Gezondheidszorg moet 836 miljoen bezuinigen Binnenland Aanhangers iatrosofie worden niet vervolgd Chloorfabriek sleept Greenpeace voor rechter Joodse gemeente krijgt door nazi's geroofde stukken terug Protest tegen verhuizing 'Stemmen te huur' prikkel voor politiek Chinees trefcentrum haalt ouderen uit isolement Natuur en Milieu wil ook accijns op LPG Zwangere vrouwen moeten aangepast werk krijgen Zonder domheid kan de mens absoluut niet leven WOENSDAG 3 NOVEMBER 1993 Omeenschappc»ePer*J<nit Prins militair vlieger eindhoven Op de badge op zijn overall staat W.A. van Oranje. Hij heeft de rang van kapitein en vanaf vandaag is hij waar schijnlijk militair vlieger op de F-27, de Fokker Friendship. Te gen het praktijkexamen dat hij vandaag nog moest afleggen, zag hij gisteren bepaald niet op. Het grondexamen heeft hij al eerder met ruime cijfers gehaald. Sinds medio oktober wordt de prins op de vliegbasis Eindhoven bij het 334-transportsquadron ge schoold op de F-27. foto anp marcel antonisse Celstraf voor verkrachting patiëntes zwolle De rechtbank in Zwolle heeft gisteren een 51-jarige in woner van Elburg veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar. De man stond twee weken geleden terecht op verdenking van het verkrachten van vier patiëntes uit zijn praktijk voor psy chotherapie. Tegen de Elburger was zes jaar cel geëist Schadevergoeding Blokker na inval utrecht De Staat der Nederlanden en de gemeente Geldermal- sen betalen het grootwinkelbedrijf Blokker een bedrag van ruim 225.000 gulden. Dit is een vergoeding voor de door Blokker gele den schade na de omvangrijke politie-inval in het distributie centrum van het bedrijf in Geldermalsen in maart 1992. De poli tie verwachtte er veel illegalen aan te treffen, maar dat bleken er maar twee te zijn. 2 miljoen voor Burundi na staatsgreep den haag Nederland geeft twee miljoen gulden voor de opvang van slachtoffers van de gewelddadigheden in Burundi. In dit Afrikaanse land vond onlangs een mislukte staatsgreep plaats. Daarna is een bloedig conflict uitgebroken tussen rivaliserende stammen. Inmiddels zijn 600.000 mensen op de vlucht geslagen. De Nederlandse hulp is een eerste bijdrage. Meer geld volgt als de hulporganisaties definitieve voorstellen hebben ingediend voor projecten. assenwittelte gpd Justitie in Assen zal vrijwel ze ker geen vervolging instellen te gen de eigenaren van een cen trum in Wittelte, dat volgens de leer van de iatrosofie patiënten heeft behandeld. Een van de meest in het oog lopende ge neesmethoden die patiënten bij deze omstreden vorm van alter natieve geneeskunst worden voorgeschreven, is het eten van gras. Zij moeten zich verder onthouden van de reguliere ge zondheidszorg. Hierdoor zijn twee bewoners, een 37-jarige verpleegster uit Amersfoort en een 60-jarige linne/herten gpd Voor de directie van Solvay Chemie in Herten is de zaak volledig duidelijk. De blokkade' van de spoorweg, waardoor de chloortransporten de fabriek niet meer kunnen verlaten, moet zo snel mogelijk worden opgeheven. Vandaag dient een kort geding bij de Roermondse rechtbank. Het bedrijf over weegt ook nog een schadeclaim in te dienen. Ondanks het feit dat de actie voerders uiterst correct zijn op getreden, is de verhouding tus sen Greenpeace en Solvay ,,even giftig als chloor". Tussen de milieuorganisatie en het concern staan nog „oude reke ningen open". Eerder dit jaar, begin maart, was de vestiging van Solvay in Antwerpen doel wit van een actie. Evenals nu weigerde de concemdirectie- ook toen elk overleg. Sterker, men liet beslag leggen op alle rekeningen en tegoeden van Greenpeace in België. Na tussenkomst van de rech ter werd de actie bij de chloor- vestiging in Antwerpen verbo den en werden de actievoerders na zes dagen door de politie op gepakt. Solvay eist van Green peace een schadevergoeding van 400.000 gulden. De zaak is nog steeds onder behandeling van de rechter en de uitspraak wordt volgend jaar februari ver wacht. Greenpeace is uit op een ver bod van de produktie van chloor en PVC. Solvay is het daar uiteraard niet mee eens. De voorzitter van de raad van bestuur van Solvay Chemie, D. Janssen, noemde begin juni het schrappen van de produktie „zelfs schadelijk voor de mens". Nu zijn de belangen voor het bedrijf ook groot. Solvay is Eu ropa's grootste chloorproducent met circa 1.500.000 ton chloor per jaar; in Linne/Herten wordt 133.000 ton chloor gemaakt, be stemd voor onder andere Sol- vay-vestigingen in de Belgische plaatsen Antwerpen en Jemep- pe sur Sambre. Volgens directeur Buchot vormt de vestiging in Herten een belangrijke schakel in de chloorproduktie binnen het concern. Buchot verwacht niet dat de produktie van chloor de komende jaren in de Midden - limburgse vestiging wordt afge bouwd. Wanneer de blokkade langer dan twee a drie dagen duurt, dreigt het produktieproces in de knoei te raken. Diverse klanten zouden al schade hebben on dervonden, doordat de trein werd tegengehouden. Solvay stelt zich op het standpunt dat Greenpeace, zolang de organi satie op dergelijke wijze acties voert, geen gesprekspartner is. „Dat zijn alleen overheden en wetenschappers", aldus direc teur Buchot. berlijn hans hoogenduk correspondent duitsland „Een bijzondere, ja ik mag wel zeggen, een mooie dag." Dat was de reactie van de 64-jarige Hans Polak, secretaris van de Joodse Gemeente Amsterdam, toen hij gisteren in de Duitse hoofd stad Berlijn oude huwelijksregisters van zijn gemeente in ontvangst mocht De zeven banden met oorkondes en ongeveer driehonderd op perkament geschreven huwelijksbevestigingen da teren uit de 19de en 20ste eeuw en werden tijdens de oorlog door de nazi's geroofd en naar Berlijn gebracht. Daar verstoften ze tientallen jaren in het archief van het Centrum Judaicum van de stichting Nieuwe Synagoge Ber lijn totdat de jonge archivarus Barbara Welker op de stukken stuitte. Polak kreeg gisteren de documenten terug van de directeur van deze stichting, dr. Hermann Simon. Vrij naar de woorden die Willy Brandt had gebruikt toen de Muur viel, zei Simon: „We voegen nu samen wat samen hoort". Voor Polak hebben de documenten vooral praktische betekenis. In zijn dankwoord stond hij stil bij de hon derdduizend Amsterdamse joden die de holocaust niet hebben overleefd. „Van de tienduizend die terugkeerden wilden slechts weinigen nog iets met onze gemeente te maken hebben. De angst om weer ergens te worden gere gistreerd was te groot", zei Polak. Hij voegde daaraan toe dat dit nu hele maal is veranderd. De gemeente telt intussen weer vierduizend leden. Po lak: "Er melden zich wekelijks jonge nazaten van in de oorlog omgekomen joden die willen trouwen en die daar om moeten weten hoe het met hun af stamming zit. In het joodse geloof mo gen wij alleen huwelijken sluiten als we de afkomst kennen en dus moet het bewijs worden geleverd dat een van de vrouwelijke voorouders joods ons hebben in de synagoge de het voor het zeggen, maar voor het joods zijn is de vrouw doorslaggevend. En juist daarom zijn deze'huwelijksac- tes voor ons zo ontzettend belangrijk". Hij voegde eraan toe dat de nu ge- Bij vonden boeken hem ook de mogelijk heid bieden om vast te stellen of men sen op een joodse begraafplaats ter aarde mogen worden besteld. „De na komelingen komen dan bij ons met de mededeling dat de overledene joods was, maar bewijzen hebben ze vaak niet. Aan de hand van deze boeken kunnen wij dat mogelijk aantonen. En mede daarom is het een bijzondere, gelukkige dag voor ons." Kosten rijzen volgens staatssecretaris Simons de pan uit den haag gpd In de gezondheidszorg moet komend jaar in totaal 836 miljoen gulden worden bezuinigd. De medisch specialis ten en psychiaters moeten door een aanpassing van hun tarieven 337 miljoen gulden bezuinigen. Dit blijkt uit een reeks maatregelen die staatssecretaris Simons (volksge zondheid) gisteren bekend heeft gemaakt. Uit de hand lopende kosten zijn steeds het motief. tot 1 april 1994 de kans te geven de nu afgekondigde kortingen op hun tarieven zelf te verdelen naar soorten specialisten. De psychiaters krijgen tot 1 januari de tijd om nog eens 50 miljoen gulden te bezuinigen. De psychiatrische ziekenhui zen moeten 50 miljoen inleve ren. Daarbij worden versla vingsklinieken, klinieken voor kinderen en jeugd, afdelingen Van de medisch specialisten wordt verwacht dat zij komend jaar door andere maatregelen nog eens 89 miljoen gulden be zuinigen. Simons wil daarvoor echter wachten op een advies van de commissie-Biesheuvel. Die beziet een nieuwe tarief structuur voor de specialisten. Simons is bereid de specialisten verslaafdenzorg en de kinder en jeugdpsychiatrie ontzien. De tandartsen moeten ook door la gere tarieven 95 miljoen gulden bezuinigen, orthodontisten 25 miljoen. De ziekenhuizen moeten blij vend 119 miljoen gulden bezui nigen. Dat bedrag wordt in 1994 eenmalig verhoogd met 104 miljoen. Als blijkt dat de kosten dit jaar weer de pan uit rijzen, wordt die 104 miljoen gulden blijvend. Bij de academische ziekenhuizen is de korting op de budgetten 17 miljoen (blij vend) en 21 miljoen (alleen in 1994). Ook hier wordt de een malige korting voor 1994 blij vend als de kosten dit jaar niet in de hand zijn gehouden. Amsterdam, overleden. Volgens inspecteur Van der Voort van de regionale inspectie voor de volksgezondheid in Groningen en Drenthe is het moeilijk om voldoende be wijslast te vinden om de eigena- i strafrech telijk aan te pakken. Uit onder zoek van de inspectie is geble ken dat de twee overleden pa tiënten als vroegere cursisten fanatieke aanhangers waren van de 40-jarige iatrosoof uit Til burg, die bekend staat als de 'goeroe' op het gebied van de iatrosofie in Nederland. De 'goeroe' is eerder ook al door de rech tbank veroordeeld den haag Dit hondje protesteerde gisteren voor het gebouw van de ECD willen niet dat zij van Den Haag moeten verhuizen naar zuid-Lim- Tweede Kamer mee tegen de eventuele verhuizing naar Kerkrade. Zijn burg. foto anp arthur bastiaanse baas werkt bij de Economische Controledienst. De medewerkers van de den oever gpd Hij is er weer in geslaagd. Jazz café-houder en oud-politicus Max Teeuwisse uit Den Oever heeft de tongen losgemaakt met de oprichting van het Stemmen Te Huur Bureau. De bureau houder weet alleen nog niet of hij zijn plannen doorzet. „Als de mensen maar aan het denken worden gezet." Teeuwisse zat ooit vier jaar lang in de gemeenteraad van Wielingen zonder ook maar eenmaal een reguliere raadsver gadering bij te wonen. Hij werd gekozen door het uitdelen van gratis ijsjes, en natuurlijk door de slogan: 'Kies Max, dan weet je zéker dat het niets wordt'. „Ik wilde weer eens wat be weging brengen in de politiek", verklaart 'Max met meer moge lijkheden' zijn initiatief van maandag. Hij stuurde brieven rond waarin stemgerechtigden worden uitgenodigd hun stem te verhuren. „Uw stem is geld waard. Geef het niet zomaar voor niets aan een politieke par tij", aldus de brief. „Om de zaak een beetje wak ker te schudden. En ik denk dat ik geslaagd ben", constateert Teeuwisse. Zijn actie is begon nen uit frustratie over de steeds toenemende privatisering van de overheid. „Ik moest laatst een adresje hebben van de ge meente. Die service was gepri vatiseerd, en ik moest er flink voor betalen. Alle overheids diensten worden omgevormd tot particuliere ondernemingen, dus waarom de verkiezingen ook niet geprivatiseerd?" Geld betalen om stemmen te verkrijgen, is strafbaar. De maximale straf voor ronselaar en geronselde is zes maanden gevang. Teeuwisse: „Ik snap dat niet. Andere partijen ronselen stemmen door beloften te doen aan bepaalde groepen mensen. Met de uitvoering van die belof ten is ook geld gemoeid, dus ik doe niets anders dan die andere partijen doen". Grove geldmakerij staat de Oevernaar niet voor ogen. Ver huurders van hun stem krijgen een huursom van een rijksdaal der of vijf gulden. Mocht de ac tie veel geld opleveren, dan wordt dat onder de 'stemver huurders' verdeeld. „Ik weet ook nog niet precies wat een partij moet gaan betalen aan mij. Ik denk dat D66 vijfhon derd gulden per stem moet be talen, het CDA duizend gulden. De Centrumdemocraten? Daar ga ik niet mee in zee. hoeveel ze ook zouden bieden. Daarop kunnen de mensen mij vertrou- De grote politieke partijen in de Tweede Kamer die door Teeuwisse zijn benaderd, heb ben al verklaard dat ze niet van plan zijn om in zee te gaan met het Stemmen Te Huur Bureau. Oudere Chinezen in Nederland raken steeds vaker in een isolement, terwijl de jongste generatie Chinezen zo is geïntegreerd dat ze hun achtergrond vergeten. Daarom heeft een aantal Chinese verenigingen in Utrecht het initiatief genomen voor de oprichting van het Trefcentrum Yao Yi. De schattingen van het aantal Chinezen in Nederland lopen uiteen van 12.000 tot 60.000. Exacte aantallen zijn niet te geven, omdat de Chinese Nederlanders over veel verschillende nationaliteiten beschikken. Hoewel ze niet door de Nederlandse overheid als minderheid worden erkend, komt er wel steeds meer aandacht voor de positie van Chinezen. Een aantal Chinese organisaties wordt door het ministerie van welzijn, volksgezondheid en cultuur financieel onder steund en de 35 zaterdagschooltjes waar Chinese kin deren onderwijs krijgen over hun eigen taal en cul tuur, krijgen van het ministerie van onderwijs en we tenschappen subsidie. Initiatieven voor de oprichting van ontmoetingscentra voor Chinezen kunnen bij een aantal gemeenten op steun rekenen. Er zijn nu centra voor Chinezen in Rotterdam, Amsterdam, Tilburg, Maastricht en Eind hoven. Gisteren opende het zesde centrum in Utrecht officieel zijn deuren. Vooral veel oudere Chinezen verkeren in een moeilij ke positie. „De isolatie van de gemeenschap keert zich steeds meer tegen de Chinezen zelf', zei secretaris W. Ching-Hu van het trefcentrum tijdens de opening. „De sociale contacten van de eerste generatie Chine zen lagen vaak in het verlengde van het werk in de restaurants. Zodra ze stoppen met werken raken ze in de problemen." Een groot deel van deze ouderen spreekt zeer slecht of geen Nederlands. Hun sociale contacten vallen voor een groot deel weg. „Deze mensen leunen vaak volle dig op hun familie. Alle post die ze krijgen wordt pas geopend als de kinderen er zijn", vertelt Ching-Hu. Volgens haar zijn veel jongeren niet langer zonder meer bereid de ouders in huis op te nemen. Dit zorgt voorde nodige generatieconflicten. „Bejaardenhuizen zijn voor de ouderen uit den boze." Jongere Chinezen oriënteren zich meer op de Neder landse samenleving. Deze tweede generatie beheerst de Nederlandse taal goed. Niet zelden behoren jonge re Chinezen tot de hoogst opgeleiden. „Deze groep van twintigers en dertigers heeft geen extra onderwijs gevolgd in de eigen taal en cultuur, zoals dat nu aan jonge kinderen wordt gegeven", zegt Ching Hu. „Voor hen worden cursussen gegeven in het mandarijn, het algemeen beschaafd Chinees." Het Utrechtse centrum moet voor jongere en oudere Chinezen een ontmoetingsplek worden. Er zullen di verse activiteiten wordeti georganiseerd, zoals cursus sen Nederlands, lezingen, workshops en tentoonstel lingen. Om de integratie te bevorderen zullen bepaal de activiteiten in samenwerking met Nederlanders worden georganiseerd. Fysiotherapeuten door een tariefsverlaging 23 miljoen gulden inleveren. De zorg aan verstandelijk gehandi capten wordt met tien miljoen gulden gekort. De kruisorgani saties moeten het met 35 mil joen gulden minder doen. Het grootste deel van die korting (23 miljoen) komt ten laste van de gezinsverzorging. Simons heeft de ingrepen voorgelegd aan het Centraal or gaan tarieven gezondheidszorg (COTG). Dat heeft ermee inge stemd maar vindt wel dat Si mons de maatregelen te veel baseert op kostenbeheersing en te weinig kijkt naar het terug dringen van vraag en aanbod in de gezondheidszorg. Liter benzine wordt morgen cent goedkoper Benzine wordt morgen één cent per liter goedkoper. De adviesprijs aan de zelftank wordt voor euro loodvrij 177 cent, voor super plus loodvrij 183 cent en voor super gelood 194 cent. De prijs voor diesel blijft onge wijzigd: 127,6 cent. Dit heb ben marktleider Shell en de Novok, de organisatie van zelfstandige pomphouders, gisteren meegedeeld. utrecht. bill meyer De Stichting Natuur en Milieu bepleit een accijnsheffing op LPG. Volgens de stichting is het „een hardnekkig misverstand dat LPG-auto's door de bank genomen schoner zijn dan ben zineauto's". Het huidige LPG- autopark, met katalysator, heven. In Frankrijk en Duits land is de prijs van LPG veel ho ger. Natuur en Milieu wil nu dat er een forse accijnsheffing op LPG komt. Daarmee moet het rijden op LPG even duur wor den als het rijden in een benzi- ne-auto met katalysator. Alleen in dat geval mag van Natuur en Milieu de extra hoge motorrijtuigenbelasting op LPG-auto's worden verlaagd. LPG-auto's zijn wel schoner dan dieselauto's. Alleen de LPG-au- to met het allernieuwste gassys- teem en katalysator geeft onge veer evenveel vervuiling als benzineauto's met katalysator. Natuur en Milieu zegt zich te baseren op statistieken van het Centraal Plan Bureau inzake de uitstoot van schadelijke stoffen. Ook een TNO-rapport zou de bevindingen inzake LPG van Natuur en Milieu staven. De milieugroep vindt het onbegrij pelijk dat het rijk om de groei van het autoverkeer tegen te houden alleen de accijnzen op benzine en diesel perodiek ver hoogt. Nederland veel goedkoper (vijftig cent per liter) dan benzine en dieselolie, om dat er geen accijns op wordt ge- Oud-voorzitter van de Twee de Kamerfractie van GroenLinks Ria Beckers wordt op 1 januari volgend jaar voorzitter van de Stichting Natuur en Milieu. Zij volgt Jan Fokkens op die na ze ven jaar zijn functie neerlegt om voorzitter te worden van de Commissie Milieubeheer van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. den haag gpd-ai Werkgevers moeten er voor zor gen dat zwangere werkneem sters kunnen blijven werken. De werkplek moet worden aange past of andere werkzaamheden moeten worden aangeboden. Als daartoe onvoldoende moge lijkheden zijn, dan mag de werkneemster op betaald verlof. Met deze maatregelen wil mi nister De Vries (sociale zaken) voorkomen dat zwangere vrou wen gezondheidsklachten krij gen door hun werk. De Vries reageert hiermee op een gisteren gepubliceerd on derzoek naar de werkbelasting van zwangere vrouwen. Vrou wen die zwaar werk doen, zoals verpleegkundigen, zijn na het gebruikelijke zwangerschaps verlof vaak niet voldoende her steld om weer aan het werk te gaan, zo blijkt uit het onderzoek van het Coronel-laboratorium. De onderzoekers constateren dat nu al op grote schaal werk wordt aangepast. Dat is echter niet voldoende om vroegtijdig stoppen met werk te voorko men. Zij pleiten voor eerdere en ingrijpender aanpassingen, zo wel tijdens de zwangerschap als in de eerste periode na de be valling. In het rapport adviseren de onderzoekers om voor het be gin van de tweede helft van de zwangerschap het staan en lo pen te beperken tot twee a drie uur per werkdag. Bukken en hurken moeten worden hepcrkt tot 25 keer per dag. Ook het til len moet sterk worden inge damd. Vanaf de 30ste week van de zwangerschap moet het werk nog meer worden aangepast. Naar verwachting wordt vol gend jaar een besluit van kracht dat de werkgever verplicht het werk aan te passen of ander werk aan te bieden. amsterdam gpd Het is dom om domheid een dom onderwerp te vinden. Mat- thijs van Boxsel studeerde er als student literatuurwetenschap pen op af. Cum laude. met glans „Leer je domheid liefheb ben", houdt de samensteller van de Encyclopedie van de domheid morgen studenten van de Katholieke Universiteit Brabant in het kader van de Studium Generale voor. „Dom is niet een domheid begaan, maar je domheid ver hullen. Herhaal je domheid, dan zullen ze denken dat je een humorist bent. Dat haalt de tra gische angel er uit. Geef je dom heid karakter, wees in dat op zicht veelzijdig en kleurrijk. Maak er iets moois van. Want als je toch valt kun je dat het beste sierlijk doen, zoals in de opera." Domheid is absoluut nodig, denkt hij. Zonder kan de mens niet leven. Daarom is het ook zo goed ermee te leren omgaan. Hij illustreert dat aan de hand van een voorbeeld uit het voor malige Oostblok. WC-papier is daar doorgaan schaars. Maar opeens kan het gebeuren dat de winkels uitpuilen van rollen toi letpapier. Al gauw verspreidt zich desondanks het gerucht dat het papier dreigt op te ra ken. De meesten denken dat domoren het gerucht zullen ge loven en de winkels zullen be stormen. Ze gaan voor alle ze kerheid toch maar snel zelf een rol of wat halen. „De absolute domoor is de verlichte mens die weigert in geruchten te geloven. Hij grijpt naast het papier, moet met de billen bloot." Het is te vens een bewijs voor de stelling dat hoe intelligenter iemand is hoe rampzaliger zijn domheid zal uitpakken. De democratie bestaat vol gens Van Boxsel bij de gratie van de domheid. De verkiezin gen vindt hij het toppunt van domheid. De politici spelen in op sentimenten van de burger, op zijn angsten vooral. De bur ger stemt uit een soort anar chistisch eigenbelang. „Ieder een houdt zich van de domme, veinst dat het om de democra tie gaat. Toch is die gekte nodig om de samenleving bij elkaar te houden. De democratie is in ge vaar als iemand de gekte wil be heersen, hijvoorbeeld alleen mensen wil laten stemmen die met succes een IQ-test door staan." Het ritueel van de domheid houdt de boel bijeen, denkt Van Boxsel. Ziin encyclopedie is niet alfabetisch, maar thematisch. Domheid in de taal, in de schil derkunst. in de muziek, als fol klore. De samensteller hoopt uiteindelijk op een leerstoel voor de domheid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1993 | | pagina 5