Verspieders van de kerk
in Leidse probleemwijken
Kerk Samenleving
Vernieuw Gij mij
o eeuwig Licht!
NDER
DINSDAG 9 NOVEMBER 1993
BUITENLAND KORT
Anglicanen
De 39-jarige Angela Berners-
Wilson uit het diocees Bristol
is de eerste vrouw in de An
glicaanse Kerk die tot pries
ter wordt gewijd. De wijding
zal op 12 maart plaats vin
den, zo meldde gisteren het
dagblad The Times. Vorige
week stemde het Hogerhuis
in met het synodebesluit
vrouwen tot het priesterambt
toe te laten. De Engelse ko
ningin zal als hoofd van de
Kerk op korte termijn haar
handtekening onder het be
sluit zetten, waarna de syno
de op 22 februari het besluit
bekrachtigt. Naar verwach
ting willen ongeveer duizend
vrouwelijke diakens de pries
terwijding ontvangen.
Smeergelden
Ongeveer 110 miljoen gulden
aan smeergelden zijn volgens
Milanese rechters via het In
stituut voor Religieuze Wer
ken (IOR), de bank van het
Vaticaan. witgewassen. Dat is
tweederde van de bijna 90
miljoen dollar aan smeergel
den. die door het Italiaanse
bedrijf Ferruzzi zijn uitgege
ven. De vroegere directeur
van Ferruzzi, Carlo Sama,
heeft de rechters uiteengezet
op welke wijze dit geld bij de
bank werd gedeponeerd.
Sama, die onder huisarrest
is geplaatst, vertelde de rech
ters dat de journalist Luigi
Bisignani, die contacten met
Ferruzzi en de bank had, het
geld in de vorm van obliga
ties bij de bank onderbracht.
Bisignani onderhield verder
goede contacten met de
christendemocratische partij
van de eveneens in opspraak
gekomen ex-premier Giulio
Andreotti.
,,Iets meer gerechtigheid bewerkstelligen voor iets meer
mensen. Daar komt mijn werk op neer." Janneke Dijken
is voor het Pastoraal Buurten Werk Leiden actief in de
oostelijke binnenstad, de wijken Pancras Oost/Noord
Rhijnevest. Haar doelgroep wordt gevormd door 'de ver
worpenen van onze maatschappij', zoals dat in kerkelijk
jargon heet. Anders gezegd: mensen die leven op het be
staansminimum, allochtonen en vluchtelingen.
belverhaal doorklinkt' - was het
een kleine stap naar de ervarin
gen van de Buurtenwerkers.
Van het tweetal is Janneke Dij
ken het kortst in Leiden: in april
vorig jaar werd zij door de Gere
formeerde Kerk aangesteld.
Haar belangrijkste taak: het
stichten van een 'gemeenschap'
en het vanuit het evangelie hel
pen van de kansarmen. „Bij
mijn eerste kennismaking met
het werkgebied dacht ik: dat is
een onmogelijke opdracht. Hoe
kun je in een buurt met zoveel
nationaliteiten en zoveel pro
blemen nu een gemeenschap
stichten?"
Bij de inrichting van het cen
trum van het Buurtenwerk aan
de Oosterkerkstraat wilde een
Samen met collega Martin van
der Velden, die de Slaaghwijk
als werkterrein heeft, gaf zij gis
teravond in het centrum De Re
genboog in De Merenwijk een
toelichting op het functioneren
van het Pastoraal Buurten Werk.
De bijeenkomst werd opgeluis
terd door de bekende dichter en
pastor van de Amsterdamse
studentenekklesia, Huub Oos
terhuis. Het koor van de Leidse
studentenekklesia zong liederen
van Oosterhuis, die zelf een uit
leg gaf van zijn bewerking van
Psalm 14.
Van de tekst van deze Psalm -
'waarin compact het hele bij
groep mannen uit de wijk wel
meehelpen. „Als ik maar niet
over God begon en voldoende
bier aan sleepte." De vrouwen
zochten als eersten echt con
tact, orn te spreken over hun er
varingen met incest, mishande
ling, psychische- en drankpro
blemen. Daarna kwamen de
vluchtelingen met hun oor
logstrauma's, gebroken families
en hun moeilijkheden met dis-
de
wijk.
„Het is hard werken, maar ik
merk gaandeweg dat ik veel
mensen uit de probleemgroe
pen kan bereiken", vertelt Dij
ken. „Mensen krijgen ook een
gezicht voor elkaar en gaan zich
eikaars lot steeds meer aantrek
ken." De Buurtenwerkers heb
ben in deze wijken - 'waar de
kerk niet meer aanwezig is' - de
rol van verspieders. „Het is de
taak van de kerk hen zo goed
mogelijk uit te rusten", meent
Dijken. „De communicatie
lijnen moeten worden openge
houden, de arbeidsomstandig
heden moeten optimaal zijn. De
kerk dient ruimte te bieden, be
moediging en steun.
Het opzetten van kortduren
de projecten van hooguit enkele
jaren, noemde zij niet verant
woord. "Hoe kun je in zo korte
tijd de gevraagde gemeenschap
bewerkstelligen. En als je iets
bereikt hebt, wie zet het dan
voort?"
Haar collega Van der Velden
wees eveneens op de 'zware
verantwoordelijkheid' van de
kerken om dit werk te continu
eren, ook in een periode waarin
het aantal leden terugloopt en
er minder geld binnenkomt. Hij
vroeg met name 'achting en
eerbied' voor de bewoners in de
probleemwijken. „De mensen
hier verdienen dat. Ze zijn niet
zielig, hulpeloos, problema
tisch, racistisch en arm. Ze ver
tonen die kenmerken wel, maar
ze zijn het niet. Het zijn mensen
zoals u en ik. Alleen hebben u
en ik het geluk gehad dat wij
geen vader hadden die ons
sloeg of misbruikte en dat wij
niet ter wereld kwamen in de
barre omstandigheden van een
Derde Wereldland.
BEROEPINGSWERK
i Harten te Ridderkerk.
Aangenomen: naar Ouddorp: J.G
n Loon te St. Maartensdijk.
neveld; voor Zaamslag: D. Heuvel
man te Urk.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Ommen P. Groenen-
berg te Amersfoort-West.
Aangenomen: naar Dronten (wijk
Noord): W.M van Wijk te Leens,
die bedankte voor Delfzijl.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Hengelo: J. van
Langevelde te Hillegom
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor Rotterdam-Zuid. C.
Sonneveltte Krimpen aan den IJs-
sel.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Beroepen: te Deventer: A.G. den
Dekker te Gromngen-Zuid; te Zut-
phen: mw M. Terwel-Harmster,
kandidaat te Zwartsluis, die dit be
roep heeft aangenomen.
Beroepbaar: Mw. M Terwei-Ham
ster De Zegge 3, 8064 HV Zwart-
Veiling parochie
H. Hart brengt
78.000 gulden op
ROTTERDAM/ROME
Italiaan gaf zich uit als bisschop
klachten over onbetaalde hotel
rekeningen. heeft vicaris-gene
raal mgr. J.G.M. Zuidgeest aan
gifte gedaan bij de politie. De
man is daarna met de noorder
zon vertrokken. Dat heeft de
Henk Heruer, perschef van het
bisdom Rotterdam, bevestigd.
Inmiddels is de man in Italië
aangehouden.
De Italiaan Angelo Malannino
heeft zich begin dit jaar een
aantal weken in Rotterdam uit
gegeven voor bisschop. Nadat
het bisdom desgevraagd had
bevestigd dat het niet om een
echte bisschop ging en na
Team Omroeppastoraat compleet
Pastor Peter Denneman uit Tilburg en pastoraal werkster Joke
Litjens uit Oosterhout komen op 1 februari volgend jaar het team
van het KRO-Omroeppastoraat versterken. Met hun benoeming
door kardinaal Simonis is het Omroeppastoraat weer compleet.
Denneman (48) en Litjens (41) gaan werken in de parochies in
Oostelijk Flevoland, met name in Swifterband en in Lelystad,
waar de Pax-Christiparochie in augustus werd aangewezen als
vestigingsplaats van het Omroeppastoraat.
De veiling van de H. Hartparo
chie in De Zilk heeft 78.000 gul
den opgebracht. Dat is iets
meer dan vorig jaar. Het geld
wordt onder meer gebruikt om
noodzakelijk onderhoud aan de
kerk te verrichten. De monu-
mentenwacht van het bisdom
Rotterdam constateerde on
langs dat het Godshuis van de
H. Hartparochie nogal wat ge
breken vertoont. Er moet op
korte termijn een bedrag van
250.000 gulden op tafel komen
om noodzakelijke reparaties uit
Tussen de aankomst van St. Willibrord in de lage landen en de
dag waarop de Leidse pater T. Tetteroo voet zette op een
afgelegen deel van Irian Jaya, zaten bijna dertien eeuwen. Maar
hun doelstellingen waren gelijk: het verkondigen van het
evangelie aan mensen die 'leefden in de duisternis van het
heidendom'. Na een leven als missionaris keerde Tetteroo
anderhalf jaar geleden terug in Nederland. Om te ontdekken dat
hij een samenleving die doordrongen is van een godsdienstig
besefin feite had verruild voor een nieuw missiegebied.
De heilige Willibrord was ruim
1300 jaar geleden in de lage lan
den de eerste verkondiger van
het christelijke geloof. Hij geldt
nog steeds als de patroon van
de Nederlandse kerkprovincie
en 7 november is
zijn feestdag.
'Willibrordzon-
dag' wordt door
de rooms-katho-
lieke parochies,
de hervormde-
en de gerefor
meerde gemeen-
te in Noordwij-
kerhout aange
grepen voor het
houden van een
oecumenische
vesper. Het cen
trale thema dit
jaar is welke ge
luiden uit (voor
malige) missie-
en zendingsge-
bieden terugko-
diensten hier gemiddeld trek
ken is de zaal goed gevuld. Nu
dit keer is uitgeweken naar de
veel minder cqntraal gelegen en
veel grotere rooms-katholieke
Heilig Hartkerk in De Zilk, lijkt
HET WOORD
land. De liturgie
bevat vooral ele
menten uit Azië.
Pater Tetteroo is
gevraagd voor de 'verkondi
ging'. De hervormde predikant
J. Rinzema en pater L. Hooy-
mans zijn de andere voorgan
gers.
De oecumenische samen
komsten van de drie kerkge
nootschappen worden door
gaans gehouden in het Witte
Kerkje in de dorpskern van
Noordwijkerhout. Met de onge
veer honderd bezoekers die de
Een andere kijk op
geloofsbeleving. Deze week:
een oecumenische vesper op
Willibrordzondag in de Heilig
Hartkerk van De Zilk.
Voorgangers: pater T. Tetteroo,
pater L. Hooymans en
dominee J. Rinzema.
lied 374 uit
de Rand
stadbundel.
Het dames-
en heren
koor van de Heilig Hartkerk
zorgt voor een stevig funda
ment onder de samenzang.
'Schep, God een nieuwe geest
in mij. een geest van licht, zo
klaar als Gij; dan doe ik vrolijk
wat Gij vraagt, en ga de weg die
U behaagt.'
De ceremonie met de
olielamp brengt het licht ook
letterlijk in de viering. „Ik steek
de lamp aan, prachtige vlam die
de zuurstof van lucht gebruikt,
De kerk
de ruimte wordt verlicht, het
duister verdwijnt." Er wordt ge
declameerd uit een tekst van
Henry Thiagaraj, uit het Indiase
Madras. „De lamp spreekt: ik
ben gemaakt van klei. Ik ben
een natuurlijk kind van de aar
de. Ja, dat geldt ook voor mij
zelf: gevormd en gebakken wor
den, om olie te houden, om
aangestoken te worden, mijn
energie om te zetten in een klei
ne vlam. Ja, ik kan mijn energie
gebruiken voor de mensen in
nood."
Het koor sluit aan met 'Licht
dat ons aanstoot in de morgen',
dominee Rinzema het
spreekgestoelte beklimt vot
Berrfoediging. Dan volgt een
drempelgebed uit Azië, de le
zing van het Soefï-verhaal
'Wonder' (Monnik in een kloos
ter: 'Vaak wordt het als een
wonder beschouwd als God
doet wat wij mensen vragen.
Hier geloven we dat het wonder
is als de mensen doen wat God
vraagt') en het Oud Indische
verhaal 'Thuiskomen'. De
schriftlezing is uit Matteüs 6,
vers 25 tot 34. Het bekende ver
haal over de vogels die niet
zaaien en maaien, maar toch
worden gevoed door de hemel
se Vader. „Maakt u dan niet be
zorgd om de dag van morgen,
want de dag van morgen zal
zijn eigen zorgen hebben; elke
dag heeft genoeg aan zijn eigen
kwaad."
Met de ervaringen van pater
Tetteroo in Irian Jaya wordt de
rode draad van de viering weer
opgepikt. „Wij zijn leerling van
Jezus. Maar dat betekent meer
dan de leer kennen", houdt hij
de kerkgangers voor. „Het drukt
een verwantschap uit. Wij moe
ten het Licht van het geloof
doorgeven en een Licht in de
duisternis zijn voor andere
Het laatste deel van de vesper
wordt ingeluid door het koor
('U prijzend komt het licht gere
zen, het juicht tot in de nacht'),
waarna de dankgebeden en
voorbeden door pater Hooy
mans volgen, afgesloten met
het gezamenlijk bidden van het
oecumenisch Onze Vader. Het
slotlied is nummer 398 uit de
Randstadbundel, 'Zingt God de
Heer, de almachtige Koning ter
Dominee Rinzema spreekt de
zegen uit en keert weer terug tot
de symboliek van het Licht.
„Wij zijn hier in De Zilk niet al
leen geroepen om het Licht te
prijzen, maar ook om het te
zoeken." De gelovigen lopen na
de viering in een lange rij naar
voren om daar een klein kaarsje
in ontvangst te nemen. „Flet
licht kan gevonden worden,
daar, waar je nooit verwacht",
had Rinzema eerder opgemerkt.
„Bij de mensen om u heen, op
uw werk, bij buitenlanders."
Het kaarsje gaat mee naar
huis. De dominee maakt duide
lijk waarom. „Deze dienst is be
ëindigd, voor ons allen begint
de dienst aan de wereld."
COLOFON
door Jan Krui*
DIRECTIE3!! M8Es4nb«gJde Vnes. G P
Arnold (adj). J Kiel (adj),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Fra
Nypels. Henk van der Post (ad))
OMBUDSMAN R D Paauw. tel. dag. 9.3C
1 30 uur 071 -356215. of per post.
IOOFDKANTOOR
ooseveitstraat 82.232
Telefoon071-356356.
REGIOKANTOOR
30-17.00 uur.
Telefoon 02521-19353, F
ities071-323508
HEINZ
/AT B£P P/NOATAC/O
£/V ALS /A L/£G GAAT
w <sec?£/£M f
/Ar £>£A/ MAL/P/C£
ALS /Ar SCA/££L /</J<
&AAT A/£T P£G£//£//.
HET WEER
HANS VAN ES
Regen- en windzone
Meteorologen van de Vrije Univer
siteit in Berlijn publiceren sinds
het najaar van 1992 een tempera-
tuursverwachting voor de volgende
drie maanden. Deze prognose geldt
voor Berlijn, maar kan ook nog vrij
nauwkeurig worden toegepast op
andere West- en Midden-Europese
landen. Hettemperatuurbeeld van
het komende seizoen wordt inge
schat met behulp van luchtdrukge-
gevens uit de voorafgaande maan
den. Er wordt gekeken naar de ge
middelde luchtdruk van diverse ge
bieden, naar de afwijkingen ten op
zichte van normaal en de onderlin
ge verschillen. Als bijvoorbeeld de
luchtdruk bij IJsland in de zomer
maanden hoger dan gemiddeld is
geweest en in de zeegebieden rond
de Azoren lager, dan kan hieruit
een verwachting worden opgesteld
voor de herfst in Berlijn. De bere
kende temperatuur kan dan hoog,
normaal of te laag uitvallen.
Eind september beloofde Berlijn
een warme november, gevolgd door
een koude decembermaand, die
zou uitmonden in de koudste win
ter sinds jaren. Bij de nieuwste pu-
blikatie op 2 november bleek die
prognose drastisch te zijn bijge
steld. De laatste ontwikkelingen
wijzen nu op een koude november
(mm 1 graad), terwijl december
aan de milde kant blijft (plus 0,5
tot plus 1 graad). Jammer voor
schaatsminnend Nederland, maar
januari wordt boterzacht - althans
volgens Berlijn - met een positieve
afwijking van plus 1 tot plus 1,5
graden.
Natuurlijk heeft zo'n s
spelling wel wat beperkingen. Als'
je nagaat dat de normale weersver-
wachting na 3 a 5 dagen al minder
betrouwbaar wordt, kun je vraagte
kens plaatsen bij een verwachting
voor drie maanden vooruit. Toch
zijn de Berlijnse verwachtingen we
tenschappelijk goed onderbouwd
en kunnen deze op grond van de
nieuwste gegevens worden bijge
steld - zoals dat ook gebeurt bij de
korte termijnprognose.
Voor het actuele weer is een diepe
stormdepressie bij IJsland van be
lang. De bijbehorende regen- en
windzone bereikt ons vanavond al.
De zuidwestenwind voert mildere
lucht aan. De komende dagen mag
op een maximum van 10 a 11 gra
den worden gerekend, waarbij het
wisselvallig blijft met af en toe re--
gen. Daarnaast is er ook weer eens
ruimte voor wat zonnige momen
ten.
HET WEER IN EUROPA
Neerslagkans
Mmimumtemp.
Middagtemp.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag in Engeland eerst
nog enkele opklaringen,
verder veel bewolking, eni
ge tijd regen en vooral in
de ochtend in Schotland
en Ierland veel wind. Mor
gen in Ierland en Schot
land wisselend bewolkt en
enkele buien, in Wales en
Engeland vrij langdurig re
gen. Middagtemperatuur
ongeveer 11 graden, mor
gen in Ierland en Schot
land iets lager.
België en Luxemburg:
Vandaag enkele opklarin
gen en vrijwel overal
droog. Morgen van het
westen uit toenemende
bewolking, gevolgd door
regen. Middagtempera
tuur vandaag van 6 graden
in Luxemburg tot ongeveer
9.langs de westkust, morgen wat zach
ter.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag wolkenveldeh, ook af en toe
wat zon en vrijwel overal droog. Morgen
in de oostelijke departementen droog en
bewolking, gevolgd door regen. Middag-
temperatuur vandaag van 6 graden in de
Jura tot 10 graden ten westen van Pa
rijs, morgen iets zachter.
Portugal en Madeira:
Portugal: In de Algarve veranderlijk be
wolkt en kans op een bui. Elders droog
en vooral in het noorden perioden met
zon. Middagtemperatuur aan de kusten
ongeveer 18 graden, landinwaarts enke
le graden lager. Madeira: Wolkenvelden
en plaatselijk regen. Middagtempera
tuur iets onder de 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Meer zon en vrijwel overal
droog, maar langs de Costa's in het zui
den voornamelijk vandaag nog kans op
een bui. 's Nachts landinwaarts plaatse
lijk mist. Middagtemperatuur vandaag
rond 13 graden, aan de Costa's onge
veer 17 graden. Morgen iets hogere
temperaturen. Canarische Eilanden:
Wolkenvelden en vooral aan de noordzij
de van de eilanden af en toe regen.
Maxima iets boven de 20 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Half tot zwaar bewolkt en van
tijd tot tijd regen, mogelijk met onweer.
Maximumtemperatuur aan zee rond 18
graden. Tunesië: Droog en flink wat zon.
Maxima aan zee ongeveer 24 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag in het westen nog enkele wol
den. Droog. In de nacht en ochtend kans
op mist. Middagtemperatuur vandaag Aberdeen' zwaaibè
van 8 graden op het Centraal Massief tot Athene zwaar be
15 plaatselijk aan de Cóte d'Azur, mor- Barcelona halfbew
gen iets hoger. Berlijn regen
Mallorca en Ibiza: Boedapest zwaar be
Vandaag-nog een kleine kans op een Bordeaux lichtbev
bui, morgen droog en perioden met zon. Brussel zwaar be
Middagtemperatuur ongeveer 19 gra- Cyprus halfbew
den Dublin onbew.
Italië, Corsica en Sardinië: Frankfurt regen
Geleidelijk minder buien en wat meer Jenève zwaar£
zon. Maximumtemperatuur in het noor- ™|!nk' ™aar?j
den rond 11 graden, elders rond 18 gra- u
den. op Sicilië en Malta nog iets hoger. b h
Griekenland en Kreta: jgH,, Sa»
Vandaag geregeld zon en op de meeste KoKMiage» regen
plaatsen droog. Morgen meer bewolking lasPalmas zwaar be
en voornamelijk in het noorden kans op Lissabon regenbu
regen. Middagtemperatuur vandaag Locarno onbew
meest rond 22 graden, morgen vooral in Londen zwaart*
het noorden flink koeler. Op de Egeïsche Luxemburg regen
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 10 NOVEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.50 Zon onder 16.53
Maan op 03.08 Maan onder 14.52
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 11.42
Laag water 07.36 19.51
Weerrapporten 08
Rotterdam
Vhssingen
i koude noordenwind
Zee s
op.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse westkust nu en dan
wolkenvelden en morgen kans op regen.
Middagtemperatuur vandaag 20 graden,
morgen beduidend koeler. Aan de zuid
kust en op Cyprus vandaag droog en
overwegend zonnig, morgen toenemen
de kans op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur ongeveer 26 gra
den.
Duitsland:
Vandaag veel bewolking en plaatselijk
wat regen of motregen, in de loop van de
dag van het westen uit een enkele opkla
ring. Morgen droog en hier en daar wat
zon. maar later op de dag in het noord
westen toenemende bewolking, mogelijk
gevolgd door regen. Middagtemperatuur
tussen 5 en 8 graden. In de Zuidduitse
Alpen ligt de temperatuur op 1500 me
ter rond het vriespunt.
Zwitserland:
Aan de noordflank van de Alpen vooral
eerst nog enkele wolkenvelden en moge
lijk wat regen, boven 1200 meter
sneeuw. Verder droog en tamelijk zonnig
Stockholm zwaar be
Warschau zwaar be
Wenen zwaar be
Zurich zwaar be
Bangkok half bew
Buenos Aires halfbew
Casablanca regen
w 1 8 7 03
