalisten haast om ook een vraag te stellen aan de de-
atant. Al was het er maar één.
door: Gert-Jan Onvlee
ftMER GOVERT WISSE
)-VERSLAGGEVER
11 bij de grote jongens van de
ieg in de smaak te vallen,
ig Ritsma zelfs zo ver, dat hij
e video-banden van Van
loten en De Bje uit en te na
studeerde en al hun grappen
t zijn hoofd leerde. Veldkamp
Van der Burg, die platlagen
1 Jacobse en Van Es, wisten
2t wat ze meemaakten, toen
n Friese schaatsgenoot de
kende typetjes ging nadoen.
Die tijd heeft Ititsma ver ach-
zich gelaten. Het piepeltje is
n grote meneer geworden, die
helemaal bijhoort. Hij heeft
et zijn prestaties respect afge
dongen bij zijn collega's en
>rdt door een grote schare
is op handen gedragen. Rits-
a spreekt aan bij het grote pu-
ek, wat veel te maken heeft
et zijn stoempige manier van
haatsen.
Terwijl het Zandstra allemaal
ct aan te waaien, zie je de
eer uit Lemmer' knokken voor
ce seconde. Die verbeten kop
dat zichtbaar pijn lijden zijn
ooi om naar te kijken. Top-
ort in optima forma. Je ziet,
t hij tot het gaatje gaat, dat hij
es uit zijn lichaam perst. Als
tsma rijdt, lijdt de natie mee.
Zijn populariteit heeft hij ook
- danken aan zijn ultra gezon-
uitstraling. Ritsma heeft be
rt als brugpijlers en het bo
nlichaam van een bodybuil-
r. De 93 kilo zware spiermas-
J („Maar ik heb geen gramme-
E: vet te veel, hoor") wekt ont-
Sg. Zijn kop met wit haar en
ozende wangen maken het
i eld compleet van de blonde
lollo. Ard Schenk de tweede,
aar dan nog groter, nog bre
it. En in tegenstelling tot de
irs kijkende Schenk van vroe-
r met een vrolijke lach op
n gezicht. ,,Op foto's van een
ar jaar zie,ik eruit als een iel
ntje. Ik ben veel forser gewor-
n door de krachtrainingen,
ook remt me nu zelfs af en
e een beetje af. Als ik nog ge-
ierder word, neemt ook de
chtweerstand tijdens het
haatsen toe. Daar schiet je
js niets mee op."
n Ritsma is vooral populair bij
- jonge dames. Na de grote
ernooien, wanneer hij veel in
:eld is, heeft de postbode in
mmer het druk met de fan-
ail. Ritsma: „Dan komt het
igentje van de PTT vaak langs
j et paketten. De meesten wil-
een handtekening, sommi-
n willen meer."
Meer van wat? Ritsma, met
Rintje Ritsma: „De meeste jonge dames willen een handtekening, sommige willen meer." foto archief
roder wordende wangen: „Dat
kan iedereen zelf wel bedenken.
Laat je fantasie maar werken. Ik
word ook veel gebeld. Gelukkig
ben ik niet zo veel thuis. Dit sei
zoen, heb ik uitgerekend, zijn
we 166 dagen weg. Mijn moe
der wordt helemaal gek van dé
telefoon."
Rintje Ritsma is een voor het
publiek herkenbare vedette ge
worden. Iemand, die een eigen
plaats heeft afgedwongen in de
pikorde van het schaatsen. Niet
doordat hij een goeie mop kan
vertellen of iemand leuk kan
nadoen, maar door hard te
schaatsen. Bij de laatste EK's en
het WK was hij vaste klant op
het erepodium. Zijn abonne
ment op derde plaatsen wil hij
echter niet verlengen. De num
mer zes op de wereldranglijst
aller tijden wil nog hogerop en
de slag met Zandstra en Koss
daadwerkelijk aangaan. Te be
ginnen in Berlijn, waar de inter
nationale toppers elkaar de ko
mende dagen tijdens de World
Cup voor het eerst ontmoeten.
„Vorig jaar heb ik al een be
hoorlijke sprong gemaakt, maar
toen het er werkelijk omging,
kwam ik nog iets te kort op die
twee. Ik denk, dat ik het laatste
sprongetje deze winter ga ma
ken."
Dat het wat hem betreft niet
bij woorden blijft, liet Ritsma
het afgelopen weekeinde in
Eindhoven zien. De Fries no
teerde 6.56,19 op de vijf kilome
ter. Voor een onoverdekte Jaag-
landbaan een mondiale topper.
Koss, Zandstra en Veldkamp
beseffen, dat Ritsma deze olym
pische winter een gevaarlijke
klan\ wordt. Hij verbaasde met
zijn Brabantse tijd vriend, vij
and en zichzelf. Ritsma stond
niet meteen te juichen. Schaat
sers zijn, als ze al in november
de pannen van het dak rijden,
een beetje bang dat de vorm er
te vroeg is en dat ze straks bij
het verdelen van de prijzen uit
geblust zijn.
Aan de andere kant kreeg
Ritsma in Eindhoven de beves
tiging van wat hij de afgelopen
maanden al bij zichzelf be
speurde. Ritsma: „Ik merkte al
in de training, dat het weer wat
beter ging dan verleden jaar. Ik
ben niet alleen nog sterker ge
worden, maar ook technisch
vooruitgegaan."
Olympische kriebels heeft
Ritsma, die een opleiding volgt
voor eerste verkoopmedewer
ker, drie maanden voor de Win
terspelen nog niet. „En die krijg
ik voorlopig ook niet. Ik denk,
dat Lillehammer pas half janua
ri na het EK gaat leven. Ik ga me
nu ook nog niet richten op een
specifieke afstand. Ik wil eerst
nog groeien als allrounder, want
ik zit nog niet aan mijn pla
fond."
De discussie was
afgelopen week
einde weer eens
actueel. Wanneer moet een
voetbalwedstrijd worden af
gelast?
Theo Vonk en Louis van Gaal
vonden dat Groningen - Ajax
niet door had mogen gaan.
Piet Schrijvers en Nol de Rui
ter waren dezelfde mening
toegedaan over AZ - ADO
Den Haag. De scheidsrech
ters dachten daar anders
over. De gezondheid van de
spelers liep geen gevaar, dus
spelen maar.
Is het juist dat dit als door
slaggevend argument wordt
gebruikt in dit soort gevallen?
Ja, vanuit het standpunt van
de scheidsen bezien. Zij heb
ben te handelen volgens de
regels van de KNVB en in het
reglement staat voorop dat
het veld 'begaanbaar' moet
zijn en 'geen gevaar voor de
spelers' mag opleveren. Daar
bij: er is niets mis mee dat de
gezondheid van spelers bij
deze materie een belangrijke
rol speelt.
Maar: moet er bij het beslui
ten over wel of niet doorgaan
ook niet met andere aspecten
van het voetbalspel rekening
worden gehouden? Met het
spel zelf, bijvoorbeeld. Dat
valt immers op een bevroren
veld nauwelijks goed te spe
len. Het wordt zaalvoetbal op
een ondergrond die daarvoor
niet deugt. Een andere tak
van sport, eigenlijk. Overi
gens: ook andere weersom
standigheden zorgen er nog
wel eens voor dat het voet
balspel in de ware zin des
woords onmogelijk wordt ge
maakt. Ik heb op het Katwijk-
se Nieuw Zuid ooit een wed
strijd mogen bezien, terwijl
de wind met kracht tien van
duin tot duin joeg. Het was
niet leuk, en het leek niet op
voetbal. De scheidsrechter
had daar in Katwijk geen
boodschap aan. Niet zo gek,
want een scheidsrechter
wordt expliciet verteld dat hij
geen wedstrijden dient af te
gelasten 'omdat goed voetbal
niet mogelijk is'. Goede spe
lers die zich beter kunnen
aanpassen zouden daarmee
worden benadeeld, zo stelt de
KNVB zelfs.
En, hoe zit het met de belan
gen van de passieve voetbal
lers? Het publiek dat aan de
kant negentig minuten lang
moeite moet doen de tenen
in redelijke staat (dus boven
met de internationale atletiek
federatie, de LAAF.
Een gevecht vol schijnoverwin
ningen, zo valt op. De drie
Duitse atletes hebben via hun
bond gedaan gekregen dat ze
weer in wedstrijden mogen
uitkomen. Ze richten zich op
het indoorseizoen, hebben ze
al laten weten. Jammer alleen
dat ze op die wedstrijddagen
veroordeeld zijn tot een onder
ling sprintje, zoals ze er al zo
veel hebben gelopen. De ande
re atletes piekeren er immers
niet over aan een door Krabbe
c.s. besmette race deel te ne
men. De LAAF heeft de atletes
die daartoe wel besluiten al
een fikse schorsing in het voor
uitzicht gesteld.
Erik de Bruin vertoeft wat dat
betreft in dezelfde situatie. De
tuchtcommissie van de KNAU
mag dan tot vrijspraak zijn
overgegaan, de anti-doping-
commissie van de IAAF peinst
er zelfs niet over die uitspraak
serieus te nemen. Sterker nog,
de LAAF overweegt de nationa
le atletiekbond fors aan te pak
ken als die De Bruin inderdaad
aanmeldt voor een internatio
nale ontmoeting. En de KNAU
moet dat wel doen, omdat on
ze discuswerpende vriend in
geval van weigering een kort
geding aanspant dat hij een
voudig wint. Over patstellingen
gesproken, dit is er eentje van
de zuiverste soort.
Valt er dan helemaal geen op
lossing te bedenken? Dat wel.
De hoge heren van de atletiek
zouden bijvoorbeeld kunnen
besluiten dokter Donike en
consorten te bedanken voor de'
geleverde arbeid en door te
gaan zonder dopingcontroles.
Dan ben je direct van alle el
lende af. Maar, zult u tegen
werpen, de diverse competities
worden dan vervalst door atle
ten en atletes die hebben 'ge
bruikt'. Die spelen met hun ei
gen gezondheid. Inderdaad,
dal klopt. Maar die situatie ver
schilt dan, naar mijn stellige
overtuiging, niet wezenlijk van
de huidige. De Donike-ge-
stifurde LAAF mag dan denken
de doping-bacil te kunnen uit
roeien, dat is een standpunt
dat nauwelijks serieus te ne
men valt. Topsporters zullen
de dopingspeurneuzen altijd
een paar stappen voorblijven.
Alleen de pechvogels, of de iets
minder slimme sporters lopen
tegen de lamp. Zo is dat nu, zo
zal het altijd zijn.
En wat die gezondheid van de
het nulpunt) te houden, terwijl
het bijna wordt weggeblazen
door de gure wind uit het oos
ten?
Met die belangen wordt dus
geen rekening gehouden.
Zoals, indirect, ook geen reke
ning wordt gehouden met de
financiële situatie van de be
trokken thuisclub. Want het is
natuurlijk duidelijk dat er min
der mensen komen kijken als
de kans bestaat dat er wat li
chaamsdelen zachtjes afvrie
zen. Minder recette, minder
omzet aan de bar. Een niet zo
prettige dubbelslag.
De KNVB hoeft niet met alles
rekening te houden. Een slecht
veld is een slecht veld. Je kunt
de betreffende club dan moei
lijk elke week werkeloos aan de
kant houden. Een vorm van
overmacht. Maar een bevroren
grasmat, hoe egaal ook; die al
gememoreerde windkracht
tien of die temperatuur van 35
graden celsius of hoger-het
zijn stuk voor stuk goede rede
nen om maar een weekje met
voetbal te wachten. Al was het
alleen maar ter bescherming
van het voetbalspel.
En dus in het belang van alle
betrokken partijen.
Katrin Krabbe. Gritt
Breuer. Manuela
Derr. John Ngugi.
Erik de Bruin. De namen van
de dopinggeduide zondaars
duiken tegenwoordig weer bij
na dagelijks in de kolommen
van deze krant op. Of ze nu uit
Duitsland afkomstig zijn, Ke
nya of gewoon Nederland - ze
zijn allen in gevecht gewikkeld
Katrin Krabbe foto archief
