M 'Bonte Piet is de oplossing niet' 'Sint heeft zitten denken...' f Sinterklaas Koopvideo breekt records RIJDAG 19 NOVEMBER 1993 Voorzitter Stichting Surinamers Leiden heeft bedenkingen warte Piet mag niet meer alleen zwart zijn, zeggen de jrganisatoren van de Sinterklaasintocht in Amsterdam. Daarom krijgen sommigen van de naaste medewerkers van de goedheiligman bij de intocht een ander kleurtje. Geen blank kleurtje, maar een kleurtje 'eestpiet. !amavalsschminck, dus. ANNET VAN AARSEN Het idee is afkomstig van het bureau RSOB dat op verzoek van de organisatie onderzoek -1 deed naar de Sinterklaasviering n de hoofdstad. Volgens RSOB lebben veel mensen van Surinaamse en Antilliaanse afkomst gemengde gevoelens als het onderwerp 'Zwarte Piet' ter sprake komt. Maar kun je dan niet beter Witte Pieten invoeren? En hebben mensen van Surinaamse of Antilliaanse afkomst inderdaad moeite met Zwarte Piet? „In ons land", zegt voorzitter Ramdas van de Stichting Surinamers Leiden, „hebben we altijd hard meegedaan aan de Sinterklaasviering. Mét Zwarte Pieten. Die kwamen dan 'vanuit Spanje' in een boot de Suriname-rivier opvaren. We deden dus mee, dat doen we in Nederland ook, maar om eerlijk te zeggen: Zwarte Piet is altijd een nagel aan onze doodskist geweest." „Er schuilt een grond van racisme in. Net als in het liedje Moriaantje, zo zwart als roet. Men probeert er een beetje kluchtig over te doen maar we voelen altijd wel een racistische ondertoon. Toch hebben we hier - als stichting in Leiden - altijd op de traditionele manier Sinterklaas gevierd", zegt Ramdas. Sanny, een Leidse van Surinaamse afkomst, heeft er minder moeite mee. „In Sinterklaastijd hoor ik als kleine kinderen me op straat zien, vaak: 'Kijk, Zwarte Piet.' Ik moet er eigenlijk gewoon om lachen", zegt ze. „Zwarte Piet is Zwarte Piet, zo is dat altijd geweest. Ik zie me zelf trouwens niet als zwarte, dat vind ik zo'n raar woord. Ik ben bruin. Het idee van Pieten met bont gekleurde gezichten vind ik leuk. Maar dan moet je het niet één keer doen, dan moet je het de komende jaren herhalen." Ramdas is het niet helemaal met haar eens. „Met bonte Pieten wordt juist heel erg de nadruk gelegd op het zwarte van Piet. De mensen stonden er eigenlijk nooit zo bij stil maar straks met die bonte pieten krijgt het extra aandacht. Dan gaan ze zoiets denken van: 'O ja, voorheen was het nog het zwarte knechtje van Sinterklaas'. Bonte Pieten? Ik moet het eerst nog zien gebeuren..." Ramdas ergert zich overigens meer aan de zakelijke aspecten rondom Sinterklaas. „Die agressiviteit van de commercie, dat staat me niet aan. De cadeautjes worden steeds duurder. Niet dat ik daarom de Sinterklaasviering wil afschaffen. Zeker niet. Je gaat kinderen die erin geloven dat plezier toch niet afpakken....?!" Dus huurt Ramdas ook dit jaar weer trouw een Sinterklaas en Zwarte Pieten via de studentencentrale. Bij die organisatie is overigens nog nooit een verzoek voor Witte Pieten binnengekomen „Zwarte Piet is altijd een nagel aan onze doodskist geweest", zegt voorzitter Ramdas van de Stichting Surina mers Leiden. FOTO» ARCHIEF INLEIDING TOT DE DICHTKUNST ijn oom promoveerde zichzelf tegen Sinterklaastijd steevast tot Doctorandus in de Boterletteren. „Ik? Ik kan rijmen en dichten zonder mijn hemd op te lichten", snoefde hij. De familie was een beetje jaloers op hem. Avonden lang zaten ze te zwoegen op hun slecht rijmende Sinterklaasversjes. En als ze die dan op Sinterklaasavond voorlazen, lachte mijn oom grimmig om zoveel onkunde. „Ju, ju", zei hij na zijn eerste borreltje, „wat een grof volkje!" LEIDEN CEES VAN HOORE Velen zullen van dit soort ooms in de familie hebben. Daarom: een korte handleiding bij het beoefenen van de nobele dicht kunst. Ten eerste moet een Sinter klaasvers goed lopen. Je moet het als het ware kunnen zingen. Dus niet: 'Sint heeft zitten den ken, of hij weer een dubbele graanjenever zou inschenken.' De onregelmatigheid zit hem in 'dubbele graanjenever' en 'in schenken'. Zeg de regels van uw vers meerdere malen zacht voor u zelf op en luister of ze een beetje ritmisch lopen. Dat is de eerste tip. Beter is in dit geval: 'Sint heeft zitten denken, of hij een borrel in zou schenken.' Di,t soort rijm noemt men ge paard rijm. Met andere woor den: de eerste regel rijmt op de tweede, de derde op de vierde, de vijfde op de zesde, enzo voorts. De meeste Sinterklaas- verzen worden op deze manier gemaakt. Vaak krijg je bij deze manier van rijmen een soort dreun. Wilt u eens wat afwisse ling, dan is het aardig om ge kruist rijm te gebruiken. Dus: 'Sint heeft zitten denken - dat doet hij niet zo vaak - of hij een borrel in zou schenken, een borrel voor Oom Sjaak.' Maar als dit soort rijm u teveel hoofd brekens kost, gebruik dan ge woon gepaard rijm. Zoek de ori ginaliteit dan in het rijmwoord. Het is het beste om mogelijke rijmwoorden onder elkaar op te schrijven. Dus: moot, stoot, sloot, poot, rood, vloot, enzo voorts. En dan maar kiezen na tuurlijk. Je kunt een woord dat vier lettergrepen heeft, laten rij men op twee woorden die tesa- men vier lettergrepen hebben. Voorbeeld: 'bewonderen' kun je laten rijmen op 'van onderen'. Ook is het leuk om woorden die alleen in klank overeenkomen te gebruiken. Zo kun je 'franje' laten rijmen op 'champagne', 'eau de cologne' op 'bonje', 'Iglesias' op 'regenjas'. Het staat duur en het is nog leuk ook. Als extra service hieronder een aantal gedichten waarbij u al leen maar de naam van de be gunstigde hoeft in te vullen. De cadeautjes zijp achtereenvol gens: een cd, een fles eau de toi lette en een boek. DE CD Het kwam Sint laatst ter ore dat.... graag luistert naar muziek. Naar vrouwen en naar mannenkoren, naar alles wat maar nwoi is en uniek. Daarom nu geen taaie pepernoten maar mooie noten, een blinkend geschenk. Een cirkeltje dat is gesloten maar open tegelijk, een luide wenk. Iets dat Sintin wil fluisteren. Laat hij eens aardig zijn voor iedereen. Sint Iwopt toch zo datgaat luisteretu En niet naar die CD alleen. EAU DE TOILETTE Sint was laatst eens in Parijs. In de straten lagen sneeuw en ijs. In de winkels lagen mooie dingen. In de hoofden veel herinneringen. Sint stond buiten vooreen etalage. Hij rilde als 'n stokoud baasje. Toen-ie 'n cadeau voor.... moest verzinnen. kreeg hij het plots weer warm van binnen. Hij dacht: ik wil vooriets zachts. Iets dat bij Item (haar) blijft, ook 's nachts. Iets, zachter dan een streling vol geheimenis. n Geur, die blijft alseven de deur uit is. BOEK Een open boek is eigenlijk een dak, dacht Sint Hij graaide in de zak, wat zenuwachtig en met veel misbaar. Hij dacht: voor ....ben ik nu klaar. Ik hoef niet meer te zoeken en te denken. Zo'n onderdakje wil ikbest schenken. Opdat hij (zij) lekker onderduiken kan in een verhalenbundel of roman, even beschut zit in dit kwaad seizoen. Ach ja, een boek. Dat moeten we maar doen. Een boek met duizenden zinnen en woorden houdt ....binnen, bij vorst uit 't Noorden. En dan als toegift een gedicht voor de onverbeterlijke neuspeuteraar, ook wel 'snotgastronoom' genoemd. VOOR DE NEUSPEUTERAAR Als snotgastronoom heb je faam. Je weet voor elke pulk een naam. Sint zegt: 'Maak je uit de voeten, jij, die in je voorhoofd zit te wroeten. Laat met rust, die gok. Heb dank. Smeer niet alles aan de bank. Neuzen zijn om mee te ndken. Moet je niet als knapzak gaan gebruiken. Laat je neus, je neus, met rust. Net taai-taai die niemand lust'. Desirée van Ooyik Niets stijgt sneller dan de markt van de koopvideo en daar zal de sinterklaas- en kersttijd onge twijfeld een extra bijdrage aan leveren. Speciaal de sector kin derfilms neemt een belangrijke plaats in. Met het uitbrengen van Disney's Belle en het Beest op koopcassette zijn alle ver kooprecords verbroken. Neder land verlustigt zich aan het Dis- ney-sprookje maar laat zich ook niet onbetuigd bij de aankoop van andere videofilms. Disney is het meest populair. Na de film van de Kleine Zee meermin, Assepoester en dit jaar Belle en haar Beest op koopvideo, ziet Buena Vista - de videomaatschappij waarin de Disneyfilms zijn ondergebracht - het geld binnenstromen als een ware Dagobert Duck. Van Belle zijn totnutoe ruim een kwart miljoen exemplaren ver kocht binnen de Benelux. Het eind van de groei is daarbij nog niet bereikt. De nieuwste film Jungleboek, die het is versche nen, zal naar verwachting dit Disneysucces nog overstijgen. „Met de stijgende populariteit van de koopvideo verbetert de kwaliteit. Films voor kleine kin deren zijn allemaal Nederlands gesproken", aldus Ingrid Doom van Video Film Express. Mee drijvend op de successen in koopvideo's lanceert Fox Video zelfs een eigen Nederlandse produktie 'Fern Gully, het laatste regenwoud'. „Het gaat om een milieuthema, de be dreiging van het laatste regen woud ter wereld. Heel actueel, uitstekend getekend en van een met Disney vergelijkbare kwali teit", aldus Saskia Schuitmaker. Een Nederlands produkt met educatieve waarde is Bassie en Adriaan. In het totaal zijn er 6 video's verschenen waarin Bas sie en Adriaan op zoek naar een pakje en een geheimzinnige op drachtgever heel Europa door reizen. In elk land worden inte ressante plaatsen bezocht, typi sche gebmiken uitgelegd en worden een paar zinnetjes in de landstaal geleerd. In de sinterklaas-verkoopperio de komen er ook twee nieuwe avonturen van Kuifje op video uit, 'De Schat van Scharlaken Rackham' en 'De geheimzinni ge ster'. Dinosauriërs, dit jaar onontkoombaar geven acte de presénce in ,De Dinosaurussen komen terug', en in 'Dino- SPELLETJES ALS DECORATIE De nieuwste trend in 'wonen' is spellen als decoratie. Hersenbrekers die even tussendoor gespeeld kunnen worden en door hun vormgeving een sieraad zijn in het interieur. Blank hout en de combinatie van licht en I donker hout heeft de voorkeur. In speciale wooncadeau-winkels is het i assortiment haast onuitputtelijk, maar wie de ogen goed de kost geeft, ontdekt ook bij echt speelgoed prachtig vormgegeven spellen, die erom vragen tentoongesteld te worden. VERWEN-LINGERIE Afgezet met mooi kant, in fraaie kleuren als brons, wijnrood, donker blauw helder wit of zwart, niet het gebruikelijk slipje of bh maar een vlinderïbroekje, ragfijn hemdje, een body of een kimono-jasje, daarmee voelt een vrouw zich verwend. Een body van zwarte tule met kant 149, collectie Triumph) zoals op de foto, is niet voor iedereen wegge legd maar er bestaat ook wat meer praktische verwen-lingerie. heeft Hunkemöller ondermode en nachtgoed in een diepe wijnkleur en grap pige sets in een kerstdessin. MARQUISE DE PAIVA Een mooi gedekte tafel maakt een etentje al voor de helft geslaagd. Tafel-accessoi res zijn daarom als cadeau een goede keus. Dit verzilverde schaaltje van Christofle dat de fraaie naam Marquise de Paiva draagt, kost 183 gulden. Het kan worden ge bruikt als fruitschaaltie, als schep voor vla of dikke room, maar ook kan het dienst doen op de toilettafel als bakje voor sieraden. HUTKOFFER VOL Hij gaat met zijn tijd mee, Sint Nicolaas. Stuurde hij vroeger zijn assistenten met een zak op pad, tegenwoordig mogen ze cadeautjes ook afleveren in een hutkoffer (78x38x34 cm). Het voordeel is dat deze verpakking ook de rest van het jaar dienst kan doen. De hutkoffer is van Curver en kost 69,95. RED RED, is de naam van de produkten die Giorigi Beverly Hills voor mannen ontwierp. Speciaal voor de cadeautjes-tijd zijn nu een eau de toilette spray en een aftershave soother (verzachter) samengebracht in één verpakking. De stijlvolle doos met granietopdruk bevat 2 flesjes met elk een inhoud van 50 ml. De prijs: 85,-.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1993 | | pagina 29