Hulp Servië moet worden beloond
Peres: Jordanië sluit
akkoord zonder fiat Syrië
Buitenland
'Internationale vredesmacht
voor Gaza-strook en Jericho'
De prinses is gedeprimeerd en woedend
Verkiezingsuitslag Jordanië
gunstig voor koning Hussein
Franse politie jaagt op
moslim-fundamentalisten
Confrontatie Noord-Korea en VS dreigt
DINSDAG 9 NOVEMBER 1993
fcGemeenschappeli|k
Zweedse kat na zes jaar weer thuis
Stockholm Niemand weet wat de Zweedse kat Miszan de afge
lopen zes jaar heeft meegemaakt, maar zeker is dat het beest
'•een goed geheugen heeft. Na zes jaar afwezigheid liep zij bij te
rugkeer in het huis van haar bazin recht op de koelkast af. Ver
volgens probeerde ze boven een bed uit maar drapeerde zich
uiteindelijk op een andere favoriet plekje: de stoel in de huiska
mer. Overigens is Miszan niet door iedereen met open armen
ontvangen. De nieuwe Miszan moet namelijk niets hebben van
de oude. Op de foto Miszan terug van weggeweest.
FOTO %oAP&GORGEN PERSSON
ANC: Inkatha achter moord op tieners
Johannesburg i- Het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) heeft gis
teren de Inkatha Vrijheidspartij beschuldigd van moord op tien
tieners, onder wie de zoon van een Zulu-leider die het ANC
steunt. De tieners werden zondag doodgeschoten bij een aanval
op de boerderij van Zulu-leider Alpheus Molefe.
Geen krans meer voor Pétain
parus De Franse president Mitterrand heeft besloten bij de
jaarlijkse dodenherdenking op 11 november (Wapenstilstands
dag) niet langer de oorlogsheld uit de Eerste en collaborateur uit
de Tweede Wereldoorlog, maarschalk Pétain te eren. Pétain
werd een held in de slag om Verdun in 1916 maar zijn rol in de
Tweede Wereldoorlog bezorgde hem in 1945 een ter-dood-ver-
oordeling wegens hoogverraad na verregaande collaboratie met
de Duitsers. Zijn straf werd uiteindelijk omgezet in levenslang.
Wereld telt ruim 46 miljoen vluchtelingen
geneve Het aantal vluchtelingen en asielzoekers in de wereld
bedraagt meer dan 46 miljoen. Dat meldt het Hoge Commissari
aat voor de Vluchtelingen (Unhcr) in een vandaag uitgebracht
rapport. Bijna de helft van de vluchtelingen is slachtoffer van
binnenlandse politieke problemen.
Martens maakt kans op come-back
brussel De Belgische recordhouder in het leiden van coalitie
regeringen, oud-premier Martens, maakt kans op een beschei
den come-back op het politieke toneel. De eerder politiek dood
verklaarde christen-democraat is door zijn partij CVP gevraagd
voor een hoge plaats op de kandidatenlijst voor het Europees
Parlement.
Verbod op handel in bloedplasma
keulen In de strijd tegen met HIV besmette bloedprodukten
heeft de voorzitter van het Duitse Rode Kruis een verbod op de
handel in bloedplasma geëist. In de krant Express zei de voorzit
ter dat bloed net zo moet worden behandeld als donororganen,
waarbij het verboden is een handel op te zetten. Volgens de Ne
derlandse staatssecretaris Simons (volksgezondheid) is het niet
uitgesloten dat ook Nederlanders met het HIV-virus zijn besmet
door middel van Duitse bloedprodukten. De kans op besmetting
acht de bewindsman echter i
Blauwvintonijn bedreigd
madrid De blauwvintonijn, een van de grootste vissen ter we
reld, dreigt uit te sterven in de westelijke Atlantische Oceaan.
Dat maakte het Wereld Natuurfonds (WNF) gisteren in Madrid
bekend. In de westelijke Atlantische Oceaan is hun aantal sinds
1975 met 90 procent afgenomen, van 250.000 tot 22.000 stuks.
Fransen en Duitsers stellen vermindering embargo voor
De Servische regering moet opheffing van het VN-handelsembargo worden gegaran
deerd in ruil voor een inschikkelijke opstelling bij de oplossing van de burgeroorlog in
Bosnië-Hercegovina. Dat staat in een vertrouwelijke brief die de Franse en Duitse mi
nisters van buitenlandse zaken, Juppé en Kinkel, aan hun Europese collega's hebben
gestuurd.
brussel-sarajevo gpd-/
Naast een vredesregeling voor
Bosnië is ook een vreedzame re
geling voor de Kroatische gebie
den die onder VN-bescherming
staan, een voorwaarde om de
sancties te gaan verminderen.
Kritische leden
CDU willen van
Heitmann af
De Duitse kanselier Helmut
Kohl wordt vanuit zijn partij on
der druk gezet zijn omstreden
kandidaat voor het president
schap te laten vallen. Volgens
de kritische CDU-leden moet
Kohl zijn kandidaat Steffen
Heitmann, minister van justitie
van de deelstaat Saksen, ver
vangen door Roman Herzog,
opperrechter van het Duitse
Hooggerechtshof. De FDP, de
kleine liberale coalitiegenoot
van de CDU, wijst Heitmann af,
maar heeft laten weten met
Herzog te kunnen leven.
Heitmann, een conservatieve
voormalige Oostduitse geestelij
ke, raakte in diskrediet na op
merkingen over werkende vrou
wen, homoseksuelen en de ge
beurtenissen in nazi-Duitsland.
Abu Nidal kreeg
miljoenen om
rustig te blijven
jeruzalem ad bloemendaal
correspondent
Jordanië zal een volledige vre
desovereenkomst met Israël on
dertekenen, zonder te wachten
op Syrië of de Palestijnen. Mi
nister Peres (buitenlandse za
ken) voorspelde dat gisteren in
een bijeenkomst met de parle
mentscommissie voor buiten
landse zaken en defensie. Peres
heeft vorige week in het geheim
in de Jordaanse hoofdstad Am
man langdurig overleg gevoerd
met koning Hussein.
De minister vertelde de parle-
mentscommisie ook dat er bin
nenkort een topconferentie zal
worden gehouden met deelna
me door Israël, Jordanië en de
'Verenigde Staten. Op die bij
eenkomst zal onder meer wor
den gesproken over het geza
menlijke gebruik door Israël en
Jordanië van zee- en luchtha
vens en over grenskwesties.
Maar in Jeruzalem acht men het
niet waarschijnlijk dat die con
ferentie al aanstaande vrijdag
zal worden gehouden, als pre
mier Rabin in Washington pre
sident Clinton ontmoet.
Peres onthulde verder dat
"Egypte, Jordanië, Israël en twee
landen die hij niet wilde noe
men het eens zijn geworden
over gezamenlijke projecten op
het gebied van het toerisme. Hij
zei ook dat hij bereid is „wan
neer dan ook" vertegenwoordi
gers van de kolonisten te ont
moeten om het regeringsbeleid
toe te lichten.
Radicale kolonisten hebben
gisteren in de loop van de dag
de barricades die ze in de bezet
te gebieden hadden opgericht
verlaten. In de ochtend wisten
ze lange tijd door het bezetten
van kruispunten te voorkomen
dat Palestijnse arbeiders naar
hun werk konden reizen. Pales
tijnse auto's die toch op de weg
verschenen, werden met stenen
brussel fc gpd
PLO-leider Arafat maakt een praatje met de Belgische minister Claes
(buitenlandse zaken). foto %,belga
macht zou niet onder VN-vlag
hoeven te opereren.
De EG heeft de Palestijnen de
komende vijf jaar 1,1 miljard
gulden toegezegd. Dat geld zal
vooral besteed worden aan
kleinschalige projecten in de
huisvesting, onderwijs, en wa
tervoorziening, en de bouw
van een haven en een klein
vliegveld. Arafat probeerde tij
dens de lunch de vrees onder
de EG-ministers weg te nemen
dat hét geld aan grote prestige
projecten zal worden uitgege-
PLO-leider Yasser Arafat is be
reid een internationale vredes
macht toe te laten tot de Gaza-
strook en rond Jericho. Vol
gens Arafat zou zo tegemoet
gekomen kunnen worden aan
de zorgen over de veiligheid
van joodse kolonisten, wan
neer het Israëlische leger zich
uit de bezette gebieden heeft
teruggetrokken. De PLO-leider
zei dat gisteren in Brussel tij
dens een lunch met de EG-mi
nisters van buitenlandse za
ken. De internationale vredes-
In de brief, waarover de EG
op 22 november officiëel verga
dert, schrijven de twee dat de
Servische president Milosovic
„beschikbaar lijkt om te onder
handelen" over een groter stuk
land voor de Bosnische mos
lims. Naarmate de Serviërs aan
hun verplichtingen voldoen, des
te sneller kunnen de strafmaat
regelen ongedaan worden ge
maakt. Op de korte termijn wil
len Duitsland en Frankrijk door
middel van onderhandelingen
met de strijdende partijen corri
dors voor de VN-hulpkonvooien
bewerkstelligen, en de luchtha
ven van Tuzla voor hulpvluch-
ten heropenen.
De Frans-Duitse brief is op
merkelijk, omdat Milosovic tot
nu toe in de officiële EG-politiek
de gebeten hond was. Daaren
tegen houden Juppé en Kinkel
dit keer de moslims voor dat ze
de steun van de internationale
gemeenschap dreigen te ver
spelen, wanneer ze een te groot
deel van het Bosnische grond
gebied opeisen. De twee be
windslieden waarschuwen ook
voor het „stijgende risico" van
een heropleving van de oorlog
in Krajina, de Servische 'repu
bliek' in Kroatië.
Als een oplossing voor Bosnië
en garanties voor de Kroatische
gebieden zijn gevonden dient in
Genève een conferentie te wor
den gehouden om het vredes
akkoord een impuls te geven en
de wederopbouw van de ver
woeste gebieden financieel vei
lig te stellen, aldus Kinkel en
Juppé. Met name ook de islami
tische landen zouden hiervoor
De Palestijnse terrorist Abu Ni-
dal heeft miljoenen dollars ont
vangen om hem voor en tijdens
de Golfoorlog te weerhouden
van het plegen van aanslagen.
Dit meldt de Britse krant The
Guardian, die citeert uit het
boek Spider's Web van de Ame
rikaanse journalist Alan Fried
man. Het boek, waarin uit de
doeken wordt gedaan hoe het
Westen in het geheim Irak van
wapens voorzag, verschijnt
morgen.
Het plan om Abu Nidal geld
te geven was afkomstig van
Saudi-Arabië, maar de Amerika
nen waren er van op de hoogte.
Na de invasie van Kuwayt vroe
gen de Saudi's die tot die tijd
in Irak verbleef aan Abu Ni
dal zich te vestigen in Saudi-
Arabië.
de gymende prinses Diana. De plaatsing v
londen cees van zweeden
correspondent
De Britse rechter heeft gisteravond de pu-
blikatie verboden van nieuwe foto's van
prinses Diana in een sportschool. De uit
spraak is een streep door de rekening van
de Daily Mirror. De krant wilde vandaag
een nieuwe serie foto's afdrukken.
Prinses Diana stapte gisteren naar de rech
ter, nadat foto's van haar waren verschenen
in de Sunday Mirror en de Daily Mirror. Via
haar advocaat liet ze weten „gedeprimeerd"
te zijn door de publikaties en gegrepen door
een „diep gevoel van woede". De foto's to
nen de prinses terwijl zij oefeningen doet
aan toestellen in de sportschool. Ze waren
tegen betaling van drie ton gemaakt
door de manager van de sportschool, die
daartoe een fototoestel in het plafond had
verborgen.
De publikatie ontketende een storm van
verontwaardiging in media en politiek. De
hoofdredacteur van de The Guardian
betichtte de Mirror van „dwaas en goed
koop" gedrag. Minister Brooke, die verant
woordelijk is voor de pers, dreigde met kne-
velwetten tegen de media. Twee grote be
drijven stoppen met adverteren in de Mir-
ror- bladen.
De hoofdredacteur van de Daily Mirror,
David Banks, legde alle kritiek naast zich
neer. Hij stapt uit de Press Complaints
Commission, het college dat de kranten zelf
in het leven hebben geroepen om toe te
zien op een journalistieke gedragscode.
over een vredesregeling. Het
nieuwe parlement wordt gedo
mineerd door conservatieven
en andere aanhangers van de
Hasjemitische koninklijke fami
lie.
Volgens de tellingen komt er
voor het eerst in de Jordaanse
geschiedenis een vrouw in het
parlement. Tujan Feisal, een
voormalige televisiejournaliste,
is vier jaar geleden door een is
lamitische rechtbank geëxcom
municeerd vanwege haar libe
rale visie op de plaats van de
vrouw binnen de islam.
Radicale islamieten die tegen
een vredesakkoord met Israël
zijn, hebben gisteren in Jorda
nië fors verloren bij de eerste
parlementsverkiezingen sinds
37 jaar waaraan meer partijen
mochten deelnemen. Volgens
de voorlopige uitslagen krijgt de
islamitische oppositie maar 18
zetels. In het oude parlement
hadden ze 32 van de 80 zetels.
De verkiezingsuitslag bete
kent dat koning Hussein veel
meer de vrije hand heeft bij zijn
onderhandelingen met Israël
Lyon werden aanhangers van
het FIS opgepakt.
Een woordvoerder van het
ministerie bevestigde dat de ar-
restatiegolf verband houdt met
de ontvoering vorige maand
van drie medewerkers van het
Franse consulaat-generaal in
Algerije. De ontvoerders gaven
een van hun slachtoffers een
boodschap mee waarin zij alle
buitenlanders sommeerden
binnen een maand het land te
verlaten. Parijs houdt een gewa
pende arm van het FIS verant
woordelijk voor de ontvoering.
De Franse politie is vandaag be
gonnen met een jacht op ver
meende Algerijnse fundamen
talisten. In de vroege ochtend
waren onder aanhangers van
het Islamitisch Reddingsfront
(FIS) al zeventig arrestaties ver
richt.
Minister Pasqua (binnenland
se zaken) had vrijdag radicale
moslims in Frankrijk al gewaar
schuwd zich aan de Franse wet
ten te houden. De meeste arres
taties zijn verricht in Parijs,
maar ook in Marseille, Lille en
geld ter beschikking moeten
stellen.
Uit Sarajevo zijn gisteren vier
bussen met Servische vrouwen,
kinderen en bejaarde mannen
op weg naar Servisch gebied
vertrokken. De evacuatie heeft
veel vertraging opgelopen. Dat
had onder meer te maken met
de uitgebreide wijze waarop de
bagage van de evacués door de
Bosnische politie werd door
zocht. Het was de eerste evacu
atie uit de Bosnische hoofdstad
sinds maanden.
Paus naar België
om Damiaan
zalig te verklaren
Het tweedaagse bezoek dat
paus Johannes Paulus II vol
gend jaar mei aan België brengt,
staat helemaal in het teken van
de zaligverklaring van pater Da
miaan (1840-1889). De paus wil
dat alle aandacht gericht wordt
op deze geestelijke die door zijn
'heldhaftig' werk onder melaat
sen zelf aan de gevolgen van le
pra is gestorven.
Het is volgens kardinaal G.
Danneels, aartsbisschop van
Mechelen-Brussel. 'een pri
meur' dat de paus speciaal voor
een zaligverklaring op reis gaat.
De meeste zaligverklaringen
hebben plaats in Rome of ma
ken deel uit van een 'gewoon'
pastoraal bezoek. De huidige
paus spreekt bovendien graag
hele groepen gelovigen zalig.
Voor Damiaan maakt hij
graag een uitzondering, zo zei
Danneels gisteren op een pers
conferentie in Brussel, omdat
de paus deze bijzondere Belg
„hoog in zijn hart draagt Da
miaan staat met zijn dappere
strijd tegen melaatsheid model
voor alle gelovigen, die welis
waar niet meer met lepra, maar
wel met andere ziekten worden
geconfronteerd waarop de we
tenschap nog geen antwoord
heeft gevonden.
"Lidmaatschap
NAVO overlaten
aan landen zelf
Moskou heeft er geen enkel be
zwaar tegen als landen in Oost
Europa lid willen worden van
de EG of de NAVO. „Dat is een
soevereine kwestie voor elk van
die landenaldus de Russische
premier Tsjernomyrdin. Hij
wees erop dat Rusland „de gro
te economische partner" van de
EG wil worden.
De uitspraken van Tsjerno
myrdin geven blijk van een wij
ziging in de Russische opstelling
in deze kwestie. Ruim een
maand geleden had president
Jeltsin verklaard dat de uitbrei
ding van de NAVO met landen
in Centraal- en Oost-Europa in
strijd is met het akkoord over de
eenwording van Duitsland, dat
is gesloten door Rusland, de VS,
Frankrijk en Groot-Brittannië.
Rusland heeft Oostenrijk ge
vraagd waarnemers te sturen
naar de parlementsverkiezingen
die op 12 december in Rusland
worden gehouden. De Oosten
rijkse .kanselier Vranitzky heeft
gisteren tegen Tsjernomyrdin
gezegd de uitnodiging te zullen
aannemen.
ACHTERGROND
WASHINGTON k ANP-Rtr-AFP
bekogeld of in enkele gevallen Gaza-strook en Jericho hervat,
beschoten. Om de pers uit de buurt te hou-
In de Egyptische hoofdstad den, worden de besprekingen in
Cairo hebben Israël en de PLO Cairo gehouden op een gehei-
gisteren hun onderhandelingen me plaats, waarschijnlijk in een
over Palestijns zelfbestuur in de van presidentiële paleizen.
De Amerikaanse president Bill Clinton waarschuwde
zondag de communistische machthebbers in Noord-
Korea plannen tot uitvoering te brengen met betrekking
tot de ontwikkeling van atoomwapens. „De Verenigde
Staten zijn vastbesloten te voorkomen dat Noord-Korea
in het bezit komt van kernwapens. Washington werkt
hiertoe nauw samen met Zuid-Korea, Japan en China",
aldus de president in een televisie-interview.
Op welke wijze Washington de atoomdreiging van
Pyongyang wil keren, is onduidelijk. Clinton zei dat „het
Noord-Korea niet kan worden toegestaan een
atoombom te ontwikkelen. Daar moeten we resoluut in
zijn." De Britse Sunday Times meldde afgelopen
weekeinde dat de VS plannen hebben klaar liggen voor
een aanval met kruisraketten op de nucleaire installatie
bij Yongbyon waar Noord-Korea bezig zou zijn
atoomwapens te fabriceren.
In het NBC-programma onthulde Clinton dat behalve
met de bondgenoten in Seoul en Tokyo ook met China
wordt gesproken over de nucleaire aspiraties van Noord-
Korea. „Ondanks onze verschillen helpen de Chinezen
ons", aldus Clinton. Dat werd gisteren bevestigd door
het bericht dat'Peking HongXuezhi naar Pyongyang
heeft gestuurd voor een ontmoeting met de
Noordkoreaanse leider Kim II Sung.
Hong is een hoge functionaris binnen de Chinese
Communistische Partij en ten tijde van de Koreaanse
oorlog begin jaren vijftig verantwoordelijk voor de
logistiek van de Chinese troepen die aan de zijde van de
Noordkoreanen vochten. Hij zou mogelijk Noord-Korea
willen overhalen de verdachte installaties open te stellen
voor inspectie door het Internationale Atoomenergie
Agentschap (IAEA). Hong kwam vrijdag met een
delegatie van andere veteranen uit de Koreaanse oorlog
De spanningen op het Koreaanse schiereiland nemen
met de dag toe en beginnen zorgwekkende vormen
aan te nemen. Het heeft er alle schijn van dat Was
hington langzaam de druk op het stalinistische Noord-
Korea opvoert omdat het land bezig zou zijn kernwa
pens te maken, of deze mogelijk al in bezit heeft.
in Pyongyang aan.
Tot nu toe heeft Noord-Korea geweigerd zijn nucleaire
installaties aan inspectie van de Verenigde Naties te
onderwerpen. Het Noordkoreaanse regime versterkte
daarmee het vermoeden plannen te hebben kernwapens
te ontwikkelen.
De oorlogsdreiging op het Koreaanse schiereiland werd
sterker door berichten dat de Noordkoreanen grote
hoeveelheden troepen hebben samengetrokken aan de
grens met Zuid-Korea. Volgens een Amerikaanse
zegsman heeft Noord-Korea 70 procent van zijn naar
schatting 1,1 miljoen man sterke strijdmacht naar de
gedemilitariseerde grenszone met Zuid-Korea heeft
gestuurd. Aan de overzijde van de bestandslijn tussen
beide landen staan 700.000 Zuidkoreaanse en 37.000
Amerikaanse soldaten.
Een totale aanval van Noord-Korea op de zuiderbuur
zou catastrofale gevolgen hebben. Niet alleen het zuiden
zou zware klappen oplopen, ook de kans dat Noord-
Korea he( zou overleven is niet groot. Clinton
waarschuwde Pyongyang in een eerder stadium dat een
aanval „het einde van hun land zal betekenen
De VS moeten in deze kwestie zonder twijfel zeer
behoedzaam opereren gezien de Noordkoreaanse
neiging onberekenbaar te reageren. „Niemand wil
Noord-Korea in een hoek drijven, want zij reageren nou
eenmaal niet goed onder druk", zei een Amerikaanse
zegsman vorige week tijdens het bezoek van de
Amerikaanse minister van defensie l.es Aspin aan Zuid-
Korea.
Volgens de woordvoerder kunnen de communistische
leiders een conventionele aanval op de zuiderburen
overwegen om in eigen land de aandacht af te leiden
van de binnenlandse sociale problemen. „Die lui
verhongeren en zouden wel eens kunnen denken dat zij
kunnèn kiezen tussen sterven van de honger of tijdens
een oorlog". Washington nuanceerde diens
opmerkingen later. Hij zou zich „overspannen" hebben
uitgedrukt.
Een Japanse krant berichtte zondag dat Noord-Korea
ook in het noorden aan de grens met China
legereenheden heeft samengetrokken om te verhinderen
dat landgenoten naar China vluchten om te ontkomen
aan de politieke repressie en de zware economische
omstandigheden.
Clinton weigerde in te gaan op de vraag of een
preventieve aanval van de VS op Noord-Korea tot de
mogelijkheden behoort. De president zei wel dat elke
aanval op Zuid Korea een aanval op de VS is en dus tot
represailles leidt.
Washington ziet zich geconfronteerd met een situatie
die op dit moment niet echt gelegen komt. De
binnenlandse onvrede over de Amerikaanse
betrokkenheid in Somalia en Haïti groeit nog steeds.
Maar in Amerikaanse regeringskringen overheerst de
mening dat dat nou eenmaal het lot is van de enige
supermacht die de wereld op dit moment rijk is. „Dat is
wat je moet doen als je de supermacht bent en president
Clinton heeft gezworen de nucleaire proliferatie een halt
toe te roepen'zo zei een niet met name genoemde
regeringsfunctionaris.
