Een prille bruid van Christus
Kerk Samenleving
ZATERDAG 30. OKTOBER 1993
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -356443
UIT DE KERKBLADEN Jecinnette van den Biggelaar (23) wil als witte zuster de missie in
Hervormingsdag 1
De protestantse kerken her
denken op 31 oktober de
hervorming van de kerk door
Maarten Luther. ,,Zo staat
het ook in de ontwerp-
kerkorde van de Verenigde
Protestantse Kerk", weet de
hervormde predikant M.W.
de Mik-van der Waal uit Lei-
muiden. „Dit jaar valt 31 ok
tober op een zondag",
schrijft ze in het kerkblad
voor de ring Ter Aar. „Vorig
jaar vroeg een kerkeraadslid
mij: 'Waarom gedenken wij
de hervormingsdag niet?' Nu
hervormingsdag op een zon
dag valt, moest ik opeens
weer aan deze vraag denken.
Ik ben van mening dat het al
leen zin heeft om de kerkher
vorming te gedenken, wan
neer we als gemeente ver
staan waar het toen om ge
gaan is.
Wat gedenken we nu pre
cies op 31 oktober? Op 31 ok
tober spijkerde Maarten Lu
ther 95 stellingen aan de
deur van de Slotkerk in Wit
tenberg. Dat was het begin
van de Reformatie/Hervor
ming. Zo heb ik het nog ge
leerd op de lagere school. De
dag van de kerkhervorming
op 31 oktober gedenken
houdt echter niet in, dat we
enkel die ene gebeurtenis uit
het verleden gedenken.
Wij gedenken op deze dag
de Hervorming. Reformatie
als een gebeuren dat ons ook
vandaag de dag in beweging
zet en ons tot handelen aan
spoort. Wij staan stil bij de
blijvende betekenis van de
Reformatie: De rechtvaardi
ging van de goddeloze door
het geloof in Christus alleen.
Wat is het dan mooi dat we
op deze zondag ook met el
kaar het Heilig Avondmaal
vieren."
Hervormingsdag (2)
Uit dezelfde kerkbode voor
de ring Ter Aar geeft domi
nee J.K. Vlasblom een 'Ter
overweging' mee aan de le
zer. Hij gaat daarbij te rade
bij Maarten Luther zelf. „Wil
u weten wat de kerk is en
waar de kerk is? Dan moet u
niet gaan bij hen in Witten
berg, waar Luther woont,
noch in Genève, waar Calvijn
woont, noch in het Vaticaan,
waar de Paus van Rome
woont, maar u moet kijken
op de schouders van de Goe
de Herder, Jezus Christus.
Daar, waar mensen als verlo
ren schapen liggen op de
schouders van Jezus en door
Hem gedragen worden, daar
is de kerk."
Meneer
De hervormde gemeente van
Zevenhoven heeft in kandi
daat L.P.J. van Bruggen een
nieuwe pastoraal werker. In
het kerkblad voor de ring Ter
Aar spreekt hij uit dat hij
'door des Heeren hand ge
leid' aan alle hoge verwach
tingen hoopt te kunnen vol
doen. „Dan is er nog enige
onduidelijkheid over hoe
men mij aanspreekt. Meneer
is voor velen vaak zo 'me-
neerderig' en kandidaat zo
uitvoerig. In het pastoraat
willen velen de pastor ergens
mee aanspreken. Echter, do
minee ben ik (nog) niet. Ik
kan begrijpen dat mensen
toch graag dominee zeggen,
maar laten we niet vergeten
wie we voor ons hébben,
slechts mensen, knechten en
dienaren. Het zit 'm immers
niet in het heersen - domi-
nus is heer - maar in het die
nen: minister is dienen.
Maakt u de keus en ik luis-
Pater worden, zuster, broe
der of non. Een roeping in
plaats van een beroep. Wie
kiest daar nog voor in deze
tijd? De ordes en congrega
ties vergrijzen, jongeren
weten nog nauwelijks wat
het kloosterleven inhoudt.
Ze zijn uitzonderlijk, maar
nog wel te vinden. Jonge
mensen die hun leven wil
len wijden aan schepper en
medemens. Iemand als Je-
annette van den Biggelaar,
23 jaar oud, aspirant-zus-
ter. Een prille bruid van
God.
DEN BOSCH ANS BOUWMANS
Waarom ze missiezuster wil
worden? Ze lacht even. Verlegen
en uitdagend tegelijk. „Omdat
ik denk dat God dat van mij
vraagt." Ze praat bedachtzaam.
Denkt na voor ze antwoord
geeft. Jeannette van den Bigge
laar is niet bang aangelegd. Ze
durft zich bloot te geven. En on
danks vele twijfels en vragen,
heeft ze een uitzonderlijke stap
gezet. Deze zomer werd ze aspi
rant-lid van de Missiezusters
van Onze Lieve Vrouwe van
Afrika. Lid van de familie der
'witte zusters'.
Het moederschap, een relatie
en uitgaan - al die dingen die
een jonge vrouw doorgaans in
haar hoofd heeft - passen niet
meer in haar wereldje. Ze is een
nieuw leven begonnen. Het
schilderij van de feniks op haar
slaapkamertje tweehoog in het
woonhuis van de missiezusters
in Den Bosch, vertolkt dat ge
voel. „Als herboren", zegt Jean
nette.
De 23-jarige leeft nu samen
met drie zusters; twee van hen
zijn al bejaard, eentje is in de
vijftig. Leeftijdsgenoten in huis
mist ze wel eens. „Het zijn drie
oudere dames, die in een ande
re tijd zijn groot gebracht. Het
gaat echter niet om leeftijd,
maar om levenskeuze. Ik heb
qua opvattingen en levensstijl
meer met hen gemeen dan met
jongeren."
Ieder in huis heeft zijn eigen
besognes. Huishoudelijk werk,
hulp aan zwervers, studie. Sa
men bidden ze, eten ze en kij
ken ze tv. „Gisteravond House
of Elliot, daaraan zijn wij een
beetje verslaafd." Weer een
glimlach. Die 'verdoriese' blij
moedigheid die alle zusters lij-
Jeannette van den Biggelaar: „Ik ben hartstikke gelukkig met de keuze die ik heb gemaakt."
ken te delen? „Ach, een zuster is
ook wel eens kwaad of verdrie
tig. Maar ik snap wel een beetje
wat je bedoelt. Het is meer de
gelukzaligheid die van binnen
uit straalt. Dat heb ik zelf ook. Ik
ben hartstikke gelukkig met de
keuze die ik heb gemaakt."
Jongeren weten niet meer wat
religieuzen zijn en doen, stelde
de werkgroep 'roepen tot reli
gieus leven' enkele jaren gele
den vast. Het imago moet beter,
hebben de religieuzen inmid
dels vastgesteld. Maar hoe wer
vend kan een reclamebood
schap over het kloosterleven
zijn? Wie kiest er bewust voor
armoede, gehoorzaamheid en
zuiverheid. Een roeping, dat is
toch niet meer van deze tijd.
Dat dacht Jeannette van de Big
gelaar ook. Tot vier jaar gele
den.
„Ik ben katholiek opgevoed.
Ik ben ook altijd naar de kerk
blijven gaan, ook toen mijn
broer en zusters dat niet meer
deden. Maar ik had toen niet
het idee dat ik zuster zou willen
worden." Ze ging naar de mavo,
volgde een verzorgende ver
volgopleiding. „Maar dat was
niet wat ik wou, werken in een
bejaardenhuis of in de kraam
zorg. Ik zat ermee, welke rich
ting ik nu op moest. Zozeer dat
ik psychisch een beetje van de
rails afgleed."
Ze ging toch maar werken, in
een bejaardenoord, en raakte
verzeild op een weekend van
'missie en jongeren'. Daar kreeg
ze van een missiezuster een fol
dertje in haar hand gedrukt over
'de route'. „Vakanties, niet be
doeld om mensen missiezuster
te laten worden, maar meer om
de missionaire spiritualiteit
door te geven."
Ze ging, nu vier jaar geleden.
Een vakantie van twee weken in
België. En was verkocht. „De
manier van bidden en samen
zingen. De manier waarop men
met elkaar omging. Open en
vrij. Heel integer. Het vuur dat
uit hen sprak, heeft me ge
raakt." Een ontmoeting met
twee jonge Duitssprekende zus
ters bracht haar op het idee zelf
te kiezen voor een religieus be
staan.
„Ik zag daar dat die mensen
niet afgesloten leefden, geen
wereldvreemde types waren.
Zeker niet ouderwets, maar juist
heel vooruitstrevend en modem
van opvatting en manier van
doen. Daarvoor had ik iets van,
ja daag, dat is uit de tijd. Toen
ben ik gaan denken, verhip, is
dat iets voor mij."
Tot februari van dit jaar wor
stelde ze met de waag of ze de
keuze voor het klooster wel of
niet moest maken. „Kan ik het
wel aan? Is het wel God die me
dit vraagt of verzin ik het zelf?
Toen dacht ik, als ik het niet
probeer, dan weet ik het nooit
zeker." In juni gaf ze haar 'over-
gangsfeest'. Het schilderij van
de feniks - gemaakt door een
jongen die in dezelfde jonge-
renboerderij woonde als zij -
stond op het altaar.
Op 20 augustus trok ze in bij
de drie 'witte zusters'. Haar
moeder zette haar af bij het huis
met het kruisje van de witte
zusters naast de voordeur. „Ge
lukkig, ik ben er, dacht ik. Hier
wil ik zijn. Hier ben ik thuis."
Een thuis zonder man, zon
der kinderen, zonder de vrien
den van vroeger. „Vroeger wou
ik twaalf, dertien kinderen. Min
stens. Het is niet dat ik dat niet
meer zou willen. Maar ik vind
het ook niet verschrikkelijk om
het te moeten missen. Ik heb
een keuze gemaakt voor een
manier van leven die veel meer
bij me past. Twee keer heb ik
verkering gehad. Drie weken
was het record. Dat mis ik niet.
Ik ben blij dat die zoektocht
naar de ware is afgelopen. Ik
heb hem gevonden. Daar ben ik
blij mee."
BOEKBESPREKING
De stem van de Grote Geest
De Hopi zijn een klein Indianenvolk in
het zuidwesten van de Verenigde Staten.
Het volk bestaat uit nauwelijks 10.000
mensen, die in twaalf dorpen leven in
het noordoosten van de staat Arizona,
niet ver van de Grand Canyon. Aan hun
profetieën over de eindtijd wordt de
laatste jaren in toenemende mate aan
dacht besteed. Volgens de geestelijke lei
ders van de Hopi lopen hun voorspellin
gen niet zonder meer uit op een cata
strofe: ze laten de mogelijkheid open dat
de wereld blijft bestaan, als de mensheid
haar bewustzijn en gedrag verandert.
Een snelle verspreiding van de bood
schap van dit natuurvolk zou er juist toe
bijdragen dat een ramp op wereldschaal
wordt voorkomen.
Rudolf Kaiser bracht een groot deel
van de zomer van 1987 in Hopi-land
door en voerde gesprekken met voor
aanstaande leden van de clans.. Ook
Amerikaanse etnologen werden betrok
ken in zijn onderzoek naar de Hopi-pro-
fetieën, dat zijn weerslag heeft gevonden
in het boek 'De stem van de Grote
Geest'. De centrale gedachte daarin is
dat de mens zijn egoïstische instelling
tegenover de natuur moet laten varen en
kiest voor een houding van respect voor
en samenwerking met de aarde.
De stem van de Grote Geest Profetieën en
eindtijdverwachtingen van de Hopi-indianen
Lijden is niet voor niets
Het lijden is een noodzakelijk element in
ons leven. Tot die conclusie komt Elisa
beth Elliott op grond van een uitspraak
van Jezus: „Als de graankorrel niet in de
aarde valt en sterft, blijft hij op zichzelf.
Maar als hij sterft, brengt hij veel vrucht
voort." De schrijfster heeft zelf een be
hoorlijk aandeel in het lijden gehad.
Haar eerste man werd vermoord door de
Auca-indianen toen hij hun het evange
lie wilde brengen, haar tweede man
stierf aan kanker. En ze vond geen ander
antwoord dan dat lijden en dood niet hel
einde van het verhaal zijn, maar het be
gin.
Het 'waarom' van het lijden staat cen
traal in het boek 'Lijden is niet voor
niets', van Elisabeth Elliott, die met haar
derde man over de hele wereld reist om
mensen te bemoedigen in hun pijn.
Lijden is niet voor niets ...over Gods genade
en onze pijn Elisabeth Elliott. - Hoornaar Gi
deon, 1993. - 191 p. ISBN 90-6067-580-0. Prijs
19,50 gulden.
Geef nooit op!
Toen George Verwer er kort na zijn beke
ring voor de eerste keer als evangelist op
uittrok, was zijn allereerste doel mensen
te leiden naar een keuze voor Christus.
„Al mijn gebeden richtten zich op dat
doel." Tegenwoordig richten zijn gebe
den en zijn keuze zich op soldaten.
„Tenzij wij soldaten krijgen en onze
krachten mobiliseren, zullen we nooit de
wereld voor Christus winnen", zegt Ver
wer in het boek 'Geef nooit op!'. „Het is
een feit dat de meeste goed opgeleide
christelijke werkers onder tien procent
van de wereldbevolking werken. De re
den daarvoor is dat we een tekort heb
ben aan soldaten en dat we onze ge
vechtsplannen vergeten hebben.
Verwer is zelf actief in de organisatie
'Operatie Mobilisatie', die onder meer
twee zendingsschepen in de vaart%heeft
om het evangelie wereldwijd te verkon
digen. Hij roept gelovigen, en dan met
name jonge mensen, op ten strijde te
trekken in een leger ten dienste van
Christus. „Mijn gebed voor dit boek is
dat het je zal oproepen tot werkelijke,
doeltreffende dienst, en dat het je enkele
wapens zal laten zien die discipelen ten
dienste staan."
Geef nooit op! George Verwer. - HoornaarGi
deon, 1993. - 141 p. ISBN 90-6067-626-2. Prijs
13,90 gulden.
De Christinnereis
Het boek 'De Christinnereis' is één van
de klassieke werken van John Bunyan.
Het is het verhaal van de weduwe van
Christen, die met haar vier zonen de stad
Verderf verlaat en op weg gaat naar de
Hemelstad. Om het werk van Bunyan
met name voor jongeren toegankelijker
te maken, schreef M.J. Ruissen - groeps
leerkracht op een basisschool in Goes -
een bewerking van dit verhaal. Het was
daarbij niet zijn bedoeling om het origi
neel te vervangen. Met zijn navertelling
streeft Ruissen ernaar dat zijn jeugdige
lezers ook de oorspronkelijke uitgave ter
hand nemen.
Voor deze nieuwe uitgave van 'De
Christinnereis' maakte Rino Visser tien
tekeningen. Verder werden er na elk
hoofdstuk gespreksvragen opgenomen,
waardoor het boek ook op verenigingen
en kringen kan worden besproken.
De Christinnereis John Bunyan (naverteld
door M.J. Ruissen). - Leiden Groen, 1993. - 123
p. ISBN 90-5030-332-3. Prijs29,95 gulden.
Ook verschenen bij uitgeverij Groen in Lei-
'Organen en weefsels op reis', een medisch-
ethiscne afweging van de transplantiegeneeskun-
de door dr. A. Seldenrijk. De auteur, die een bio
medische opleiding volgde aan de Rijksuniversi
teit van Utrecht, is werkzaam in de gezondheids
zorg. In het eerste deel van zijn boek geeft hij een
breed overzicht van alle medische mogelijkhe
den, waarna in het tweede deel deze ontwikkelin
gen worden voorzien van afwegingen vanuit de
christelijke medische ethiek. 221 p. ISBN 90-
5030-334-X. Prijs37,50 gulden.
DICK VAN DER PLAS
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv
DIRECTIE. B.M. Essenberg, J. de Vries, G P
Arnold (adj).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
HOOFDKANTOOR.
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon071-356356.
REGIOKANTOOR
Kanaalstraat 26a Lisse
Telefoon 02521 -19353, Fax 02521-19610
POSTADRES
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenties071-323508
Fam. berichten 071 -323508
Redactie071-321921
ADVERTENTIES
ma.-vrij. van 08.30-17.00 uur:
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vrij. van 8 30-17.00 uur:
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Telefoon 071 -128030 bij vooruitbet (ind.
BTW)
per kwartaal82,85-
per kwartaal (post) 119,50
per jaar ƒ321,65
per maand. 28.75
(Automatische incasso)
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvrij: 18.00-19 30 uur.
zat. 10.00-12.00 uur.
Telefoon 071-143241
Weersvooruitzicht
ZATERDAG 30 OKTOBER
HANS VAN ES
Na enkele grauwe, saaie dagen
kon vrijdag in het hele land de
zon worden begroet. Eigenlijk
wel met wat geluk, want juist
buiten onze landsgrenzen wisten
zich uitgestrekte wolkenpartijen
te handhaven. De weersatelliet
liet het allemaal duidelijk zien:
De gehele Noordzee was met een
grijze deken bedekt en boven
Noord-Frankrijk en West-Duits-
land bleven enkele mistvelden de
hele dag hardnekkig.
Ondanks de overvloed aan zon
had de hemel een wat nevelige
aanblik. De lochtmassa is van
oorsprong erg vochtig en stabiel.
Die stabiliteit zegt iets over het
verticale temperatuursverloop in
de atmosfeer.
We hebben al enige tijd te ma
ken met een warm hogedrukge-
bied, waarbij de temperatuur in
de hogere luchtlagen relatief
hoog is. Aan de grond koelt de lucht in deze tijd van het jaar af, zodat
er een dunne, koude 'plaklaag' gevormd wordt. Uitwisseling met ho
ger gelegen lagen is daarbij moei ijk, omdat de koudere lucht zwaardei
is en dus aan de grond blijft hangen.
Vaak is zo'n luchtlaag maar een paar honderd meter dik. Vocht,
maar ook stof en verontreinigde deeltjes hopen zich op deze manier
op.
De verdeling van zon en bewolking boven onze omgeving lijkt vol
strekt willekeurig in deze situatie en dat geeft alvast de onzekerheid
voor de komende dagen aan. Mist, laaghangende bewolking en zon
zullen de overheersende elementen zijn. Waar en wanneer deze zul
len optreden is een goede vraag. Stelregel is wel dat naarmate de
herfst vordert, de zon steeds minder goed in staat is mist of laaghan
gende bewolking weg te branden.
Dit droge en rustige herfstweer is een blijvertje. De eerste dagen
van de volgende week komt een hogedrukgebied boven Zuid-Scan-
dinavië en Centraal-Europa nagenoeg niet meer van zijn plaats.
Waar het 's nachts helder is, kan het een beetje vriezen; overdag
loopt het kwik uiteen van 4 graden bij mist tot 10 graden in de opkla-
ringsgebieden.
Neerslagkans
L lagedruk
hagel u
n hogedruk
hecto pascal
danellen tot tegen de 25 graden aan dl
zuidkust.
Duitsland:
Op veel plaatsen in de nacht en ochtenó
wolkenvelden, ook plaatselijk mist.
Middags meer kans op zon. Droog. Mid-
dagtemperatuur rond 9 graden, i
Beieren bij wat zonneschijn iets hoger.
HETWEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Langs de westkust half tot
zwaar bewolkt, op beide
dagen regen en een stevi
ge wind. Zaterdag in de
omgeving van Oslo, en
zondag ook elders in het
zuiden, droog en nu en
dan zon. Maxima uiteenlo
pend van 4 graden plaat
selijk in het noorden tot
rond 8 graden in het zui-
Zweden:
Vrijwel overal droog en
vooral in het zuiden nu en
dan zon. Middagtempera-
tuur van 2 graden plaatse
lijk in het noorden tot rond
7 graden ten zuiden van
de grote meren.
Denemarken:
Rustig en droog weer met
vooral op zaterdag laag
hangende bewolking. Zon
dag mogelijk ook hier en daar zon. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 8 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Rustig weer met veel wolkenvelden en in
de. nacht en ochtend plaatselijk wat
motregen. Vooral in de middaguren ook
hier en daar zonneschijn. Middagtempe-
ratuur ongeveer 10 graden, zondag in
Engeland en Wales iets lager.
België en Luxemburg:
Droog. In de nacht en ochtend kans op
mist of laaghangende wolken, in de mid
daguren flink wat zon. Middagtempera-
tuur rond 9 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Droog en overwegend zonnig. In de
nacht en ochtend ook plaatselijk mist of
laaghangende bewolking. Middagtem-
peratuur ongeveer 10 graden, tussen Li
moges en Annecy rond 16 graden.
Portugal en Madeira:
Portugal: Meest bewolkt en met name in
het midden en zuiden enkele buien,
sommige met onweer. Middagtempera-
tuur rond 19 graden, zondag aan de
Costa Verde iets warmer. Madeira:
Meest bewolkt en vooral zaterdag van
tijd tot tijd buiige regen, mogelijk ook
onweer. Maximumtemperatuur ongeveer
20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: In het algemeen bewolkt weer
en vooral in het midden en zuiden grote
kans op buiige regen In het noordwes
ten blijft het meest droog. Middagtem-
peratuur in de noordelijke helft rond 18
graden, langs de Costa's en in Andélusië
maxima tussen de 20 en 23 graden. Ca
narische Eilanden: Wisselvallig weer
met vrij veel wolkenvelden en van tijd
tot tijd buiige regen. Misschien ook on
weer Zaterdag waait er een stevige wes
tenwind. Maxima aan de zuidstranden
ongeveer 23 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Vrij veel bewolking en perio
den met regen, mogelijk ook onweer.
Aan zee iets boven de 20 graden. Tune
sië: In het noorden wolkenvelden en een
enkele regen- of onweersbui. Naar het
zuiden toe droog en perioden met zon.
Maxima aan zee rond 25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag langs de zuidkust kans op een
regen- of onweersbui. Verder droog en
vooral langs de westkust flink wat zon.
Maxima tussen de 16 en 19 graden, aan
de Cóte d'Azur en aan de voet van de Py
reneeën plaatselijk iets hoger,
Mallorca en Ibiza:
Veranderlijke bewolking en beide dagen
kans op een regen- of onweersbui. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 22 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Veranderlijk bewolkt en op beide
dagen vooral in het midden en zuiden
kans op enkele regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur in het noorden rond
14 graden, in het midden circa 19 gra
den eh op Sicilië ongeveer 22 graden.
Corsica en Sardinië Veranderlijk be
wolkt en kans op een regen- of onweers
buien. Maxima rond 21 graden.
ZONDAG 31 OKTOBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.32 Zon onder 17.11
Maan op 17.24 Maan onder08.3!
Waterstanden IJmuiden
Hoog water 03.58 16.11
Laag water 11.44 23.54
MAANDAG 1 NOVEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.34 Zon onder 17.01
Maan op 18.01 Maan onder09.3f
Waterstanden IJmuiden
Hoog water 04.27 16.41
Laag water 12.15
Weerrapporten 29 oktober 19 uur:
wind temp neerf
ono3 11 1
Eindhoven onbew
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Locarni
Luxemburg
Madrid
57
Stockholm
Wa schau
Bangkok
-PAZAPLÜ.
