c
'Zo stabiel als een strijkijzer'
Parka en
lang jasje
voor de
sportieve
vrije tijd
SKI SET SPECIAL!
WOUT BERGE
SALOMON
Polar
Fleece
299.-
149r
VRIJDAG 29 OKTOBER 1993
Kunststofmantel maakt ski's minder nerveus
Vijftien jaar geleden in
troduceerde Salomon
een schoen die een re
volutie in de skiwereld teweeg zou
brengen. Je kon er zo instappen
en hij liet zich nog met een enkele
handbeweging sluiten ook. Het
idee werd binnen de kortste keren
overgenomen door andere fabri
kanten en nu is de comfortschoen
niet meer weg te denken uit de in-
ternationele pistes. Het heeft er
veel van weg dat liet met de kap-
of schalenski dezelfde kant opgaat.
De vondst van Salomon nu drie
jaar geleden kreeg ook bij an
dere skibouwers weerklank. Wie
de etalages van de Nederlandse
sporthandel bekijkt, zal merken
dat ski's er plotseling heel anders
uitzien. Gelikter vooral.
Een kapski is een ski met een kun-
stofmantel, die de hele lat afdekt.
Die mantel loopt van staalkant tot
staalkant, wat de indruk wekt dat
de ski uit één stuk is gegoten.
Maar, hoewel niet onbelangrijk,
om het visuele gaat het ditmaal
niet zozeer. Door die doorlopende
kap wordt de druk van de schoen
over de hele lat verdeeld. Dat
maakt de stabiliteit aanmerkelijk
groter, zonder dat aan de draai
baarheid concessies worden ge
daan. Bovendien krijgt vocht geen
kans tussen de lagen te dringen
waaruit de ski is opgebouwd. Een
euvel dat vroeger nog wel eens
voor kon komen.
Gaat de kapski de traditionele ski
nu helemaal verdringen? De ex
perts zijn er nog niet zo zeker van.
Ben van Veen van importbedrijf
portkleding-elementen zijn niet
meer weg te denken uit het
straatbeeld. Denk voor de win
ter maar eens aan de skibroek of de body
warmer; ze maakten moeiteloos de 'over
stap' van sportkleding naar modeartikel. En
het ski-jack van vederlicht materiaal, met
capuchon in de winddichte kraag en met
veel handige zakken blijft ook niet in de
kast tot de wintervakantie. Behalve als het
om vaak dure, experimentele kleding voor
topsporters gaat, kun je tegenwoordig dan
>ok beter spreken van buiten(outdoor)- d|n
van wintersportkleding.
En daarmee is de cirkel rond. Aan het begin
van deze eeuw skiede je gewoon in driede
lig kostuum. Na de ontdekking van nylon
en andere kunstvezels kon je je alleen in
speciaal ontworpen kleding van elastische,
vederlichte, ademende materialen zoals
Gore-tex op de.piste vertonen. In de jaren
tachtig werd sportkleding 'fun' met de ski-
- overall in vrolijke kleuren en veel aandacht
'oor modieuze details. Daarmee was de ski-
Jeding 'op Straat', want die prettig zittende,
vrolijke outfit leende zich uitstekend voor
de vrije-tijd-dichtbij-huis. En op de piste
kon je je gerust in een spijkerbroek verto
nen. Dat gaf je zelfs een zekere status.
Jp het modefront is het de laatste jaren wat
rustiger geworden. De kleding 'loopt mee'
met de algemene trends, al is het vaak
moeilijk vast te stellen of de sportmode of
de gewone mode die trend heeft gezet. Zit
ten er in de gewone kleding etnische trek-
jes, dan kom je die ook tegen in de 'sport -
collecties'. Vandaar dat je vrij lange parka's
ziet (met in de taille en aan de zoom koord
m jes om alles goed strak te trekken) in bij-
voorbeeld een ijsbloemen- of Noors, of gra
fisch, 'beweeglijk' dessin.
Fleece of microfleece (trevira fleece) is wat
de stoffen (kunstvezels) betreft dit jaar het
toverwoord. Het is een gebreide stof die be
staat uit een ragfijn vezelwerk, die aan bei-
de zijden is geruwd. Fleece is heel licht, iso
leert goed (houdt de kou buiten, houdt de
warmte vast), ademt goed, voelt zacht aan,
rekt goed mee en is gemakkelijk in onder
houd.
I Het materiaal wordt in sweaters en jacks
gecombineerd met andere kunststoffen.
Door de combinatie van materiaal, kleur en
dessin is de 'buitenmode' heel gevarieerd
van karakter; dat nog wordt versterkt door
aparte stiksels en garneringen.
Omdat slank nog altijd een schoonheidsi
deaal is, zijn de pantalons bijna altijd van
dubbel-elastisch materiaal, maar als het
echt koud is, mag het ook een wijde gewat
teerde pantalon zijn.
Wat de kleuren betreft: met een knipoog
laar de ecotrend zien we veel neutrale, rus
tige tinten; maar om het beeld vrolijk te
houden heeft men ook kleuren als koraal,
hemelsblauw, bourgogne en kobalt ge
bruikt.
Bij alle kleding is een hele reeks accessoires
te koop zoals mutsen, baseball-caps, sok
ken, wanten enzovoort.
Tekst Henriëtte van der Hoeven.
Foto's Archief Rob van den Dobbelsteen
Roveco in Weesp wijst op het feit
dat de pure wedstrijdski's nog al
tijd op de beproefde wijze in el
kaar worden gezet: laag, op laag,
op laag. Volgens professionals zijn
traditionele ski's 'gevoeliger', ze
hebben meer gedetailleerde ei
genschappen.
Van Veen: „Maar of de gemiddel
de Nederlander dat in de gaten zal
hebben? Je merkt het verschil al
leen maar als je verschrikkelijk
goed kunt skiën. Daarom ver
wacht ik nog wel een verdere op
mars van de kapski. Al is het al
leen al omdat ze er zo mooi uit
zien."
Een ski die ondanks grote wend
baarheid zo stabiel is als een
strijkijzer: het is de droom van el
ke wintersporter. Van Veen: „Ei
genlijk zijn die twee eigenschap
pen niet te rijmen. Hoe groter het
draaivermogen, hoe nerveuzer de
ski ziclf gedraagt op lange rechte
einden. Dat was vroeger altijd zo.
Maar de kapski heeft dat goed on
dervangen. Bovendien heeft elke
moderne ski nu een trillingdem
per van materiaal dat in veel ge
vallen uit de ruimtevaart afkom
stig is."
zelfs 'luid en duidelijk' op de lat
gebouwd. Blizzard heeft de vondst
van Benner maar weer eens uit de
mottenballen gehaald. Benner
bracht jaren geleden een ski op de
markt die door het draaien aan
een knop achter op de binding
stijver dan wel soepeler kon wor
den gemaakt. Blizzard heeft dit
zogenaamde FTA-systeem vervol
maakt en aangebracht op z'n top
model. Het voordeel laat zich ra
den. De ski kan worden aangepast
aan de sneeuwtoestand. Prijs:
ƒ1199.-.
Een aardige mogelijkheid voor
pisteduivels, maar waarschijnlijk
iets te hoog gegrepen voor de
modale Nederlandse skiër. Niet
getreurd: Blizzard heeft ook voor
die groep een aantal zeer comfor
tabele latten. De fabriek zal wel
moeten. Het merk maakte vroeger
samen met Fischer en Atomic in
Nederland de dienst uit. Dat doet
het overigens nog steeds, maar
ongetwijfeld zal met argusogen
worden gekeken naar de langza
me, maar onmiskenbare opmars
van merken als Rossignol, Head,
K2, Völkl (dat aan een come back
werkt), Tyrolia en Salomon.
Vooral die laatste twee merken
timmeren flink aan de weg. Nadat
eerst Salomon de skiër een volle
dig afgestemde outfit kon leveren
(schoenen, bindingen en skïs),
heeft nu ook Tyrolia door de intro
ductie van de Tyrolia-schoen een
complete range in de aanbieding.
Het Oostenrijkse merk (dat net als
het Franse Salomon oorspronke
lijk alleen bindingen maakte) is
zelfs weer met een inspuitschoen
verschenen. Alleen wordt dit keer
geen schuim gebruikt (het gerucht
wil dat die binnenkort verboden
zal worden omdat het foam kan
ker zou kunnen veroorzaken),
maar de veel elastischer blijvende
siliconen.
Bindingen
Overigens zet de revival van de
schnallenschoen zich gestaag
voort. Zelfs Salomon, de uitvinder
van de comfortschoen, heeft ze nu
in produktie. Niet onlogisch. Hoe
makkelijk je ook in een comfort
schoen stapt; een schnallenschoen
kan nog altijd beter aan de vorm
van de voet worden aangepast.
Op het gebied van de bindingen is
weinig nieuws te melden. In een
tijd dat de fabrikanten nog met
stapels onverkocht materiaal zit
ten (wereldwijd liep de produktie
in vijfjaar terug van 10 miljoen
ski's naar 6 miljoen en de export
naar Nederland van 80.000 stuks
naar 45.000), was er geen geld
meer om ook nog eens aan bin
dingen te gaan zitten prutsen.
Daarbij lijkt het er op dat er nog
weinig verbeteringen kunnen wor
den aangebracht.
Na het vervolmaken van het hak
stuk richtten de fabrikanten zich
op het teenstuk. Dat werd hoog
nodig, nu achterwaartse vallen
zich steeds vaker voordoen. Be
ginnende skiërs durven door de
verbetering van het materiaal al
vrij snel flinke afdalingen te ma
ken. Maar omdat hun techniek op
dat moment vaak nog onvoldoen
de is (men buigt te weinig door de
knieën) vallen ze bij het verliezen
van het evenwicht vaak naar ach
teren. Vooral Tyrolia heeft er hard
aan gewerkt dat euvel op te van
gen via naar alle kanten verende
teenstukken.
Langlaufen
Over innovaties bij het langlauf-
materiaal valt heel weinig te mel
den. Ze zijn er eenvoudig niet. Alle
fabrikanten kijken na de slechte
winters van de laatste jaren tegen
een enorme onverkochte voorraad
aan en hebben wel wat anders aan
hun hoofd dan het bedenken van
nieuwe snufjes.
Een lichtpuntje: het staat onder
hand vast dat er van alle bindings
systemen die in de jaren zeventig
en tachtig werden ontwikkeld,
slechts drie overblijven: het NNN-
systeem, het Salomon-systeem en
hetTyrolea-systeem. Dat zijn er
voor de gemiddelde langlaufer
nog altijd twee teveel, maar het
ruimt wel lekker op. Tien jaar ge
leden moest er worden gekozen
uit een stuk of acht, negen ver
schillende systemen.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
FTA-systeem
Trillingdempers. Ze zijn er in alle
soorten en maten en sommige
producenten hebben ze opdat
er geen misverstand mogelijk is
Zo uitgedost ging de modieuze skiester van de jaren veer
tig op een mooie, zonnige dag naar de piste. Haar panta
lon hoefde ze niet meer in dikke wollen kousen te stoppen,
die zit met bandjes onder de voet. Ziehier de voorloper van
onze zeer elastische skibroek.
Ooit gingen mannen op jacht in
wat nu het meest officiële uit-
gaanstenu is: het rokkostuum.
Aan het begin van deze eeuw
deze foto dateert uit 1906 skie
de je gewoon in je dagelijkse klof
fie. Voor de een was dat een drie
delig kostuum, voor de ander een
pantalon met trui.
Sinds de ontwikkeling van nylon heeft de ve
zelindustrie niet stilgezeten. In het kiezog van
ondermeer ontwikkelingen in de ruimtevaart,
kwamen er steeds lichtere, ademende en
warmte vasthoudende vezels op de markt,
waarmee ook de sportmode haar voordeel
deed. Van een van de nieuwste vezels, trevira
fleece, zijn deze jacks uit de collectie van Tri
umph Sport International.
In haar paardrijachti-
ge pantalon met
knoopjes past de
skiester uit de jaren
'20-'30 bijna weer
helemaal in het hui
dige straatmode-
De eerste stap naar de strakaan-
sluitende, aërodynamische kle
ding werd gezet in de jaren vijftig,
toen Dupont als een van de eerste
vezelfabrikanten nylon en wol
met elkaar mengde. Die eerste
'keilhosen' (zoals de skibroek in
de Duitstalige landen wordt ge
noemd) uit dit materiaal, die rond
1958 op de markt kwam, was
weliswaar elastisch, maar de 'rek'
was er vrij snel uit. Het gestroom
lijnde plezier was van korte duur.
SKISCHOENEN VAN
MERKEN ALS
NORDICA SALOMON
RAICHLE DYNAFIT
BIJ AANKOOP GRATIS
SKISCHOENEN TAS
DE GROOTSTE
KEUS
OP DE
VIERKANTE
METER
LUHTA
MET 5 WINKELS IN DE LEIDSE
REGIO STAAT WOUT BERGERS
SPORT KLAAR VOOR HET
NIEUWE WINTERSEIZOEN
DUIZENDEN
WINTERWARME JACKS
SKIBROEKEN, OVERALLS
EN EVEN ZO VELEN
SKI ACCESSOIRES
VAN MERKEN ALS
SAMAS DIG IT LUTHA
HCC TENSON - BRAMBILLA
SIQUOY - OXBOW
DUCK DOWN-FIRE AND
BADBOYS FISCHER
PROTEST MEDICO
SIMMERSTYLE
EN VELE ANDERE
SKI SET AANBIEDING!
VELE TOPMERKEN BIJ ONS
/yVNWEZIG
heao
f=ISCHEK A
ATOMIC
FOR SPORTS
X. BUZZARD
COMPLETE SKI SETS
REEDS V.A.
St°LO^ON^N,
een perfecte aanbieding van
DE UITVINDERS
VAN HET CAP SYSTEEM.
EIGENSCHAPPEN VAN FLEECE
GOEDE WARMTE
ADEMEND
HOGE WARMTE-ISOLATIEjfl
DUURZAAM
BESCHERMING TEGEN
ZOWEL KOU ALS WARMf
FLEECE JACKS VAN
12 MERKEN BIJ ONS OP
VOORRAAD
MAAR OOK IN HAARBANDE()j
SJAALS - CAPS -
COMPLEET MET
BINDINGEN
HAAL ONZE
SKI SET
FOLDER.
SKI SERVICE TIP
SLIJPEN - WACHSEN - AFSTELLEN
TOT 15 NOVEMBER
CAPRiole
fleece JACK
169,-J
CAPRiole I
fleece anorak i
geen,35!-
25.-
WOUT BERGERS WINTERSPORT
HAARLEMMERSTRAAT 232
HAARLEMMERSTRAAT 40
RIJNSBURGERWEG 121
SCHOOLSTRAAT
HOOFDSTRAAT
-TEL 124681
-TEL 122428 LEIDEN
-TEL 173607
-TEL619534 VOORSCHOTEN
-TEL01719-1303 N00RDWIJK