mmtmm
Luthersen: geen bijwagen
Kerk Samenleving
Skepsiscongres: tussen
telepathie en bedrog
Rad draait voor rotte panlatten
MAANDAG 8 NOVEMBER 1993
BUITENLAND KORT
Panorthodox concilie
De voorbereiding van het
eerste panorthodoxe concilie
sinds het schisma tussen de
kerk van Rome en die van
Constantinopel in 1054, is
gisteren begonnen met een
mis in het orthodoxe cen
trum in Chainbésy bij Genè-
ve. Aan het 'heilige en grote
concilie', waarvoor nog geen
datum is vastgesteld, zullen
vijftien orthodoxe kerken
deelnemen. De orthodoxe
kerken van Constantinopel,
Alexandrië, Antiochië, Jeru
zalem, Rusland, Servië, Roe
menië, Bulgarije, Georgië,
Cyprus, Griekenland, Polen,
Tsjechoslowakije, Albanië en
Finland zijn met ten minste
twee leden in de commissie
vertegenwoordigd die het
concilie voorbereidt en tot
zaterdag vergadert.
Schots klooster
Een groep van 45 mensen
heeft zich zaterdag terugge
trokken in een boeddhistisch
klooster in Eskdalemuir in
het zuiden van Schotland.
Tot begin 1997 willen de 27
mannen en 18 vrouwen het
zonder vlees, alcohol, knof
look, televisie, muziek, tabak
en seks stellen. Bezoekers en
kranten zijn in het gebouw
niet welkom en de klooster
lingen slapen in houten stoe-
len of staande. Volgens de
Britse krant The Guardian
hebben de 45 aanhangers
van het boeddhisme ieder
7000 pond (bijna 20.000 gul
den) betaald en willen ze in
een absoluut isolement me
ditatietechnieken oefenen.
Mexicaanse bisschop
Het dreigende ontslag van de
Mexicaanse bisschop Samuel
Ruiz Garcia, die bekend staat
als aanhanger van de bevrij
dingstheologie, heeft in ker
kelijke en politieke kringen
tot veel beroering geleid.
Ruiz (69), bisschop van San
Cristobal de las Casas in het
zuiden van Mexico, heeft bij
na twee weken geleden van
nuntius Girolamo Prigione te
horen gekregen dat het Vati-
caan onderzoekt of hij zich
in de uitoefening van zijn
ambt schuldig heeft gemaakt
aan ernstige leerstellige fou
ten en te veel partij voor de
armen heeft gekozen.
Libanon
Johannes Paulus II heeft pre
sident Elias Hrawi gezegd dat
hij 'op korte termijn' de da
tum van zijn bezoek aan Li
banon bekend zal maken.
Dat heeft Hrawi afgelopen
vrijdag meegedeeld nadat hij
door de paus in audiëntie
was ontvangen. De president
nodigde in maart dit jaar de
paus uit voor een bezoek aan
zijn land. Kardinaal Achille
Silvestrini, president van de
pauselijke congregatie voor
de oosterse kerken, heeft
kortgeleden 1995 genoemd
als jaar waarop de paus een
bezoek aan Libanon kan
brengen, naar aanleiding van
een bijzondere bisschoppen
synode die aan het land zal
worden gewijd.
Doodseskaders
De Wereldraad van Kerken
heeft president Alfredo Cris-
tiani van El Salvador opge
roepen een einde te maken
aan het politieke geweld in
dat land en de doodseska
ders te ontmantelen. De se
cretaris-generaal van de We
reldraad. dr. Konrad Raiser,
uit in een brief aan Cristiani
zijn grote zorgen over de re
cente moorden en andere
wrede vormen van geweld
waarvan prominente leden
van de politieke oppositie in
El Salvador het slachtoffer
zijn geworden. Doodseska
ders worden daarvoor ver
antwoordelijkgehouden.
redactie dick v
Kerkgenootschap benoemt als eerste beleidsfunctionaris voor SoW
De synode van de Evangelisch-Lutherse Kerk heeft afge
lopen zaterdag dominee R.E. van den Berg uit Delft be
noemd tot beleidsfunctionaris voor Samen op Weg.
functionaris aangesteld voor het
proces dat tot een fusie van de
drie kerken moet leiden.
Van den Berg (46) is predi
kant in Delft en Schiedam. Hij is
tevens secretaris van de synode,
een functie die hij naast zijn
nieuwe deeltijdbaan blijft ver-
Daarmee heeft de kleinste van
de drie Samen op Weg kerken
(Nederlandse Hervormde Kerk,
Gereformeerde Kerken in Ne
derland en Evangelisch-Luther
se Kerk) als eerste een aparte
vullen.
De functionaris heeft onder
meer de taak op beleidsniveau
deel te nemen aan de bespre
kingen met de twee andere ker
ken. Als de drie kerken over een
gemeenschappelijk bureau be
schikken - zij hopen dal in 1996
te hebben verwezenlijkt - zal
Van den Berg daar de lutherse
belangen behartigen. Zodra de
fusie rond is, coördineert Van
den Berg de werkzaamheden
Vrouwen welkom in pauselijke ridderorde
Ook'vrouwen kunnen voortaan
worden opgenomen in een pau
selijke ridderorde. Dat heeft
nuntius mgr. H. Lemaïtre mee
gedeeld aan het secretariaat van
de Rooms-Katholieke Kerk in
Nederland. Het gaat om de Pi-
usorde, de Orde van de H. Gre-
gorius de Grote en de St. Sylves-
terorde. Tot dusver kon vrou
wen die zich voor het geloof of
de kerk verdienstelijk hebben
gemaakt, slechts met de onder
scheidingen Bene Merenti (voor
wie zich verdienstelijk heeft ge
maakt) of Pro Ecclesia et Ponti-
fice (voor kerk en paus) eer wor
den bewezen.
Volgens 'Een-twee-een', het
orgaan van de Nederlandse RK
Kerk, werd het binnen de kerk
steeds meer als probleem erva
ren dat vrouwen geen ridderor
de kon worden toegekend, hoe
warmond De activiteitencommissies van de ker
kelijke gemeenten en de parochies in de streek
trekken de laatste maanden van het jaar alle regis
ters open. De kalender is dichtbeschreven met ba
rs, rommelmarkten en veilingen, waarvan de
opbrengst de financiële armslag van de kerken
moet vergroten. Afgelopen vrijdag en zaterdag was
het de beurt aan de kleine hervormde gemeente
i Warmond. In gebouw 't Trefpunt werd de jaar
lijkse bazaar gehouden, met als hoogtepunten het
Rad van Avontuur en de kaas- en wijnavond. De
bazaar bracht 11.000 gulden op. De helft van deze
opbrengst wordt besteed aan het opknappen van
het voordak van de kerk. Tijdens de jaarlijkse in
spectie door de Monumentenwacht is gebleken dat
de panlatten verrot zijn. Ook een aantal dakpannen
vertoont gebreken. Voor dit extra onderhoud was in
de begroting geen geld gereserveerd. Het andere
deel van de bazaar-opbrengst is bestemd voor de
diaconie. foto hielco kuipers
door Jan Krult
van de lutherse synode en haar
commissies, die bij de fusie blij
ven bestaan.
Volgens Van den Berg blijkt
uit het besluit dat het de luther
sen ernst is met Samen op Weg.
Zij nemen geen genoegen met
de rol van bijwagen, zoals de
Gereformeerde Bond in de Ne
derlandse Hervormde Kerk
heeft voorgesteld. Ook een 'sta
tus aparte' is voor de lutherse
synode niet aanvaardbaar.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Kantens-Stitswerd en
Usquert-Rottum (SoW): M.B. van der
Palm, kandidaat te Rotterdam.
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning: Mw. A L Wieringa, Rembrandt-
kade 10, 3583 TM Utrecht.
Toegelaten tot de evangeliebediening
en beroepbaar: J. Bogerd, Patrimoni
umstraat 118. 4142 VM Leerdam.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Bedankt: voor Steenwijk: E. Heres te
Assen-Noord.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Zwolle: A.P. van
Langevelde te Broek op Langedijk en
J.G. Schenau te Middelburg.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Rhenen: A.J. Gunst te
Tholen; te Nieuwdorp: C.A. van Die
ren te Stolwijk, die bedankte voor Hil
versum en Brakel
groot haar verdiensten voor
kerk en geloof ook waren. Het
Vaticaan heeft zich op deze
kwestie bezonnen, maar kwam
niet tot een beslissing.
In augustus en oktober 1991
werden echter vrouwen uit
Uganda en Zweden in een pau
selijke ridderorde opgenomen.
Dat was voor de leiding van de
Nederlandse kerk aanleiding
om Lemaïtre om opheldering te
vragen.
Oosterhuis bij Pastoraal Buurten Werk
Het Pastoraal Buurten Werk
Leiden organiseert vanavond
een bijeenkomst met mede
werking van Huib Oosterhuis,
dichter en voorganger van de
Amsterdamse Studentenekkle-
sia. Een kennismaking met het
werk van de pastoraal buur
tenwerkers in zowel Pancras
Oost/Noord Rhijnevest als in
de Slaaghwijk staat centraal
tijdens deze bijeenkomst.
Buurtenwerkers Janneke Dij-
kens en Martin van der Velden
vertellen over hun activiteiten.
Oosterhuis geeft uitleg aan
Psalm 14.
De bijeenkomst, die om
20.00 uur begint, wordt ge
houden in het oecumenisch
kerkelijk centrum 'De Regen
boog', Watermolen 1 in de
Leidse Merenwijk. Iedereen is
welkom.
Relatie tussen Joden en Christenen
centraal tijdens lezing in Oegstgeest
De Commissie voor Kerk en Is
raël in de classes Katwijk en Lei
den van de Nederlandse Her
vormde Kerk organiseert mor
genavond een lezing-bijeen
komst in Oegstgeest. Als spreker
is uitgenodigd dr. H. Vreekamp,
secretaris van de Raad voor de
verhouding van Kerk en Israël.
Hij schreef in 1992 een brochu
re, waarvan de titel in Oegst
geest ook het thema van de le
zing zal zijn: 'Joden en Christe
nen: een relatie in opbouw'. De
brochure is vorig jaar aan alle
kerkeraden toegezonden.
Voor de Commissie voor Kerk
en Israël van de classes Katwijk
en Leiden is de lezingavond de
tweede activiteit. Voor het eerst
werd naar buiten getreden bij
het stimuleren van de (wijk)ge-
meenten om aandacht te beste
den aan de Israël-zondag op 3
oktober. De commissie wordt
geleid door de predikanten J.J.
Kooman uit Oegstgeest en Z. de
Graaf uit Katwijk aan den Rijn.
De lezing wordt morgen
avond om 20.00 uur gehouden
in de kapelzaal van het 'Ge
meentecentrum' aan de Lijtweg
9 in Oegstgeest. De toegang is
gratis. Wel wordt aan de uitgang
een collecte gehouden om de
onkosten te bestrijden.
Onderzoek naar paranormale verschijnselen
,,Wie denkt dat ik een bedrieger
ben?" De paranormale telepa-
thicus Mare Braem kijkt de be
zoekers van het zesde Skepsis
congres uitdagend aan. Twee
vingers gaan omhoog. Skepsis is
een stichting die zich bezig
houdt met wetenschappelijk
onderzoek van paranormale
verschijnselen. Van de 1000 do
nateurs bezochten er ongeveer
150 het congres 'De praktijk van
het paranormale'.
De Belg Braem bijt het spits af
met een demonstratie van 'tele
pathie in de praktijk'. In de loop
van zijn demonstratie komen er
kleine scheuren in het wereld
beeld van de 150 bezoekers.
Braems trucs zijn overtuigend.
Hij denkt diep na en knijpt zijn
ogen stijf dicht als hij probeert
te raden welke van de tien voor
werpen op een tafel een wille
keurig gekozen persoon uit het
publiek in gedachten heeft. Hij
raadt bijna altijd juist.
Braem stelt zijn vraag nog
maals. Ditmaal anders gefor
muleerd. „Wie denkt dat deze
demonstratie doorgestoken
kaart is?" Uiteindelijk steekt iets
meer dan de helft van de aan
wezigen na wat aandringen de
vinger omhoog. „En wie geloof
de erin?" Twee vingers. Braem
grijnst: „Mag ik u dan nu ont
hullen dat u een uur lang in een
mythe hebt geloofd. Ik ben een
bedrieger. Ik ben van beroep
goochelaar. Telepathie en alles
wat te maken te heeft met para
normale zaken vind ik de
grootst mogelijke onzin. Ik deed
alles om te laten zien dat ook u
makkelijk te manipuleren
bent."
Het middagprogramma heeft
minder verrassende wendingen.
De voorzitter van Skepsis, prof.
dr. C. de Jager, wordt aangekon
digd als de man 'die ons gaat
vertellen over mysterieuze knal
len'. Het blijkt te gaan over de
daverende ldap van onbekende
oorsprong die op 19 augustus
1992 in het noorden van Neder
land te horen was. De professor
ontvouwt zijn hypothese: het
was geen geheim Amerikaans
vliegtuig of instortende gasbel,
maar een komeet die boven Ier
land op 75 kilometer hoogte
met een snelheid van dertig ki
lometer per seconde uit elkaar
klapte.
Skepsis heeft een gevarieerd
donateursbestand. Volgens be
stuurslid Molewijk 'staat het
ene lid afwijzender tegenover
paranormale verschijnselen dan
het andere. Zelf ben ik van me
ning dat onder laboratorium
omstandigheden alle paranor
male proeven mislukken'. Het is
naar zijn mening 'allemaal nep,
in ieder geval niet bovennatuur
lijk'. Maar er zijn ook voorstan
ders van een minder harde lijn.
„Die zeggen dat je in principe
voor alles moet openstaan."
COLOFON
Telefoon071 -143241
HET WEER
HANS VAN ES
Wisselvallig weertype
Een zwaar en grauw wolkendek,
zonder enige variatie, drukte zijn
stempel op het weekendweer. Af
en toe daalde er wat motregen neer
om de donkere sfeer nog wat te be
nadrukken. Eigenlijk waren het al
leen de geel-bruine en rode herfst
tinten, die het leven buiten nog wat
konden oplichten. De temperatuur
bleef op een bescheiden niveau
van 6 a 7 graden, maar de koude
noordoostenwind ging op zondag
wat liggen.
Een depressie trok van de Middel
landse Zee via de Alpen naar Duits
land en die zorgde in combinatie
met hogedruk boven het noorden
van Europa voor een typisch conti
nentaal weertype met veel vocht in
de lucht. In het hogedrukcentrum
heeft zich de laatste dagen een
partij winterse kou verzameld.
Vooral in Finland en Rusland komt
strenge vorst voor. Nu heerst er bij
ons al drie weken een oost- tot
noordoostenwind en je zou met die
windrichting in deze tijd van jaar al
een uitval van kou in onze richting
kunnen verwachten. Maar voor een
vroeg winteroffensief is er meer no
dig. De warme Atlantische stromin
gen spelen daarbij een hoofdrol.
Die hebben zich lange tijd afzijdig
gehouden, zodat het continent
langzaam kon afkoelen.
Juist op het moment dat er enige
dreiging begint uit te gaan van het
koude-imperium in het noorden en
oosten, komt de Atlantische ma
chine in actie. Kennelijk 'geschrok
ken' door de winterse ontwikkelin
gen boven Noordoost-Europa wordt
er nu een tegenoffensief voorbe
reid. Het koude hogedrukgebied
krijgt te maken met zijn erfvijand:
de IJslanddepressie. En in dit ge
val een hele diepe (950 millibar).
Op de weerkaart zien we dichtop-
eengepakte luchtdruklijnen tussen
Noorwegen, IJsland en Schotland.
De stormwinden in dit gebied be
reiken ons niet, maar een regen
front trekt morgen later op de dag
binnen.
Na langdurige afwezigheid zijn de
milde zuidwestenwinden dan weer
helemaal terug. Zowel overdag als
's nachts lopen de temperaturen
op, uiteenlopend van 7 tot 12 gra
den; een vrij normale waarde. De
Westcirculatie op de oceaan zet de
komende dagen met veel enthou
siasme door. Dat betekent voor ons
een herkenbaar wisselvallig weerty
pe met af en toe regen, maar tus
sendoor ook wel opklaringsgebie-
den. Het saaie en sombere weer is
daarmee verleden tijd.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In het algemeen veel be
wolking. In Engeland en
Wales op beide dagen
meest droog, in Schotland
tijd tot tijd
regen. Voc
orgen
ir flink wat neerslag vallen
gen iets zachter.
België en Luxemburg:
Vandaag bewolkt en plaat
selijk motregen of mist.
Morgen vanuit het westen
enkele opklaringen en vrij
wel overal droog. Middag-
temperatuur van 9 graden
langs de westkust tot circa
Luxemburg.
Midden-Frank-
Noord-
rijk:
Vandaag overwegend
wolkt en hier en daar nog wat regen of
motregen. Morgen meer kans op zon en
vrijwel overal droog. Plaatselijk mist.
Maxima van circa 10 graden in Bretagne
en in de Vendée tot rond 6 in de Jura.
Portugal en Madeira:
Portugal: vandaag meest bewolkt en op
veel plaatsen buiige regen. Morgen af
nemende regenkansen en vooral in het
noorden wat zon. Middagtemperatuur
langs de kust rond 16 graden, verder
landinwaarts enkele graden lager. Ma
deira: Wolkenvelden en vooral morgen
kans op wat neerslag. Middagtempera
tuur iets onder de 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: vandaag vrij veel wolkenvelden
en kans op buiige regen. Morgen nemen
de regenkansen sterk af en zijn er op
ige momenten. Mid-
13 graden,
Gemiddeld over Nederland
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
dagtemperatuui
aan de Costa's
graden. Canari!
lèrend van 17 tot 20
e Eilanden: vandaag
aan ae zuidstranden eerst nog wat zon.
Verder vrij veel wolkenvelden en vooral
aan de noordzijde van de eilanden I
op e
Maxima i
boven de 20
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 9 NOVEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.49 Zon onder 16.54
Maan op 01.46 Maan onder 14.29
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 10.35 23.13
Laag water 06.11 18.35
Weerrapporten 07
Marokko en Tunesië:
Marokko: Onstandvastig weer met langs
de gehele westkust vrij veel wolkenvel
den. Van tijd tot tijd buiige regen, moge
lijk met onweer. Maximumtemperatuur
aan zee van 17 graden bij Tanger tot
iets boven de 20 bij Agadir. Tunesië: In
wolken
weersbui
s op een regen- of i
er zuidwaarts blijft het
flinke perioden met zon.
Maxima aan zee ongeveer 25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag nog flink wat wolkenvelden,
morgen op de meeste plaatsen geregeld
zonneschijn. Vrijwel overal droog. Maxi
ma rond 12 graden, langs de Middel
landse Zeekust iets hoger, ten noorden
van Avignon enkele graden lager
Mallorca en Ibiza:
Vandaag wolkenvelden en kans op
buiige regen. Morgen blijft het droog en
zijn er perioden met zon. Middagtempe
ratuur ongeveer 19 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Wisselvallig weer, met naast zonne
schijn ook geregeld bewolking Enkele
buien, in het zuiden mogelijk ook on
weer. Maximumtemperatuur in het noor
den rond 12 graden, elders rond 18 gra
den, met name op Sicilië en Malta nog
iets hoger.
Griekenland en Kreta:
Wolkenvelden, nu en dan ook zon en
vooral langs de westkust kans op enkele
regen- of onweersbuien. Op de Cycla-
den,' Kreta en Rhodos blijft het droog en
er zijn perioden met zon. Middagtempe
ratuur meest rond 22 graden, in het
noorden van Griekenland morgen iets la
ger. Op de eilanden Kreta en Rhodos
wordt het ongeveer 25 graden.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse westkust nu en dan
wolkenvelden en morgen kans op een re
gen- of onweersbui. Aan de zuidkust en
op Cyprus droog en overwegend zonnig.
Middagtemperatuur van 20 graden op
de Dardanellen tot 26 graden langs de
Turkse zuidkusten en op Cyprus.
Duitsland:
Veel bewolking en op de meeste plaat
sen van tijd tot tijd wat regen of motre
gen. Plaatselijk mist. Morgen vanuit het
westen kans op enkele opklaringen.
Middagtemperatuur uiteenlopend van 5
tot 8 gfaden. In. de Zuidduitse Alpen
daalt de temperatuur op 1500 meter tot
circa 0 graden.
BOES
