f
mk
Geen jacht op zieke werknemers
H» I
'Het beste van beide'
Gezocht: sollicitant met gouden randje
'Voor de Japanse markt
moet elk insekt dood'
Stand van Zaken
VRIJDAG 29 OKTOBER 1993
CHEF WILLEM SPIERDIJK. 071 -356439, PLV -CHEF MEINDERT VAN DER KAAIJ. 071 -3564<
Bedrijven moeten zelf verzuim aan gaan pakken
Beter resultaat
Kondor Wessels
LEIDEN/RUSSEN. GPD
De 'baaidag' zal ook na 1 januari niet helemaal verdwij
nen. En het jachtseizoen op zieke werknemers wordt
evenmin geopend als op 1 januari de nieuwe ziektewet
van kracht wordt. Wel krijgen bedrijven de komende ja
ren steeds meer belang bij het terugdringen van het ver
zuim. Dat zegt J. de Vreeze, directeur van de Leidse vesti
ging van ArboNed, een instelling die zich op commercië
le basis gaat bezighouden met de aanpak van ziektever
zuim en met risicobestrijding op de werkvloer.
LEIDEN RUDOLF KLEUN
De nieuwe Wet Terugdringing
Ziekteverzuim voorziet erin dat
bedrijven met meer dan vijftien
personeelsleden de eerste zes
weken ziekte van een werkne
mer zelf moeten doorbetalen.
Voor kleinere bedrijven is dat
twee weken. Om vervolgens zie
kengeld uitgekeerd te krijgen
moet eerst duidelijk worden
aangegeven welke inspannin
gen zijn verricht om de werkne
mer weer aan het werk te krij
gen. Als dat onvoldoende is ge
weest kan de uitkering worden
gekort. Het terugdringen van
het verzuim kan een bedrijf
daardoor al snel duizenden gul
dens opleveren.
Onder de nieuwe regels moet
elk bedrijf een verzuimbeleid
formuleren. De bedrijven krij
gen bovendien zelf meer ver
antwoordelijkheid voor het be
perken van risico's op de werk
vloer. Ze worden verplicht een
erkende deskundige dienst in
de arm te nemen om die risico's
in kaart te brengen.
Markt
Daarmee is een compleet nieu
we markt geopend waarop bu
reaus opereren die het bedrijfs
leven complete pakketten aan
bieden met ziektecontroles,
medische keuringen en risico
analyses. Onder de aanbieders
nieuwe particuliere bureaus,
maar ook gaan de interne dien
sten van bedrijven als KLM en
Philips de markt op, evenals de
bedrijfsgeneeskundige diensten
en het GAK dat daartoe speciaal
ArboNed heeft opgericht.
De ziektecontroles worden
straks op verzoek van de werk
gever uitgevoerd. De Vreeze:
„Als werkgevers dat willen kan
er natuurlijk ook worden gecon
troleerd als iemand zegt met
een griepje één dag thuis te blij
ven. Maar erg veel zin heeft dat
natuurlijk niet. Beter kan geke-
'ken worden of er een bepaald
patroon in dergelijke ziekmel
dingen zit om dan met de werk
nemer daarover te gaan praten
en na te gaan wat de oorzaken
zijn." De Vreeze noemt het ver
der ook niet verstandig dat
wanneer een^ personeelslid na
een ruzie woedend naar huis is
gegaan zijn baas direct een con
troleur op pad stuurt. „Wij zijn
er niet om dergelijke conflicten
op te lossen."
Hoewel de nieuwe wet nog
door de Eerste Kamer moet is
De Vreeze inmiddels druk bezig
met het werven van klanten. De
belangstelling is groot, vertelt
hij. Zo trof hij nota bene op de
avond van de voetbalwedstrijd
Nederland-Engeland een volle
zaal belangstellende werkgevers
aan. In Nieuwkoop vroegen 47
bedrijven gezamenlijk een of
ferte.
Vier jaar
Hoewel er inmiddels meer aan
bieders zijn is de concurrentie
nog niet groot. De bureaus die
er nu zijn kunnen volgens De
Vreeze gezamenlijk net de helft
van de markt aan. „Dat is ook
niet erg, want het duurt nog vier
jaar voordat de nieuwe wet voor
alle bedrijfstakken van kracht
is." Zelfs de matige concurren
tie ziet De Vreeze als een verbe
tering ten opzichte van de oude
situatie waarin ondernemingen
alleen bij hun bedrijfsvereniging
terecht konden. „Nu kunnen ze
naar een ander als de situatie
hun niet bevalt." Het verplicht
inschakelen van een extern bu
reau is volgens hem geen las
tenverzwaring. „De premie
Ziektewet gaat omlaag en het
terugdringen van het verzuim
levert ook geld op."
J. de Vreeze, directeur van ArboNed Leiden: „Wij zijn er niet om conflicten op te lossen." foto jan holvast
Bouwbedrijf Kondor Wessels,
dat zijn hoofdkantoor in Lei
den heeft, heeft het afgelo
pen boekjaar ongeveer even
veel winst geboekt als het
jaar daar voor. Het nettore
sultaat over het boekjaar
1992/'93 kwam uit op ƒ23,4
miljoen tegen ƒ28,0 miljoen
een jaar eerder, maar toen
zat er een eenmalige bate in
i ƒ4,7 miljoen door de
verkoop van een belang in de
Grontmij. Als daar geen reke
ning mee wordt gehouden, is
de nettowinst met bijna een
ton gestegen. De omzet nam
toe van 681 miljoen tot
696 miljoen.
In de jaarvergadering van
10 december wordt voorge
steld het dividend te bepalen
op 1,50 per aandeel, tegen
1,80 het jaar ervoor. Daar
door vloeit iets meer dan
eenderde van de nettowinst
naar de aandeelhouders. De
rest legt het concern opzij,
vooral om de verwachte
groei in Duitsland te kunnen
financieren. Kondor Wessels
heeft nu voor één miljard
gulden aan opdrachten in
portefeuille. Voor het lopen
de boekjaar wordt gemikt op
een hogere winst en omzet.
Nieuwe wasstraat
aan Vondellaan
Aan de Vondellaan in Leiden
kan op een milieuvriendelijke
manier de auto worden gewas
sen. Exploitant Het Motorhuis
heeft een nieuwe en volautoma
tische wasinstallatie laten bou
wen op de plek van de verou
derde wasstraat. De te verwach
te nieuwe regelgeving voor het
reinigen van auto's lag ten
grondslag aan de beslissing van
de Motorhuis Groep een mo
derne auto-wasinstallatie te
bouwen.
De nieuwe installatie ver
bruikt minder water en waspro-
dukten en veegt overtollig ma
teriaal op. Bovendien kan het
water, na via geavanceerde zui
veringsinstallaties grondig te
zijn gereinigd, opnieuw ge
bruikt worden. De computerge
stuurde wasstraat is vanaf vrij
dag 5 november operationeel.
COLUMN
Revisie 2000
Leidse wethouders contra Leidse ondernemers. Een
gedurfde uitspraak? Toch vraagt menigeen zich af of
bestuurders en ondernemers in Leiden lijnrecht te
genover elkaar staan gezien recente ontwikkelingen.
Begin dit jaar presenteerde het college de nota "Visie 2000".
Op zich een boeiend stuk werk, maar het geschetste economisch
beleid richt zich vooral op de werving van bedrijven van buiten
af. Behoud van het bestaande ondernemersareaal komt nage
noeg niet aan de orde. Mijn antwoord op die nota zou dan ook
zijn: Revjsie 2000. Door eerst het beste klimaat te creëren voor
degenen die al in Leiden investeerden om pas daarna bedrijven
van buitenaf over de streep te trekken.
Zoveel plannen die dit college wil doordrukken, stuiten op
weerstand, ook al omdat steeds vaker blijkt dat bezwaren wor
den gehonoreerd met gebakken lucht in plaats van het construc
tief bieden van randvoorwaarden. Je kunt bijvoorbeeld de mid
denstand en de zo broodnodige klanten uit de regio niet al ja
renlang een autoluwe binnenstad aankondigen, zonder daaraan
de garantie te koppelen van parkeergelegenheid in dat centrum.
De schade hiervan is niet te overzien.
Het streekverzorgende karakter van Leiden wordt ook grof ge
weld aangedaan door de slechte, wederom niet met het bedrijfs
leven afgestemde verkeersoplossing in het stationsgebied. Zo in
vesteerden gebruikers en gebouw-eigenaren de afgelopen jaren
een kwart miljard gulden in gebouwen op door de gemeente uit
gegeven gronden op het Schuttersveld. Diezelfde gemeente
plant, nu haar gronden nagegenoeg zijn uitgegeven en volge
bouwd, een totaal andere verkeersafwikkeling dan werd voorge
spiegeld toen de gronden werden verkocht.
In het bedrijfsleven noemen we dat contractbreuk. Oppositie
van de LVI, de Kamer van Koophandel, de SOL en de Stichting
Leids Stationsgebied, kortom het hele bedrijfsleven, leverde
niets op. Zelfs niet de als minimaal voorgestelde aanpassing. Je
functioneert als bestuurder toch buiten de realiteit als je zo'n si
tuatie hebt geschapen. Waarin het bedrijfsleven dan ook nog
eens liever kiest voor niets - dan maar geen andere verkeersaf
wikkeling - dan voor een historische fout.
Is het onjuist te denken, zoals her en der wordt gesteld, dat de
behandelend wethouders buiten de praktijk staan? Hebben ze
inderdaad zelf geen rijbewijs en/of auto? Zijn ze uitsluitend erop
uit voor zichzelf politiek te scoren en dulden ze geen kritiek?
Hoe kan met name een wethouder van economische zaken zo
duidelijk de collectieve stem van de ondernemers negeren?
Op ruimtelijk ordeningsgebied wordt aan kapitaalvernietiging
gedaan door kosten te laten maken voor plannen waaraan ver
volgens niet of slecht meegewerkt kan worden (Groenoordhal-
len, Leidsch Dagblad-locatie en parkeergarage bij het gebouw
van het hoogheemraadschap).
Uit persoonlijke ervaringen weet ik dat voornoemde wethou
ders oprecht aardige kerels zijn. Maar eerlijk gezegd geef ik zake
lijk de voorkeur aan verschillende van hun voorgangers. Die ga
ven tenminste kuit of hom en bekenden dus kleur. We leven in
een democratie die we gezamenlijk
betalen en bepalen. Een bestuurder
die daar niet naar handelt, beduvelt
ook zichzelf.
Altijd.van het positieve uitgaande,
heb ik toch nog de hoop dat bijvoor
beeld in het stationsgebied - waar
men de ongewenste investeringen
ook nog eens door extra op te leggen
belastingen wil laten betalen - zon
der rechter tot de juiste beslissing
komt. Wie weet hoeveel baat 'de
Leidse politiek de komende decen
nia ervan zal hebben als een wens
van het bedrijfsleven eindelijk wordt
gehonoreerd. Alleen al elk voor Lei
den behouden bedrijf zou veel winst
betekenen en op den duur nieuwe
vestigingen uitlokken.
Menno Smitsloo is be
stuurslid van Leidse
Ondernemersvereni
ging LVI.
Nederkoorn over Fokker en DASA hij Kamer van Koophandel:
HAARLEM BILL MEYER
„Alle vooroordelen zijn in de praktijk bevestigd.
De Duitsers hebben plichtsbesef, luisteren naar
hun baas. nemen alles serieus, hebben weinig
gevoel voor humor en zijn zeer gedisciplineerd.
Nederlanders improviseren liever dan te plan
nen, zijn praktisch, prefereren informeel overleg
en consensus en zijn zuinig. Daar kun je op
twee manieren tegenaan kijken. Je kunt er een
probleem van maken of je kunt er je voordeel
meedoen. Fokker en DASA doen het laatste en
pakken het beste van beide culturen."
Aan het woord is president-directeur Erik-Jan
Nederkoorn van Fokker. In de Orangerie in Els-
wout verdedigde hij zijn besluit om met DASA
samen te gaan werken tegenover een gehoor
van ondernemers uit de regio.
Nederkoorn legde uit waarom DASA de enige
juiste keus was. Haalde enkele keren uit naar
zijn voorganger Swarttouw, zonder die bij naam
te noemen. Omdat er geen concurrentieclausu-
les waren opgenomen in de contracten met de
partners in de Fokker 100, Shorts en DASA, wa
ren beiden in staat voor Fokker concurrerende
produkten op de markt te brengen.
„Als je een gevecht met DASA-moeder Daim
ler-Benz aangaat, moet je er wel zeker van zijn
dat je wint. Anders moetje er het beste van ma
ken. Met DASA-voorzitter Schrempp was ik er
eigenlijk binnen twintig minuten uit. We besef
ten beiden dat we niets aan een bloedbad had
den. We hadden elkaar nodig".
Fokker slaagt er volgens Nederkoorn tot nu
toe aardig in zijn eigen identiteit te handhaven.
De eerste ervaringen met DASA zijn hoopvol.
„Onze organisaties zijn niet zoals bijvoorbeeld
bij de ABN en Amro in elkaar geschoven. Ik was
eigenlijk de enige die een Duitse baas kreeg. De
overgrote meerderheid van onze werknemers
merkt er niets van. Bovendien heeft niemand
het gevoel dat wij door de Duitsers worden leeg
gezogen. Kennis en vaardigheden worden uitge
wisseld op basis van wederzijdse verrijking."
Nederkoorn ontkende niet dat het in de toe
komst tot een zekere vorm van taakverdeling
komt tussen Fokker en DASA. Zaak is dat wij de
kerntaken hier in huis houden, zoals de produk-
tontwikkeling, de eindlijnen, produkt support
en marketing. Onderdelen kun je inkopen of sa
men met DASA gaan maken."
Bedrijven stellen steeds hogere eisen aan nieuw personeel
LEIDEN JANET VAN DUK
Bloemenexporteur AESO in eigen gebouw
AALSMEER «COR BOOS
De komende jaren zal in de
bloemengroothandel enorm be
zuinigd moeten worden om tot
een beter rendement te komen.
Het netto-bedrijfsresultaat is nu
veel te laag. Dat zegt J. Veldhuy-
zen van Zanten in Bennebroek,
directeur van Aalsmeer Export
Service Organisatie AESO BV.
Veldhuyzen stamt uit een ge
slacht van bollenkwekers, zijn
grootvader begon daarmee in
1862. Zelf begon hij vier jaar ge
leden een bloemenexportfirma
in Aalsmeer. Dat' eenmansbe
drijfje. gespecialiseerd in exclu
sieve bloemen met name rozen
en lelies, groeide in die korte
tijd uit tot een onderneming
met bijna dertig personeelsle
den. Van alle leveranties gaat 55
procent naar Japan.
AESO heeft aan de Turfsteker
straat in Aalsmeer voor ruim
anderhalf miljoen gulden een
nieuw gebouw neergezet dat
zaterdag 6 november officieel
wordt geopend door Jan van
Doesburg, voorzitter van Bloe
menbureau Holland. „Wij zijn
een van de weinige bedrijven
die zich niet in een gebouw van
Bloemenveiling Aalsmeer heb
ben gevestigd. Het probleem is
dat je daar alleen ruimte kunt
huren, niet kopen. Bovendien
zit je altijd in de stank van uit
laatgassen van vrachtwagens en
je kunt niet naar buiten kijken
zoals hier", aldus Veldhuyzen.
„Het belangrijkste argument
was echter dat ik bang ben dat
de veiling, die tweehonderd
miljoen in nieuwbouw stak. de
huur- en andere prijzen zal ver
hogen. Dat betekent voor ons
een onzekere toekomst. Na
tuurlijk is het een waagstuk uit
de veiling te stappen, maar we
zijn een gezond bedrijf." Omdat
AESO de meeste bloemen in Ja
pan verkoopt en dat land abso
luut geen insecten accepteert
(„Het is voor ons de moeilijkste
markt, waar ze een nul-norm
hanteren. Alle insecten moeten
vernietigd."), gaan deze pro
dukten een gaskamer in voor ze
op transport mogen. „Er is een
gasbedrijf dat met methylbro
mide werkt, een stof waar wij
niet zo gek op zijn. Daarom zijn
we zelf gaan experimenteren
met snel afbrekende middelen.
En met succes, we hebben een
eigen gasbedrijfje opgericht
waarvan nu ook andere bedrij
ven gebruik van maken."
AESO stuurt twee keer .per
week zendingen naar Japan be
staande uit maar liefst 250 soor
ten'bloemen. Drie dagen later
zijn die in alle grote steden in
de winkels te koop. Behalve in
Japan verkoopt Veldhuyzen ook
bloemen in de Verenigde Sta
ten. Canada, Taiwan, Grieken
land en Oostenrijk. Probleem in
deze branche vormen de beta
lingen. „Het duurt steeds langer
voor rekeningen worden be
taald. Gemiddeld moet je nu al
58 dagen op je geld wachten. En
dat betekent dat bedrijven in li
quiditeitsproblemen komen."
De speelgoedwinkel zoekt een
medewerker 'op MBO-niveau'.
Een supermarkt wil cassières
met havo. De tandarts heeft een
nieuwe assistente nodig: 'oplei
ding VWO of HAVO, typediplo
ma, eventueel doktersassistente
of secretaresse-opleiding'. Wie
een stapeltje personeelsadver
tenties doorkijkt, komt tot de
conclusie dat bedrijven steeds
hogere eisen stellen aan nieuwe
medewerkers.
Een terechte constatering,
denkt K. van Grunsven, direc
teur van het arbeidsbureau in
Leiden. „In een ruimere ar
beidsmarkt verschuiven de ei
sen." De instelling houdt geen
exacte gegevens bij, maar de di
recteur heeft 'zeker het gevoel'
dat voor een heleboel functies
nu een middelbare beroepsop
leiding nodig is, terwijl vroeger
een LEAO- of LHNO-diploma
voldoende was.
Er zijn veel werkzoekenden
en weinig vacatures. Als er dus
een functie vrij komt, wil de
werknemer 'iemand met een
gouden randje'. Voor de meeste
bedrijven is dat, weet Van
Grunsven, 'iemand van 25 tot
27 jaar, met ongeveer drie jaar
werkervaring en een MBO-di-
ploma, bijvoorbeeld MEAO'.
Af en toe, meestal als er niet
iemand in de 'kaartenbak' zit
die voldoet aan deze eisen,
praat het arbeidsbureau met de
werkgever. Die krijgt dan vaak
te horen dat zeker de leeftijdseis
niet nodig is. „We maken be
drijven ook wel duidelijk dat ze
niet beter af zijn door een aca
demicus neer te zetten op een
functie die ook een LBO'er kan
vervullen. De kans is groot dat
die academicus binnen drie we
ken is uitgekeken op het werk,
hij gaat zich vervelen en gaat
opnieuw om zich heenkijken."
Doorstromen
De dupe zijn vooral de leerlin
gen die een lagere beroepsop
leiding hebben gevolgd die niet
technisch is. Het probleem
speelt sinds medio vorig jaar,
zegt Van Grunsven. „De school-
verlaterspiek van de zomer van
'92 is nooit meer afgenomen."
Gesprekken met scholen voert
het arbeidsbureau niet. „Wat
moet ik ze zeggen? Dat ze zich
zelf moeten opheffen?" Leerlin
gen moeten doorstromen naar
het middelbaar beroepsonder
wijs, vindt Van Grunsven. De Nieuwe Vaart in Leiden
Afdelingsdirecteur A. de Fey- komt weliswaar 'weinig leerlin-
ter van scholengemeenschap gen tegen die nog zonder werk
zijn', maar hij geeft wel toe d<
de banen niet voor het of
scheppen liggen, 'zeker nif
binnen de administratieve be
roepen'.
Dat de bedrijven tegenwooi
dig andere eisen stellen aa
medewerkers, is goed doorge
drongen tot de scholen voor la
ger beroepsonderwijs, zegt hi
Vroeger werden de mensen i
opgeleid voor een beroep, n
bereiden de scholen de leerlin
gen alleen nog maar vóór. Da
blijkt ook uit de naam. Sinds
augustus van dit jaar bestaan t
officieel geen scholen meer voc
lager beroepsonderwijs. Het zijl
scholen voor voorbereidend b«
roepsonderwijs geworden.
Van de eindexamenkandida
ten die afgelopen zomer D
Nieuwe Vaart verlieten, stroom
de 65 tot 70 procent door naa
een middelbare beroepsondet
wijs, schat De Feyter. Óngevee
20 procent koos voor het leer
lingwezen: zij hebben een leer
overeenkomst met het bedrij
waar ze werken en gaan een o
twee dagen in de week naa
school. De rest zocht direc
werk. „In veel winkels kom i
onze leerlingen tegen", zegt D<
Feyter. „Mensen die een admi
nistratieve baan zoeken, heb
ben de meeste problemen on
werkte vinden."
Spontaan
Omdat personeel zich spontaai
aanmeldt, stopte Ahold vorij
jaar al 'wegens groot succes
met een wervingscampagn
voor Albert-Heijnvestigingen
de Randstad. „Vooral nieuw
winkels van Albert Heijn zijn i
trek", aldus een woordvoerde
van Ahold.
Afdelingsmanager R. Linne
kamp van de Albert Heijn aai
de Hoofdstraat in Noordwij
kan zich dat nauwelijks voor
stellen. „Die mensen moete:
hier maar eens langs komen'
zegt hij. Want deze supermark
heeft er juist grote moeite me
om goed personeel te vinden. E
reageren 'dramatisch weinij
mensen op personeelsadverten
ties. Hoge eisen stelt Alber
Heijn in Noordwijk niet: „Met»
sen met een hogere opleidini
weigeren toch meestal de min
dere banen."
Ahold staakte vorig jaar vanwege overweldigend succes de werving van personeel voor de Albert Heijn-win-
kels in de Randstad. Toch heeft de Noordwijkse vestiging nog problemen om personeel te vinden.
ARCHIEFFOTO LOEK ZUYDERDUIN
