Meer galeries in Leiden
Topstukken Rembrandt-leerling op PAN
'Klassiek aan Zee'
wil niet elitair zijn
Mauritshuis verwerft
bloemstilleven De Heem
Cultuur Kunst
Hoezen beheerst vorm
tot in het uiterste
Omgekeerde pyramide gaat 'open'
DINSDAG 12 OKTOBER 1993
Exposities bij instellingen
noordwuk/noordwijkerhoutAquarellen en acrylschilderijen
van Henriëtte van Bellen (Oegstgeest) zijn van 16 oktober t/m 31
december te zien in bejaardencentrum St. Jeroen te Noordwijk.
Van Bellen volgde onder meer cursussen bij Ars Aemula Naturae
en K O (Leiden) en bij de Vrije Academie Dever in Sassen-
heim. De laatste tijd legt zij zich vooral toe op de acryltechniek.
Expressies in verf en papier van Judith Karstens worden tot half
december in Congrescentrum Leeuwenhorst in Noordwijker-
hout tentoongesteld. Karstens is verbonden aan de Academie
Mabé te Lisse.
Elckerlyc zoekt jonge acteurs
alphen aan den run Jeugdtheatergroep 'Mask' zoekt voor de mu
sical Aladdin jongeren in de leeftijd van 13 tot 17 jaar. Vooral
om jongens zitten ze in Buurtcentrum Elckerlyc, dat de musical
op touw zet, te schreeuwen. Woensdag 13 oktober is er een in
loopavond van half acht tot negen uur. Informatie bij W. van
Kesteren, 01720-20487.
Expositie Johan van der Keuken
Amsterdam In het Amsterdams Historisch Museum wordt van
16 oktober t/m 9 januari een tentoonstelling over de fotograaf-
/filmer Johan van der Keuken gehouden. De expositie kent vier
onderdelen: fotografie, series, film en vormgeving. Er zijn 180 fo
to's in groepen die verschillende perioden uit zijn werk verte
genwoordigen. De fotoseries maakte Van der Keuken tijdens zijn
vele reizen. In een aparte ruimte worden enkele films vertoond.
Een volgens het museum belangrijk onderdeel van de expositie
is de vormgeving door gastconservator Jeroen de Vries. Johan
van der Keuken ontving eerder dit jaar de Capi-Lux Alblasprijs.
Wetenschapstheater in actie
Amsterdam De Vrije Universiteit in Amsterdam heeft t/m 16 ok
tober een Festival voorWetenschapstheater georganiseerd. Doel
van het festival is meer bekendheid te geven aan het begrip we-
tenschapstheate. Twaalf theatergroepen en -artiesten gingen in
op de uitdaging om een synopsis te schrijven voor een theater
stuk over wetenschap. Uiteindelijk zullen vier genomineerde
groepen strijden om een hoofdprijs van duizend gulden. De fi
nale is op 16 oktober in het Muiderpoorttheater in Amsterdam.
Aanvang 20.00 uur en de toegang is gratis.
Drie uitvoeringen Bachvereniging
Amsterdam De Nederlandse Bachvereniging opent het seizoen
93/94 met drie uitvoeringen van de Missa Cellensis van Joseph
Haydn en het Magnificat van Johann Sebastian Bach. De con
certen zijn op 21 oktober in Amsterdam (Beurs van Berlage), 22
oktober in Naarden (Grote Kerk) en 23 oktober in Utrecht (Jaco-
bikerk). Haydn schreef de Missa Cellensis in honorem Beatissi-
mae Virginis Mariae in 1766 voor de pelgrimskerk in Mariazell
(Oostenrijk).
Open dag Europalia-Mexico
leiden In het kader van de Europalia-Mexico manifestatie deze
maand, organiseert de Vereniging van Vrienden van het Rijks
museum voor Volkenkunde zaterdag 16 oktober een open dag.
Vanaf 11 uur is iedereen welkom. Conservator Ted Leyenaar zal
om half twaalf een dialezing over de Mexicaanse ruiters geven.
Na een Mexicaanse lunch vertelt RoShwita Manning over haar
werk onder de Maya's. Om twee uur begint een bespreking van
(door het publiek meegebrachte) Mexicaanse voorwerpen. Van
af twee uur is het museum aan de kinderen: dan worden er al
lerlei Mexicaanse spelletjes gespeeld.
Het bestuur van de oudste Charro-vereniging van Mexico-stad. Foto
gemaakt in 1921foto pr
den haag anp
Het Mauritshuis in Den Haag
heeft afgelopen weekeinde een
bloemstilleven verworven van
Jan Davidsz de Heem (1606-
1684). Het is voor zover bekend
het eerste bloemenschilderij
van De Heem in een Neder
lands museum.
Het werk is ook een belangrij
ke aanwinst voor de collectie
chef annemiek ruygrok. 071 -356472. plv -chef jan rijsdam, 071 -356472
Eerste koffieconcert zondag 17 oktober
Chris Verheugd van Cellini: „We willen deze galerie een landelijke uitstraling geven."
De Rode Circel en Cellini openen deuren
foto hielco kuipers
De opening van het Leidse cultuurseizoen gaat gepaard
met een flinke uitbreiding van het tentoonstellingsaan
bod. Niet alleen opende het Centrum Beeldende Kunst
onlangs zijn deuren, ook het alternatieve Kunstcentrum
Haagweg bracht haar eerste exposities. Galerie Stelling
presenteerde zich afgelopen vrijdag in een nieuwe am
biance aan de Kruisstraat, terwijl het voormalige adres
van de galerie in de Burgsteeg blijft voortbestaan als ten
toonstellingsruimte.
bronzen beelden en sieraden
zijn er schilderijen en tekenin
gen te zien, samenhangend met
het ruimtelijke werk. De galerie
wordt beheerd door Chris Ver
heugd, die in de jaren zeventig
en tachtig organisator was van
vele grote exposities. Hij stelde
bijvoorbeeld niet minder dan
negen edities van het jaarlijkse
'Beelden in de Bilt' samen. Zijn
speciale voorkeur geldt bronzen
beeldhouwwerk. Verheugd
heeft tien jaar geleden een ern
stig sportongeluk gehad en
moet zijn werk, als gevolg van
een dwarslaesie, vanuit een rol
stoel doen. Dat verhindert niet
dat hij een krachtige indruk
maakt: „We willen deze galerie
een landelijke uitstraling ge
ven", zegt hij. „Ik ken veel gere
nommeerde kunstenaars en die
bloemstukken in het Maurits
huis. Dit museum bezat al wel
een vroeg boekstilleven van De
Heem.
Het schilderij kon worden
aangekocht (uit een Zwitserse
particuliere collectie) dank zij
de Stichting Vrienden van het
Mauritshuis, baron Thyssen en
de Vereniging Rembrandt. Het
kunstwerk is nu al in het Mau
ritshuis te zien.
leiden onno schilstra
Leiden werd de afgelopen we
ken bovendien verrijkt met de
komst van twee geheel nieuwe
galeries. Op Hooigracht 50 kan
men nu Galerie Cellini bezoe
ken, aan de Zoeterwoudse Sin
gel 7 is Galerie de Rode Circel
verschenen. De eerste is geves
tigd op de begane grond van
een monumentaal grachten
pand, de tweede in de verbouw
de huiskamer van een woon
huis.
Galerie Cellini is vernoemd naar
de zestiende-eeuwse Italiaanse
edelsmid-beeldhouwer Ben-
venuto Cellini, een naam die
veel zegt over de signatuur van
de galerie. De eerste tentoon
stelling is geheel gewijd aan
kleinschalige plastiek. Behalve
Toch subsidie
voor Pepijn
den haag anp
De gemeenteraad van Den
Haag wil niet dat de subsidie
van 173.000 gulden per jaar aan
theater Pepijn per 1 januari in
één klap ophoudt. Maar de par
tijen vinden ook niet dat de
subsidie in zijn geheel kan wor
den gehandhaafd. Er moet ge
leidelijk worden afgebouwd om
Pepijn de kans te geven andere
financieringen te vinden en
commerciëler te worden.
Het theater heeft inmiddels
een adviesbureau voor marke
ting en sponsoring in de arm
genomen, aldus Ferd Hugas van
Pepijn. „De kans op sponsoring
is niet denkbeeldig, zeker niet
als de gemeente een deel blijft
bijdragen."
waren over het algemeen zeer
enthousiast over mijn nieuwe
galerie. Ze willen graag komen
exposeren. We gaan ook ten
toonstellingen met een interna
tionaal karakter brengen. Daar
voor werken we ondermeer sa-
mennet het Rijksmuseum voor
Volkenkunde aan een expositie
over Inüit-kunst uit Canada."
Kunst en psychiatrie
Eigenares en initiatiefneemster
van Galerie Cellini is Cobie van
de Geyn-Oliehoek. Zij is van
huis uit psychotherapeut, stu
deert sinds twee jaar kunstge
schiedenis en houdt zich al ja
renlang bezig met kunst en psy
chiatrie. Als directeur van een
psychiatrisch ziekenhuis was zij
betrokken bij de opzet van een
omvangrijk netwerk van kunst
zinnige werkplaatsen, waar psy
chiatrische patiënten werken
onder begeleiding van profes
sionele kunstenaars. „Mensen
die geen normaal maatschap
pelijk bestaan hebben, krijgen
daar de gelegenheid zich te re
habiliteren. Veel van hen heb
ben zich al opgewerkt tot vol
waardige kunstenaars. Het is
zeker de bedoeling om ook aan
zulk werk aandacht te besteden
in onze galerie."
Dat kunst een bijzondere psy
chologische functie heeft, is ook
bekend bij de andere nieuwe
galerie, 'De Rode Circel'. Gale
riehoudster Anne-Marie Busch-
man had tot voor kort een prak
tijk als kinderpsychologe. In de
bescheiden expositieruimte is
de voormalige praktijkruimte
niet zo moeilijk te herkennen.
„Ik leef graag temidden van
schilderijen. Ik heb geen com
merciële bedoelingen met deze
galerie, het gaat me erom een
rustpunt in de stad te creëren,
waar mensen in stilte kunnen
genieten. Dit woonhuis aan de
Singel is daar heel geschikt
voor."
Als fanatiek amateurschilder
volgde Buschman gedurende
zes jaar tal van lessen bij plaat
selijke cursuscentra als K&O en
Ars Aemula Naturae. Ze staat
open voor iedereen die wil ex
poseren. „De enige eis die ik
stel is dat de exposanten een
jaar of vijf intensief gewerkt
hebben." Buschman is dus pre
cies lang genoeg bezig om in
haar eigen galerie te mogen ex
poseren. Die is dan ook ge
opend met een selectie van
haar eigen gouaches.
maruke den hollander
De nieuw opgerichte Noord
wij kse Stichting Klassiek Aan
Zee (KAZ) presenteert zich ko
mende zondag in de Keizerzaal
van Grand Hotel Huis ter Duin
met een koffieconcert. Het pro
gramma vermeldt werken van
Mozart, Schumann en Brahms,
uitgevoerd door musici als Lex
Luijnenburg, altviool, Hans
Zaal, klarinet en Rudolf Krab
bendam, piano. De zang wordt
verzorgd door Mildred Aikema.
KAZ richt zich niet specifiek
op een bepaalde doelgroep,
maar op iedereen die klassieke
muziek een warm hart toe
draagt. De initiatiefnemer van
KAZ, Noordwijker Henk Veld
kamp, benadrukt dat de stich
ting instellingen als K O abso
luut geen concurrentie aan wil
doen. Wel is het de bedoeling
van de stichting mensen op
zondag een leuke onderbreking
van het gebruikelijke program
ma van 'een wandelingetje
langs het strand en een kopje
koffie op een terrasje' te bieden.
Met 'klassieke muziek op ni
veau in een ambiance van ni
veau'. Waarbij overigens de
term elitair volgens hem niet
van toepassing is.
„Huis ter Duin is een uniek
hotel. Het heeft geen stinkende
boulevard met af en aan rijden
de auto's voor zich. Hier heerst
rust en frisse lucht. Het is een
hotel waar, neem ik aan.
Noordwijk en de Noordwijkers
trots op zijn. Juist daarom wil
len we vooral de Noordwijkers
van harte de gelegenheid geven
om, met het bezoeken van onze
concerten, kennis te maken met
dit Grand Hotel."
Het idee om te komen tot de
oprichting van KAZ werd inge
geven na een uitnodiging van
vTienden voor een koffieconcert
elders in het land in een kasteel.
Veldkamp: "De sfeer sprak mij
aan en het bracht mij op het
idee zoiets ook in Noordwijk te
organiseren." De directie van
Huis ter Duin bleek bereid de
Keizerzaal, die een prachtig uit
zicht biedt op de zee en de dui
nen, voor het initiatief beschik
baar te stellen.
De nieuwe stichting wil zich
zelf bedruipen en is dus aange
wezen op sponsorgelden. Het
bleek volgens Veldkamp niet al
te moeilijk het bedrijfsleven
voor het initiatief te interesse
ren. Inmiddels is het financiële
plaatje voor dit jaar in elk geval
rond. De prijzen van de koffie
concerten worden bewust zo
laag mogelijk gehouden om
geen drempel op te werpen. Zo
zal de toegangsprijs voor het
concert op 17 oktober 25 gulden
bedragen inclusief een kopje
koffie en een drankje in de pau-
De ontvangst van de gasten is
om 11.30 uur en het concert be
gint om 12.00 uur. Informatie
over de Stichting Klassiek Aan
Zee of is te verkrijgen bij Tineke
van Eyken, telefoon 01719-
20688.
In Delft gestolen schilderijen
teruggevonden in Australië
perth/den haag upi/anp
Een aantal in 1989 uit een ge
bouw van de Technische Uni
versiteit Delft gestolen schilde
rijen is teruggevonden in
Australië. Naar de Australische
politie gisteren meldde, zijn vijf
door water beschadigde en als
gevolg van slecht verpakken
met spijkers doorboorde doe
ken aangetroffen in een garage
in een voorstad van Perth. De
man in wiens garage de politie
de doeken - na een tip van een
journalist - vond, zei dat hij ze
er opgeslagen had als „gunst"
voor een vriend. In dit stadium
wordt in Australië nog niemand
in staat van beschuldiging ge
steld, aldus de politie. Naar de
politie van Delft indertijd zei,
werden in totaal zes werken in
waarde variërend van 3.000 tot
30.000 gulden, door onbekende
daders uit hun lijsten gesneden.
Het ging o.a. om een kopie van
een door Michel Jansz. van
Mierevelt geschilderd portret
van Prins Willem 1 De Zwijger;
een schilderij van Koning Wil
lem III van Van der Hulst; een
door Schmidt gemaakt schilde
rij van Willem Prins van Oranje
als beschermheer van de Ko
ninklijke Academie en een door
Pieneman geschilderd portret
van W.A. Baron Schimmelpen-
ninck van der Oye van de Poll.
beeldende kunst
parus De Carroussel, zoals deze zaal is genoemd,
is onderdeel van de uitbreiding van het Louvre-
museum in Parijs. De zaal, waarin de omgekeerde
pyramide het meest kenmerkende architectonische
onderdeel vormt, wordt vrijdag officieel geopend.
De pyramide is een ontwerp van de architect Peoh
MingPei. foto»epa
recensie roos van put
Expositie Twee facetten van Ben Hoezen
perspex objecten en gemengde techniek
op papier, een gecombineerde expositie
Te zien t/m 7/11 bij Galerie Art Acry-
laat. Nieuwstraat 53a, Leiden, woe. t/m
zo. 12 00-17.00 uur en de eerste zondag
van de maand. En t/m 24/10 bij Gallena
Propitia, Nieuwe Rijn 93. Leiden, do t/m
zo. 13.00-18.00 uur
Een beeldhouwwerk, of een ob
ject, gaat een dialoog aan met
de omringende ruimte en de
toeschouwer. Materiaal en
vorm bepalen de wisselwerking.
Bovendien speelt licht een be
langrijke rol. De Delfste kunste
naar Ben Hoezen werkt met
perspex. Kenmerkende eigen
schap hiervan is de doorzichtig
heid. Dat maakt het tot een hel
der, maar tegelijkertijd ook koel
en koud materiaal.
De vormen die Hoezen toe
past zijn te omschrijven als
strak en geometrisch (op een
enkele uitzondering na). On
danks de aard van het materiaal
en de vormgeving zijn de beeld
houwwerken koel noch koud,
eerder beweeglijk en speels.
Veel van zijn objecten zijn door
de reactie die ze oproepen bij
zonder geslaagd.
De objecten van Hoezen ko
men tot ontplooiing in de vrije
ruimte. Deze wordt onderdeel
van het werk zelf als gevolg van
het materiaal. De ruimte reflec
teert bijvoorbeeld doordat in
sommige werken een spiegel is
verwerkt. Hierdoor zie je als
toeschouwer niet alleen je eigen
gezicht in ettelijke delen weer
spiegeld, maar ook de ruimte
waarin je je bevindt komt op
deze manier terug.
Hoezen voert je mee in een
denkbeeldige wereld, waardoor
je je af en toe afvraagt, zie ik nu
wat ik zie? Als je vervolgens het
object een kwart slag draait, zie
je opeens weer iets geheel an
ders. Bij het merendeel van de
geëxposeerde werken heeft hij
een kleur toegevoegd, in bij
voorbeeld het centrum of in de
Ondanks de aard van het materiaal en de vormgeving zijn de beeldhouwwerken van Ben Hoezen koel noch
koud, eerder beweeglijk en speels.
vorm van subtiele, flinterdunne
lijntjes die een accent geven aan
een bepaalde vorm of bewe
ging. De gebruikte kleuren zijn
geel, blauw, rood of groen, of
een combinatie hiervan.
Bij Galleria Propitia zijn van
de hand van Hoezen gemengde
technieken op papier te zien.
De kerngegevens van zijn mo
numentale werk, repetering van
bepaalde patronen, zie je ook
hierin terug. Hij gebruikt veelal
aardkleuren in combinatie met
afbeelding pr
zwart, waardoor deze werken
een bepaalde materie suggere
ren, statisch en bovendien bij
zonder esthetisch zijn. Het
vorm-thema beheerst Hoezen
in beide disciplines tot in het
uiterste.
amsterdam gpd
De nationale kunst- en antiekbeurs PAN
Amsterdam presenteert de bezoekers dit
jaar een extra grote variëteit aan kunst.
Dankzij het samengaan van PAN Am
sterdam met de Oude Kunst- en Antiek
beurs Delft is het aantal deelnemers dit
jaar gestegen van 85 naar 106 en is voor
al het aanbod aan zilver en oosterse
kunst verrijkt. Twee schilderijen van
Rembrandt-leerling Aert de Gelder wor
den aangeboden voor prijzen van meer
dan een miljoen, maar de koper kan er
ook terecht voor een stuk keramiek van
Picasso van 2000 gulden.
De werken van Aert de Gelder zijn bij
belse voorstellingen. Kunsthandel Dou-
wes brengt „Tobias in het huis van Ra
chel" voor een vraagprijs van 1.3 mil
joen; G. Cramer presenteert „Esther in
haar bruidsjapon" en vraagt daarvoor 2
miljoen. Reflex Modern Art Gallery legde
de hand op een grote voorraad kera-
mieken schalen, vazen en tegels van Pi
casso en berekent prijzen tussen de 2000
gulden en een ton. De bezoeker kan bij
Reflex voor schappelijke prijzen ook te
keningen van Cobra-kunstenaar Theo
Wolvecamp bemachtigen.
Kunsthandel Beeling brengt met een
verguld Renaissance-zoutvat het kost
baarste stuk zilver van de beurs. Het
vaatje is 15,5 centimeter hoog en is uit
gevoerd als driehoekig paviljoentje met
drie zuiltjes. Omdat er in totaal zes
exemplaren van bekend zijn, moet het
zeker enkele tonnen opbrengen. In de vi
trines van Beeling schitteren echter ook
goedkopere zilverep theebusjes en le
peldoosjes.
Kunsthandel Aalderink wist bij een
Belgische adellijke familie de hand te
leggen op een 17e eeuws Japans kabinet
met een bekleding van roggehuid en ko-
perbeslag. Het kabinet is uniek in zijn
soort en moet zeker 125.000 gulden op
brengen. De houten gevleugelde Baline
se leeuw uit het begin van de vorige
eeuw is al verkocht, maar Aalderink heeft
uit het Verre Oosten ook schitterend be
werkte handvaten van Japanse zwaarden
in voorraad. Ze variëren in prijsklasse
van enkele duizenden tot 10.000 gulden.
Voor een onbekend bedrag verkocht
Betty Aardewerk al voor de opening een
17e ceuwse zeldzame vouwwaaier aan
het Rijksmuseum, maar het voorwerp is
nog wel op de beurs te zien. In de stand
van het museum hangen de werken die
door kunsthandelaren ter beschikking
zijn gesteld voor de loterij voor de reno
vatie van de Zuidvleugel. Het betreft een
zelfportret van Rembrandtleerling Ulrich
Mayer, een landschap van Marius Bauer
en een aquarel van Isaac Israëls.
Zeer waardevol is ook de laatste klok
in een serie met slingeruurwerk die Salo
mon Coster tussen 1657 en 1659 maakte
naar ontwerp en met toestemming van
Christiaan Huygens. Huygens had het
patent op dergelijke klokken. Crijns en
Stender biedt het uurwerk in een met
ebbehout gefineerde kast aan voor rond
de 250.000 gulden. T raditiegetrouw biedt
de beurs ook een rijk aanbod aan meu
belen, juwelen, tapijten en glaswerk.
Als extra attractie wordt ook het kera-
miekreliëf „Strandleven" van Karei Ap
pel geëxposeerd. Het weegt 17.000 kilo
en is tien meter breed en 2,5 meter hoog.
Na de beurs verhuist het kunstwerk naar
het zwembad van de particuliere op
drachtgever.
PAN Amsterdam in de RAI Parkhal
duurt tot en met 17 oktober. De ope
ningstijden zijn van tot en met vrijdag
van 11.00 tot 20.00 uur en zaterdag en
zondag van 11.00 tot 18.00 uur.
