Hoogleraar wil
China-centrum
P
n
e
Bf
'Stel je voor dat hier geen
enkele kerk meer zou zijn'
c
'Wij vonden het er
meteen al link uitzien'
Hier mag je toch zelf je partij kiezen
Randstad
'T DIGITALE WONDER
Test spoort erfelijke vorm
van hoog chloresterol op
VAN BASISVORMING
TOT VINCENT VAN GOGH...
WOENSDAG 13 OKTOBER 1993
CHEF WILLEM SPIERDIJK. 071 -356439. PLV -CHEF MEINDERT VAN DER KAAIJ. 071-3564
Nieuwe hoogleraar is overtuigd taoïst
'Topkennis bundelen in Leiden
Leiden moet de vestigingsplaats worden van een nieuw
Europees centrum voor Chinese studies. In een dergelij
ke centrum dient de topkennis van Europese China-spe-
cialisten worden gebundeld op taal- en cultuurgebied.
Bovendien zou er dan in Leiden een grote en gespeciali
seerde Chinese bibliotheek kunnen komen. Europese on
derzoeksinstituten en universiteiten zouden deze super
bibliotheek kunnen raadplegen via directe computerver
bindingen.
LEIDEN CAROLINE VAN OVERBEEKE
De kersverse Leidse hoogleraar
en internationaal vermaarde Si
noloog - Chinakenner prof.
dr. K. Schipper, ziet het als zijn
taak dit plan binnen een paar
jaar te verwezenlijken.
Volgens Schipper is de kennis
van China nu te versnipperd
over Europese universiteiten
verspreid. Om de kwaliteit van
opleidingen en van onderzoek
van China te waarborgen is
bundeling van krachten drin
gend nodig, meent hij. „Leiden
is nu het grootste en meeste ac
tieve centrum in Europa voor
onderzoek naar talen en cultu
ren van China. Alle vroegere
centra in Nederland zijn inmid
dels in Leiden geconcentreerd.
In Europa kan in verschillende
landen op vele plaatsen nog
Chinees worden gestudeerd.
Het zou goed zijn al die kennis
samen te voegen."
Schipper beschouwt zijn ei
gen aanstelling in het licht van
een toekomstige Europese
krachtenbundeling in Leiden.
„Mijn taak is om die samenwer
king vorm te geven. We praten
inmiddels over een Leids-Fran
se samenwerking."
De Leidse hoogleraar ziet
twee belangrijke redenen voor
een Europees China-centrum.
„China is een aparte wereld.
Voor onderzoek en onderwijs
zijn bibliotheken, documentatie
en computersystemen nodig:
dat kost heel veel geld. In Lei
den is de bibliotheek bijvoor
beeld al veel te klein, terwijl het
toch de grootste van Europa is.
Meer plaats of geld is er niet. En
dat is jammer, vooral nu China
opengaat voor de buitenwereld.
Daarom zou het veel beter zijn
om dit Europees aan te pakken:
een centrale bibliotheek met de
computer als communicatie
middel. We zijn dan allemaal
beter en goedkoper uit."
De andere reden voor een
China-centrum is de behoefte
aan toponderzoekers in Europa,
aldus Schipper. „In China en
andere landen in Oost-Azië ligt
onze toekomst: op economisch
en cultureel gebied. Chinese
godsdiensten zijn ook in Neder
land een cultuurverschijnsel dat
je ernstig moet nemen. Daarbij
kun je geen halfgevormde ama
teurs gebruiken, je hebt boven
dien toponderzoekers nodig
voor het goed functioneren van
de middenmoot-onderzoekers.
En om toponderzoekers te krij
gen moet je veel mensen oplei
den."
Universiteiten hebben hun
studieduur beperkt tot vier jaar
basisopleiding en vier jaar pro-
motie-onderzoek. „Maar na
acht jaar Chinees studeren weet
je nog niet genoeg! Een goede
Sinoloog heeft minstens 12 jaar
studie nodig. Daarom moet er
in Europa een centrale 'post
doc-opleiding' komen: een op
leiding voor onderzoekers na
hun promotie tot doctor. Het is
onzin om 50 instituutjes te heb
ben die allemaal hun eigen
post-doc-programmahebben."
In Straatsburg gaat in novem
ber een Europese Commissie
voor 'gevorderde Aziatische stu
dies' aan de slag, weet Schipper.
„De commissie zal zich inspan
nen om het China-onderzoek
op Europees niveau beter te in
tegreren."
Toch meer dan
drie gokkasten in
brugrestaurant
DEN HAAG/HAARLEMMERMEER
CERBERUS PERSBUREAU
Het brugrestaurant bij Schiph;
is met succes in beroep gega«
tegen de weigering van de
meente Haarlemmermeer
een vergunning te verleneJ
voor het gebruik van meer da
drie speelautomaten. Het Haag
se College van Beroep voor 1
Bedrijfsleven (CBB) oordeelt d
de gemeente met haar beslui
onvoldoende rekening heeft gd
houden met de financiële ge
volgen voor het brugrestauranij
Tot aan 1988 exploiteerde hij
brugrestaurant dertig gokkas
ten. Een nieuwe wettelijke rege
ling beperkte het aantal auto
maten per horecagelegenhei
tot drie. Aangezien het brugres
taurant te beschouwen is als vi
afzonderlijke horeca-gelegenhe
den werd gedurende de period
1990-1992 vergunning verleen
voor vijftien automaten.
In april 1992 ging de gemeen
te Haarlemmermeer de volgen
eenzelfde formule opgezett
restaurants als e'e'n restaurai
beschouwen. Logische conse
quentie hiervan was dat h;
aantal speelautomaten tot dn
teruggebracht moest wordei
De vijftien automaten zorgde
in '91 en '92 voor opbrengste
rond de 450.000 gulden per ja;
en vormden daarmee zo'n tie
procent van de totale bedrijfs
omzet. Hierop inspelend is h(
brugrestaurant voor zo'n dri
miljoen aan investeringsvei
plichtingen aangegaan voor d
komende jaren. Het CBB vin;
dat de gemeente Haarlemmei
meer onvoldoende stil heeft g
staan bij de omvangrijke finar
ciële consequenties van ha;
besluit voor de bedrijfsvoerin
van het brugrestaurant.
met echt luisterplezier
LEIDEN»
De onderzoekster Paola Lom-
bardi heeft een test ontwik
keld waarmee kan worden
bekeken of een hoog choles-
terol-gehalte erfelijk is of niet.
Lombardi - werkzaam bij het
Instituut voor Verouderings-
en Vaatziekten TNO - promo
veerde vanmiddag op dit on
derwerp aan de Leidse uni
versiteit.
TNO beschouwt de test
waarmee zogeheten famili
aire hypercholesterolaemie
kan worden ontdekt, als be
langrijk. Door de vinding van
Lombardi weet een patiënt
met hoog cholesterol nu of hij
al dan niet levenslang een ge
neesmiddel moet gebruiken.
Bij erfelijk hoog cholesterol is
het dichtslibben van aderen
namelijk gedurende het hele
leven van de patiënt aan de
gang; bij andere vormen is
dat niet het geval.
De nieuwe test van Lom
bardi berust op een nieuwe
manier om DNA - erfelijk ma
teriaal - te analyseren. Afwij
kingen waardoor erfelijke vor
men van hoog cholesterol
worden veroorzaakt, kunnen
op vele tientallen plaatsen op
het DNA opduiken. Tot nu
toe was het daarom zo moei
lijk om mensen uitsluitsel te
geven of ze al dan niet een er
felijke vorm van hoog choles
terol hadden.
DCC is een topkwaliteit cassettedeck. Van portable tot auto DCC-spelers
tot in de midiset in uw, huiskamer tot professioneel gebruik. D.m.v. digitale
techniek (zoals de CD-speler) kunt u thuis opnamen maken met CD
kwaliteit. Ook kunt u uw oude cassettes blijven afspelen met de DCC-
recorder. Bij Speet HiFi staan diverse DCC-recorders demonstratieklaar
INRUIL VAN UW OUDE PHILIPS DCC 300 1299.- AAA
CASSETTEDECK LEVERT U inruil oude -AA AVM
NU MINIMAAL 400.- OP!cassettedeck 400." V
HiFi
i - Foto - Video - TV
Leidse politie blij met kale achterkant jacks
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAIJ
Eind oktober komt bij het
hoofdbureau van politieregio
Hollands Midden in Leiderdorp
een grote vrachtwagen voorrij
den om de uniformen te 'ver
bouwen'. Maar de grote rug
tekst POLITIE voor de jacks
blijft voorlopig in de naaikist, zo
heeft het ministerie van bin
nenlandse zaken besloten. De
in het donker reflecterende
tekst zou volgens verontruste
agenten als schietschijf kunnen
dienen. Erger nog, de gewapen
de crimineel die op de O met
daarboven de vlam mikt, schiet
recht door het hart van de dra
ger van het jack.
Volgens de Leidse politievoor-
lichter Ton Stuifbergen was die
klacht er al vanaf het begin.
„Wij vonden het er meteen al
link uitzien. In het donker is het
niet zo moeilijk om te zien waar
een agent staat. Wij noemden
dat 'roosjes melken'. Dat is een
politie-uitdrukking tijdens
schietles voor het mikken op de
roos. Ik denk dat het een goed
besluit is om voorlopig het aan
brengen van de rugtekst uit te
stellen."
Zijn collega Cees Jongh van
Hollands Midden neemt een
wat gematigder standpunt in.
„Binnen de politie zijn de me
ningen verdeeld. Ik vind het nu
lijken alsof er elke dag op de po
litie geschoten wordt. En dat het
embleem nu iedereen uitnodigt
om te schieten. Dat vind ik een
beetje onzin. Het reflecterende
logo vergroot natuurlijk de her
kenbaarheid van de politie aan
merkelijk. Dat is een groot voor
deel", aldus Jongh.
De rugtekst blijft dan achter
wege, maar wel worden de an
dere tekens op de oude uni
forms veranderd. Zo komen op
de armen van de jacks het poli-
tie-logo en de naam van de re
gio, in dit geval Hollands Mid
den. Op de uniformjasjes, voor
de officiële gelegenheden, ko
men nieuwe zogenoemde pat
jes op de schouders.
Bouwvakkers begrijpen FNV niet
In de vernieuwde en vergrote Winkel van Postbus 51 vindt u een veelzijdige
schat aan informatie. Vanzelfsprekend alle Postbus 51 folders, ander voor
lichtingsmateriaal van ministeries en algemene overheidsinformatie. In totaal
ruim 1100 verschillende publicaties. Daarnaast een selectie foto's en affiches
van het Koninklijk Huis. Het Fotoarchief omvat niet minder dan 1,5 miljoen
foto's, dia's en negatieven vanaf 1870. En in het Filmarchief is zo'n 1000 uur
historisch filmmateriaal op video te zien. Tevens is hier de Mediatheek
tigd, waar u meer dan 1000 films en videocassettes kunt zien, huren en kopen.
De onderwerpen variëren van natuur en milieu, mens en maatschappij en
Nederland tot gezondheidszorg, kunst en Koninklijk Huis. Kom alles eens op uw
gemak bekijken, in de Winkel van Postbus 51, naast het Paleis Noordeinde!
DE WINKEL VAN POSTBUS 51
Noortleinde 64.2514 GK Den Haag.
Tel (070)3564151/3564201
Geopend: maandag t/m vrijdag van 09.00 - 17.00 uur
Uit tassen komen reuzeflessen
fris tevoorschijn en pakken
brood waar je u tegen zegt. Het
is lunchtijd in de bouwkeet in
de Leidse Coebel en het gesprek
gaat over de FNV. Hoe komt die
bond er toch bij om 'actieve'
CD-stemmers te royeren? De
tijden van de Sovjet-Unie zijn
toch voorbij? Hier mag je toch
zelf je partij kiezen?
Onder de mannen blijken
flink wat CD-stemmers te zitten
die ook nog eens FNV-lid zijn.
Een rustige Leidenaar vraagt
zich af hoe de bond hem 'wil
pakken': „Moeten we soms een
enquêteformulier invullen of el
kaar gaan verklikken?" Een ste
vige Rotterdammer laat het zo
ver niet komen. Hij zegt direct
zijn lidmaatschap van de bond
op nu mensen als hij niet wel
kom meer zijn: „Ik wil kunnen
stemmen op wie ik wil."
Drugspandje
De Centrum Democraten, in
zijn geval. Toch hoeft niemand
hem voor racist uit te maken.
Hij zoekt gewoon politici die
zijn gekleurde wijk in Rotter
dam-west weer leefbaar maken.
Dit jaar zijn er 35 mensen ver
moord: „Naast me zit een drug
spandje en tegenover me een
school, maar de politie doet er
niets aan."
Het zijn dit soort ervaringen
die de mannen richting CD drij
ven, weet hun collega J. Tilma,
rayonvoorzitter Leiden van de
Bouw en Houtbond FNV. „Op
de bouwvloer discrimineren ze
geen moment, hoor je ze alleen
wel eens stoom afblazen", weet
ook hij. „Ze noemen we me wel
eens Turk", meldt de enige ge
kleurde in het gezelschap.
„Maar dan zeg ik 'Hollander' te-
FNV-bestuurder J. Tilma (met helm), temidden van zijn collega's: „Op de werkvloer wordt geen moment gediscrimineerd." foto henkbouwnw
rug. Of dikke, of vuurtoren. Is niet allemaal lovende opmer- met allochtonen omgaat - ze levert dat niet op. „Je moet na
dat dan discrimineren?" kingen over de buitenlanders of zouden worden bevoordeeld - melijk met elkaar werken, heb!
De bouwvakkers hebben heus de manier waarop de overheid maar problemen op het werk elkaar nodig in de bouw.
Op zijn werkkamer hangt een
voor buitenstaanders onlees
baar gedicht: indrukwekkende
Chinese karakters op een grote
witte rol papier. „Een Chinese
vriend heeft het geschreven: het
gaat over een zwerver die zoveel
gezworven heeft dat hij niet
meer weet wie hij is."
Het gedicht gaat over hem
zelf: prof.dr. Kristofer M. Schip
per (Rik) keert na veertig jaar
buitenland terug naar zijn ge
boorteland en vestigt zich in
Leiden. De internationaal ver
maarde China-kenner gaat de
Leidse vakgroep Talen en cultu
ren van China leiden maar blijft
ook aan de Sorbonne in Parijs
werkzaam. „Ik voel me een
soort Europees hoogleraar die
op verschillende plaatsen ver
schillende dingen doet." Of het
heen-en-weer-gependel hem
onrustig maakt? „Rust is iets dat
je van binnen hebt: het heeft
niets met reizen te maken."
Schipper (58) beschouwt de
komende jaren in Leiden als
een overgangsperiode. „Ik volg
een zeer eminent specialist op -
prof. Zürcher heeft dit instituut
groot gemaakt - en na mij zal er
hopelijk een ander eminent
specialist komen."
Taoïst
Schipper is sinds zijn 37ste
hoogleraar in Parijs en is vooral
bekend door zijn spraakmaken
de onderzoek naar de volksreli
gie in China: het taoïsme. Om
deze godsdienst/filosofie van
binnenuit te kunnen bestude
ren, ging Schipper jaren geleden
in de leer bij een taoïstisch
meester in Taiwan. Hij werd
uiteindelijk zelf overtuigd taoïst,
maar dit staat volgens hem ob
jectief onderzoek naar de religie
niet in de weg. „Het is voor mij
nooit een probleem geweest, ik
heb me nooit schuldig gemaakt
aan subjectieve dweepzucht. In
China vindt men het ook heel
gewoon dat je zelf taoïst wordt
om de religie vervolgens beter
te kunnen bestuderen, van bin
nenuit te kunnen begrijpen."
Terughoudend is Schipper als
hem wordt gevraagd naar de in
houd, de betekenis en de dage
lijkse praktijk van het taoïsme.
„Ik ben taoïst omdat ik de reli
gie bestudeer. Het is namelijk
helemaal niet taoïstisch om je
zelf taoïst te noemen. Alleen
mensen die niet weten dat ze
taoist zijn, zijn échte taoïsten. ïk
ben het dus niet," zegt hij la
chend.
De eeuwenoude volksreligie,
'het diepe, niet-officiële deel
van China', is nog steeds heel
sterk, vertelt hij. „Deze levens-
Prof. dr. K. Schipper kent de Chinese volksreligie, het taoïsme, van binnenuit:.,,
dat ze taoïst zijn, zijn echte taoïsten. Ik ben het dus niet."
overtuiging hangt als gods
dienst aan elkaar door gildes,
corporaties, tempels, bedevaar
ten en altaren. In het taoïsme
staat de praktijk voorop, in te
genstelling tot het christendom
waar het geloof voorop staat. De
harmonieuze verhouding tus
sen mens en natuur is de kern
van het taoïsme. Er is geen God
of opperwezen: de taoïst denkt
dat de wereld spontaan en van
zelf zo is."
„Een taoïst vraagt ook niet
naar de betekenis of het doel
van de dingen. Tao betekent: de
weg die we niet helemaal ken
nen. De wereld openbaart zich
door twee verschillende krach
ten: het Yin, het vrouwelijke- en
het Yang, het mannelijke. Daar
tussen moet elk mens een even
wicht vinden. Het betekent dat
er altijd vele kanten aan een
zaak zijn, dat alles relatief is en
nooit absoluut. Er zijn ook geen
richtlijnen of dogma's waar
taoïsten zich aan moeten hou
den."
In China is de religie de laatste
eeuw onderdrukt en vanaf 1949
verboden door de communis
ten. „De communisten be
schouwen de natuur als onder
schikt aan de mens: dat is totaal
tegengesteld aan het taoïsme.
Er is nu in China weinig zicht
baars meer over van de religie:
veel tempels zijn vernield. Moet
je je voorstellen dat er in Neder-
Alleen mensen die niet weten
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
land geen enkele kerk meer zou
zijn! Maar de taoïst relativeert:
na vernieling komt de opbouw.
Inderdaad zie je nu dat sommi
ge uitingen zoals bedevaarten
weer oogluikend worden toege
staan. Het taoïsme is al die ja-
rep wel blijven leven onder de
mensen."
De professor zal China nog
vaak bezoeken maar wil zich in
Leiden vestigen. „Ik wil niet al
leen een 'pendelproF zijn. Daar
om wil ik me hier definitief ves
tigen, samen met mijn vrouw.
Dit is een prachtig instituut. Ik
was ooit heel blij toen ik 40 jaar
Nederland verliet, nu ben ik
heel gelukkig om er op mijn
58ste terug te komen."