'Een kankergezwel in de historische binnenstad'
Leids publiek
'Op volle toeren'
Rubberen Robbie:Tot over 100 jaar''
Leiden Regio
'Draaien, altijd maar draaien'
MAANDAG 4 OKTOBER 1993
Discussie over sloop of behoud van meelfabriek
Echt mooi vindt eigenlijk niemand De Meelfabriek. Maar
toch pleit een groep Leidenaars voor het behoud van dit
'monster' langs de Zijlsingel. Want monumenten hoeven
niet per definitie 'mooi' te zijn. 'Lelijke' gebouwen zijn
het soms ook waard om voor het nageslacht bewaard te
blijven. De Eiffeltoren breek je toch ook niet af omdat-ie
lelijk is?
De Leidse architect Boudewijn
Veldman en oud-wethouder
ruimtelijke ordening Cees Waal
(PvdA) zaten gisteren tegenover
elkaar in een door Stiel (Stich
ting Industrieel Erfgoed Leiden)
georganiseerde discussie in de
openbare bibliotheek. Hun uit
eenlopende standpunten had
den overigens een min of meer
dezelfde conclusie: de Meelfa
briek kan het beste deels ge
sloopt, deels behouden blijven.
Veldman pleitte voor behoud
van de fabriek, die begin deze
eeuw in verschillende fasen
werd gebouwd. „Het is een
prachtig geboetseerd stuk stad,
een beetje Manhattan in Lei
den. Stedebouwkundig gezien is
het een stoere markering van de
oostzijde van de binnenstad."
Voor Waal kan niet snel genoeg
tot sloop worden besloten. „Het
is het lelijkste gebouw dat ik
ken. De fabriek is in de loop der
tijden als een kankergezwel ge
groeid in de Leidse binnenstad.
Men schiet met monumenten
zorg te ver door als dit blijft
staan."
Voor de architect doet de
vraag 'mooi of lelijk' er niet zo
veel toe in de discussie over slo
pen of behouden. „Wat mooi is,
is heel persoonlijk. Er is meer
dan mooi. Gebouwen kunnen
ook vanwege hun zeggings
kracht of authenticiteit interes
sant zijn voor het nageslacht.
Op die manier vind ik de meel
fabriek 'mooi'. Ik pleit dan ook
voor het behoud van dit 'mon
ster' als monument."
Opsmuk
Afgezien van de zeggingskracht
is De Meelfabriek voor Veldman
ook bijzonder vanwege de ge
bruikte bouwtechnieken. „Het
is een functioneel gebouw, zon
der opsmuk, van gewapend be
ton. Dat was voor die tijd een
moderne bouwtechniek." De
Meelfabriek staat bekend als het
oudste grote gebouw in Neder
land dat grotendeels uit gewa
pend beton is opgetrokken."
Waal sprak over 'beeldversto
ring' van de Meelfabriek. Het
gebouw staat in schril contrast
met zijn omgeving en is een
mengelmoes van bouwstijlen,
omdat het in verschillende fa
sen is gebouwd. Aanvankelijk
was het een bescheiden ge
bouw, dat later flink werd uitge
breid. „Ik moet er niet aan den
ken dat de vraag 'mooi of lelijk'
niet meespeelt bij de beoorde
ling van een gebouw als monu
ment. Een gebouw moet vol
gens mij op z'n minst warme
gevoelens losmaken wil het ge
schikt zijn als monument. Maar
ik ben het met Veldman eens
dat die discussie niet doorslag
gevend mag zijn voor de toe
komstbepaling van het ge
bouw."
In de loop der jaren zijn in
Nederland steeds meer panden
tot monument verklaard. Hoe
wel hij 'onder de indruk is van
de informatie van Stiel', vindt
Waal toch niet dat de Meelfa
briek aan deze lijst moet wor
den toegevoegd. „Mensen die
trots zijn op hun stad vinden al
les mooi, die willen niets veran
deren. Maar ik denk dat je moet
selecteren. We hebben in Lei
den genoeg mooie gebouwen
waar we ons op kunnen con
centreren."
Mongooltje
Het merendeel van het publiek,
in een overvol zaaltje in de bi
bliotheek, steunde de stelling
dat een monument niet altijd
mooi hoeft te zijn. De Leidse ar
chitect Schutte, deels verant
woordelijk voor het uiterlijk van
de Meelfabriek, omschreef zich
zelf als 'de vader van een
mongooltje': die moeten ook
steeds uitleggen dat hun kind
'best leuken aardig' is.
Stiel hoopt dat De Meelfa
briek behouden zal blijven voor
het Leidse stasdgezicht. Met le
de ogen heeft de stichting aan
gezien dat het Parmentier-com-
plex aan de Lammermarkt on
langs is gesloopt. Voorzitter H.
Budel: „Er wordt gelukkig nog
over gepraat en waar gepraat
wordt is hoop. In ieder geval
geen sloop." Een snelle sloop
lijkt er om een andere reden
ook niet in te zitten. De ge
meente heeft geen geld voor af
braak van het massale complex.
Ex-wethouder C. Waal discussieerde met de Leidse architect B. Veldman over de toekomst van de meelfa
briek. Over een ding waren beide heren het eens, echt mooi is het gebouw niet foto hielcokuipers
Draaiorgels horen bij een oer-Hollands festijn. En dat is de viering
van Leidens Ontzet zeker. Op de Garenmarkt waren zaterdag beken
de straat-, kermis- en dansorgels te horen en te bewonderen tijdens
het Draaiorgel festival dat in samenwerking met de Nederlandse
Kring van Draaiorgelvrienden was georganiseerd. Twee uur lang was
hetdaar 'draaien, altijd maar draaien' wat de klobsloeg.
foto jan holvast
Prima stemming bij Hollands Artiesten festival
Lelden CONNY VAN DER ZANDE
'Huilen is voor jou te laat', 'Blijf
vannacht bij mij', 'Je hebt me
bedrogen, toch blijf ik van je
houden'. Al gaat het in de
smartlap vooral om kommer en
kwel, het Nederlandstalige le
venslied leeft. Dat bleek zater
dagmiddag in de Groenoord-
hallen waar ter gelegenheid van
de 100ste 3-oktoberviering een
artiestengala was georgagani-
seerd. Het leek 'Op volle toeren'
wel met een keur van artiesten
als Marianne Weber, Gordon,
Corry Konings, de Havenzan
gers en Vader Abraham. Voor de
presentatie was echter niet
Chiel Montagne, maar Ivo Fran
klin gevraagd die in geestdrift
niet voor de besnorde TROS-
presentator onderdeed. Met su
perlatieven als 'gigantisch', 'fan
tastisch' en 'geweldig' wist hij
het publiek, dat overwegend uit
veertigers en vijftigers bestond,
op te zwepen tot eenzelfde
soort enthousiasme.
En het Leidse publiek had de
ze opwarmer wel nodig, want
zo 's middags onder het genot
van een kopje koffie een feestje
bouwen, dat is nog eens andere
koek dan 's uit je dak gaan met
een biertje in de hand.
Waren de reacties bij Marian
ne Weber, die het spits mocht
afbijten, nog wat aarzelend, na
een half uurtje zat de stemming
er prima in. Inhaken bij krakers
als 'Hoor je het ruisen der gol
ven', swingen bij Peter Koele-
wijns 'Kom van dat dak af, de
polonaise lopen bij carnavals
krakers van Vader Abraham en
aanstekers uit de zakken bij
Gordons 'Ik hou van jou'. Deze
blonde artiest mag zich in een
grote populariteit verheugen.
Toen hij optrad renden vele
prachtig uitgedoste vrouwen
naar het podium om hem van
dichtbij te kunnen bewonderen,
aanraken en bloemen te over
handigen.
Moest Gordon het vooral van
de vrouwelijke belangstelling
hebben, bij de zwangere Corry
Konings waren het vooral de
mannen die naar voren liepen.
Als een echte vakvrouw nam ze
armen vol bloemen in ont
vangst en voor iedere fan had ze
een hartelijk woord. Corry hoef
de geen moeite te doen om het
publiek van de stoelen te krij
gen; haar liedjes nodigen als
vanzelfsprekend uit tot bewe
gen en de polonaise lopen. Lee
Towers, de enige artiest die in
het Engels zong, had daar als
uitsmijter, voordeel van. Een
uitzinnig publiek zong en dein
de mee op zijn liedjes; zijn op
treden was dan ook de klapper
van de middag.
Orkesten
in park
Harmonie-orkesten
traden in de serie
'parkconcerten' op in
het Van der Werf-
park. Onder het toe
ziend oog van een
vertegenwoordiger
van de 3 October
Vereeniging, 'be
klommen' de orkest
leden de muziektent.
De koffers voor de in
strumenten werden
op het gras achterge
laten.
LEIDEN GERRIT-JAN VAN GEEN
ROB ONDERWATER
„Tot ziens en tot over honderd
jaar." De boodschap van Rub
beren Robbie aan het einde van
het spectaculaire concert afge
lopen vrijdag had niet duidelij
ker kunnen zijn. Dit was de
laatste keer geweest. Rubberen
Robbie nam afscheid van Lei
den en het publiek nam af
scheid van de legendarische
band. Het slotnummer van het
'popgenerations'-festival had de
massa in de Groenoordhallen
omgetoverd tot een grote feest
vierende menigte. Van voor tot
achter werden er polonaises ge
lopen, terwijl bijna niemand
zich aan het feestgewoel ont
trok. Want iedereen was geko
men voor Rubberen Robbie.
De overige bands mochten
louter als opwarmertje dienen.
Tijdens het optreden van de
Lovecramps was de zaal nog
niet half vol, terwijl The Shoes
niet de respons van de zaal
kreeg die ze gewend is. Het
meest schrijnende was nog wel
de wanhopige poging van zan
ger Theo van Es om tijdens het
overbekende 'Osaka' de zaal tot
meezingen te stimuleren.
Nee, dan Rubberen Robbie.
In de originele gedaante van
Catapult begon de happening.
'Let your hair hang down' en
'Teenybopperband' klonken
nog net zo fris als twintig jaar
geleden, terwijl de covers van
Led Zeppelin, Uriah Heep en
Deep Purple overtuigend wer
den gebracht. Het bleef echter
opwarmen. De sfeer kwam er
pas goed in toen 'Ome Henk' de
omldeedpauze vulde. Opeens
stroomde de zaal vol en kon de
hel losbarsten. Toen zanger
Cees Bergman met duikbril op
'Zuipen' inzette was het hek van
de dam. Klassiekers als 'Nee, je
moet het je broer laten doen',
'De vuilezeeballade' en natuur
lijk 'De Ambulance' stuwden de
avond naar een hoogtepunt.
Enige minpuntje was de ver
tolking van pe Nederlandse
Sterre', de enige hit die Rubbe
ren Robbie ooit de top 40-lad-
der deed bestijgen. De uitvoe
ring werd van CD gebracht, ter
wijl Bergman er af en toe wat
van meezong. Die kraker was
niet nodig. Niet voor de sfeer en
niet om compleet te zijn.
Het werd echter ruimschoots
goedgemaakt door in een
laatste toegift opnieuw "Drie
Oktober' ten gehore te brengen
Tot over honderd jaar.
Rubberen Robbie treedt nooit meer op. Althans niet in de eerste honderd jaar. Het publiek ging daarom alvast maar uit zijn dak om het een tijdje te
kunnen uitzingen. foto jan holvast
Polonaise bij Vader Abraham en aanstekers uit de zakken bij Cordon:
het Leidse publiek liep warm voor de Hollandse artiesten.
foto jan holvast
