Economie Beurs
Praten over hoge Belgische staatsschuld is taboe
MAANDAG 25 OKTOBER 1993
MEMPHISAEB1100
ECONOMISCH KORT
BEURSEFFECTEN
DE AUTOVERKOOP IN Duits
land is vorige maand minder
sterk afgenomen dan daarvoor.
Het aantal afgegeven kenteken
bewijzen daalde ten opzichte
van september 1992 met 8,7
procent tot 255.600 stuks. Over
de eerste negen maanden van
dit jaar was er een vermindering
met 18,6 procent.
VOLGENS EEN BERICHT in
een Italiaanse krant wil Unilever
de Zuiditaliaanse olijfolieprodu
cent Bertolli overnemen. Deze
onderneming heeft 9 procent
van de Italiaanse olijfoliemarkt
in handen. Unilever zelf geeft
geen<
SIEMENS NEDERLAND levert
in opdracht van de Elektrici-
teits-Produktiemaatschappij
Zuid-Nederland (EPZ) voor on
geveer 400 miljoen gulden een
warmtekrachtcentale op het in
dustrieterrein Moerdijk. De
centrale krijgt een elektrisch
vermogen van 339 megawatt en
is 1 juli 1996 klaar.
HET AMERIKAANSE detailhan-
delsconcern Sears Roebuck
heeft in het derde kwartaal een
winst geboekt van 388 miljoen
dollar. In dezelfde periode van
1992 was er een verlies van 854
miljoen dollar als gevolg van
voorzieningen. De omzet nam
toe van 34,16 tot 36,17 miljard
dollar.
COCA COLA HEEFT in het der
de kwartaal dit jaar de winst
zien stijgen van 540 tot 623 mil
joen dollar. De omzet steeg in
die periode van 3,50 tot 3,62
miljard dollar.
DE AMERIKAANSE BANK Ban
kers Trust heeft in het derde
kwartaal de winst zien stijgen
van 166 miljoen dollar tot het
record van 310 miljoen dollar.
Over de eerste negen maanden
daalde de winst van 952 tot 716
miljoen dollar als gevolg van
boekhoudkundige aanpassin
gen.
DE AXXICON GROUP (matrij
zen voor kunststofverwerking)
heeft in de eerste negen maan
den van dit jaar netto 2,1 mil
joen gulden verdiend, tien pro
cent meer dan vorig jaar in die
tijd. De omzet steeg vier pro
cent tot 52 miljoen. De order
portefeuille is goed gevuld.
DE BIJNA EEN JAAR lopende
besprekingen over aandelenfu
sie tussen de energiebedrijven
RED in Dordrecht en EMH in
Gouda hebben tot niets geleid
wegens verschillen van inzicht.
De onderhandelingen zijn be
ëindigd, maar de mogelijkheid
van samenwerking blijft be
staan.
DE INDUSTRIELANDEN willen
de armste landen in Afrika aan
zienlijk minder hulp geven dan
de Wereldbank nodig vindt. De
toezeggingen voor de periode
1993-1995 kwamen niet verder
dan ongeveer 5,5 miljard dollar,
terwijl volgens de Wereldbank
acht miljard dollar nodig is.
Ongeveer een maand geleden
stond er in de Wall Street Jour
nal een opmerkelijk artikel.
Twee mij onbekende Belgische
economen vertelden dat de Bel
gische staat tot aan zijn nek in
de schulden zit, dat zij al deze
schulden nooit en te nimmer
zal kunnen afbetalen, en dat er
uiteindelijk niets anders opzit
dan zich van het hele probleem
te 'ontdoen' door de geldpersen
te laten draaien. Met dat nieu
we geld zou de Belgische staat
in één klap haar bijna 10.000
miljard frank (ongeveer 500 mil
jard gulden) tellende schulden
kunnen aflossen.
Dat dit geen echte oplossing
is, zagen de schrijvers van het
artikel uiteraard ook wel in.
Geld dat 'zomaar' wordt ge
drukt, is niets waard. De Belgi
sche staat zou met deze truc
niet alleen de houders van Bel
gische staatsobligaties afsche
pen met waardeloze franken,
De regering zou daarmee tevens
de waarde van alle reeds be
staande Belgische franken on
dermijnen. Er zou inflatie ont
staan, en dat weer zou de hele
Belgische economie in het on
geluk storten.
Maar nog nooit werd de Wall
Street Journal in Belgie zo goed
verkocht als op die dag. De En
gelstalige krant was in één klap
uitverkocht. Het artikel was
naar verluidt het gesprek van de
dag, binnen maar ook buiten fi
nanciële kringen. De gewone
Belgische kranten repten de dag
erna geen woord aan deze 'ge
beurtenis'. Hoe zit dat?
Dat België tot aan zijn nek in
de schulden zit, is algemeen be
kend. Zelfs voor welk bedrag de
Belgische staat in het krijt staat,
is tot op de frank nauwkeurig
terug te vinden in het overal te
verkrijgen jaarverslag van de
Nationale Bank van Belgie. Dat
de Belgische staatsschuld elk
jaar verder aanzwelt, is evenmin
geheim. En dat de Belgische re
gering daarmee in een uitzicht
loze situatie verzeild is geraakt,
weet ook iedereen. De rentelas
ten slokken - via wat de Belgen
zelf noemen het 'koekoeksef
fect' naar het koekoeksjong dat
andere vogels in het nest in de
verdrukking brengt - een steeds
groter deel op van de uitgaven
van de overheid.
Rentesneeuwbal
Sterker nog, de Belgische rege
ring maakt allang geen nieuwe
schulden meer om nuttige din
gen te doen, zoals wegen aan
leggen of scholen bouwen,
maar domweg om de rente over
eerder gemaakte schulden te
kunnen blijven betalen. Over
schulden i
ook weer rente betalen. Dat be
tekent nog meer nieuwe lenin
gen en dat weer noemen de
Belgen weer de 'rentesneeuw
bal'. Dat economen zich het
hoofd breken over mogelijke
oplossingen, maar er net als de
twee in de Wall Street Journal
eigenlijk geen raad mee weten,
is ook geen nieuwtje.
Het opmerkelijke aan de hele
zaak is dat het probleem van de
torenhoge staatsschuld eigenlijk
taboe is in Belgie. Economen en
journalisten die hun carrière
niet in de waagschaal willen
stellen, doen er verstandig aan
dit soort uiterst politiek-gevoeli-
ge onderwerpen onbesproken
te laten.
Ook beleggers leken zich lan
ge tijd niet bijster veel zorgen te
maken over het naderend bank
roet van de Belgische staat. Bel
gische staatsobligaties vonden
gretig aftrek, vooral bij de Bel
gen zelf. Die zijn fervente spaar
ders, maar ook bij buitenlan
ders. Jaar in jaar uit waren zij
bereid om de Belgische regering
geld te lenen tegen een rente
percentage dat maar een half
procent hoger lang dan in
Duitsland, toch nog steeds het
toonbeeld van degelijkheid.
Inmiddels moeten we echter
constateren dat het de Belgi
sche regering niet meer zo ge
makkelijk afgaat. De laatste
staatslening was een faliekante
mislukking. Kennelijk is het ani
mo om geld aan de Belgische
regering toe te vertrouwen da
nig gezakt. Een teken aan de
wand is ook dat het rentever-
schil met Duitsland dit jaar is
opgelopen tot één anderhalf
procent.
Beleggers zijn nog wel bereid
om in Belgie staatsobligaties te
kopen, maar dan wel tegen een
extra hoge rente. Zij eisen een
'risico-premie' voor de kans dat
de Belgische staat ooit bankroet
gaat of dat de regering, zoals het
artikel in de Wall Street Journal
suggereert, beleggers zal moe
ten afschepen met waardeloze
franken. Het wordt beleggers
langzamerhand toch wat heet
onder de voeten, nu de staats
schuld - en vooral de onmacht
van de Belgische regering om
daar wat aan te doen - de aan
dacht van de wereld heeft ge
trokken.
Sociaal Pakt
Op het ogenblik werkt de rege
ring samen met werkgevers en
werknemers aan de totstandko
ming van een Sociaal Pakt. On
derdeel van dat pakt is bezuini
ging op de sociale zekerheid.
Dat zou een eerste stap kunnen
zijn op weg naar sanenng van
de staatsschuld. Ware het niet
dat, zoals het er nu naar uitziet,
het hele plan opnieuw van ty
pisch Belgische compromissen
aan elkaar zal hangen.
Bovendien stelt de Belgische
regering de verkeerde zaken
centraal. Inzet van de onder
handelingen is niet de staats
schuld, maar de hoge werkloos
heid en het gebrek aan concur
rentiekracht van de Belgische
bedrijven. Nu zijn dat inder
daad problemen waar je niet
lichtzinnig over mag doen,
maar ze vallen in het niet bij de
verwoestende werking die een
verder uit de hand lopende
staatsschuld op de lange ter
mijn zal hebben op de Belgi
sche economie.
Het gevaar is groot dat het
Sociale Pakt opnieuw zal wor
den aangegrepen als excuus om
drastische sanering van de
staatsschuld nog even uit te
stellen. Beleggers die om die re
den hun Belgische obligaties
van de hand doen, zouden wel
eens groot gelijk kunnen heb
ben.
Brigitte Slot is werkzaam bij het
Institute for Research and Invest
ment Services, een samenwer
kingsverband van de Robeco
Groep en de RABO-bank.
BINNENLANDSE AANDELEN
alag hold c.
air cum.prei
grolschcert
gti holding
133,00 133,00 hermans
380,00 378,00
139,00 139,50
19,30 19,20
13.80 13,50
1620,00 1620.00
16,70 17,00
48,50 48,00
118,00 116,00 kiene holding
94.00 ubbink
192,00
81,20
214,20
1400,00b
1383,00
890,00
1383,00 1383,00 krasnapolsky 157,00 157,00
landré&glind
maiwell pelr.
mendesgans
33,50 33,50
22,80 22.80
166.00e 166.00b
8010.001 8010,00a
1576,00 1595,00
202000,00 202000,00
20800,00 20600,00
21550,00 21600,00
33,40 33,50
39,00 39,00
40a00 405^00
10040 100^40
5200,00 5200,00
18,90 18,90
142,10 141,10
98,00 98,00
80,00 79,50
430,00 432,00
21,90 22,00
BUITENLANDSE AANDELEN
705,00 goodyear
69,50 - grace 6 co
33,40 33,20 hitachi yen
34,30 34,20 honeywell
59,20 58,00 ibm
84,20 84,10 icnpharmao
63,30 62,70
36,50
0 67,40
52.50 53,30
39,00 38,50
STAATSLENINGEN
nl 101/280-00 115.10
nl 101/4 86 96 108,52
nl 83/4 9011-00 116,90
101,55 101,55 njgrb31/2h
nl 61/268lll-93h 100,00
nl 61/2 68111-93 100,00
nl 61/2 68IV-94h 99,90
100,30 nl 61/2 86-96
100,70 100.70
102,55 102.55 nl 61/2 81
102.35 102.35 nl 61/2 81
110,40 110,40 nl 61/2 81
116,55 116,45 nl 61/2 91
121,15 121,15 nl 63/881
101,20 101,20 nl 61/4 81
102,50 102,50 nl 61/4 81
103.05 103.05
100,75
103,35
104,65
100,75
103,35
104,65
101,00 101.00
113,85 nl 61/4 86-95
nl 81/49211-02 116,60
119,90 nl 61/4 8711-95
102,05 nl 61/4 87-02
104,92 nl 61/4 88-94
111.15 nl 61/4 88-98
104,05 nl 61/4 93-98
101,25
101,30
103,50
101,25
103i50
109,92 109,87
100,03 100,03
99,30 99,30
MEEST ACTIEVE FONDSEN
71,00
88,60
177,50
22/10/93 48,20
13/07/93 76,30
25/10/93 168,40
83,10
45,60
69,80
186,20
103,10
154,00
23,70
51,20
28/06/93 72,20
19/10/93 123,70
25/10/93 223,40
25/10/93 48,25
22/10/93 131,50
22/10/93 66,40
22/10/93 108,30
16/08/93 8,10
22/10/93 29,20
02/12/92 70,90
02/11/92 88,20
23/10/92 177,40
23/10/92 94,90
02/11/92 181,50
08/03/93 257,80
04/11/92 68,80
05/11/92 186,20
02/03/93 101,20
23/10/92 153,10
04/02/93 21,90
02/11/92 50,90
70,70
88,60
177,50
205,70
96,40
94,70
181,30
258,30
82,50
42,40
68,70
185,00
101,00
153,10
21,20
50,80
195,90
175,20
70,70
88,60
177,50
94,70
181,30
258,30
69,80
185,50
101,00
153,10
21,70
50,80
70,40 70,60
81,80
42,80
69,50
11/08/93 19,00 30/10/92 43,00 42,51
hunter dgl. 75,80 20/10/93 31,00 05/11/92 74,50 74,30 74,30
int.ned.groep 83,60 22/10/93 47,70 19/11/92 83,50 83,20 83,20
kim 44,00 21/10/93 21,00 05/11/92 43,10 42,50 42,70
kon.knpbt 38,90 12/08/93 27,60 25/05/93 37,90 37,80 37.80
kon. olie 198,60 22/10/93 142,50 25/01/93 198,60 197,90 198,00
nedlloyd 53,70 21/10/93 22,90 24/02/93 52,60 52,00 52,00
16/08/93 36,20 26/10/92 58,00 57,80 57,80
152,30
21,20
50,20
42,30
74,10
82,90
47,90
39,10
69,50
22/10/93 32,8
21/10/93 16,90
15/10/93 42,10
47,80
38,50
68,60
47,80
38,50
68,60
64,20 25/10/93 56,40 23/10/92 64.00 64,20 64,20
130,20
119,70
42,50
37,30
197,40 197,70
47,50
38,50
68,40
64,20
60,60
119,90
95,60
19/08/93 42,90
25/10/93 90,90
22/10/93 76,60
31/08/93 23,50
11/03/93 179,00
01/09/93 30,70
25/10/93 77.90
22/10/93 80,40
02/11/92 59,10
26/10/92 119,80
23/10/92 95,60
59,40
119,90
95,50
59,90
119,90
95,50
40,50
151,50
109,10
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
hj hoogste koers in 12 mnd.
Ij laagste koers in 12 mnd.
vk vorige koers (slotkoers)
Ik laatste koers
b bieden
d ex dividend
e gedaan en bieden
gedaane
bieden ei
ex dividend
x dividend
gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
ho hoogste koers
la laagste koers
s stopkoers
sk slotkoers
sk2 slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
aabbb 63/4 93-96
121,30
104,30
115,80
102,40
103i80
108,20
104,80
106,70
10170
106,50
10030
10330
104,30
5,21 103,20 103,20
- 99,85 99,85
eib 61/4 87-95
elfra77/892
- 102,40
5.82 103,25
5,86 103,70
533 10430
5,66 106,70
573 10170
5.83 106,50
- 100,30
- 100,30
6,23 104,80
5,21 103,20
bngSl/2 841109
bng 75/8 92-02
bng 73/8 89-01
160,70
104,30
108,45
7,54 105,75
6,17 10740
6,34 101,20
532 10240
161,20
104,30
109,00
100,00
103,80
10720
105,75
109,50
107,20
104.80
10375
10l|30
102,00
102.65
103,80 103,80
coopag fin 63/4 88
csfbf 71/2931+11
denm61/286
denm 61/893
dresdnb 63/4 93a
eeg 71/4 86-98
eeg 71/4 89-99
eib 87/8 91-01
eib 73/4 84-99
eib 61/2 86-96
6.24 106,40
5.51 102,50
5.62 102,10
6,88 101,55
6,19 103,90
5.87 102,70
6,09 102,00
5,98 101,10
10620
102,50
101,50
104.15
102,50
10175
118,80
106,40
5.20 101,50 101,50
5,92 100,30 100,30
- 42,80 42,60
5.66 112,20 112,30
5,51 102,40 102,20
5,82 102,00 102,00
5.57 102,90 103,50
6.71 108,60 109,00
6,43 116,80 116,50
5,86 104.20 104,30
6i41 105!50 106,00
6,03 102.50 102,00
5,62 103,00 103,10
5,36 103,30 103,50
6,01 101,95 102,15
6,68 100,20 100.20
6,40 112,10 112,80
5,40 101,45 101,45
5,70 107,85 107,85
5,75 10570 105,70
5,64 104,70 105,00
5,50 101.30 b 102,00
5,97 100,60 100,80
5,91 101,35 101,50
5,86 101,00 101,00
5,95 104,30 104,50
108,00 108,00
5,29 100,60 100,60
OPTIEBEURS
jan 72,50 160
375,00
380,00
385,00
390.00
375,00
28 3,10 2,90 goud
104 2.10 2,00 loog
26 6,20 6,00 hoog
10 10,90 10,50 kpbt
345,00
365,00
370,00
10 41,50 a 37,30
23 12,30 b 10,00
21 38,30 36,00
BELEGGINGSFONDSEN
aegon aand f.sp.
alg fondsenbez
5SS
colon.growth sh
32,00 32,00
262,50 indon.cap.fundj
59.70 59,00
22,50 22,50
100,00 100,00
136,40 136.70
30,50 tokyo seaboard
dn obl waardel 132,60 133,00 ladefonds 211,10 214,00
146,00 146,00
83.70 unicodm
12,40 umfondsdm
195,40
17,20
245^00
34,00 34,00
eurospamf
fidel.trend fund
43,50 43,50
411,00 413,00
40,40 40,50
79,50 79,50
130,10 130,30
32270 323,00
58,20 58,60
113,50
114.30
112^00
Robeco niet meer
op beurs Tokio
ROTTERDAM ANP
Het beleggingsfonds Robeco
verdwijnt na zeventien jaar uil
de notering van de beurs in To
kio. Het fonds heeft zelf ver
zocht om de beëindiging, om
dat de kosten van de notering in
geen verhouding staan tot hei
belang.
Een woordvoerder van Robe
i al die jaren
n Japan een
voldoende aandeelhoudersbasis
rechtvaardigen. Vooral de ad-
minstratieve kosten die aai
notering op de Tokiose beurs
zijn verbonden, kunnen flink
oplopen.
Kwartaalwinst van
AT&T naar record
NEW YORK Rtr
De winst van het Amerikaanse
telecommunicatieconcern
&T is in het derde kwartaal
11,4 procent gestegen van 963
miljoen dollar vorig jaar tot het
recordbedrag van 1,07 miljard
dollar. De kwartaalomzet groei
de met drie procent van 16,18
miljard dollar tot 16,66 miljard
dollar. AT&T heeft in de Vere
nigde Staten 17 miljoen credit
cards in omloop. De omzet in
de sector financiële dienstverle
ning nam dan ook toe m
procent van 485 miljoen dollar
tot 634 miljoen dollar.
TOP-15 PAR.MARKT
gelderse papier
groenendijk
40,00
23,00
52,20
32,70
62,50
52,20
1,90
62,50
59,00
17,70
76,00
39,30
39,50
18,80
40,00
23,40
52,20
32,70
62,50
52,20
1,90
62,70
59,00
17,70
75,80
39,30
39,50
18,90
OV. PARALLELMARKT
abf
alanheri
asn aandelenfonds
austriaglob.osh
besouw holding
biogrond belegg.
comm.ceaf.
comm.delosf.
comm.elea f.
de drie electr.
i lloyd dlr
a lloyd ei
a lloyd rr
e&laandned. 1
e&l akt.beheer 2
e&l gulden rente
e&l portfolio 3
europ.dev cap.crp
german city est.
gouda vuurvast c.
great west.res.£
groothandelsgeb.
helvoet holding
inter/view europa
managem. share
neways
ohra liq.grfonds
ohra obl.divf.
ohra obl.groeif.
ohra onr.goed f
ohra totaal fonds
pan pacific vs
p&c groep
satcom hold. c.
suez growth fund
VHSOnr.Mij
vigilanter
vk Ik
118,20 118,20
29,80 29,80
53,50 53,60
1165,00 1165,00
30,30 29,90
10,80 10,80
150,40 150,40
98,10
98,80
100,00
98,40
98,20
100,90
13,70
67,80
62,20
73,00
66,20
63,10
3,20
30,00
86,30
87,40
114,40
87,90
119,90
6,70 6,70
33,50 33,50
53,20 53,20
0,36 0,36
128,50 128,50
26,40 24,50;
3,90 3,90
34,00 34,00
1,50 1,50
2460,00 2460,00
13,70
68,10
62,60
73,40
66,30
63,10
87,80
114,40
88,20
120,00
64,90
52,80
60,00
56,60
66,40
61,40
18,00
11,50
55,00
65,50
52,90
60,20
56,70
66,90
61,80
92,00 92,00
4,30
60,00 60,00
EDELMETALEN
onbewerkt 21,880-22,480
vorige 21,920222,520
bewerkt 24,080
vorige 24,120
BUITENLANDSGELD
finse mark (100)
franse frank (100)
griekse dr (100)
hongkong dlr.( 100)
lerse pond
ital.lire (10.000)
jap.yen (10.000)
noorse kroon (100)
oost.schill. (100)
port.escudo(lOO)
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
zweedse kr. (100)
zwits.fr. (100)
1,490
28,70
113,80
12,20
175,00
26,70
16,19
0,0175
24,30
129,25
