Jeltsin tegen vervroegde
presidentsverkiezingen
Belgische wondercocktail blijkt regelrecht gif
Jordaniërs naar de stembus
Venetiaan veroordeelt
aanslagen in Paramaribo
Kolonisten blokkeren
wegen in bezet gebied Leger Georgië verovert Zoegdidi
Serviërs laten gegijzelde
Zweedse soldaten vrij
Buitenland
Holbewoners ontdekt in Indonesië
jakarta Een woordvoerder van de Indonesische regering heeft
gisteren bevestigd dat twee Zwitserse toeristen op Kalimantan
(Borneo) een tot dusver onbekende stam van holbewoners heb
ben ontdekt. De Zwitsers hebben in het oerwoud van Oost-Kali-
mantan ongeveer 50 mensen in grotten aangetroffen, die hen
angstig maar niet vijandig tegemoet traden.
Spaanse koning bezoekt Israël
Jeruzalem De Spaanse koning Juan Carlos begint vandaag met
een historisch bezoek aan Israël. Het is de eerste keer dat een
Spaans staatshoofd de joodse staat bezoekt. Diplomatieke be
trekkingen onderhouden de landen pas sinds 1986. De voorma
lige Israëlische president Chaim Herzog bezocht Spanje in april
van het vorig jaar.
Tunesiërs in maart naar de stembus
tunis» De Tunesische president Zine El Abine Ben Ali heeft gis
teren in een televisierede parlements- en presidentsverkiezingen
aangekondigd voor 20 maart. Hij stelt zichzelf opnieuw kandi
daat voor een tweede ambtsperiode van vijf jaar. De nieuwe
Kieswet maakt het mogelijk dat voor het eerst meerdere partijen
kunnen deelnemen.
Brandstichting opvangcentrum Kurden
Onbekenden hebben gisteren brand gesticht ii
centrum voor Kurdische vluchtelingen in Rheinheim in het
zuidoosten van Duitsland. Alle 14 inwoners wisten zich in veilig
heid te brengen. Zeven maanden geleden werd hetzelfde op
vangcentrum met stenen bekogeld, waarbij een vrouw licht ge
wond raakte.
Leider rechtse FAP mishandeld
bonn» De voorzitter van de extreem-rechtse Vrije Duitse Arbei
derspartij (FAP), Friedhelm Busse, is zaterdag in het centrum
van Bonn in elkaar geslagen en zwaar gewond achtergelaten. De
64-jarige Busse werd onder meer in het gezicht geschopt. Een
klopjacht op de daders leverde niets op. De politie vermoedt dat
het gaat om linkse i
Jeugd VS met vuurwapens naar school
Washington John Magaw, de directeur van het federale bureau
voor alcohol, tabak en wapens, schat dat honderdduizend Ame
rikaanse jongeren vuurwapens mee naar school nemen. Er is in
de VS geen federale wet die de verkoop of het geven van wapens
aan minderjarigen verbiedt. In sommige staten is dit echter wel
verboden. President Clinton ondersteunt een wetsvoorstel dat
het wapenbezit door minderjarigen verbiedt.
In Jordanië zijn vandaag de stembussen opengegaan voor de eerste meerpartijen verkiezingen sinds 1956. Verwacht wordt dat de verkiezingen winst opleveren voor con
servatieven en bedoeïenen-leiders die de politiek van koning Hoessein steunen. Op de foto een bedoeïenentent die dienst doet als stemlokaal. foto afp rabihmochrabi
De Surinaamse president Vene
tiaan hoopt niet dat de aansla
gen, die zaterdag in Paramaribo
zijn gepleegd, de 'verscherpte'
acties zijn die 'sommige men
sen' hebben aangekondigd.
„Ons volk wil niet dat men de il
legaliteit inschuift en tot terreur
overgaat", aldus Venetiaan.
Hij reageerde op de aansla
gen op het huis van parle
mentsvoorzitter Lachmon en op
de autohandel van de eveneens
uit de regeringspartij VHP af
komstige zakenman Sardjoe. Bij
de aanslagen raakten twee vei
ligheidsagentengewond.
De Nationale Democratische
'Partij (NDP) van ex-legerleider
Bouterse kondigde na mislukte
straatacties vorige maand 'ver
scherpte acties' aan om de rege
ring tot aftreden te dwingen.
Onderzoek naar de aanslagen
heeft echter nog niets opgele
verd.
Volgens NDP-fractievoorzitter
Wijdenbosch spruiten de aan
slagen van afgelopen zaterdag
niet voort uit politieke tegen
stellingen maar uit een strijd
tussen financieel-economische
belangengroeperingen. Hij
heeft de 'criminele activiteiten'
veroordeeld.
Parlementsverkiezingen in december met 21 deelnemers
Geweld laait op na aanslag in Hebron
De Russische president Jeltsin is teruggekomen op zijn
belofte om volgend jaar juni vervroegde presidentsver
kiezingen uit te schrijven. Hij zei zaterdag aan te willen
blijven tot juni 1996, als zijn huidige termijn afloopt.
Voor Jeltsins tegenstanders kwam de aankondiging niet
onverwacht.
sche en nationalistische partij
en. Ex-Sovjet-president Gor-
batsjov zei in een interview met
het Amerikaanse tv-station
CNN dat Jeltsin zich aan zijn
beloftes moet houden.
De miljonair-zakenman Kon-
stantin Borovoj, leider van de
Partij voor Economische Vrij
heid en een kleurrijk aanhanger
van Jeltsins radicale hervormin-
,,Ik heb altijd al gedacht dat die
belofte van vervroegde verkie
zingen een truc was", zei de na-
tionalistisch-conservatieve Vik
tor Aksjoetsits, leider van de
Christendemocratische bewe
ging gisteren. Soortgelijke gelui
den kwamen van communisti-
gen, verklaarde Jeltsins stap uit
diens gebrekkige democratische
ervaring. „Hij is niet in staat to
talitaire structuren te hervor
men", aldus Borovoj.
Jeltsin kreeg echter steun van
de Amerikaanse president Clin-
niet helemaal te begrijpen wat
Jeltsin precies bedoelde met
zijn aankondiging. „Maar zo
lang de Russische president op
het pad van de democratie
blijft, de mensenrechten eerbie
digt en hervormingen uitvoert,
heeft hij onze steun."
Vermoedelijk zal de kiezer
zich op 12 december tóch over
het vervroegen van de presi
dentsverkiezingen kunnen uit
spreken. Bij de nieuwe Grond
wet, die op die dag per referen
dum aan de kiezers wordt voor
gelegd, zit een aanhangsel
waarin wordt bepaald dat Jelt
sin zijn termijn moet uitdienen.
Vervolgens zal hij die vraag aan
het nieuwe parlement, de
staatsdoema, voorleggen.
Aan de parlementsverkiezin
gen op 12 december zullen 21
partijen en partijcoalities mee
doen. Zij bleken zaterdagavond
om middernacht de vereiste
honderdduizend handtekenin
gen, nodig voor deelname aan
de verkiezingscampagne, te
hebben ingeleverd.
Geen winnaar
bij verkiezingen
Nieuw-Zeeland
welungton ap
Geen van de politieke partijen
in Nieuw-Zeeland heeft gisteren
bij de verkiezingen een absolute
meerderheid weten te behalen.
Een minderheidsregering lijkt
onvermijdelijk, doordat een van
de kleinere sleutelpartijen wei
gert een coalitie te vormen.
De regerende Nationale Partij
leed een grote nederlaag (be
haalde slechts 49 zetels), die de
partij waarschijnlijk het man
daat om te regeren heeft ontno
men. De Arbeiderspartij behaal
de gisteren 46 van de 99 parle
mentszetels. De pas opgerichte
linkse Alliantie en de beweging
Nieuw-Zeeland Eerst haalden
ieder twee zetels. Zowel de Na
tionale als de Arbeiderspartij
wilde een coalitie vormen met
de Alliantie en Nieuw-Zeeland
Eerst. De Alliantie wil daar ech
ter niet aan meewerken.
Joodse kolonisten in de door Is
raël bezette gebieden hebben
vandaag opnieuw met geweld
gereageerd op de moord op een
kolonist gisteren in Hebron. En
kele Palestijnen raakten daarbij
gewond.
In de bezette gebieden blok
keerden duizenden kolonisten
een groot aantal wegen om Pa
lestijnen te verhinderen naar
hun werk te gaan. „Wanneer jo
den zich niet meer veilig in de
bezette gebieden kunnen bewe
gen, zal dat ook voor Palestijnen
gelden", aldus een woordvoer
der van de kolonisten.
In Jeruzalem protesteerden
kolonisten in de buurt van de
ambtswoning van premier Ra
bin. Leger en politie verrichtten
50 arrestaties.
De ongeregeldheden volgden
op de moord van een 30-jarige
Israëli gisteren in de buurt van
Hebron. Zowel het Volksfront
voor de Bevrijding van Palestina
als de islamitische beweging
Harnas heeft zich voor de
moord verantwoordelijk ge
steld. Bij de aanslag raakte een
rabbijn gewond.
Een communicatiedeskundi
ge van de PLO in Tunesië heeft
bekend dat hij als spion voor de
Israëlische geheime dienst Mos-
sad heeft gewerkt. Dat meldde
een Saudische krant gisteren
gemeld. Het is het tweede geval
van spionage binnen de PLO
dat binnen enkele dagen aan
het licht komt. Het bericht
voedt het vermoeden dat het
PLO-hoofdkwartier in Tunis op.
grote schaal is geïnfiltreerd door
spionnen.
TBILISIAP-DPA-Rtr-AI
De Georgische leider Sjevard-
nadze heeft gisteren een be
zoek gebracht aan het zaterdag
veroverde rebellenbolwerk
Zoegdidi. Hij kalmeerde de
burgers en trok zijn troepen
terug om problemen tussen
het leger en de bewoners te
vermijden. Zoegdidi was het
laatste bolwerk van aanhan
gers van de verdreven ex-pre
sident Gamsachoerdia.
Sjevardnadze heeft de zwaarste
crisis van zijn anderhalfjaar ou
de ambtstermijn overleefd,
maar had daarbij wel de hulp
van Rusland nodig. Begin vorige
maand zag het er nog somber
voor hem uit: hij was verslagen
door separatisten in Abchazië
en de begin vorig jaar verdreven
president Gamsachoerdia zette
offensief in. Zijn rebellenle
ger boekte de ene overwinning
na de andere, terwijl de Georgi
sche regeringstroepen zich te
rugtrokken richting Tbilisi.
In zijn nood riep Sjevardnad
ze de hulp in van president Jelt
sin. De prijs voor wapens en
Russische militaire eenheden
was hoog. Sjevardnadze moest
erkennen dat Rusland legitieme
veiligheidsbelangen in de regio
heeft en beloofde Moskou mili
taire bases. Tbilisi trad toe tot
het Gemenebest van Onafhan
kelijke Staten (GOS) en onderte
kende het verdrag over militaire
bijstand.
Russische troepen gingen
over tot bewaking van wegen en
spoorlijnen in het westen van
de voormalige Sovjetrepubliek.
Afgelopen week gingen Russi
sche mariniers aan land in de
havenstad Poti. Hun missie was
de stad verdedigen, die eerder
in handen viel van aanhangers
van Gamsachoerdia, alsmede
de nabijgelegen havenstad Ba-
toemi.
Met Russische hulp werden
de opstandelingen teruggedre
ven en uiteindelijk viel ook
Zoegdidi, het laatste bolwerk
van Gamsachoerdia. In de stad
is een nachtelijk uitgaansverbod
van kracht omdat in de omge
ving nog steeds opstandelingen
actief zijn.
Met de zege van het rege
ringsleger over de opstandelin
gen is echter nog geen einde
van de binnenlandse crisis in
zicht. Sjevardnadze is onder
meer afhankelijk van Dsjaba
Iosseliani, wiens paramilitaire
troepen, de Mchedrioni (Rui
ters, red.), meer opvallen door
plunderingen en geweld tegen
burgers dan door discipline.
Avondklok Sarajevo verhindert evacuatie
correspondent
Het heette een wondermiddel te zijn,
je in korte tijd op verantwoor-
er kon vermageren. Voor 67
in België is het regelrecht gif
gebleken. Sinds zij de vermagerings
kuur van een arts uit Brussel volgden,
lijden ze allemaal aan ernstige tot zeer
ernstige nierstoornissen. Vier van hen
hebben al met spoed een niertrans
plantatie ondergaan, anderen zijn in
nierdialyse.
Het aantal slachtoffers zal ongetwij
feld nog stijgen. In totaal hebben ver
moedelijk meer dan 4.000 mensen de
giftige cocktail van de arts geslikt. De
kuur zou erg populair te zijn geweest
onder EG- en NAVO-personeel.
Voor de 52-jarige Nederlandse Gem
ma, die in Brussel woont en werkt, be
gon het onschuldig op een feestje. Ze
ontmoette een bevriend echtpaar en
beiden waren „ineens zo slank als een
den, terwijl ik ze toch als notoire bour-
gondiërs kende". Ze vertelden hoe de
Brusselse arts hen het wondermedicijn
had voorgeschreven. Het kostte wel
flink wat geld, maar de resultaten waren
„Je denkt er verstandig aan te doen
om onder dokterstoezicht te vermage
ren, en niet zomaar het een of ander
middeltje te kopen", zegt Gemma. „Die
controle werkte heel geruststellend. Bo
vendien, de dokter zag er zo vriendelijk
uit. Hoe konden wij weten dat we zou
den worden vergiftigd?"
Gemma heeft momenteel nog maar
een vijfde van haar normale nierfunctie.
Dankzij een kuur met cortisonen is re
centelijk een verdere achteruitgang ge
stopt.
Met 24 andere slachtoffers heeft
Gemma een Brusselse advocaat in de
arm genomen. Gezamenlijk hebben ze
schadeclaims tot een totale hoogte van
zo'n 25 miljoen gulden ingediend. De
claims zijn gericht tegen zowel de arts
als de apothekers die de recepten klaar
maakten. Want één ding lijkt wel vast te
staan: er zijn op alle fronten fouten ge
maakt.
Zelfs de basiscocktail, die jarenlang
op voorschrift van de arts werd gebrou
wen, blijkt achteraf omstreden. Tegen
zijn combinatie van een hongerstiller,
een urine-afdrijvingsmiddel en een
laxeermiddel is al sinds 1983 keer op
keer op Europese schaal gewaar
schuwd. Het brouwsel werd echter pas
explosief, toen de arts een jaar of drie
geleden er twee Chinese kruiden - step-
hania tetranda en magnolia officinalis -
aan toevoegde.
Wat daarmee precies is misgegaan, is
de artsen nog een raadsel. Maar in het
Britse blad The Lancet heeft de Brussel
se professor Van Hereweghem al gesug
gereerd dat de twee Chinese kruiden
verkeerd hebben gereageerd op de an
dere ingrediënten van de cocktail of
werden verwisseld met andere kruiden.
De twee kruiden werden als poeder in
de cocktail verwerkt. Zoiets wordt in de
Chinese natuurgeneeskunde nooit ge
daan, juist vanwege het gevaar dat dan
niet meer goed te achterhalen is wat de
oorspronkelijke ingrediënten waren.
Bovendien worden kruiden in China in
principe niet voor vermageringsdoel
einden gebruikt.
Enkele maanden nadat de eerste
nierstoornissen (bij toeval) waren ont
dekt, schreef de betrokken arts een aan
tal van zijn patiënten, maar niet alle
maal, en adviseerde een nieronderzoek.
Apothekers werd verzocht de recepten
voor het wondermiddel terug te sturen.
De Vlaamse deelregering besloot tot
een verbod van de twee Chinese krui
den in poedervorm en de medische
dienst van de Europese Commissie
waarschuwde zijn personeel tegen de
vermageringskuur.
De Brusselse arts zou intussen een
zenuwinzinking hebben gekregen en is
voor commentaar onbereikbaar. De im
porteur van de Chinese kruiden heeft
zich failliet laten verklaren.
Gemma en de andere slachtoffers zijn
niet te spreken over de maatregelen die
zijn genomen. „Als ze één glassplinter
in een flesje cola vinden, worden
meteen miljoenen flesjes van de markt
gehaald. Hier werd bij 12 procent van
de patiënten vastgesteld dat er iets mis
was, maar bijna niemand werd per
soonlijk benaderd", aldus Gemma. „La
ter hoorde ik van mijn apotheker dat hij
bij het zien van mijn recept wel had ge
dacht: nou, nou, die dame krijgt zware
medicijnen. Maar mij heeft hij dat nooit
verteld."
Serviërs uit Sarajevo keren weer huis terug nadat een poging om hen te
opnieuw op niets uitliep. foto epa janekskarzynski
dinavische bataljon in het dorp.
Of er nog burgers in Dastans-
ko zijn, kon hij niet zeggen. Het
dorp is de afgelopen dagen her
haaldelijk in andere handen ge
vallen. Zaterdag was het in han
den van moslimtroepen, giste
ren hadden zo'n twee- tot drie
honderd Kroatische soldaten er
hun tenten opgeslagen.
De gijzeling van de Zweedse
soldaten is volgens een VN-
woordvoerder een gebeurtenis
uit een reeks 'kleine inciden
ten'. Zo beletten Kroatische
HVO-troepen gisteren de eva
cuatie van enkele honderden
Kroaten uit Vares. Verder was er
een melding over een schoten
wisseling tussen Zweden en
Serviërs.
In de Bosnische hoofdstad
Sarajevo is gisteravond de
avondklok ingesteld. Dat ge
beurde nadat gevechten waren
uitgebroken tussen het Bosni
sche leger en Kroatische mili
ties. Opnieuw werd daardoor de
evacuatie van zo'n 1.400 bur
gers uitgesteld.
BUDAPEST RUNA HELLINGA
CORRESPONDENT OOST-EUROPA
Drie Zweedse blauwhelmen zijn
gistermorgen bij het dorpje
Dastansko in centraal-Bosnië
kortstondig gegijzeld door Ser
vische soldaten. De Zweden
werden na twee uur vrijgelaten.
De drie bemanden een obser
vatiepost in Dastansko, een
dorpje niet ver van het stadje
Vares, dat vorige week door
moslimtroepen werd ingeno
men. De post was ingericht na
de slachtpartij onder moslims
in het naburige dorp Stupni Do
twee weken geleden. De Zweed
se aanwezigheid moest een her
haling van dat drama voorko-
Gistermorgen werd de post
door Serviërs omsingeld, die de
Zweedse soldaten ontwapenden
en eisten dat ze hun werkzaam
heden zouden staken. Na hun
vrijlating is de post gesloten,
maar volgens een VN-woord-
voerder in Zagreb zijn er nog
steeds mensen van het Scan-
MAANDAG 8 NOVEMBER 1993
Britten boos
over pikante
foto's Diana
LONDEN Rtr-AFP-GPD
Het boulevardbladen Sun
day Mirror en Daily Mirror
hebben voor veel conster
natie gezorgd in Groot-
Brittannië door foto's te
publiceren van prinses
Diana die aan het 'fitnes
sen' is. De voorpagina van
de sensatiekranten tonen
de prinses wijdbeens geze
ten aan een trainingsappa
raat in een strakke wiel
rennersbroek en een
mouwloos aerobicpakje.
Politici hebben woedend
gereageerd op het verschij
nen van de foto's, die zon
der toestemming zijn ge
maakt. Buckingham Pala
ce, waar de Britse vorstin
woont, zou maatregelen
overwegen. De publicatie
brengt de veiligheidsdienst
van het koningshuis in op
spraak omdat die niet in
staat is gebleken leden van
het koningshuis te be
schermen tegen persmus
kieten.
De pubiikatie van de fo
to's is niet onwettig. Kran
ten kunnen in Groot-Brit-
tannië volkomen legaal fo
to's afdrukken die van ie
mand op privé-terrein zijn
gemaakt. Maar met de pu
biikatie van de foto's heb
ben de beide kranten een
gedragscode geschonden
die de pers zichzelf had
opgelegd. De code was be
doeld om een privacy-wet
te voorkomen. In de kran
tenwereld wordt gevreesd
dat een dergelijke perswet
er toch snel zal komen.
Gesjoemel met
geld van Raad
van Europa
BRUSSEL ALV KNOL
CORRESPONDENT
Er is gesjoemeld met geld van
het sociaal ontwikkelingsfonds
van de Raad van Europa in
Straatsburg. Geld uit dit fonds,
bestemd voor opvang en huis
vesting van vluchtelingen, werd
in Turkije en Italië vermoedelijk
voor heel andere doeleinden ge
bruikt zoals de bouw van een
luxueus hotel.
Ook zou de gouverneur van
het fonds, de Belg Vanden
Branden, zichzelf een riante
reiskostenvergoeding hebben
gegeven en ervoor hebben ge
zorgd dat hij en andere mede
werkers ruim konden putten uit
een gunstige pensioenregeling
van het fonds. Dat staat in een
vertrouwelijk rapport van het
onderzoeksbureau Ernst
Young, dat een jaar geleden op
verzoek van de raad van be
stuur van het fonds is opgesteld.
Enkele maanden geleden
kwam de Oosteuropa-bank (be
doeld voor steun aan de ont
wikkeling van Oosteuropese
landen) negatief in de belang
stelling. Voorzitter Jacques Atta-
li moest zijn functie neerleggen
als gevolg van financieel wan
beheer dat zich onder meer ver
taalde in een uitermate luxe
aankleding van het bankge
bouw in Londen.
Een van de grootste proble
men bij de verstrekking van gel
den uit het sociaal ontwikke
lingsfonds is het gebrek aan
controle op de besteding ervan.
Geen gewonden
bij nieuwe
aanslag IRA
LONDEN Rtr-AFP-DPA
Het verboden Ierse Republi
keinse Leger (IRA) heeft gisteren
in het grensdorpje Caledon een
politiepost aangevallen met een
projectiel van 90 kilo explosie
ven. Volgens een politiewoord
voerder is het een wonder dat er
geen slachtoffers zijn gevallen.
Wel raakte gisteren een Britse
soldaat gewond toen hij in de
rooms-katholieke wijk New
Lodge Road in Belfast onder
vuur werd genomen door een
sluipschutter.
De Ierse premier Reynolds liet
zich niet ontmoedigen door de
nieuwe IRA-aanval en riep via
de Britse radio de IRA op het
geweld te staken. Alleen al in de
afgelopen twee weken kwamen
24 mensen om het leven.
De belangrijkste protestantse
terreurbewegingen in Noord-
Ierland hebben zaterdag een
aanbod van het IRA om elkaar
te ontzien, verworpen. De IRA
had aangeboden de Noordierse
loyalisten, die het gebied bin
nen het Britse Verenigd Konink
rijk willen houden, te ontzien in
ruil voor het stopzetten van
aanvallen op rooms-katholie-
ken op het platteland. De IRA is
uit op aansluiting van Noord-
lerland bij de Ierse Republiek.
