Rusland rouwt
„Voor 6% zet ik m'n
spaargeld op de
Kapitaalrekening."
Buitenland
Clinton wil VS-missie Somalia
eervol en snel tot einde brengen
Ex-premier Bhutto wint
verkiezingen Pakistan
Rivaliserende moslims Bihac vechten door Rabin en Arafat tevreden over gesprek in Cairo
VN en vredesakkoord geen garantie vrede Rwanda
DONDERDAG 7 OKTOBER 1993
7
t Prew ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur GPD Gemeemchappeli|ke Persdienst
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR* Reuter
UPI United Press International
Hong Kong wil snel akkoord met China
hongkong» Gouverneur Chris Patten van Hong Kong heeft de
Chinese regering opgeroepen binnen enkele weken een akkoord
te bereiken over de politieke toekomst van de Britse kroonkolo
nie. Patten zei gisteren in het parlement van Hong Kong dat de
Brits-Chinese besprekingen geen maanden meer mogen duren.
Later ontkende de gouverneur op een persconferentie dat hij
China, dat Hong Kong in 1997 in bezit krijgt, onder druk wil zet
ten.
Frankrijk wacht met kernproeven
parus Frankrijk heeft gisteren besloten het nemen van kern
proeven nog niet te hervatten, maar met de Verenigde Staten,
Rusland en Groot-Brittannië te overleggen overeen antwoord
op de Chinese kernproef van dinsdag. Enkele politici van zowel
links als rechts hebben gezegd dat Frankrijk niet moet afwach
ten wat andere landen doen. De Chinese proefexplosie „geeft
Frankrijk een goede nieuwe reden om de noodzakelijke kern
proeven te houden".
Washington betaalt helft schuld VN
new vork De Verenigde Staten hebben 533 miljoen dollar (bij
na een miljard gulden) overgemaakt aan de Verenigde Naties en
daarmee ruim de helft van hun schuld voldaan. Washington
staat nu nog 472 miljoen dollar in het krijt bij de volkerenorgani
satie. De VN hebben nog 1,7 miljard dollar te goed van hun 184
leden. De belangrijkste schuldenaars zijn de Verenigde Staten en
Rusland.
Doden bij demonstraties Guinee
Conakry» De oppositie in het Westafrikaanse land Guinee heeft
gisteren verklaard dat bij demonstraties vorige week tegen het
bewind van generaal Lansana Conté 63 mensen zijn gedood en
meer dan 400 gewond zijn geraakt. De oppositiepartijen vragen
om een internationaal onderzoek. Volgens generaal Conté zijn
tijdens de drie dagen van protesten 18 mensen omgekomen en
198 gewond raakten. De demonstraties waren bedoeld om Con
té ertoe te dwingen een regering van nationale eenheid te vor
men tot aan de verkiezingen op 5 december.
Ruim anderhalf miljoen buit bij overal
Budapest Drie gemaskerde en bewapende mannen hebben gis
teren bij een bankoverval in Boedapest meer dan 1,5 miljoen
gulden buitgemaakt. Volgens de Hongaarse politie gaat het om
de grootste buit in de naoorlogse geschiedenis van het land. De
overvallers hebben eerst de bewaker van de bank bewusteloos
geslagen en drie vrouwelijke employees handboeien omgedaan.
Vervolgens zijn ze ervan door gegaan met 91 miljoen Hongaarse
forinten.
Londen: geen zwijgrecht verdachten
Blackpool» De Britse regering is van plan het zwijgrecht van
verdachten af te schaffen. Dat heeft minister Howard (binnen
landse zaken) gisteren gezegd op het jaarlijkse congres van de
Conservatieve Partij. „Het zogenaamde recht om te zwijgen
wordt meedogenloos uitgebuit door terroristen", zo zei Howard.
De afschaffing van het zwijgrecht zal niet betekenen dat ver
dachten worden gedwongen hun mond open te doen, maar zal
jury's het recht geven om het zwijgen van een verdachte als aan
wijzing voor zijn schuld te beschouwen.
Zevenling in Mexico
mexico-stad Een 26-jarige vrouw heeft gisteren in de Mexi
caanse stad Toluca het leven geschonken aan een zevenling. De
moeder en de kinderen, vier meisjes en drie jongens, maken het
goed, zo heeft een arts meegedeeld. De moeder zei na de ge
boorte middels een keizersnede nooit te hebben gedacht dat zij
in verwachting was van zeven kindjes. De vader reageerde kalm
op het nieuws van de geboorte van zoveel dochters en zonen.
„Ik ben zeer gelukkig met dit geschenk", zei hij. Het echtpaar
heeft reeds een zoon van zeven jaar.
WASHINGTON HANS DE BRUIJN
CORRESPONDENT
De Amerikaanse president Clin
ton wil dat snel een einde komt
aan de Amerikaanse militaire
aanwezigheid in Somalia. Hij
zou echter op kortè termijn het
aantal militairen willen uitbrei
den, om een eind te maken aan
het geweld tegen de Amerika
nen.
Volgens defensiebronnen
worden naast de 650 militai
ren die gisteren naar Somalia
vertrokken nog eens twee
duizend soldaten en zware wa- -
pens in Somalia ingezet. Clin
ton wil spoedig een tijdschema
hebben voor de terugtrekking
van de dan totaal bijna 7500
manschappen.
De president verklaarde dat
de Verenigde Staten een eervol
eind aan hun aanwezigheid in
Somalia willen maken, maar dat
daarbij 'het doel en de vastbera
denheid' niet uit het oog mogen
worden verloren. De chaos en
het leed mogen niet terugkeren.
Hoe hij dat wil aanpakken, zei
hij er niet bij.
De president staat onder zwa
re druk vanuit het Congres om
de troepen terug te trekken, na
dat zondag bij een vuurgevecht
tussen Amerikaanse soldaten en
rebellen van krijgsheer Aideed,
twaalf Amerikanen omkwamen
en 78 gewond raakten. Aideeds
mannen zouden nog zes tot
acht Amerikanen gevangen
houden. Clinton heeft van zo
wel Republikeinen als Demo
craten kritiek gekregen.
Bij een aanval op de luchtha
ven van de Somalische hoofd
stad Muqdisho zijn een Ameri
kaan gedood en 12 gewond ge
raakt. Dat heeft een woordvoer
der van de Verenigde Naties
vanmorgen bekend gemaakt.
Jeltsin heft censuur op, uitgaansverbod blijft van kracht
Rusland rouwt vandaag om
de slachtoffers van de bloe
dige machtsstrijd in Mos
kou. In zijn eerste TV-toe-
spraak sinds de uitschake
ling van het parlement
kondigde president Jeltsin
gisteren een national dag
van rouw aan. Maar Jeltsin
blijft zich hard opstellen te
gen zijn tegenstanders. De
nog uit het communisti
sche tijdperk stammende
regionale sovjets (raden)
kregen het dringende ad
vies zichzelf te ontbinden.
MOSKOU» GPD-
Het aantal doden van de
machtsstrijd staat op 118. Aan
vankelijk werd dat aantal ge
schat op 500, later op 300. Jelt
sin zei in zijn rede dat de cen
suur met onmiddellijke ingang
was opgeheven, maar het ver
schijningsverbod voor de
Suriname tracht
onrust hoofdstad
in te dammen
GEORGETOWN-PARAMARIBO IPS-ANP
De Surinaamse regering hééft
gisteren de „noodzakelijke
maatregelen" genomen om wet
en orde te handhaven na het
dreigement van ex-legerleider
Desi Bouterse over „verscherpte
acties In een verklaring zei de
regering kennis te hebben ge
nomen van de acties van de
vakbond Moederbond, de De
mocratische Alliantie en de Na
tionale Democratische Partij
(NDP) van Bouterse. Wat ver
scherping van acties inhoudt, is
niet bekend.
De Surinaamse president Ro
nald Venetiaan heeft zijn bui
tenlandse bezoeken afgezegd
vanwege de onrust in Suriname.
Gisteren was Paramaribo voor
de tweede maal deze week het
toneel van protesten, hoewel er
minder belangstellenden waren
dan op maandag.
Venetiaan gaat volgende
week niet naar New York om de
Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties toe te spreken.
De president is ook niet aanwe
zig bij een Caribische han-
delstop. Het besluit van Veneti
aan komt aan het einde van het
bezoek dat de Nederlandse mi
nister Ter Beek (defensie) aan
Suriname brengt.
Pravda en Sovjetskaja Rossija
blijft van kracht. Ook het uit
gaansverbod in Moskou wordt
niet opgeheven. In de nacht van
dinsdag op woensdag zijn vol
gens de politie 1.700 mensen
opgepakt.
De door Jeltsin voor 12 de
cember aangekondigde verkie
zingen gaan gewoon door. De
Russen kiezen dan een nieuw
parlement, dat uit twee kamers
zal bestaan: de Doema en de
Federatieraad. Jeltsin benadruk
te dat alle politieke krachten die
niet hebben deelgenomen aan
de opstand, gelijke kansen zul
len krijgen.
Vertegenwoordigers voor de
Doema worden rechtstreeks ge
kozen. Onduidelijk is nog hoe
de Federatieraad zal worden sa
mengesteld. Momenteel bestaat
de raad uit de 88 gouverneurs
en de voorzitters van de 88 re
gionale sovjets, maar Jeltsin is
ontevreden over hun opstelling
tijdens de machtsstrijd in Mos
kou. Gisteren werden al twee
gouverneurs (van Novosibirsk
en Amoer) ontslagen omdat ze
de kant van Jeltsins tegenstan
ders Chasboelatov en Roetskoj
hadden gekozen. De raden
moeten volgens Jeltsin eigenlijk
allemaal worden vervangen, net
als de Russische Opperste Sov
jet die deze week letterlijk werd
weggeschoten. Maar hij ging in
zijn toespraak niet zo ver deze
bestuurslichamen eigenhandig
op te heffen.
De omstreden voorzitter van
het Constitutionele Hof, Valeri
Zorkin, is gisteren gedwongen
af te treden. Zorkin koos in de
machtsstrijd partij tegen Jeltsin.
Hij blijft wel lid van het Hof om
dat volgens de Grondwet een
rechter niet uit zijn functie kan
worden ge/et.
De erewacht bij het mausole
um van Lenin op het Rode Plein
is gisteren voor het eerst sinds
1924 niet vervangen. Het in
ganzepas wisselen van de wacht
gold als een van de toeristische
trekpleisters van Moskou.
ISLAMABAD» Rtr-AFP-AP
De Pakistaanse Volkspartij
(PPP) van oud-premier Benazir
Bhutto heeft de parlementsver
kiezingen gewonnen. Dat is
vanmorgen officieel meege
deeld. Gisteravond eiste oud-
premier Nawaz Shariff nog de
winst van de verkiezingen op
voor zijn partij, de Pakistan
Moslim Liga (PML). De PPP
heeft volgens voorlopige uitsla
gen 84 van de 191 parlements
zetels behaald. De PML krijgt
vermoedelijk 69 zetels.
„We hadden een grotere
voorsprong verwacht", was het
summiere commentaar van
Bhutto. PPP-woordvoerder
Shafqat Mahmood zei in een
eerste reactie dat zijn partij er
alle vertrouwen in heeft een co
alitie te kunnen smeden met
ondermeer onafhankelijken en
een van de Moslimliga afge
splitste factie.
De opkomst bij de verkiezin
gen was laag. Nog niet de helft
van de kiezers kwam opdagen
om een stem uit te brengen bij
de parlementsverkiezingen, de
derde in vijf jaar tijd. In 1990
won Sharif de verkiezingen van
Bhutto. In juli dit jaar trad hij af
als premier wegens een conflict
met president Ishaq Khan. De
de regering-Bhutto, in 1988
aangetreden, moest het na 20
maanden voor gezien houden
na een conflict met dezelfde
president.
SARAJEVO-BELGRADO Rtr-UPI
Het is de Verenigde Naties niet
gelukt een einde te maken aan
de strijd tussen rivaliserende
moslim-groepen in de enclave
Bihac. Generaal Briquemont,
de bevelhebber van de VN-vre-
desmacht in Bosnië, was naar
het gebied in het noordwesten
van het land gereisd om de
partijen bijeen te brengen voor
een gesprek over een bestand.
De opperbevelhebber van het
Bosnische leger leidde een rege
ringsdelegatie naar de enclave,
maar volgens VN-woordvoer
ders in Sarajevo heeft het over
leg met de separatisten niet
plaatsgehad. Briquemont pro
beert de partijen vandaag op
nieuw tot een staakt-het-vuren
over te halen.
De situatie in het gebied ver
slechterde toen de moslims in
Bihac tien dagen geleden de en
clave onafhankelijk verklaarden
van de Bosnische regering.
Sindsdien zijn troepen die loy
aal zijn aan president Izetbego-
vic slaags geraakt met moslims
die zich van het bewind in Sara
jevo willen afscheiden.
De spanning liep gisteren ver
der op toen de separatistische
leider Fikret Abdic via de zender
van zijn beweging, verklaarde
dat ook andere moslim-gebie
den zich zouden afscheiden,
met name Tuzla. Servische
vluchtelingen uit Tuzla beves
tigden in Belgrado dat een
groep moslims in Tuzla overwe
gen zich onafhankelijk te ver
klaren.
De Servische oppositieleider
Draskovic wordt niet vervolgd.
De openbare aanklager trok gis
teren zijn aanklacht in. Dat
meldt het persbureau Tanjug.
Draskovic had op 25 oktober te
recht moeten staan voor een
gewelddadige actie tegen een
officier tijdens een uit de hand
gelopen anti-regeringsdemon-
stratie op 1 juni. Bij de rellen
kwam een agent om het leven
en raakten talrijke personen ge
wond.
De politie arresteerde Drasko
vic en zijn vrouw, die tijdens en
na hun arrestatie zijn geslagen.
Justitie beschuldigde Draskovic
aanvankelijk van samenzwering
tegen de staat, bestorming van
het parlement en mishandeling
van een agent.
ACHTERGROND
DEN HAAG JACO VAN LAMBALGEN ANP
CAIRO-JERUZALEM» ADBLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Israël en de PLO zullen vanaf volgende
week in vier werkgroepen gaan onderhan
delen over de toepassing van zelfbestuur op
de westelijke Jordaanoever en in de Gaza-
strook. Premier Yitzhak Rabin en voorzitter
Yasser Arafat hebben dat gisteren bekend
gemaakt na een topconferentie, in het bij
zijn van de Egyptische president Mubarak,
van ruim een uur in de Egyptische hoofd
stad Cairo.
Rabin omschreef de sfeer van het onder
houd, het eerste sinds de historische hand
druk in Washington op 13 september, als
„opbouwend en positief'. Hij sprak van een
„zeer goed begin" van de uitvoering van de
principe-verklaring die vorige maand is on
dertekend. Ook Arafat omschreef het ge
sprek als positief.
De belangrijkste van de aangekondigde
vier werkgroepen is de Israëlisch-Palestijnse
stuurgroep, een overkoepelend beleidsbe
palend orgaan waarvan de vergaderingen
op 13 oktober in Cairo zullen beginnen. Een
tweede commissie zal zich, eveneens vanaf
volgende week. gaan bezighouden met de
uitvoering van het plan voor zelfbestuur in
de Gaza-strook en Jericho. De vergaderin
gen zullen worden gehouden in het Egypti
sche Taba, aan de Rode Zee.
Tegelijkertijd zal in Washington een der
de commissie bijeenkomen om zich te be
raden over de tussentijdse regeling voor Pa
lestijns zelfbestuur in de bezette gebieden
als geheel. Die commissie zal met name
aandacht schenken aan de voor volgend
jaar juli geplande verkiezingen voor de zelf
bestuursraden. Een vierde werkgroep zal
zich gaan bezighouden met economische
zaken.
Op een persconferentie na zijn gesprek
met Arafat gaf Rabin een overzicht van on
derwerpen die op korte termijn met de Pa-
lestijnen zullen worden besproken. Daaron
der zijn veiligheidsregelingen, de vrijlating
van 'intifada-gevangenen' en de aanpak
van voortvluchtige activisten, maar ook het
lot van drie vermiste Israëlische krijgsge
vangenen uit de oorlog van 1982 in Liba
non. Israël meent dat de PLO in die laatste
zaak hulp zal kunnen bieden.
Arafat heeft Rabin gevraagd de nog steeds
geldende gedeeltelijke afsluiting van de be
zette gebieden te verlichten, speciaal waar
het gaat om Palestijns verkeer tussen de
westelijke Jordaanoever en oostelijk Jeruza
lem.
De regering en de opstandelingen van het
Patriottisch Front van Rwanda (RPF)
ondertekenden 4 augustus, na
maandenlange onderhandelingen, een
vredesakkoord. Zij werden het eens over de
demobilisatie van hun troepen, de terugkeer
van vluchtelingen en ontheemden, de
instelling van een overgangsregering en het
houden van verkiezingen in oktober 1995.
Ingegevpn door wederzijds wantrouwen
drongen beide partijen erop aan dat er een
'neutrale internationale macht' moest
komen om te verzekeren dat het akkoord
werd uitgevoerd.
Dinsdag besloten de Verenigde Naties dan
ook een \Tedesmacht naar Rwanda te
sturen. De 'VN Hulpmissie voor Rwanda'
(Unamir), die volgend jaar uit 2.500
militairen en waarnemers zal bestaan, moet
de verkiezingen in 1995 mogelijk maken.
Binnen drie maanden zal een eerste
contingent van 800 VN-manschappen zijn
intrek nemen in de hoofdstad Kigali.
De verdeeldheid in Rwanda is diep en
bestaat al tientallen jaren. Bij de
ondertekening van het akkoord zei een
westerse diplomaat dan ook sceptisch: „Wij
kunnen alleen maar hopen dat dit het einde
is van de jaren van etnische onlusten in
Rwanda. Veel hangt af van beide partijen.
Dit is hun kans om hun aanhangers met
elkaar te verzoenen."
Presi lent I la'n.irimana erkende tijdens
Eens noemden de inwoners van Rwanda
hun land trots het „Zwitserland van Afri
ka". Dat zullen ze nu niet gauw meer
doen. Het kleine Rwanda in het hart van
Afrika is getekend en verscheurd door de
bloedige burgeroorlog die drie jaar gele
den uitbrak. Bij de gevechten zijn honder
den, zo niet duizenden doden gevallen.
Van de zeven miljoen Rwandezen is een
miljoen op de vlucht geslagen voor het
geweld. Maar wellicht is het eind van het
bloedvergieten in zicht.
dezelfde ceremonie: „Het is noodzakelijk dat
wij ons gedrag veranderen. Het is voor ieder
van ons noodzakelijk de gevoelens van
wraak en vijandigheid op te geven."
Verzetsleider Kanyarenghe voegde daaraan
toe: „Wij moeten onze verschillen begraven
en een nieuwe toekomst bouwen."
Het is de vraag of dat lukt. De burgeroorlog
van 1990 was geen incident. Tussen de twee
grote bevolkingsgroepen in Rwanda, de
Hutu's en de Tutsi's, laaien al tientallen
jaren steeds opnieuw felle gevechten op. De
Hutu's, die in de meerderhejd zijn. maakten
in 1959 drie jaar voor de
onafhankelijkheid van Belgiëmet een
bloedige opstand een einde aan de
overheersing van de Tutsi's. Zij hadden
genoeg van het feodale systeem waarin
Hutu's onderhorig waren aan de rijke
Tutsiboérenen -landeigenaren.
In de jaren die volgden vluchtten
tienduizenden Tutsi's uit angst voor de
massale slachtpartijen naar de buurlanden.
De meesten kwamen in Uganda terecht.
Onder het bewind van Obote in de jaren '80
kwamen de vluchtelingen daar echter in het
verdomhoekje terecht.
De invasie in 1990 werd geleid door 4.000
Tutsi's die gevochten hadden in het
Ugandese leger en 3.000 ontevreden
gevluchte Tutsi's. In de loop van de strijd
kwamen daar vele Tutsivluchtelingen uit
Zaïre en Burundi bij. Vanuit Rwanda sloten
zich ook Hutu-tegenstanders van
Habyarimana, die al 20 jaar aan dp macht is,
bij hen aan.
De RPF veroverde honderden vierkante
kilometers land, dat door de bevolking in
allerijl werd verlaten. In het kader van het
bestand heeft de RPF zich inmiddels weer
teruggetrokken tot haar posities van voor het
grote offensief van februari 1992.
Duizenden ontheemden zijn. sinds het
nieuws over het vredesakkoord bekend
werd. op eigen houtje aan de terugtocht
begonnen. Honderdduizenden van hen
moeten nog terug. Veel vluchtelingen uit de
buurlanden willen ook terugkeren naar hun
vaderland. Rwanda is echter overbevolkt. De
regering breekt zich dan ook het hoofd over
de vraag waar al die mensen moeten wonen.
D
'e Postbank Kapitaalrekening met
En
Hetzelfde principe geldt ook
voor de Leeuwrekening, waarbij
het minimum inlcgbedrag op
f 10.000,- ligt en de rente nu 5,4%*
is. Girorekeninghouders die een
Kapitaal- of Leeuwrekening willen
openen, kunnen dat vandaag nog
thuis doen. Gewoon via hun
giroboekje,
wie er eerst nog wat meer over wil
U kunt er namelijk elk willekeurig
een eerste minimum inleg van f25.000,- bedrag zonder kosten van opnemen. Zelfs weten, belt nu even Klantenservice Sparen
biedt de ideale combinatie van zeer hoge een bedrag boven de f25.000.-. als u dit het nummer is
een maand van tevoren reserveert. (020)591 82 20
Sparen doe je gewoon bij de Postbank.
•Rentevergoeding per 22 September 1993.
rente (nu 6%*) én alle opnamevrijheid.
POSTBANK