Christen-zakenlieden zijn
vooral uit op eeuwige winst
Kerk Samenleving
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1993
979
UIT DE KERKBLADEN
Huisbezoek
Waarom is het huisbezoek
ingesteld?, vraagt dominee
L.S. Karreman zich af in Ont
moeting 1993, hel kerkblad
van de Hervormde-Gerefor-
meerde Kerkengemeenschap
in Leiderdorp. „Veel mensen
denken dat de kerk op deze
manier haar leden wil con
troleren. De traumatische er
varingen van een schrijver
als Maarten 't Hart op dit
punt zijn zeer bekend. De
ouderlingen in het zwarte
pak die twee man sterk het
gezin onder het vergrootglas
kwamen leggen. Een beproe
ving voor jong en oud! Deze
praktijken kwamen voor.
Toch houden de op schrift
gestelde jeugdervaringen van
beroemde ex-gelovigen ook
karikaturen in stand. Want
ook vroeger zulen er vele ou
derlingen zijn geweest die
hun ambt met grote fijnge
voeligheid en trouw uitoe
fenden."
Leonardi Da Vinei
De Alphense predikant A.
Jonkman mag in zijn stukjes
voor het 'Kerkblad voor de
ring Alphen der Hervormde
Kerk' graag in de geschiede
nis duiken. „Toen de be
roemde schilder Leonardi Da
Vinei aan zijn schilderstuk
'Het avondmaal des Heren'
arbeidde, had hij maar één
doel voor zich, namelijk de
figuur van de Here Jezus zo
te schilderen, dat Deze aller
ogen zou boeien en tot zich
trekken zou. Op een gedeelte
van het doek bevond zich
een heel klein schip, waaraan
hij drie volle weken werkte
cn heel veel moeite besteed
had. Toen het schilderwerk
ten toon gesteld werd en het
publiek toestroomde, be
merkte Leonardi. die in de
nabijheid stond, dat de men
sen zich aan de ene zijde van
het stuk opeendrongen om
het kleine schip te bewonde
ren, dat hem zoveel moeite
gekost had. 's Avonds toen
allen weg waren, nam Leo
nardi zijn penseel en met
een krachtige streek wiste hij
het schip voor altijd weg.
„Niemand moet ooit weer op
iets anders zijn bewondering
richten dan op Christus", zei
hij.
Een behartigenswaardig
woord van de beroemde Ita
liaanse schilder. Christus en
Christus alleen!"
Bijbel of krant
ln Kerkklanken, 'hel Orgaan
van de Hervormde Gemeen
te te Bodegraven', houdt H.
Zethof een bespiegeling over
het verschil tussen de Bijbel
en de krant. „Zolang ze nog
niet gelezen zijn, wint de
krant het zondermeer van de
Bijbel, want de krant heeft
het aantrekkelijke van de ac
tualiteit." Anders ligt het met
een gebruikte krant en een
gebruikte bijbel. „Er zijn wei
nig dingen die er zo onsma
kelijk uitzien als een uitgele
zen krant", meent Zethof.
„I lij is waardeloos geworden:
de actualiteit is verdwenen
en daar ligt hij dan: gekreukt
en slecht gevouwen. Maar
nu: de Bijbel. Er zijn maar
weinig dingen zo kostbaar en
dierbaar als een veelgebruik
te Bijbel. Onlangs, bij de be
grafenis van een oude moe
der, gaf de familie haar Bijbel
aan de predikant, met het ex
cuus 'dat-ie er zo uitzag'. Bij
na tot aan haar laatste le
vensdag had ze hem gebruikt
en die oude Bijbel was hoe
langer hoe actueler voor haar
geworden. Daarom mogen
we onszelf de vraag wel stel
len: zou moeders levens
avond ook zo vredig zijn ge
weest als zij haar Bijbel had
geruild voor een krant?"
Winst is maar betrekkelijk,
weten de ruim driehon
derd leden van het Comité
Christen Zakenmensen.
Voor de christelijke zaken
man gaat het uiteindelijk
om 'het verkrijgen van eeu
wige beloningen, die leiden
tot werkelijke bevrediging'.
De christelijke zakenman is an
ders dan zijn ongelovige colle
ga. Hij is geroepen om 'anders
in de markt' te zijn en zich bij
voorbeeld op financieel gebied
en in het persorieelsbeleid als
christen te onderscheiden. Als
hij niet weet hoe dat moet, kan
hij altijd een seminar 'Zaken
doen naar bijbelse principes'
volgen.
Het Comité Christen Zaken
mensen, dat komend weekein
de in Dalfsen zijn jaarlijkse con
ferentie houdt, bestaat al sinds
de jaren vijftig, maar leidde lan
ge tijd een sluimerend bestaan.
Onder het bewind van directeur
J. Suk is het doel van de club -
evangelisatie in de zakenwereld
en de training om deze 'grote
zendingsopdracht' uit te voeren
- wat meer gestalte aan het krij
gen.
Er zijn ruim 50 lokale groepen
die wekelijks, vaak op een zeer
vroeg tijdstip, voor gebed bij
eenkomen. Daar wordt Gods
hulp afgesmeekt voor de oplos
sing van problemen op het
werk, maar vooral ook voor col-
Christelijke ondernemers zijn in de Leidse regio onder meer verenigd in de Volle Evangelie Zakenlieden. Zij
komen geregeld - hier in het gezelschap van Jöhan Maasbach (midden) - bijeen in motel De Gouden Leeuw
in Voorschoten. foto dick hocewoninc
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Beerzerveld: L.J. Meer-
tens, kandidaat te Houten; te Eek en
Wiel: mevr. J.B Quick-Verweij, kan
didaat te Alphen aan den Rijn; te
Grouw: L.A Nell te Hillegersberg.
Toegelaten tot de evangeliebediening
en beroepbaar: mevr. C A. van Eek,
Morsweg 98A, 2332 EP Leiden, tel:
071 -762674, J Gerrits, Stokerij 89,
8401 ED Gorredijk; J.J.A van de
Peppel, Boerhoorndreef 150, 9403
KH Assen, tel: 05920-70465, A.C.
van Brussel. Frieslandlaan 4. 5691
KV Son en Breugel. tel: 04990-
75461; mevr. C. van Duinen. H. El-
coniusstraat 69. 3553 VB Utrecht,
tel: 030-436842. mevr. H.E.J. de
Graaf, F.C. Dondersstraat 56 bis,
3572 JL Utrecht, tel: 030-714074;
mevr. W.J. Keuning. Voszegge 3.
2318 ZJ Leiden; M.J. Luijk. Bellamy-
plein 22-111, 1053 BT Amsterdam,
tel: 020-6186472; M.B. van der
Palm. Voorschoterlaan 33-B, 3062
KH Rotterdam, tel: 010-4126652;
mevr. A M. Verbaan-van den Heuvel,
Torenlaan 1, 9261 VZ Oostermeer,
tel: 05129-1219; mevr. M.A. Ver
stoep, Den Hamstraat 2. 3451 BN
Delft.
Bedankt: voor Huizen (toez.): P. van
der Kraan te Bleskensgraaf.
NED. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Rijswijk (ZH): A.W. Vos
te Heemstede en Lisse.
Campagne tegen
racisme in VS
GENEVEEPD
lega's die het grote nieuws nog
niet hebben gehoord en, vol
gens een brochure, tot de
'verloren mensen' moeten wor
den gerekend. De groepen hou
den geregeld open avonden,
waarvoor deze collega's kunnen
worden uitgenodigd.
Het ledental van ruim 300 is
niet erg hoog, geeft Suk toe,
maar het lidmaatschap vergt
dan ook veel. De leden verplich
ten zich tot evangelisatie, op
bouw en nazorg. Het comité
kent derhalve geen 'slapende le
den', wel een grotere kring sym
pathisanten en bezoekers van
de bijeenkomsten. Zij komen
uit de 'gematigd' reformatori
sche hoek; de zwaardere broe
ders en de pinksterchristenen
hebben hun eigen club, respec
tievelijk de reformatorische za-
kenvereniging VRCL en de Volle
Evangelie Zakenlieden.
De christen-zakenmensen la
ten zich, naar eigen zeggen, op
het evangelisatiepad niet leiden
door het winstmotief. Het comi
té vraagt aan het einde van het
boekjaar niet naar het aantal
bekeerlingen dat in de zaken
wereld is gemaakt. Het gaat er
om, benadrukt directeur Suk,
dat 'iemand een stap verder
komt in het proces naar het
christen-zijn'. Als dat resulteert
in een bekering, is het natuurlijk
wel mooi meegenomen.
De Wereldraad van Kerken be
gint een campagne tegen het
racisme in de Verenigde Staten.
Dat heeft de voorzitter van het
programnma ter bestrijding van
het racisme, Deborah Robinson,
gisteren bekendgemaakt. De af
gelopen vijf jaar is het geweld
tegen de Amerikanen van Azia
tische en Arabische afkomst
met 500 procent toegenomen.
Sinds 1986 is bij het Amerikaan
se ministerie van justitie mel
ding gemaakt van 47.000 geval
len van racistisch geweld.
Vrouwelijke anglicaanse priester in '94 gewijd
Nu het Hogerhuis met de toela
ting van anglicaanse vrouwen
tot het priesterambt heeft inge
stemd, zijn alle obstakels voor
de wijding van vrouwen kort na
Pasen 1994 uit de weg geruimd.
Koningin Elizabeth II hecht
als hoofd van de kerk binnen
kort haar goedkeuring aan het
besluit, waarna de anglicaanse
synode op 22 februari tijdens
een speciale zitting de toelating
van vrouwen tot het priester
ambt officieel bekrachtigt. Om
dat de veertigdagentijd dan al is
begonnen, moeten de anglica
nen tot na Pasen (3 april) op de
priesterwijding van vrouwen
wachten.
In de kerk wordt er rekening
mee gehouden dat meer dan
1000 vrouwelijke diakens pries
ter willen worden gewijd. Als
deze raming juist is, zal het aan
tal vrouwelijke priesters zeker
het eerste jaar dat van priesters
die de Anglicaanse Kerk uit ver
zet tegen de priesterwijding van
vrouwen verlaten, ruimschoots
overtreffen. Ongeveer 250 tot
500 priesters stappen naar ver
wachting het komend jaar uit
hun kerk. Dat aantal zou vol
gens sommigen tot 1000 kun
nen oplopen in de tien jaar dat
een schadeloosstelling voor der
gelijke priesters geldt.
Curieprelaat hekelt geweld tegen vrouwen
VATICAANSTAD CNS
De opvatting dat de vrouw
minderwaardig is aan de man.
is volgens een curieprelaat de
voornaamste oorzaak van ge
weld tegen vrouwen. Bisschop
Jorge Maria Mejia, vice-voor-
zitter van de pauselijke com
missie voor gerechtigheid en
vrede (Justitia et Pax), zei tij
dens een internationale confe
rentie in Rome dat de minder
waardigheid van de vrouw in
strijd is met de 'traditionele en
constante' leer van de Rooms-
Katholieke Kerk dat mannen
en vrouwen gelijkwaardig zijn
en dezelfde rechten hebben.
De ergste vorm van geweld
tegen vrouwen is volgens Me
jia seksueel geweld. Dat moet
vooral worden veroordeeld
wanneer het als wapen in een
oorlog wordt gebruikt, zo zei
Mejia.
Ik geloof
Bekende en onbekende Nederlanders spraken in de
KRO/RKK-serie 'Ik geloof openhartig over hun geloofs
beleving. Op die manier ontstond een gevarieerd beeld
van 'levend christelijk geloof in 1992. De interviews
met Cees Brinkhuizen zijn nu, onder dezelfde titel als
het tv-programma, ook in boekvorm verschenen bij
uitgeverij Gooi Sticht. De tien hoofdstukken houden
gelijke tred met de afleveringen die in het najaar van
1992 werden uitgezonden. De ondervraagden laten on
der meer hun licht schijnen over wat God voor hen be
tekent, de figuur van Jezus, de opstanding en de we
reldkerk.
Het boeiende van 'Ik geloof is dat naast prominen
ten als minister Jan Pronk, directeur Henk van Os van
het Rijksmuseum en oud-bisschop R.Ph. Bar van Rot
terdam, ook hele 'gewone' geloofsgenoten aan de orde
komen. Zoals een huisvrouw, een middelbare scholier
en een verpleegkundige. Met de theoretisch natuur
kundige Gerard Nienhuis van de Leidse universiteit
wordt gesproken over het ontstaan van de aarde. Wat
betekent God nog als de schepping uiteindelijk ont
maskerd kan worden door een natuurkundige formule?
luidt één van de vragen die aan hem worden gesteld.
Nienhuis: „Ik zie het niet als een ontmaskering. De na
tuur werkt volgens bepaalde wetten, volgens bepaalde
regelmatigheden. Dat is voor mij helemaal niet in strijd
met het idee dat de natuur ook bedoeld is en gemaakt
is. Dat is kennelijk de manier waarop de maker werkt.
Zo zie ik het."
De twijfel die nu en dan ook toeslaat in hun geloofs
beleving wordt door de geïnterviewden zonder enige
schroom naar buiten gebracht. In die zin kan de bundel
worden beschoud als een hart onder de riem voor die
miljoenen andere twijfelaars.
BOEKBESPREKING
geloof Mensen pra
Gooi
De wijsheid van Moeder Teresa
Nobelprijs-winnares Moeder Teresa heeft vooral door
haar werk onder de armen in Calcutta grote bekend
heid gekregen. De kracht voor het vervullen van haar
opdracht zegt zij te ontlenen aan het gebed. In 'De
wijsheid van Moeder Teresa' worden ruim zestig door
haar gebruikte gebeden gebundeld, van het klassieke
'Onze Vader' tot minder bekende gebeden uit de tradi
tie van haar congregatie.
De wijsheid van Moeder Teresa Gebeden en overwegingen voor
het dagelijkse leven van gewone mensen. - Baarn Gooi en Sticht,
1993. - 96 p. ISBN 90-304-0730-1. Prijs17,50 gulden.
Lied van een balling
De drie recente muziekstulcken van gospelartiest
Adrian Snell - 'Alpa en Omega', 'Song of an exile' en
'Father' - werden in belangrijke mate beïnvloed door
een bezoek aan het concentratiekamp Bergen Belsen.
Het grote lijden van het Joodse volk bracht hem het be
sef van het gebroken hart' van God bij. Een reis van
'wanhoop en verdriet' voerde hem van de tekeningen
van de kinderen uit het concentratiekamp The-
resienstadt en de vlcutelingenkampen in Oost-Europa
tot in de lepra-kolonies van India. „Ik heb de aarde ho
ren huilen", schrijft Snell ergens in zijn boek 'Lied van
een balling' waarin hij verslag doet van zijn reiservarin
gen. De Engelse artiest drukt zijn emoties doorgaans uit
in muziek, maar blijkt ook op papier goed uit de voeten
te kunnen. Zijn zeer persoonlijke beschrijvingen van
schokkende gebeurtenissen worden afgewisseld met
informatie over de totstandkoming van platen en con-
certwerken. Een weg van strijd, zo omschrijft Snell zijn
zoektocht, maar ook van vreugde. „Een aan het einde
een lied waarin alle muziek van de wereld slechts als
een flauwe echo klinkt: een lied waarin alle muziek ein-
digt."
Lied van een balling Adrian Snell. - Kampen Kok Voorhoeve,
1993. - 130 p. ISBN 90-297-1054-3. Prijs19,90 gulden.
Visioenen van de toekomst
De Amerikaanse psychologe Helen Wambach heeft veel
ervaring opgedaan met regressie: het onder hypnose la
ten terugkeren van patiënten naar vorige levens. Veel
minder bekend is het onderzoek dat zij samen met
Chet B. Snow verrichtte naar 'progressie', het onder
hypnose naar toekomstige levens gebracht worden. In
'Visioenen van de toekomst' beschrijft Snow de resulta
ten van de projecten die hij samen met de in 1985 over
leden psychologe heeft opgezet. De auteur schetst een
beeld van hoe het leven er in de nabije en de verre toe
komst op aarde en daarbuiten uit zal zien. Ook be
schrijft hij een 'unieke' methode van 'innerlijk tijdrei
zen'. Snow laat in zijn boek weten dat de toekomst een
boodschap voor ons heeft. „De wereld wordt bedreigd
door enorme crises op economisch, ecologisch en gees
telijk gebied. We moeten de moed hebben voor de in
nerlijke weg te kiezen, die gekenmerkt wordt door wer
kelijke spiritualiteit en echte menselijkheid." De auteur
blijft in dat opzicht optimistisch over de toekomst van
de mensheid. „Ik ben de mening toegedaan dat dege
nen die thans leven over het collectieve vermogen be
schikken om nu vorm te geven aan de toekomst van
onze planeet."
Visioenen van de toekomst: Progressie naar de komende tijd
Chet B. Snow. - Deventer Ankh-Hermes, 1993. - 327 p. ISBN 90-
202-3032-8. Prijs49,50 gulden.
DICK VAN DER PLAS.
door Jan Krvit
COLOFON
Uitgave van Dagbladuitgever Damiate b>
DIRECTIE B.M. Essenberg, J de Vnes, G f
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Fr;
Nypels. Henk van der Post (adj).
HOOFDKANTOOR
82.2321 BM Leiden
Redactie 071-321921
HET WEER
HANS VAN ES
Luchtdrukvers chillen
Haast ongemerkt trok er gisteren
een zwak front van zuid naar noord
over het land. Deze scheidingslijn
was op de weersatelliet slechts te
herkennen aan een gebiedje met
wat bewolking op middelbaar ni
veau, waaronder het vrijwel droog
bleef.
Toch waren de gevolgen voor het
Nederlandse weer aanzienlijk,
waarbij de temperatuurverschillen
in de loop van de dag steeds groter
werden. De koude plaklaag aan de
grond, waarin lage wolken en mist
dagenlang lagen opgesloten, werd
opgeruimd, althans in een groot
deel van het land. De provincie
Groningen raakte de klamme, grij
ze deken niet kwijt; op de vliegba
sis Eelde bleef de thermometer op
amper 4 graden staan.
Verder naar het zuiden had het la
ge wolkendek plaatsgemaakt voor
een vrijwel open hemel met hier en
daar een bank altocumulus (scha
penwolkjes). Vooral in de middag
scheen de zon uitbundig met snel
oplopende temperatuur. Inde
Randstad werd het ruim 10 graden
en tegen de Belgische grens leek
het wel een beetje r
maxima van 15 a 16 graden. Over
een wat groter gebied van West-Eu
ropa waren de tegenstellingen nog
opvallender met uitersten van
slechts 1 graad in de mist boven
Noord-Duitsland tot 20 graden in
een zonnig Parijs.
Ook vandaag heerste nog een zacht
en vriendelijk herfstsfeertje, maar
zoals we de laatste maanden
steeds zagen, is ook nu een wat
langere periode met warmer weer
niet voor ons weggelegd. Tijdens
het weekeinde nemen de lucht-
drukverschillen boven Europa flink
toe. Een activerende depressie bo
ven de Middellandse Zee gaat bo
ven Zuid-Europa opnieuw voor wa
teroverlast zorgen en breidt zich
over de Alpen noordwaarts uit.
Tegenhanger iseen versterkend
hoog boven Finland. Tussen beide
systemen komt een stevig windveld
uit oost tot noordoost te staan,
waarbij het kwik weer omlaag dui
kelt naar een graad of 7. De nach
ten blijven vanwege de wind en be
wolking voorlopig vorstvrij. Het
neerslaggebied van de Zuid-Eu-
ropese depressie komt deze kant
op, maar bereikt ons voor zondag
waarschijnlijk niet.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Veel bewolking en vooral
in Ierland en Schotland af
en toe regen of motregen.
Middagtemperatuur onge
veer 11 graden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden, ook af en
toe zon en overwegend
droog. Middagtempera
tuur oplopend tot onge
veer 12 graden.
Noord- en Midden-Frank
rijk:
Wolkenvelden, 's middag
ook perioden met zon.
Hoogstwaarschijnlijk
droog, maar in de buurt
van Lyon morgen toene
mende neerslagkansen.
Maxima oplopend naar on
geveer 15 graden, in het
zuidoosten plaatselijk 18
Portugal en Madeira:
Portugal: Tamelijk veel bewolking en
vooral in het zuiden van tijd tot tijd're
gen. In de loop van morgen aan de west
kust toenemende neerslagkansen. Mid
dagtemperatuur van 15 graden aan de
Costa Verde.tot 18 in de Algarve, mor
gen nog iets warmer. Madeira: Wolken
velden en vandaag overwegend droog,
morgen een enkele bui. Maximumtem
peratuur ongeveer 22 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Veel bewolking en van tijd tot
tijd buiige regen, mogelijk ook onweer.
Vooral langs de oost- en zuidkusten
plaatselijk veel neerslag. Middagtempe
ratuur aan de Costa's in het zuiden rond
20 graden, elders maxima rond 15 gra
den. Morgen warmer met temperaturen
tussen de 17 en 23 graden. Canarische
Eilanden: Af en toe zon en vooral mor
gen in het noorden kans op wat regen,
aan de zuidstranden geregeld zon en
droog. Maxi
geveer 25 graden.
regen met vandaag plaatselijk veel
slag. In het zuiden ook nu en dar
Maximumtemperatuur aan zee vi
graden bij Tanger tot 23 graden t
adir. Tunesië: Vooral in het noord
morgen enkele, mogelijk zware, r
egra-
Gemiddeld over Nederland
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
WEERRAPPORTEN
VRIJDAG 5 NOVEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.41 Zon onder 17.01
Maan op 21.53 Maan onder 12.46
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.21 18.35
Laag water 02.16 14.47
Weerrapporten 03
i lager.
Zuid-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en in
de westelijke helft droog. In het oosten
een enkele fikse regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur tussen de 17 en 20
Mallorca en Ibiza:
Tamelijk veel bewolking en perioden
met regen, mogelijk ook onweer. Plaat
selijk valt er veel neerslag Middagtem
peratuur eerst ongeveer 22 graden, mor-
Italie, Corsica en Sardinië:
Italië: Overwegend bewolkt weer en af
en toe regen of een bui. Mogelijk onweer
en flinke neerslaghoeveelheden. Mid
dagtemperatuur in het noorden rond 14
graden, elders rond de 20 graden en in
het uiterste zuiden tegen de 25 graden.
Corsica en Sardinië: Veel bewolking en
een enkele regen- of onweersbui, vooral
morgen soms zware buien met grote
neerslaghoeveelheden. Maxima morgen
van rond de 20 graden.
Griekenland en Kreta:
Griekenland: In het westen bewolking
en plaatselijk regen of onweer. Naar het
oosten toe droog en flinke perioden met
zon. Middagtemperatuur van 20 graden
in het noorden tot 25 in het zuiden. Kre
ta: Droog en perioden met zon. Middag
temperatuur oplopend tot ongeveer 24
Turkije en Cyprus:
Droog. Langs de Turkse westkust enkele
wolkenvelden, aan de zuidkust en op Cy
prus flinke perioden met zon. Maxima
van 19 graden rond de Dardanellen tot
ruirn 25 graden langs de Turkse zuid
kusten op Cyprus
Duitsland:
Veel wolkenvelden, ook nu en dan zon.
Plaatselijk mist Droog. Middagtempera-
Klagenfurt
Kopenhagen
ij opklaringen oplo-
ongeveer 15 graden, elders
n ongeveer 10 graden.
Buenos Aires c
Casablanca r
Johannesburg c
Zwitserland:
In het zuiden wolkenvelden en vrijwel
overal droog. In het rjporden droog en
hier en daar wat zon. Middagtemperatu-
ren in de dalen rond 13 graden. Tempe
ratuur op 2000 meter ruim boven nul.
A/oa /HOR HfJ SPRAK
PR WAARHR'P WANT
Z'N NRUS &/MG N/RT
BROK/RN
/K RRN Wi/fSVL/R&RrV,
BROM Vi /£SR/V, PRU/T-
Vl/RRRN, FAARPRVUR-
GRW, STKRKVI./R&RN