België lijdt onder
algemene staking
Buitenland
Winston Churchill wist niets van aanval Pearl Harbour
jRA wil geen bestand
p ruil voor gesprek
Politie van India schiet
leest gezochte sikh dood
Reisje gedood bij mislukte
anslag op premier Egypte
i
!V|<Pr*A
Bart in ballonvorm
Dode bij geweld in Gazastrook
PKK verboden in Duitsland
Ruimte-camera's ontcijferen
fragmenten van Dode-Zeerollen
CDU blij van Heitmann verlost te zijn
IJ DAG 26 NOVEMBER 1993
ePresse ANP Algemeen Nederlands Perebureau AP Associated Pr<
DPA Deutsche Presse Agentur CPD &-Gemeenschappeli|l<e Persdiei
Ind &>The Independent IPS fcolnter Press Serv ice RTR &>Reu
UPI ^United Press Intemabor
Eeuwenoud lijk gevonden bij Jericho
ia!'
tuzALEM Israëlische archeologen hebben in een grot ten noor-
n van Jericho het vrijwel gave skelet gevonden van een soldaat
't de tijd van de Kanaanieten, die daar van 3.000 tot 1.200 voor
hristus woonden. Bij het skelet, dat was gewikkeld in een
fooien mat, werden een boog en pijlen gevonden.
Volf weer terug in Oostduits bos
jpkJNN In de bossen van de voormalige DDR zwerven sinds kort
tr veer wolven rond. De regering maakte gisteren bekend dat de
rsteeren de deelstaten Saksen. Brandenburg en Mecklenburg-
ejporpommeren zijn binnengekomen vanuit Polen. De dieren
zagerden 150 jaar geleden voor het laatste in Duitsland gezien,
va
djchip via Golf op weg naar Irak
anamah Voor het eerst sinds de Golfoorlog heeft de Ameri
kaanse marine gisteren een vrachtschip via de Perzische Golf
'coborgelaten naar Irak. Volgens een Amerikaanse woordvoerder
oo^rd het onder Cypriotische vlag varende schip onderworpen
u^n een uitgebreide inspectie. Het schip had een lading suiker
:n An boord. Voedingsmiddelen vallen niet onder het sinds augus-
aJMs 1990 geldende VN-embargo tegen Irak.
vo^iespijn leidt tot wanhoopsdaad
ege
jêtfq Paolo Hen door kiespijn gekwelde Braziliaanse boeren-
lecht heeft zichzelf een oog uitgeschoten toen hij probeerde
:n pijnlijke tand uit zijn mond te schieten. Dat berichtte het
tiuork gisteren. In het ziekenhuis wen
een oog kwijt was, maar dat de pijnlij-
t tand er nog zat.
Qi|oden in Japan door medicijngebruik
tnsbKYO Minstens 14 mensen zijn overleden na het innemen van
t- ^n fatale combinatie van twee medicijnen die worden voorge
schreven bij kanker en gordelroos. Na de dood van drie mensen
de?s weken geleden, is de verspreiding van het medicijn onmid-
t eèllijk stopgezet. Een aantal artsen is toch doorgegaan met het
116)orschrijven van de fatale combinatie,
lalf
ht t,
ng
.el voor ontkenner van Holocaust
l' trlsruhe Het Duitse hooggerechtshof heeft gisteren de veroor-
?ling van de 81-jarige nazi Otto-Ernst Remer bekrachtigd. Re-
(j ler werd vorig jaar oktober tot 22 maanden cel veroordeeld,
mdat hij in een zelf uitgegeven tijdschrift beweerde dat de
olocaust een uitvinding was van de geallieerden en de joden
m van de Duitsers herstelbetalingen los te krijgen.
41
2
li
7tA1-4. L
Ierse Republikeinse Leger
A) wil vrede in Noord-Ier-
d, maar zal de wapens niet
}n zwijgen in ruil voor een
TTpits aan de onderhandelings-
MjI. Dat blijkt uit een verkla-
g van de organisatie die gis-
Hfin in het weekblad Republi-
31 News werd geplaatst. Vol-
5is het IRA kan er van een
Afzijdig bestand geen sprake
A en is het noodzakelijk om
15J onderhandelingen tot een
gtreenkomst te komen.
9j)e Britse premier John Major
van het IRA een eenzijdig
9<
6:
JNDIGARH AP
Indiase politie heeft gisteren
vooraanstaande militante
h Satnam Singh, die werd ge-
jht wegens 500 moorden, bij
3I vuurgevecht doodgescho-
61. De uitschakeling van de
iitant geldt voor de Indiase
^joriteiten als een belangrijk
2jces in hun campagne tegen
jleiders van de sikh-opstand,
sikhs streven naar onafhan-
ijkheid van de deelstaat Pun-_
ïïamitische Jihad verantwoordelijk
fptische politiemannen nemen de schade op van de mislukte bom-
lajslag in een voorstad van Cairo. Bij de explosie kwam een 15-jarig
laisje om het leven. foto %,afp
verklaring van het Egyptische
ministerie van binnenlandse za
ken liepen alleen de auto van de
premier en de twee auto's van
zijn lijfwachten lichte schade
RO Rtr-DPA
15-jarig meisje is gisteren
aaide buurt van Cairo omgeko-
ïn bij een bomaanslag op de
fptische premier Atef Sedki.
ht anderen, onder wie vier
ijoolkinderen. raakten ge-
lind. De premier zelf bleef on-
leerd. De verantwoordelijk-
3d voor de aanslag werd op
dist door de fundamentalisti-
^e moslim-organisatie Islami-
,'he Jihad.
l)e aanslag werd gepleegd bij
M huis van de premier in de
4rstad Heliopolis met behulp
i een in een auto verborgen
m. die afging toen de premier
o.tt zijn gevolg in een aantal
2.o's passeerde. Volgens eèn
op.
De aanslag was de derde van
dit jaar op een Egyptische be
windsman. In april raakte mi
nister van informatie Safwat
Sherif lichtgewond toen een
aantal mannen het vuur op
hem openden bij zijn huis in
Heliopolis. In augustus liep mi
nister van binnenlandse zaken
Hassan al-Alfi zware verwon
dingen op door een autobom
die ontplofte vlakbij het Tahrir-
plein midden in het centrum
van Cairo.
londen cees v
CORRESPONDENT
Winston Churchill had geen voorkennis van de
Japanse aanval op Pearl Harbour, voor Amerika
in december 1941 de aanleiding om Duitsland en
Japan de oorlog te verklaren. Dat zou blijken uit
oorlogsdocumenten die gisteren in Londen zijn
vrijgegeven. Bij de aanval op Pearl Harbour kwa
men 2.400 Amerikanen om het leven.
Twee historici beweerden onlangs dat de Britten
gecodeerde boodschappen uit Japan hadden ont
cijferd, en op de hoogte waren van de nakende
aanval op de Amerikaanse basis in Pearl Harbour.
Churchill zou echter volgens de wetenschappers,
James Rusbridger en Eric Nave hebben besloten
zijn mond te houden, omdat hij Amerika bij de
oorlog wilde betrekken. Maar volgens de Public
Records Office, dat de ruim duizend stapels papier
vrijgaf, is die bewering onjuist.
De documenten zouden voorts aantonen dat
Churchill al in 1942 wist van de slachtingen onder
joden in het vernietigingskamp Auschwitz. De
Britse premier zou een rapport hebben ontvan
gen dat in augustus van dat jaar 6.829 mannen en
1.525 \Touwen in het kamp waren omgekomen.
Churchill heeft altijd gezegd dat de omvang van
de genocide pas later tot hem was doorgedron
gen.
Tot zover onze correspondent.
Uit dezelfde documenten blijkt ook dat Adolf Hit-
Ier er in 1941 van overtuigd was dat hij zonder in-
en permanent staakt-het-vuren
voordat hij bereid is Sinn Fein,
de polifieke arm van het IRA,
toe te laten tot de vredesonder
handelingen. Ook de protes
tantse Ulster Unionist Party van
James Molyneaux heeft laten
weten bereid te zijn met Sinn
Fein te praten als het IRA zijn
geweldscampagne beëindigt.
Major en de Ierse premier Al-
bert Reynolds zijn van plan vol
gende maand in Dublin een
conferentie te houden over ge
zamenlijke initiatieven die be
ogen een halt toe te roepen aan
het geweld in Noord-Ierland.
jab, waar zij in de meerderheid
zijn. Singh was de leider van de
Bhindranwale Tijgerstrijdmacht
van Khalistan, een van de vele
guerrillagroepen die in Punjab
actief zijn. Met de dood van
Singh zijn alle guerrillagroepen
inmiddels hun leider kwijtge
raakt. In de periode van 1982 tot
1991 was de opstand van de sik
hs het hevigst. In die periode
kwamen bij aanslagen en scher
mutselingen met het leger
16.500 mensen om het leven.
new york Tekenfilmidool Bart Simpson deed gisteren in New York mee aan de jaarlijkse Thankgivingspara-
de. Duizenden mensen woonden het traditionele feestje bij dat voor het 67e jaar werd gehouden.
foto ^reuter &evymages
TEL AVIV AD BLOEMENPAAL
CORRESPONDENT
Bij de felle botsingen tussen het
Israëlische leger en Palestijnen
in de Gazastrook is gisteren een
Saudische toerist van Palestijn
se afkomst om het leven geko
men. Meer dan dertig Palestij
nen raakten gewond, van wie
drie ernstig.
Het waren de ernstigste onge
regeldheden sinds de onderte
kening van het akkoord tussen
Israël en de PLO op 13 septem
ber. Aanleiding was de dood
van Imad Aki, een belangrijke
leider van de islamitische ver
zetsbeweging Harnas.
De Saudiër kwam gisteravond
om toen Israëlische soldaten in
Gaza-stad het vuur openden op
de auto waarin hij meereed. De
39-jarige Achmed Sahrani was
in de Gazastrook om familie te
bezoeken en om te zien of hij in
een situatie van Palestijns zelf
bestuur investeringen zou kun
nen doen.
Hamasleider Aki had als bij
naam 'het spook', omdat hij
zich jarenlang aan arrestatie
wist te onttrekken. Harnas be
vestigde gisteren een bekend
making van het Israëlische leger
dat Aki betrokken is geweest bij
de moord op elf Israëlische sol
daten en een kolonist.
Zowel premier Rabin als zijn
stafchef, generaal Barak, noem
den de dood van Aki „een be
langrijke overwinning in de
strijd tegen de terreur". Volgens
Rabin zullen alle moordenaars
zo aan hun eind komen.
vasie Groot-Brittannië kon verslaan. De verdeeld
heid onder de Britten was naar de mening van de
leider van nazi-Duitsland zo groot dat zó n opera
tie overbodig was om de Britten op de knieën te
dwingen.
Een van de documenten behelst een rapport van
de Japanse ambassadeur in Berlijn aan zijn supe
rieuren in Tokyo over zijn ontmoeting met Hitiers
minister van buitenlandse zaken Von Ribbentrop.
drie dagen voor de aanval op Pearl Harbour. Von
Ribbentrop verklaarde tegenover de Japanner dat
Duitsland zich voorbereidde op een invasie van
Groot-Brittannië. doch dat volgens Hitier een
dergelijke stap wellicht achterwege kon blijven.
De regerende conservatieve partij was intern ver
deeld en het vertrouwen van de bevolking in
Churchill gering, zo meende de Führer.
De dossiers bevatten verder diplomatieke bood
schappen van Japan en de instructies aan Japan
se ambassades, drie dagen voor de aanval op
Pearl Harbour, om alle codeermachines te vernie
tigen. Ook zijn er documenten die laten zien hoe
Hitier zijn plannen om de wereld te overheersen,
wilde uitvoeren en dat de Britten op de hoogte
waren van allerlei details over een voorgenomen
invasie op Kreta in 1941.
De openbaarmaking van de stukken, die voortaan
kunnen worden ingezien, vloeit voort uit het Brit
se regeringsbeleid voor meer openheid in het
landsbestuur. Het is de eerste hoeveelheid ar
chiefstukken die om die reden wordt vrijgegeven.
'Actiedag kost 630 miljoen gulden
Het treinverkeer in België is gisteravond vanaf tien uur
grotendeels stil gevallen als gevolg van een 24-uurssta-
king. Ook de Antwerpse haven ging plat. De acties vorm
den het startsein voor een nationale stakingsdag die van
daag heel België verlamt. Het is de derde keer in één
week dat de christelijke en socialistische bonden protes
teren tegen de bezuinigingsplannen van de regering-
Dehaene.
BRUSSEL PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
In het conflict tussen bonden
en kabinet lijkt overigens enige
beweging te komen. Premier
Dehaene gaat hoogstwaar
schijnlijk tijdens of direct na het
weekeinde opnieuw met de
bonden om de tafel zitten. Ook
de werkgeversorganisatie VBO
zei gisteren bereid te zijn tot
nieuwe onderhandelingen. De
VBO becijfert de schade van de
nationale stakingsdag op onge
veer 630 miljoen gulden.
De protesten richten zich te
gen het bezuinigingsplan van
de regering om de overheidsfi
nanciën te saneren en het con
currentievermogen van het Bel
gische bedrijfsleven te herstel
len. De regering wil een loon
stop, verhoging van de accijn
zen en verlaging van de sociale
zekerheidslasten voor bedrijven
die nieuw personeel in dienst
nemen. De bonden zijn vooral
slecht te spreken over het ont
breken van werkgelegenheids-
garanties.
Gezien het succes van provin
ciale stakingen eerder deze
week, wordt verwacht dat de
stakingsoproepen vandaag
massaal zullen worden opge
volgd. De socialistische ABW
en christelijke ACV willen zowel
het particuliere bedrijfsleven als
de overheidsdienst stil leggen
Naast de spoorwegen gaan ook
de telefoon en post plat. Bij de
radio en TV waren gisteravond
al werkonderbrekingen. Het
vliegverkeer naar de internatio
nale luchthaven Zaventem
moet morgen rekening houden
met vertragingen als gevolg van
de acties.
BERLIJN r- HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
De Duitse regering heeft de ex
tremistische Kurdische Arbei
derspartij PKK op Duits grond
gebied verboden. Dat blijkt uit
een verklaring die het ministerie
van binnenlandse zaken van
daag verspreidde. Ook 35 ande
re Kurdische organisaties vallen
onder het verbod.
Na de laatste serie aanslagen
van Kurdische extremisten be
gin deze maand in diverse Eu
ropese landen, was de druk op
Bonn om de PKK te verbieden
steeds groter geworden. Vooral
de Turkse regering oefende
massief invloed uit.
In Duitsland leven ongeveer
een half miljoen Kurden, waar
van 90 procent uit Turkije komt.
Velen hebben een asielaanvraag
ingediend omdat ze in hun va
derland worden onderdrukt en
vervolgd. Rond 40.000 Kurden
sympathiseren met de in 1978
opgerichte militante PKK.
Doel van de PKK is het op
richten van een onafhankelijke
socialistische Kurdische staat in
delen van Turkije. Iran en Irak.
Daar woont het 22 miljoen le
den tellende volk al duizenden
jaren. In Duitsland vormen en
kele tientallen werknemers- en
culturele organisaties de legale
arm van de PKK. Zij zijn regel
matig de straat opgegaan om
tegen een mogelijk verbod te
protesteren.
WASHINGTON-DEN HAAGDPA-ANP
Met ooit voor spionagesatellieten ontwikkelde di
gitale infraroodcamera's is het Amerikaanse we
tenschappers gelukt onleesbare perkament-stuk
ken van de wereldberoemde Dode-Zeerollen te
ontcijferen.
De vondst van deze methode was min of meer
toeval: Gregory Bearman, een infraroodfysicus
van het Jet Propulsion Laboratorium in Pasadena,
heeft archeologie als hobby. Op een lezing hoor
de hij over de problemen met de rollen uit de
tweede en de eerste eeuw vóór Christus, die door
de eeuwen heen voor een deel in stukjes uit el
kaar zijn gevallen, juist aan elkaar gekleefd raak
ten of zo zwart zijn geworden dat zij onleesbaar
zijn. Bearman kwam op het idee een mede door
hem ontwikkelde digitale inffaroodcamera op
een stukje van de rollen te richten.
Het menselijk oog neem lichtprikkels slechts
waar binnen een golflengte van tussen de 400 en
700 nanometer (miljardste van een meter). Hen
gewone infraroodcamera komt tot rond 840 na
nometer. Het zwartgeworden en verkleefde frag
ment was niet te lezen. Doch met de nieuwe ca
mera, die tot 3.000 nanometer waarneemt, lukte
dit wel: in duizenden digitale beeldpuntjes uit
eengelegd en uiteindelijk geprojecteerd op een
beeldscherm kon men nu lezen: „Hij schreef de
woorden van Noach".
De Dode-Zeerollen is de algemene benaming
voor de handschriften die sinds 1947 aan de
westzijde van de Dode Zee zijn gevonden. Zij be
vatten onder andere een complete tekst van de
profeet Jesaja.
BERLUN t HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
Er werden krokodilletranen ge
huild in de christendemocrati
sche partij nadat gisteren haar
eigen presidentskandidaat Stef-
fen Heitmann de handdoek in
de ring had gegooid. CDU-voor
zitter en kanselier Helmut Kohl
en de Beierse CSU-voorzitter
Theo Waigel zeiden dat ze de
stap betreuren, maar respecte
ren. En de kanselier voegde
daaraan toe dat Heitmann (49)
het slachtoffer was geworden
van een „beschamende en on
aanvaardbare campagne tegen
zijn persoon".
Dat was dan ook alles. In hun
hart zijn de christen-democra
ten blij verlost te zijn van de
doorKohl uitverkoren 'Ossie',
die een steeds zwaardere belas
ting vormde voor de coalitie
met de liberale FDP. Bij doch
terpartij CSU lag Heitmann
overigens een stuk beter.
Bijna een jaar geleden deelde
Kohl mee dat de opvolger van
Richard von Weizsacker uit de
ex-DDR moest komen. De tacti
cus Kohl rekende erop dat dit
een positieve uitwerking zou
hebben op het samengroeien
tussen Oost en West en uiter
aard zijn partij in de nieuwe
deelstaten flink wat stemmen
zou opleveren.
Het enige probleem voor de
CDU-voorzitter was dat hij geen
kandidaat achter de hand had.
Koortsachtig gingen de chris
tendemocratische talentenja
gers op zoek in het Oosten,
maar ze vonden geen enkele ge
schikte persoonlijkheid. Kohls
kroonprins Wolfgang Schauble
deed nog een poging de alom
gerespecteerde sociaaldemocra
tische theoloog Richard Schro
der als gemeenschappelijke
kandidaat naar voren te schui
ven.
Maar de SPD-man vond geen
genade in de ogen van Kohl: hij
vreesde een voorspel in de rich
ting van een grote coalitie,
waarin voor hem geen plaats
meer zou zijn. In het nauw ge
dreven liet hij zich de volstrekt
onbekende, voormalige domi
nee Steffen Heitmann opdrin
gen. Een pijnlijke vergissing,
zoals al snel zou blijken.
De keuze van Kohl heeft moge
lijk psychologische achtergron
den: hij wilde in geen geval
weer een intellectueel zoals Von
Weizsacker op de hoogste post
in het land. Wat dat betreft had
hij aan Heitmann een goede.
De man bruskeerde joden en
vrouwen met ongenuanceerde
uitlatingen over het Duitse ver
leden en de plaats van de vrouw
in de samenleving. Een golf van
verontwaardigingoverspoelde
het land. Daarna gedroeg hij
zich zo weinig tactvol dat zelfs
in Kohls eigen CDU het oproer
kraaide.
In het Oosten kon Heitmann
ook op geen enkele steun reke
nen. Alleen de rechtsextremisti-
sche Republikaner, de Beierse
CSU en de rechtervleugel van
de CDU vonden de law-and-or-
der man een prima kandidaat.
Zeker nadat de liberale coalitie
partner FDP had gezegd vol
gend jaar in geen geval voor
Heitmann te zullen stemmen,
luidden de alarmklokken in de
CDU-centrale. Als de liberale
kandidate Hildegard Hamm-
Brücher het, zoais van tevoren
al vast stond, niet zou halen,
zouden de liberale stemmen
naar de sociaal-democraat Rau
gaan. zo deelde de FDP mee.
Vanaf dat moment stond het
voor Kohl vast dat hij Heitmann
op een elegante wijze kwijt
moest raken. Achter de scher
men werd contact opgenomen
met de vertrekkende president
van het Constitutioneel Hof,
Roman Herzog. Weliswaar komt
dezeconservatief-liberaal niet
uit de ex-DDR, maar zijn naam
was al eens naar voren gebracht
door de Beierse CSU en de FDP
kan normaal gesproken ook
niets tegen deze gerespecteerde
jurist hebben.
Het probleem voor Kohl was al
leen nog: hoe vertel ik het Heit
mann? Per slot van rekening
had de kanselier hoogstper
soonlijk Heitmann voor de
leeuwen gegooid. De man uit
Saksen loste het probleem zelf
op. Zichtbaar opgelucht deelde
hij gistermorgen mee er genoeg
van te hebben. Heitmann: „Uit
de discussie rond mijn kandida
tuur kon niets goeds meer naar
voren komen."
Dinsdagavond deelde Steffen
Heitmann zijn besluit aan Kohl
mee. die dit volgens hem „ter
kennis nam". Deze formulering
betekent dat Kohl noch Schau
ble hem direct of via stroman
nen tot het intrekken van zijn
kandidatuur hebben gedwon
gen.
In een gesprek onder vier ogen
hadden Schauble en Kohl dins
dagavond al vastgesteld dat een
kandidaat uit het Oosten de
partij geen stem extra oplevert
en dat er nu dus met de FDP
naar een gemeenschappelijke
opvolger van Richard von Wei
zsacker moet worden gezocht.
Steffen Heitmann was gewogen
en veel te licht bevonden. Hij
kan nu in het verre SakSen zijn
wonden likken. Dc politieke ka
ravaan trekt verder.
