'En daar woont Vader Abraham'
Per brandweerwagen op
weg naar de bevalling
Enzo Mion verlangt naar pannekoeken
na beenmergtransplantatie in het AZL
Het Gesprek van de Dag
De Wijsheid Komt Nooit
DVZ Grasshoppers, zet 'm op!
Y\chz
Burenruzie
1 ZATERDAG 13 NOVEMBER 1993
De bus in vooreen 'Winterverrassingstocht'
Waar de kapper ooit haar haren
knipte, zetelt nu een makelaar,
j Waar zij ooit als kleuter woon
de, staat helaas geen huisje
meer. Als de bus van Beuk 's
ochtends tegen achten tijdens
een Winterverrassingstocht
langzaam over het Wassenaarse
deel van de Rijksstraatweg rolt,
valt Wietske Koekebakker van
de ene verbazing in de andere.
,,En daar zat vroeger de slager
die me een keer achterna zat.
Ach ja, ik was nog een kind." Of
hij varkenspootjes had, vroeg
het kind aan de vleeshandelaar.
Op diens bevestigende ant
woord reageerde de kleuter
toen met een brutaal 'dat zal
dan wel rot lopen'. De vertelster
glimlacht. Door de regenslierten
op de ramen heen ziet ze beel
den uit haar Wassenaarse jeugd.
„Maar ik zou hier nooit meer
willen wonen", zegt ze plotse
ling - alsof ze schrikt. „Die arro
gantie. Die kou we kak."
Koekebakker, inmiddels bejaard
'en tevreden' inwoonster van
Katwijk, blikt vanaf dat moment
weer anders de wereld in. De
melancholie heeft plaats ge
maakt voor nieuwsgierigheid.
En daar was het ook allemaal
om begonnen. Daarom heeft ze
zich toch ingeschreven voor de
'Winterverrassingstocht' van
Beek? Een busreis met onbe
kende bestemming. „Maar waar
we naar toe gaan, maakt niet
uit", orakelt haar Noordwijkse
vriendin Maartje Hoek, ook 65-
plus. „Bij Beuk is alles altijd
piekfijn verzorgd.
Beiden zijn ze ervaren busreizi
gers. Zo'n vijf, zes keer per jaar
trekken ze er op uit. Langs stad
en dorp, door bos en hei. Keu
len, Brugge, Düsseldorf. Mün-
ster, het Rijk van Nijmegen-
...waar zijn ze nou niet geweest?
En nu dan de verrassingstocht.
Koffie, gebak, een winterse
maaltijd en bingo zijn bij de
prijs van 59,50 inbegrepen.
De route van de bus voert in
eerste instantie via Noordwijk,
Katwijk, Leiden en Wassenaar
naar Den Haag, waar nog meer
deelnemers staan te wachten.
Elf bejaarde vrouwen bij winkel
centrum Babyion, een oudere
man aan de Rijswijkseweg. Alle
maal staan ze te trappelen van
ongeduld.
De man blijkt de beleefde Mar
tin Hof te zijn („zegt u maar
Martin, meneer"), voor halve
dagen werkzaam bij de plant
soenendienst („vanwege mijn
rug"), binnenkort vutter („lek
ker vrij") en fervent busreiziger
(„een keer per maand, ik ben
nu eenmaal een flierefluiter die
er graag op uit trekt").
We stoppen voor een kopje kof
fie bij een wegrestaurant in De
Meern. Dat hadden de meesten
wel verwacht. „Daar zijn we
vaak geweest. Goede koffie, me
neer. Lekker gebak."
Na het bakkie leut kan het spel
letje van chauffeur Henk begin
nen. De bus rijdt richting Den
Bosch, neemt de afslag Vianen-
/Lexmond, rijdt door Lexmond,
neemt dan de weg richting Gor-
kum, dan ineens door Meer
kerk, Arkel en Leerdam. „Tsja,
waar gaan we naar toe", lacht
Henk. Of: „Zou ik de weg kwijt
zijn?". Of: „Daar is het glasmu
seum. We gaan daar niet naar
binnen. Dat is de verrassing."
Dan gaan we richting Breda, om
uiteindelijk iets na het middag
uur te eindigen bij De Harmo
nie in Ulvenhout, voor de be
loofde winterse maaltijd. Huts
pot en stamppot boerenkool.
Louter genietende gezichten.
„Een applausje voor de kok",
roept Wietske Koekebakker na
de laatste hap.
Uitbuiken is er niet bij, we moe
ten meteen de bus in voor een
rondrit in de omgeving. Het
Mastbos, ziekenhuis De Klok-
kenberg, een cafeetje waar de
grens met België doorheen
loopt. Even de grens over naar
Meerle. En niet te vergeten: de
huizen van beroemdheden.
„Hier woont onze vader
Abraham, of Pjèrken zoals wij
hem noemen." „En in dat klei
ne huis woont Edje Nijpels. Die
sukkelaar. Zijn vriendin heeft
hem net verlaten."
Nog snel een paar rondjes bin
go in De Harmonie en dan weer
de bus in naar De Meern, waar
sommige deelnemers zullen
overstappen. Het is al na vijven
als daarvandaan de reizigers uit
de Leidse regio naar huis rijden,
met Henk als chauffeur. De
deelnemers zijn voldaan. Zeer
voldaan. .„Het was grandioos",
zegt Wietske Koekebakker. „Wat
was het mooi", zegt Maartje
Hoek. „Het was schitterend",
zegt Martin Hof.
Overigens, hoe gaan we naar
huis? „Over de weg", zegt Henk.
Nee, even serieus. „Dat zeg ik
niet, het is toch een verrassings
tocht?" Nee, even serieus. „Via
Uithoorn, Aalsmeer, Hoofd
dorp, Noordwijk, Katwijk, Lei
den en Den Haag."
Leuke chauffeur die Henk, vin
den Maartje en Wietske. „Weet
ik", zegt Martin Hof. „Ik heb
hem al een paar keer meege
maakt. Ook daarom ga ik graag
mee." De dames knikken be
grijpend.
HERMAN JOUSTRA
Martin Hof, Maartje Hoek en Wietske Koekebakker op verrassingstocht. „Grandioos, mooi en fantastisch."
foto herman joustra
Je hebt mensen die niet voor het geluk in de wieg zijn gelegd en soms de raarste dingen
meemaken: pechvogels dus. Het Gesprek van Dag bombardeert met een zekere regel
maat een regiogenoot tot 'Pechvogel van de week'.
Het Leidsch Dagblad verrast de uitverkorene met een mooie slagroomtaart van banket-
bakterij Van Dam. Vindt u dat uze'f voor deze eervolle vermelding in aamerking komt,
twijfel dan niet om met ons contact op te nemen. Ook mag u familieleden, vrienden of
burm voor deze prijs nomineren. U kunt bellen tijdens de werkdagen van 8.30 tot
16.3) uur op het nummer 071-356440. Ook kunt u schrijven: Leidsch Dagblad, t.a.v.
Het üesprek van de Dag, Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Die Lollandse regen ook! De
hoogzwangere Mevrouw Li Qiu
Cher had zich nog zo voorge-
norren om haar ogen dicht te
houten terwijl ze op een bran
carddoor de lucht vloog. Door
de ngen keek ze töch en schrok
ze dinig van nachtelijk Leiden.
Een adder hoog boven haar
dikle buik. De begane grond
eenheel stuk lager. En overal
touven.
Braidweerlieden stelden onder-
tus:en haar man C.S. Wang ge-
rus, bekend van restaurant
Shaig Hai aan de Leidse Hoge
Rijidijk. Ze hadden wel vaker
m€t dit bijltje gehakt. Eigenlijk
is »'n ladderwagen met spin dè
opossing wanneer je niet meer
mig lopen en je trappenhuis te
snal is om een brancard recht
onlaag te krijgen, legden de
spiitgasten uit.
Maar voor mevrouw Li Qiu, net
e(n jaar in ons land, was alles
vieemd en angstig in de nacht
vin 10 november. Al die wagens
ork van brandweer, politie en
zëkenvervoer, daar voor flat èn
restaurant aan de Hoge Rijndijk!
En hoe zat dat nu met haar
kindje, dat al tien maanden in
haar buik zat? Een paar dagen
tevoren hadden doktoren ge
constateerd dat het in stuitlig-
ging lag: handjes beneden en
hoofdje naar boven.
In China zetten doktoren op
zo'n moment een keizersnee,
de Nederlandse dokter wilde
dat voorkomen. Geen wonder
dat haar man druk telefoneerde
met zijn zus, die dokter is in
China. Gelukkig ging het goed...
Dertien uur na het avontuur op
de brancard, kondigde Chen
Chien luidkeels zijn komst aan
in het Leiderdorpse Rijnlandzie
kenhuis St. Elisabeth. Zónder
keizersnee kwam hij ter wereld,
3 kilo en 34 gram zwaar.
Twee dagen later wordt de baby
nog immer goed geobserveerd,
maar volgens gyneacolooog J.P.
de Leeuw maakt de kleine het
goed. Het is ook een goed zie
kenhuis, zegt de vader. Hoewel
hij al 18 jaar hier is, is zijn Ne
derlands nog steeds wat be
perkt. In zijn restaurant, dat hij
in 1979 opende, werkte hij voor
al achter de schermen.
„Het is een goed restaurant",
zeggen de doktoren. Het doet
Wang stralen èn ineenkrimpen.
Zijn vrouw werkte er ook en
moest thuis en in de zaak altijd
lachen, vertelt hij. „Hier niet. Ze
heeft pijn", meldt hij in de ver
loskamer van het ziekenhuis.
Het is ook niet zo makkelijk om
van pechvogel in geluksvogel te
veranderen.
Waar andere 'kraamvrouwen'
flink in de bloemetjes zijn gezet,
is het nachtkastje van mevrouw
Li Qiu bijna maagdelijk:
„Chinezen komen eerst kijken.
Pas als een kind een maand oud
is, komen ze met cadeaus. De
een neemt een jas mee, de an
der een schoen of een broek",
legt de vader uit.
PAUL VAN DER KOOU
Li Qiu Chen en haar man C.S. Wang: „Chinezen komen eerst kijken. Pas als een kind een maand oud is, ko
men ze met cadeau's. foto jan holvast
Theo Bakker
Nou, waar-gaat het gesprek van de dag in Leiden dan over? In
de bejaardenoorden bijvoorbeeld? Over koude aardappelen,
notabene. De senioren voelen zich het leven uitgepest als de
plannen van verkeerswethouder Walenkamp worden uitge
voerd. Luister lieve Heer. vijfenzestig en ouder is bang voor te
koude aardappelen.
Je verwacht dat een opa of oma tegen een kleinzoon die
klaagt over te koude aardappelen zegt: 'Als je de oorlog had
meegemaakt, had je wel anders gepiept.' Hoe kun je de hon
gerwinter meegemaakt hebben en bang zijn dat Walenkamp
de auto weert uit het centrum? Omdat Tafeltje-Dekje dan de
aardappelen niet meer dampend op uitgerekend jouw bord
krijgt. Omdat jouw tehuis natuurlijk net binnen de autoluwe
zone ligt. Zul je net zien.
Ergens hoop je, bid je, smeek je, dat de mensheid wat op
schiet. Dat de wijsheid met de jaren komt. Dat dat dagelijkse
gevecht met jezelf om wat je doet, maar eigenlijk zou moeten
doen, met de valse schijn der dingen, met het nog iets willen
bereiken zonder te weten wat, dat al die dingen op de lange
termijn een beetje mooier mens van je maken. Je droomt van
een seniorenraad die het land bestuurt, de stad bestuurt.
Maar wat zeggen de senioren van Leiden: 'De auto moet niet
de stad uit, maar de fietsen.' Nee, hé. Ergens moet er toch een
moment zijn, dat we ophouden met ongegeneerd in ons ei
gen voordeel te denken. Dat een grootvader van in de zevep-
tig naar zijn kleinkind kijkt en de nele vervuiling van de aarde
vervloekt en dat -ie zich met tranen in de ogen zorgen maakt
over de toekomst van die kleine bij hem op schoot en dat het
hem een rotzorg zal zijn of -ie zijn bintjes met of zonder bla
zen naar binnen kan gooien.
We schieten niet op, niks, dat is de eindeloos moedeloos
stemmende waarheid die spreekt uit de opmerkingen die de
ze week in de I>eidse raadszaal door de ouden van dagen wer
den gemaakt. Het is en blijft 'ikke ikke en rest ken stildce'. Li
chamen worden ouder, worden lelijk. Want het wegrotten be
gint al bij leven. Maar daar zou een mooie gelouterde geest
tegenover moeten staan. Dat je er achter bent, dat bezit en
consumptie en vreten en zuipen en dik worden en het aan ie
hart krijgen niet gelukkiger maken. Dat je als senior ëen gids
functie in de samenleving zou hebben. Maar dat je nooit,
nooit begint over je angst voor te koude aardappelen.
Niet de fiets, maar de bejaarden de stad uit, concludeer ik.
Maar hoe oud ben ik zelf? En hoeveel til opgeschoten? In mijn
rats zit ik, omdat mijn vloer verkeerd geschuurd is. Goeie gids
zou ik zijn. 'Zorg ervoor jongen, dat in je hele leven altijd je
vloer goed wordt geschuurd.' En hoe oud bent u eigenlijk.
Maakt niet uit. Niemand schiet op. Die oude meneer met zijn
koude aardappelen-angst sprak voor alle leeftijden.
Maanden lag hij geïsoleerd in
een steriele tent, bij te komen
vaneen ingrijpende beenmerg
transplantatie mèt chemokuur.
Gisteren stonden er opeens een
clown en een radioreporter voor
zijnneus in het Academisch
Ziekenhuis Leiden (AZL). „Je
mag naar huis", zei de clown.
„Er wat ga je de daar het eerste
dom?", vroeg de vrouw met de
microfoon. „Eten", antwoordde
de 1-jarige Enzo Mion. Want na
al cat bacterie-arme voedsel,
wille hij wel eens wat anders.
,,V\ht dan?", wilde de journaliste
var VARA's 'Steen en Been-
shew' weten. „Dat moet ik aan
min moeder vragen", zei de
kleuter uit Bergen op Zoom ver
legen. „Pannekoeken", fluister-
dehij wat later, toen de grote
mfcrofoon weg was.
Enverder had hij vooral oog
venr de clown, die allerlei bees
ten van ballonnen maakte. Ei
genlijk hadden de ouders om
Bessie en Adriaan gevraagd.
„Maar die vroegen geld en vie
len daarom af zegt de clown
die wèl kwam, de Haagse Anto-
nie Zuyderwijk. Beter bekend
alsToniko.
Hij vond de ruimte 'heel scien-
ce-fictionachtig' met 'drie isola
tietenten als een soort aquari
ums'. „De kinderen zaten met
kale hoofdjes in doorzichtige
tenten en eigenlijk mocht je ze
niet aanraken", kijkt hij terug.
Omdat Enzo naar huis mocht,
kreeg hij wèl een lekkere knuf
fel. En dat werkte: „Het was een
beetje een zielig hoopje mens
en voor hetzelfde geld gaat hij
op zo'n moment huilen. Maar
gelukkig heeft hij echt zitten
schateren."
De ouders vertelden ondertus
sen hoe ze, vanaf half septem
ber, in het Leidse Ronald Mc-
Donaldhuis hadden gezeten.
Enzo werd toen opgenomen in
het AZL omdat het beenmerg in
zijn lichaam opeens geen rode
en witte bloedlichaampjes en
bloedplaatjes meer aanmaakte.
Hij had nieuw beenmerg nodig.
Een naarstige zoektocht naar
een beenmergdonor begon.
Het werd zijn 2-jarige zusje, bij
wie wat beenmerg uit haar bek
ken werd gezogen. Bij Enzo
werd het beenmerg begin okto
ber via een slangetje in zijn
bloedbaan gespoten. Het grote
wachten kon beginnen. En 23
spannende dagen later kwam
het goede nieuws: het been
merg was 'aangeslagen'. Het
had niet veel langer moeten du
ren, vertelt de opgeluchte vader:
„De bloedlichaampjes gaan
zo'n 120 dagen mee en half juli
maakten bloedprikken al duide
lijk dat het niet goed zat. Enzo
had toen zijn hand gekneusd en
de dokter ontdekte dat hij een
uitzonderlijk lage bloedspiegel
had."
Volgens AZL-woordvoerder D.
Ketting lukt 70 procent van de
beenmergtransplantaties bij
kinderen, maar is het wel nodig
om de patiënten voor en na de
ingreep apart te houden: „Hun
afweersysteem werkt dan na
melijk niet of heel slecht. En als
je niet uitkijkt, worden ze al
doodziek van een simpele ver
koudheid."
De isolatietent heet een flow en
staat in een ruimte met nog
twee doorzichtige tenten, stuk
voor stuk voorzien van bed, tv
en speelgoedhoek. In de flow
heerst zo'n overdruk dat er geen
lucht vanuit de omgeving naar
binnen komt. De mensen die er
binnenkomen - familieleden,
doktoren en onderwijzers - heb
ben steriele pakken aan, com
pleet met monddoekje, petje en
dergelijke.Als je eruit mag, is
dat dus echt fantastisch. Zeker
als je, zoals Enzo, hoort dat het
er goed uiziet", zegt de woord-
voerder van het ziekenhuis.
Vader Rob kan zijn geluk inder
daad niet op: „We moeten wel
weer aan elkaar wennen, heb
ben 120 dagen in spanning ge
zeten. In het Rotterdamse
Sophia-kinderziekenhuis, waar
Enzo van juli tot september
heeft gelegen, hadden doktoren
er ons er al op voorbereid dat
we onze jongen zouden verlie
zen. Na de pannekoeken gaan
we er ook eerst even op uit. Het
bos in of zo."
PAUL VAN DER KOOU»
De competitie om het landelijk kampioenschap basketbal voor dames is
in volle gang! Vanavond bindt topteam Dames Eén van DVZ Grasshoppers
de strijd aan met landskampioen Texim Tonego voor een plaats op de
ranglijst in de Eredivisie. Beide teams zijn geduchte tegenstanders, dus
het belooft een zeer spannende strijd te worden.
DVZ Grasshoppers, zet 'm op!
Kom kijken naar spannend basketbal!
Eredivisie Dames, zaterdag 13 november,
19.30 uur, sporthal Cleyn Duijn,
Stadhoudersdreef 1. Katwijk:
DVZ Grasshoppers vs. Texim Tonego.
DVZ Grasshoppers verzekert u van top-
basket bal, DVZ Verzekeringen verzekert u
van de ruimste dekking, de laagste premies
en een perfecte service.
Beide verzekeren u van de hoogste score!
jéÊk. it*«nng«n
Jazeker! DVZ verzekert het!
Buurman A wil dat buur
man B zijn struik weg
snoeit boven de brand
gang. B beweert echter dat
nij aat niet hoeft te doen
omdat de brandgang zijn
eigendom is. Buurman A
reageert hier verontwaar
digd op en controleert of
de brandgang inderdaad
eigendom van B is. Daarop
blijkt dat de garage van
buurman B voor een deel
is gebouwd op grond van
buurman A en C. Die bu
ren willen dat B ziin garage
tot op de grond aforeekt.
Burenruzie dus. Hele buur
ten kunnen te lijden heb
ben van gezinnen die met
elkaar overhoop liggen. De
ontwikkelingen in de kwes
tie worden veelal bij de
melkboer en bakker uitge
breid bijgehouden. Het Ge
sprek van de Dag wil aan-
aacht besteden aan dit
soort conflicten door beide
partijen in de krant aan het
woord te laten.
Ruzies kunnen worden
aangemeld bij de redactie
van net Gesprek van de
Dag. Postbus 54,230G AB
Leiden of telefonisch van
9.00 tot 16.00 uur, 071-
356440.