'Wij kunnen veel leren van Japanners'
Cultuur&Kunst Film
Zingen, filmen en tango Ike en Tina: Goede tijden, slechte tijden
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1993
FILMS IN LEIDEN
Fenomenale rot van Angela Bassett als Tina Turner
FILM
OVERZICHT LETTY STAM
X, Haarlemmerstraat 52. Leiden Jacquot
de Nantes, di 9/11 en woe 10/11, 20 30
uur Filmhuis LVC, Breestraat 66. Leiden
Sur, do 4/11vr 5/11zo 7/1120.45 uur
Tango, een geschiedenis, za 6/11 20 45
en 22.15 uur
Agnès Varda deelde dertig jaar
van haar leven met regisseur
Jacques Demy. Hij werd zwaar
ziek en Varda besloot om, voor
dat hij haar zou ontglippen,
hem vast te leggen op film. De
my (maker van films als Les pa-
rapluies de Cherbourg en Une
charnbre en ville) zette zijn
vroegste jeugdherinneringen op
papier waarop zij haar scenario
schreef. En dat mondde uit in
Jacquot de Nantes, volgende
week te zien in de X in Leiden.
Varda geeft geen verslag van
een zieke man die terugkijkt op
zijn jeugd en hoe die jaren hem
beïnvloedde in zijn latere werk.
Jacquot de Nantes is veel eerder
een speelfilm dan een docu
mentaire. Demy groeit op in de
havenplaats Nantes. Als jochie
wil hij geen brandweerman
worden maar filmer en met zijn
broertje speelt Jacquot scènes
uit zelfverzonnen stukken. Zijn
moeder heeft er geen moeite
mee dat voor een huisbioscoop
de deur van haar linnenkast in
tweeën wordt gezaagd.
Varda schildert een heel ge
lukkige wereld waarin Jacquot
opgroeit. Ook de Tweede We
reldoorlog gooit niet echt roet
in het eten. Zijn verlangen om
filmer te worden verstoort het
gelukkige gezinsleven. Vader wil
dat hij naar de ambachtsschool
gaat en een vak leert. Die instel
ling drukt de stemming: pa
zwijgt en Jacquot smijt met din-
xPATIOJIS
ipenen
gen. Een beroemde acteur die
hij zijn eerste animatiefilm laat
zien. trekt vader over de streep.
Varda toont de verbanden
tussen gebeurtenissen in De-
mys jeugd en zijn latere films.
Het buurmeisje dat ongewenst
zwanger werd, stond model
voor de zwangere Cathérine
Deneuve in Les parapluies de
Cherbourg Demy's moeder die
zo ongeveer alles zingend doet
en ook de neuriënde monteurs
in vaders garage maken duide
lijk waar de regisseur zijn voor
liefde voor gezongen dialogen
vandaan heeft.
De gebeurtenissen uit zijn
jeugd zijn grappig en aandoen
lijk verfilmd. Tussen die beel
den uit zijn kinderjaren en films
is de duidelijk zieke Demy zelf
te zien. Varda heeft haar lief
ontroerend vastgelegd. In de
wetenschap dat Demy niet lang
meer te leven heeft, filmde ze
zelfs de haartjes op zijn arm en
de huid van zijn wang. Bijna
wanhopig maar nergens senti
menteel.
De liefde is ook het onder
werp in Sur van Fernando So-
lanas, te zien in LVC. Floreal
komt na vijf jaar gevangenschap
onder de Argentijnse dictatuur
weer vrij. Zijn vrouw heeft ge
durende die tijd een verhouding
gehad met een wederzijdse ken
nis. De twee pakken de draad
van hun relatie met wel heel ge
mengde gevoelens weer op. Op
de achtergrond weerklinkt de
tango, de muziek van liefde,
wanhoop, erotiek en rebellie. In
Tango, een geschiedenis, ook in
LVC, vertelt regisseur Humberto
Rios over het waarom van deze
aanstekelijke muziek en de ge
lijknamige, ingehouden dans.
Jacquot de Nantes: veel eerder een speelfilm dan een documentaire.
BIOSCOPEN AMSTERDAM
ALFA 1
Leidseplein tel. 6278806
Fiorile 16 j., dag. 13, 15.45,
18.45,21.30
ALFA 2
The piano 12 j., dag. 13, 21.30
Belle van Zuylen a l., dag. 15.45,
18.45
ALFA 3
The vanishing 15 j., dag 13.30,
16,19.30,22
ALFA 4
Menace II Society 16 j.. dag.
19.30, 22, do vr ma di ook 13.30,
16
ALHAMBRA 1
Weteringschans tel. 6233192
The firm 16 j., dag. 16.45, 20.15,
do vr ma di ook 13.15
ALHAMBRA2
The piano 12 j.. dag. 18.45,
21.30, do vr madiook 13.15
BELLEVUE CINERAMA
Marnixstraat 400 tel. 6234876
Jurassic park a l dag. 13.15, 16,
18.45,21.30
CINERAMA 2
Sliver 16 j.. dag. 13.15, 16,
19 15. 22
CALYPSO 1
Marnixstraat 402 tel. 6234876
The firm 16 j dag. 13.15, 16.45,
20.30
CALYPSO 2
Indecent proposal a I .dag. 13.15,
16. 18.45,21.30
CINECENTER-CINEMA CORALINE
Lijnbaansgracht 236 tel.
6236615
Fiorile 16 j., dag. 14.15, 16.45,
19.30, 22.15, zo ook 11.15
CINECENTER-PEPPE-NAPPA
Le petit prince a dit a l., dag.
14.30, 17, 19.30, 22, zo ook
11.15
CINECENTER-PIERROT
Trois couleurs: blue 16 j., dag.
14.30, 17, 19.30, zo ook 11.15
La double vie de Veronique 16 j.,
dag. 22.15
CINECENTER-CINEMA JEAN VIGO.
Jamon Jamon 16 j., dag. 14.30,
17, 19.30, 22, zo ook 11.15
CINEMA 1 INTERNATIONAL
August Allebèplein 4 tel.
6151243
Jurassic park a.I., dag. 15,19,
21.45, za zo 13.15, 16, 19,
21.45 wo ook 15, 19. zo 10.30
CINEMA 2 INTERNATIONAL
The fugitive 12 j., dag. 18.45,
21.30
CITY 1
Leidseplein tel. 6234579
Tina 12 j.. dag. 13.15, 16,18.45,
21.30
CITY 3
Last action hero a.I.. dag. 13.15,
16. 18.45.21.30
CITY 4
Cliffhanger 16) dag. 13.15. 16.
18.45,21.30
CITY 5
Guilty as sin 16 j.. dag. 13.15, 16.
18 45.21.30
CITY 6
In the line of fire löj .dag.
18.45,21.30. do vr ma di ook
13.15,16
CITY 7
The fugitive 12 j., dag. 13.15, 16,
18.45,21.30
DESMET
Plantage Middenlaan 4a tel.
6273434
IVitelloni dag. 19
Trois couleurs: Blue dag. 19.15,
21.15, zo ook 14.15
Het is een schone dag geweest
dag. 20.45, zo ook 14
Amor ...No! dag. 22.15, zo ook
16.30
Late night movie dag. 23, zo 13
Gay Cinema za 24, zo 16.15
KRITERION 1
Roetersstraat 170 tel. 6231708
Raise the red lantern 16 j.. dag.
17.30
The grying game 16)., dag. 19.45
The cement garden 16 jdag
22.15
Sneak preview di 22.15
KRITERION 2
Het teken van het beest zo 15
Wild at heart ma 19.30
Enchanted April 16 j.. dag 17.15,
zo ook 15
Citta delle donne. dag 19.15 (beh.
ma)
Mean streets 16 j. dag. 21.45
RIALTO 1
Ceintuurbaan 338 tel. 6623488
Gas food lodging do t/m zo 18
Avetik ma t/m wo 18
The woman from the lake of scen
ted souls dag. 19.45,22
RIALTO2
La dolce vita dag 19, zo ook 15
Autumn moon dag. 22.15
THE MOVIES 1
Haarlemmerdijk 161 tel.
6386016
The piano dag. 17.15, 19.30,
21.45, vrza zoook 15
THE MOVIES 2
Bad Lieutenant dag. 19.45, 22, za
zoook 15
Where angels fear to tread dag.
17 30, zoook 15
THE MOVIES 3
Het schaduwrijk dag. 17.30,
19.30
The cement garden dag. 21.45, vr
za ok 00.15
La noche de los mayas za zo 15
THE MOVIES 4
Orlando dag. 17,30
Intervista dag. 19.45, za ook 15
The crying game dag. 22
TUSCHINSKI 1
Reguliersbreestraat tel. 6262633
The house of the spirits 16 j., dag.
13.15,20
TUSCHINSKI 2
Born yesterday a.I., dag. 13.15,
16. 18.45,21.30
TUSCHINSKI 3
Jurassic park dag. 13.15, 16.
18.45, 21.30, za nacht 00.30
TUSCHINSKI 4
The fugitive 12 j., dag. 13.15, 16,
18.45,21.30
TUSCHINSKI 5
Sliver 16 j.. dag. 13.15, 16.
18.45.21.30
TUSCHINSKI 6
In the line of fire 16 j.. dag.
13.15. 16. 18 45,21.30
TUSCHINSKI CINEAC
Bodyguard a.I.. doorlopende voor
stelling dag. 11.45. 14.15,
16.45. 19.15,21.45
DE UITKIJK
Prinsengracht 452 tel. 6237460
Trois couleurs: Blue, dag. 18, 20.
22
Als er iemand in de Amerikaanse muziekwereld een mo
nument verdient, dan is het Tina Turner. Een zangeres
die eerst in de jaren zestig samen met Ike Turner een be
grip werd in de popmuziek en die vervolgens, begin jaren
tachtig op haar 43ste op de solotoer ging en een absolute
megaster werd. Befaamd om haar energieke optredens,
haar sexy uitstraling in steeds blotere jurkjes en glitter
pakjes. Een 50-plusser met de dynamiek van een 18-jari-
De film begint grappig met
een jonge Anna Mae die de kerk
wordt uitgestuurd omdat ze de
dirigente van het koor in de war
brengt met haar geblues. Daar
na maken we een sprong in de
tijd naar 1958 en vinden haar
als tiener terug aan de voeten
van Ike Turner en zijn Kings of
Rhythm, de grote attractie van
de stad St. Louis. Als Anna Mae
op een avond een microfoon in
haar hand gedrukt krijgt om
mee te zingen is Ike zo verbluft
van haar stem, haar flair en haar
eigen stijl, dat hij haar direct
een contract aanbiedt.
Het duurt niet lang voor ze, in
1960, met A Fool in Love hun
eerste grote hit hebben. Maar
de successen op de bühne staan
haaks ©p de gang van zaken in
hun privéleven, waarin Ike zich
ontpopt als een dictator die Ti-
na regelmatig mishandelt. Dat
wordt nog erger als de Ike en Ti-
na Turner Revue aan succes in
boet en Ike en Tina ook artistiek
uit elkaar groeien. In 1977 komt
het tot een rechtszaak en gaat
het tweetal definitief uit elkaar.
Tina moet daarvoor wel alles
wat ze heeft inleveren. Alleen
haar artiestennaam overi
gens bedacht door Ike mag
ze behouden en in 1980 begint
ze in haar eentje aan een suc
cesvoile comeback.
Je hoeft niet per se van de
muziek van Tina Turner te hou
den om toch van What's Love
got to do with it te kunnen ge
nieten. Het is een met veel vaart
gemaakte film over een arties-
RECENSIE HENK MAURITS
Tina What's love got to do with it. Te
zien: Studio, Leiden, Euro Cinema 3. Al-
phen aan de Rijn; Cineac 1Den Haag.
En toch staat ze al sinds 1959 op
het podium, zoals blijkt uit de
film What's Love got to do with
it, waarin we in ruim anderhalf
uur door het fotoalbum blade
ren van Anna Mae Bullock,
zoals Tina Turner in werkelijk
heid heet. Een film die geba
seerd is op haar samen met de
Amerikaanse popjournalist Kurt
Loder in 1986 geschreven auto
biografie Ik, Tina. Ook bij de
totstandkoming van de film was
ze nauw betrokken: de meeste
nummers werden opnieuw
door haar op de geluidsband in
gezongen en haar vaste mana
ger Roger Davies, was tevens
een van de uitvoerend produ
centen van de film.
Dat betekent bij voorbaat dat
zo'n film niet erg objectief is
over het leven van de geportret
teerde. Net als Richard Atten-
borough's film over het leven
van Chaplin en onlangs nog de
verfilming van het leven van
Bruce Lee, is What's Love got to
do with it een kritiekloze hel
denfilm. Tina wordt er nogal
zwart-wit in afgebeeld als het
slachtoffer van de bruut Ike
Turner, haar ontdekker en tijde
lijke echtgenoot. Maar het aan
vankelijke slachtoffer ontpopt
zich uiteindelijk op feministi
sche wijze tot een held.
What's love got to do with it is een met veel vaart gemaakte film over het artiestenechtpaar Ike and Tina Turner.
tenechtpaar, dat niet met maar
ook niet zonder elkaar kon le
ven. De ruzies en afranselingen
worden in de film nogal breed
uitgemeten en leveren een een
zijdig beeld op in het voordeel
van Tina. Ike slaat z'n vrouw,
rotzooit met andere vrouwen,
gebruikt coke, is onbetrouw
baar, onberekenbaar en op de
duur zelfs gevaarlijk. Maar dat
Tina, gezien haar energieke per
soonlijkheid vermoedelijk ook
geen katje was om zonder
handschoenen aan te pakken,
laat zich niet moeilijk raden.
Maar los van het 'waarheids
gehalte' is What's Love got to do
with it een zeer genietbare mu
ziekfilm rond twee fenomenen
uit de popmuziek. Want wat
voor boeman Ike ook geweest is
in het dagelijks leven van Tina,
hij was destijds wel een voor
treffelijke muzikant met een
goeie neus voor talent, zonder
wie de carrière van Tina Turner
er ongetwijfeld anders zou heb
ben uitgezien.
Voor de liefhebbers van de
'sixties' geef de film en passant
een prachtig tijdsbeeld, met
snel veranderende modes, inte
rieurs, kleding en kapsels. Met
name de modebewuste Ike, een
opvallende rol van acteur Lau
rence Fishbume, blijkt een
windvaan die met alle trends
meewaait en die het liefst zelf
de hele garderobe bepaalt van
Tina en het naar hem genoem
de achtergrondkoortje, de Iket-
tes.
Maar de ster van deze 'Tina-
show' is actrice Angela Bassett.
Wesley Snipes, hoofdrolspeler in Rising Sun:
INTERVIEW PIETER VAN LIEROP
The Rising Sun gaat in Nederland op 11 november in
première.
Rising Sun, van de altijd interessante re
gisseur Philip Kaufman The unbearable
lightness of being)is een misdaadfilm
met als pikante achtergrond de overna
me van een Amerikaanse onderneming
door Japanners. Sean Connery en Wesley
Snipes moeten als Japan-specialisten (in
een onderlinge meester-leerling-verhou
ding) een moord onderzoeken. Ze ach
terhalen niet alleen de identiteit van de
dader, maar leggen tevens de mechanis
men bloot achter de verbijsterende
machtstoename van Japan in de Ameri
kaanse economie.
Rising Sun is gebaseerd op een roman
van Michael Crichton, die ook Jurassic
Park geschreven heeft. Het boek veroor
zaakte commotie, omdat er van racisme
sprake zou zijn. Voor regisseur Kaufman
reden om het scenario op een aantal
punten af te zwakken, iets waar hij weer
bonje over kreeg met Crichton. De stel-
lingname van de film is overigens nog
provocerend genoeg. Hoofdrolspeler
Wesley Snipes evenwel kan onmogelijk
van Japannerhaat beschuldigd worden:
„Zwarten hebben geen problemen met
Japanners. Tenminste geen andere pro
blemen dan die door blanken veroor
zaakt worden. En de Japanse cultuur
spreekt me erg aan in tal van opzichten.
Ik ben getraind in Japanse vechtsporten,
hetgeen me vooral bevalt omdat daarbij
niet alleen het lichaam maar ook de
geest gescherpt wordt. Er zit een filosofie
achter."
„De Afrikaanse cultuur heeft veel ge
meen met de Japanse. Voor Afrikanen
representeert alles wat jij doet je hele fa
milie, net als bij Japanners. Het kind
dient pal te staan voor de eer van de
grootouders. De voorouder-verering, het
gebruik van totems, de drums in de mu
ziek, de manier van communiceren, het
heeft allemaal grote verwantschap. De
Japanners hebben een groot gevoel voor
eer en respect. Dat is wat wij in het wes
ten kwijt zijn. Wij hebben respect voor
niets of niemand meer. Wij kunnen veel
leren van Japanners."
Oorlog
Maar er is die opvatting 'zakendoen is
oorlog'. De Amerikanen beklagen zich er
over dat je met Japanners niet eerlijk za
ken kunt doen. Omdat je niet met één on
derneming te doen krijgt, maar achter die
onderneming een gesloten front aantreft
van de hele branche. Je hoort dat ook in
de film beweren.
„Het komt doordat Amerikanen an
ders dan Japanners uitgesproken indi
vidualisten zijn, ook bij het zakendoen.
Ze voelen de competitie veel persoonlij
ker: kijken hoe ze die ene andere vent uit
de markt kunnen drukken. Japanners
zien het nationaal belang. Ze voelen ver
antwoordelijkheid ten opzichte van hun
hele volk, de levensstandaard. En dat is
wel degelijk fair. Ze hebben twee bom
men op hun dak gekregen. Waarom zou
een natie die twee keer getroffen werd
door het meest destructieve wapen dat
ooit is uitgevonden, nog vertrouwen
hebben in de rest van de wereld? Of spe
ciale consideratie hebben met de V.S.; de
natie die hen dat heeft aangedaan?"
VHHHHHBwSaa
Wesley Snipes: „Ik voel verantwoordelijkheid voor de zwarten van Amerika. Ik ben tenslotte vader van een zwarte zoon."
Die bommen zijn toch niet voorde
grap geworpen. Er was wel iets aan voor
afgegaan.
„Maar men heeft gebruik gemaakt van
een wapen waarvan men de catastrofale
effecten nog niet eens kende. Dat is wat
Japan heeft ondergaan als een unfaire
manier van oorlogvoeren, terwijl de V.S.
ook met conventionele middelen had
kunnen winnen. De Amerikanen hebben
die bommen niet alleen gegooid om de
oorlog te bekorten, maar ook omdat ze
die bommen nu eenmaal hadden en wel
eens wilden zien wat er gebeurde als ze
gebruikt werden. En nadat die ene bom
gegooid was, lag Japan op de knieën.
Maar Amerika moest zo nodig terugko
men om er nóg eentje te gooien. Het is
die tweede bom die de Japanners het
meest gekrenkt heeft. En dan de Japan
ners kwalijk nemen dat ze zich revan
chistisch gedragen, dat is hypocriet.
Want dat is wat Amerikanen zelf voort
durend doen. Ze zijn erg huichelachtig.
Desalnietmin houd ik van Amerikanen.
Maar ze zijn stapelgek."
„Waarom ik toch van ze houd? Omdat
ik zelf Amerikaan ben. Mijn smaak, mijn
voorkeuren het is allemaal bepaald door
dat ik in Amerika geboren ben en opge
groeid. Maar ik weiger me te laten ver
blinden door binnenlandse propaganda.
Die anti-Japanse emoties leven ook hele
maal niet bij de meerderheid van de
Amerikanen. Een doorsnee-burger kijkt
heus niet verschrikt op als hij alweer een
Honda ziet langsrijden. Die denkt heus
niet: 'Goh, wat een mooie auto. maar ik
mag hem niet kopen, want dat zou
slecht zijn voor onze nationale auto-in
dustrie!' De doorsnee-burger ligt niet
wakker van de Japanse economische op
mars. Het is alleen een probleem voor de
grote jongens, de lui die al stinkend rijk
zijn."
Het betekent ook niets vooreen filmac
teur wanneer alweer een eerbiedwaardi
ge, oude Hollywood-maatschappij eigen
dom is geworden van een Japanse onder
neming?
„Helemaal niets. Waarom zou ik? Ik ben
zwart en behoor tot een volksdeel dat
400 jaar lang verdrukt werd door blanke
Angelsaksen. Ik denk: als het waar zou
zijn dat de Japanners de boel hier over
nemen, laten we dan maar eens afwach
ten of die ons misschien menswaardiger
zullen behandelen. Wie weet? Het kan
me absoluut niets schelen. Japanners
stellen trouwens meer geld beschikbaar
voor het maken van films beschikbaar."
Alarm-signaal
Maar juist dit soort twistpunten vor
men het onderwerp van de film Rising
Sun.
„Phil Kaufman beschouwt zijn film als
een alarm-signaal voor Amerika: als wij
niet beter gaan zorgen voor ons eigen
huis, onze eigen samenleving, dan gaat
het heel erg fout. Dat is ook zo. Het is nu
al zo dat we nauwelijks nog produceren,
alleen maar consumeren. Onze industrie
was de belangrijkste van de wereld. Te
genwoordig willen zelfs Amerikanen
geen Amerikaanse auto meer kopen, als
je immers zeker weet dat hij kapot gaat
voor je 50.000 kilometer hebt gereden.
Men zal zijn verantwoordelijkheden
weer moeten nemen en juist niet als de
'politie' van de wereld. Het enige waar
bij ons belang aan gehecht werd. was
militaire suprematie. Naar educatie werd
nauwelijks omgekeken. We leveren geen
wetenschapsmensen meer af, alleen nog
juristen. Omdat iedereen voortdurend
bezig is te procederen tegen iedereen.
Dat is immers snel verdiend geld. Dat zal
allemaal moeten veranderen."
Waar Wesley Snipes het meest naar uit
ziet, dat is het spelen van Miles Davis in
een film over diens leven. Dat hij die rol
krijgt is zeker. Nog niet helemaal zeker is
of die film geregisseerd zal worden door
Spike Lee, de man die Wesley Snipes zijn
eerste hoofdrollen gaf: in Mo'Better
Blues en Jungle Fever. De thans 31 -jarige
acteur speelde daarna in onder meer
New Jack GYyen The Waterdance. Ter
wijl bij ons Rising Sun nog uit moet, zijn
al weer twee nieuwe Snipes-films aan
tocht: het Stallone-vehikel Demolition
Man (momenteel nr. 1. in Amerika) en
Assasinslmet Johnny Depp). Ineens
speelt hij twee keer een affreuze moor
denaar.
Zit daar een element van emancipatie
achter? Het idee dat je als beroemde
zwarte acteur niet alleen maar integere,
voorbeeldige en aardige personages wilt
spelen, maar rotzakken net zo goed?
„Precies. Als je afkomstig bent uit een
weinig gerespecteerd deel van de sa
menleving en je krijgt toch succes, dan
wordt er druk op je uitgeoefend. Men wil
je claimen als kampioen voor de goede
zaak. Maar als je je in die rol laat druk
ken, riskeer je dat je totaal geïsoleerd
komt te staan en net zo bijziend wordt
als wanneer je aan de foute kant zou
staan. Het is daarom belangrijk dat je
beseft dat kunst universeel is en dat ac
teurs dat ook moeten zijn. Ze moeten
kunnen creëren en communiceren via
alle elementen van het leven. Je kunt je
beperken tot laten zien hoe het beter zou
kunnen, maar ook kun je reflecteren wat
nu niet deugt. Je moet ten dienste staan
van alle twee. Vooral ten opzichte van de
goede zaak die je wil helpen, zou het
dom zijn om je te beperken tot een be
paald soort films. Intussen zal ik nooit
vergeten waar ik vandaan ben gekomen
en ik voel verantwoordelijkheid voor de
zwarten van Amerika. Ik ben tenslotte
vader van een zwarte zoon. Ik heb ver
antwoordelijkheid voor zijn toekomst."
die een fenomenale rol neerzet
als Tina Turner. Misschien niet
in elk zangnummer perfect li
psynchroon. maar zo sterk ge
acteerd dat Tina er jaloers op
moet zijn. Zij draagt de film op
haar frêle schouders en brengt
Tina op een overtuigende en
geloofwaardige manier tot le
ven. Daarbij op de geluidsband
overigens stevig geholpen door
mevrouw Turner zelf. Dat die
kon zingen wisten we al een
tijdje.
Voortborduren
op Chinese
succesformule
RECENSIE JOS DE PUTTER
The women from the lake of scented
souls. Te zien Cmematheek, Haags Film-
JiuiS.
In China kent men inmiddels
de toverformule om een Wes
ters publiek te behagen. De
twee groten uit de Chinese ci
nema, Zhang Yimou en Chen
Kaige, hebben de toon gezet en
vierden op alle grote Westerse
festivals triomfen. Zhang met
verhalen over onderdnikte,
maar sterke vrouwen, Chen
meer met symbolische lyriek
het ging er allemaal in als koek.
Een film als The women from
the lake of scented souls, inmid
dels ook al weer bekroond met
de Gouden Beer op het festival
van Berlijn, borduurt wellicht
wat al te nadrukkelijk en op
zichtig voort op de succesfor
mule. Regisseur Xie Fei heeft,
op een bekwame manier, zoveel
is zeker, de thematiek uit
Zhangs films verbonden met
iets van de vorm van Kaige.
Zijn film kent een veel minder
rigide vorm dan de eerste films
van Zhang Yimou, maar her
haalt wel een aantal bekende
motieven; we maken kennis
met een plattelandsvrouw, die
in haar eentje een sesamolie-
handeltje runt. Haar man, aan
wie ze als jong meisje is uitge
huwelijkt, is een goklustige
dronkelap. Zo herkennen we al
snel de overeenkomsten met
Het rode korenveld, waarin
Gong Li als ongelukkige echtge
note een wijnstokerij had en /u-
Dou, waarin ze onder gelijk
soortige omstandigheden een
ververij leidde.
De hoofdrolspeelster uit Xie
Fei's film is al even onverzette
lijk: ze houdt haar man als ook
haar halfgare zoon in het gareel,
heeft de beste sesamolie uit de
streek en doet zaken met een
Japanse zakenvrouw, waardoor
de hele regio opstoomt in de
vaart der volkeren. Xie Fei lar
deert dat verhaal met fraaie
beelden van prachtige bloemen
langs mistig water, spelende
kinderen, rituelen, roddelende
dorpsvrouwen. Soms creëert hij
betoverende scenes, zoals wan
neer zijn voor de buitenwereld
zo sterk ogende hoofdrolspeel
ster in haar eentje haar verdriet
uitschreeuwt tussen de wuiven
de riethalmen, maar vaak
maakt de film toch een wat ge
makzuchtige indruk. Alsof men
ons te eenvoudig en voorspel
baar heeft willen behagen met
wat kennelijk in eigen land als
het 'Chinees exotisme' herkend
wordt en nu als formule wordt
gehanteerd.
De prachtige slotscène, waar
in de moeder eindelijk haar in
de loop van het verh.i.ii m<
harder wordende masker aflegt
tegen haar wanhopige schoon
dochter, en er een verzuchting
klinkt over een beter lot voor de
vrouw in een moderner China,
doet daar weinig aan af.
