Oecumenische gemeenten
door platform weerbaarder
'Een koster woont in feite in zijn werk'
Kerk Samenleving
WOENSDAG 3 NOVEMBER 1993
REDACTIE DICK V
N DER PLAS. 071 -356443 HET WEER
UIT DE KERKBLADEN
Psalmzingen
Scriba A. van der Idas van de
hervormde Ichthuswijkge-
meente in Katwijk gaat in het
blad 'Om de Oude Kerk' nog
even door op de discussie
over de plaats van gezangen
in de eredienst. Twee weken
geleden liet dominee P.J.
Stam jr. in hetzelfde blad we
ten dat ook deze liederen
door Gods Woord geboden
zijn. Esen week later werd hij
van repliek gediend door en
kele 'psalmzingende broe
ders'. „Het ligt ons van natu
re beter iemand de oren te
wassen dan de voeten",
schrijft scriba Van der Plas in
het blad 'Om de Oude Kerk'.
„Daar moest ik aan denken
toen ik alle reacties, zowel
schriftelijk als mondeling,
aanhoorde over de door door
dominee Stam gepubliceerde
tekst aangelande psalmen en
gezangen in de kerkdiensten.
Op actie komt reactie, zeker
in dit verband, dal zal domi
nee Stam zich terdege heb
ben gerealiseerd toen hij één
en ander op papier zette.
Hoe goed dit ook bedoeld
kan zijn door beide partijen.
Ja, beide partijen, dat is de
conclusie uit dit gebeuren.
En dan kan mijns inziens
nooit de bedoeling zijn ge
weest. U, als predikanten
mag ons dal besparen. Niet
alleen vanuit historisch oog
punt maar ook in geestelijk
opzicht moeten we dit tere
punt in voorzichtigheid tot
elkaar en bovenal met eer
bied benaderen. Tenslotte
nog dit, de Heere God ziet
het hart van ons allemaal
aan, als Hij bezongen wordt.
Laten we met elkaar de we
reld tot jaloersheid maken,
met psalmen, gezangen en
geestelijke liederen
Kritiek
Pastor John Gillissen van de
St. Pancratius-parochie in
Sassenheim steekt in het
'Pancratius Memo' de hand
in eigen boezem. „Het moet
wel eens gezegd worden. Kri
tiek op ae viering van Vre-
deszondag, waar ik een
maand geleden in voorging.
Te veel woorden, te lange
viering. Niet leuk zo'n kritiek,
wel goed. Immers, nog veel
erger is een viering voorbe
reiden, er in voorgaan en
nooit iets horen hoe het
overkomt. Of helu aan
spreekt óf dat het juist over
uw hoofden heengaat.
Spreek me daarom genist
aan na een viering, we kun
nen ervan leren. Doe het wel
met respect. Want één ding
is zeker, ik leg er mijn hart
in."
Landelijkheid
De Kalvvijkse predikant f3.H.
Weegink bracht de herfstva
kantie door in landelijk
Frankrijk waar hij zich, getui
ge zijn verslag in 'Om de Ou
de Kerk', in alle rust kon
voorbereiden op de dankdag
voor gewas, arbeid en (vooral
in Katwijk) de visserij. Wee
gink verbleef aan de rand van
Bourgondië: „Kleine dorpjes
waar de kerken steeds open
zijn en Waar uit de toren al
tijd driemaal drie klepelsla
gen klinken (voor Vader,
Zoon en Geest) eer de klok
de morgen-, middag- en
voorstond inluidt. De dagen
sloegen om tot nagetij. De
oogst was gedaan, het land
lag te rusten. Zo'n agrarische
omgeving doet denken aan
de sfeer van de Dankdag die
eertijds het protestantisme in
onze lage landen zozeer
heeft gestempeld. Op het
Franse platteland zeggen ze:
als je niet met de natuur
meeleeft, word je als de Parij-
zenaars. En die zijn gestresst.
We hebben de gevoeligheid
voor het gewas en een open
oog voor de schepping no
dig. En we mogen leven van
de aarde en het werk dal met
gekromde handen is ge
daan."
DEN HAAG/LEIDEN
De oecumenische gemeenschappen, die de afgelopen
tijd vooral in nieuwbouwwijken zijn ontstaan, zijn weer
baarder geworden. Zij voelen zich niet meer alleen staan
en weten zich bij conflicten gesteund door gelijkgezin
den elders in Nederland.
in Leiden, de Huet in Doetin-
chem, Ommoord in Rotterdam
en Helmerhoek in Enschede.
Het belangrijkste doel van de
samenwerking is het bevorde
ren van de oecumenische sa
menwerking op plaatselijk ni
veau en het uitwisselen van er
varingen tussen oecumenische
groepen. Het platform wil open
staan voor groepen van mensen
die lid van hun eigen kerk blij
ven, maar met andere christe
nen kerk willen zijn. „Zij erken-
Besluurslid L. Kuipers van het
Landelijk Oecumenisch Plat
form (LOP) vindt dit het belang
rijkste resultaat van het werk
van het platform, dat komend
weekeinde in Doetinchem het
vijfjarig bestaan viert. Het aan
tal oecumenische groepen in
het platform is sinds 1988 van
16 tot 22 gestegen. De meeste
zijn te vinden in een nieuw
bouwwijk, zoals de Merenwijk
nen de leden van de andere ker
ken als ledematen van Christus'
Kerk en willen samen met hen
de verbondenheid met de ene
Heer vieren."
De afgelopen vijfjaar is de re
latie met de kerken verbeterd,
meent Kuipers. De Acht Mei Be
weging en de Raad van Kerken
hebben het platform als ge
sprekspartner efkend. Ook de
relatie met de protestantse ker
ken is goed. Zij zullen waar-
schijnlijk op voorstel van het
platform in de ordinanties (uit
voeringsbepalingen) van de
kerkorde voor de Samen op
Weg-kerk de mogelijkheid van
gastlidmaatschap van andere
christenen openen. Met de
Rooms-Katholieke Kerk is de re
latie moeizamer, erkent Kui
pers.
Lag het accent binnen het
platform in de eerste vijf jaar op
organisatorische zaken, in de
toekomst wil men meer tijd aan
inhoudelijke kwesties besteden.
Voor het komend jaar staat de
positie van de kerkelijk ge
mengd gehuwden centraal. In
de beginselverklaring schrijft
het platform ruimte te willen
bieden aan deze groep gelovi
gen, 'die ernaar verlangen om
de eenheid binnen hun huwe
lijk en de verbondenheid bin
nen hun gezin te beleven bin
nen de kerkelijke gemeen
schap'.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Bedankt: voor Hendrik Ido Ambacht
(wijk Noord) (toez.): P.J. Stam jr. te
Katwijk aan Zee (ds. Stam neemt
voorlopig geen beroepen in overwe
ging); voor Benschop: P. Vermaatte
Maassluis.
Beroepen: te Katwijk aan Zee en te
Zegveld: Joh. Post te Ederveen; te
Steenwijk: K de Graaf te Epe (bw. De
Goede Herderkerk), die dit beroep
heeft aangenomen; te Den Harm H.J.
Lam te Harderwijk.
Aangenomen: naar Pesse: A.H. van
Veluw. kandidaat te Nijkerk, die be
dankte voor Hoogkerk c.a -Oostwold
c.a. en voor Rijnsaterwoude; (verbe
terd bericht) naar Hoogeveen-. D.C. de
Dreu te Warnsveld.
Toegelaten tot de evangeliebediening
en beroepbaar: P.A. den Braanker,
Deltalaan 89. 3363 AC Sliedrecht.
tel: 01840-20346.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Yerseke: J.F.
Ezinga te Zwartsluis.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Bedankt: voor Capelle aan den IJssel-
West: C. Vogelaar te Franklin Lakes
(USA); voor Aalburg, voor Amster
dam-Noord, voor Benthuizen en voor
Werkendam: A.J. Gunst te Tholen.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Beroepen: te Deventer: A G den Dek
ker te Gromngen-Z.
Echtpaar Stuivenberg 25 jaar gastheer en gastvrouw van Open Hof
KATWIJK DICK VAN DER PLAS
Len predikant is opvallend vaak
een domineeszoon. Wie op
groeit in de pastorie, keert er la
ter vaak in terug. Maar ook kos
ters blijken nogal eens de fakkel
door te geven. De vader van
L.N. Stuivenberg 'kosterde' 24
jaar in de Gereformeerde Kerk
in Alphen aan den Rijn. Een
oudste broer, inmiddels overle
den. bekleedde die functie 20
jaar in Weesp. Twee neven
'staan' in respectievelijk Bus-
sum en Woubrugge. Zelf maakt
Stuivenberg deze maand de
kwart eeuw vol als koster van de
Open Hof in Katwijk aan den
Rijn.
Zo onopvallend als hij tijdens
de zondagse kerkdienst zijn
werk doet, zo had hij het liefst
ook dit jubileum laten passeren.
Maar de gemeente van de Gere
formeerde Kerk besliste anders.
Op 11 november wordt tijdens
een receptie aandacht besteed
aan het jubileum, dat Stuiven
berg heel nadrukkelijk met zijn
echtgenote viert. Want koster,
dat ben je samen.
„Je woont in feite in je werk",
vertelt Stuivenberg, wiens huis
onderdeel uitmaakt van het za
lencentrum Open Hof. Alle
ruimten in dit complex zijn bin
nendoor bereikbaar. Zelfs als de
koster zich tijdens lange avond
vergaderingen even terugtrekt
in zijp woning, is hij via een bel
letje aan het buffet onmiddellijk
weer uit zijn stoel te krijgen.
Maar ook voor de 'vergaderaars'
heeft deze situatie zijn voorde
len. Op avonden met interna
tionaal voetbal kan het gebeu
ren dat de halve kerkeraad in de
huiskamer staat om het verloop
van de wedstrijd te vernemen.
De koster zit in hetzelfde
schuitje als de kleine midden
stander en de agrariër. „Je knnt
dit onmogelijk doen als je
vrouw er niet achter staat", zegt
Stuivenberg. Samen zijn ze
gastheer en gastvrouw van het
zalencentrum en bij tal van
werkzaamheden moet geza
menlijk de handen uit de mou
wen worden gestoken. In het
winterseizoen van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat. „Naar
een veertigurige werkweek mag
je dan niet kijken", meent de
kostersvrouw. Het centrum is,
met uitzondering van zaterdag,
in die periode ook elke avond
bezet. Op verjaardagen zul je de
Stuivenbergs gewoonlijk niet
zien. Hooguit, als de vergader
tijgers het vroeg voor gezien
houden, komen ze na elven nog
even binnenwippen voor een
borreltje.
De uren die in de winter te
veel worden gemaakt, probeert
het echtpaar te compenseren in
de zomer, als er geen catechisa
ties, vergaderingen of clubs
worden gehouden. „Daar moet
je zelf een zeker evenv^icht in
proberen te brengen", zegt de
koster. „In dat opzicht is het
ook een hele vrije baan. Als je
werk maar in orde is, dan geeft
de commissie van beheer je het
vertrouwen. Met het kerkbe
stuur hebben we het al die jaren
heel goed getroffen."
De uit Alphen aan den Rijn
afkomstige Stuivenberg had
aanvankelijk een baan als
vrachtwagenchauffeur. Hij rea
geerde ruim 25 jaar geleden op
een advertentie van de Gerefor
meerde Kerk in Katwijk aan den
Rijn waarin de functie van kos
ter nog werd gekoppeld aan die
van schoonmaker van de toen
malige W. van Veenschool. De
ze laatste taak zou na vier jaar
worden afgebouwd, zodra de
kerk beschikte over het nieuwe
zalencentrum Open Hof.
Een belangrijke karaktertrek,
waarover een koster moet be
schikken, noemt Stuivenberg
'liefde voor de kerk'. „Anders
moet je er niet aan beginnen. Je
hoort veel, ziet veel, maakt veel
mee. Voor een groep mensen
ben je een aanspreekpunt, in
goede en slechte tijden. Die ver
trouwenspositie moet je niet
beschamen."
Dominees komen en domi
nees gaan. Maar de koster is
vaak de stabiele factor in het
kerkelijk leven. Stuivenberg
maakte in Katwijk aan den Rijn
vier predikanten mee. En zes
grote, ingrijpende renovaties
en/of uitbreidingen die boven
op het normale werk kwamen.
Momenteel zit het echtpaar
middenin de grote opknapbeurt
van de kerkzaak „Maar op dat
soort momenten voel je ook de
verbondenheid met de gemeen
te", zegt mevrouw Stuivenberg.
„Niet alleen bij de bouwwerk
zaamheden is de inzet van de
vrijwilligers enorm, er staan ook
altijd mensen klaar om ons te
helpen." Bij een baan waarin
wonen en werken zo sterk met
elkaar zijn verweven, krijgt het
vooruitblikken naar het pen
sioen wat beangstigends. In hun
achterhoofd houden de Stui
venbergs dat ze tezijnertijd met
hun baan ook hun huis vaarwel
moeten zeggen. „Dat zal ik
enorm missen, die aanloop de
hele dag door", Zegt mevrouw
Stuivenberg. Het moment van
afscheid nemen ligt voorlopig
nog vier jaar verder in de tijd,
want een vut-regeling kent het
kostersvak niet.
En tot 1997 gaan tante Nel en
oom Niek - zoals ze door dé
jongere generaties gereformeer
den ook wel worden aangespro
ken - elke dag weer met plezier
naar hun werk. Gewoon bin
nendoor, vanuit de woonkamer
rechtsaf.
Paus ziet ook positieve kanten aan communisme
VATICAANSTAD RTR
Paus Johannes Paulus II heeft
gisteren het onbeteugeld kapi
talisme veroordeeld en erkend
dat het communisme ondanks
al zijn gebreken ook 'kiemen
van de waarheid' in zich had,
die het verdienen bewaard te
blijven. „De voorstanders van
het extreme kapitalisme neigen
ertoe de goede zaken over het
hoofd te zien die het commu
nisme heeft bereikt: de strijd te
gen de werkloosheid en de zorg
voor de armen", zegt de paus in
een interview met de Italiaanse
krant La Stampa.
Tegenover de Pools-Italiaanse
journalist en Europarlementari
ër Jas Gawronski zei de paus
wel dat het communisme de
menselijke geest, het particulier
initiatief en de persoonlijke ver
antwoordelijkheid van de bur
gers heeft verwoest.
Zwitserse minister veroordeelt kerkasiel
ZURICH EPD
De Zwitserse minister van jus
titie heeft kerkasiel als een in
breuk op het rechtssysteem
veroordeeld. Ruim 100 vluch
telingen uit Kosovo hebben in
achttien kerken in het canton
Bern asiel gezocht om aan uit
zetting te ontkomen.
„Er is in een democratische
rechtsstaat geen ruimte voor
kerkasiel," zei minister Arnold
Koller in het weekblad Die
Weltwoche. De kerkelijke ge
meenten verweet hij eigen
machtig optreden. De staat
kan dit ongeoorloofd handelen
niet accepteren.
door Jan Krult
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv
DIRECTIE B M Essenberg. J. de Vnes, G P
Arnold (adj),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
HOOFDKANTOOR:
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon071-356356.
REGIOKANTOOR:
Kanaalstraat 26a Lisse
Telefoon 02521 -19353, Fax 02521-19610
POSTADRES:
Postbus 54.2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenties 071 - 32 3508
Fam berichten 071-323508
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma -vrij van 08 30-17 00 uur
Telefoon071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma-vrij van 8 30-17 00 uur
Telefoon071-1.43545
ABONNEMENTEN
Telefoon 071-128030 bij vooruitbet. (incl.
BTW)
per kwartaal
per kwartaal (post)
per jaar
per maand
Au tomatische incasso)
KLACHTEN BEZORGING
ma t/mvrij 18 00-19.30
zat 10 00-12 00 uur
Telefoon071-143241
82,85
119,50
321,65
28,75
HANS VAN ES
Opklaringen schaars
November lijkt nog niet van plan
ons een levendiger weerbeeld voor
te schotelen. Er lijkt maar geen
einde te komen aan de reeks van
nogal saaie dagen zonder veel dy
namiek in de atmosfeer. Het meer
actieve weer speelt zich af in het
Middellandse Zeegebied, verder is
het overgrote deel van Europa in
een diepe najaarsrust weggezon
ken. Veel veranderd is er niet se
dert het weekeinde, al zijn de
scherpe kantjes van het kille weer
er nu wel af.
De maand begon overigens met
■een splinternieuw dagrecord in De
Bilt. Nog niet eerder werd daar een
zo laag maximum op de eerste no
vember waargenomen (3,1 gra
den). Normaal mag je ongeveer 11
graden verwachten bij de aanvang
van de derde herfstmaand.
Een echt winterse start van novem
ber treedt met vaak op, maar vrij
recentelijk nog - in 1980 - werden
we overvallen door een zeer vroege
winterinval met snijdende oosten
winden, vorst en sneeuwval. De 3e
november van dat jaar staat te
boek als de vroegste ijsdag van alle
winters sedert het begin van de
temperatuurmetingen. Die dag
bleef het in de Bilt de gehele dag
vriezen (maximum min 0,9 gra
den). Twente noteerde zelfs min
2,4 als hoogste waarde.
Het winterplaatje werd op de 7e
compleet toen het fors begon te
sneeuwen. Inde regio's Amster
dam, Haarlem en IJmond kwam er
toen sneeuwlaag van circa 15 cen
timeter te liggen met een maxi
mum van 18 centimeter in de
Zaanstreek.
November 1941 startte-ook grim
mig. Jan Pelleboer meldt op 3 no
vember: „De hele middag van 2 tot
6 uur matige sneeuwval bij een
krachtige, koude noordoostenwind, i
Aan het eind van de middag wer
den snel de koeien op stal gezet. Er
lag 6 tot 8 centimeter, die ook de
volgende dag nog bleef liggen."
Het kan dus zo vroeg in het seizoen
al knap winters zijn. Warme dagen
zijn vrij zeldzaam, maar soms is er
nog wel ruimte voor een zomerse
gril. Op 1 november 1925 haalde
Maastricht uit met 23,3 graden;
een temperatuur die in juli niet zou
misstaan.
Het actuele weer laat voorlopig
geen uitschieters zien. Het blijft de
rest van deze week meest droog;
opklaringen zijn schaars. Na een
paar mildere dagen voeren oosten
winden later in de week weer kou
dere lucht aan.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Oenemarken:
Wolkenvelden, ook af en
toe zon en droog. Er waait
een koude oostenwind.
Middagtemperatuur onge
veer 6 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Veel bewolking en af en
toe wat regen of motregen.
Middagtemperatuur onge
veer 11 graden.
België en Luxemburg:
Overwegend veel bewol
king en droog. Morgen mo
gelijk wat zon. Middag
temperatuur wat oplopend
tot ongeveer 9 graden.
Noord- en Midden-Frank-
Vrij veel bewolking en
vooral m het westen kans
op regen. Morgen in het
noorden af en toe zon.
Middagtemperatuur rond
14 graden, maar vooral vandaag in het
noorden lagere temperaturen
Portugal en Madeira:
Portugal: Aanhoudend wisselvallig weer
met veel bewolking en van tijd tot tijd
regen. Plaatselijk veel neerslag. Middag
temperatuur vandaag van 13 graden aan
de Costa Verde tot 17 in de Algarve,
morgen iets zachter. Madeira- vandaag
veel bewolking en enige tijd regen, mor
gen overwegend droog. Maximumtem
peratuur iets boven de 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Veel wolkenvelden en van tijd
tot tijd buiige regen, mógelijk ook on
weer. Middagtemperatuur aan dè"Cos-
ta's in het zuiden rond 20 graden, elders
maxima rond 15 graden. Canarische Ei
landen: Wolkenvelden en mogelijk wat
regen, vooral aan de zuidstranden ook af
en toe zon. Maxima aan de zuidstranden
ongeveer 25 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Op beide dagen vrij veel wol
kenvelden en vooral in het noorden van
tijd tot tijd buiige regen, mogelijk ook
onweer. Morgen in het zuiden ook nu en
dan zon. Maximumtemperatuur aan-zee
van 18 graden bij Tanger tot 23 graden
bij Agadir. Tunesië- vandaag droog en
perioden met zon. Morgen enkele, mo
gelijk zware regen- of, onweersbuien.
Maxima aan zee rond 25 graden, mor
gen in de loop van de dag flinke afkoe
ling.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag aan de voet van de Pyreneeën
nu en dan zon, verder veel bewolking en
van tijd tot tijd regen of onweer, morgen
valt plaatselijk veel neerslag. Tempera
tuur geleidelijk dalend; morgen maxima
meest tussen 12 en 17 graden.
Mallorca en Ibiza:
Tamelijk veel bewolking en vooral mor
gen perioden met regen, mogelijk ook
onweer. Mogelijk valt er veel neerslag.
Middagtemperatuur dalend naar onge
veer 16 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Overwegend bewolkt weer en pe
rioden met regen, vooral in het zuiden
soms met onweer en veel neerslag. Mid
dagtemperatuur in het noorden rond 14
graden, elders maxima tussen 16 en 20
graden, op Sicilië iets warmer. Corsica
en Sardinië: vandaag enkele opklarin
gen en slechts hier en daar een bui.
Morgen veel bewolking en regen, moge
lijk valt er opnieuw veel neerslag. Maxi
ma rond 20 graden, morgen koeler.
Griekenland en Kreta:
Griekenland: Toenemende bewolking en
vooral in het westen plaatselijk regen of
onweer. Middagtemperatuur van 17 gra
den in de omgeving van Thessaloniki tot
circa 21 graden op de Ionische eilan
den. Kreta: Droog en nu en dan zon.
Middagtemperatuur oplopend tot ruim
20 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog. Langs de Turkse westkust enkele
wolkenvelden, aan de zuidkust en op Cy
prus flinke perioden met zon. Geleidelijk
iets warmer met morgen maxima van 19
graden rond de Dardanellen tot ruim 25
graden langs de Turkse zuidkusten op
Duitsland:
In het noorden wolkenvelden, in het zui
den nu en dan zon. Droog. Middagtem
peratuur in het zuiden bij opklaringen
oplopend tot ongeveer 15 graden, in het
noorden middagtemperaturen rond 6
graden.
Zwitserland:
In het zuiden wolkenvelden en plaatse
lijk regen of motregen. In het noorden
vrijwel overal droog en hier en daar wat
zon. Middagtemperaturen m de dalen
rond 13 graden, in het noorden plaatse
lijk lager. Temperatuur op 2000 meter
enkele graden boven nul.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07 39 Zon onder 17.03
Maan op 20.44 Maan onder 12.10
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05.42 17.56
Laag water 01.26 14.02
Weerrapporten 02 november 19 uur:
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Boedapest
Bordeaux
Brussel
nno4 19 15 10
Stockholm li
Warschau li
Zurich z
Bangkok li
8uenos Aires o
Casablanca z
Johannesburg o
Los Angeles o
New Orleans z
New York o
Tel Aviv n
Tokyo z
halfbew.' nnw4/
WAT ££N OM6£LOF£L'Jf< //V-
TER£5SAWT FRrX&A MA1A Z£<£
M /V W£F£ C£V£W F/£3 /fCWOS
woorr ZO/£T7S f/VT£R£SSAUT^
(5£Z/£A//