Honger zal
verminderen
KERSTBOMEN
IN BLOEI!
Buitenland
Positie Bhutto op het spel bij
Pakistaanse presidentsverkiezingen
Nood leert bidden
Puerto Rico op weg naar aansluiting bij VS
Ook Duitse baby's
kregen besmet bloed
Krant drukt met Bosnisch bloed
Sneeuwreus bedwongen
f»
J ZATERDAG 13 NOVEMBER 1993
S
P fc-Agencc France Presse ANP Algemeen Nederlands Perebureau AP Assoc a ted Press
DPA feDeutsche Presse Agentur CPD &=Cen*enschappeli|ke Persdienst
indfeThe Independent IPS fclnter Press Service RTRfeReuter
02510-11727
Verdrag over dumpen kernafval in zee
londen - Nucleair afval mag voortaan niet meer in de wereldzee
ën worden gestort, zo hebben 37 landen gisteren besloten tij
dens de internationale Conferentie over Bescherming van de
Zeeën in Londen. Het door de milieuorganisatie Greenpeace als
historisch omschreven besluit moet over honderd dagen van
kracht worden. Rusland, China, België, Groot-Brittannië en
Frankrijk onthielden zich van stemming. Volgens Greenpeace
willen zij „een achterdeur open houden om verder de oceanen
als atomaire vuilnisbelten te misbruiken".
Dissidenten actief in Noord-Korea
Seoul In Noord-Korea is een ondergrondse dissidentenbewe
ging actief geworden, waaruit de groeiende ontevredenheid van
de bevolking spreekt over de economische problemen en de mi
litarisering van het communistisch bestuurde land. Volgens di
recteur Kim van de Zuidkoreaanse inlichtingendienst is de on
dergrondse organisatie voorlopig nog klein. Noord-Korea wordt
al tientallen jaren straf geregeerd door de stalinistische commu
nist Kim il Sung.
Doodstraf voor vijftien Kurden
ankara - Een Turkse krijgsraad heeft vijftien Kurdische strijders
van de naar afscheding strevende Kurdische partij PKK ter dood
veroordeeld en veertien anderen levenslang gegeven. De krijgs
raad in de zuidoostelijke stad Diyarbakir sprak vonnissen uit te
gen 145 mensen na een proces dat in 1981 was begonnen met
zevenhonderd beklaagden. Van de beschuldigden waren er
maar 23 aanwezig bij het slot van het proces, de overigen zijn
voortvluchtig. In Turkije geldt nog de doodstraf, maar gerechte
lijke executies zijn de afgelopen tien jaar niet uitgevoerd.
Cel generaal voor moord op Letelier
Santiago De Chileense generaal Manuel Contreras, een van de
machtigste mannen in de junta van Pinochet, is gisteren veroor
deeld tot zeven jaar cel wegens de moord op oud-minister van
buitenlandse zaken Orlando Letelier in 1976. Letelier was minis
ter van buitenlandse zaken en defensie onder Allende totdat de
ze bij de putsch van Pinochet in 1973 werd afgezet en vermoord.
De ex-juntaleiders hebben steeds gepoogd te verhinderen dat zij
voor de rechtbank ter verantwoording werden geroepen voor de
wreedheden onder hun bewind. Een militair hof staakte in 1991
het onderzoek naar de moord op Letelier omdat het geen ver
dachten kon vinden, maar kort voordat de verjaringstermijn ver
streek zette een civiele rechter de zaak voort.
Ethiopië wil Mengistu berechten
harare -t Ethiopië wil de voormalige militaire leider Mengistu
Haile Mariam voor de rechter wil brengen wegens volkeren
moord. Een uitwijzingsverzoek aan Zimbabwe, waar Mengistu
verblijft, is nog niet gedaan. Mengistu kreeg in 1991 van presi
dent Mugabe politiek asiel in Zimbabwe. Hij leeft in afzondering
onder strenge bewaking in een noordelijke buitenwijk van de
hoofdstad Harare. Het zevenjarige bewind van Mengistu was be
rucht vanwege de schendingen van de mensenrechten.
Ja hoor, bij Borgs is het zover: alle kerstbomen in volle bloei.
Gouden varkens, brutale konijnen, lieve bosmuizen, engeltjes,
egeltjes, echt van alles bloeit, straalt, schittert en groeit tussen
het groen. Kom kijken en genieten in onze kerstwinkel!
Borg's. Rijksstraatweg 725 Wassenaar, telefoon (01751) 76991
Indiërs willen
Michael Jackson
snel weg hebben
NEW DELHI *»AP
Activisten die de Indiase cultuur
willen afschermen van Ameri
kaanse invloeden, zijn van plan
Michael Jackson overal te ont
vangen met protesten wanneer
hij volgende maand door India
toert. Sociale organisaties en or
ganisaties van kunstenaars heb
ben de koppen bij elkaar gesto
ken om er voor te zorgen dat
Jackson niet van het vliegveld
naar de stad kan en dat hij de
toegang tot zijn hotel versperd
ziet door een menselijke blok
kade. Ook willen de activisten
bij elk stadion waar hij optreedt
betogingen houden.
„Michael Jackson symboli
seert de vulgariteit, wat het best
te zien is als hij op het podium
zijn obscene en verwerpelijke
dingen doet", aldus Swami
Agnivesh, een maatschappelijk
werker die de onlangs opgerich
te Indiase Cultuurbeweging
leidt. Agnivesh denkt 25.000 de
monstranten op de been te
kunnen brengen.
Jackson is zeer populair in In
dia. In New Delhi is een extra
concert ingelast, omdat de
kaartjes voor zijn eerste optre
den in een mum van tijd waren
uitverkocht.
Skinhead krijgt
40 jaar wegens
moord op zwarte
Afrika blijft volgens FAO trieste uitzondering
De komende vijftien jaar zal in grote delen van de wereld
de honger afnemen. Trieste uitzondering vormt midden-
en zuidelijk Afrika. Daar zullen in 2010 driehonderd mil
joen ondervoede mensen leven, bijna eenderde van de
totale Afrikaanse bevolking tegen die tijd. Nu zijn 180
miljoen Afrikanen ondervoed.
rome e dpazijn er „aanzienlijke tegensla
gen" geweest. De groei van de
wereldbevolking zal volgens de
FAO van heden 1,9 procent da
len tot 1,4 procent in 2010. Toch
wordt een verdere uitbreiding
van de landbouw onvermijdelijk
genoemd. De landbouwarealen
zullen zich tot 2010 in de ont
wikkelingslanden met honderd
miljoen hectare uitbreiden tot
850 miljoen hectare. Het groot
ste reservoir aan vruchtbare
landbouwgrond is te \inden in
Latijns-Amerika en in Afrika be
zuiden de Sahara. In het Mid
den-Oosten en Zuid-Azië zijn
nauwelijks nog terreinen die tot
landbouwgronden zijn te ont
wikkelen, aldus de FAO.
Dat zegt de FAO, de VN-wereld
voedselorganisatie, in haar gis
teren verschenen rapport
'Landbouw tot 2010'. Vooral
dankzij de voorziene afname
van de bevolkingsgroei zal het
aantal ondervoede mensen da
len van achthonderd miljoen nu
dalen naar 650 miljoen.
Wereldwijd is per hoofd van
de bevolking nu achttien pro
cent meer voedsel beschikbaar
dan dertig jaar geleden. „De
wereld als geheel heeft vooruit
gang geboekt naar een verbeter
de voedselsituatie", benadrukte
de aftredende FAO-directeur
Saouma, maar in veel landen
GALVESTON fc-AP
Een rechtbank in Texas heeft
een 19-jarige skinhead veroor
deeld tot veertig jaar cel plus
een boete van vijfduizend dollar
wegens medeplichtigheid aan
de moord op een zwarte man.
In maart werd de skinhead
door een volledig blanke jury
veroordeeld tot vijf jaar en tien
jaar voorwaardelijk. De rechter
zag zich echter gedwongen de
straf van vijf jaar te laten vallen,
omdat de combinatie van een
gevangenisstraf met een voor
waardelijke straf in Texas niet is
toegestaan.
Protesten tegen de lichte
straf, waaronder een demon
stratie van tienduizend mensen,
brachten justitie ertoe opnieuw
een aanklacht tegen de jonge
man in te dienen, dit keer we
gens medeplichtigheid aan
moord.
Donald Thomas, een zwarte
magazijnmedewerker uit Ar
lingtofi, werd in juni 1991 dood
geschoten vanuit een rijdende
auto waarin de verdachte en
nog twee jongens zaten. De
twee anderen zijn veroordeeld
tot gevangenisstraffen van vijf
tien en eveneens veertig jaar.
De drie waren volgens de open
bare aanklagers lid van een be
weging van neo-nazi's en pre
dikten geweld tegen minderhe
den.
Pakistan moet vandaag een
nieuwe president krijgen als
opvolger van de in het voorjaar
afgetreden Ghulam Ishaq.
Voor premier Benazir Bhutto
staat er veel op het spel wan
neer het federale parlement en
de vier provinciale assemblées
hun stem uitbrengen. Tegen
over het leger en de president
is de positie van de premier in
de Pakistaanse politiek zwak.
Of Bhutto daadwerkelijk zal
kunnen regeren hangt af van
de vraag of 'haar' kandidaat
minister Farouk Leghari (bui
tenlandse zaken), wordt geko
zen.
De president heeft volgens de
Pakistaanse grondwet van 1985
ruime bevoegdheden. Zo be
noemt hij de leden van het
Hooggerechtshof en de chefs
van staven. Ook is hij opperbe
velhebber van het leger. De pre
sident heeft tevens de macht
om wanneer hij dat wenst een
kabinet naar huis te sturen. De
ze macht baseert de president
op het achtste amendement
van de grondwet. Zowel Benazir
Bhutto als haar rivaal Nawaz
Sharif zijn beiden op grond van
dit amendement door president
Ghulam Ishaq ontslagen.
Bhutto werd in 1990 onthe
ven van haar functie omdar
haar regering in strijd met de
grondwet zou hebben gehan
deld. Haar rivaal die nu in de
oppositie zit overkwam in april
van dit jaar het zelfde.
Bhutto heeft er nooit een ge
heim van gemaakt dat ze dit
amendement het liefst wil
schrappen. Maar daarvoor heeft
ze een tweederde meerderheid
nodig in het federale parlement.
Om het gewraakte artikel te
schrappen moet ze kunnen re
kenen op de steun van onaf
hankelijke partijen en van haar
rivaal Sharif. Deze heeft tot nu
toe weinig belangstelling ge
toond dit machtige wapen uit
handen te geven.
Sharif hoopt dat de door hem
gesteunde Wassim Sajjad die
sinds april optreedt als interim-
presidertt wordt gekozen tot
president, deze Bhutto zo snel
mogelijk weer zal ontslaan. Dan
maakt Sharif weer een goede
kans om premier te worden.
Bhutto heeft de steun van
tenminste 50 onafhankelijke
parlementsleden of leden van
kleine partijen nodig wil Leghari
president kunnen worden.
Maar ook Sharif doet alle moei
te om de steun van deze volks
vertegenwoordigers voor zijn
kandidaat te winnen.
De kans is groot dat er een
patstelling ontstaat tussen
Bhutto's Pakistaanse Volkspartij
(PPP) en Sharifs Islamitische
Democratische Alliantie (IDA).
Daarom wordt er in Islamabad
rekening mee gehouden dat het
leger zal bemiddelen en een ei
gen kandidaat naar voren
schuift die beider instemming
heeft. In dit verband wordt de
naam genoemd van Asghar
Khan, voormalig chef van de
luchtmacht.
De belangen van het leger bij
de benoeming van de president
zijn groot. Mocht Asghar Khan
president worden dan hebben
de politici opnieuw een kans
voorbij laten gaan om de mili
tairen buiten de politiek te hou
den. Door het onderling gekib
bel van de politici is het leger
sinds de onafhankelijkheid in
1947 twintig jaar lang aan de
macht geweest, bijna net zo
lang als de burgers.
'Meisje leed
onnodig door
zevenvoudige
tranplantatie'
PITTSBURGH ,.AP
De zevenvoudige orgaantrans
plantatie die de donderdag
overleden Britse kleuter Laura
Davies in september in de Ver
enigde Staten onderging, heeft
haar lijden alleen maar ver
lengd. De belangrijkste behan
delende arts, Tzakis, erkende
gisteren dat de kritiek dat het
kind onnodig pijn had geleden,
terecht was. Het vijfjarige
meisje onderging vorig jaar
een dubbele orgaantransplan
tatie, die grotendeels werd be
taald door de Saudische ko
ning Fahd.
Op 16 september kreeg het
meisje in een vijftien uur du
rende operatie opnieuw een
nieuwe lever en dunne darm,
een nieuwe maag, dikke darm
en alvleesklier en twee nieuwe
nieren. Vorig jaar werden
reeds de lever en de dunne
darm van het meisje getrans
planteerd. Laura Davies had
een aangeboren afwijking
waardoor haar lichaam niet
voldoende voedsel kon opne
men om in leven te blijven.
Zwevende kiezer velt oordeel over '51ste staat'
correspondent
Alle Amerikaanse presidenten, of zij nu
Democraat of Republikein waren, hebben
de laatste decennia verklaard het recht
van de 3,5 miljoen inwoners van Puerto
Rico op zelfbeschikking te zullen respecte
ren. Als Bill Clinton en het Amerikaanse
Congres dat ook doen, is het niet uitgeslo
ten dat de VS over enkele jaren met een
51ste staat worden uitgebreid. Alaska (49)
en Hawaii (50) zijn de laatste twee staten
die als staat in de VS zijn opgenomen.
Ruim twee miljoen kiesgerechtigde Puer-
toricanen spreken zich morgen in een re
ferendum uit over hun staatkundige toe
komst. Nooit eerder is het aantal voor
standers van formele aansluiting van het
Caribische eiland bij de VS zo groot ge
weest. Veertig procent zou van Puerto Ri
co een echte Amerikaanse staat willen
maken; ongeveer evenveel ménsen willen
de huidige status handhaven.
Puerto Rico vormt sinds 1952 een 'geme
nebest' met de VS. Dat geeft de eilandbe
woners deels dezelfde rechten als de Ame
rikanen. Zij hebben het Amerikaanse
staatsburgerschap, maar een beperkt
stemrecht en geen volwaardige vertegen
woordigers in het Amerikaanse Congres.
Maar de Puertoricanen hoeven geen fede
rale belastingen te betalen en krijgen veel
financiële steun uit Washington.
Het eiland kwam in 1898 na de Spaans-
Amerikaanse oorlog in handen van de VS,
die het daarna als een kolonie behandel
den. Pas na de Tweede Wereldoorlog kre
gen de Puertoricanen zeggenschap over
hun eigen lot. Referenda over staatsvorm
zijn vaker gehouden. De laatste keer in
1967, maar toen koos twee derde van de
kiezers voof handhaving van de gemene
best-status.
Voorstanders van aansluiting bij de VS
kregen nieuwe moed toen eind vorig jaar
hun leider Pedro Roselló tot gouverneur
van Puerto Rico werd gekozen. Roselló
schreef daarna meteen een volksraadple
ging uit. Die is overigens niet beslissend.
Niet de Puertoricanen. maar het Ameri
kaanse Congres beslist immers over uit
breiding van de VS.
De tegenstanders, onder leiding van sena
tor Miguel Hernandez Agosto, vrezen dat
de Puertoricanen als staat van de VS hun
identiteit moeten opgeven; jiun taal
(Spaans is nu nog de officiële taal), hun
volkslied en hun sportcultuur. Bovendien
zullen de inwoners van het eiland als
Amerikanen gewone belastingen moeten
betalen. Nu dragen zij slechts een schijn
tje aan de eilandregering af.
Als het Nafta-vrijhandclsverdrag tussen de
VS, Mexico en Canada een feit wordt, zul
len de Puertoricanen bovendien niet meer
de enigen zijn die speciale handelsvoorde
len met de VS genieten. Tientallen grote
Amerikaanse ondernemingen hebben ves
tigingen op het eiland, waar de lonen lager
zijn dan in de VS. Bovendien blijft hun in
Puerto Rico gemaakte winst in de VS
goeddeels onbelast.
Als Puerto Rico een staat wordt, vervalt
dat en wordt het eiland een stuk minder
aantrekkelijk voor investeerders. Ook in
het Congres staat men niet te trappelen.
Er zullen miljarden dollars naar het eiland
moeten. Hoewel Puerto Rico het rijkste
land van Latijns-Amerika is, telt het bijna
twintig procent werklozen.
Veertig jaar gemenebest-status hebben de
economische kloof met de VS niet gedicht.
In het Congres vreest men bovendien dat
het opnemen van Puerto Rico als 51ste
staat de inwoners van het District of Co
lumbiahet district met en rond de fe
derale hoofdstad Washington aanmoe
digt in hun streven van DC ook een echte
staat te maken.
Er is in Puerto Rico ook een onafhankelijk
heidsbeweging van mensen die zich totaal
van de VS willen losmaken. Hun leider,
senator Rubén Berrios Martinez, noemt
Puerto Rico „de enige overgebleven kolo
nie met meer dan een miljoen mensen".
Maar hij zal bij het referendum van mor
gen slechts enkele procenten krijgen. Alles
zal afhangen van de ongeveer vijftien pro
cent van de Puertoricanen die hun stem
nog niet hebben bepaald.
zagreb - Een uit Bosnië gevlucht moslim
meisje bidt met haar ouders in de moskee
van de Kroatische hoofstad Zagreb. Sinds
het begin van de oorlog in Bosnië is het
moskeebezoek sterk toegenomen en dra
gen veel meer moslimvrouwen de traditio
nele sluier, de chador. In Sarajevo sprak gis
teren de Kroatische minister van buiten
landse zaken Granic met de Bosnische pre
mier Haris Silajdzic. Na afloop stelden ze
een 'krachtige poging' in het vooruitzicht
om vrede te bereiken. Ook riepen ze de
NAVO en de EG op om indien nodig ge
weld te gebruiken om de aanvoerroutes
voor humanitaire hulp open te houden. En
kele van deze routes worden geblokkeerd
door Bosnische Kroaten.
FOTO I.EPA ANTON!A BAT
Bonn verscherpt controle op bloedplasma
Het Duitse dagblad Süddeut-
sche Zeitung heeft bloed van
Bosnische vrouwen gebruikt
om de voorpagina van zijn
weekeinde-katern te drukken.
Daarmee wil de krant de aan
dacht vestigen op de wreedhe
den die in Bosnië worden be
gaan.
Acht vluchtelingen hebben
gezamenlijk een halve liter
bloed afgestaan die vermengd
is met drukinkt. Daarmee is
een tekstregel gedrukt op de
voorpagina van het weekend
magazine van de krant, dat
volgende week als bijlage ver
schijnt.
De Amerikaanse artieste Jen
ny Holzer, die de opmaak van
het blad verzorgt, wil het lijden
van de vrouwen in Bosnië on
der de aandacht brengen, en
met name de systematische
verkrachtingen. „Ik wil net zo
schokkend zijn als het pro
bleem zelf schokkend is", zei
ze.
Het Duitse Rode Kruis is fel
uitgevaren tegen het project en
noemt het „absurd en walge
lijk". In Duitsland is net paniek
ontstaan rond met AIDS be
smet bloed. De krant legt er
echter de nadruk op dat het
bloed met geen enkel virus is
besmet.
ingang van volgend jaar voordat
zij bloed geven op AIDS getest
en vervolgens na vier maanden
nog een keer, omdat het enige
tijd duurt voordat het lichaam
afweerstoffen begint aan te ma
ken tegen het HIV-virus. In de
tussenliggende periode wordt
hun afgegeven bloed bewaard.
Vanaf 1 januari zullen boven
dien steekproefsgewijs zakjes
gebruiksklaar bloed worden ge
test voordat zij de laboratoria
verlaten.
Seehofer deed gisteren ook
van zich spreken door artsen uit
te dagen zichzelf te behandelen
met mogelijk AIDS-besmet
bloed. Het was een reactie op
de beschuldiging van Duitse
artsenorganisaties dat hij de
huidige AIDS-hysterie gebruikt
voor politieke doeleinden. See
hofer haalde op zijn beurt fel uit
naar artsen, die volgens hem
niet genoeg hebben gedaan om
te zorgen dat in en uit Duitsland
verspreid bloed voldoende ge
test was. „Volgens mij zou de
federale bond van artsen voor
uit moeten lopen om een einde
te maken aan de crisis, maar in
feite hobbelen ze achter de fei
ten aan. Ik ben er zeker van dat
zij die praten over show en pa
niek, zichzelf niet zouden laten
behandelen met verdacht
bloed."
saas fee In het bekende Zwitserse wintersportoord
Saas Fee ligt al zoveel sneeuw, dat er in de afgelopen
weken een sneeuwman van maar liefst 27,46 meter
hoog is gemaakt. De sneeuwreus weegt ongeveer
achthonderdduizend kilo. Het zal niemand verbazen
dat het gevaarte, dat hier wordt 'bedwongen' door
twee alpinisten, een plaatsje heeft veroverd in het
Guinnes Book of Records.
FOTO «oREUTER ft, GERMAN ESCHER
Het bloedschandaal in Duits
land breidt zich nog altijd uit.
Gisteren maakten de autoritei
ten bekend dat zeker vijftig ba
by's in Beierse ziekenhuizen
bloed toegediend hebben ge
kregen dat afkomstig was- van
de bij het schandaal betrokken
leveranciers.
Om herhaling van de fatale
wanpraktijk te voorkomen heeft
de Duitse regering de controle
op bloedprodukten verscherpt.
„Elke afzonderlijke stap in het
gebruik van bloed en bloedpro
dukten moet onderworpen zijn
aan strikt toezicht, van het mo
ment dat de donor het bloed
geeft tot de behandeling van
patiënten", aldus minister van
volksgezondheid Seehofer.
Bloeddonoren worden met
t
KANTOORUNITS
VERKOOP/VERHUUR