Tot april 1994 om
auto om te bouwen
Binnenland
Leren lassen
ensioneerde
Vrouw in fopbanen is een must
i Ritzen wil leraren Duits
uit ex-DDR aantrekken
Personeel Carpac wil veto kabinet
Veel chocolademelk drinken om donker kindje te krijgen
Aftrek van kosten voor
kinderopvang beperkt
In psychiatrie is praten
over lesbisch-zijn taboe
iPONDERDAG 11 NOVEMBER 1993
Eis zeven jaar voor handel in XTC
den bosch Wegens het produceren van en de handel in XTC eis
te de procureur-generaal van het Gerechtshof in Den Bosch gis
teren zeven jaar cel tegen een man (40) uit Valkenswaard. De
verdachte zou een van de leiders zijn van een criminele organi
satie die zich sinds 1990 met drugs bezighoudt. Volgens justitie
werkt de organisatie internationaal. Bij invallen in Nederland en
België werden behalve sporen van XTC ook meerdere laborato
ria aangetroffen. In een lab in de Belgische plaats Kinrooi werd
een hoeveelheid grondstoffen aangetroffen ter waarde van dertig
miljoen gulden.
Ontvoerde Belg ontsnapt in Eindhoven
eindhoven Een 40-jarige man uit Antwerpen heeft gisteren in
Eindhoven kans gezien te ontsnappen aan twee mannen die
hem eerder op de dag in zijn woonplaats hadden ontvoerd. De
daders zijn spoorloos, aldus een woordvoerster van de politie.
Het slachtoffer werd 's morgens in zijn woonplaats door twee
onbekende mannen met een mes bedreigd. Ze dwongen hem
met zijn auto naar Nederland te rijden. Op een parkeerplaats
vlakbij het centraal station in Eindhoven werd het slachtoffer be
roofd van zijn horloge, enkele sieraden en zijn papieren. Toen
een van de daders uit de auto stapte, zag de Antwerpenaar kans
te ontsnappen. De tweede dader probeerde het slachtoffer nog
te achterhalen, maar dat mislukte.
Enquête: BVD maakt brieven open
den haag De Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) staat be
kend als een behoudende en slecht controleerbare organisatie.
Daar staat tegenover dat men de BVD wel betrouwbaar vindt.
Dat blijkt uit een imago-onderzoek, dat minister Dales van bin
nenlandse zaken heeft laten verrichten. De minister maakte de
ze uitslag gistermiddag bekend bij de opening van het nieuwe
pand van de BVD in Leidschendam. Opvallend is dat ruim een
vijfde van de ondervraagden denkt dat de BVD het Koninklijk
Huis beschermt. Dat is niet zo. Pikant is ook dat 66 procent van
de ondervraagden denkt dat de BVD zonder toestemming brie
ven openmaakt. Ook dat is volgens het ministerie een fabeltje.
den haag anp
Het verwachte tekort aan bekwame managers
is voor veel bedrijven een motief Qm een actief
vrouwenbeleid te voeren. Emancipatie, maat
schappelijke rechtvaardigheid of sociale ge
lijkheid spelen daarbij geen rol. Dat conclu
deert de Commissie Ontwikkeling Bedrijven
van de SER in een gisteren bekendgemaakt
onderzoek. De SER adviseert de regering ten
het sociaal-economisch beleid.
Aangezien de 'jonge' generatie carrièrevrouwen
vaak voor de combinatie moederschap-baan
kiest, zullen bedrijven vaker met deeltijdbanen
in hogere functies te maken krijgen, zo wordt
geconcludeerd. Bedrijven die hierbij vooroplo
pen, zijn onder meer ABN/AMRO, Nationale
Nederlanden, de Sociale Verzekeringsbank, KBB
(onder meer de Bijenkorf) en hamburgerketen
McDonald's.
De SER-commissie noemt het inzetten van de
talenten van vrouwen een voor de hand liggen
de oplossing om het eigen bedrijf goed op de
toekomst voor te bereiden. „Vrouwen in hogere
functies zijn geen mode. maar een must", zeg
gen de onderzoekers.
Op dit moment is het aantal vrouwen op ho
gere posities nog vrij bescheiden, vooral ook
omdat bedrijven niet goed weten hoe ze
kwaliteiten van vrouwen moeten benutten,
stelt de commissie. Het inititatief voor e
vrouw-vriendelijk personeelsbeleid wordt door
vrouwen overigens doorgaans zelf genomen,
waarbij ze veelal snel de ondernemingsraad of
de afdeling personeelszaken inschakelen.
Amsterdam Bij de Experimentele Werkplaats in Amsterdam was gisteren Open Dag. De werkplaats probeert
jonge werklozen technische vaardigheden bij te brengen. De cursussen worden gegeven door vrijwilligers.
Een van hen is Nico Razanov (links). Hij is gepensioneerd lasser en draagt zijn kennis over aan de jeugd.
FOTO ANP MARCEL ANTONISSE
I In Nederland dreigt tekort
Kamer breekt lans voor bezitters auto met grijs kenteken
^Werkloze leraren Duits uit de
j0 voormalige DDR kunnen in Ne-
•a»derland aan de slag. Hier dreigt
een tekort aan leraren Duits,
ijwant het vak is niet erg popu
lair. Minister Ritzen van onder-
_j wijs heeft gisteren in Bonn deze
problematiek besproken. Hij wil
Ijlde werkloze leraren vragen in
J Nederland Duitse les te geven,
jfl Bijkomend voordeel is dat er zo
jflook iets gedaan wordt aan het
negatieve beeld dat Nederland-
3 se jongeren vaak hebben van
J Duitsland hebben,
ia Ritzen verwacht over enkele
ii jaren een tekort aan Duitse lera-
ren. Op het ogenblik zijn er
maar vijfhonderd studenten, die
Duits als hoofdstudierichting
hebben. Aan de andere kant
zijn er ook meer leraren nodig
door de invoering van de basis
vorming. Daarin is een tweede
vreemde taal verplicht gesteld.
Verwacht mag worden dat veel
scholieren Duits boven Frans
zullen kiezen naast het al ver
plichte Engels.
Ritzen wil overigens het ver
wachte tekort niet alleen oplos
sen door Duitse werklozen aan
te trekken. Ook denkt hij Neder
landse studenten extra te moti
veren door wat extra voordeel in
de studiefinanciering in het
vooruitzicht te stellen.
den haag gpd-ai
Autobezitters die ten onrechte met een grijs kenteken
rondrijden, krijgen tot 1 april 1994 de tijd hun auto om te
bouwen tot normale personenauto. Als zij dat voor die
datum doen, krijgen zij geen naheffing van de belasting.
Dat is de uitkomst van het debat in de Tweede Kamer
over het misbruik van het grijze kenteken.
stuurdersrui m te
CDA en PvdA, een meerder
heid in de Kamer, pleitten er
gisteren voor dat particulieren
tijd krijgen hun auto aan te pas
sen. Dat moet alleen gelden
voor auto's die al voor 1 oktober
1992 rondreden. Het voordeel
tje moet ook opgaan als de eige
naar de wagen, aangepast en
wel, nog voor 1 april 1994 ver
koopt.
De coalitiepartijen eisten ver
der dat de autobezitter van een
grijs kenteken die personen in
de laadruimte
Het grijze kenteken is bedoeld
voor vracht- en bestelwagens.
Er zijn echter steeds meer parti
culieren gebruik van gaan ma
ken, omdat jiet grijze kenteken
goedkoper is dan het normale.
Met ingang van 1994 wil het
kabinet nieuwe eisen stellen
aan de omvang van de laad
ruimte van een auto dat een
grijs kenteken mag voeren.
Daarnaast komen er nieuwe ei
sen voor het gewicht en de af
scheiding tussen de laad- en be
boete van ten minste duizend
gulden moet krijgen. Een nahef
fing van de belastingen, die tot
in de duizenden guldens kan lo
pen, vervalt dan.
Grote bedrijven, zoals PTT,
ANWB en Koeriersdiensten,
worden voorlopig ontzien bij de
aanscherping van de BPM, Be
lasting op Personenauto's en
motoren. De hogere belasting
zou pas moeten gaan gelden als
de auto's worden vervangen.
Staatssecretaris Van Amels-
voort (financiën) was niet erg
enthousiast over de voorstellen.
Hij liet het oordeel desondanks
aan de Kamer over. Wel wil hij
nader beraad over de precieze
invulling van het boetevoorstel
en het plan voor de bedrijven
met meer dan honderd auto's.
FNV-Noord pleit
voor milieu-CAO
Naast collectieve regelingen
voor arbeidsvoorwaarden en
VUT zouden er ook CAO's met
milieu-afspraken moeten ko
men. Dat idee werd gisteren ge
lanceerd door FNV-Noord. Dit
noordelijke FNV-district heeft
het idee ontwikkeld in samen
werking met het CNV en de
Duitse vakcentrale DGB.
In zogenoemde milieu-CAO's
zouden werkgevers en vakbon
den moeten regelen dat elk be
drijf een milieucommissie
krijgt, waarin leiding en perso
neel zitting hebben. Daarnaast
bepleiten de districten van de
vakcentrales voor de oprichting
van een onafhankelijk instituut
voor bedrijfsmilieu-advisering.
Net als ondernemingsraden zou
zo'n instelling een initiatiefrecht
toebedeeld moeten krijgen.
Driejaar voor
schieten in café
den bosch «anp
Het Gerechtshof in Den
Bosch heeft gisteren een 26-
jarige Bosschenaar veroor
deeld tot drie jaar cel. Vorig
j^ar vuurde hij in een café in
Nieuwcuijk ekelen kogels af.
Een man werd daarbij in de
lies geraakt.
I 'Sintroept stoute
a winkeliers op mat
Een Overijssels actiecomité, dat
ijvert voor behoud van het Sint-
Nicolaasfeest, gaat binnenkort
'foute winkeliers' ter verant
woording roepen. Middenstan
ders die vöör 6 december hun
etalages opmaken met kèrstarti-
kelen kunnen rekenen op een
publieke reprimande. Initiatief
nemer Peter Schoof, presenta
tor bij Radio Oost, gaat de win
keliers tijdens live-uitzendingen
van de regionale omroep vragen
waarom ze het de sint zo moei
lijk maken.
In Overijssel vreest men dat
Sint Nicolaas steeds meer in de
schaduw komt te staan van de
kerstman. Met een deze week
uitgebrachte CD, die vier sinter
klaasliedjes bevat, probeert het
comité het tij te keren. De op
brengst van de CD gaat naar
kinderen in asielzoekerscentra.
Verder staan in Overijssel nog
een handtekeningenactie, een
gedichtenwedstrijd en een eta
lagecompetitie op het program
ma. In het comité van aanbeve
ling zitten onder andere teke
naar Rien Poortvliet, dichter
Willem Wilmink, springruiter
Jos Lansink, goochelaar Hans
Kazan en actrice Wieteke van
Dort.
den haag De Nederlandse staat
moet gebruik maken van zijn ve
to-recht ten aanzien van de ver
plaatsing van de distributie-activi
teiten van Carpac in Helmond en
Bom naar Volvo in Gotenburg. Al
leen zo kan hoogwaardige werk
gelegenheid voor Helmond en
Bom behouden blijven. Dat was
de boodschap van ruim tweehon
derd werknemers van Carpac tij
dens een demonstratie gisteren in
Den Haag. Op het Binnenhof
vroegen de Carpac-werknemers
Carpac is een dochter van Vol
vo de vaste Kamercomissie
voor Economische Zaken haar in
vloed aan te wenden. Volvo Car
was indertijd eigendom van de
Nederlandse staat. Toen het be
drijf in 1991 aan Zweden werd
verkocht, werd een vetorecht be
dongen met betrekking tot de
werkgelegenheid in Nederland.
Die loopt nu gevaar. Volgens be
stuurder Henk van Rees van de In
dustriebond FNV levert de over
plaatsing van Carpac niet zozeer
besparingen op maar is de over
heveling van het bedrijf bedoeld
als een soort compensatie voor de
regio Gotenburg. Omdat de distri
butie van truck-onderdelen wordt
overgeplaats van Gotenburg naar
het Belgische Gent zou de verhui
zing van Carpac het ontstane gat
moeten dichten, aldus Van Rees.
FOTO ANP KOEN SUYK
Tentoonstelling over de herkomst van bakerpraatjes
Wat hebben begrippen als 'in de luren
leggen', 'een hysterische vrouw' en 'ba
kermat' met elkaar te maken? En wat
doet het oud-Hollandse drankje Hans-
je-in-de-kelder in dat rijtje? Het zijn al
lemaal zaken die te maken hebben met
wijdverbreid, soms nog steeds be
staand Hollands bijgeloof rondom be
vruchting, zwangerschap en geboorte.
In de hal van het Academisch Zie
kenhuis Nijmegen St. Radboud is tot
eind november een tentoonstelling van
het Nederlands Centrum voor Volks
cultuur. De tentoonstelling 'Beschuit
met muisjes' gaat over de Nederlandse
gebruiken rond zwangerschap.
„Tot ver in de negentiende eeuw is
het een raadsel gebleven hoe vrouwen
bevrucht raakten, hoe het kind in de
baarmoeder groeide en hoe het er uit
eindelijk weer uitkwam", legt woord
voerder Agnes Legierse uit. „Vandaar
dat er allerlei mystieke verklaringen ge
zocht werden. Bakerpraatjes dus, want
vooral de baker, destijds vroedvrouw
en kraamhulp tegelijk, verspreidde het
bijgeloof aan het kraambed. Sommige
van die bakerpraatjes hebben zo'n vas
te voet aan Hollandse bodem gekregen
dat ze nu nog verteld worden."
Navelstreng
Een voorbeeld daarvan is de waarschu
wing dat vrouwen in de laatste maand
van de zwangerschap hun armen niet
in de lucht mogen steken. De navel
streng zou dan om het halsje van de
baby zakken en het kind verstikken.
Ook krijgen hoogzwangere vrouwen
nog wel eens een Roos van Jericho, een
gedroogde woestijnbloem in bolvorm.
Als die in water gelegd wordt gaat hij
open. Dat zou, zo geloofde men al in
1700, een gunstige invloed hebben op
het openen van de baarmoeder.
Sommige vrouwen zijn in dé eerste
periode van de zwangerschap wat la
biel. In vroeger eeuwen werd aangeno
men dat de baarmoeder los door het li
chaam zweefde. Bij een aantal vrou
wen moest het sperma lang zoeken
naar de baarmoeder, in het Grieks hus-
terica genaamd. Door de zoektocht
zouden vrouwen van de kook raken en
'hysterisch' worden.
„Voedsel en drank waren na de be
vruchting van groot belang voor zwan
gere vrouwen", zegt Legierse. „Het bij
geloof daaromtrent gaat terug tot in de
zestiende eeuw." Bekend is de fabel
dat zwangere vrouwen voor twee zou
den moeten eten, maar veel minder
bekend is dat het onmatig eten van bij
voorbeeld haringen en augurken vroe
ger zelfs pseudo-wetenschappelijk ver
klaard werd. „Men heeft lang aangeno
men dat zure voeding gunstig zou zijn
voor de groei van het kind, dus daar
werden zwangere vrouwen mee volge
stopt."
Tot in het eerste kwart van deze
eeuw waren allerlei andere bakerpraat
jes op voedingsgebied nog gemeen
goed. Aardbeien en druiven zouden
wijnvlekken veroorzaken, veel koffie en
chocolademelk drinken in de zwanger
schap zorgde voor een gekleurd land.
Slippertje
Legierse: „Opvallend is dat dat laatste
sprookje in de negentiende eeuw ont
staan is. Nederlandse vrouwen kregen
toen steeds meer contact met mannen
uit de Hollandse kolonies, bruine man
nen dus. De schuld geven aan chocola
demelk en koffie bleek een goede ma
nier om een slippertje te verdonkere
manen."
Veel bijgeloof is ontstaan rond het
mysterie van de geboorte. Zo dronk de
aanstaande vader met zijn vrienden tij
dens de bevalling 'Hansje-in-de-Kel-
der', een anijsachtig drankje. Anijs
heeft, wordt nog steeds aangenomen,
een goede invloed op de produktie van
moedermelk. Het drankje werd ge
dronken uit een zilveren beker met op
de bodem een bol, die tijdens het drin
ken openging, waama een kindje ver
scheen: symboliek voor een voorspoe
dige geboorte.
In de roomskatholieke gezinnen
werden baby's niet uit rode, groene en
witte kolen geplukt, maar gebracht
door paters en missionarissen. Het
pasgeboren kindje moest meteen wor
den gedoopt, anders zou het eeuwig
als dwaallichtje door de moerassen
moeten dwalen. De ooievaar als kind
jesbrenger werd in Nederland pas po
pulair na de geboorte van prinses Julia
na. Haar ouders beelden de in Duits
land al bekende ooievaar af op de ge
boorteaankondiging, wat een wai
ge ontketende.
Van de baker, die al eind 1600 in vrij
wel elk gezin verscheen, is de term 'in
de luren leggen' afkomstig. Het bete
HAARLEM ANNALAURA MOLDUCCI
De belastingaftrek van de kos
ten voor kinderopvang wordt
volgend jaar aanzienlijk be
perkt. Daarmee denkt staatsse
cretaris Van Amelsfoort van fi
nanciën 35 miljoen gulden per
jaar te bezuinigen. Dat geld
wordt weer ingezet voor meer
kinderopvangplaatsen, aldus
een woordvoerder van het mi
nisterie.
Dat blijkt uit een wetsvoorstel
van Van Amelsvoort dat giste
ren naar de Tweede Kamer is
gestuurd. In de nieuwe opzet
mogen ouders die meer dan 995
gulden per maand kwijt zijn aan
de opvang van hun kinderen,
deze kosten aftrekken van de
belastingen. Er geldt een maxi
mum van tienduizend gulden
per jaar. Nu ligt de grens bij 750
gulden per maand. Voor het
eerst mogen ook zelfstandigen
de kosten van kinderopvang af
trekken.
Volgens de tabel van het mi
nisterie van WVC moet iemand
met een inkomen tot 1.600 gul
den netto per maand iedere
maand minimaal negentig gul
den per maand meebetalen aan
de crèche. Mensen met een in
komen boven 4.900 gulden net
to betalen het volle pond: 995
gulden per kind per maand. De
bijdrage voor tweede of volgen
de kinderen is minimaal negen
tig en maximaal 299 gulden.
Daarbij geldt weer dezelfde in
komensgrens als voor het eerste
kind.
Om de kosten te kunnen af
trekken, moet de belasting
plichtige betaald werk buitens
huis verrichten. Daarmee moet
minstens 5.925 gulden per jaar
worden verdiend. De kinderop
vang moet beroepsmatig zijn en
worden uitgevoerd door een
persoon of instelling die tegen
betaling meer dan vijf kinderen
jonger dan twaalf jaar opvangt.
Als de werkgever voor kinder
opvang zorgt, wordt dat gezien
als loon in natura dat de werk
nemer moet optellen bij zijn in
komen. Geeft de werkgever de
werknemer een vergoeding voor
de kosten van kinderopvang,
dan moet ook dat aan de belas
ting worden opgegeven.
Rapport geestelijke volksgezondheid:
den haag gpd
Hulpverleners in psychiatrische
ziekenhuizen praten met lesbi
sche patiënten nauwelijks over
hun seksuele geaardheid. De
meeste vrouwen hebben hier
wel behoefte aan, omdat hun
seksuele voorkeur vaak een on
derdeel is van hun problemen.
Psychologen en psychiaters zijn
echter bang om het lesbisch-
zijn tot een probleem te verhef
fen en brengen dit onderwerp
daarom niet ter sprake.
Dat blijkt uit een rapport van
het Nederlands centrum Gees
telijke volksgezondheid (NcGv)
in Utrecht. Het onderzoek is ge
houden onder 25 lesbische pa
tiënten en 25 hulpverleners in
psychiatrische ziekenhuizen.
Morgen wordt het rapport uit
gereikt aan drs. N. Oudendijk,
directeur Geestelijke gezond
heidszorg, Verslavingsaangele
genheden en Consumentenbe
leid van het ministerie van
WVC.
Depressiviteit en psychoses
van opgenomen vrouwen wor
den normaal gesproken niet
veroorzaakt door het lesbisch
zijn. Hun seksuele voorkeur
zorgt echter wel voor andere
problemen, die hun geestelijke
gezondheid ernstig kunnen be
ïnvloeden. Binnen een lesbische
relatie blijken vrouwen nogal
eens moeite te hebben met de
rolverdeling en in het openbaar
worden ze nog lang niet overal
geaccepteerd, aldus het rapport.
Onderzoeker Mieke te Vaar-
werk van de NcGv: „Zo'n twin
tig jaar geleden werd homo
seksualiteit binnen de hulpver
lening als een afwijking be
schouwd. Aan die gedachten-
gang willen hulpverleners zich
niet meer schuldig maken.
Maar nu slaan ze door naar het
andere uiterste: homoseksuali
teit is zo normaal dat we er niet
meer over hoeven praten. Les
bische patiënten hebben daar
echter wel degelijk behoefte
AANVULLENDE WAO-VERZEKERING?
MELD U AAN VOOR 1 DECEMBER 1993
kende toen niet meer dan een kind in
de luiers spelden. De baker bracht voor
de bevalling ook de nu zeer modem
gevonden baarkruk mee. Die zag er
exact hetzelfde uit als de huidige baar
kruk. Pas toen artsen de bevallingen
overnamen, medio 1800. moestert
vrouwen in een onnatuurlijker hou
ding op bed gaan liggen, omdat de arts
de vrouw anders niet goed zou kunnen
helpen.
„De baker werd, omdat zij werk deed
wat anderen niet konden, vertroeteld
in een gezin", verklaart Legierse. „Spe
ciaal voor haar is de bakermat uitge
vonden De bakermat was een luie
stoel van riet met een hoge rugleuning,
waar de baker min of meer in lag. De
stoel werd dicht voor het vuur gescho
ven om het kindje lekker warm te hou
den. Als de bakermat, waar dus elk
mens zijn eerste levensdagen in door
bracht, te dicht bij het vuur stond werd
het kind te warm. Zo'n kind was '(te)
heet gebakerd', de algemeen
de verklaring voor een driftkop.
Raakt u arbeidsongeschikt dan
kunt u in de toekomst door de
nieuwe WAO-wet te maken
krijgen met een WAO-uitkering
die (veel) lager is dan voorheen.
Afhankelijk van leeftijd en
inkomen kan u dat bruto van een
paar tientjes tot f 2000- per
maand schelen.
Hiervoor kunt u zich aanvullend
verzekeren. Veel werkgevers
hebben inmiddels een collectieve
aanvullende WAO-regeling voor
hun werknemers getroffen. Is dat
niet het geval, dan kunt u zich ook
individueel bijverzekeren.
Loopt u een verhoogde kans
arbeidsongeschikt te raken, dan
kunt u te maken krijgen met
uitsluitingen of een zeer hoge
premie als u een individuele
aanvullende WAO-verzekering
wilt afsluiten Voor u is er tot
1 december 1993 de mogelijkheid
u te verzekeren bij een daarvoor
opgericht Waarborgfonds. Bij dit
Waarborgfonds wordt u verzekerd
zonder uitsluitingen. De premie
blijft beperkt tot maximaal 2,5 x de
standaardpremie en is aftrekbaar
van de belasting. U moet dan wel
aan de volgende voorwaarden
voldoen:
- u moet (chronische)
gezondheidsklachten
hebben of hebben gehad;
- u moet verplicht WA0-
verzekerd zijn, dus een vast of
tijdelijk dienstverband (ook
uitzendkrachten) hebben;
- uw werkgever heeft voor
zijn werknemers geen
aanvullende WAÖ-
regeling getroffen;
- u moet u vóór 1 december
melden bij een particuliere
verzekeringsmaatschappij
of assurantietussenpersoon.
Uw aanmelding is vrijblijvend
Pas wanneer u weet hoeveel de
premie bedraagt, beslist u of u het
doet
Dus: Denkt o voor een
aanvullend» arbeids
ongeschiktheidsverzekering te
zijn aanoewezee op bet
Waarborgfonds^mdd u dan voor
verzekeringsmaatschappij of
■■■■lillBIHIWIMIIII Uil
aanvraag wordt van daaruit
doorgeleid naar het
Waarborgfonds
Let wel: als u op dit moment al
een WAO-uitkering ontvangt krijgt
u niet te maken met de nieuwe
WAO-wet en hoeft u dus geen
aanvullende verzekering af te
sluiten.
Meer informatie op
06 - 89 98 040*. op werkdagen van
9 00 uur -17 00 uur
