Zelfdoding
neemt steeds
meer af
ONTHULLEND
Overheid grijpt sneller in als
fabrikant fout produkt levert
'Er wordt
menselijk
alles gedaan wat
gezien mogelijk is'
Persdienst GPD fuseert met Persunie
Buurmeijer: 'We waren te
laat met ons WAO-rapport'
i!M
Mi
Binnenland
Centraal akkoord
verdeelt FNV-bonden
Strengere WAO leidt
tot minder uitkeringen
Het eerste rondje
Treinkaartje wordt
maar 4 procent duurder
Politie Epe zoekt 'lek' in korps
LAURA (5) WERD EEN DRAMA
LEES JE WEEKEND, WEETJE ALLES.
Jü
'RIJDAG 19 NOVEMBER 1993
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Gemeenschappeli|ke Persdiens:
Ook schoolmelk vervuild
zaltbommel Behalve in potjes Olvarit is ook schoolmelk veront
reinigd. Bij de produktie van schoolchocolademelk in een fa
briek van Campina/Melkunie in Hilversum is afgelopen maan
dag een kleine hoeveelheid reinigingsvloeistof terecht gekomen
in zo'n 200 pakjes. Uit voorzorg worden wel alle 68.000 pakjes
teruggehaald die maandag zijn geproduceerd. Voor zover be
kend meldden vijf scholen in Eindhoven. Veldhoven en Vught
dat er iets mis was met de chocolademelk. Een paar leerlingen
hebben last gehad van wat maagkrampen.
Honderden varkens verbrand in schuur
iuinen Bij een brand in een schuur in het Drentse Buinerveen
zijn gisteravond 350 varkens omgekomen. De technische recher
che zal een onderzoek instellen naar de oorzaak van de brand.
Dode bij brand in Rotterdams hotel
rotterdam Bij een korte felle brand vannacht in hotel Metropo-
le in Rotterdam is de eigenaar omgekomen. Drie hotelgasten
wisten zich langs een ladder in veiligheid te brengen. De politie
vermoedt dat de eigenaar geprobeerd heeft de brand op de eer
ste verdieping te blussen met een brandslang en door de rook
bedwelmd is geraakt.
amsterdam-utrecht anp
linnen de FNV is verdeeldheid
P jntstaan over het centraal ak-
coord dat de vakcentrales heb-
jen gesloten met de werkge
vers. Daarin staat loonmatiging
voor (zoveel mogelijk) behoud
van werk centraal. De Industrie-
jond FNV gaf gisteren definitief
iet groene licht, de Voedings-
iond FNV daarentegen heeft
iet centraal akkoord verwor-
m.
De Industriebond FNV, de
iotste bond in de marktsec
tor. besloot gisteren in de ko-
lende CAO-onderhandelingen
ias looneisen te stellen als er op
iet gebied van de werkgelegen-
ieid geen mogelijkheden zijn.
'.O-coördinator Krul bena-
ikte dat het woord nu aan de
werkgevers is. „Duidelijk moet
zijn dat de liefde niet van één
kant mag komen." De metaal-
(werkgevers, verenigd in de
FME, hebben al laten weten dat
er volgend jaar geen enkele
ruimte is voor wat dan ook.
De Voedingsbond FNV ver
wees gisteren het centraal ak
koord naar de prullenmand,
vooral omdat het te vrijblijvend
is op het gebied van werkgele
genheid. ,,lk begrijp heel goed
waar het wantrouwen vandaan
komt", zei voorzitter Andela in
een reactie, „de werkgevers
hebben niets te bieden en ook
vanuit het ministerie van socia
le zaken komt geen enkel posi
tief signaal. Mocht dat wel ge
beuren. dan ben ik bereid de
discussie met de bondsraad op
nieuw aan te gaan."
De vakcentrale FNV betreurt
het „dat het bondsbestuur er
niet in is geslaagd bij zijn ach
terban de ernst van de econo
mische situatie voldoende dui
delijk te maken". Binnenkort
spreken de Vervoers- en de
Dienstenbond zich nog over het
centraal akkoord uit.
il
De Nederlandse Spoorwegen
tullen de komende twee jaar
jiiog geen lijnen opheffen of sta
tions sluiten. Bovendien zal het
treinkaartje gemiddeld met niet
-meer dan vier procent stijgen,
tegen zes procent in de afgelo
penjaren.
Dit maakte NS-hoofdirecteur
Hammer vanmiddag bekend bij
|de presentatie van het voorlopi
ge businessplan van NS-Reizi-
igers, een nieuw bedrijfsonder
deel dat Hammer gaat leiden.
De nieuwe opzet voorziet in
ide aanstelling van 'route mana-
jgers'. die het aanspreekpunt
worden voor reizigers met
klachten over vieze stations,
slechte service, verlate treinen
i-en slecht aansluitende busver-
amsterdam gpd
Een aanzienlijk kleiner aantal
werknemers dan voorheen
komt nog in de WAO terecht.
Dat komt door de strengere
keuringseisen die sinds 1 au
gustus gelden. Steekproeven bij
een aantal GAK-kantoren wij
zen uit dat nog slechts de helft
van de werknemers na een jaar
ziektewet uiteindelijk een WAO-
uitkering krijgen. Voorheen
kreeg zeventig procent een (ge
deeltelijke) WAO-uitkering. De
verwachting is dat de bevindin
gen uit de steekproef elders in
het land ook zullen worden
aangetroffen.
Verder worden er ook steeds
minder volledige WAO-uitkerin-
gen verstrekt. Voorheen gebeur
de het in 35 procent van de ge
vallen, bij de kantoren in de
steekproef was het percentage
gedaald tot twintig.
Bij de strengere keuringen
wordt veel meer dan tot 1 au
gustus gekeken naar wat een
(gedeeltelijk) arbeidsongeschik
te nog wèl voor werlc kan doen.
Die functies hoeven niet aan te
sluiten bij wat de werknemer
deed.
Consument kan schade veel eenvoudiger verheden
rotterdam gpd
Dat steeds meer zaken rond 'verdachte' levens
middelen of artikelen met produktiefoutje
volop in de publiciteit komen, is het gevolg van
nieuwe wetgeving. De overheid kan fabrikanten
tegenwoordig dwingen hun spullen uit winkels
terug te halen, zoals de afgelopen dagen ge
beurde met bepaalde soorten Olvarit babyvoe
dingvan Nutricia.
De Rotterdamse juriste mr. L. Dommering-
van Rongen is partner van het grote advocaten
kantoor Nauta Dutilh en is regelmatig bij verge
lijkbare affaires betrokken. „Voor ieder produkt
bestaan veiligheidseisen. Wanneer het daaraan
niet voldoet, kan de fabrikant worden verplicht
het produkt uit de handel te nemen. Wie het ar
tikel al heeft gekocht, kan zijn geld terug eisen".
De zelf-ontvlammende tv-toestellen van Phi
lips en de Heineken-exportflesjes met glas
splinters waren enkele andere voorbeelden van
het afgelopen jaar. „Ik denk dat fabrikanten
vroeger nogal eens in stilte hun spullen van de
markt haalden en ze vervingen door een verbe
terde, veilige versie. Nu is dat veel moeilijker;
de overheid grijpt sneller in", aldus mr. Dom-
mering.
Consumenten hebben nu meer rechten dan
vroeger. Wie kan bewijzen schade te hebben
geleden door het gebruik van een produkt,
heeft een ijzersterke zaak. „De consument
hoeft niet aan te tonen dat er sprake is van een
produktiefout. Aantoonbare schade is voldoen
de om je recht te halen. En het gebeurt vaker
dan je denkt. Het bedrijfsleven heeft zich wel
verzet tegen die nieuwe wetgeving maar tegen
woordig kan iedereen ermee leven."
Ongetwijfeld kostte het Heineken handenvol
geld om de 'foute' exportflesjes terug te halen.
De procedure om die schuld te verhalen op de
producent van de flesjes, de Verenigde Glasfa
brieken in Schiedam, is al weer maanden aan
de gang. Het kan nog jaren duren, maar de
zaak kan ook binnen een paar weken opgelost
zijn.
Dommering: „Zo'n zaak komt zelden voor de
rechter. Juristen van beide partijen proberen
tot een vergelijk te komen, in gesprekken met
directies en technische experts wordt afgewo
gen hoe de verantwoordelijkheden liggen, dan
volgt er in de meeste gevallen een regeling".
Vrijwel geen enkel bedrijf is verzekerd tegen
het al dan niet verplicht terugnemen van eigen
produkten. Dommering: „Een zogenoemde
'product recall' verzekering is niet te betalen en
in Nederland erg ongebruikelijk. Dat betekent
dat Nutricia in eerste instantie opdraait voor
het verlies van de potjes babyvoeding die uit
winkels zijn teruggehaald, plus de voorraad die
nog niet is verspreid."
Wanneer baby's ziek zouden worden van de
babyvoeding wat nu dus niet het geval is
ligt de zaak anders, stelt de juriste. Dan moet in
principe de verzekeraar, mits Nutricia een aan
sprakelijkheidsverzekering heeft, voor de scha
de opdraaien.
Controle Station noemt eisen Nutricia ongekend streng
den haag anp
De eisen die Nutricia aan het
vlees voor zijn produkten stelt,
zijn ongekend streng. Dat stelt
het Bacteriologisch Controle
Station in Katwijk. In opdracht
van het toeleveringsbedrijf van
Nutricia, de Hilligersbergsche
Vee en Vleeshandel HW. on
derzoekt het Katwijkse station
alle koeien voordat ze worden
geslacht op onder meer groei
hormonen. Als het vlees is in
gevroren. controleert het sta
tion of er geen microbiolo
gische verontreinigingen zijn
opgetreden.
„En vinden wij ook maar de
kleinste onregelmatigheid in
het vlees, dan wordt dat op ge
zag van Nutricia afgekeurd. Er
wordt alles gedaan wat maar
menselijk gezien mogelijk is",
benadrukt directeur J. de
Nooijer.
„Op de dag van de slacht
van de koeien zijn wij in de
slachthuizen aanwezig. Wij
nemen urinemonsters die on
der meer worden onderzocht
op het gebruik van Clenbu-
terol en testosteron. Na het in
vriezen voeren wij dan nog
een microbiologisch onder
zoek uit. Ook wordt het vetge
halte getest, want zelfs daar
aan stelt Nutricia strenge ei
sen."
Van de varkens die Nutricia
voor haar produkten gebruikt,
worden de nieren gebruikt
voor controle. Het onderzoek
richt zich dan bij voorbeeld op
de aanwezigheid van antibio
tica in het vlees. „Is er maar de
geringste verdenking over de
kwaliteit, dan wil Nutricia het
vlees niet hebben."
Volgens De Nooijer kan de
lichte besmetting met met
schoonmaakmiddel p-TSA
slechts op één manier in de
Olvarit babyvoeding zijn bin
nengeslopen. „Door overvloe
dig gebruik van die stof. Een
andere manier kan ik mij niet
voorstellen. De stof is namelijk
ongeschikt om de kwaliteit
van vlees te verbeteren."
Daarom kan er volgens De
Nooijer geen sprake zijn van
opzettelijke besmetting. Hij is
het eens met Nutricia-direc-
teur Van Hedel die stelt dat in
het Gorinchemse slachthuis
UVS Volco Vlees, dat door
Nutricia wettelijk aansprake
lijk is gesteld voor de schade,
te scheutig met het desinfec-
teermiddel is omgesprongen.
Volgens De Nooijer zijn de
problemen voor Nutricia me
de ontstaan door een „grijs ge
bied" tussen de werkterreinen
van de Rijkdienst voor de Keu
ring van Vee en Vlee (RW) en
de Keuringsdienst van Waren.
„De laatste controleert wel op
de aanwezigheid van desinfec-
teermiddelen. maar doet dat
niet in slachthuizen. Daar mag
die dienst namelijk volgens de
wet niet komen, dat is het ter
rein van de RW. Maar die
controleert weer op heel ande
re dingen."
.Alleen als de keurings
dienst in het slachthuis aan
wezig was geweest, had dit al
lemaal niet hoeven te gebeu
ren. Dan was de aanwezigheid
van p-TSA, of welk schoon
maakmiddel dan ook, al veel
eerder onderkend en was de
zaak niet zo groot geworden.
Maar de politiek heeft nu een
maal voor deze werkwijze van
de keuringsdiensten gekozen."
bindingen. Na 1996 gaat het ta-
rievenbeleid sterk veranderen.
De tarieven voor de 'luxe' inter
city in de spits zullen dan ster
ker omhoog gaan de voor stop
trein in de daluren. Verder
denkt Hammer meer geld te
gaan verdienen door meer com
merciële activiteiten in de trei
nen en op de stations.
Het Reizigersbedrijf wil op de
kosten besparen door personeel
efficiënter in te zetten. Machi
nisten en conducteurs zullen
minder moeten overstappen
van de ene trein op de andere.
Ze zullen dus meer op dezelfde
trajecten 'heen en weer' moeten
gaan rijden. NS-personeel is
nooit enthousiast geweest over
het eentonige 'rondjes rijden
om de kerk'.
ruperkeri!» Op een ondergelopen stuk land in Rijperkerk bij Leeuwarden reden schaatsers vanmorgen voorzichtig een eerste rondje op de gladde
ijzers. foto anp hans slotboom
den haag. gpd
Negentien regionale dagbladen,
waaronder deze krant, gaan
vanaf 1 januari samenwerken in
een nieuwe persdienst, de Ne
derlandse Pers Associatie
(NPA). De bladen hebben een
gezamenlijke oplage van ander
half miljoen exemplaren, ruw
weg 32 procent van de Neder
landse dagbladenmarkt.
De nieuwe dienst komt tot
stand door de samenvoeging
van de Gemeenschappelijke
Pers Dienst (GPD), waarbij deze
krant al jaren is aangesloten,
met de Stichting Persunie
(SPU). De Persunie wordt bij de
fusie opgeheven en de GPD
krijgt tegelijkertijd de nieuwe
naam NPA.
Ontslagen vallen er niet, het
personeel van GPD en Persunie
gaat in zijn geheel over naar de
nieuwe persdienst. Met de fusie
verwachten de uitgevers de
concurrentiepositie van hun
(regionale) kranten tegenover
de landelijke dagbladen te ver
sterken.
Daartoe beschikt de NPA be
halve over het grootste net bui
tenlandse correspondenten van
de Nederlandse media ook over
parlementaire, sport- kunst-,
sociaal- en financieel-economi-
sche redacties, een verslagge
versstaf, een vestiging in Am
sterdam en een groot aantal ge
specialiseerde medewerkers.
Er wordt nog gesproken over
het eventuele NPA-lidmaat-
schap van de Gazet van Antwer
pen. Deze Belgische krant is nu
aangesloten bij de Persunie.
Vooralsnog gaat men ervan uit
dat de Gazet ook als volwaardig
lid tot de nieuwe Nederlands
(talig)e Pers Associatie zal toe
treden. Volgens GPD-voorzitter
Jan de Vries zou het „de NPA
verheugen als ook de Haagse
Courant zou toetreden".
De Haagse Courant is zijde
lings bij de fusie betrokken,
doordat het voormalige dagblad
Het Binnenhof bij de Persunie
hoorde. Het Binnenhof is opge
gaan in de Haagse Courant. In
middels is een transactie in de
maak waardoor Sijthoff Pers
(uitgever van de Haagse Cou
rant) eigendom wordt van We
gener. Het Wegener-concern
omvat onder meer een reeks
van kranten die zijn aangeslo
ten bij GPD of Persunie.
Tegengestelde uitgeversbe-
langen waren lange tijd een hin
dernis voor de fusie tot NPA. In
Groningen en Drenthe botsten
het Nieuwsblad van het Noor
den (GPD) en Groninger Dag
blad en Drentse Courant (beide
Persunie en eigendom van We
gener). Het probleem wordt nu
opgelost door de verkoop van
het Groninger Dagblad en de
Drentse Courant aan de Fries-
Gronings-Drentse Pers (FGDP),
het concern dat eigenaar is van
onder meer het Nieuwsblad van
het Noorden. In ruil daarvoor
krijgt Wegener een belang van
12,5 procent in het aandelenka
pitaal van de FGDP.
Het Friesch Dagblad (Pers
unie) maakt de overstap naar de
Nederlandse Pers Associatie
niet mee. Het gaat alleen ver
der. Daarmee is een belangen
conflict voorkomen met de
Leeuwarder Courant (GPD).
Politiek neemt aanbevelingen niet over
epe theo haerkens
den haag gpd
De WAO, de Ziektewet, de WW èn de bedrijfsver
enigingen blijven voorlopig bestaan, alle inspan
ningen van de enquêtecommissie ten spijt. Be
sluiten over een nieuwe opzet en uitvoering van
de werknemersverzekeringen vallen op z'n
vroegst tijdens de kabinetsformatie komende zo
mer.
Het debat gisteren tussen de Kamer en de en
quêtecommissie was technisch en voorspelbaar.
Dat kon ook moeilijk anders. Alle partijen hielden
hun kruit droog tot volgende week, wanneer het
kabinet met zijn standpunt over het rapport komt
en de Kamer daarover met het kabinet in debat
gaan.
Maar ook volgende week vallen er geen beslis
singen, zo voorspelde Buurmeijer gisteren al. Hij
had gehoopt het rapport gereed te hebben vóór
de eerste verkiezingsprogramma's verschenen
om er een duidelijk stempel op te drukken. He
laas, de programma's kwamen vroeg dit jaar. „En
dan ben ik politicus genoeg om met die realiteit
rekening te houden", aldus Buurmeijer.
Buurmeijer probeerde daarom gisteren te red
den wat er te redden viel. Hij benadrukte de aan
bevelingen van zijn commissie waar de Kamer
het wèl over eens is, zoals het afschaffen van de
bedrijfsverenigingen per bedrijfstak en het regio
naal (her)oprichten daarvan. Dan is er nog de
aanscherping van de regels voor de WW, maar
daar heeft kabinet al voorstellen voor gedaan.
De poging de bedrijfsverenigingen terug te
dringen zal heel wat meer voeten in aarde heb
ben. De vakbeweging en de werkgeversorganisa
ties zullen hun machtspositie daarin niet zonder
slag of stoot opgeven. Dezelfde sociale partners
die het kabinet nodg heeft voor loonmatiging en
meer werk. Bovendien hebben CDA en in minde
re mate de PvdA al laten weten dat de sociale
partners een rol moeten blijven spelen bij de uit
voering van de sociale zekerheid.
De aanbevelingen van de enquêtecommissie de
ziektewet af te schaffen en de (net herziene) WAO
drastisch te herzien, blijven helemaal toekomst
muziek. Daarover lopen de partijstandpunten zo
ver uiteen, dat dit kabinet zijn handen daar niet
meer aan zal willen branden.
„Ook als ik een jaar geleden van
deze zaak zou hebben geweten,
had ik hem niet belet het woord
te voeren over de incestaffaire."
J. Bakker, chef van het politie
korps regio Noord-Oost Gelder
land, ziet geen problemen. Hij
vindt dat de woordvoerder van
de politie in de geruchtmaken
de Eper incestaffaire een minne
streek is geleverd door rucht
baarheid te geven aan een ze
dendelict waarvoor hij twaalf
jaar geleden is gestraft.
De hoogste politiebaas in de
regio erkent dat hij „des dui
vels" is. De publikatie op de
voorpagina van de Telegraaf
heeft de politie in Epe opnieuw
in een ongunstig daglicht ge
plaatst.
In augustus werden vier
agenten op non-actief gesteld
omdat een van de slachtoffers
van de Eper incestzaak een aan
klacht tegen hen had ingediend
wegens seksueel misbruik. Nau
welijks zijn ze weer aan het
werk of het korps komt op
nieuw in opspraak. Deze keer
gaat het om de politieman die
in de incestzaak optreedt als
woordvoerder.
„De publikatie over die oude
zaak had alleen maar de bedoe
ling zijn persoon te beschadi
gen, want er is geen enkele
maatschappelijke relevantie",
briest Bakker. „De oude zaak is
afgedaan. Dat gebeurde in een
volledig open sfeer in overleg
met de burgemeester, justitie en
het ministerie van binnenland
se zaken", zo betoogt hij. De
woordvoerder deed zich des
tijds voor als politiearts en
droeg arrestanten 's nachts op
zich te ontkleden. De brigadier
werd gedegradeerd, mocht het
uniform niet meer dragen en
moest zijn wapen inleveren. Qe
zaak kwam nooit naar buiten.
De politie vermoedt dat ie
mand uit het korps de zaak aan
de grote klok heeft gehangen.
Politiechef Bakker wil nu snel
een mogelijk 'lek' binnen het
korps opsporen. Ook overweegt
Vooral ouderen slaan hand aan zichzelf
Het aantal zelfdodingen in Nederland daalt. Desondanks
gaan er al jaren meer mensen dood door zelfmoord dan
door verkeersongelukken. Dat blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek die gisteren bekendge
maakt werden.
voorburg anp
Het was voor het eerst dat het
CBS cijfers over zelfdoding naar
buiten bracht. Volgens een
woordvoerder is dat gedaan om
een aantal misverstanden rond
zelfdoding uit de wereld te hel
pen.
Uit de cijfers blijkt dat het
aantal zelfdodingen twintig pro
cent boven het aantal verkeers
doden ligt. Zo pleegden vorig
jaar 1.587 mensen zelfmoord en
kwamen 1.285 mensen om het
leven bij verkeersongelukken.
Een van de misvattingen rond
zelfdoding betreft de leeftijd van
mensen. In tegenstelling tot wat
vaak wordt gedacht, komt zelf
doding onder ouderen veel va
ker voor dan onder jongeren.
Gemiddeld plegen dertien men
sen per 100.000 inwoners zelf
moord; bij mensen van tachtig
jaar of ouder ligt dat getal op 23.
Van de 100.000 mannen bo
ven de tachtig jaar plegen ge
middeld 47 zelfmoord. Van de
jongeren tussen de vijftien en
negentien jaar zijn dat er vier
van de 100.000. Als mogelijke
oorzaak van het hoge aantal
zelfmoorden onder oudere
mannen noemt de CBS-woord-
voerder eenzaamheid. Zelfdo
ding onder gehuwden komt re
latief weinig voor. Per 100.000
gehuwde mannen plegen er elf
zelfmoord, bij ongehuwden zijn
dat er twintig. Bij vrouwen lig
gen die aantallen respectievelijk
op zes en negen.
Nog steeds plegen meer man
nen zelfmoord dan vrouwen,
ongeveer twee keer zo veel. De
meest populaire manier van
zelfdoding, zowel onder man
nen als vrouwen, is ophanging
(of verwurging). Voor een trein
of auto springen is bij mannen
de daarna meest voorkomende
manier van zelfdoding, bij vrou
wen is dat de inname van medi
cijnen.
Het CBS heeft ook nog geke
ken naar geografische verschil
len. Ook hier blijkt een aantal
theorieën niet te kloppen. Over
het algemeen slaan in grote ste
den meer mensen de hand aan
zichzelf, maar niet in allemaal
(ter vergelijking: Groot-Amster
dam 15,3 per 100.000 inwoners,
Groot-Rijnmond 9,4). Maar in
Haarlem, een middelgrote stad,
komt het hoogste aantal voor,
namelijk 15,8. En ook Noord-
Drenthe zit hoog met 15,6. Het
laagst zit Flevoland met 6,6 zelf
dodingen per 100.000 inwoners.
Maar volgens de woordvoerder
wordt dat getal erg vertekend
omdat er relatief weinig oude
ren in Flevoland wonen, en dat
is juist de groep waar de meeste
zelfdodingen te vinden zijn.
hij gerechtelijke stappen tegen
De Telegraaf.
Als één man heeft het korps
zich intussen achter zijn woord
voerder geschaard, aldus Bak
ker. De schade voor het korps is
aanzienlijk. „De burgerij denkt:
wat heb ik nog van de politie te
verwachten. Op verjaardagen
durven mensen nauwelijks
meer te vertellen dat ze hier
werken, en op straat worden
agenten vervelend bejegend".
Maar vooralsnog is er geen re
den in te grijpen. De woord
voerder blijft woordvoerder. Of
de man die zich schuldig heeft
gemaakt aan een zedendelict
nog wel kan functioneren als
woordvoerder in een ernstige
zedenzaak, is voor de politie in
Epe geen vraag. „Ik laat het aan
hemzelf over. Als hij het op kan
brengen, zo nodig met steun
van ons trauma-team, moet hij
het blijven doen. Ik weiger toe
te geven aan het verwerpelijke
principe dat wie eens een dief
is, altijd een dief is", aldus
korpschef Bakker.
HAAGSE GEHEIMEN: ELCO BRINKMAN PRAAT/CpK
OVER LIEFDE, SCHEIDEN EN VREEMDGAAN gsl
