Leidse moskee 'open centrum'
Hervormde Kerk wil falen
van predikanten voorkomen
Kerk Samenleving
Voorzitter van hervormde
synode stapt 1 januari op
^(SVcMmVs
WW
7
Vorst houdt aan
MAANDAG 22 NOVEMBER 1993
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071 -356443
BUITENLAND KORT
Patriarch Pavle
Patriarch Pavle van de Ser
visch-Orthodoxe Kerk heeft
voor het eerst de oprichting
met geweld van groot-Servië
afgewezen. „Als groot-Servië
slechts kan ontstaan ten kos
te van zoveel offers, kan ik
daar nooit mee instemmen",
zei Pavle in Wenen waar hij
de viering van het honderd
jarig bestaan van de Ser-
visch-orthodoxe parochie
bijwoonde. De Servisch-Or-
thodoxe Kerk wordt gezien
als de geestelijke kracht ach
ter de Servische nationalisten
die streven naar het onder
brengen in één staat van alle
Serviërs in het vroegere Joe
goslavië.
Anglicanen
Ten minste 156 anglicaanse
priesters die de toelating van
vrouwen tot het priesterambt
afwijzen, hebben de rooms-
katholieke bisschoppen van
Engeland en Wales meege
deeld lid van de Hoorns-Ka
tholieke Kerk te willen wor
den. Geen enkele anglicaan
se parochie heeft tot nu toe
kenbaar gemaakt zich in
haar geheel bij de kerk van
Rome te willen aansluiten,
maar er is in ten minste drie
parochies in het zuidoosten
van Engeland een grote
groep gelovigen die de over
stap wil maken. Dit zei de
aartsbisschop van Westmin
ster, kardinaal Basil Hume,
aan het eind van de vergade
ring van de bisschoppen in
Londen. Hume en drie ande
re bisschoppen beraden zich
begin volgende maand met
Vaticaanse functionarissen
over de opvang van priesters
die met de Anglicaanse Kerk
willen breken.
Joods museum
De Oostenrijkse hoofdstad
Wenen, voor het nazi-tijd
perk één van de grootste
joodse centra in Europa,
heeft weer een joods muse
um. „Deze stad is zonder de
geschiedenis van de Weense
joden niet denkbaar", zei
burgemeester Helmut Zilk bij
de opening. De belangrijkste
opdracht voor het nieuwe
museum is 'duidelijk te ma
ken dat de joodse geschiede
nis een integraal bestanddeel
is van de Weense geschiede
nis', aldus directeur Julius H.
Schoeps. Het museum moet
geen monument worden,
maar een plaats van ontmoe
ting en bezinning.
Evangelische bisschop
De synode van de Evangeli
sche Kerk van Berlijn-Bran-
denburg heeft prof. dr.
Wolfgang Huber tot bisschop
gekozen. De 51-jarige theo
loog en ethicus volgt bis
schop Martin Kruse op die in
april 1994 met emeritaat
gaat. Huber is geboren in
Straatsburg. Van 1960 tot
1966 studeerde hij in Heidel-
berg, Göttingen en Tübingen
theologie en sociale weten
schappen. Nadat hij enige ja
ren als gemeentepredikant
had gewerkt, ging hij naar de
universiteit van Heidelberg,
waar hij docent en later
hoogleraar systematische
theologie werd.
Actieve rol VS
De Amerikaanse rooms-ka-
tholieke bisschoppen pleiten
voor een actieve rol van de
Verenigde Staten om men
sen te beschermen tegen
hongersnood of massaal ge
weld. Amerikanen mogen
niet onverschillig toezien,
terwijl andere volkeren 'het
leven, de waardigheid en
fundamentele rechten' wor
den ontzegd. Militaire inter
venties op de Balkan en in
landen als Haïti, Irak, Soma
lië en Sudan zijn moreel ge
rechtvaardigd, schrijven de
bisschoppen, die deze week
in Washington vergaderen.
DOORN ANP
De Nederlandse Hervormde
Kerk gaat maatregelen nemen
om het vastlopen van predikan
ten te voorkomen. Supervisie,
gedwongen of vrijwillige verrui
ling van standplaats en eventu
eel inschakeling van een outpla
cementbureau behoren tot de
middelen.
De synode besloot in Doom
ook dat een predikant in zijn of
haar eerste gemeente na twee
jaar op geschiktheid wordt be
oordeeld. Pas dan wordt beslo
ten de predikant voor onbe
paalde tijd te beroepen.
De voorstellen zullen de kerk
tussen de twee en vier miljoen
gulden kosten, aldus de finan
ciële deskundigen. Daar staan
besparingen tegenover, zoals
minder ziektegevallen en invali-
diteitsregelingen voor afgekeur
de predikanten.
Er zijn opvallende verschillen
tussen het personeelsbeleid van
seculiere arbeidsorganisaties
(overheid, bedrijfsleven) en dat
van de kerk. Bij de aanstelling
kent de kerk geen psychologi
sche test en geen proeftijd. In
feite komt een predikant direkt
in een 'eindfunctie' terecht. In
de kerk zijn er geen beoorde
lingsgesprekken. De mogelijk
heid tot overplaatsing en her- of
omscholing ontbreken even
eens. Bij ongeschiktheid is er
voor de predikant geen uitwijk
mogelijkheid en geen sociale
zekerheid.
Het enige middel dat een her
vormde gemeente heeft om van
een slecht functionerende pre
dikant af te komen, is dat hij
wordt 'losgemaakt' van zijn ge
meente. Dat is zowel voor de
predikant (en zijn gezin) als
voor de gemeente vaak een
pijnlijke procedure. Bovendien
kan het de gemeente op hoge
kosten jagen; reden waarom er
vaak van wordt afgezien.
De voorzitter van de hervorm
de synode, dr. G.H. van de
Graaf, heeft afgelopen zater
dag zijn aftreden bekendge
maakt. De predikant, die deze
functie sinds juni 1991 heeft
bekleed, wil van 1 januari af al
zijn tijd weer aan zijn gemeen-
té Rotterdam-Charlois beste
den.
Van de Graaf (48) was zeven
jaar synodelid. Toen hij een
jaar in de synode zat, werd hij
in het moderamen (dagelijks
bestuur) gekozen. Voordat hij
de Rotterdamse predikant ds.
B. Wallet - die secretaris van
het Samen op Weg-proces
werd - als voorzitter opvolgde,
was hij assessor primus (eerste
ondervoorzi tter)
Behalve Van de Graaf verla
ten ook de moderamenleden
dr. J. Hoek uit Veenendaal en
mevr. L.C.C. van Bergen-Meij-
ers uit Wieringerwerf de syno
de. Tijdens de eerste vergade
ring in het nieuwe jaar kiest de
synode een nieuw modera
men en dus ook een nieuwe
voorzitter. Dat zal zijn op 28
januari, voorafgaande aan de
gezamenlijke vergadering van
de hervormde, gereformeerde
en lutherse synodes.
Burgemeester C.H. Goekoop krijgt handen op elkaar in gebedsruimte
Verdraagzaamheid, vriend
schap en wederzijds res
pect. Alsof de verschillende
sprekers hun toespraken
op elkaar hadden afge
stemd, zo eensgezind klon
ken deze sleutelwoorden
bij de opening van de Mi-
mar Sinan Moskee in Lei
den. De voormalige Petra-
kerk aan de Curagaostraat
veranderde na een verbou
wing van een gereformeerd
Godshuis in een sfeervol
onderkomen voor de isla
mitische gemeenschap.
Burgemeester C. Goekoop
stelde de moskee zaterdag
middag officieel in gebruik.
LEIDEN DICK VAN DER PLAS
De wens van Goekoop dat de
moskee vooral een 'open cen
trum' mag worden, werd door
het bestuur van de Leidse afde
ling van de Turkse Islamitische
Stichting Nederland al opgepakt
nog voordat ze was uitgespro
ken. „Deze gebedsruimte moet
een plek worden waar de
vriendschap tussen moslims en
hun gasten tot uitdrukking
komt", had imam S. Necati Ak-
gesme eerder opgemerkt.
„Iedereen is hier welkom."
Woordvoerder M.E. Ates van
de Turks-Islamitische Culturele
Federatie noemde de inrichting
van moskeeën een teken van de
sterke wil en bereidheid van de
moslim-gemeenschap om op te
gaan in de Nederlandse samen
leving. „Wie zal meer dan wat
hij in een maand verdient voor
de totstandkoming van een ge
bouw schenken, als hij hier niet
wil wonen? De oprichting van
eigen instituten is voor de mos
lims juist een teken van integra
tie."
De Islamitische Stichting Ne
derland kent momenteel zo'n
136 afdelingen, waarvan er 102
over eigen panden beschikken.
Leiden kent sinds 1977 een
moskee-organisatie. Aanvanke
lijk werd gebruik gemaakt van
een kleine gebedsruimte, maar
in 1984 kon aan de Hooigracht
een moskee worden ingericht.
Die ruimte in de binnenstad
De Leidse Mimar Sinan Moskee: „Deze gebedsruimte moet een plek worden waar de vriendschap tussen moslims en hun gasten tot uitdrukking
komt." FOTO HENK BOUWMAN
werd gaandeweg te klein voor
de groeiende moslim-gemeen
schap en het bestuur ging twee
jaar geleden dan ook op zoek
naar een alternatief onderko
men.
Dat bleek niet eenvoudig,
zelfs niet met de steun van het
Leidse gemeentebestuur. Dat
had de plaatselijke moslim-ge
meenschap inmiddels leren
kennen als een 'gastvrije orga
nisatie, zeer betrokken bij het
onderwijs van de kinderen,
werk, huisvesting, ouderen, bij
de buurt, de Nederlandse om
geving, de stad en de Neder
landse democratie', zoals wet
houder A. van Bochove van wel
zijn het zaterdag uitdrukte.
Maar die waardering en dat
wederzijds respect nam niet
weg dat in de dichtbevolkte stad
de ruimte niet voor het op
scheppen lag. „Voor deze wijk
in Leiden-Noord hadden we tal
van plannen", aldus Van
Bochove. Nieuwbouw, waar de
voorkeur naar uit ging, bleek
niet mogelijk. Toen de gelegen
heid zich voordeed om de over
bodig geworden Petra-kerk aan
te kopen, werd die met beide
handen aangegrepen. De ge
meente Leiden werkte mee
waar dat kon, maar het was uit
eindelijk de moslim-gemeen
schap die het plan op eigen
kracht verwezenlijkte, bena
drukte de wethouder. „Met uw
eigen geld, met uw eigen ener
gie. Ik hoop dat dat zelfvertrou
wen u verder zal dragen." Met
de aankoop en inrichting van
de kerk als moskee was een be
drag van in totaal een miljoen
gulden gemoeid.
De Mimar Sinan Moskee staat
op een plek in Leiden-Noord
waar veel leden van de islami
tische gemeenschap wonen.
Buurtbewoonster J. Sierat - vrij
willigster bij de onderwijswinkel
en lid van de werkgroep sociale
vernieuwing in de wijk - liet we
ten dat de totstandkoming van
dit gebouw kan bijdragen aan
het wederzijds respect tussen
culturen. Ze riep iedereen op
'algemener te gaan denken'.
„Nederland is niet van de Ne
derlanders. Europa is van de
Europeanen, zo zou ik dat wil
len zien."
Ook burgemeester Goekoop
sprak van een 'symbool van ver
draagzaamheid'. „Na de bevrij
ding van de Spaanse overheer
ser heeft Leiden nadrukkelijk
gekozen voor de spreuk 'Om
der wille van de vrijheid'. Dat
legt ons de verplichting op die
ruimte te bieden en gezamen
lijk extremistische stromingen
te bestrijden. Het doet er niet
toe welke."
Goekoop noemde het een
grote eer 'dit Godshuis van deze
omvang en met deze schitte
ring' te mogen openen. In de
opvallend lichte gebedsruimte,
waar de kleur roze overheerst,
knipte de burgemeester op kou
sevoeten een lint door. Waar al
le toespraken tijdens de ope
ningsplechtigheid in volstrekte
stilte waren afgewerkt - in deze
heilige omgeving mag niet wor
den geklapt - zorgde Goekoop
met deze handeling voor een
unicum. Hij kreeg er de handen
van de moslims mee op elkaar.
Cliteur voorzitter vernieuwd
bestuur Humanistisch Verbond
UTRECHT ANP
BEROEPINGSWERK Kerkeveiling St. Agatha succes
Het congres van het Humanis
tisch Verbond heeft dr. P. Cli
teur afgelopen zaterdag geko
zen tot voorzitter van een ge
heel vernieuwd bestuur van
acht bestuursleden. Cliteur,
universitair hoofddocent Ency
clopedie van de Rechtsweten
schappen in Leiden, volgt prof.
dr. J. Glastra van Loon op, die
het Verbond zes jaar heeft ge
leid. Eén van zijn belangrijkste
taken is het herstel van de rela
tie tussen het bestuur en de le
den. Het bestuur werd bij accla
matie gekozen, maar daaraan
was een felle discussie over de
voordracht van de bestuursle
den voorafgegaan.
NEDERLANDSE HERV. KERK
Beroepen: te Hendrik-Ido-Ambacht:
H. Harkema te Onstwedde; te Mas
tenbroek (toez.): H. Markus te Noor-
deloos; te Oudenhoorn (part-time):
mevr. L.J. Verschoor-Schuijer, kandi
daat te Gouda.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen: te Delfzijl: A. Kruizinga,
I.l. pred. te Johannesburg (Zuid-Afri-
ka).
GEREFORMEERDE GEM.
Beroepen: te Dirksland: A.J. Gunst te
Tholen.
De kerkeveiling van de St.
Agatha-parochie in Lisse is een
groot succes geworden. Om
02.00 uur in de zaterdagmorgen
werd in de MVO Luciaschool
aan de Achterweg bekendge
maakt dat de verkoop van de
bijna 1000 kavels zo'n 90.000
gulden had opgeleverd. Met
aanverwante activiteiten als de
verkoop van bollenpakketten,
advertentie-opbrengsten en gif
ten werd nog eens 32.000 gul
den binnengehaald, waardoor
de totaal-opbrengst op 122.000
gulden kwam.
Het resultaat is tien procent
hoger dan vorig jaar. De op
brengst wordt gebruikt voor de
restauratie van de St. Agatha-
kerk, die momenteel in de stei
gers staat.
MEESTE* VAN tfcU-EN B&J* WET OP
OP IK IETS VOELDE VOOR OODEK-
rAKrcjf*Kr/E[ LEUK HÉ
Duts MEEL MO DE RW- HOC* L
DE OUDERS OAWJ P4N HELPEN OP
30400L MET SOMMETJES MAKEN
door/cm Kruis
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgeveri| Damiate bv.
DIRECTIE: B.M. Essenberg, J de Vries, G.P
Arnold (adj), J Kiel (ad|).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels. Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN R D Paauw, tel dag 9.30-
11 30 uur071-356215, of per post.
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356.
REGIOKANTOOR:
Kanaalstraat 26a Lisse
Telefoon 02521 -19353Fa* 02521 -19610.
POSTADRES
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenties 071-323508
Fam berichten 071-323508
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma.-vrij. van 08.30-17 00 uur.
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vnj van 8.30-17 00 uur
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Telefoon 071 -128030 bij vooruitbet. (ind.
BTW)
per kwartaal
per kwartaal (post)
per maand
(Automatische incasso)
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvrij: 18.00-19.30 ui
zat. 10 00-12 00 uur
Telefoon071-143241
82,85
119,50
321,65
28,75
HET WEER
In het afgelopen weekeinde werden
we onder begeleiding van bitter
koude oostenwinden opgeslokt
door het Groot-Siberisch Winter-
rijk. De vorstgrens breidde zich uit
tot een lijn die ongeveer van Lon
den via Parijs naar Belgrado liep.
In een groot deel van Europa heerst
nu een winterkou, die voor novem
ber vrij zeldzaam is.
Zaterdag leek het allemaal zo'n
vaart nog niet te lopen. Er passeer
de een kleine storing, die een por
tie minder koude lucht vanaf de
Oostzee meevoerde. In vrijwel het
hele land bleef het kwik 1 tot 3
graden boven nul. Daarbij daalden
de eerste sneeuwvlokken van deze
winter neer, maar veel stelde het
niet voor. Zaterdagnacht nam de
wind toe en begon de zeer koude
continentale lucht, die al een paar
dagen op de loer had gelegen, aan
een zegetocht naar het westen. Na
een minimumtemperatuur van min
5 tot min 7 graden, klom het kwik
overdag niet verder dan min 4 of
mm 5, en daarmee sneuvelde het
eeuwrecord van de 21e november
voor de laagste dagtemperatuur.
Ook in de ons omringende landen
zijn de winterse verrassingen niet
van de lucht. Waar de bitterkouj
lucht over warm zeewater strijkt
ontstaan forse sneeuwbuien, dn
bij aanlandige wind hun lading
sen boven de kusten van Denerr
ken, Zweden en Engeland. Tot
toe bleef het sneeuwdek bij ons
perkt tot een dun poederlaagje,
maar de kans op meer sneeuw
neemt morgen vooral in de noor
westelijke helft van het land toe
Boven de Noordzee ontstaat eer a
kern van lage lucht, geheel gevuj 4
met koude, onstabiele lucht, ter^ I
wijl de bovenstromingzuidwest® I
lijk wordt. Daarmee kunnen in cr
loop van de dag enkele sneeuwt
en tot de kuststreek doordringer
Vlak aan zee kan het eventjes lifkrsi
dooien, maar in grote lijnen hou
de vorst aan. 1
In de loop van deze week vertoodei
de vorst in Europa wel wat teken0n
van verval, maar een echte dooi- L
aanval blijft nog uit. Er zijn zelf^l r
aanwijzingen dat de hogedruk zitie
opnieuw gaat versterken. Voor O'
land zijn de gebeurtenissen op
dinsdag en woensdag van belanfl tl
Als er inderdaad een sneeuwlaaj
komt te liggen, is strenge vorst n
de nacht zeker mogelijk. p5=
Boi
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
Langs de westkust en in
het noorden geregeld op
klaringen. Elders meest
bewolkt en vooral in de
oostelijke helft perioden
met sneeuw. Overdag lich
te, langs de grens met
Zweden plaatselijk ook
matige vorst.
Zweden:
In het noorden enkele op
klaringen. Elders bewolkt
en perioden met sneeuw.
In de zuidelijke helft waait
een gure oostelijke wind.
Koud, met in het zuiden
overdag lichte, elders
meest matige vorst.
Denemarken:
Meest bewolkt en van tijd
tot tijd sneeuwbuien. Ge
leidelijk minder wind.
Overdag meest lichte
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Vrij veel wolkenvelden, vandaag in Ier
land wellicht ook wat zon. Vooral in de
kustgebieden*kans op enkele sneeuw
buien. Middagtemperatuur van ongeveer
5 graden in Ierland en west-Schotland
en tot iets boven nul elders.
België en Luxemburg:
Bewolkt weer en plaatselijk wat lichte
sneeuw. Maxima van nul graden langs
de kust tot rond min 5 in de Ardennen.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Eerst op de meeste plaatsen geregeld
zon, morgen waarschijnlijk meer wol
kenvelden. Vrijwel overal droog. Middag-
temperaturen in de kustgebieden een
paar graden boven nul, elders er iets on-
Portugal en Madeira:
Portugal: Geleidelijk meer bewolking.
Vandaag langs de westkust, morgen ook
elders, buiige regen. Middagtemperatu-
ren langs de kusten rond 15 graden.
Madeira: Bewolkt en perioden met
buiige regen. Middagtemperatuur rond
18 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: vandaag in de oostelijke helft
nog geregeld zon, verder steeds meer
wolkenvelden. Vandaag in het westen,
en later ook in het zuiden, kans op
buiige regen. Middagtemperaturen aan
de Costa's rond 15 graden, vandaag aan
de Costa del Sol nog even iets warmer.
Canarische Eilanden: Meest bewolkt en
van tijd tot tijd buiige regen. Maxima on
geveer 20 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokkaanse westkust: Van het westen
uit toenemende bewolking. Vooral mor
gen perioden met regen. Middagtempe
ratuur aan zee van 15 graden rond Tan-
ger tot circa 20 nabij Agadir. Tunesië:
Droog en vrij zonnig. Maxima aan zee
van 18 graden in Tunis tot iets boven de
20 graden rond Sousse.
Zuid-Frankrijk:
In het westen droog en perioden met
zón. In de oostelijke departementen en
aan de Cóte d'Azur vooral morgen ook
wolkenvelden. Op de meeste plaatsen
droog. Lichte stijging van temperatuur,
met langs de kusten maxima tussen 10
en 15 graden.
Mallorcaen Ibiza:
Droog en flink wat zon. In de loop van
morgen meer wolken en misschien een
regen- of onweersbui. Middagtempera
tuur ongeveer 17 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Wolkenvelden, van het westen uit
geleidelijk meer zon. Vandaag langs de
oostkust nog enkele buien, verder meest
droog. In de Italiaanse Alpen en Dolo
mieten kan op beide dagen wat sneeuw
vallen. Maxima in het noorden tussen 4
en 8 graden, elders tussen de 11 en 16
graden; op Sicilië wordt het ongeveer 18
graden. Corsica, Sardinië: vandaag
droog en perioden met zon, morgen ge
leidelijk meer wolken en later misschien
een bui. Maxima oplopend tot circa 17
graden morgen.
Duitsland:
Meest bewolkt, in het zuiden misschien
ook wat zon. Plaatselijk wat sneeuw,
morgen in het zuiden wellicht ijzel.
Overdag lichte vorst, maar morgen in
Beieren maxima waarschijnlijk iets bo
ven nul.
Zwitserland:
Meest bewolkt en plaatselijk wat
sneeuw. Temperatuur op 2000 meter
oplopend van mini 8 graden vandaag tot
min 3 morgen. Ook in de dalen geleide
lijk iets minder koud.
Oostenrijk:
Iri'het algemeen bewolkt en plaatselijk
sneeuw. Zowel in de dalen als in de ber
gen geleidelijk minder koud. Tempera
tuur op 2000 meter vandaag rond min 7
graden, morgen circa min 2.
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 23 NOVEMBER 1993
Zon-en maanstanden
Zon op 08.13 Zon onder 16.f.^
Maan op 13.54 Maan onderOZ.f1)
Waterstanden Katwijk fet
Hoogwater 10.47 lie
Laag water 06.37 18.36
Weerrapporten 21 november 19 uur:
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Madrid
Malaga
Mallorca
half bew
onbew.
regen
niet ontv.
half bew
Split
Stockholm
Warschau zwaar bew
Wenen driftsneeu
Bangkok
Buenos Aires
Casablanca
Johannesburg regen
Los Angeles
New Orleans onbew.
New York licht bew
Tel Aviv onbew.
Tokyo licht bew
Toronto zwaar bew/
Tunis zwaar bew.
27 20
21 11
-1 -5
HEINZ
je //eer eerrs arzü/eee/eD
AAA/ oe iver&i/scj/AP E/J
TWEE tZOME/V MA///EAA
rSSHAAkT//
je mt zi/eJE r me'a/z BOES
/S TM/S.' "C ZAL JVLL/S AAA/
U£Ai VOORSTSLLSA/.
