Kamer wil snel wettelijke
aanpak vrouwenhandel
ONTHULLEND
'De nood is ontzettend groot aan onze keukentafel'
Paarse coalitie spreekt
maar weinig kiezers aan
Binnenland
Eerste Mariniers keren
terug uit Cambodja
'Nieteerste keer dat een Nazi wordt onderscheiden
VRIJDAG 15 OKTOBER 1993
Ontmoeting Kooijmans met Arafat
den haag Het ministerie van buitenlandse zaken bereidt een
ontmoeting voor tussen minister Kooijmans en PLO-leider
Arafat in Tunis. Contacten met de PLO op hoog niveau waren
tot voor kort taboe, maar sinds het vredesakkoord tussen de PLO
en Israël is ondertekend, is dat over. Kooijmans' voorganger,
Van den Broek, heeft Arafat ook ontmoet maar dat was als EG-
voorzitter.
Sinterklaas moet gevangenis in
zutphen Een 58-jarige man uit Wijhe is gisteren door de recht
bank van Zutphen veroordeeld tot 219 dagen celstraf, waarvan
180 dagen voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. De
rechtbank acht bewezen dat de man jarenlang met vier minder
jarige jongens ontucht heeft gepleegd. De man speelde Sinter
klaas en de jongens Zwarte Piet. Na huisbezoeken konden jon
gelui zich douchen bij de man thuis. Hij hielp ze dan met inze
pen en smeerde ze in met lotion, ook op intieme plaatsen. Later
werden de contacten voortgezet.
Jongen bekent moord op leeftijdgenoot
Apeldoorn Een 16-jarige jongen uit Apeldoorn heeft bekend
een leeftijdgenoot, die tijdelijk verbleef in Jongenshuis Nieuw
Veldzicht in Apeldoorn, te hebben vermoord. Hij deed dit uit
wraak. Het slachtoffer is een paar weken geleden in een vijver in
Apeldoorn gevonden. Hoewel uit sectie bleek dat de jongen was
verdronken, dacht de politie meteen aan een misdrijf.
Zeeman na redding alsnog overleden
hollum Een opvarende van de Deense coaster Maria, die giste
ren met vier andere bemanningsleden door de reddingboot Jo
hannes Frederik van Ameland van boord is gehaald, is kort daar
na aan zijn verwondingen overleden. Hulp van de arts die door
een helikopter van de marine aan boord van de Frederik was ge
bracht, mocht niet meer baten. De Deense kustvaarder, met als
thuishaven Kopenhagen, kwam tien mijl ten noordwesten van
Hollum op de Noordzee door een schuivende lading kopererts
in moeilijkheden. Het 818 ton metende schip maakte zware
slagzij.
Kas ministerie van landbouw leeg
den haag De directeuren van het ministerie van Landbouw mo
gen geen enkele financiële verplichting meer aangaan, omdat de
kas op Landbouw geheel leeg is. Ten aanzien van lopende beta
lingsverplichtingen moeten ze ,,een terughoudend regime toe
passen" en rekeningen later dan gepland te betalen. De op 30
maart van dit jaar afgekondigde personeelstop blijft van kracht.
Ziekenhuisbacterie breidt zich uit
emmen Het Scheperziekenhuis in Emmen heeft gisteravond een
opnamestop voor twee verpleegafdelingen aangekondigd in ver
band met de aanwezigheid van de 'ziekenhuisbacterie'. Deze
bacterie is resistent voor antibiotica en kan ernstige infecties
veroorzaken bij zieke patiënten. De bacterie werd vorige week
ontdekt bij een patiënt uit een buitenlands ziekenhuis. Intussen
zijn drie verpleegkundigen en een andere patiënt dragers van de
bacterie. Nog eens 100 medewerkers en patiënten worden on
derzocht.
Veel kantoorruimte staat leeg
Amsterdam F.r moeten geen nieuwe kantoren meer worden bij
gebouwd, want er staat nu al 2,6 miljoen vierkante meter kan
toorruimte leeg. Ondanks de eerste, prille signalen van econo
mische opleving zal de leegstand van kantoren nog met tien tot
vijftien procent toenemen. Dat zei C. Hakstege, vice-voorzitter
van de Raad van Bestuur van het Bouwfonds Nederlandse Ge
meenten gisteren tijdens een congres van het fonds in Amster
dam.
den haag anp
De populariteit *van de paarse
coalitie', een regering van PvdA,
WD en D66 en dus zonder het
CDA, is onder de kiezers niet
groot. Uit een opiniepeiling van
het onderzoeksbureau NIPO
blijkt dat bij slechts negen pro
cent van de kiezers een paars
kabinet op de eerste plaats
staat.
Alleen onder de D66-aanhang
is de paarse coalitie populair
der. Met 26 procent staat deze
combinatie op één. Van de
WD-stemmers ziet 6 procent
iets in de paarse coalitie, bij de
PvdA-aanhang is dat 13 pro
cent.
Opmerkelijk is dat de tweede
voorkeur van D66-kiezers uit
gaat naar een combinatie van
D66, CDA en WD (25 procent),
terwijl slechts twaalf procent
een voorkeur heeft voor een ka
binet van D66 met CDA en
PvdA. Deze combinatie wordt
in de totale kiezersgroep door
tien procent van de ondervraag
den als eerste voorkeur opgege
ven.
Een coalitie van PvdA, D66 en
GroenLinks is ook populair. Van
de ondervraagden geeft veertien
procent dit op als eerste voor
keur. Bijna driekwart van de
kiezers van GroenLinks kiest
daarvoor, maar ook onder
PvdA-kiezers is het de meest ge
liefde combinatie. Overigens is
de kans dat zo'n combinatie
een meerderheid van stemmen
in de Tweede Kamer haalt zeer
klein.
;en Nederlands Persbureau GPD Gemeenschappeli|ke Persd'enst
valkenburg «anp
De eerste 448 Nederlandse
mariniers uit Cambodja zijn
gisteren aangekomen op de
vliegbasis in Valkenburg. De
militairen hebben meegedaan
aan de grootste en duurste
vredesmissie van de Verenig
de Naties. Volgende week ar
riveren de overige Nederland
se militairen die naar Cam
bodja zijn uitgezonden. De
Nederlanders behoorden tot
de in totaal 22.000 deelne
mers aan de vredesmissie. De
militairen werden onder meer
betrokken bij de verkiezingen
in mei van dit jaar, het repa
triëren van vluchtelingen en
het controleren van de men
senrechten. Op onderdelen
kan de aanwezigheid van de
vele VN-militairen succesvol
worden genoemd. Zo was de
opkomst bij de verkiezingen
met 91 procent erg groot.
Daar staat tegenover dat het
banditisme op het platteland
voortduurt en dat door de te
genwerking van de Rode Kh
mers het ontwapenen van de
strijdende groeperingen niet
is gelukt. foto anp frans
vanderunde
Aparte CAO
topambtenaar
den haag* anp
De ambtenarencentrale voor
hoger personeel CMHF voelt
veel voor het voorstel van het
ministerie van binnenlandse za
ken om voor topambtenaren
een aparte CAO af te sluiten.
Het gaat volgens directeur-ge
neraal H. Pont van Binnenland
se Zaken om een groep van 200
topambtenaren. De top moet
bereid zijn van ministerie te
verwisselen, zodra een beroep
op hun wordt gedaan. De top
managers onderscheiden zich
van andere ambtenaren, door
dat voor hen feitelijk geen ar
beidsduur geldt. De CMHF wil
de arbeidstijdverkorting van de
topambtenaren inruilen voor
andere arbeidsvoorwaarden.
'Alleen Wet tegen schijnhuwelijken niet voldoende
den haag «gpd
De Tweede Kamer stemt in met de Wet tegen de schijn
huwelijken, maar vindt dat deze wet alléén onvoldoende
is om de vrouwenhandel tegen te gaan. Volgens de Ka
mer moet zeer snel wetgeving volgen om bemiddelaars
en vrouwenhandelaren aan te pakken. Dat bleek gisteren
tijdens de behandeling van het wetsvoorstel dat schijn
huwelijken moet tegengaan.
den haag «anp
Het wetsvoorstel is bedoeld om
het gat in het toelatingsbeleid te
dichten. Volgens Justitie wor
den jaarlijks ongeveer 10.000
huwelijken gesloten met als
enig doel het krijgen van een
verblijfsvergunning. Nederland
se mannen dwingen geronselde
buitenlandse vrouwen tot een
schijnhuwelijk om hen in de
prostitutie te laten werken.
Maar er zijn ook Nederlandse
vrouwen die voor grote som
men geld trouwen met buiten
landse mannen om hen zo aan
een verblijfsvergunning te hel
pen.
Staatssecretaris Kosto van
justitie wil schijnhuwelijken
voorkomen. Vreemdelingen
moeten verplicht bij het hoofd
van de plaatselijke politie een
verklaring over hun verblijfssta
tus halen. De verklaring moet
worden overlegd bij de huwe
lijksaangifte.
De ambtenaar van de burger
lijke stand kan weigeren het hu
welijk te voltrekken als er be
middelaars in het spel zijn, de
documenten vals zijn of als er
sprake is van prostitutie of een
reeks van huwelijken op rij. Als
het huwelijk achteraf „schijn"
blijkt te zijn, kan de officier van
justitie het alsnog nietig verkla
ren.
Behalve D66 en Groen Links
zijn alle partijen het erover eens
dat de voorgestelde wijziging
van het burgelijk wetboek nodig
is om schijnhuwelijken tegen te
gaan. Zij vinden echter dat tege
lijkertijd het strafrecht moet
worden aangepast om bemid
delaars en vrouwenhandelaren
aan te pakken. Kosto zei toe dat
daarover wetgeving in de maak
is, maar dat duurt de Kamer nu
al veel te lang.
D66-kamerlid Wolffensperger
betoogde dat de wetgever zich
niet moet mengen in het burge
lijk recht om te trouwen. Als de
wetgever wil tegengaan dat
vreemdelingen een verblijfsver
gunning proberen te krijgen via
een schijnhuwelijk, dan moet
dat bij de aanvraag van de ver
blijfsvergunning gebeuren,
vindt Wolffensperger. Als die
aanvraag is gebaseerd op een
schijnhuwelijk, kan deze wor
den afgewezen, stelde hij voor.
GroenLinks vindt het wets
voorstel discriminerend voor
paren waarvan één van de par
tijen vreemdeling is. Volgens
kamerlid Brouwer wordt om tal
loze niet-romantische motieven
getrouwd zoals het ontlopen
van de dienstplicht, belasting
voordelen of pensioenvoorzie
ningen. Haar partij heeft er gro
te moeite mee dat de overheid
zich nu alleen op huwelijken
met een verblijfsrechtelijk oog
merk concentreert.
Rechtsongelijkheid uit WAO
wil deze rechtsongelijkheid uit
de WAO halen.
Het PvdA-kamerlid Leijnse
wees Wallage op de ongelijk
heid. Het gaat om arbeidsonge
schikte ambtenaren die een
nieuwe baan in het bedrijfsle
ven vinden. Vallen zij daar op
nieuw uit, dan geldt deze groep
voor de marktsector als een
'nieuw geval', waardoor zij een
lagere uitkering krijgen. Voor
arbeidsongeschikte werknemers
die ambtenaar worden, bestaat
hetzelfde probleem.
Staatssecretaris Wallage (sociale
zaken) past de Wet Arbeids On
geschiktheid aan, heeft hij aan
de Tweede Kamer laten weten.
In de nieuwe WAO die sinds 1
augustus van kracht is, behou
den de bestaande arbeidsonge
schikten hun oude (hogere) uit
kering. Ook als zij een andere
baan vinden en opnieuw ar
beidsongeschikt raken, veran
dert hun uitkering niet. Wallage
Spoorwegvakbond FSV zegt
vertrouwen in NS-directie op
utrecht anp
De spoorwegvakbond FSV heeft
tijdens een ledenvergadering
gisteren in Utrecht het vertrou
wen in de hoofddirectie van de
Nederlandse Spoorwegen opge
zegd, omdat de vrees voor ont
slagen onder NS'ers groot is. De
FSV wil dat de directie duidelijk
maakt waar het spoorwegperso
neel aan toe is, nu NS zelfstan
dig worden. Daarmee doelt de
bond vooral op eventuele gevol
gen van het afstoten van de on
rendabele NS-lijnen, waardoor
banen op de tocht staan. De
FSV wil ook duidelijkheid over
de toekomstige financiering van
NS door de overheid. Voorge
steld wordt om de reorganisatie
'Sporen naar '96' zes maanden
uit te stellen om het personeel
de kans te geven zich te laten
informeren. De bond bereidt
acties „met een publieksvrien
delijk karakter" voor om zijn ei
sen kracht bij te zetten.
Boeren in problemen door overvloedige regen
assen-groningen gpd
De overheid zal niet veel kun
nen doen voor de noordelijke
boeren die door de overtollige
regenval gedupeerd raken. Dat
liet minister Bukman van
landbouw gistermiddag weten
tijdens een werkbezoek aan
boeren in Groningen en
Drenthe. Met eigen ogen kon
hij constateren dat de aardap
peloogst grotendeels als verlo
ren kan worden beschouwd,
terwijl ook de oogst van de sui
kerbieten in gevaar is.
De emoties werden akkerbou
wer O. Nijboer uit Nieuwediep,
gelegen op de grens tussen de
Drentse en Oostgroningse veen-
kolonieën, gistermiddag even te
veel toen hij Bukman zijn deels
ondergelopen aardappelland
liet zien. Terwijl het maar bleef
regenen, wees hij de bewinds
man de zorgvuldig gegraven
geulen aan op het bouwland.
„Een week lang zijn we hier met
drie man bezig geweest om die
geulen uit te graven. Maar je
krijgt het water onmogelijk
meer weg", zei hij geëmotio
neerd. Nijboer vocht tegen zijn
tranen, wat ook Bukman niet
ontging. Flij gaf de ontredderde
boer een schouderklopje.
In de bus van het openbaar
vervoerbedrijf DVM, waarmee
noordelijke boerenbestuurders,
politici én minister Bukman
door het Groningse en Drentse
land toerden, had Nijboer al
verteld van zijn problemen. „Ik
heb nu een klein deel van de
aardappeloogst binnen. Negen
tig procent moet als verloren
worden beschouwd. 45 hectare
aardappelen en 28 hectare bie
ten zitten nog in de grond. Dat
Met kaplaarzen loopt minister Bukman over het ondergelopen land van boer Huizinga in Zeerijp.
een slordige 400.000
gulden. Om nog wat te kunnen
doen. hebben we tien droge da
gen nodig."
De bestuurders van de land
bouworganisaties drukten Buk
man op het hart dat het slechte
weer de spreekwoordelijke
druppel is die de emmer doet
overlopen. Immers, het Haagse
en Europese landbouwbeleid
heeft de agrarische stand reeds
in grote problemen gebracht.
„Als dit beleid niet drastisch
verandert, blijft er geen boer
meer over", klonk het in de bus.
Boerin Sina Ottens vertelde
over de slapeloze nachten,
waarmee veel boerengezinnen
op 't ogenblik kampen. Veel
agrariërs dreigen volgens haar
overspannen te raken door de
grote financiële zorgen. Tegen
Bukman zei ze: „U weet niet
half hoe groot de nood aan de
keukentafel is."
Akkerbouwer C. Westerdijk
uit Westeremden overhandigde
de minister tijdens de busreis
de jaarstukken van zijn bedrijf.
Daaruit blijkt dat zijn onderne
ming sinds vorig jaar in de rode
cijfers zit. Vorig jaar bedroeg het
'negatieve inkomen', zoals het
in landbouwkringen heet, voor
al door de ingestorte pootgoed-
foto anp
markt vijftigduizend gulden.
Door de slechte weersom
standigheden dreigt het verlies
over dit jaar nog hoger uit te
vallen. „De prijzen zakken on
der onze voeten weg. Regering
kom over de brug. Het gaat om
onze overleving", hield Wester
dijk de bewindsman voor.
Vriendelijk doch dringend werd
Bukman gewaagd de financiële
stukken na lezing in Den Haag
wel weer terug te sturen. „Het
zijn de originelen."
In Zeerijp werd halt gehou
den om de drassige kleigrond
van boer Huizinga in ogen
schouw te nemen. Uiterlijk half
drie moest Bukman de dienst
auto weer in om tijdig voor
landbouwzaken in Den Haag te
zijn, zodat acht minuten over
bleven voor het bezoek aan dit
bedrijf. Het werd een kwartier,
maar met de getroffen boer
Huizinga kon Bukman nauwe
lijks een woord wisselen omdat
reporters en cameramensen
van radio en televisie alle aan
dacht van de bewindsman
opeisten.
Voor de journalisten hield
Bukman steeds hetzelfde relaas:
„Het beeld van de ondergelo
pen landerijen kende ik uit de
krant. Het is goed om de ellen
de met eigen ogen in je op te
kunnen nemen. Het is inder
daad een diep treurige toe
stand". Bukman wees er verder
op dat de financiële middelen
van het rijk beperkt zijn. „Maar
dat er behoefte is aan compen
satie is duidelijk. Als kabinet
zullen we gaan bekijken in hoe
verre wij een geringe bijdrage
kunnen leveren aan de oplos
sing van dit probleem", aldus
de bewindsman.
Later op de middag werd in
Appingedam een persconferen
tie gehouden. Bukman was toen
al verdwenen. Voorzitter P.
Boonman van de Algemene
Boeren- en Tuindersbond toon
de zich geërgerd over de „af
standelijke houding" van minis
ter Bukman. „Jonge boeren ne
men hier op den duur geen ge
noegen meer mee", klonk het
dreigend.
den haag bert-jan klein
De commotie in de joodse gemeenschap in Ne
derland is hoog opgelopen over het besluit van
het Israëlische instituut Yad Vashem de voor
malige SS'er Alfons Zündler de Yad Vashem-me-
daille toe te kennen. Het instituut besloot onder
druk van de publiciteit het besluit voor onbe
paalde tijd op te schorten om eventueel nieuw
bewijsmateriaal te onderzoeken. De Israëlische
ambassadeur in Nederland, Michaël Bawly, ver
telt hoe zijn regering en hijzelf over de zaak-
Zündler denken. „Het is niet de eerste keer dat
een nazi de Yad Vashem-medaille krijgt."
„De oorlog is natuurlijk nog steeds een bijzonder
gevoelig onderwerp in Nederland. Veel mensen
bewaren ook na al die tijd nog sterke herinnerin
gen aan die periode in hun leven. Ik heb natuur
lijk begrip voor de gevoelens en emoties rond de
ze zaak", aldus Bawly.
Bawly ontving gisteren een delegatie van ver
ontruste joodse Nederlanders, die hun ongenoe
gen kenbaar maakten over de toekenning van de
Yad Vashem-medaille aan de voormalige SS'er
Alfons Zündler. Zündler kreeg die onderschei
ding, omdat hij 22 joden, voornamelijk jonge
meisjes, had laten ontsnappen uit de Holland-
sche Schouwburg in Amsterdam. De schouwburg
was tijdens de Tweede Wereldoorlog één van de
verzamelplaatsen van joden op weg naar de ver
nietigingskampen.
Wat is het standpunt van de Israëlische regering
in de 'zaak'Zündler?
„De Israëlische regering is officieel geen partij
als het gaat om wie een Yad Vashem-medaille
krijgt. Yad Vashem is een zelfstandig instituut en
de Yad Vashem-commissie beslist over de toe
kenning. Dat geldt ook in dit geval."
Heeft de Israëlische regering toch niet een ver
antwoordelijkheid als het gaat om zoiets gevoe-
ligs?
„Ik denk dat wij een rol kunnen spelen als tus
senpersoon. Wij kunnen er zorg voor dragen dat
al het bewijsmateriaal dat nodig is om een oor
deel te vormen, bij Yad Vashem terechtkomt. Dat
is ook de reden dat ik gisteren de delegatie heb
ontvangen. Ik begrijp hoe gevoelig de zaak ligt.
zeker na alle publiciteit van de afgelopen dagen."
Vindt u het nou niet vreemd, een Yad Vashem-
medaille voor een SS'er? De SS had een belangrijke
rol bij de uitroeiing van de joden in de Tweede
Wereldoorlog.
„Het is natuurlijk niet de eerste keer dat een
Duitser en zelfs een nazi, de Yad Vashem-medail
le krijgt. Dat moet ook mogelijk zijn als vaststaat
dat zo iemand met gevaar voor eigen leven joden
heeft gered. Er zijn vele Yad Vashem-medailles
uitgereikt en voor zover ik weet. heeft dat nog
nooit tot deze emoties geleid."
Maar een SS'er?
„De man is voorgedragen en er zijn tot nu toe
twintig getuigenissen vóór hem en geen enkele
tegen U moet zich ook realiseren dat hij lid van
de SS-Polizeidivision was, dat is geen vrijwilligers
korps. De mensen in die divisie werden gedwon
gen dienst te nemen. Hij is bovendien door de
Duitsers ter dood veroordeeld en heeft de laatste
oorlogsjaren in het concentratiekamp Dachau
doorgebracht."
„De tegenstanders zeggen dat hij vooral meis
jes had vrijgelaten en wel in ruil voor seks. Bij de
vrijgelatenen zaten ook enkele kinderen van twee
of drie jaar: in dat geval kan er toch geen sprake
zijn van seks of verkrachting? Nogmaals, er is op
dit moment geen officiële getuigenis tegen Zünd
Ier."
Wat moet er nu gebeuren?
„Ik heb van Yad Vashem begrepen dat zij het
besluit over de toekenning van de onderscheiding
aan Zündler willen opschorten. Zij zijn ook bereid
om nieuw bewijsmateriaal nader te bekijken. Het
is best mogelijk dat er meer over Zündler bekend
wordt. Hij is recent weer opgedoken terwijl ieder
een dacht dat hij dood was. Onze ambassade wil
best een rol spelen om te zorgen dat die informa
tie bij Yad Vashem terechtkomt. Maar dat is de
enige rol die wij kunnen spelen."
