Psychiatrie in actie
tegen bezuinigingen
Meer opvangplaatsen vooi
daklozen in grote steden j
Randstad
Amsterdamse makelaar
verhuurt huizen van
Duinbehoud bezorgd over
nieuw circuit Zandvoort
raadslid aan criminelen
Raad Haarlemmermeer
ontslaat PvdA-wethouder
Te weinig vrouwe^
in schooldirecties n
Verkeerstunnel bij Den Haag Centraal
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1993
975
Het WD-deelraadslid A. Freitag
heeft zijn zakelijke banden met
een Amsterdamse illegale 'wo
ningbemiddelaar1 verbroken na
een waarschuwing van de re
cherche. Volgens het afdelings
bestuur van de WD heeft
Freitag niet geweten dat de ma
kelaar zijn huizen illegaal en te
gen woekerprijzen doorver-
huurde aan onder anderen cri
minelen en vluchtelingen.
Freitag - in de stadsdeelraad
Amsterdam Noord namens de
WD verantwoordelijk voor
volkshuisvestingszaken - bezit
samen met zijn compagnon A.
Rekelhof een groot aantal wo
ningen in de hoofdstad. De ex
ploitatie geschiedt onder meer
via de beheermaatschappijen
Estedes Beheer en Asta Beheer,
werkmaatschappijen van A.
Staadegaard. Deze 'woningbe-
middelaar' geniet een zeer
slechte reputatie bij de gemeen
telijke dienst Herhuisvesting,
politie en justitie. Staadegaard
verricht zijn werkzaamheden il
legaal en is daarvoor volgens de
gemeente onlangs voor de 21e
keer door de rechtbank veroor
deeld.
Via zijn beheerskantoren ver
huurt Staadegaard woningen
die onder de huurbescherming
vallen clandestien- en voor een
veelvoud van de maximaal toe
gestane huur. De rechtbank
strafte hem daarvoor op vrijdag
12 november met een boete van
5000 gulden en twee weken
voorwaardelijke gevangenis
straf.
Uit verklaringen van huurders
van Asta en Estedis bleek de
band met het deelraadslid.
Freitag werd na een televisie
uitzending waarin de kwestie
werd aangekaart, door zijn af
delingsbestuur ter verantwoor
ding geroepen. Volgens voorzit
ter S. Terpstra treft Freitag 'geen
enkele blaam' omdat hij niet
wist met een malafide woning
bureau te maken te hebben.
Freitag verhuurde de woningen
door aan Staadegaard voor prij
zen die volgens Terpstra in
overeenstemming zijn met het
'huurpuntensysteem': rond de
700 gulden. Volgens de ge
meentelijke afdeling Herhuis
vesting gaat het echter om oor
spronkelijk goedkope sociale-
huurwoningen die door de W-
D'er 'kunstmatig' boven de
huurgrens zijn getild.
Het WD-bestuur is ervan
overtuigd dat Freitag niet wist
dat Staadegaard de woningen
vervolgens doorverhuurde voor
prijzen rond 1500 gulden per
maand en meer. Twee weken
geleden benaderde een recher
cheur van de Amsterdamse po
litie Freitag met de mededeling
dat zijn woningen in Amster
dam-West worden bewoond
door illegalen en dat ze dienen
als onderduikadres voor crimi
nelen. Volgens Terpstra heeft
Freitag toen meteen 'zijn jurist'
opdracht gegeven de contracten
op te zeggen.
Volgens Herhuisvesting 'liegt'
Freitag door te zeggen dat hij
niet wist dat Staadegaard zon
der vergunning illegaal opereer
de. Maar het WD-afdelingsbe-
stuur is van oordeel dat Freitag
geen enkel verwijt treft. „Niet
juridisch, niet zakelijk en niet
als politicus", aldus voorzitter
Terpstra.
De belangen van natuur en
milieu delven het onderspit in
de besluitvorming over de aan
leg van een nieuw racecircuit in
Zandvoort. Deze conclusie trekt
Stichting Duinbehoud te Leiden
na bestudering van het zoge
noemde Plan van Aanpak Cir
cuit Zandvoort. Volgens de
stichting voldoet het plan niet
aan de gestelde voorwaarden.
Zij heeft verantwoordelijk mi
nister d'Ancona van WVC mede
namens de Milieufederatie
Noord-Holland en de stichting
Geluidhinder Zandvoort om
een onderhoud gevraagd over
de besluitvorming.
Het Plan van Aanpak geeft
aan op welke wijze voldaan kan
worden aan tien voorwaarden,
die het Rijk eind jaren tachtig
heeft gesteld. Vorige week heeft
het college van Gedeputeerde
Staten (GS) van de provincie
Noord-Holland het plan goed
gekeurd. Na instemming van de
andere betrokken partijen (mi
nisteries, gemeenten, circuit) en
goedkeuring door provinciale
staten zal het plan worden aan
geboden aan minister D'Anco
na.
Volgens Duinbehoud heeft
het college van GS ten onrechte
de indruk gewekt dat aan de
tien voorwaarden kan worden
voldaan. Woordvoerder Henk
Wijkhuisen schat de kosten van
sanering van geluidhinder op
tientallen miljoenen guldens.
„Dat geld komt er dus nooit. Ze
steggelen nu al over enkele tien
duizenden guldens als compen
satie voor natuurgebied dat ver
loren gaat. Het benodigde be
drag voor geluidswallen zal on
haalbaar blijken."
Ook uit andere onderdelen
van het plan blijkt volgens
Duinbehoud de minimale aan
dacht voor natuur- en milieube
langen.
Inmiddels weet de stichting
zich voor een deel gesteund
door de adviseur van de Raad
van State. In een advies over het
bestemmingsplan voor het
nieuwe circuit schrijft de advi
seur volgens Wijkhuisen, dat
met de bescherming van de
duinen in het circuitgebied on
voldoende rekening wordt ge
houden.
hoofddorp anp
Een meerderheid van de ge
meenteraad in Haarlemmer
meer heeft dinsdagavond in een
extra raadsvergadering PvdA-
wethouder C. Hofkamp tot af
treden gedwongen. Aanleiding
voor het ontslag was een con
flict binnen het college van B en
W over al dan niet ten onrechte
betaalde onkostenvergoedingen
aan collegeleden.
Het conflict ontstond vorige
maand, toen de collegepartijen
CDA, WD en D66 een motie
van wantrouwen indienden te
gen de PvdA-wethouder. Me
vrouw Hofkamp wilde namelijk
laten onderzoeken of er te veel
aan vergoedingen is betaald en
of dat bedrag moest worden te
rugbetaald. De andere partijen
vonden zo'n onderzoek onuit
voerbaar.
Beste scriptie psychologie
leiden De in Leiden afgestudeerde Jeanette Simon heeft een
prijs gekregen voor de beste scriptie over een psychologisch on
derwerp: 'Honingkinderen', een onderzoek naar de wijze waar
op jongeren met suikerziekte (diabetes mellitus) zichzelf verzor
gen. De J.P. van de Geerprijs bestaat uit een oorkonde en een
geldbedrag van 1000 gulden. De afstudeerscriptie is volgens de
jury 'niet te lang, goed geschreven en de vormgeving is uitmun
tend'.
Studiedag over slavernij
leiden De slavenhandel in West-Afrika en het plantageleven in
Suriname staan centraal tijdens een studiedag in het Leidse
Rijksmuseum voor Volkenkunde. Ruim 11 miljoen Afrikaanse
mensen zijn ooit verkocht aan Europese schippers om als slaaf
te worden verscheept naar plantages in het Cafïbisch gebied.
Donderdagmorgen 25 november spreken onderzoekers over het
fenomeen slavernij in het algemeen en de slavenhandel van
West-Afrika. 's Middags komt het slavenleven in Suriname aan
bod. De studiedag begint om 9.30 uur en is om 16.15 afgelopen.
Adres: Steenstraat 1 in Leiden.
Lezingen Indonesische schrijver
leiden Het nieuwe boek over de Indonesische schrijver Pra-
moedya AnantaToer; 'De verbeelding van Indonesië', geschre
ven door A. Teeuw, is aanleiding voor een aantal lezingen op de
Leidse Rijksuniversiteit. Sprekers zijn: de schrijver Rudy Kous
broek, A. Teeuw, Henk Maier, Liesbeth Dolk, Gerard Termors
huizen. Zij laten zich uit over de Indonesische schrijver. De le
zingen duren van 15.00-17.00 uur en worden gehouden in het
Centraal faciliteitengebouw bij de Doelensteeg in Leiden.
Directie vreest terugkeer naar 'oude psychiatrie'
De psychiatrisch ziekenhuizen Endegeest in Oegstgeest
en Langeveld in Noordwijk moeten volgens de kabinets
plannen volgend jaar miljoenen bezuinigen. Bij Ende
geest gaat het om een miljoen gulden en bij Langeveld
om twee miljoen. Personeelsleden van beide instellingen
doen morgen mee aan een landelijke actie tegen de plan
nen van het kabinet.
oegstgeest/noorpwuk
caroline van overbeeke
De directie van Endegeest heeft
daarom een 'selectieve vacatu
restop' ingesteld waarbij ze elke
vrijgekomen functie onder de
loep neemt. Dat betekent dat de
vrijgekomen banen niet auto
matisch worden opgevuld. Ge
dwongen ontslagen zijn nog
niet aan de orde. Hetzelfde
geldt voor Langeveld.
Endegeest en Langeveld ma
ken zich wel zorgen over de
kwaliteit van de hulpverlening
aan psychiatrische patiënten.
„Nieuwe bezuinigingen gaan
ten koste van die hulpverle
ning", aldus de directiewoord
voerster van Endegeest.
De bezuinigingen zijn nog
niet zeker: het voorstel moet
nog door de Tweede Kamer.
Personeelsleden van de psychi
atrische ziekenhuizen die in to
taal 50 miljoen gulden op hun
budget worden gekort, doen
morgen mee aan een actiedag.
Ook een aantal Endegeester
personeelsleden reizen op 25
november naar Den Haag af om
onder meer 80.000 landelijk on
dertekende briefkaarten aan te
bieden.
„Daarmee willen we onze on
gerustheid en ongenoegen over
dit plan kenbaar maken", aldus
Th. Meijers namens de directie
van Endegeest. „Maar ons werk
in het ziekenhuis gaat donder
dag gewoon door. De directie
vindt dat acties niet ten koste
van de patiënten mogen gaan."
Psychiatrisch Ziekenhuis Lan
geveld in Noordwijk neemt
morgen geen patiënten op. Er
zijn óok geen therapiën en acti
viteiten voor patiënten in dit
ziekenhuis.
Volgens de Endegeester direc
tie zijn de nieuwe bezuinigin
gen in strijd met de maatregel
twee jaar geleden waarbij het
psychiatrisch ziekenhuis juist
extra geld kreeg om de werk
druk van het personeel te ver
lichten. „Toen konden we extra
mensen aannemen en die zou
den er straks weer uitmoeten.
En dat terwijl er steeds hogere
eisen worden gesteld aan de
kwaliteit van onze zorg. Vanaf 1
januari treedt bijvoorbeeld een
nieuwe wet in werking waarbij
patiënten allerlei rechten krij
gen op informatie, klachten
recht, er komt een klachten
commissie, enzovoorts. Maar
de uitvoering van die wet wordt
gefrustreerd door het bezuini
gingsplan voor 1994."
Op dit moment heeft Ende
geest 462 bedden, twee polikli
nieken en biedt het ziekenhuis
de mogelijkheid voor deeltijd
behandeling. Er werken in to
taal zo'n 600 mensen, onder wie
een vaste staf van 20 psychia
ters. „Endegeest heeft een goe
de naam opgebouwd maar door
de bezuiniging dreigen we terug
te gaan naar 'de oude psychia
trie'. Zo'n 25 jaar geleden werk
te hier bijvoorbeeld slechts één
psychiater voor 300 bedden. Nu
is dat allemaal heel anders: de
kwaliteit van de zorg is enorm
verbeterd. In Endegeest wordt
veel onderzoek gedaan, we bie
den allerlei soorten therapieën
en er is aandacht voor speciale
groepen patiënten. Bezuiniging
gaat ten koste van die kwaliteit.
De rek is er echt uit."
Als de Tweede Kamer ak
koord gaat met de bezuinigin
gen, stapt de de Nederlandse
Vereniging van Geestelijke Ge
zondheidszorg NVGGZ
namens de psyciatrische zie
kenhuizen naar de rechter om
het besluit aan te vechten.
Onderzoek Leidse wetenschapswinkel
De gemeente Den Haag begint
eind volgend jaar met de aanleg
van een tunnel voor autover
keer en een deel van het open
baar vervoer. Deze moet een
oplossing bieden voor enkele
belangrijke knelpunten in de
binnenstad nabij het Centraal
Station.
Deze plannen heeft wethou
der Meijer (verkeer en vervoer)
gisteren gepresenteerd. Het
project, een belangrijke stap in
het streven van de gemeente
naar een autoluwe binnenstad,
kost 172 miljoen gulden.
De tunnel zal pal onder de
Koningskade - een belangrijke
verbindingsader tussen het
westen en het oosten van de
stad - en de Rijnstraat lopen.
Momenteel passeren op dit tra
ject in de spits duizend auto's
per uur. De verwachting is dat
dit aantal binnen enkele jaren
stijgt tot 1.500.
Naast autobanen komt in een
deel van de tunnel een bus
baan. Niet alleen zullen trams
en de bussen die bovengronds
blijven zo meer ruimte krijgen,
ook zullen wandelaars en fiet
sers veilig van het Centraal Sta
tion of het Malieveld naar de
oude binnenstad kunnen gaan.
De financiering van het pro
ject is voor een groot deel rond.
Het ministerie van verkeer en
waterstaat heeft 94 miljoen gul
den gereserveerd. De gemeente
draagt 47 miljoen bij. Verder
probeert Den Haag nog een ex
tra rijksbijdrage te krijgen van
15 miljoen gulden, omdat de
aanleg flink wat werkgelegen
heid schept. Verder wil de ge
meente geld van nutsbedrijven
en openbaar-vervoerbedrijven
los peuteren.
Als de bouw volgens plan ver
loopt, is de enkele honderden
meters lange tunnel eind 1998
klaar. Eerder dit jaar presentee
de de gemeente plannen vo
een tramtunnel onder de eve
eens in het centrum gelegi
Grote Marktstraat. Deze kc
279 miljoen gulden. Beide tu
nels zullen ongeveer gelijktijc
worden gebouwd.
Verder maakt de gemeer
plannen met de Nederland
Spoorwegen voor een ingrijpe
de verbouwing van het Centrt
Station. Zo is het de bedoeli
de ingang aan de Rijnstraat
vervangen door een grotendei
glazen wand, om zo de binne
stad voor de reiziger in figuurl
ke zin opener te maken.
rectie van de scholen zitten. I
onderwijzend personeel bes|
voor bijna 29 procent uit vrg(
wen, maar slechts vier proc.
van de directeursbanen woriir
door vrouwen vervuld. Oprr
adjunct-directeuren zijn n>o
vrouwen: 10 procent. ge
Volgens de afspraken in
convenant zouden de sch<?€
zelf een beleidsplan modi*
met als doel meer vrouwen
leidinggevende te benoemend
het plan zouden streefcijMc
moeten staan die ook weei
het sociaal jaarverlag moePn
worden opgenomen. i d
Op basis van het Leidse !l
derzoek wordt nu aanbevdd*
de scholen meer voorlichting^
ondersteuning te geven bij |ir
maken van een dergelijk fe
leidsplan. Bovendien moettte
minister van onderwijs en \r<
tenschappen extra geld beself'
baar stellen, aldus de werkgnp'
die het convenant heeft opf(
steld. j
11
Universiteiten
willen meer geld
voor onderzoek
den haag anp
Het bedrag dat aan weten
schappelijk onderzoek wordt
uitgegeven, is veel te laag. In
vergelijking met andere in
dustrielanden dreigt Neder
land daardoor achterop te
raken. De universiteiten wil
len hun bijdrage leveren aan
een verbetering van die situ
atie.
Dat is de inhoud van het
'politiek pamflet' waarmee
de vereniging van universi
teiten VSNU zich tot de
Tweede Kamer heeft ge
wend. De VSNU wil dat de
kwestie een rol gaat spelen
bij de komende verkiezingen
en het volgende regeerak
koord. De partijen moeten
volgens de universiteiten ge
voelig zijn voor de cijfers; zo
wordt in de Verenigde Staten
600 dollar per hoofd van de
bevolking aan onderzoek uit
gegeven en in Nederland
maar 320. De VNSU wil dat
bedrag laten stijgen tot 430
dollar. De overheid moet aan
die stijging 80 procent bij
dragen en het bedrijfsleven
de overige 20 procent.
Volgens de VSNU is het
budget van de universiteiten
- hoewel zij door dit kabinet
officieel gevrijwaard waren
van verdere bezuinigingen -
toch sluipend steeds kleiner
geworden. Alleen al het feit
dat het ministerie van onder
wijs geen prijscompensatie
meer betaalt, heeft bij voor
beeld geleid tot een onaan
vaardbaar gebrek aan nieuwe
apparatuur.
Impressie van de autovrije zij-ingang van het Haagse Centraal Station zoals die na de ondertunneling eruit moet gaat zien. Nu passeren zo'n dui
zend auto's per uur de Rijnstraat en Koningskade. FOTO» A
Vrouwen staan vooral voor de klas in het voortgezet onderwijs; slechts 4 procent van de directeursbanen wordt door vrouwen vervuld.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
leiden caroline van overbeeke
Hoewel scholen van het voort
gezet onderwijs positief staan
tegenover het benoemen van
vrouwen op directeursposten,
komt het er toch niet van. De
belangrijkste belemmering voor
de benoeming van vrouwen als
leidinggevende is het gebrek
aan vacatures en het grote aan
bod van gekwalificeerde man
nen. Dat concludeert onder
zoekster C. Bossink in het on
derzoek 'Vrouwen in de directie
van het voortgezet onderwijs'
dat door de Wetenschapswinkel
van de Leidse Rijksuniversiteit
is uitgevoerd.
Aanleiding voor het onder
zoek is het convenant dat vorig
jaar door het voortgezet onder
wijs is gesloten om de positie
van vrouwen in managements-
functies te verbeteren. Daartoe
besloten vakbonden en bestu
ren van de scholen omdat er
veel te weinig vrouwen in de di-
Leidse zwervers kloppen niet aan om hulp
De vier grote steden en de hulpverlenings-
Tnstanties zetten deze week alles in het werk
om het aantal opvang- en slaapplaatsen
voor daklozen te vergroten. Veel thuislozen
kampen met problemen nu het overdag en
vooral 's nachts stevig vriest. Op korte ter
mijn moeten er tientallen opvangplaatsen
bijkomen. In Leiden hebben hulpverlenen
de instanties nog geen verzoeken om hulp
gehad van dak- en thuislozen. Zij zijn waar
schijnlijk naar grote steden vertrokken.
Bij Centrum Onderdak kwam niemand
binnen vanwege de kou; het Leger des Heils
aan de Groenesteeg - op zichzelf niet inge
richt op hulpverlening - kreeg alleen een
verzoek om warme kleding. Portieken her
en der in de stad, waar thuislozen nog wel
eens een veilig heenkomen zoeken, bleven
leeg vannacht.
In Rotterdam is de capaciteit tijdelijk met
ruim 90 plaatsen uitgebreid. De gemeente
staat garant voor de kosten. Normaliter zijn
er ongeveer 150 slaapplaatsen. Zo heeft bij
voorbeeld het Leger des Heils in zijn pas
santenverblijf aan de Coolhaven het aantal
bedden verdubbeld door ze om te bouwen
tot stapelbedden. De dagopvang Van Speyk
blijft nu ook 's nachts open. Daar zijn stoe
len en vouwbedden geplaatst.
Dominee Visser van de Pauluskerk voert
een 'soepel opvangbeleid'. Volgens hem
hoeft er 's nachts niemand in de kou te lig
gen. Vanuit de Pauluskerk is inmiddels ook
geregeld dat Perron Nul, de opvangplaats
voor drugsverslaafden, 's nachts open blijft.
Overigens zijn er in Rotterdam ook daklo
zen die absoluut niet binnen willen slapen.
Voor hen zijn nog steeds volop slaapdozen
beschikbaar.
Het Leger des Heils heeft de gemeente
Den Haag injniddels om extra geld ge
vraagd om personeel voor de nachtopvang
te kunnen betalen. Daarmee moeten 's
nachts vijftig plaatsen in de dagopvang in
de Wagenstraat te realiseren zijn. Eigenlijk
hadden de extra plaatsen er volgens het le
ger al op zaterdag moeten zijn.
De Kesslerstichting, die zich in de resi
dentie ook bezighoudt met zwervers, ont
kent dat er te weinig opvangplaatsen zijn.
De stichting heeft wel het 'koude winter
scenario 1987' in werking gesteld en be
schikt nu over ruim 60 bedden. Maar er zijn
volgens directeur N. Hessing zelfs nog
plaatsen over.
De gemeente Den Haag gaat vooralsnog
niet in op het verzoek van het Leger des
Heils. Dat gebeurt pas als er echt geen op
vangplaatsen meer zijn.
Het verzoek om onderdak bij de Utrecht
se stichting Sleep Inn is groter dan anders.
Onder normale omstandigheden kan deze
stichting van vrijwilligers zestig mensen on
derdak bieden. Volgens woordvoerder A.
Govers verblijven er op dit moment 's
nachts ongeveer zeventig mensen. De toe
name schrijft Govers toe aan 'binnenslui-
pers'. De gasten kunnen er verblijvèn van 's
avonds 21.00 uur tot 's morgens 9.00 14
Ze betalen daarvoor 7,50 gulden incluq
maaltijden en een douche.
Sinds enkele jaren heeft het Leger <T
Heils met hulpverlende instanties t
Utrecht een overeenkomst gesloten om L
barre weersomstandigheden extra dak- is
thuislozen op te vangen. Het Leger beschjï
normaal over 34 bedden die zijn bested
voor vaste bewoners. Bovendien kan het i
geval van nood voor passanten extra plafr
sen vrijmaken voor tien mannen, vooh
vrouwen en voor drie echtparen. In de afy
lopen nacht waren 18 van die extra beddL
bezet. f;
Bij het Crisisteam Winteropvang in Ai
sterdam is het druk, maar de situatie is t
heersbaar. Dat zegt Jan Ruyter, voorzitt
van het team waarin de diverse instellina
die hulp bieden aan de dak- en thuislozf-
zijn verenigd.
In de hoofdstad zijn rond de driehondq
bedden, waar de nacht tegen een gerinj;
vergoeding kan worden doorgebracht. <j-
het moment zijn al die plaatsen bezet.
zijn al extra bedden bijgezet, waarmee 1|)
aantal beschikbare plekken op vierhondq
komt.
Volgend Ruyter hoeft op dit moment nj
naar andere locaties te worden uitgewek^
Mocht de nood (bij aanhoudende von
hoog worden dan zijn er extra plekken in i
atoomvrije kelder onder het Academisf
Medisch Centrum (AMC) in Amsterdail
Zuidoost. r
