WK-koorts is nog laag
'In de auto pak ik haar hand even beet'
j'Met een donkere bril
haal je minder geld op'
Katwijk blijft gespaard
Ook deze
Vectra
huur je bij
'Handen
uit de
mouwen,
fietsers!'
Het Gesprek van de Dag
Theo Bakker
DE DUIVEL. BESTAAT HIJ
NOU WEL OF NIET?
Reportage in Kruispunt
Zondag 22.16 Nederland RKK
Auto- en Motorverhuur
[jtiJ MultiRent
(^x>nó'&p /uitWP ytwr Hx&rven-
IZATERDAG 20 NOVEMBER 1993
een enkel vingertje.
Volgens woordvoerder H. Em
merik van de regiopolitie in Lei
derdorp is het eerste artikel uit
de nieuwe verkeerswet ge
schrapt en slaat het tweede al
leen op motorvoertuigen. Hij
ziet nog maar één wetje waar je
de fietser mee kunt pakken: het
gevaar op (kunnen) leveren
voor de verkeersveiligheid.
Alleen, je kunt pas goed vast
stellen of die wet is overtreden
als het leed al geleden is en de
fietser slachtoffers heeft ge
maakt omdat hij zijn koude
handen niet of nauwelijks aan
het stuur had. Maar dan krijgt
het ook een prominent plekje in
het proces-verbaal.
Tot het zover is en de fietser
niet te opvallend slingert voor
de ogen van een agent, moet hij
zelf maar weten wat-ie doet. Of,
zoals politie-woordvoerder Em
merik dat formuleert: ,,Als-ie
valt, is het zijn probleem. Als-ie
een ongeluk krijgt, hangt-ie".
Het is een kwestie van stoer zijn
of veilig rijden, zegt de Katwijk-
se conciërge. Hij vreest dat de
meerderheid voor het eerste
kiest. „In het voorbij rijden, zeg
ik er wel eens wat van. Maar
wat doe je ertegen? Handschoe
nen en een muts staan toch
niet? Het is net als met een re
genjas. Die trekje toch ook niet
aan als het regent? Dat hoort
gewoon niet".
Hoe fout hij de houding ook
vindt, begrijpen doet hij het
wel: „Als ik die handschoenen
zo in de winkel zie liggen, kan ik
me best voorstellen dat de
jeugd ze niet aantrekt". Hij
roept de fabrikanten dan ook op
om mooie handschoenen te
maken, bijvoorbeeld met flikke
rende lichtjes; „Bij schoenen
werkt dat ook. Misschien is het
wel een gat in de markt".
Volgens een verkoopster van de
handschoenen-afdeling van
Vroom en Dreesmann in Leiden
is dat helemaal niet zo nodig.
Alleen al deze donderdag ver
kocht ze voor 5.000 gulden aan
handschoenen, óók aan de
schooljeugd. Aan meisjes èn
aan jongens. Vooral gebreide
handschoenen van acht piek
doen het goed bij deze armelui.
Alleen, trekken ze ze ook aan?
De Katwijkse conciërge betwij
felt het: „Toen mijn zoon in die
leeftijd was, wilde hij ze ook niet
aan. Hij liet hij ze gewoon thuis
liggen. En ach, als het daar nou
bij blijft, vind ik het als ouder
best".
Wat we nodig hebben zijn
vrienden die het goede voor
beeld geven, denkt deze opvoe
der. Want als het eerste schaap
over de dam is, volgen er meer.
Zo duurt het altijd een paar da
gen totdat 'men' met warm
weer een korte broek naar
school durft aan te trekken.
Maar wat doe je als je niks hebt
in deze wereld, zelfs geen hand
schoenen of wanten? Kan de
politie geen gevonden exempla
ren uitdelen? We legden dit
unieke idee voor in Leiden en
Noordwijk, maar erg kansrijk
lijkt het niet. Mag het wel van
de wet, vragen dienders zich af.
„Bovendien, iedereen kan toch
beschikken over handschoe
nen? We hebben toch ook broe
ken?", meldt de Leidse woord
voerder. Volgens de politie
Noordwijk moeten de meeste
handschoenen nog verloren
worden. De winter is net begon
nen.
PAUL VAN PERKOOU»
De wegtrekkende zee werpt
hier en daar haar ballast op
het strand. Schelpen, wier en
weer uitgekotst menselijk vuil.
Ik sta op het punt me zorgen
te maken over het milieu,
want een mens moet zijn hu
meurigheid toch ergens op
baseren. Maar een ijzige wind
zet het radarwerk stil. Kijken,
luisteren, ruiken, de snijdende
kou het voorhoofd laten bal
semen, staren in de zon en
nederig zijn, alles is goed zo.
Ik verlaat voortgedreven door
de rugwind het strand en be
klim de wonderschone boule
vard van Katwijk. Hoe lang is
het geleden, dat ik met moe
der over deze klinkertjes naar
boven klauterde? Hotel Savoy
stond er toen ook al, even
eenzaam. Zorgen maakte ik
me, dat het duin onder Savoy
zou wegwaaien. Is niet ge
beurd. Soms ontsnapt iets van
waarde aan Gods toom. Bijna
nooit iets aan 's mensen woe
de. De boulevard van Katwijk
is gespaard gebleven.
De banken schuin voor Savoy
staan haaks op elkaar om het
samengroepen van de oude
mannen te vergemakkelijken.
Maar nu zit er niemand. Te
koud. Even kan ik de vrieskou
wel trotseren en kijken naar
de schepen op zee. Hoe mooi
was afgelopen zomer niet de
avondlijke vlootparade van
Katwijkse kotters. De schuiten
waren verlicht op een manier
die verried dat het genoeglijk
toeven was in de kajuiten. We
liepen langs de vloedlijn, luis
terden geraakt naar de fanfare
op de boulevard en zagen be
ter dan ooit het onbedorvene
van Katwijks kustlijn.
Het verkleumen noopt tot
wandelen langs die reeks van
nog op mensenmaat gebouw
de huizen en hotelletjes en
pensions. Hotel 'Zee en Duin'.
Een deur om door naar bin
nen te gaan, ramen om door
naar de zee te kijken. Geen
schreeuwende borden, of
kleuren, laat staan neonver
lichting. De hele boulevard
ademt deze vooroorlogse so
berheid, functionaliteit, nede
righeid. Geen dancings, bars,
speelhallen, McDonalds of
tropische zwembaden. Geen
verlokkingen, want het vlees is
zwak. Dat geeft de overdaad
aan mensonterende billen en
borsten iedere zomer wel aan.
Maar vooral geen hoogbouw.
De vermaledijde geldmakers
hebben niet de kans gekregen
Katwijk op te zadelen met on
waardige betonnen kolossen.
Het witte kerkje en de vuurto
ren vormen onverminderd de
hoogste punten van de
zeereep. Alleen al om weer
aan te mogen varen op dat
kerkje zou je een Katwijkse
visser willen zijn.
De wind striemt me inmid
dels weer strandzand in het
gezicht. De zee rukt op.
Machtig. Het zilt zal zich nog
steeds verliezen in zijn onein
dig ritme van eb en vloed als
de wereld eindelijk verlost is
van de plaag die mensheid
heet. Zal de zee gelaten op dat
moment wachten, of eerder al
ingrijpen? Misschien is elke
keer vloed wel een waarschu
wing. En komt er nog eens
een dag dat de zee de kusten
schoonspoelt. Katwijk zal dan
gespaard blijven.
Tetteretet! Hoera, we gaan naar
Amerika! Dat riepen de Oranje
supporters tenminste in Polen.
En half Nederland holt nu naar
het reisbureau om te boeken
voor de States, waar het WK-
voetbal volgend jaar wordt ge
houden van 17 juni tot en met
17 juli. Althans, de geruchten
dat veel mensen dat doen, wor
den steeds sterker. Maar is dat
nou wel zo? Klopt het dat de be
drijven al weten welke werkne
mers ze moeten missen tijdens
de WK?
„Nee, hier heeft nog niemand
gevraagd om vakantie in die pe
riode", zegt woordvoerster Ast-
rid Hassefras van kistenfabriek
Elka in Lisse. „Ik denk dat ze het
nu zo druk hebben dat ze er
niet mee aan durven komen.
We zitten nu midden in het
wijnkistenseizoen. En dat valt
voor een deel samen met het
aardappelkistenseizoen. Dat be
tekent topdrukte."
Volgens Hassefras zitten er wel
veel voetbalsupporters onder de
ruim zestig werknemers. „De
interesse in het Nederlands elf
tal is altijd zeer groot. Er worden
altijd poultjes gemaakt. Sommi
gen gaan ook naar wedstrijden
van Oranje. En er wordt hier
niet overgewerkt als Nederland
op de buis is. Maar nogmaals,
ze hebben het nu te druk, denk
ik."
Bij Latexfalt in Koudekerk, waar
ongeveer vijftig mensen wer
ken, is er evenmin sprake van
voetbalkoorts. Niemand plande
daar nog zijn vakantie in ver
band met het WK. „En ik ver
wacht ook niet dat dat nog ge
beurt", zegt bedrijfsleider Van
Dam. „Hier werken wel mensen
die van voetbal houden, maar
er zit niemand bij die ook wed
strijden bezoekt van het Neder
lands elftal."
Jac. Passchier, van Passchier
Touw BV in Noordwijk. moet
even lachen. „Meneer, hier wer
ken maar twee mensen, dus
met dat plannen loopt dat wel
los. Volgend jaar zijn we hier
met z'n drieën. Nou, als iemand
met 17 juni weg wil, kan dat
wel. Ik wil ook best naar Ameri
ka, maar niet om naar het voet
ballen te gaan kijken. Die sport
is zo vermaterialiseerd. Dat
heeft toch niets meer met sport
te maken. Trainers die worden
ontslagen als de resultaten min
der zijn. En wat moet je nou in
Amerika? Daar houden ze niet
van voetbal. Er zal wel weer veel
geld mee gemoeid zijn."
Passchier zegt overigens wel
een voetballiefhebber te zijn.
„Ja, ik ben er niet vies van. Ik
hou van janboerefiuitjesvoetbal
Amateurvoetbal. Niet Noord
wijk hoor, dat zijn geen ama
teurs. En het Nederlands elfta-
L.Ik kijk wel naar ze op tv, maar
ik kan me er niet over op win
den. Ik begrijp niet dat mensen
voor de tv zitten met kromme
tenen van de spanning. Het
raakt me gewoon niet zo."
Karwei Bouwmarkt in Roelo-
farendsveen gebeld. De woord
voerder meldt: „Ze weten hier
nog niet of ze gaan. In elk geval
zijn er nog geen mensen bij mij
geweest om het vragen. Hoeveel
mensen hier werken? Hoor
eens, je hoeft niet alles te we
ten."
i Schichtig schieten ze langs,
Handen in zakken en mouwen,
n af en toe een rood vingertje aan
het stuur van hun fiets. Het
J vriest dat het kraakt, maar
n| handschoenen zijn in geen vel-
1S| den of wegen te bekennen. Die
a liggen thuis, want aantrekken is
th niet stoer. En: je wilt toch er-
1( gens bijhoren?
Voor de politie hoeven deze
weggebruikers niet bang te zijn.
Die besteedt haar tijd liever aan
belangrijkere zaken. Waar kun
je de zogenaamde helden trou-
wens op pakken? Volgens
woordvoerder A. Kuijt van de
Leidse politie dient een fietser
minstens één hand aan het
stuur te houden, maar vermeldt
de wet niet of dat de héle hand
moet zijn. Wel zou de wet van
e de fietser verlangen dat hij zijn
rijwiel in beheersing houdt. En
Pt dat zou moeilijk kunnen met
k
Voor de gehandicaptensport heeft de Nederlander blijkbaar weinig geld
over. „Het visuele aspect speelt daarbij een belangrijke rol."
archieffoto ben de bruyn
Gezwijmel bij Mantovani, gou
den kaarslicht en Chianti. Dat
is toch nog steeds zo'n beetje
het beeld dat velen van ons
hebben van romantiek. Maar
net als alles is ook dat begrip
aan verandering onderhevig.
Hoe ziet de romantiek er anno
1993 uit? Waarvan wordt he
den ten dage ons hart nog
warm? In deze rubriek probe
ren wij daar in een aantal afle
veringen een antwoord op te
krijgen.
Rob van Herwijnen (30) jaar is
directeur van de ontbijtservice-
dienst 'Broodrunner' in Leider
dorp. Zijn medewerkers trekken
er 's morgens in alle vroegte op
uit om de mensen een feestelijk
ontbijt te bezorgen met alles er
op en eraan. Meestal mensen
die iets te vieren hebben en in
een romantische stemming ver
keren, mensen bij wie het glaas
je champagne, de zalmroze ser
vetten en het sjieke, zwarte ser
vies in goede aarde valt.
Wat de 'Broodrunner' serveert
is erg lekker. Maar niet alleen
voor de inwendige mens wordt
gezorgd. Ook de romantiek
wordt door deze service flink
aangewakkerd. Hoe denkt Van
Herwijnen zelf over romantiek?
„Tja, romantiek, hoe moet ik
dat bekijken? Voor mij is het
toch vooral samen gezelligheid
hebben. En de gewone stan-
daarddingen, zoals een etentje
bij kaarslicht in een niet te groot
restaurant, een beetje 'Malle
janachtig', beetje donker, zodat
je kunt zien hoe jouw schaduw
en die van je vriendin op de
muur dansen. Ik hou er dan niet
van om met een groot aantal
mensen dicht op elkaar te zit
ten. Dan voel ik me niet lekker."
„Maar romantiek is ook een
strandwandeling maken, waar
bij je rustig met elkaar kunt pra
ten err naar de natuur om je
heen kunt kijken. Ik woon hier
temidden van flats en dan lucht
zo'n strandwandeling op. Je
kunt er lekker je verstand op nul
zetten en de zeelucht insnuiven.
De golfslag vind ik ook altijd erg
rustgevend. En als de maan op
het water schijnt, als die maan
op het water ligt als een gouden
dukaat, is dat een rijk gezicht."
„Mijn vriendin en ik kennen el
kaar nog niet zo lang. Of ik haar
Rob van Herwijnen: „Voor mij is romantiek toch vooral het samen gezelligheid hebben." foto loek zuyderduin
wel eens wat heb gegeven? Nee,
eigenlijk nog niet. Maar binnen
kort krijgt ze een parelsnoer van
me, met echte parels, dat
spreekt. Pareltjes om haar nek -
dat staat toch zo mooi. Ik ben
geen man voor het kopen van
prullen. Ik koop eigenlijk nooit
iets op de bonnefooi. Meiden
zijn altijd wel gek op pluchen
beesten, maar daar begin ik niet
aan."
„In mijn werk heb ik het mee
gemaakt dat een jongen een
meisje ten huwelijk vroeg via
een ontbijt. Hij had er eén vaas
je met een roos bij gedaan. Op
het kaartje dat daar aan hing,
stond: 'Wil je met me trouwen?'
Dat meisje barstte in tranen uit.
Ik ben met een brok in mijn
keel de deur uitgelopen. En an
dersom heb ik het ook meege
maakt. Dat een meisje een jon
gen vroeg. Die jongen helemaal
van de kaart natuurlijk."
„Een romantische en ontroe
rend moment in mijn eigen le
ven? Ja, die keer dat ik mijn
vriendin een kever kado heb ge
geven, zo'n oud type Volkswa
gen. Ik had hem voor de deur
neergezet, helemaal ingepakt,
met een strik erom. Ze had net
haar rijbewijs. Ze kon haar ogen
niet geloven en barstte in snik
ken uit. Ze durfde hem bijna
niet uit te pakken en keek stie
kem onder het papier. Ja, wat
was dus bij mijn vorige vrien
din."
..Ach, ik geloof dat mannen ook
wel romantisch zijn. Maar ze to
nen het alleen minder dan
vrouwen. Toch een beetje dat
macho-idee. Vrouwen geven
zich eerder bloot, om het maar
eens zo te zeegen. Ik ben best
romantisch. 70s ik met mijn
vriendin in de auto zit, pak ik
altijd even haar hand beet. Toen
ze me pas kende, vond ze dat ik
nogal stug overkwam. Maar na
dat ze me een tijdje kende, zei
ze: 'Ie bent eigenlijk best een
lief ventje'."
„Wat dat nou precies is, roman
tiek, kan ik niet uitleggen. Hoe
leg je gevoelens in woorden uit?
Het was wel een romantisch
moment toen ik mijn vriendin
ontmoette. Dat gebeurde in een
discotheek. Zij kwam terug van
het toilet en ik ging er net naar
toe. We keken naar elkaar, ston
den allebei even stil. Het was.
denk ik, liefde op het eerste ge
zicht. Mooi wel. ja."
CEES VAN HOORE
van de massa zijn wij afhanke
lijk. Ja, en als je dan ineens een
topprestatie levert, slaat dat niet
aan bij de mensen. Dat hoort
niet bij het beeld dat ze van ons
hebben. Toch wordt er nog wel
onderscheid gemaakt. Als je
met een rolstoel op tv komt haal
je meer binnen, dan wanneer je
met een donkere bril op de buis
verschijnt. Dat spreekt de men
sen blijkbaar helemaal niet
Monfils merkt dat ook als hij op
de tandem stapt. „Ik heb geen
zin ze hier te herhalen, maar je
blijft allerlei vreemde opmer
kingen horen als je tochten
maakt. Laat ze maar, echt wak
ker kan ik er niet van liggen. Het
gaat ons er alleen om de gehan
dicapte achter de bloempotten
vandaan te halen. Dat kost ove
rigens aardig wat geld. De afge
lopen keer hebben we twaalf
tandems gehuurd. „Die moes
ten vanaf Texel komen. In
Noordwijk kun je ze ook huren
maar dan mag je alleen in de
regio rijden en wij willen ook
wel eens naar de Veluwe. Hoe
dan ook, dat kostte ons in totaal
497 gulden. Dat hakt er natuur
lijk in, want het bedrag moetje
door twaalf delen. Voorop zitten
natuurlijk vrijwilligers die niet
visueel gehandicapt zijn. Die
kun je natuurlijk niet laten beta
len. Een deel kun je nog wel
dekken met opbrengsten uit
collectes. En voor de rest is het
zuinig aan doen."
HERMAN JOUSTRA
aj Of het geld is werkelijk op. Of
I het Nederlandse volk zal het
I een rotzorg zijn hoe gehandi-
dj capten hun sportbeoefening fi-
nancieren. Hoe valt het anders
aj te verklaren dat de actie 'Spoi;-
Hj ters voor sporters' volkomen is
mislukt. De organisatie hoopte
met de verkoop van speciale to-
j tobriefjes geld binnen te krijgen.
Deelnemers moesten van tevo-
ren de uitslag voorspellen van
b| twaalf wedstrijdjes tussen ex-
sporters of tussen sporters. En
M dan was er nog de gigantische
tv-uitzending, gepresenteerd
W door Angela Groothuizen, met
j onder meer verslagen van die
d wedstrijdjes.
ei Het mocht niet baten. Van de
I 250.000 loten werden er slechts
13.200 afgezet. Dat leverde de
organisatie 330.00 gulden op. in
plaats van de gehoopte 5,5 mil-
joen gulden. Het organiseren
j van de actie kostte nog meer
geld. Gevolg was dat de stich
ting Sporters voor Sporters in de
rode cijfers raakte. „Ik denk dat
de actie vanuit een opwelling is
gestart", zegt A. Smits, erelid
I van Gehandicapten Sportver
eniging De Sleutels uit Leiden.
M „Dat zeg ik gevoelsmatig. Ik
vj hoorde voor het eerst van die
itj actie een week of zeven gele-
den. Mogelijk was de voorberei-
ding te kort. Er waren bijvoor-
beeld te weinig vrijwilligers om
te collecteren."
vê Smits is bang dat de actie gevol-
d gen heeft voor de gehandicap-
eg tensport. „Elk jaar, in april,
IJ houdt het Nationaal Fonds
Sport Gehandicapten een col-
29 lecte. Dan krijg je natuurlijk te
ie horen: 'Er was toch al een actie?
II 'Zo was het ook al nadat Mies
'iil Bouwman een actie had gepre-
2lj senteerd voor de WK voor ge-
vil handicapten in Assen. Trou-
d| wens, het tv-programma 'Seks
met Angela' is leuk, maar een
show presenteren is iets anders.
Schoenmaker blijf bij je leest,
zou ik zeggen tegen Angela
Groothuizen. Ik bedoel maar, ik
kan aardig sportvissen, maar
daarom kan ik nog geen show
presenteren. Bovendien, wat de
tussenstand was werd niet visu
eel duidelijk gemaakt. Zo'n
thermometer had wellicht nog
stimulerend gewerkt. Misschien
was er dan meer geld binnenge
komen."
Willem Monfils kan zich er min
der druk om maken. „Teleurge
steld? Als mijn vrouw een been
breekt zit ik daar meer mee",
meldt hij gierend van de pret.
De Sassenheimse secretaris van
STAG (de Stichting Tandem Ac
tiviteiten Gehandicapten, die
voornamelijk fietstochten houdt
voor visueel gehandicapten) is
goed geluimd ondanks het mis
lukken van de actie. „Het is na
tuurlijk wel jammer dat die ac
tie niet aansloeg bij de mensen,
maar eerlijk gezegd had ik het
wel een beetje verwacht. Ik heb
natuurlijk al aardig wat ervaring
met collecteren. De jaarlijke
collecte voor het Nationaal
Fonds Gehandicapten verloopt
elk jaar heel moeilijk. Collectan
ten zijn moeilijk te vinden. Dat
zelfde geldt voor het inzamelen
van geld voor de AVO, Arbeid
Voor Onvolwaardigen. Dus toen
ik over het mislukken van die
uitzending hoorde verbaasde
me dat niet echt."
Betekent dat dat het Nederland
se volk niet is geïnteresseerd in
het wel en wee van de gehandi
capten? „Nou, het visuele as
pect speelt volgens mij daarbij
een belangrijke rol. Een discus
werper in een rolstoel roept be
paald wat anders bij kijkers op
dan een gevoel van ontspan
ning. Men voelt zich daar toch
niet echt gemakkelijk bij."
„Dat heeft ook te maken met
het stempel dat wij opgedrukt
hebben gekregen. In de ogen
