M
'Bonte Piet
is de oplossing niet'
'Sint heeft zitten denken...'
f
Sinterklaas
Koopvideo
breekt
records
RIJDAG 19 NOVEMBER 1993
Voorzitter Stichting Surinamers Leiden heeft bedenkingen
warte Piet mag niet
meer alleen zwart
zijn, zeggen de
jrganisatoren van de
Sinterklaasintocht in
Amsterdam. Daarom krijgen
sommigen van de naaste
medewerkers van de
goedheiligman bij de intocht
een ander kleurtje. Geen blank
kleurtje, maar een kleurtje
'eestpiet.
!amavalsschminck, dus.
ANNET VAN AARSEN
Het idee is afkomstig van het
bureau RSOB dat op verzoek
van de organisatie onderzoek
-1 deed naar de Sinterklaasviering
n de hoofdstad. Volgens RSOB
lebben veel mensen van
Surinaamse en Antilliaanse
afkomst gemengde gevoelens
als het onderwerp 'Zwarte Piet'
ter sprake komt. Maar kun je
dan niet beter Witte Pieten
invoeren? En hebben mensen
van Surinaamse of Antilliaanse
afkomst inderdaad moeite met
Zwarte Piet?
„In ons land", zegt voorzitter
Ramdas van de Stichting
Surinamers Leiden, „hebben we
altijd hard meegedaan aan de
Sinterklaasviering. Mét Zwarte
Pieten. Die kwamen dan 'vanuit
Spanje' in een boot de
Suriname-rivier opvaren. We
deden dus mee, dat doen we in
Nederland ook, maar om eerlijk
te zeggen: Zwarte Piet is altijd
een nagel aan onze doodskist
geweest."
„Er schuilt een grond van
racisme in. Net als in het liedje
Moriaantje, zo zwart als roet.
Men probeert er een beetje
kluchtig over te doen maar we
voelen altijd wel een racistische
ondertoon. Toch hebben we
hier - als stichting in Leiden -
altijd op de traditionele manier
Sinterklaas gevierd", zegt
Ramdas.
Sanny, een Leidse van
Surinaamse afkomst, heeft er
minder moeite mee. „In
Sinterklaastijd hoor ik als kleine
kinderen me op straat zien,
vaak: 'Kijk, Zwarte Piet.' Ik moet
er eigenlijk gewoon om lachen",
zegt ze. „Zwarte Piet is Zwarte
Piet, zo is dat altijd geweest. Ik
zie me zelf trouwens niet als
zwarte, dat vind ik zo'n raar
woord. Ik ben bruin. Het idee
van Pieten met bont gekleurde
gezichten vind ik leuk. Maar
dan moet je het niet één keer
doen, dan moet je het de
komende jaren herhalen."
Ramdas is het niet helemaal
met haar eens. „Met bonte
Pieten wordt juist heel erg de
nadruk gelegd op het zwarte
van Piet. De mensen stonden er
eigenlijk nooit zo bij stil maar
straks met die bonte pieten
krijgt het extra aandacht. Dan
gaan ze zoiets denken van: 'O
ja, voorheen was het nog het
zwarte knechtje van
Sinterklaas'. Bonte Pieten? Ik
moet het eerst nog zien
gebeuren..."
Ramdas ergert zich overigens
meer aan de zakelijke aspecten
rondom Sinterklaas. „Die
agressiviteit van de commercie,
dat staat me niet aan. De
cadeautjes worden steeds
duurder. Niet dat ik daarom de
Sinterklaasviering wil
afschaffen. Zeker niet. Je gaat
kinderen die erin geloven dat
plezier toch niet afpakken....?!"
Dus huurt Ramdas ook dit jaar
weer trouw een Sinterklaas en
Zwarte Pieten via de
studentencentrale. Bij die
organisatie is overigens nog
nooit een verzoek voor Witte
Pieten binnengekomen
„Zwarte Piet is altijd een nagel aan onze doodskist geweest", zegt voorzitter Ramdas van de Stichting Surina
mers Leiden. FOTO» ARCHIEF
INLEIDING TOT
DE DICHTKUNST
ijn oom
promoveerde
zichzelf tegen
Sinterklaastijd steevast tot
Doctorandus in de Boterletteren.
„Ik? Ik kan rijmen en dichten
zonder mijn hemd op te
lichten", snoefde hij. De familie
was een beetje jaloers op hem.
Avonden lang zaten ze te
zwoegen op hun slecht
rijmende Sinterklaasversjes. En
als ze die dan op
Sinterklaasavond voorlazen,
lachte mijn oom grimmig om
zoveel onkunde. „Ju, ju", zei hij
na zijn eerste borreltje, „wat
een grof volkje!"
LEIDEN CEES VAN HOORE
Velen zullen van dit soort ooms
in de familie hebben. Daarom:
een korte handleiding bij het
beoefenen van de nobele dicht
kunst.
Ten eerste moet een Sinter
klaasvers goed lopen. Je moet
het als het ware kunnen zingen.
Dus niet: 'Sint heeft zitten den
ken, of hij weer een dubbele
graanjenever zou inschenken.'
De onregelmatigheid zit hem in
'dubbele graanjenever' en 'in
schenken'. Zeg de regels van uw
vers meerdere malen zacht voor
u zelf op en luister of ze een
beetje ritmisch lopen. Dat is de
eerste tip. Beter is in dit geval:
'Sint heeft zitten denken, of hij
een borrel in zou schenken.'
Di,t soort rijm noemt men ge
paard rijm. Met andere woor
den: de eerste regel rijmt op de
tweede, de derde op de vierde,
de vijfde op de zesde, enzo
voorts. De meeste Sinterklaas-
verzen worden op deze manier
gemaakt. Vaak krijg je bij deze
manier van rijmen een soort
dreun. Wilt u eens wat afwisse
ling, dan is het aardig om ge
kruist rijm te gebruiken. Dus:
'Sint heeft zitten denken - dat
doet hij niet zo vaak - of hij een
borrel in zou schenken, een
borrel voor Oom Sjaak.' Maar
als dit soort rijm u teveel hoofd
brekens kost, gebruik dan ge
woon gepaard rijm. Zoek de ori
ginaliteit dan in het rijmwoord.
Het is het beste om mogelijke
rijmwoorden onder elkaar op te
schrijven. Dus: moot, stoot,
sloot, poot, rood, vloot, enzo
voorts. En dan maar kiezen na
tuurlijk. Je kunt een woord dat
vier lettergrepen heeft, laten rij
men op twee woorden die tesa-
men vier lettergrepen hebben.
Voorbeeld: 'bewonderen' kun je
laten rijmen op 'van onderen'.
Ook is het leuk om woorden die
alleen in klank overeenkomen
te gebruiken. Zo kun je 'franje'
laten rijmen op 'champagne',
'eau de cologne' op 'bonje',
'Iglesias' op 'regenjas'. Het staat
duur en het is nog leuk ook.
Als extra service hieronder een
aantal gedichten waarbij u al
leen maar de naam van de be
gunstigde hoeft in te vullen. De
cadeautjes zijp achtereenvol
gens: een cd, een fles eau de toi
lette en een boek.
DE CD
Het kwam Sint laatst ter ore
dat.... graag luistert naar muziek.
Naar vrouwen en naar mannenkoren,
naar alles wat maar nwoi is en uniek.
Daarom nu geen taaie pepernoten
maar mooie noten, een blinkend geschenk.
Een cirkeltje dat is gesloten
maar open tegelijk, een luide wenk.
Iets dat Sintin wil fluisteren.
Laat hij eens aardig zijn voor iedereen.
Sint Iwopt toch zo datgaat luisteretu
En niet naar die CD alleen.
EAU DE TOILETTE
Sint was laatst eens in Parijs.
In de straten lagen sneeuw en ijs.
In de winkels lagen mooie dingen.
In de hoofden veel herinneringen.
Sint stond buiten vooreen etalage.
Hij rilde als 'n stokoud baasje.
Toen-ie 'n cadeau voor.... moest verzinnen.
kreeg hij het plots weer warm van binnen.
Hij dacht: ik wil vooriets zachts.
Iets dat bij Item (haar) blijft, ook 's nachts.
Iets, zachter dan een streling vol geheimenis.
n Geur, die blijft alseven de deur uit is.
BOEK
Een open boek is eigenlijk een dak,
dacht Sint Hij graaide in de zak,
wat zenuwachtig en met veel misbaar.
Hij dacht: voor ....ben ik nu klaar.
Ik hoef niet meer te zoeken en te denken.
Zo'n onderdakje wil ikbest schenken.
Opdat hij (zij) lekker onderduiken kan
in een verhalenbundel of roman,
even beschut zit in dit kwaad seizoen.
Ach ja, een boek. Dat moeten we maar doen.
Een boek met duizenden zinnen en woorden
houdt ....binnen, bij vorst uit 't Noorden.
En dan als toegift een gedicht voor de onverbeterlijke
neuspeuteraar, ook wel 'snotgastronoom' genoemd.
VOOR DE NEUSPEUTERAAR
Als snotgastronoom heb je faam.
Je weet voor elke pulk een naam.
Sint zegt: 'Maak je uit de voeten,
jij, die in je voorhoofd zit te wroeten.
Laat met rust, die gok. Heb dank.
Smeer niet alles aan de bank.
Neuzen zijn om mee te ndken.
Moet je niet als knapzak gaan gebruiken.
Laat je neus, je neus, met rust.
Net taai-taai die niemand lust'.
Desirée van Ooyik
Niets stijgt sneller dan de markt
van de koopvideo en daar zal de
sinterklaas- en kersttijd onge
twijfeld een extra bijdrage aan
leveren. Speciaal de sector kin
derfilms neemt een belangrijke
plaats in. Met het uitbrengen
van Disney's Belle en het Beest
op koopcassette zijn alle ver
kooprecords verbroken. Neder
land verlustigt zich aan het Dis-
ney-sprookje maar laat zich ook
niet onbetuigd bij de aankoop
van andere videofilms.
Disney is het meest populair.
Na de film van de Kleine Zee
meermin, Assepoester en dit
jaar Belle en haar Beest op
koopvideo, ziet Buena Vista - de
videomaatschappij waarin de
Disneyfilms zijn ondergebracht
- het geld binnenstromen als
een ware Dagobert Duck. Van
Belle zijn totnutoe ruim een
kwart miljoen exemplaren ver
kocht binnen de Benelux. Het
eind van de groei is daarbij nog
niet bereikt. De nieuwste film
Jungleboek, die het is versche
nen, zal naar verwachting dit
Disneysucces nog overstijgen.
„Met de stijgende populariteit
van de koopvideo verbetert de
kwaliteit. Films voor kleine kin
deren zijn allemaal Nederlands
gesproken", aldus Ingrid Doom
van Video Film Express. Mee
drijvend op de successen in
koopvideo's lanceert Fox Video
zelfs een eigen Nederlandse
produktie 'Fern Gully, het
laatste regenwoud'. „Het gaat
om een milieuthema, de be
dreiging van het laatste regen
woud ter wereld. Heel actueel,
uitstekend getekend en van een
met Disney vergelijkbare kwali
teit", aldus Saskia Schuitmaker.
Een Nederlands produkt met
educatieve waarde is Bassie en
Adriaan. In het totaal zijn er 6
video's verschenen waarin Bas
sie en Adriaan op zoek naar een
pakje en een geheimzinnige op
drachtgever heel Europa door
reizen. In elk land worden inte
ressante plaatsen bezocht, typi
sche gebmiken uitgelegd en
worden een paar zinnetjes in de
landstaal geleerd.
In de sinterklaas-verkoopperio
de komen er ook twee nieuwe
avonturen van Kuifje op video
uit, 'De Schat van Scharlaken
Rackham' en 'De geheimzinni
ge ster'. Dinosauriërs, dit jaar
onontkoombaar geven acte de
presénce in ,De Dinosaurussen
komen terug', en in 'Dino-
SPELLETJES ALS DECORATIE
De nieuwste trend in 'wonen' is spellen als decoratie. Hersenbrekers die
even tussendoor gespeeld kunnen worden en door hun vormgeving een
sieraad zijn in het interieur. Blank hout en de combinatie van licht en
I donker hout heeft de voorkeur. In speciale wooncadeau-winkels is het
i assortiment haast onuitputtelijk, maar wie de ogen goed de kost geeft,
ontdekt ook bij echt speelgoed prachtig vormgegeven spellen, die erom
vragen tentoongesteld te worden.
VERWEN-LINGERIE
Afgezet met mooi kant, in fraaie kleuren als brons, wijnrood, donker
blauw helder wit of zwart, niet het gebruikelijk slipje of bh maar een
vlinderïbroekje, ragfijn hemdje, een body of een kimono-jasje, daarmee
voelt een vrouw zich verwend. Een body van zwarte tule met kant
149, collectie Triumph) zoals op de foto, is niet voor iedereen wegge
legd maar er bestaat ook wat meer praktische verwen-lingerie. heeft
Hunkemöller ondermode en nachtgoed in een diepe wijnkleur en grap
pige sets in een kerstdessin.
MARQUISE DE PAIVA
Een mooi gedekte tafel maakt een etentje al voor de helft geslaagd. Tafel-accessoi
res zijn daarom als cadeau een goede keus. Dit verzilverde schaaltje van Christofle
dat de fraaie naam Marquise de Paiva draagt, kost 183 gulden. Het kan worden ge
bruikt als fruitschaaltie, als schep voor vla of dikke room, maar ook kan het dienst
doen op de toilettafel als bakje voor sieraden.
HUTKOFFER VOL
Hij gaat met zijn tijd mee, Sint Nicolaas. Stuurde hij vroeger zijn assistenten met een
zak op pad, tegenwoordig mogen ze cadeautjes ook afleveren in een hutkoffer
(78x38x34 cm). Het voordeel is dat deze verpakking ook de rest van het jaar dienst
kan doen. De hutkoffer is van Curver en kost 69,95.
RED
RED, is de naam van de produkten die Giorigi Beverly Hills
voor mannen ontwierp. Speciaal voor de cadeautjes-tijd
zijn nu een eau de toilette spray en een aftershave soother
(verzachter) samengebracht in één verpakking. De stijlvolle
doos met granietopdruk bevat 2 flesjes met elk een inhoud
van 50 ml. De prijs: 85,-.