'Werkweek moet korter worden'
Girorekeninghouders
kunnen nu f 1.000,-
uit de giromaat halen.
HEMA7 ONTBIJT
Onderzoek besluit SGP juridisch mijnenveld
Ritzen: 'Kabinet vindt
dat SGP discrimineert'
Binnenland
'BVD-dossiers moeten
langer worden bewaard'
Suriname wil hulp Nederland
bij bewaken kustwateren
Brand op industrieterrein
Eis negen jaar celstraf
voor poging tot moord
Wie meent dat de verdeling van
talenten is gekoppeld aan uiter
lijke kenmerken als sekse of ras,
maakt zich in feite schuldig aan
discriminatie. Dat zei minister
Ritzen gisteren tijdens een over
leg met de Tweede Kamer over
de onderwijsemancipatienota.
Ritzen zei zich hiermee uit
drukkelijk tot SGP-woordvoer-
der Van der Vlies te richten en
benadrukte dat dit de mening
was van het hele kabinet. De
SGP liet vorige week weten dat
vrouwen op grond van de bijbel
niet geschikt zijn voor functies
in de politiek en daarom geen
lid mogen zijn van de partij.
Ritzen zei verder het merk
waardig te vinden dat Van der
Vlies nu wel pleitte voor gelijk
waardige behandeling van
vrouwen in het onderwijs. Rit
zen: „Wie zegt dat hij voorstan
der is van een gelijkwaardige
behandeling van vrouwen in
het personeelsbeleid van scho
len, moet zich realiseren dat dat
niet verenigbaar is met het
standpunt dat vrouwen geen lid
van je partij mogen zijn".
Van der Vlies zei een open en
eerlijk gesprek over de kwestie
niet uit de weg te willen gaan.
Hij neemt het Ritzen dan ook
niet kwalijk dat hij deze opmer
kingen heeft gemaakt. Maar, al
dus Van der Vlies, „de SGP
moet dit probleem zelf oplos
sen". Een derde (31 procent)
van de Nederlanders vindt dat
de SGP moet worden verboden
zolang deze partij geen vrou
wen als lid toelaat. Dat blijkt uit
een onderzoek van het Amster
damse bureau Nimmo dat en
kele dagen geleden werd uitge
voerd onder 524 Nederlanders.
AJ met al zijn er nu liefst
zon 1000 plekken waar u geld
uit de muur kunt halen, 24 uur
per dag, 7 dagen per week. En
dat altijd gratis.
Wie die 1000 plekken
De Postbank heeft de maximum- van V&D, de Bijenkorf en dé Grens- keurig op een rijtje wil hebben, belt
opname per dag uit geldautomaten wisselkantoren.
verhoogd van f 500,- naar f 1.000,-.
Daarnaast kunnen girorekening-
meteen even (gratis) 06-0400 om het
nieuwe 'Adressenboekje giromaten'
Dat geldt voor alle giromaten bij houders nu ook terecht bij de geld- thuisgestuurd
de postkantoren, sommige vestigingen automaten van de ING Bank.
te krijgen.
POSTBANK
DINSDAG 5 OKTOBER 1993
Eis 15 jaar voor moord en gijzeling
Amsterdam Tegen een 24-jarige man is gisteren voor de Amster
damse rechtbank vijftien jaar cel geëist wegens moord en de gij
zeling en mishandeling van drie gevangenbewaarders. De man
heeft bekend op 14 maart dit jaar bij het café van zijn vader in
Amsterdam een 29-jarige man te hebben doodgestoken. In af
wachting van zijn proces verbleef de verdachte in het Amster
damse Huis van Bewaring. Op Koninginnedag probeerde hij sa
men met twee andere gedetineerden te ontsnappen. Met mes
sen en een waszak met blikjes cola als slagwapen werden drie
bewaarders bedreigd en geslagen. Zijn twee medevluchters wis
ten te ontsnappen, de verdachte zelf niet.
Aantal erfelijkheidsonderzoeken stijgt
utrecht Het aantal onderzoeken naar mogelijke erfelijke afwij
kingen is de afgelopen vier jaar met vijftig procent gestegen. Tot
1997 wordt nog een stijging van dertig procent verwacht. Dat
heeft het College voor Ziekenhuisvoorzieningen staatssecretaris
Simons (volksgezondheid) gisteren laten weten.
Explosie Verolme geen fout van gasexpert
Rotterdam De explosie bij Verolme Botlek, in januari 1990, is
volgens de Rotterdamse rechtbank niet te wijten aan onacht
zaamheid of onvoorzichtigheid van de 46-jarige gasdeskundige
die een gas-vrij-verklaring heeft afgegeven. De man is gisteren
vrijgesproken van dood door schuld. De ontploffing kostte vier
mensen het leven.
Boetes voor vissers uit Urk
lelystad De economisch politierechter in Lelystad heeft giste
ren zeven vissers uit Urk veroordeeld tot geldboetes van in totaal
76.000 gulden. De vissers maakten zich de afgelopen drie jaar
schuldig aan het vervalsen van logboeken, het op een verkeerde
plaats aanlanden van vis en overschrijdingen van de vangstquo
ta voor schol, kabeljauw en tong.
Politie bevrijdt ontvoerde zakenman
assen Een arrestatieteam van de politie heeft eind vorige week
in een hotel in het Drentse Hoogeveen een Nederlandse zaken
man bevrijd die was ontvoerd. Bij de actie zijn zeven verdachten
aangehouden. Dat maakte justitie in Assen gisteren bekend. De
zakenman, die in Antwerpen woont, is ontvoerd in het Zwitserse
Zürich. De ontvoering heeft te maken met het niet aflossen van
een schuld van de man aan de verdachten.
den haag anpVolgens secretaris L. Lieuwes
van de Rijkscommissie zouden
De dossiers van de Binnenland- de archieven nog zo n tien tot
se Veiligheidsdienst (BVD) twintig jaar bewaard moeten
moeten met het oog op de blijven. „Dan is er meer zicht op
maatschappelijke discussie de fiistorische waarde van de
voorlopig worden bewaard. archieven en zijn de emoties
Wordt toch tot vernietiging be- over de vernietiging wat ge
sloten, dan moet meer worden luwd", aldus Lieuwes.
bewaard dan minister D'Anco- De commissie adviseert ook
na van WVC eerder voorstelde. feitelijke informatie te bewaren.
Dat schrijft de Rijkscommis- Ook zouden meer persoonsge-
sie voor de Archieven (van de gevens bewaard moeten blijven,
Raad voor het Cultuurbeheer) zoals dossiers van gezichtsbe-
in haar advies over de selectie palende personen binnen de
en vernietiging van de BVD-ar- BVD. Van de overige persoons-
chieven. De minister heeft de dossiers moet volgens de com-
commissie dit voorjaar om ad- missie bovendien een steek-
vies over haar vernietigings- proéf bewaard blijven,
voorstel gevraagd.
Paramaribo anpwateren actief kunnen zijn. Su
riname is bezig zijn kleine
Suriname wil de "Nederlandse luchtmacht en marine om te
marine op de Antillen inschake- vormen tot een kustwacht die
len bij de controle vanuit de douane-achtige taken moet krij-
lucht op illegale visserij en gen. Vandaar ook de wens over
drugtransporten. De Surinaam- eigen helikopters te kunnen be-
se krijgsmacht wil voor dit doel schikken. Hiervoor zouden ver-
ook overtollige Nederlandse he- ouderde Alouette-toestellen van
likopters overnemen. Minister de luchtmacht in aanmerking
Ter Beek (Defensie) heeft dit kunnen komen. Ter Beek neemt
verzoek gisteren gekregen van het verzoek van de Surinamers
zijn Surinaamse collega Gilds, in studie.
Ter Beek is voor een vierdaags Nederland heeft wel negen
werkbezoek in Suriname. miljoen gulden toegezegd voor
Het Orion-verkenningsvlieg- de omscholing van Surinaamse
tuig dat op Curasao is gestatio- militairen die door de voorge-
neerd en ook daar drugtrans- nomen inkrimping van de
porten opspoort, zou volgens krijgsmacht overbodig^worden.
Gilds ook boven Surinaamse
matig schoon te praten.
De 21-jarige speelde gisteren
het niets vermoedende slachtof
fer in deze zaak. Hij zou niet
hebben geweten wat granaten
voor uitwerking hebben en had
bovendien gedacht dat het al
leen maar ging om het bang
maken van een man die de 44-
jarige zou hebben opgelicht.
Dat de kennis later verklaarde
dat een ander de granaat daad
werkelijk had gegooid, maakte
voor De Graaff niets uit.
AH-overvaller
vraagt vanuit cel
in Chili hulp
hilversum cpd
De advocaat van de Bussumse
verdachte van de overval op de
AH-vestiging in Oosterbeek
heeft minister Kooijmans (bui
tenlandse zaken) gevraagd om
betere leefomstandigheden
voor zijn gedetineerde cliënt te
bewerkstelligen. De man ver
blijft sinds 28 mei in een gevan
genis in de Chileense hoofdstad
Santiago. Hij wacht daar op het
besluit over zijn uiüevering aan
Nederland.
Volgens de Utrechtse advo
caat Starmans zit de Bussum-
mer met zeven andere gevange
nen in een cel. Hij krijgt mini
male voeding en drank en moet
betalen voor het nemen van een
douche en het schoonmaken
van zijn cel. Werken om geld te
verdienen voor extra voedsel en
andere benodigdheden is on
mogelijk.
De Bussummer had eerder
geeïst dat de Nederlandse rege
ring het uitleveringsverzoek
voor hem zou intrekken. De
Haagse president wees deze eis
af. De verdachte werd eind mei
op verzoek van de Nederlandse
regering in Chili aangehouden
als verdachte van een overval
op een AH-filiaal in Oosterbeek
op 14 mei 1990, waarbij twee
doden vielen. Het Chileense
Hooggerechtshof heeft het uit
leveringsverzoek in beraad,
maar het is niet bekend wan
neer het besluit valt.
Vervoersbond FNV ziet 'vierdaagseals hèt middel tegen werkloosheid
Alleen als de arbeidstijd drastisch wordt verkort, kan het aantal banen fors worden uit
gebreid. Dat standpunt huldigt de Vervoersbond FNV die in de nota 'Voor wat hoort
wat' vasthoudt aan een vierdaagse werkweek. In de nota staan de uitgangspunten voor
de CAO-onderhandelingen in 1994.
Waar veel andere vakbonden in
hun werkgelegenheidsbeleid
voor volgend jaar de nadruk
leggen op bevordering van deel
tijdarbeid, ziet de vervoersbond
de collectieve arbeidstijdverkor
ting (ATV) met behoud van loon
nog als hèt middel in de strijd
tegen de werkloosheid. De le
den moeten de voorstellen nog
bespreken.
„Zonder verdere verkorting
van de arbeidstijd komen er
veel te weinig banen bij", meldt
de vervoersbond in de concept
nota. „Van alle vormen van kor
ter werken is een vierdaagse
werkweek nog de beste en ge
zondste." Dat wil overigens niet
zeggen dat de bond bevordering
van deeltijdarbeid en andere
manieren om het bestaande
werk te verdelen of nieuw werk
te creëren afwijst.
Werkgelegenheidsafspraken
en andere regelingen in de
niepve CAO's mogen van de
Vervoersbond FNV niet ten kos
te gaan van de koopkracht. De
bond eist in alle sectoren dan
ook een loonsverhoging van 2,5
procent, het door het Centraal
Planbureau geschatte niveau
van de prijssstijgingen in 1994.
Wat aan ruimte resteert, moet
worden gebruikt voor goede
doelen. Die ruimte zal per sec
tor verschillen. Want hoewel de
bond berekent dat de produkti-
viteit in het vervoer volgend jaar
met 2.5 procent zal stijgen, rea
liseert hij zich dat veel onderne
mers „de opbrengst van de pro-
duktiviteitsstijging al in de ex
ploitatie hebben gestopt of aan
hun klanten hebben doorgege
ven". De omvang van de goede
doelen zal dan ook per sector
verschillen.
Amersfoort Een brand op een industrieterrein in Amersfoort heeft gisteren twee bedrijven in de as gelegd. Het vuur ontstond in de kaarsenfabriek
Bolsius Trading en sloeg over op het naastgelegen bedrijfspand van de verhuisfirma Bunk. Op het moment van de brand waren geen personeelsle
den meer aanwezig. De schade loopt in de miljoenen. De oorzaak van de brand is nog niet bekend. foto anp aldo allessie
Tegen een 44-jarige man heeft
de Amsterdamse officier van
justitie mr. H. de Graaff gisteren
negen jaar cel geëist wegens
een moordpoging op zijn ex-
echtgenote. De verdachte zou
op 1 mei dit jaar medeverant
woordelijk zijn geweest voor het
gooien van een granaat tegen
de woning van de vrouw in Am
sterdam.
Hij zou voor vijfduizend gul
den het klusje hebben laten op
knappen door een in geldnood
verkerende kennis, een 21-jari
ge inwoner van Oss. Tegen deze
verdachte eiste de officier van
justitie eveneens negen jaar ge
vangenisstraf. Bij de granaat
aanslag raakte niemand ge
wond. De 44-jarige ontkende de
uitlokking van de granaataffaire.
Het zou hem een raadsel zijn
waar de andere verdachte de
gedetailleerde verhalen rond
zijn rol vandaan heeft gehaald.
Zijn vroegere echtgenote is hem
ruim drie ton schuldig en dat
geld zei de 44-jarige terug te
willen krijgen.
De officier zag in de lange
voorgeschiedenis van de acties
tegen de vrouw, waarbij steeds
de naam van de ex-echtgenoot
opduikt, wel degelijk een aan
wijzing dat de man niet zuiver
op de graat is Volgens De
Graaff probeert hij zich stelsel-
Dit jaar weer
meer auto's
op de weg
voorburg. anp
Het autobezit is dit jaar op
nieuw toegenomen. Het wa
genpark telt nu 6,5 miljoen
voertuigen, vorig jaar was
dat 6,3 miljoen. Dat blijkt
uit cijfers die het Centraal
Bureau voor de Statistiek
(CBS) gisteren heeft gepu
bliceerd.
Het aantal personenauto's
nam het afgelopen jaar toe
met 100.000 tot 5,8 miljoen.
Ons land telt 679.000 be
drijfsauto's, 34.000 meer
dan een jaar eerder. Volgens
het CBS heeft de economi
sche teruggang blijkbaar
weinig invloed op het aantal
bedrijfsauto's. Een toename
van het rijden met een grijs
kenteken door particulieren
kan hiervan de oorzaak zijn.
Steeds meer ouderen be
zitten een auto. Inmiddels
heeft bijna één op de drie
65-plussers een auto. Maar
sinds de invoering van de
OV-jaarkaart voor studen
ten is het autobezit onder
jongeren gedaald.
den haag gus schreuders
Binnen enkele weken zal de rijksrecher
che rapporteren of het SGP-besluit om
geen vrouwen toe te laten tot de partij
valt onder een delictomschrijving in het
Wetboek van Strafrecht. Aanzetten tot
discriminatie op grond van geslacht is
een misdrijf.
Als de SGP naar aanleiding van dit on
derzoek wordt bestempeld als verdachte,
raakt het Openbaar Ministerie verzeild in
een juridisch mijnenveld. Een strafver
volging tegen de partij kan op gespan
nen voet komen te staan met de grond
wettelijke vrijheid van vereniging.
Moet de SGP straks ook worden uitgeslo
ten van deelname aan verkiezingen als
zij, op discriminatoire gronden, alleen
mannen kandidaat stelt? De Kiesraad en
het centraal stembureau hebben de mo
gelijkheid een kandidatenlijst te toetsen
aan de openbare orde. Is bij het opstel
len van de lijst een strafbaar feit ge
pleegd. dan komt de openbare orde na
tuurlijk in de knel.
In wezen is in de kwestie rond de SGP
sprake van een conflict tussen twee
grondrechten: het anti-discriminatiebe
ginsel (artikel 1 van de Grondwet) en de
verenigingsvrijheid (artikel 8 van de
Grondwet). De SGP beroept zich boven
dien op de godsdienstvrijheid. Allemaal
zaken die de kern van het democratische
bestel raken.
De eerste vraag die moet worden beant
woord. is of het SGP-besluit in algemene
zin beledigend is voor vrouwen. Zet de
partij aan tot discriminatie ook elders in
de samenleving, buiten de eigen SGP-
kring? In dat geval is een vergelijking
mogelijk met de Centrumdemocraten,
die op racistische gronden alle allochto
nen in het verdomhoekje plaatsen en be
dreigen. Een onderzoek wegens discri
minatie tegen de Centrumdemocraten
heeft inmiddels tot strafvervolging ge
leid. Hierbij speelt ook een rol dat het In
ternationaal Verdrag tot uitbanning van
rasseridiscriminatie de staat verplicht tot
actieve bestrijding van racistische groe
peringen.
De strafklacht tegen de SGP wegens dis
criminatie is afkomstig van buiten de ei
gen levensbeschouwelijke achterban. De
klaagsters stellen dat de SGP ook discri
mineert ten opzichte van vrouwen die er
niet over piekerenfid van deze partij te
worden. Direct belanghebbende. SGP-
gezinde vrouwen, beschikken over een
andere mogelijkheid dan het indienen
van een strafklacht. Deze vrouwen kun
nen een civielrechtelijke procedure aan
spannen als zij menen ten onrechte niet
als lid te worden geaccepteerd. In zo'n
geding kan de rechter tot de conclusie
komen dat de SGP door haar besluit in
strijd handelt met het verenigingsrecht,
dat wordt geregeld in het Burgerlijk Wet
boek.
Uiteindelijk draait het in de juridische
afweging over het interne SGP-besluit
om de vraag waar de grenzen aan de in
terne verenigingsvrijheid worden getrok
ken. Het is denkbaar dat discriminatie
van vrouwen in het sociale en economi
sche verkeer - bijvoorbeeld het bedrijfs
leven of het uitgaansleven - wordt bedre
ven onder de dekmantel van de vereni
gingsvrijheid. Maar zo ver gaat de vrij
heid van vereniging ook weer niet.
Geen enkel grondrecht verleent een ab
solute vrijheid. Een vereniging die zich
bijvoorbeeld bezighoudt met het bevor
deren van de handel in harddrugs onder
minderjarigen zal niet alleen door de
strafrechter worden veroordeeld, maar
ook op grond van de openbare orde wor
den verboden. De rechtspraak over ver
enigingen is echter heel terughoudend.
Zeker als in wezen politieke beslissingen
moeten worden genomen. Hiervan is
slechts een enkele keer sprake geweest:
in 1978, toen de rechtbank in Amster
dam de Nederlandse Volksunie, die zich
schuldig maakte aan misdadige praktij
ken, verboden verklaarde.
De terughoudendheid in de rechtspraak
is begrijpelijk. Politieke partijen moeten
zich aan de rechtsorde houden, maar zij
zijn tevens bij uitstek de belichaming
van de pluriformiteit in de samenleving.
De SGP benadrukt dit laatste en beroept
zich uitdrukkelijk op levensbeschouwe
lijke argumenten. Zij verdedigt zich te
gen de beschuldiging van discriminatie
met de stelling dat het gewraakte besluit
om vTouwen van het lidmaatschap uit te
sluiten, is gebaseerd op de Bijbel als
Gods Woord. In wezen beroept de partij
zich hiermee op de vrijheid van gods
dienst.
In verscheidene kerken bestaat feitelijke
ongelijkheid tussen mannen en vrouwen
zonder dat wordt ingegrepen wegens
strafbare discriminatie. Hoe men bij
voorbeeld binnen of buiten de roomska-
tholieke kerk ook mag denken over de
uitsluiting van vrouwen van het priester
ambt, niemand vindt dit een zaak voor
de strafrechter. Hetzelfde geldt voor de
gedragsregels in moskee en synagoge.
Kennelijk zijn de grenzen aan de gods
dienstvrijheid niet zo nauw getrokken
dat de anti-discriminatiebepalingen
voorrang hebben boven de religieuze
overtuiging.
Hier staat tegenover dat de SGP zelf geen
kerk is. ook al wordt haar identiteit be
paald door een geloofsovertuiging. Als
politieke partij neemt zij deel aan het
staatkundige leven. Haar besluitvorming
kan dus invloed uitoefenen op andere
bevolkingsgroepen. Stel dat de SGP in
een gemeenteraad voldoende zetels zou
hebben om vrouwen de toegang te ont
zeggen tot openbare ruimten ofambte-
lijke functies. Dat zou voor honderd pro
cent onrechtmatig zijn.
