Keurmerk voor veiligheid
'Hoogbegaafdheid is in Nederland taboe'
Goekoop: 'Dit mag geen
nieuw Kremlin worden'
Oproep voor vrijwilligers
in bejaardentehuizen
Randstad
a Pier kleinere
vliegtuigen
in aanbouw
Ronald Mc Donaldhuis officieel open
ZATERDAG 2 OKTOBER 1993
CHEF WILLEM SPIERDIJK, 071 -356439, PLV.-CHEF MEINDERT VAN DER KAAIJ, 071 -356442
f Psychologe begint praktijk voor begeleiding superintelligente kinderen
Er was een noodoproep in de
krant voor nodig om vrijwilli
gers te krijgen voor taken die in
een bejaardentehuis zo brood
nodig zijn. Tot opluchting van
Janny van Iterson, hoofd welzijn
en recreatie van het Leidse
woon-zorgcentrum Haagwijk,
reageerden verscheidene men
sen op de advertentie van afge
lopen weekeinde. „Ja, de nood
is hoog gestegen. Zonder vrij
willigers is een verzorgingste
huis bijna niet meer draaiende
te houden."
De oproep valt midden in de
periode dat de acties tegen de
bezuinigingen op de bejaarden
zorg volop aan de gang zijn.
Niet helemaal toevallig. Het zijn
immers volgens Van Iterson fi
nancieel zware tijden van de
verzorgingstehuizen. „De pro
fessionele medewerkers lopen
op hun tenen. Die hebben hun
handen vol aan de verzorging
van de bewoners. De broodno
dige extra dingen schieten er
volledig in wanneer wij geen
vrijwilligers zouden hebben."
De vrijwilligers zijn nodig om
koffie in te schenken, bewoners
mee te nemen voor een wande
ling en te helpen bij boodschap
pen. „Dat zijn de dingen die de
welzijn van die bejaarden
enorm verbeteren", stelt Van
Iterson. „Sommigen dreigen
anders enorm te vereenzamen.
Het valt mij de laatste jaren op
dat de ouderen die wij in ons
huis krijgen vaak zo depressief
zijn. Het gebrek aan menselijke
contacten, de vereenzaming
heeft een slechte invloed op de
ouderen".
Van Iterson constateert dat de
bejaarden die tegenwoordig in
Haagwijk komen wonen, in een
slechte conditie zijn. „Vroeger
was het geen uitzondering wan
neer mensen 15 jaar in goede
gezondheid in een verzorgings
tehuis woonden. Nu zijn wij blij
wanneer zij vier vijf jaar bij
ons blijven." Het heeft volgens
Van Iterson allemaal te maken
met het feit dat bejaarden veel
langer thuis blijven wonen dan
voorheen.
De vrijwilligers die zich aan
melden krijgen eerst een ge
sprek om te zien naar welke
werkzaamheden hun belang
stelling uitgaat. „Mensen die
hun werk met plezier doen,
daar heb je het meeste profijt
van. Meestal beginnen mensen
met een dagdeel van vier uur,
maar in de praktijk blijkt dat al
tijd meer te worden. De nood is
hoog en de inzet wordt dan gro
ter en gemotiveerder."
Volgens Van Iterson mag het
nooit zo worden dat vrijwilligers
verzorgende taken gaan ver
richten. „Dat is een duidelijke
grens voor ons. Een vrijwilliger
zal nooit een bewoner bijvoor
beeld wassen, helpen met aan
kleden of naar het toilet gaan."
Ergens tussen 1 op de 20 en 1 op de 100,
dat zijn de schattingen van het aantal
kinderen in Nederland dat hoogbegaafd
is. Maar vaststellen welk kind tot die ca
tegorie behoort, is geen eenvoudige
zaak. „Een hoog IQ is niet voldoende.
Een score van 140 is zeker een voorwaar
de, maar wil op zich nog niet zeggen dat
sprake is van hoogbegaafdheid. Daar
komt nog heel wat meer bij kijken:
nieuwsgierigheid, creativiteit, doorzet-
j tingsvermogen en zelfstandigheid."
Drs. Pelagia Dorenstouter (44), kinder-
psychologe van beroep, begon gisteren
1 in gezondheidscentrum Zuid-West in
Haarlem een praktijk voor de identifica-
tie, begeleiding en schoolkeuze van
hoogbegaafde kinderen. Zo'n geniaal
kind hebben is namelijk niet altijd een
zegen. Veel kinderen krijgen problemen,
met hun ouders, hun leraren, of allebei.
Pelagia Dorenstouter is zelf moeder van
1 twee hoogbegaafde kinderen en kent dus
1 de klappen van de zweep.
I Dat haar kinderen - nu 5 en 10 jaar
I oud - hoogbegaafd zijn, had ze al snel in
de gaten. „Doorgaans zien ouders wel
wanneer hun kind hoogbegaafd is. Het
heeft enorm veel energie, is nieuwsgie
rig, leert makkelijk en snel, en heeft een
goed geheugen. Het kind is heel anders
dan de ouders hadden verwacht. Het zit
boordevol energie en slaapt vaak veel
minder dan leeftijdgenootjes. Aan de
aanbevolen uren slaap komt het bijna
nooit toe."
Dorenstouter geeft het voorbeeld van
haar zoon, die op vijfjarige leeftijd al
kwam vragen wat het wortelteken op
zijn vaders rekenmachine betekende. En
er niet over ophield totdat het hem piek
fijn was uitgelegd. „Je kunt je voorstellen
wat het betekende toen hij voor het eerst
naar school ging en daar moest gaan op
tellen en aftrekken."
Op zo'n moment ontstaan doorgaans
de problemen. De les is geen uitdaging
voor het snuggere kind. De aandacht van
het kind verslapt. Er ontstaat een soort
geestelijke luiheid, die het kind later kan
opbreken. In het voortgezet onderwijs
bijvoorbeeld, bij het huiswerk maken."
Niet altijd komt het onderpresteren
voort uit luiheid. Sommige hoogbegaaf
de kinderen doen 'met opzet' niet hun
best, of doen keurig hun werk maar ook
niet meer dan dat. Ze passen zich aan
aan het niveau van de klas, om maar
geen zonderling te hoeven zijn.
Door dit gedrag komt het kind vaak in
conflict met de meester of juf. Ook voor
het schooladvies in groep acht kunnen
de gevolgen desastreus zijn. Uit een on
derzoek blijkt dat slechts tweederde van
de hoogbegaafden van het schoolhoofd
een topadvies krijgt (VWO). Dertig pro
cent krijgt de aanbeveling MAVO/HAVO
en één op de vijftig moet van het hoofd
naar het LBO. Sommigen belandden
zelfs op een LOM-school.
De gevolgen van het niet onderkennen
van hoogbegaafdheid bij kinderen kun
nen volgens Dorenstouter enorm zijn.
Niet alleen kunnen zij in aanvaring ko
men met hun ouders en leraren of op de
verkeerde school terechtkomen, er kun
nen later zelfs psychische problemen op
treden, met soms ernstige gevolgen, tot
zelfmoord toe.
Het begeleiden en adviseren van kin
deren, ouders en leraren moet dat hel
pen voorkomen, aldus Dorenstouter.
Ook kan zij helpen bij het verkrijgen van
verrijkingsmateriaal voor het kind, uitda
gende leerstof op het gebied van reke-
nen, taal en geschiedenis die is ontwik
keld door het Nijmeegse centrum voor
hoogbegaafdheidsonderzoek.
De schuld voor de problemen ligt niet
bij de ouders of de leraren, maar bij het
Nederlandse onderwijssysteem. Dat is
ongeschikt. Sinds de invoering van de
Mammoetwet - met al zijn goede kan
ten, maar ook zijn nivellering - is het be
doeld voor de middelmaat: aan hoogbe
gaafdheid heeft men geen boodschap.
Voor kinderen die slecht kunnen leren of
moeilijk opvoedbaar zijn, zijn er speciale
voorzieningen, en maar liefst zeventien
soorten bijzonder onderwijs. Voor hoog
begaafden is er niets."
Politie stelt lijst van normen voor nieuwbouw vast
De politie Hollands Midden gaat als eerste in Nederland
een politiekeurmerk Veilig Wonen uitgeven. Bouwwer
ken, bijvoorbeeld nieuwbouwwijken, die voldoen aan
een groot aantal strenge politienormen mogen het predi-
caat 'Veilig' voeren. Binnenkort begint een proef met drie
bouwplannen in Sassenheim, Noordwijk en Schoonho
ven.
leiderdorp monica wesseling
Het keurmerk moet een zoge
heten 'marketing-instrument'
worden. .Aannemers en ge
meenten kunnen reclame gaan
maken met de veiligheid van
een wijk of woning", zet stafme
dewerker criminaliteitspreven
tie T. Hesselman uiteen. Het
idee is afgfekeken van Engeland
waar woningen en wijken al
lang een veiligheidskeurmerk
kunnen krijgen.
Een veilige woning in een vei
lige wijk voldoet volgens Hessel
man aan een groot aantal voor
schriften. De woning heeft na
tuurlijk goed hang- en sluit
werk, maar ook een lamp bij de
achterdeur en een speciale deur
die op een kier kan blijven staan
voor ouderen, horen volgens
Hesselman bij een veilige wo
ning.
Een veilige woonwijk is vol
gens de preventiemedewerker
een wijk zonder lange brand
gangen achter de huizen en met
voldoende en goede straatver
lichting. De veiligheid wordt
ook gediend door wonen en
werken niet meer strikt te schei
den 'en door bijvoorbeeld geen
snackbar naast een bejaarden
huis te plannen.'
Gemeenten vragen nti ook al
veelal het advies van de politie
bij de inrichting van een nieuwe
woonwijk. „Dat advies moet
standaard worden. Veiligheid is
een verkoopargument."
De komende maanden wordt
proefgedraaid in de drie ge
meenten. Sassenhein, Noord-
wijk en Schoonhoven zullen, bij
het aanprijzen van de nieuwe
woonwijken, al wel in de adver
tentie mogen vermelden dat zij
het Veiligheidskeurkmerk van
de politie hebben aangevraagd.
Prins Willem Alexander opent politiekantoor Hollands Midden
Verscheidene mensen reageerden op de oproep voor vrijwillige krachten in het Leidse woon-zorgcentrum Haagwijk.
„Dat komt omdat hoogbegaafdheid in
Nederland een taboe is. Succes wordt
hier anders gewaardeerd dan in een land
als Amerika. Nederland is het land van
de gelijkheid, men heeft de neiging om
alles dat boven het maaiveld uitsteekt
weg te maaien. Het is een verdienste om
niet op te vallen. In de sport hebben we
die prestatiegerichtheid wel, maar niet
op het gebied van intelligentie. Dat hoort
blijkbaar niet."
leiden Twee jaar hebben de ouders moeten wachten, maar nu is het er dan eindelijk: een Ronald Mc Donaldhuis in Leiden. Gisteren werd het
nieuwe gebouw officieel door L.C. Brinkman - fractievoorzitter van het CDA - geopend.
In die twee jaar is door stichting Ouderhuis hard gewerkt aan het Leidse Mc Donaldhuis. M. Kroese - een van de iniatiefneemsters - is blij dat
de inzet van de ouders zoden aan de dijk heeft gezet Kroese: „Sommige ouders moesten uit Tilburg of nog verder komen. Het is zelfs gebeurd
dat de ouders in een caravan voor de deur van het ziekenhuis stonden. Daar is nu een eind aangekomen. Ik hoop dat de verzekeringsmaatschap
pijen nu allemaal de verblijfskosten zullen vergoeden. Tot nog toe zijn er maar vier of vijf maatschappijen die dat doen. Het verblijf kost 25 gul
den per dag. Als ouders 100 dagen blijven dan zijn de kosten aanzienlijk". De afgelopen drie maanden zijn er al ouders in het nieuwe huis ont
vangen. In die tijd zijn zes patiëntjes overleden, maar door het Mc Donaldhuis konden de kinderen hun ouders dichtbij hebben.
foto henk bouwman
Prins Willem Alexander onthulde in het nieuwe hoofdkantoor van de politieregio Hollands Midden een
kunstwerk van Pépé Grégoire. De prins luistert naar de uitleg van de kunstenaar. foto henk bouwman
KLM boos over
opstelling EG
schiphol» bill meyer
De door de Europese Commis
sie aangekondigde onderzoek
naar de verkoop van de Rijks
Luchtvaart School (RLS) aan de
KLM, is de luchtvaartmaat
schappij in het verkeerde keel
gat geschoten. Brussel be
schouwt de transactie als moge
lijke overheidshulp en concur
rentievervalsing. Desondanks
besloot Brussel gisteren een
steunaanvraag van Air France
van meer dan een miljard gul
den goed te keuren.
De KLM is 'uiterst onaange
naam getroffen' door de aan
kondiging van het onderzoek.
De KLM beschouwt de aankoop
van de RLS als een zakelijke
overeenkomst.
De pilotenopleiding werd in
juli 1991 afgestoten door de Ne
derlandse staat voor een sym
bolisch' bedrag van één gulden.
Den Haag verplichtte zich daar
naast tot een bijdrage van 17,6
miljoen aan de exploitatiekos
ten van de school in de eerste
vijf jaar na de privatisering.
De Commissie verwijt de Ne
derlandse regering dat er des
tijds geen open inschrijving is
gehouden. De verkoopprijs zou
daarom niet de marktwaarde
van de school vertegenwoordi
gen en een element van hulp
bevatten. Dat wordt op zijn
beurt beschouwd als concurre-
rentievervalsing op de Europese
markt.
leiderdorp monica wesseling
Prins Willem Alexander heeft
gistermorgen het nieuwe hoofd
kantoor van de politieregio Hol
lands Midden in Leiderdorp of
ficieel geopend. De prins deed
dat door de onthulling van een
beeld van kunstenaar Pépé Gré
goire. Bij de onthulling dankte
Willem Alexander korpschef S.
van Hulst voor de politieinzet
gedurende de jaren dat hij in
Leiden studeerde.
Het hoofdkantoor is al dik
drie maanden in gebruik. Het
pand aan de Persant Snoepweg
is in een jaar tijd gebouwd door
projectontwikkelaar Elisa-
bethhof BV. Het kostte dik 17
miljoen gulden. De politie huurt
het kantoor voor ruim 1,2 mil
joen gulden per jaar. Er werken
250 politieagenten, vooral staf
en leiding.
Het pand herbergt de centrale
meldkamer van Hollands Mid
den. Alle aanvragen voor poli-
tiehulp en alle onderlinge ver
keer tussen politieagenten en
hoofdkantoor, loopt via deze
centrale meldkamer. Het ge
bouw heeft geen cellen. Burgers
zullen zelden op bezoek komen:
voor het doen van aangifte, of
informatie over inbraakpreven
tie blijft het plaatselijke politie
bureau de aangewezen plek.
Hollands Midden heeft in
middels een naam als het gaat
om hoogwaardigheidsbekleders
ter opluistering van mijlpalen.
De eerste paal van het kantoor
werd geslagen door de minis
ters Hirsch Ballin en Dales, de
opening dus door de toekomsti
ge koning van Nederland. Prins
Willem Alexander kreeg, als
dank voor zijn medewerking uit
handen van Thomas, het 6-jarig
zoontje van een der politievrou
wen, een verkleinde uitgave van
het door de prins onthulde
beeld.
Dat beeld, 'Twee ineen' is uit
gevoerd in brons en stelt twee
handen voor die elkaar onder
steunen. De sterke arm onder
steunt de helpende hand en an
dersom.
Kremlin
De politieregio Hollands Mid
den is ontstaan door samenvoe
ging van vijf korpsen van de ge
meentepolitie en 15 groepen
van de rijkspolitie. De groot
schalige organisatie mag vol
gens korpsbeheerder en burge
meester van Leiden C. Goe
koop, echter niet betekenen dat
de lokale bestuurders, de burge
meesters zelf dus, niets mee
met de politie van doen heb
ben. „Dit Leiderdorps hoofd
kantoor mag geen nieuw bas
tion, geen nieuw Kremlin wor
den van waaruit met ijzeren
hand en sterk centralistisch
wordt geregeeerd. Veiligheids
beleid moet zo dicht mogelijk
bij de burger zitten". Goekoop
stelt eisen aan zijn collega-bur
gemeesters: „Burgemeesters
kunnen het zich niet meer ver
oorloven als kikkers uit een
kruiwagen rond te springen.
Voor lamzakken is geen plaats
meer.
Het samenvoegen van ge
meente- en rijkspolitie moet
nog officeel worden vastgelegd
in een nieuwe politiewet. Goe
koop en Van Hulst vrezen dat
de Eerste en Tweede Kamer niet
op tijd klaar zullen zijn en dat
de wet pas maanden na 1 janu
ari in werking zal treden. Dat
betekent dat de werknemers
van Hollands Midden nog niet
officieel benoemd kunnen wor
den. Bovendien moeten ge
meenten die een gemeentelijk
politiekorps hebben, weer geld
vrijmaken op hun begroting.
Grootste probleem is volgens
Goekoop echter de overdracht
van gebouwen. Afgesproken is
dat alle gebouwen gratis van de
gemeenten overgaan naar Hol
lands Midden. Voorwaarde
hiervoor is wel dat dit voor 1 ja
nuari gebeurt. Als de nieuwe
politieorganisatie in 1994 for
meel nog geen feit is, gaat die
gratis overdracht ook niet door.
„En dan wacht ons dus een
overdrachtsbelasting van bijna
een miljoen gulden", vreest
Goekoop.
Directeur politie van het mi
nisterie van Binnenlandse za
ken, J. Kapsenberg, schat de
kans dat de wet er op 1 januari
nog niet is, in op 20 procent.
„En als het niet lukt, dan zal de
wet binnen enkele maanden er
wel zijn. We zullen dan met
soepelheid wat formele dinge
tjes moeten zien te regelen.
Voor overdrachtsbelasting hoeft
Goekoop niet bang te zijn."
Op Schiphol is gisteren een
aanvang gemaakt met de bouw
van een nieuwe pier voor klei
nere vliegtuigen. Deze B-pier
komt langs het platform te lig
gen dat nu door regionale
luchtvaartmaatschappijen als
KLM CityHopper en Air UK
wordt gebruikt. Voortaan hoe
ven niet alle regionale passa
giers met de bus naar het vlieg
tuig te gaan.
De bouw van de nieuwe pier
is noodzakelijk door de explo
sieve groei van het regionale
luchtverkeer van en naar Schip
hol. KLM CityHopper en het
Britse Air UK worden de belang
rijkste gebruikers van de nieuwe
pier. Air UK is de grootste bui
tenlandse gebruiker van Schip
hol. De maatschappij vliegt
vanaf negen bestemmingen in
Groot-Brittannië op Schiphol.
