CD A-leden: Behoud minimumloon
Lampen die
je leven
lichter maken.
Onze Top 5
van deze week.
Binnenland
Kijken naar eigen operatie
r elefoonbeantwoorder
tlinkt vaak slecht
Ordinair handjeklap rond Betuwelijn
Wallage en Kamer botsen
over verlaging bijstand
Steekvrij vest beschermt
tegen messen en bijlen
O
e
(NSDAG 23 NOVEMBER 1993
Persbureau GPD Gemeenschappeii|kePersdienst
edewerkers ING Bank gearresteerd
Amsterdam Drie medewerkers van de ING Bank zijn gearres
teerd, omdat zij hebben meegewerkt aan het witwassen van
kwart geld. Na verhoor zijn ze weer vrijgelaten. Het onderzoek
wordt voortgezet. Via de drie bankemployés zou in totaal voor
miljoenen guldens geld zijn gewisseld, vooral Britse ponden. Het
i- bnderzoek richt zich tegen de medewerkers en niet tegen de
- bankinstelling. De ING Bank startte in 1989 al een project tegen
net eventueel witwassen van geld via haar kantoren. Sedertdien
pjn 35 mensen met de bestrijding daarvan belast.
""Argenti jnse president op bezoek
1 den haag De president van Argentinië, Carlos Menem, is van-
fnorgen op de Rotterdamse luchthaven Zestienhoven gearri
veerd voor een officieel bezoek. Tijdens zijn drie dagen durende
terblijf, wordt de Argentijnse president ontvangen door konin-
jgin Beatrix en voert hij gesprekken met premier Lubbers. Ook
ka\ Menem overleggen met parlementariërs. Zowel in Rotterdam
°%ls in Maastricht, waar hij morgenochtend arriveert, ontmoet
1 Menem vertegenwoordigers van het Nederlandse bedrijfsleven.
Halve bekentenis in moord Ruinen
assen Eén van de twee mannen die vorige week zijn aangehou-
igüën op verdenking van moord op een 15-jarig meisje uit Ruinen,
heeft een gedeeltelijke bekentenis afgelegd. Dat heeft persoffi
cier van justitie mr. Tempel gisteren bekendgemaakt. Beide
mannen komen niet uit Ruinen. Volgens justitie waren zij geen
jbekenden van het meisje. Het stoffelijk overschot van het meisje
,njwerd op 10 mei in de bossen bij Gijsselte, gemeente Ruinen, ge-
vonden. Zij was een dag eerder voor het laatst gezien toen ze
Ivan school in Hoogeveen naar huis in Ruinen fietste. Via de tele
visie en andere media werd uitvoerig aandacht besteed aan de
>t moord.
Afdelingen vrezen voor sociale gezicht christen-democraten
De CDA-leden zijn tegen het plan om het wettelijk mini
mumloon af te schaffen of te verlagen met 20 procent.
De christen-democratische achterban is er niet van over
tuigd dat de werkgelegenheid door het plan wordt bevor
derd.
ma, dat momenteel bij de afde
lingen ligt en begin volgend jaar
definitief moet worden vastge
steld. De CDA-afdelingen vre
zen dat door deze ingreep het
den haag gpd
Het voorstel om te tornen aan
het minimumloon staat in het
concept-verkiezingsprogram-
CDA haar sociale gezicht ver
liest. Die angst is mede ingege
ven door het feit dat de hoogte
van de sociale uitkeringen is af
geleid van het minimumloon.
Volgens het concept-verkie
zingsprogramma is het mini
mumloon nu te hoog, waardoor
veel arbeid nu niet (legaal)
wordt gedaan. Door het mini
mumloon af te schaffen of fors
te verlagen zou dit werk weer
(wit) kunnen worden gedaan en
kan de werkgelegenheid toene
men. CDA-fractieleider Brink
man heeft de ingreep in het mi
nimumloon tot nu toe steeds
verdedigd. Wel gaf hij tijdens de
algemene politieke beschou
wingen van eind september in
de Kamer toe, dat het sleutelen
aan het minimumloon pas als
laatste middel aan de orde kan
komen. Eerst moeten andere
maatregelen overwogen worden
om de banengroei te stimule
ren. Volgens recente berekenin
gen zou afschaffing van het mi
nimumloon ongeveer veertig
duizend nieuwe banen opleve
ren.
De CDA-jongeren en de CDA-
vrouwen hebben zich al tegen
het plan gekeerd, maar nu rijst
ook verzet in de CDA-afdelin
gen. In de afdeling Amsterdam
zet men grote vraagtekens bij
het plan, evenals de afdelingen
Dordrecht en Gelderland. De af
delingen in Noord-Brabant zijn
ronduit tegen, net als de afde
ling Rotterdam. Kritiek komt
ook vanuit de Groningen, Fries
land en Drenthe.
Vie een goede telefoonbeant-
jroorder wil hebben, moet daar-
meer dan driehonderd gul-
jen uittrekken. Bij een test van
Consumentenbond van
jvaalf telefoonbeantwoorders
Dt driehonderd gulden, deugt
liet één van de apparaten.
De geluidskwaliteit valt tegen
de bediening is slecht. In
vee apparaten is meer van het
jiterst giftige metaal cadmium
angetroffen dan de wet toe-
aat. Tien van de twaalf onder-
chte apparaten voldoen niet
de aansluitingseisen van
let ministerie van verkeer en
yaterstaat.
De meidteksten en opgeno-
nen berichten zijn niet van
oede kwaliteit. Vooral de weer
gave door de spraakchips valt
tegen. Het geluid klinkt vaak
vervormd, nasaal, dof of te
zacht. Slechts één toestel scoort
op dit punt 'goed', terwijl zeven
toestellen met het oordeel
'redelijk' net met de hakken
over de sloot komen.
Bij acht van de onderzochte
apparaten kunnen opgenomen
berichten via een andere tele
foon worden beluisterd. Deze
hebben een code die moet
voorkomen dat onbevoegden
de berichten afluisteren. Bij
twee apparaten bestaat de code
uit slechts één cijfer, die dus
eenvoudig kan worden door
broken. -De Consumtenbond
vindt dat zo'n code uit minstens
drie cijfers moet bestaan, die bij
voorkeur zelf zijn in te stellen.
Rotterdam In het nieuwe dagbehandelingscentrum van het Oogziekenhuis in Rotterdam, dat morgen door staatssecretaris Simons van WVC
wordt geopend, kunnen patiënten hun eigen operatie op een monitor volgen. Ook hun begeleiders kunnen meekijken. Op deze foto kijkt meneer
Post naar de video die van zijn operatie, die tien minuten daarvoor is uitgevoerd, werd gemaakt.
Vereniging om schade te beperken
Gedupeerden Vie d'Or bundelen krachten
Verrassende kado's?
IKEA is er vol van.
1, 2 en 3 december is IKEA geopend tot 21.00 uur.
AMSTERDAM DELFT DUIVEN/ARNHEM EINDHOVEN/EKKERSRIJT SLIEDRECHT
harlingen ger bosklopper
Roodgloeiend stond gisteren de
telefoon in huize Van der Hidde
in Harlingen. Honderden men
sen („we kunnen de tel niet
meer bijhouden") uit het hele
land reageerden op de beschei
den advertentie, waarin de Van
der Hiddes medeslachtoffers
van de malversaties bij de le
vensverzekeringsmaatschappij
Vie d'Or opriepen de krachten
te bundelen in een vereniging
van gedupeerden. De vereni
ging moet dan proberen eruit te
slepen wat eruit te slepen valt.
De familie Van der Hidde
heeft zelf ook ,,een paar polis
sen" afgesloten bij Vie d'Or.
Volgens Van der Hidde (57) zit
ten onder de gedupeerden
schrijnende gevallen. „Er belde
iemand die over veertien dagen
met pensioen gaat en tussen de
drie en vier ton heeft gestoken
in de opbouw van zijn pen
sioen. En iemand van zeventig
jaar met een dubbele handicap.
Ze zijn misschien alles kwijt."
De overheid is volgens Van
der Hidde moreel verplicht snel
actie te ondernemen. „In het
bankwezen bestaat een vang
netconstructie voor het geval
het bij een bank helemaal fout
gaat. De verzekeringswereld
kent die regeling niet, terwijl het
toezicht door de Verzekerings
kamer heeft gefaald. Hoe kan
het dat de Verzekeringskamer
en de accountant acht jaar lang
niets hebben ontdekt?". De
PvdA heeft gisteren overigens
kamervragen over dit punt ge
steld.
Justitie moet maar een kaalp
lukteam op de zaak zetten,
vindt Van der Hidde. Deze
teams hebben de voorbije jaren
met redelijk succes in een aan
tal branches actie ondernomen
om illegaal vermogen op te spo
ren. „De oude directie van Vie
d'Or heeft het verdwenen geld
waarschijnlijk ondergebracht in
tientallen besloten vennoot
schappen op de Nederlandse
Antillen. Voordat je die allemaal
hebt opgespoord.... Het geld is
daar niet gewoon naar toe ge
sluisd, er is een sluizencomplex
aangelegd. Daar is maanden,
misschien wel jaren aan ge
werkt. Zoiets tover je niet in een
week tevoorschi j n
Van der Hidde heeft grote
twijfels over de Verzekeringska
mer, die op 6 december een fi
nancieel reddingsplan rond wil
hebben. Volgens hem zal de
Verzekeringskamer zeker niet
rouwig zijn over een eventueel
faillissement. „Dan kunnen de
dossiers voorgoed dicht. Zoiets
ruimt lekker op. Je bent van las
tige vragen af. Na een faillisse
ment is er immers niets meer."
Hij hoopt dat zich overname
kandidaten voor het bedrijf
melden, maar verwacht dat ook
die zich slechts beperkt garant
zullen stellen voor de
(pensioen)rechten van de
13.000 verzekerden van Vie
d'Or.
ACHTERGROND
WILFRED SCHOLTEN DEN HAAG
FOTO ANP PAUL STOLK
Vrijspraak oom
voor moord op
nichtje van 14
den haag anp
rechtbank heeft van
morgen een 33-jarige man vrij
gesproken van moord op zijn
14-jarige nichtje. Volgens de
rechtbank is er onvoldoende
bewijs dat de man uit Nieuw-
lande (Drenthe) het meisje in
haar ouderlijk huis in Den Haag
in juli heeft gewurgd en de keel
heeft doorgesneden met een
glasscherf. De officier eiste twee
weken geleden vijftien jaar cel.
Volgens de rechtbank is het heel
goed mogelijk dat de man als
medeplichtige heeft gehandeld
en niet als medepleger, zoals
hem ten laste was gelegd.
De verdachte zweeg tijdens
de zitting geleden in alltoon
aarden, maar zei tegen de poli
tie dat hij niet kon zeggen wie
de moord had gepleegd omdat
er dan nog eens dertig levens op
het spel zouden staan. De
moord zou verband houden
met een afrekening in de Turkse
onderwereld.
Volgens de man is hij ont
voerd en gedwongen aan te bel
len bij de woning van zijn nicht
je, waarna ze naar binnen zou
den zijn gegaan. Hij erkent dat
hij in de woning van het nichtje
is geweest, maar toen hij er bin
nen kwam, lag het meisje al op
sterven.
CDA twijfelt over speelruimte gemeenten
wel het geval in het voorstel van
Wallage. „Ik zou het verschrik
kelijk vinden als de sociale
dienst straks gaat vaststellen of
een bijstandsgerechtigde zijn
hond of kat wel mag houden
aldus Doelman-Pel.
Zij wordt hierin gesteund
door PvdA, D66. GroenLinks en
de kleine christelijke partijen.
Ook het CDA betwijfelt of het
voorstel van Wallage wel zo
wenselijk is. Hoewel het CDA
officieel de lijn van Wallage
steunt, is de discussie intern
losgebrand. Een steeds groter
deel van de fractie steunt com
missievoorzitter Doelman-Pel.
Het CDA is geschrokken van
het bijstandsonderzoek door
Van der Zwan waaruit blijkt dat
de gemeentelijke sociale dien
sten de Bijstandswet slecht uit
voeren. Meer beleidsvrijheid
voor de gemeenten ligt dan al
lerminst voor de hand. Uit een
ander onderzoek blijkt dat een
groot deel van de uitkeringsge
rechtigden niet kan rondko
men. Verlaging van de bijstand
maakt dat probleem alleen
maar groter.
Wallage heeft aangekondigd
nader overleg te voeren met de
VNG. Woordvoerders van het
ministerie van sociale zaken la
ten weten dat de staatssecreta
ris vooralsnog vasthoudt aan de
hoofdlijn van het akkoord. Wal
lage komt binnen enkele weken
met zijn plannen vooreen nieu
we Bijstandswet. De Tweede
Kamer wil het debat daarover
nog voor kerstmis afronden.
den haag gpd
De onenigheid tussen staatsse
cretaris Wallage van sociale za
ken en de Tweede Kamer over
de hoogte van de bijstandsuit
keringen. neemt toe. Wallage
wil de uitkeringen verlagen en
gemeenten de mogelijkheid ge
ven een toeslag te verstrekken.
Een kamermeerderheid voelt
daar weinig voor en houdt vast
aan de huidige wettelijk vastge
legde normen.
De Kamer besprak gisteren
het rapport van de commissie
Doelman-Pel, die de Bijstands
wet onderzocht. Een meerder
heid van de commissie is voor
behoud van de huidige uitke
ringsbedragen. Alleen de uitke
ring voor woningdelers gaat
met vijf procent omlaag, maar
gemeenten kunnen dit desge
wenst aanvullen uit de bijzon
dere bijstand.
Het commissiestandpunt
staat haaks op het ontwerp-ak-
koord dat Wallage onlangs sloot
met de Vereniging van Neder
landse Gemeenten. Dat voorziet
in verlaging van de uitkering
van zeventig procent van het
minimumloon naar vijftig pro
cent voor alleenstaanden. De
gemeenten kunnen onder het
motto 'maatwerk' een toeslag
verstrekken.
Commissievoorzitter en CDA-
kamerlid Doelman-Pel beaam
de gisteren de verschillen tus
sen haar commissie en het
VNG-akkoord. Zij wees erop dat
de commissie uit oogpunt van
rechtsgelijkheid geen verschil
len per gemeenten wil. Dat is
LEERDAM GPD
dat hij beveiligd is tegen geweld
met messen, schroevendraaiers
en scharen. Zelfs een klap met
een knuppel, bijl of staaf laat
geen verwondingen na. Daar
door kan een tramcontroleur
veel doortastender optreden te
gen zwartrijders."
De politie heeft het vest getest
en het kreeg volgens De Groot
een voldoende. Hij sprak met
taxi-chauffeurs over het gebruik
van het vest. „Ze reageerden ta
melijk laconiek. Zeiden dat je
eerder een pistool op je hoofd
of een mes op je keel krijgt. Dat
is niet zo, uit de praktijk blijkt
dat er veel vaker wordt gestoken
dan geschoten en dat dat bijna
altijd in de borst of rug is." De
Groot hoopt zijn 1800 gulden
kostende vest te slijten aan de
politie, bewakingsdiensten,
tramcontroleurs en gevangenis
bewakers.
Een vest van drie kilo dat is op
gebouwd uit kleine, keiharde
kunststof plaatjes die als dak
pannen over elkaar liggen.
Daarmee kunnen agenten, be-
veiligsbeambten, taxichauf
feurs, portiers en controleurs op
bus en tram zich beveiligen te
gen messtken.
Oud-politiechef De Groot uit
Gellicum ontwikkelde het steek-
vrije vest. „Er bestaan wel ves
ten die messteken kunnen we
ren, maar dat zijn vaak kleine
staalplaten die niet de hele
borststreek bedekken. En lang
niet elk kogelwerend vest kan
messteken weren, al denken
mensen dat wel. Vesten die vol
ledig beschermen tegen mes
sen. zijn vaak te zwaar en veel te
lomp."
„De drager van dit vest weet
Premier Lubbers had het debat over de Betuwelijn niet
doorgekookt in zijn Torentje en was ook niet aanwezig
bij het debat in de Tweede Kamer. Maar zijn wil hing
wél tussen de blauwe bankjes. Enkele dagen geleden
immers had de premier laten weten dat de aanleg van
de spoorlijn wel enkele honderden miljoenen, maar
zeker geen miljarden mèèr mocht kosten dan de 6,4
miljard die het kabinet had uitgetrokken.
Het PvdA-kamerlid Castricum en zijn coalitiegenoot
Leers (CDA) hadden de afgelopen dagen hun uiterste
best gedaan om hun verlanglijstjes voor de gewenste
aanpassingen voor mens en milieu goed op elkaar af te
stemmen. Na veel onderonsjes, tussendoortjes en
achterafjes werden ze het eens over een gezamenlijk
wensenlijstje van ruim 1 miljard gulden. Een
teleurgestelde PvdA moest bijna een miljard aan
'erfraaiingen inslikken.
Het was dus weer Holland op z'n smalst gisteren
tijdens het debat. De dominee, die graag een nieuwe,
milieuvriendelijke spoorlijn door het laagland ziet rijden,
had het moeilijk met die andere Hollandse inborst: de
koopman die last heeft van het financieringstekort. Als
op een marktplaats gadegeslagen door een volle
tribune gingen de volksvertegenwoordigers over tot
een ordinair potje handjeklap.
De Betuwelijn, die in het prilste stadium (zo'n acht
jaar geleden), slechts 2,5 miljard gulden zou gaan
kosten, ging na wat aanpassingen royaal naar de 6,4
miljard gulden die Maij er nu voor wil besteden.
Uiteindelijk willen CDA en PvdA er 7,4 miljard gulden
voor uitgeven. De oppositie ging nog verder en wierp het
bedrag van 10 miljard gulden (WD en D66) in de
politieke arena.
Zo verwerd het debat, waar besloten zou worden over
de fundamentele vraag of de Betuwelijn er nu moet
komen of niet, tot een kakafonie van gewenste toeters en
bellen aan die spoorlijn. De oorspronkelijke kernvraag
kwam nauwelijks meer aan de orde. Ondanks de 140
rapporten (een stapel van bijna twee meter hoog) bleven
daardoor talloze wezenlijke onduidelijkheden
onbeantwoord.
Zoals: Is de goederenlijn voor de economische
De Tweede Kamer debatteerde gisteren met minister
Maij over de Betuwelijn. Discussies over de centen
overschaduwden de hamvraag: moet de spoorlijn van
de Rotterdamse haven naar het Duitse Emmerich er
eigenlijk wel komen?
concurrentiepositie van Nederland inderdaad zo
cruciaal als wordt voorgesteld? Of kunnen de huidige
spoorlijnen en de rivier de Waal het transport opvangen?
Zal het vervoer per vrachtwagen over de weg wel
afnemen door de aanleg van de Betuwelijn, zoals de
bedoeling is? En werkt Duitsland wel mee aan het
doortrekken van het spoor? Enzovoort.
Over deze niet onbelangrijke vragen ging het debat
nauwelijks. Over de kemvTaag spreekt eigenlijk niemand
meer: moet de Betuwelijn er komen of niet? Zo ja,
hoeveel geld hebben we dan over voor volgens Maij
„een van de belangrijkste projecten van na de
oorlog"? Pas daarna zou over de eventuele aanpassingen
van een ontwerp kunnen worden gesproken in de vorm
van een tunnelbak, een V-polder, (gedeeltelijke)
ondergrondse aanleg of een verdiepte ligging. Zo nee,
dan beginnen we gewoon niet aan het hele risicovolle en
peperdure project.
Zoals gewoonlijk waren het de ongebonden, kleine
partijen die los van Torentje en regeerakkoord de vinger
op de wond konden leggen. Groen Links-fractieleider
1 .ankhorst stelde terecht dat zo'n grootschalig
infrastructuurpoject in dit dichtbevolkte landje
„natuurlijk niet voor een koopje" kan worden aangelegd.
Het oud-PPR-kamerlid herinnerde zijn collega's nog
eens fijntjes aan het kabinet-Den Uyl, waarin
uitgerekend premier Lubbers minister van economische
zaken was. Halverwege de jaren zeventig besloot dit
kabinet tot de aanleg van de Oosterscheldedam, een
gedeelte van de Deltawerken waar toentertijd veel om te
doen was.
„Na een lang en intensief debat in politiek en
samenleving werd toen besloten dat een oplossing die
het natuurlijk milieu zo veel mogelijk spaarde, best een
paar centen extra mocht kosten", aldus Lankhorst.
„Staan we nu niet voor dezelfde keus? Gaat het ook nu
niet om de vraag of we bereid zijn tot een
maatschappelijk vergelijk waarin èn het belang van de
Betuwelijn èn dat van de omwonenden kan worden
gediend?"
Maar niet alleen klein links, ook klein rechts
bekritiseerde de gang van zaken. De nooit zo opvallende
Leerling (RPF) hield nu een glashelder betoog. Als we
zo'n onmisbare spoorlijn willen aanleggen, die een eeuw
moet meegaan, waarom doen we dan zo krenterig? „Bij
toekomstgerichte, uitdagende projecten moet in
financieel opzicht niet de weg van de minste weerstand
worden gekozen. De lijn zal wellicht nooit rendabel zijn.
Maar dat zijn de Oosterscheldewerken ook niet, terwijl
dat een peperduur project is geworden, waar Nederland
heel trots op is".
En het zuinige RPF-kamerlid verbaasde met een
krachtige afsluiting: „Als we een Betuweroute aanleggen,
doen we dat maar één keer. Laten we dat dan goed
doen. Zoals het kabinet nu voorstelt kan het echt niet".
Dat Leerling een uitstel van de beslissing wil doet niet ter
zake, hij draait in ieder geval niet om de hete brij heen.
Coalitiegenoten Leers en Castricum die door Lubbers
gedwongen werden een financieel compromis te vinden
voor de aanpassing van de lijn, hielden zich bij deze
woorden wijselijk stil. Alleen toen het kamerlid Versnel
(D66) met een verlanglijstje met aanpassingen kwam die
nog groter was dan die van CDA en PvdA, stoven de
twee op.
Het tekent het kruideniersniveau van het debat.
Versnel was een gemakkelijke prooi om de eigen
onmacht te maskeren en werd dus stevig aan de tand
gevoeld over de vraag waar dat geld dan in vredesnaam
vandaan zou moeten komen.
Het meestal wat warrige Kamerlid had nu haar zegje
meteen klaar. Ooit, stelde ze terecht vast, kostte de
Betuwelijn slechts 2,5 miljard gulden. Inmiddels is de
prijs mede dankzij CDA en PvdA opgelopen tot 6,4
miljard gulden en mogelijk nog een miljard meer. „Dat
geld kwam blijkbaar uit grootmoeders kastje. Dit extré
geld zal er dus ook wel komen als het moet". Het was de
enige keer die dag dat het publiek lachend en
applaudiserend instemde.
0
O
Ctl Appelsap, nn
pak 1 liter JL3T yy
Ctl Knakworst, i rrv
blik 10 stuks A&T Ï.Dy
Hamburgers, "7nn
gepaneerd, 10 stuks /.yU
01 Hele kip, 7nn
2 stuks op schaal, ca. 1700 gram /.yy
Edet tissue toiletpapier,
12 rollen met Sinterklaas- .- n/
rijmpjes $£rT O.yi
Aanbiedingen gelden t/m
zaterdag 27 november as.
•Zolang de voorraad strekt
's Lands grootste kruidenier
blijft op de kleintjes letten.
DAF maakt kans
op grote order
legervoertuigen
luxemburg gpd
DAF Special Products
maakt kans op een order
van tweehonderd miljoen
gulden voor een nieuw ver
kenningsvoertuig voor de
landmacht. Nederland en
Duitsland zullen het ver
kenningsvoertuig samen
ontwikkelen.
Nederland heeft 288 lichte
verkennlngs- en bewakings
voertuigen nodig, het Duitse
leger 165. Het gaat om ge
pantserde voertuigen met
elektronische verkennings-
apparatuur en lichte wa
pens. De voertuigen moeten
in 1998 klaar zijn voor het
nieuwe Nederlands-Duitse
legerkorps.
DAF ontwikkelt nu met
het Duitse bedrijf Wegman
een model. In Duitsland
doen Krauss-MafTci en Mer
cedes dat samen. Een moge
lijke uitkomst van de Neder
lands-Duitse samenwerking
is dat DAF SP het voertuig
levert en Duitsland de uit
rusting. De landen van de
Westeuropese Unie (WEU)
willen hun bewapening be
ter op elkaar afstemmen.
Dit project is daar onder
deel van.