Bollenstreek traag met
gescheiden inzameling
Herfstpad in Voorschoten
Over leven
GEBIOLOGEERD
'Overheid moet minder
natuurterreinen kopen'
2 VRIJDAG 15 OKTOBER 1993
-356439. PLV -CHEF
Pas over een jaar twee bakken bij alle huizen
Het duurt nog een jaar voordat alle gemeenten in de
Duin- en Bollenstreek het huisvuil gescheiden inzame
len. Alleen Noordwijk, Noordwijkerhout en Hillegom ha
len de door het Rijk vastgestelde datum van 1 januari.
Voorhout wil half februari beginnen en Lisse in mei. De
inwoners van Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg hoeven
waarschijnlijk pas vanaf de tweede helft van volgend jaar
het afval in verschillende bakken te gooien.
LEIDEN/REGIO
De Duin- en Bollenstreek loopt
ver achter bij de Leidse regio en
de Rijnstreek, waar alle ge
meenten het afval al gescheiden
ophalen, zo blijkt uit een over
zicht van de provincie Zuid-
Holland. Volgens een woord
voerster van het Vuilafvoerbe-
drijf Duin- en Bollenstreek heb
ben de acht betrokken gemeen
ten afgesproken zo veel moge
lijk tegelijk te beginnen. Dat dat
pas laat gebeurt komt doordat
het soms lang duurt voordat ge
meentebesturen een besluit ne
men, bijvoorbeeld omdat ze
willen onderzoeken wat het
beste systeem is. Zo heeft Kat
wijk eerst proef gedraaid in een
wijk. Naar aanleiding van die
proef is een onderzoek gehou
den. Vermoedelijk maakt de ge
meenteraad deze maand een
keuze.
Ook speelt een rol dat de
Duin- en Bollenstreek het huis
vuil nergens gescheiden kan op
slaan. Het overslagstation in
Voorhout heeft maar één hal,
voor al het vuil. Voor 1 januari
moet er een aparte ruimte zijn
voor het groente-, fruit- en tuin
afval.
De medewerkster van het
vuilavoerbedrijf noemt ook de
lange levertijden voor contai
ners en vuilniswagens een re
den voor de latere invoering.
Woordvoerders van de bedrij
ven Kliko in Veenendaal en Sulo
in Ittervoort die dergelijke bak
ken leveren doen dit argument
echter af als 'flauwekul'. „Voor
een bestelling van 11.000 bak
ken geldt bij ons een levertijd
van vier tot zes weken. Dat lijkt
me redelijk", zegt een mede
werkster van Sulo.
Volgens directeur W. Ach ter-
berg van Kliko waren de levertij
den eind vorig jaar wel extreem
lang. Sinds begin dit jaar zijn de
problemen echter voorbij om
dat het bedrijf er twee nieuwe
machines bij heeft. „Het pro
bleem is meer dat het in som
mige gemeenten zo lang duurt
voordat een besluit is genomen.
In Katwijk bijvoorbeeld, daar
kunnen ze maar geen beslissing
nemen."
Warmond en Sassenheim val
len niet onder het Vuilafvoerbe-
drijf Duin- en Bollenstreek en
halen wel het huisvuil al ge
scheiden op.
Uit het overzicht van de pro
vincie blijkt verder dat er ook
andere grote verschillen zijn. Zo
scoort de Bollenstreek wel goed
bij het inzamelen van oud pa
pier. Gemiddeld wordt er 50 kilo
per inwoner ingeleverd. In de
Rijnstreek is dat 30 kilo, in Lei
den 44 kilo. Dieptepunt is de
gemeente Voorschoten, waar
per inwoner in 1992 slechts zes
kilo oud papier werd opgehaald.
Een woordvoerder van deze ge
meente reageert echter uiterst
verbaasd: „Volgens mij heeft de
provincie een fout gemaakt."
Hij heeft alleen de beschikking
over gegevens van 1990, waaruit
blijkt dat per inwoner bijna 25
kilo werd ingezameld. „In 1992
was het misschien iets minder,
maar veel kan dat niet schelen."
Een mogelijke verklaring voor
het lage cijfer in het provinciale
overzicht is dat in Voorschoten
het ophalen van oud papier he
lemaal is overgelaten aan ver
enigingen. De papierbakken in
de gemeente zijn ook eigendom
van clubs en instellingen als het
Rode Kruis.
Door de edu
catieve tuin
inVoorscho-
ten loopt nu
een 'leer
zaam herfst-
pad'.
FOTO //••V.
HIELCO KUIPERS ij
Al het huisvuil komt nu nog terecht in één grote hal in Voorhout.
FOTO JAN HOLVAST
VOORSCHOTEN NIEK FAAS
De gemeente Voorschoten heeft
voor de eerste keer een zoge
noemd herfstpad ontwikkeld.
De afdeling groen werkte nauw
samen met de Stichting tot be
houd van oud, groen en leef
baar Voorschoten, die de aanleg
van het project betaalde. Het
'leerzame pad' is aangelegd in
de educatieve tuin aan de Prins
Bernhardlaan 78 naast het Bur
gemeester Berkhoutpad in
Voorschoten.
In het kader van de natuur-
en milieu-educatie schreef P.
Eikhuizen het lesboekje voor de
groepen 7 en 8 van het basison
derwijs. Daarin staat een spe
ciale route beschreven. De
Voorschotense leerlingen moe
ten onderweg vragen beant
woorden en opdrachten maken.
Als eersten liepen vanochtend
de leerlingen van de groepen 7
en 8 van de Gevers Deijnoot-
school over het herfstpad. Dat
deden ze nadat voorzitter
Wijckerheld Bisdom van de
stichting het eerste herfstpad-
lesboekje aan wethouder J.W.E.
van de Poel overhandigde.
's Middags waren de leerlin
gen van Het Kompas aan de
beurt kennis te maken met veel
beplantingen op kleine schaal.
In de tuin staan onder meer ge-
Elke dag worden we er weer mee
geconfronteerd. Of het nu om het
gescheiden inzamelen van afval,
het gebruik van bestrijdingsmid
delen of het aanwijzen van be
schermde gebieden gaat, het
milieu vraagt voortdurend de aan
dacht. In de rubriek '10 over
Groen' worden elke week tien wil
lekeurige vragen over het milieu
gesteld aan min of meer bekende
regiogenoten. Deze week het
woord aan H.B. Wolkers, bedrijfs
leider van Albert Heijn in winkel
centrum Kopermolen, Leiden.
Op welke manier werkt uw su
permarkt mee aan een schoner
milieu?
Op gigantisch veel manieren. Er
gebeurt veel meer dan je direct
ziet. Op het gebied van verpak
kingen zijn grote vorderingen
gemaakt. Ons bedrijf denkt
voorts goed na over het schei
den van vuil. Het gevolg is dat
er nog maar één afvalcontainer
wordt gevuld tegen vier contai
ners vroeger. Het plastic dat er
nog is, wordt apart verzameld
voor hergebruik. Onze nieuwe
koelinstallaties gebruiken in
vergelijking met de oude ma
chines veel minder energie. We
maken deel uit van een groot
concern dat zich verantwoorde
lijk voelt voor wat gebeuren
moet.
Hoe groot is cle vraag naar
milieuvriendelijke produkten?
Er zijn heel weinig mensen die
daar speciaal naar vragen. We
hebben die produkten wel,
zoals de eco-aardappel. Maar
dat is geen hardloper. Al onze
groenten worden overigens
milieubewust geteelt. Gewoon
door de boer die met zijn
knecht nog wiedt.
Worden we voldoende opgevoed
om het milieu schoon te hou
den?
We moeten elkaar bewust ma
ken van de noodzaak te ijveren
vooreen schoon milieu. De
overheid heeft een voorlichten
de rol, de onderlinge sociale
controle is echter onmisbaar.
Alleen roken, dat is bij jonge
mensen niet uit hun hoofd te
praten. Ze zeggen gewoon 'we
weten het wel'. En denken dat
het roken hen niet deert, dat ze
toch wel oud worden.
Waarover zou u de noodklok
willen luiden?
Een paar jaar geleden zou ik
daar gelijk antwoord op hebben
gegeven. Nu ben ik niet over
tuigd meer van broeikaseffect
en gaten in de ozonlaag. Ik denk
niet zwart-wit meer. Ik ben door
de wetenschappers die elkaar
tegenspreken nu in een grijs ge
bied terecht gekomen.
le lies, pijlkruid, sigaren en riet
van oevers en weilanden, maar
ook typische duinplanten als
helmgras. Voorts veel planten
uit het landgoedbos en natuur
lijk bomen als eiken, elzen en
berken.
Eikhuizen die gemeentelijk
groen-ontwerper is: „Het is de
eerste keer dat we zoiets organi
seren in Voorschoten. Het doel
is de educatieve tuin die we hier
hebben meer in de belangstel
ling te krijgen. We hopen dat de
leraren in de lessen op school er
verder over praten en dat de
leerlingen nog eens terugkomen
met hun ouders."
Glastuinbouw
niet uitbreiden
ROTTERDAM
De Zuidhollandse Milieufedera
tie hekelt de door Gedeputeer
de Staten voorgestelde uitbrei
ding van de glastuinbouw in
het zuiden van de nu nog lan
delijke Hoekse Waard. De 1000
hectare glasareaal extra bete
kent volgens de milieufederatie
een onaanvaardbare extra be
lastingvan het milieu. Het plan
zou haaks staan op het van
kracht zijnde natuur- en land-
schapsbeleid. Dat houdt onder
meer in dat de locatie Am
bachtsheerlijkheid Cromstrijen
gericht moet zijn op instand
houding van de rust, de open
heid en van voldoende fourage-
gebied voor ganzen.
De vorige keer bespraken we
het idee van een Amerikaan (hij
heet David Duffy) om het geven
van namen aan nieuw ontdekte
dier- en plantesoorten commer
cieel te gaan exploiteren.
Dit zou erop neerkomen dat
een bedrijf, instelling of privë-
persoon tegen betaling een zelf
gekozen naam verbindt aan een
organisme, een naam die offi
cieel en definitief is en wereld
wijd wordt vastgelegd.
Een hypothetisch voorbeeld. In
de krant staat dat in Mali een
tot dan toe onbekende gazelle-
ondersoort is waargenomen.
Een zojuist uit Mali naar ons
land teruggekeerde ontwikke
lingswerker leest het bericht, en
weet direct het perfecte huwe
lijkscadeau voor Marianne, de
verpleegster die hij in Afrika
ontmoet heeft en de vrouw met
wie hij op het punt staat in het
huwelijk te treden. Hij raad
pleegt de tarievenlijst van de
Stichting 'Geef Ze Een Naam',
en besluit dat een eeuwige blijk
van zijn liefde voor zijn bruid
hem best 20.000 gulden waard
is. Zo gebeurt het dat hij haar
na voltrekking van de huwe
lijksplechtigheid een fraaie pla
quette kan overhandigen met
daarop de afbeelding en weten
schappelijke beschrijving van
een sierlijke gazelle die voort
aan wereldwijd luistert naar de
naam Gazella dama mariani
(familie Gazella, soort dama.
ondersoort mariani).
Nog een voorbeeld. Vogelkundi-
gen maken melding van een ex
treem snel vliegende zeearend
De bouwer van supersone vlieg
tuigen Concorde is er als de kip
pen bij om het dier voor een lief
bedrag geregistreerd te krijgen
als Haliaeëtus pelagicus concor
dii.
Het idee van meneer Duffy is
een tweesnijdend zwaard. Het
geld dat de naamgeving tegen
betaling oplevert kan worden
gebruikt voor verder weten
schappelijk onderzoek. En stel
dat Greenpeace een vers gevon
den doch met uitsterven be-
dreigdedolfijne-ondersoort
adopteert en z'n leden oproept
om via een extra donatie mee te
doen aan het verzinnen van een
naam voor het beestje - dan zit
het met het voortbestaan van
dat dier voorlopig wel goed.
En de mogelijkheid om een
plant of dier een naam te geven,
als het ware te adopteren, sti
muleert ongetwijfeld de public
ke belangstelling voor de na
tuur. Dat is één snijkant van het
zwaard.
De andere kant daarvan maakt
het idee in de praktijk juridisch
ingewikkeld. Maar ook onweer
staanbaar voor de creatieve
geesten onder ons, en vooral
voor degenen die met iemand
een rekening te vereffenen heb
ben. Wat let je om een bloed
zuiger naar je ex-vrouw te laten
vernoemen? Een mestkever
naar je werkgever? Een bruikik
ker naar een zanger die je niet
aanstaat? Een parasiet naar de
minister van financiën?
Nieuwe lagere dier (ondersoor
ten zoals weekdieren en insek-
ten worden aan de lopende
band ontdekt, en over nog niet
beschreven planten struikel je
letterlijk in de jungle. Om over
organismen die nog lager op de
rangorde staan, zoals virussen
en bacterieën maar te zwijgen.
Weet u nog iemand naar wie u
een vervelende ziekte wilt ver
noemen? Uw buurman mis
schien? Erg veel kan het niet
kósten, met zo'n ruim aanbod.
Moeten er restricties aangaande
belediging, laster of aantasting
der goede smaak en zeden wor
den ingesteld? Dat wordt nog
een heel gedoe. Maar als u in
tussen een Bekende Nederlan
der weet die het verdient om
zijn naam te lenen aan een nog
onbekende levensvorm: stuur
H.B. Wolkers in de Leidse kinderboerderij Merenwijk. „Leuke combinatie van groen en dieren."
Waarbij vindt u dat u persoon
lijk in gebreke blijft?
Dat zou de auto zijn die ik ge
bruik om van Zoetermeer naar
Leiden te komen. Maar ik zou
mezelf pesten om het niet te
doen, want ik werk 50 uur en
heb tijdrovende hobby's. In
Zoetermeer loop en fiets ik uit
sluitend, dat is trouwens sneller
in de stad die met opzet zo is
gebouwd.
Wat is uw favoriete natuurge
bied in de directe omgeving?
Wat verder weg is dat de Eifel.
Dat is een schitterend natuur
gebied met wildparken. Je kunt
daar heerlijk zwerven en dieren
tegenkomen die je of bevesti
gend aankijken of gewoon weg
lopen. Direct in de buurt is de
kinderboerderij leuk door de
combinatie van groen en die-
Is er voldoende groen in de
Randstad?
Naar mijn gevoel gaat dat goed.
Persoonlijk vind ik het vrij knap
dat er zoveel groen is. Als forens
rij ik door hoofdzakelijk polder
landschap en ik ben gefasci
neerd door de veranderingen
die zich daar telkens voordoen.
Wat vindt u van kernenergie?
Ik ben er niet weg van. Ik vind
het een voor mensen onbe
heersbaar iets. Je kunt controle
ren wat je wilt, het gaat een keer
mis. Het is wel schoon, maat als
er iets gebeurt dan is het niet zo
schoon meer.
Valt het autoverkeer terug te
dringen?
Ik denk dan in de sfeer van el-
FOTO HENK BOUWMAN
kaar opvoeden. Zeggen dat de
auto echt niet overal voor nodig
is. Hij is echter niet meer weg te
denken. Iets verplichten van bo
venaf helpt niet, mensen zijn
zelf verantwoordelijk.
Wat wilt u verder nog kwijt?
Laten we hopen dat we de
voortuitgang die we boeken
kunnen continueren. Niet in het
extreme, maar bezig blijven. Wij
overleven wel, maar onze kin
deren en hun kinderen moeten
ook leven.
LEIDEN MONICA WESSELING
Het aankopen van natuurterrei
nen door de overheid is een in-
effeciënte manier van natuur
behoud. Het is veel goedkoper
om particuliere grondbezitters
als natuurvorsers aan te stellen.
Landeigenaren kennen hun
grond en zorgen er goed voor.
Natuurbehoud door particulie
ren is echter alleen mogelijk als
zij een hogere vergoeding krij
gen voor het in stand houden
en verbeteren van de natuur en
als ze minder belasting hoeven
te betalen.
Dat schrijven zeven organisa
ties van landeigenaren in een
rapport 'Natuurbeheer door
particulieren, een betaalbaar al
ternatief.
Volgens de organisaties kan
de overheid in 25 jaar tijd 7,4
miljard gulden besparen cVaor
het natuurbehoud in handen
van particulieren te geven. De
overheid wil de komende jaren
170.000 hectare grond aanko
pen en dit als natuurgebied in
richten en laten beheren. De ze
ven organisaties vinden dat de
overheid de komende jaren 70
procent minder landbouwgron
den en 50 procent minder bos
sen moet aankopen. Een deel
van het geld dat wordt bespaard
door minder aan te kopen zou
kunnen worden gebruikt om de
subsidie voor particulieren te
verhogen.
De kosten van natuurbeheer
kunnen nog verder worden ver
laagd door vrijwilligers en werk
zoekenden in te schakelen. Vo
gelwachters. vissers, jagers en
natuurkampcerders zouden zelf
ook de handen uit de mouwen
kunnen steken, vinden de op
stellers van het rapport. Voor
werkzoekenden zouden werker
varingsplaalsen in bos en duin
kunnen worden ingesteld.
