Economie Beurs
Britten leven in communicatie-luilekkerland
Machtsgreep Blokkeij
op speelgoedmarkt
Euro Disney in doodsnood
DONDERDAG 11 NOVEMBER 1993
ECONOMISCH KORT
DE SCANDINAVISCHE lucht
vaartmaatschappij SAS heeft in
de eerste negen maanden van
dit jaar een verlies geleden van
260 miljoen. Dit tegen de
winst van 144 miljoen die de
maatschappij, eigendom van de
overheden in Zweden, Dene
marken en Noorwegen, in de
eerste negen maanden van vo
rig jaar boekte. SAS is een van
de partners in het Alcazar-pro-
ject, dat maar niet van de grond
wil komen. In dat project zitten
verder KLM, Swissair en
Austrian Airlines.
HET DUITSE concern Veba
(energie, chemie en handel)
heeft in de eerste negen maan
den van dit jaar zijn winst zien
dalen met veetjien procent tot
453 miljoen mark. De omzet
groeide met 0,7 procent tot 49,6
miljoen mark. Al eerder liet Ve
ba weten een besparing te wil
len bereiken van 1,2 miljard
mark via het doorstrepen van
10.000 banen.
VOLKSWAGEN, de grootste
autoproducent in Europa, is
nog lang niet uit de problemen.
In het derde kwartaal van dit
jaar was er weliswaar een be
scheiden winst van 70 miljoen
mark, maar de eerste negen
maanden laten een negatief re
sultaat zien van maar liefst 1,53
miljard mark (ruim 1,7 mil
jard) tegen een nettowinst van
549 miljoen mark in dezelfde
periode van 1992.
DE PRODUCENTENPRIJZEN
in de VS zijn in oktober onver
wacht gedaald met 0,2 procent.
Er was gerekend op een stijging
met 0,2 procent, net als in sep
tember. In de autosector gingen
de prijzen met 3,9 procent naar
beneden. Zonder de sterk wis
selende prijzen van energie en
voedsel bedroeg de daling ten
opzichte van september een
half procent.
DE OMZET in de Westduitse
detailhandel is in september 1,8
procent kleiner geweest dan in
dezelfde maand van vorig jaar.
Ten opzichte van augustus ver
minderde de omzet met 0,6
procent, zo blijkt uit voorlopige
gegevens van het Duitse bureau
voor de statistiek.
DE AMERIKAANSE luchtvaart
maatschappij AMR Eagle heeft
opties op de aankoop van 20
vliegtuigen van het type ATR 72
omgezet in definitieve orders.
Het gaat om tweemotorige toe
stellen voor regionaal verkeer
die worden gebouwd door het
Frans-Italiaanse consortium
ATR. De order heeft een waarde
van 485 miljoen.
AEG, onderdeel van het Duitse
concern Daimler-Benz, gaat een
fabriek in Berlijn sluiten in het
kader van een hersturcturering
van de divisie spoorwegtech
niek. Volgend jaar vervallen in
deze sector 830 arbeidsplaatsen
en in 1995 nog
maakt. En nu al kunnen onze klanten 'pay-
channels' (betaal-TV, red.) ontvangen zon
der eerst decoders te installeren; ze betalen
gewoon maandelijks voor wat ze hebben
gezien."
Bij 'video-on-demand' kan de klant zo'n
drieduizend titels van films op zijn scherm
oproepen (de informatiestroom komt zijn
huis binnen) en met de afstandsbediening
aangeven welke film hij wil zien (de infor
matiestroom gaat van zijn huis naar de ka
belmaatschappij). Vervolgens wordt de film
uitgezonden, en de klant vindt de prijs
daarvoor terug op zijn nota.
Twee zaken hebben de Britse sprong
voorwaarts mogelijk gemaakt. De eerste is
een uiterst liberale wetgeving, die het PTT-
monopolie heeft gebroken, de tweede is dat
bekabeling veel later is begonnen dan el
ders in Europa, waardoor de allermodernste
technologieën kunnen worden gebruikt.
De kabelmaatschappijen gebruiken een
zogeheten 'fibre optic'-kabel met een capa
citeit voor het doorgeven van data die
250.000 keer zo groot is als die van de ge
wone, koperen telefoonkabel. Essentieel is
echter vooral de 'architectuur' van het ka
belnetwerk.
Dit netwerk is gebouwd rond het hoofd
station, waar de kabelmaatschappij met be
hulp van satellietschotels de televisiesigna
len opvangt. Vanuit dit hoofdstation gaan
de televisiesignalen naar wijkstations en
daarvandaan gaan beeld en geluid vervol
gens verder. Voor de communicatie tussen
de stations worden 'fibre opüc'-kabels ge
bruikt met een vermogen van een miljard
hertz.
In het wijkstation, dat maximaal 85.000
huizen bedient, wordt de kabel gesplitst in
een aantal dunnere kabels die naar onder
grondse knooppunten gaan. Elk knooppu
bedient weer 2.000 huizen, maar vanaf h:
wordt de 'fibre optic'-kabel vervangen door
CORRESPONDENT
ABN AMRO-topman Lion baarde vorige
week opzien met de tijding dat zijn bank
„enkele miljarden guldens" wil investeren
in een tweede telefoonnet. Hij is inmiddels
teruggesloten, maar er zit wel degelijk toe
komst in zo'n tweede net. Neem het Vere
nigd Koninkrijk, dat al drie telefoonnetten
kent. Een bericht uit het telecommunica-
tie-laboratorium van Europa.
Momenteel is nog slechts twee procent van
de Britse huizen bekabeld, maar Engeland
is aan een inhaalmanoevre begonnen. En er
is één verschil met het vasteland: de Britse
kabels zijn superieur. „Als we een huis
bekabelen, bieden we veel meer dan een
groot aantal televisiezenders", zegt Richard
Woollam, directeur-generaal van de Cable
Television Association (het overkoepelende
orgaan van de kabelmaatschappijen). „Ons
systeem maakt communicatie in beide
richtingen mogelijk. Dat betekent dat de
klant dezelfde kabel kan gebruiken voor bij
voorbeeld telefoongesprekken".
In steden die al grotendeels zijn
bekabeld, is de kabelmaatschappij een ge
duchte concurrent gebleken voor British
Telecom. In Birmingham bijvoorbeeld, 's
lands tweede stad, gebruikt een kwart van
alle bekabelde huishoudens de 'televi-
siekabel' nu als telefoonlijn. De voordelen
zijn evident. De aansluitingskosten zijn
slechts 90 gulden ofwel een kwart van wat
British Telecom rekent. De gesprekken zijn
15 tot 20 procent goedkoper, de huur van
de lijn is 10 procent lager.
Maar dat is volgens Woollam nog maar
een deel van de voordelen. „Vanaf 1996
kunnen we de klant naar verwachting ook
een goedkopere coax-kabel, waaraan niet
zulke hoge eisen hoeven te worden gesteld.
Telefoongesprekken gaarrvia het net van de
kabelmaatschappij naar het wijkstation, en
vandaar naar het grote hoofdstation. Wat er
daarna gebeurt, hangt echter van een aan
tal factoren af.
Het Verenigd Koninkrijk beschikt al over
een tweetal telefoonnetten, dat van British
Telecom (BT) en dat van Mercury. „Voor
wat betreft het traject dat na ons hoofdsta
tion wordt afgelegd, kunnen dus kiezen tus
sen deze twee", zegt Woollam. „En die keu
ze zal worden bepaald door de prijs. Het is
bijvoorbeeld denkbaar dat als u op maan
dagmorgen naar Edinburgh wilt bellen, dat
uw gesprek voor 10 uur 's ochtends via BT
naar Edinburgh gaat, omdat dat voor ons
het goedkoopst is, en na 10 uur via Mercu
ry. En in de toekomst is het zelfs denkbaar
dat het gesprek via ons eigen intercity-net
werk loopt, of via dat van de Britse Spoor
wegen".
Essentieel is de gebruiksvriendelijkheid
van het systeem, benadrukt Woollam. „Wie
nu via Mercury zijn telefoon heeft, beschikt
over een telefoon met een blauwe knop. Als
je over een afstand die groter is dan 50 kilo
meter wilt bellen, moet je die knop indruk
ken. Dan gaat het gesprek via het Mercury-
netwerk, dat goedkoper is op langere af
standen. Als je iemand belt die op minder
dan 50 kilometer.afstand woont, druk je de
blauwe knop niet in. Dan gaat het gesprek
via BT, dat dan goedkoper is. Maar dat sys
teem is natuurlijk veel te gecompliceerd
voor een gewone sterveling. Wie onze tele
foondienst neemt, krijgt gewoon een tele
foon en verder niets. Hij draait een num
mer, en wij zorgen ervoor dat de transmis
sie op de goedkoopst mogelijke manier ge
schiedt".
AMSTERDAM ANP
De banden van het Bijenkorf
concern (KBB) met Blokker via
detaillist Retailnet verdwijnen
naar het zich laat aanzien voor
eind dit jaar. Blokker zal zijn
aandeel van 35 procent in Re
tailnet overdoen aan KBB. die
dan geheel eigenaar wordt van
deze groep. De Retailnet-onder-
delen Marskramer/Familux en
Intertoys gaan naar Blokker.
Door de overneming van Inter
toys krijgt Blokker, dat al de
speelgoedketen Bart Smit con
troleert, een machtspositie op
de speelgoedmarkt. De conce:
tratie vindt plaats na het opki
men van de Amerikaanse spee
goedketenToy 'R' Us.
Retailnet exploiteert naast
huishoudwinkels en de spee
goedzaken die naar Blokker ve|
dwijnen nog tien ketens van dj
tailshandelszaken. Bekend
daarvan zijn Amici en Prénau
(babymode), Bruna (boeken) e
Lampenier. In totaal telt Retai]
net nu 2.800 volledige arbeid
plaatsen. Daarvan hebben e
1.200 betrekking op Marskrj
mer en Intertoys.
Euro Disney verkeert in doodsnood. Europa's grootste pret
park in de Parijse voorstad Marne-la-Vallée maakte gisteren
een verlies van ruim 1,7 miljard gulden bekend over het boek
jaar 1992-'93. Als de Amerikaanse grootaandeelhouder Walt
Disney Company niet met geld komt, is een faillissement niet
uitgesloten.
De jaarcijfers zorgden gisteren voor paniek op de Londense
en Parijse beurzen. In Parijs kelderde de koers van aandelen
Euro Disney met 13 procent tot een dieptepunt van 38 franc.
Kort voor de opening van het pretpark in april 1992 gingen de
aandelen, in 1989 voor 72 franc per stuk uitgegeven, nog voor
het vijfvoudige van de hand. Het pretpark trekt wel genoeg be
zoekers, maar die geven veel minder geld uit dan waarop was
