Nieuwe bankroet-wet is
nog geen verbetering
'Een produkt dat niemand wil'
Instituut voor economie niet
Huisbankier neemt dochters
van Hoogovens Groep over
Stand van Zaken
0IGEN
BAAS
'Dit is niet alleen liefhebberij
Otte en AHCO in het nieuw
snnr
WOENSDAG 27 OKTOBER 1993
In de eerste negen maanden van dit jaar gingen in ons
land 4542 bedrijven failliet, meldt het bedrijfsinformatie
bureau Clraydon. Dat is 30 procent meer dan in het ook
al niet florissante jaar 1992. Het gros van deze bankroet-
gevallen bestaat uit mislukte starters, maar ook de verou
derde faillissements-wetgeving speelt een rol. Over nieu
we wetgeving rond het bankroet wordt al jarenlang ge
praat, maar er verandert niets. Of dat zo erg is, staat te
bezien.
den onderkend door de com-
rhissie-Mijnsen, die voorstellen
deed die in de richting van
Chapter 11 gingen. Die voorza
gen in een bevriezingsperiode
van zes maanden, waarin leve
ranciers en banken moeten
doorgaan. Met name de banken
voelden daar weinig voor. Ze
stemden op dit punt tegen via
bun vertegenwoordiger, ABN
AMRO-bedrijfsjurist Ben Croon.
Gedwongen kredietverlening
heeft in de huidige situatie geen
zin", zegt hij. „Belangrijk is
De wederopstanding van het
Amerikaanse computerbedrijf
Wang deed de vakbond Unie
BHLP onlangs maar weer eens
aan de bel trekken: de Neder
landse faillissements-wetgeving
moet beter. Waar bij een Neder
lands bedrijf in problemen de
schuldeisers in het holst van de
nacht steels hun spullen wegha
len, daar kreeg Wang onder alle
tijd, geld en mogelijkheden er
weer bovenop te komen. Wang
kon daartoe een beroep doen
op Chapter 11 de Amerikaanse
variant op ons surséance of uit
stel van betaling. Waar in Ne
derland slechts drie procent
van de bedrijven het voor
portaal van de dood overleeft,
biedt Chapter 11 wél kansen.
Die regeling is er op gericht een
bedrijf te redden. In Nederland
zijn de banken en fiscus vooral
geneigd hun schade te beper
ken, vaak ten koste van het be
drijf.
Dat probleem is al jaren gele-
het i
vaak misgaat. Dan blijkt het ten
eerste vaak te laat aangevraagd
te worden, als een bedrijf eigen
lijk al niet meer te redden is."
Over hel gedwongen finan
cieren maken de banken zich
weinig zorgen meer. De rap
portage van de commissie-
Mijnsen dreigt namelijk te ein
digen in de spreekwoordelijke
bureaula. De staatssecretaris
van de justitie en de SER wach
ten op elkaar om een advies
over het rapport.
Ervaren curator mr. E. de Lia-
gre Böhl, verbonden aan het ad
vocatenkantoor Nauta Dutilh in
Rotterdam, ligt daar niet wakker
van. Zijn stelling luidt dat als
een met bankroet bedreigd be
drijf activiteiten heeft die geld
opleveren en dus toekomst heb
ben, die op de één of andere
wijze wel worden voortgezet.
Want andere bedrijven zullen er
belangstelling voor tonen. De
Rotterdamse curator meent dat
de voorstellen van de commis-
sie-Mijnsen de risico's verleg
gen. „Daardoor krijg je niet
minder slachtoffers van een fail
lissement, maar andere slacht
offers. De banken bijvoorbeeld,
of de leveranciers."
Het centrale punt in Böhls
betoog is dat alles erop gericht
moet zijn activiteiten van een
bedrijf voort te zetten. Daarom
trok hij ten strijde tegen nieuwe
regels op een ander bankroet-
gebied: de invorde rings wet. De
oude - oorspronkelijk van 1845
- verzekert de fiscus bij voor
rang van alle inventaris-goede
ren op het bedrijfsterrein. Zo
kan bij een faillissement een be
lastingschuld ook verhaald wor
den op de spullen in het bedrijf
van derden: nog niet afbetaalde
computers bijvoorbeeld. Dat
leidde tot spectaculaire tafere
len van leveranciers die hun
spullen terughaalden. Met de
nieuwe invorderingswet zou
daar een einde aan komen.
Voortaan zouden alle roerende
bedrijfsmiddelen (voorraden,
wagenpark, tafels en stoelen,
machines) aan de fiscus toeko
men. Ongeacht of ze zich op het
terrein bevinden.
Voorzichtig
Maar vrijwel niemand ziet iets
in dat voorstel. „Uitbreiding van
het bodemrecht betekent dat
banken nog voorzichtiger wor
den met hun kredieten", zegt
bankjurist Croon. Ook lease
maatschappijen zouden dan bij
het eerste onraad hun bezit te
rug gaan halen. Croon sugge
reert daarom afspraken te ma
ken over een vast percentage
voor de fiscus. „Zodat ze altijd
verzekerd zijn van ten minste
een deel van hun vorderingen.
Dan zijn we uit de problemen".
Met enige trots meldt Böhl
het kamerbrede verzet tegen
het voorstel, na een artikel van
zijn hand in het Nederlands Ju
ristenblad. „Wat veel mensen
ook over het hoofd hebben ge
zien: er zit toch weer een ont
snappingsmogelijkheid in het
voorstel. De fiscus krijgt name
lijk niet de bedrijfsmiddelen die
verkocht zijn en in gebruik bij
een nieuwe onderneming. Wat
krijg je dan? Dat de bank, die al
snel weet dat het misgaat, de
waardevolle zaken in een nieuw
bedrijf onderbrengt. Als de be
windvoerder of de fiscus
aanklopt, is het al te laat".
M HAAG RUDOLF KLEUN
Het is niet zinvol om in Zuid-
Holland net als in andere pro
vincies een maatschappij op te
richten voor de ontwikkeling
van economische projecten.
Dat vinden gedeputeerde sta
ten. Ze wijzen dan ook een mo
tie van die strekking af van het
CDA-statenlid H. van der Meer.
Het dagelijks bestuur van de
provincie is wel bereid ^ggipna-
ie initiatieven te steunen. j
Volgens GS is er geen reden
een nieuw provinciaal
richten om bedrijven te
Bovendien zou de
markt al in voldoende mate
voorzien in de vraag naar be-
drijfsfinancieringen. De dan
nog resterende taak om econo
mische projecten te ontwikke
len zou niet zinvol zijn. Daarbij
wordt gewezen op de schaal
van Zuid-Holland en de uiteen
lopende aard van projecten.
GS komen tot hun standpunt
9P ba$is van een rapport dat het
onderzoeksbureau Berenschot-
in opdracht van het Rijk opstel
de over de al bestaande provin
ciale ontwikkelingsmaatschap
pijen. Ook is overleg gevoerd
met een aantal financiële instel
lingen.
Toch zien GS wel dat er be
hoefte is aan meer betrokken
heid van het provinciebestuur
bij uiteenlopende projecten.
Daarbij gaat het om bodemsa
nering van bedrijfsterreinen, de
aanpak van verouderde be
drijfsterreinen, het verplaatsen
van glastuinbouw, de infra
structuur, de aanleg van distri-
De een droomde altijd al
van een eigen bedrijf.
Voor een ander was het
ondernemerschap de
laatste mogelijkheid om
uit de werkloosheid te
komen. Een derde zag het
gat in de markt dat
niemand anders opviel.
Allemaal hebben ze
gemeen dat ze er voor
kozen hun eigen baas te
worden. Vandaag: Marcel
Franken uit Wassenaar
van Tea Traveller die met
een opvallende Morris
Minor T raveller uit 1962
op bestelling Engelse
afternoon teas verzorgt.
„Engeland, Engelse gewoonten en cultuur
fascineren mij allang. Tijdens mijn studie
heb ik bijvoorbeeld ook onderzoek gedaan
j in -Schotland. Ik drink nooit koffie, maar ik
ibcn wel gek op thee. In Engeland kreeg ik
helemaal de smaak te pakken van de typi
sche Engelse afternoon tea, die door veel
I mensen hier high tea wordt genoemd. Maar
dat is overigens iets heel anders.
IVier jaar geleden voltooide ik mijn studie
culturele antropologie. Daar is dus geen
droog brood in te verdienen. Al tijdens mijn
studie en kort daarna doceerde ik fotografie
aan de Leidse universiteit. Ook heb ik nog
.ak- fotojournalist gewerkt en ik heb een
aantal maanden saai kantoorwerk gedaan.
Daardoor is het mij wel duidelijk geworden
dat ik niet in de wieg ben gelegd om voor
een baas te werken.
Jk loop al een paar jaar met het idee iets
met Engelse teas te gaan doen. Op die ma-
nier kon ik mijn voorkeuren combineren
met een eigen bedrijf. De auto die ik eind
vorig jaar had gekocht, natuurlijk zelf geïm
porteerd uit Engeland, kon mooi als blik
vanger dienen. In eerste instantie was het
jJdoe een tearoom te beginnen. Maar daar
voor heb je veel geld nodig en dat kon ik
niet op tafel leggen. Ik heb wel een onder
nemingsplan gemaakt, maar voor de bank
was dat niet overtuigend. Er bestaan ook
geen kengetallen voor het bedrijf dat ik wil
de opzetten. Het plan veranderde zodoen-
Want zelf had ik niets behalve de naam en
die auto.
De verdere voorbereidingen kostten uit
eindelijk nog veel tijd. Je begint helemaal
vanuit nul, alleen aangemoedigd door alle
reacties. Mensen belden al omdat ze me
hadden zien rijden. Afgaand op die reacties
is er in elk geval wel belangstelling voor een
tea-service. Bij de voorbereidingen hoorde
ook de aanschaf van Wedgwood-servies
voor dertig personen. Dat betekende een
forse investering. Verder heb ik een be
drijfsruimte gevonden om het servies en het
andere materiaal op te slaan, bovendien
kan ik daar de sandwiches maken. Voor het
typisch Engelse gebak, zoals de scones, heb
ik inmiddels ook leveranciers gevonden. Nu
kan ik echt beginnen. De eerste klant heb ik
al. een gezelschap van 25 personen.
Nu moet de naamsbekendheid verder
HiLLEGQM/LissE Op de grens van Hillegom
Lisse verrijst een nieuw bedrijfspand
transport- en overslagbedrijf Gebr. Otte BV
en het aannemingsbedrijf AHCO Weg- en
Waterbouw BV. Het complex moet begin
1994 klaar zijn en komt op het industrieter-
i Meer en Duin. Sinds 1973 is daar, aan de
het Gerrit Avenweg, het op- en overslagterrein
van de firma Otte gevestigd. Het eigenlijke
bedrijf zit samen met AHCO aan de wethou
der Balverskade in Hillegom. Dat complex is
verkocht aan de gemeente en zal na een bo
demsanering plus sloop van de panden wor
den gebruikt voor woningbouw. Gebr. Otte
BV is in 1934 opgericht en viert volgend jaar
derhalve het 60-jarig bestaan. Bij Otte en
AHCO werken in totaal vijftig mensen.
tekening
Engels bedrijf Sitex vestigt zich in Alphen
groeien. Dat kan ook door bijzondere acti
viteiten, zo wil ik bijvoorbeeld een roman
tisch 'tea for two' arrangement introduce
ren. Ook wil ik volgend jaar uitbreiden met
een picknickservice. Tea traveller onder
scheidt zich in de gekozen opzet duidelijk
van ontbijtservices, al was het ook maar
omdat thee later op de dag wordt geser
veerd. Voor zover ik weet ben ik de enige
die dit doet. Een tea is ook heel leuk om ie
mand cadeau te geven. Daarvoor heb ik ook
speciale bonnen ontwikkeld, in de vorm
van een theepot. Als volgende stap om de
aandacht van klanten te trekken wil ik een
mailing doen, mensen aanschrijven.
Ik hoop er uiteindelijk van te kunnen le
ven, maar dat blijft moeilijk te voorspellen.
Zo bezien ben ik ook niet alleen maar uit
liefhebberij begonnen."
TEKST: RUDOLF KLEUN
FOTO: HIELCO KUIPERS
butiecentra, energieprojecten
en de integrale regionale ont
wikkeling zoals in de Rijnmond
ter hand is genomen.
Volgens GS is de vraag of
daarvoor een nieuw instrumen
tarium moet komen, moeilijk te
beantwoorden. Tegelijk waar
schuwen zij er voor dat er wel
iets moet gebeuren omdat
Zuid-Holland in economisch
opzicht achterop dreigt te ra
ken, terwijl besturen elders
meer geld beschikbaar hebben
te stimuleren.
UMUIDEN. FRANS V
De huisbankier van de Hoog
ovens Groep, ABN/AMRO, blijkt
achter de overname van zes
dochterondernemingen van het
concern te zitten. Een cluster
van drie maatschappijen neemt
de bedrijven, waar 1040 mensen
werken, over. De ABN/AMRO is
(mede) eigenaar van twee van
deze investeringsgroepen.
Waarschijnlijk worden de be
drijven later doorverkocht.
Hoogovens wil de zes doch
terondernemingen verkopen
aan het Algemeen Beurs Intro
ductiefonds (Albif), Alpinvest
Holding en de Nederlandse Par
ticipatie Maatschappij. De
laatste is eigendom van de staat
en de bank. Albif is volledig ei
gendom van de ABN/AMRO en
Alpinvest voor 49 procent.
De rol van de huisbankier is
voor FNV-bestuurder Jan
Schalkx onduidelijk. „Indirect
neemt de bank nu een deel van
het concern over. Blijkbaar
biedt dat meer zekerheid dan
wanneer ze onder de Hoog
ovens vlag zitten. Het lijkt me
stug dat ze permanent deze be
drijven gaan runnen. Waar
schijnlijk wachten ze »ot het
economisch beter gaat. zodat
voor een betere prijs de bedrij
ven worden verkocht aan ande
re toeleveranciers."
De vakbonden hebben van
Hoogovens te horen gekregen
dat er sprake is van een strate
giewijziging. Voorheen werd de
Divisie Industriële Toelevering
gebruikt om een stevige vinger
tussen de deur te krijgen van de
automobielindustrie en de
bouw. In enkele jaren tijd zijn
veel kleine bedrijven opgekocht
die onderdelen leveren. Nu
wordt deze hele divisie opeens
opgedoekt. Zes dochters wor
den verkocht, drie bij andere di
visies ondergebracht en de ove
rige vallen nu rechtstreeks on
der de Hoogovens Groep.
Gezien de financiële proble
men van het staal- en alumini-
umconcern begrijpt de FNV-be
stuurder de 'uitverkoop'. Er
wordt nu bekeken of het voor
de aparte bedrijven ook het bes
te is en dus de werkgelegenheid
niet in gevaar komt. Onduidelijk
is nog wat er met de bedrijven
wordt gedaan die nu recht
streeks onder de Hoogovens
Groep vallen. „Het is opvallend
dat dat bedrijven zijn die toele
verancier zijn van de automo
bielindustrie. Blijkbaar houdt
Hoogovens daar nog aan vast.
De ondernemingen die nu wor
den verkocht zijn gericht op de
bouw. de apparaten- en machi
nebouw. Op zich geen onover
komelijke verkoop", schat Ge
orge Backer, voorzitter van de
centrale ondernemingsraad, het
plan in.
Backer meent dat de strate
giewijziging puur en alleen is
ingegeven door de financiële
nood van het bedrijf. De ver
koop betekent een verminde
ring van de schulden. Backer en
Schalkx denken niet dat de be
drijven tijdelijk van de hand
worden gedaan aan de bank,
'om ze .vervolgens over enkele
jaren terug te kopen. Daarvoor
is volgens hen de ingreep te
drastisch. Volgens Backer ne
men juist participatiemaat
schappijen de toeleverende be
drijven over, omdat verkoop
aan concurrenten op dit mo
ment te weinig zou opleveren.
Zodra het dan economisch be
ter wordt, worden de zaken ver
kocht. Opvallend is volgens
Backer dat ook hel manage
ment overgaat naar de nieuwe
eigenaren.
Bij de ABN/AMRO kan
woordvoerder Viool nog niets
zeggen over de motivatie van de
aankoop. „In de fondsen zitten
talrijke bedrijven die we zo run
nen. Het is niet te zeggen of we
de afzonderlijke bedrijven alle
maal in portefeuille houden,
verzelfstandigen ofverkopen."
MET EEN LENING
VAN DE GKB
Natuurlijk gaat u voor uw lenmgl
naar een vertrouwd adres.
Zoals de GKB Leiden dus.
Daar maken ze uw persoonlijkei
lening of doorlopend krediet I
prima in orde voor u.
Snel, zonder poespas en tegenl
aantrekkelijke voorwaarden. J
Kom maar langs.
Op werkdagen van 9.00 - 12.301
uur en donderdagavond van
17.30- 19.30 uur.
Of bel voor informatie.
/""NIC GOED VOOR
uw lening
Gemeentelijke Kredietbank
Leiden
Breestraat 24,
Postbus 11300,2301 EH Leiden
tel. 071-167777
JE MIST NOOIT
DE BOOT
Leegstaande huizen, in afwach
ting van renovatie, sloop of bo
demsanering met hout dichtge
timmerd. Troosteloze rotte lde-
zen in woonstraten. Als het aan
het Engelse bedrijf Sitex ligt,
verdwijnen dergelijke taferelen
definitief. Het bedrijf plaatst in
eigen land al jaren speciale pa
nelen en gepantserde deuren
om leegstaande gebouwen tij
delijk af te sluiten. Sitex pro
beert het sinds kort ook op het
continent. Met Alphen aan den
Rijn als bruggehoofd van waar
uit Nederland, maar ook het
Ruhrgebied wordt bestreken.
De keus voor Nederland als
uitvalsbasis lag voor de hand,
vertelt directeur Rob Baas van
Sitex Nederland. „Het is dichtbij
en het is internationaal georiën
teerd, bovendien zijn de afstan
den hier klein." Baas vertelt dat
Sitex er in Engeland tien jaar
over heeft gedaan om voet aan
de grond te krijgen. Hoewel er
voorafgaand aan de vestiging in
Nederland marktonderzoek is
gedaan, is ook hier de verwach
ting dat het een kwestie van
lange adem zal zijn. „Eigenlijk is
in Engeland de groei vooral op
gang gekomen toen verzeke
ringsmaatschappijen begonnen
aan te sturen op het gebruik van
onze panelen." Die aandrang is
duidelijk iets van de laatste paar
jaar. „In 1991 hadden we in En
geland nog 2500 projecten, nu
zijn dat er 5.000."
Volgens Baas zijn het in Enge
land met name de eigenaren
van woningcomplexen die de
panelen gebruiken. Het gaat
daarbij om renovatieprojecten,
maar ook om huizen die in af
wachting van nieuwe huurders
leegstaan. Volgens Baas worden
huizen die daar leeg staan bin
nen de kortste keren leeg
geroofd. „Sanitair verdwijnt,
maar ook de cv-ketels worden
er uit gesloopt. En het gaat dan
echt nog niet om de allerslecht
ste wijken."
Huizen
Baas beseft dat leegstand in Ne
derland relatief minder vaak
voorkomt dan in Engeland.
Toch moet Sitex het ook hier
van de woningmarkt hebben.
Kantoorgebouwen lenen zich
minder voor de toepassing van
de Sitex-panelen. Baas richt
zich dan ook met name op wo
ningcorporaties. De eerste con
tacten zijn bijvoorbeeld gelegd
met de beheerders van een wijk
waar binnenkort de bodem
wordt gesaneerd. Baas: „De
vrees is dat als die huizen leeg-
Directeur Rob Baas met een aantal van de deuren en panelen die Sitex verhuurt om panden af te sluiten.
„Openbreken gaat gepaard met lawaai". foto loek zuyderdui
staan zelfs het zink van de da
ken niet veilig is." Een andere
mogelijke opdracht betreft een
bejaardenhuis dat leeg komt te
staan in afwachting van sloop.
Ook al omdat daar vrees bestaat
voor kraakacties wil Baas liever
niet dat bekend wordt waar het
pand staat. Ook een restaurant
keten heeft belangstelling ge
toond om de panelen te gebrui
ken bij bouwprojecten in de
laatste fase.
Hoewel Sitex - in tegenstel
ling tot Engeland - in Nederland
geen concurrentie heeft, ver
wacht Baas dat de markt hier
niet erg groot zal zijn. De markt
is hoe dan ook al klein door de
geringe leegstand. „Met dui
zend projecten in een jaar zou
ik al heel tevreden zijn. Boven
dien brengen we toch een pro
dukt dat eigenlijk niemand wil
hebben."
Toch zijn er vólgens Baas veel
redenen om Sitex in te schake
len. De panelen hoeven alleen
maar gehuurd en betaald te
worden als ze nodig zijn. Daar
mee zijn ze in sommige geval
len al goedkoper dan het dicht
spijkeren van gebouwen. Bo
vendien wordt niets bescha
digd, waardoor kozijnen in ge
bruik kunnen blijven en zijn er
panelen.die licht doorlaten zo
dat binnen gewoon gewerkt kan
worden. Panelen die zijn be
werkt door graffiti -spuiters
worden voor rekening van Sitex
weer verwisseld. „En onze pa
nelen maken het moeilijker in
te breken. Het openbreken gaat
gepaard met lawaai, waardoor
voorbijgangers of buren worden
gealarmeerd. En in tegenstellin
tot houten panelen kunnen ir
dringers ze vervolgens niet z(
maar terugplaatsen om vervo
gens binnen hun gang te kur
nengaan."
Bewaking
Sitex heeft inmiddels een eerst
confrontatie met mogelijk
klanten achter de mg, op c
beurs Security. Baas: „En da
zie je dat de belangstelling koij
van anderen dan je verwach
Bijvoorbeeld van politie, brand
weer en bewakingsdienstel
„Bewakingsdiensten zien i
mogelijkheden in om controle
tijd en kosten te besparen. Z
worden geconfronteerd me
klanten die willen bezuinigei
Mogelijk moeten we ook vl
hen de markt op gaan."
BESCHERMING VAN GEBOUWB
