Economie Beurs
Weer eigen risico bij
diefstal van en uit auto
Nobelprijs voor oogklep-economen
WOENSDAG 13 OKTOBER 1993
ECONOMISCH KORT
ASFINAG (Autobahnen- und
Schnellstrassen Finanzierungs-
Aktiengesellschaft) uit Oosten
rijk gaat onder staatsgarantie
ƒ350 miljoen lenen op de Ne
derlandse kapitaalmarkt. De le
ning, die notering krijgt op de
Amsterdamse beurs, draagt een
rente van 6,125 procent en
wordt tegen 100 procent afge
lost op 3 november 2003. De
uitgiftekoers is 100,85 procent,
waarmee het effectief rende
ment op 6,01 procent komt.
IN SPANJE hebben zich de af
gelopen maand 59.941 nieuwe
werklozen gemeld, waardoor
het totale aantal op ruim 2,53
miljoen is gekomen. De werk
loosheid bedroeg 16,6 procent
van de beroepsbevolking tegen
16,2 procent eind augustus.
NIGERIA heeft de afnemers van
zijn olie negentig dagen de tijd
gegeven om opnieuw te onder
handelen over de voorwaarden
van zijn leveringscontracten. In
augustus vorig jaar deed het
land dat ook al, met als resultaat
dat er pas in juli van dit jaar met
alle afnemers overeenstemming
was bereikt.
CAMPINA MELKUNIE blijft de
uitverkorene om de noodlijden
de Duitse onderneming Süd-
milch in Stuttgart over te ne
men. Berichten in de Duitse
pers als zou Campina Melkunie
bij haar plannen worden ge
dwarsboomd door concurren
ten, waaronder de Franse BSN,
heeft een woordvoerder van
Campina desgevraagd tegenge
sproken. „Bewindvoerder Grub
van Südmilch heeft begin deze
maand duidelijke voorkeur voor
ons uitgesproken en dat staat
nog steeds overeind."
AKZO is weer eigenaar van
Kunstseidewerk Elsterberg in de
Duitse deelstaat Saksen. Dit be
drijf werd na de Tweede We
reldoorlog genationaliseerd
door de toenmalige DDR. In
1991 nam Akzo via een contract
met de Treuhandanstalt de di
rectievoering van het bedrijf op
zich, alsmede de verkoop van
de produktie. Door de overne
ming door Akzo kunnen 460
van de 500 arbeidsplaatsen bij
Elsterberg behouden blijven.
DE OVERNEMING van de
winstgevende telecommunica-
tiekabeldivisie van Philips door
NKF blijkt een gouden greep te
zijn. NKF verwacht voor dit jaar
mede door de „aanzienlijke
winstbijdrage" van de overge
nomen sector een nettowinst
die in de buurt zal liggen van de
18 miljoen in 1992. Zonder de
gekochte Philips-boedel zou de
jaarwinst 30 tot 45 procent lager
zijn geweest, zo heeft R. Bou-
man, secretaris van de raad van
bestuur, bevestigd. In de eerste
acht maanden noteerde NKF
een nettowinst van ƒ9,9 mil
joen (was in 1992 ƒ20,1 mil
joen).
rotterdam gpd
Stad Rotterdam begint als eerste
Nederlandse verzekeraars zijn van plan weer een eigen
risico in te voeren bij diefstal uit en van een auto. Het
toenemend aantal autodiefstallen (39.000 in 1992) is voor
verzekeraar Stad Rotterdam aanleiding al volgend jaar
een eigen risico van 300 gulden in rekening te brengen
aan de verzekerde en te korten op de bonus/malus.
scherpere registratie van ver
miste auto's bestaat al langer.
Topman prof.dr. L. van Leeu
wen van Stad Rotterdam wijst
erop dat deze maatschappij de
laatste twaalf maanden bijna
een verdubbeling van de schade
door autodiefstallen heeft gele
den: de schade steeg van 2,7
naar 5,2 miljoen gulden. „Wer
den vroeger bij wijze van spre
ken de BMW's en Mercedessen
op bestelling voor klanten in Li
bië gestolen, nu zie je dat eigen
lijk alle typen auto's naar veelal
Oost-Europa verdwijnen. En
niet alleen in de Randstad, maar
in het hele land."
Inbraken in auto's (vorig jaar
ongeveer 180.000 keer) veroor
zaken vaak veel schade, terwijl
de gestolen goederen meestal
een betrekkelijk lage waarde
vertegenwoordigen. Ook hier
zijn verzekeraars bezig de voor
waarden en de premies tegen
het licht te houden. Overigens
zijn er verzekeringsmaatschap
pijen die het eigen risico bij in
braak of diefstal nooit hebben
afgeschaft.
De slechte resultaten op scha
deverzekeringen zijn al jaren
een bron van zorg voor de Ne
derlandse assurantiemaat
schappijen. Een aantal van hen
heeft ook al aangekondigd dat
de autopremies het komende
jaar omhoog gaan. Hierbij zijn
al percentages van 10 tot 20
procent genoemd. Voor forsere
stijgingen schrikken verzeke
raars terug, want ze vrezen dat
dan de klanten zullen weglo
pen.
Volgens het Verbond van Ne
derlandse Verzekeraars, waarbij
ongeveer honderd assurantie
maatschappijen zijn aangeslo
ten, is herinvoering van het ei
gen risico een van de vele maat
regelen die verzekeraars mo
menteel overwegen om hun re
sultaten op te krikken. De ver
zekeringsbedrijven denken
daarnaast ook aan een lagere
bonus/malus-trede bij diefstal,
aan het verplicht stellen van een
auto-alarm of aan verscherping
van andere voorwaarden. Een
kun je er vergif op innemen dat
je het verwijt van kortzichtig
heid krijgt."
'Originele' uitkomsten lever
de het cijferwerk van Fogel ook
op toen hij het effect van de
spoorwegen op de groei van de
Amerikaanse economie bere
kende. Minimaal, luidde de
conclusie. Als het kanalen in
plaats van spoorwegen waren
geweest, had dat slechts drie
procent groei gescheeld.
Fogels mede-prijswinnaar
Douglass North de twee
werkten overigens nooit samen
staat meer bekend als denker
dan als onderzoeker. In zijn
boeken benadrukt hij dat eco
nomische groei zeker niet alleen
te danken is aan de voortschrij
dende techniek: veel meer dan
verondersteld is het ook een be
tere organisatie van de econo
mie waaraan we onze voor
spoed danken. Die ideeën ba
seert North overigens wel op
hetzelfde soort historische on
derzoek als dat van Fogel. Druk
ker: „Een vorm van onderzoek
waar de Nederlandse econo
men vanaf vandaag niet meer
omheen kunnen
De Amerikanen Robert W. Fogel
(67) en Douglass C. North (72),
die gisteren de Nobelprijs voor
de economie lqegen toegewe
zen, zijn vooral bekend gewor
den door de cijfermatige manier
waarop zij historische economi
sche gebeurtenissen hebben
onderzocht. Met de methode
zijn vele 'verrassende' resulta
ten geboekt. Zo toonde Fogel
aan dat het Amerikaanse sys
teem van slavernij in de negen
tiende eeuw buitengewoon effi
ciënt werkte.
Fogel en North zijn van huis
uit econometristen: economen
die er vooral hun werk van ma
ken de economie in wiskundige
formules en modellen te van
gen. Vanaf het eind van de jaren
vijftig lieten ze die modellen los
op de geschiedenis, voorzover
die in cijfers is uit te drukken.
Statistische analyses moeten
vervolgens aantonen of het ge
bruikte model de geschiedenis
kan verklaren. Door het wiskun
dige karakter is dergelijk onder
zoek voor leken volledig ontoe
gankelijk.
De Nobelprijswinnaars beho
ren tot de school van de zoge
noemde New Economie
History. Fogel werkt aan de
University of Chicago, North
aan de Washington University
in St. Louis. In de rest van de VS
en ook in Groot-Brittannië,
Duitsland, Frankrijk en België
heeft de methode vanaf de jaren
zestig veel weerklank gevonden.
In Nederland zijn de beoefe
naars van New Economie
History ('econometrische ge
schiedenis') echter op de vin
gers van één hand te tellen. Vol
gens de Groningse prof.dr. J.W.
Drukker komt dat onder meer
doordat het vakgebied van de
economische geschiedenis veel
al is ondergebracht bij de facul
teiten voor sociale wetenschap
pen. En daar is de vereiste wis
kundige kennis niet aanwezig.
Bovendien ligt in Nederland
de exclusieve aandacht voor cij
fers ook niet best. „Je kunt het
natuurlijk ook oogkleppen-eco
nomie noemen", aldus Druk
ker, die zichzelf overigens wel
een aanhanger van de school
noemt. „Als je op grond van
produktiecijfers de economi
sche efficiëntie van het slaver-
nijsysteem gaat onderzoeken,
Akkoord over invoering internationale ondernemingsraad
Luxemburg ANPtmers, van wie meer dan 100 in een ander EG-
land) een Europees inspraakorgaan in het leven
moeten roepen als de werknemers erom vragen.
Die Europese Ondernemingsraad heeft het recht
om vooraf te worden geïnformeerd en geraad
pleegd bij belangrijke besluiten van de onderne
mer.
De Europese Ondernemingsraad heeft gisteren in
Luxemburg de zegen gekregen van elf van de
twaalf EG-lidstaten. Alleen de Britten doen niet
mee. De elf werden het erover eens dat grote in
ternationale bedrijven (meer dan 1.000 werkne-
BINNENLANDSE AANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
OPTIEBEURS
abn amro
abn amroaif
abn amro l.gr.f
hj
69,20
88,60
177,30
204,30
13/07/93
12/10/93
13/10/93
Ij
48,20
75,30
167,90
185,70
02/12/92
16/10/92
13/10/92
13/10/92
66,90 f
87,20
177,30
204,10
66,90
87,30
177,30
204,30
67,00
87,30
177,30
204,30
66,70
87,30
177,30
204,30
66,70
87,30
177,30
204,30
aegon
ahold
alrenta
93,40
99,80
183,50
255,20
31/08/93
28/06/93
13/10/93
13/10/93
67,60
71,70
123,70
223,40
14/10/92
22/10/92
02/11/92
08/03/93
90,60
89,50
182,40
254,90
90,40
89,50
183,20
255,20
90,80
89,50
183,50
255,20
90,40
89,10
182,80
254,90
90,50
89,10
183,10
254,90
bols v/es. c.
79,50
45,60
12/10/93
03/09/93
58,20
36,52
17/12/92
02/11/92
79,00
41,50
78,80
41,50
79,10
42,00
78,20
41,30
78,20
41,60
dordtsche p.
177,70
08/10/93
131,50
05/11/92
176,40
176,40
177,00
176,40
176,50
elsevier
149.20
31/08/93
104,70
19/10/92
146,40
146,40
146,40
145,60
145,70
gist broc.c.
49,50
197,60
25/08/93
06/04/93
29,20
162,90
02/11/92
25/01/93
48,20
184,70
48,50
184,90
48,50
185,00
48,30
184,10
48,40
184,10
hunter dgl.
51,80
72,00
80,50
11/08/93
01/09/93
12/10/93
19,00
31,00
30/10/92
05/11/92
14/10/92
42,30
69,40
79,80
42,20
69,40
79,70
42,50
69,40
79,90
42,20
69,10
79,50
42,40
69,10
79,50
kim
kon. knp bt
39,90
38,90
13/10/93
12/08/93
21,00
27,60
05/11/92
25/05/93
33^20
39,50
33,20
39,90
33,30
39,40
33,20
39,40
33,30
nedlloyd
48,50
06/09/93
22,90
24/02/93
45,60
45,60
46,20
45,60
46,20
pakhoed
45,10
37,60
16/08/93
11/08/93
31,50
16,90
19/10/92
05/11/92
42,90
35,60e
42,90
35,70
42,90
35,80
42,70
35,60
42,70
35,60
polygram
postb.beleggf,
68,50
63,90
129,30
12/10/93
30/08/93
13/10/93
41,70
55,50
118,90
19/10/92
13/10/92
13/10/92
67,70
63,20
i 29,10
67,70
63,20
129,30"
63^20
129,30
66,90
63,20
129,30
67,00
63,20
129,30
rolinco
60,60
118,60
19/08/93
16/08/93
42,50
89,00
16/10/92
15/10/92
59,20
114,70
59,20 e
114,40
59,70
114,40
59,20e
114,40
59,70
114,40
stork
40,00
31/08/93
23,50
17/11/92
35,40
35,50
35,50
35,50
35,50
wolters-kluw.
41,80
144,00
106,40
01/09/93
31/08/93
06/10/93
30,70
77,50
80,40
27/10/92
19/10/92
05/11/92
39,00
137,80
104,60
39,00
137,00
104,70
39,00
137,60
104,90
38,80
136,70
103,90
38,80
137,00
103,90
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
hj hoogste koers in 12 mnd.
Ij laagste koers in 12 mnd.
vk vorige koers (slotkoers)
Ik laatste koers
b bieden
d ex dividend
e gedaan en bieden
gedaan en laten ex dividend
gedaan en bieden ex dividend
hoogste koers
stopkoers
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
6,31 114,60 114,60
103,20 el fra 77/8 92
6,48 120,75 120,75
105,30 105,30 iadb 87/8 91-98
107,70 107,70
103,25
112,25
114,50
103,20 iadb 61/2 87-97
5,30 101,50 101,50 goud
5,72 106,00 105,90 goud
6,63 109,75 109,75 goud
7,96 107,00 106,90 goud
- 192,50 192,50 goud
16,31 79,00 76,50 goud
- 98,70 98,90 goud
6,10 116,90 116,90 goud
- 100,50 100,25 goud
- 102,10 101,75 hein
5,83 112,00 112,00 hem
6,08 103,85 103,85 hoog
5,61 105,00 105,00
5,35 102,30 102,30
5,47 102,30 102,30
10 13,00 a 12,50
10 22,30 23,50
42,00 100 0,20
22 53,50 53,00
65 233)0 23^10
okl 365,00 150 1,10
nov 350.00 20 16,00
nov 360,00 190 9,00
70 28,50 a 26,50
70 2,20 2,60 top5
22 12,00 15,60
30 13,50 13,20
okt 670,00
dec 640!00
okt 670,00
okt 20R00
okt 205,00
nov 205,00
jan 195,00
'an 2053X)
jan 210,00
jan 220,00
apr 200,00
o97 185X»
jan 180,00
jan 200,00
o95 145,00
STAATSLENINGEN
nl 123/4 86-96 110,30 110,30
nl 101/487 97 109,15 109,15
118,05 118,20 nl 63/4 86-91
nl 7 891-11-99 105,88 105,95 plgrb31/2d
nl 7 89111-99 105,96 106,01 nl31/4 48-98h
nl 7 89IV-99 106,15 106,20 nl 31/4 48 98v
nl 63/4 78-98 102,56b 102,56
74 85-95 101,35 101,35
nl 63/4 88-98 104,90 104,95
14,65 104,70 nl 31/4 54-94d
nl 83/4 9011-00 115,58 115,78 nl61/2 68111-91
117,72 117,87 nl 61/2 68IV-94h 99,90
122,05 122,43 nl 61/2 68IV-94 99,90
100,35 100,35 nl 61/2 86-96 102,28 102,33
nl 81/2 8411-94 102,60 102,60
100,63 100,63 nl grb 21/2v
5,86 106,40 106,40
6,37 103,90 103,90
5,36 102,90 102,90
5,52 102,10 102,10 inb bb 53/4 86
5,75 101,45 101,50 int ned gr 1091
6,06 115,25 115,30
6,55 104,10 104,20
5,64 108,20 108,90
6,41 100,70 100,70 .hn,n
5,71 102,80 102,70 T*"
K,51 102,65 102.75
5,69 101,10 101,15 li'
5,84 102,90 102,90 T'
- 99,80 99,80
6,37 120,80 120,90
6,08 101,60 101,70
BELEGGINGSFONDSEN
73.70 73,80
104,90 105,10
nl 61/2 93-03 104,53
nl 81/4 90-00 112,63 112,85 nl 61/4 86-95 100,65 100,70
nl 81/4 921-02 115,20 115,26 nl 61/4 87-95 100,62 100,67
nl 81/4 9211-02 115,55 11^,65 nl 61/4 87-97 102,40 102,50
nl 81/4 92-071-11 118,05 118,35 nl 61/4 871-95 100,85 100,90
n! 81/4 92-071-11 118,62 118,98 nl 61/4 8711-95 100,91 100.95
nl 8 85-95 102,00 102,00 nl 61/4 87-02 102,25 102,25
nl 73/4 85-00 104,82 104,82 nl 61/4 88-94 99.91 99,91
nl 73/4 90-00 '109,97 110.15 nl61/488-98 101.35 101,35
nl 71/284 00 104,00 104,00 nl61/4 93-98 102,84 102,90
nl 71/2 8511-95 102,00 102,00
nl 71/2 891-99 108,45 108,50
108,85 108,90
100,45 100,49
115,15 nl 564-9'
4,30 164,40 holl pacific!
43,00 43.00
5,20b 5,20b
alg.fondsenbez. 248,50 249.90 mg bnk dutch fnd 56.8(
7,03 100,00 100,30
5,98 108,10 108,10
5,89 107,30 107,20
5,74 104,10 104,10
6.57 99.40 99.40
6,85 106,60 106,40
6,37 107,00 107,00
5,82 103,10 103,10
5.58 10160 101.60
- 100,10 100,10
5,97 107,15 107,15
5,66 102,40 102,40
6,01 103,90 104,00
6,87 107,50 107,50
6,29 105,00 105,00
108,70 108,70
36,80 mg bnk oblig.fds 38,00 38
92,00 92,50
96,00 ingbnk vastg.fd:
62,40 intereffekt 500
22,50 22,50
120,001 120,00
78,00 78,00
60 tokyo seaboard!
86,40 leveraged cap
2,50 394,00 mondibel
eur.mon.syst.gf 105,80 105,80
100,60 100,60 obam
106,00 106,00 orange fund 23,60 23,60
52,90 52,90
14,50 14,50
127,70 128,00
23,50 23,50
81,60 81,60
308,50 308,80
vsb obl.groeif.
109,50 109,50
5,30 100,50 100.60 ".TL
- 99,95 99,95 VT?'*
4,03 101,50 101,30
5.74 103,35 103,45
5.75 103,25 103,30
pacific dunens 108,30
pacific prop.sec.
pierson rente gr
56,90 56,90
54,80 54,80
Overname van
Ter Meulen
door Duitsers
De Duitse Klingel-groep heef
op 1 oktober de activiteitei
overgenomen van het afge
slankte postorderbedrijf Te
Meulen Post. Door de overne
ming behouden 55 van de 1(X
werknemers hun baan.
heeft G.E.J. ter Meulen, voorma
lig directeur van het Rotterdam
se bedrijf, gisteren bevestigd,
Klingel koopt de naam, he
adressenbestand en een groo
deel van de inventaris ve
Meulen. Van de 45 werknemer
die niet mee verhuizen, zijn
inmiddels ongeveer 20 her
plaatst bij andere bedrijven
de regio. Ter Meulen heeft goe
de hoop dat binnenkort oo
voor de overige werknemer;
een oplossing kan worden ge
vonden. Hij baseert zijn opti
misme op de 45 vacatur
voortvloeiden uit een mailinj
die de onderneming verzoni
aan 350 bedrijven in de Rijn
mond.
Ter Meulen was eigendon
van het Britse postorderbedrij
Freemans, een dochter v
Britse Sears-groep. Freeman
kocht het Rotterdamse bedrij
begin 1992 van Vendex Interna
tional. Er verdwenen 320 van
440 banen. Ter Meulen draait
jaren siecht. In augustus besloo
Freemans de activiteiten
ken.
TOP-15 PAR.MARKT
free record shop
gelderse papier
groenendijk
nedschroef hold,
ordina beheer
vk
5,60
38,10
22,80
49,30
28,40
56,00
52,10
2,00
59,30
56,20
15,60
71,50
37,50
37,50
20,10
0V. PARALLELMARKT
asn aandelenfonds
austriaglob.osh
besouw holding
biogrond belegg.
comm.cea f.
comm.delosf.
comm.floreof.
de drieelectr.
delta lloyddlr
delta lloyd ecu
delta lloyd mix
delta lloyd rent
e&l aand ned. 1
e&l akt.beheer 2
e&l gulden rente
e&l portfolio 3
europ.dev.cap.crp
germancity est.
gouda vuurvast c.
great west.res.E
groothandelsgeb.
inter/view europa
kühne heitz
managem. share
ohraobl.divf.
ohra obl.groeif.
ohra onr.goed f.
ohra totaal fonds
pan pacific vs
pie medical
satcom hold. c.
suez growth fund
VHSOnr. Mij
vk Ik
117,00 117,20
29,40 29,40
52,30 52/"
1137,00 1137,00
30,30 30,30
10,80 10,80
144,80 145,20
97,80 97,90
98,50 98,60
99,40 99,60
97,90 98,10
97,60 97,80
100,10 100,30
13.70 13,70
64,30 63,80
61,00 61,10
71,10 70,90
65,60 65,70
64,70 64,70
3,20 3,10
32,10 31,50
82,20 82,20
84,70 84.80
114,30 114,30
86,30 86,30
119,10 119,20
31,20 31,20
1,70 1,706
2460,00 2460,00
52,80
59,40
56,20
66,90
60,30
6,00 a
95,10
43.30
23,40
11,00
59,50
56,30
67,00
60,40
6,00a
95,10
65,50 63,00a
EDELMETALEN
Amsterdam - Prijzen van vorige beursdag
14.00 uur:
Goud
vorige
BUITENLANDS GELD
30)
(100)
(100)
finse mark (100)
ik (100)
(100)
1,280
26,20
109,80
10,30
165,50
24,20
0,0110
21,05
125,25
0,0180
23,55
129,75
