Schrijvende Lezers/Info
Huiver bij rede van Amsterdamse rechter
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1993
_34
ZIEKENHUIZEN
ONGEVALLENDIENST
Elke dag Academisch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur(Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur
(Elisabeth Ziekenhuis).
EHBO ziekenhuis Rijnoord elke dag geopend
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. Afdeling
intensieve zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30 uur en na overleg.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende
verpleegkundige.
Jongerenafdeling: 14 30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): volwassenen 14.00-14.45 uuren 18.30-19.30 uur.
Klasse I en II ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdelmg gynaecologie: 14.30-15 15 uuren 18.30-19.30 uur, alleen
voor vaders bovendien van 19.30-21.00 uur.
Afdelinghartbewaking: 14.00-14.30 uuren 19.00-19.30uur.
Intensive care: 14 00-14.30 uuren 19.00-19.30 uur.
Kinderafdeling: ouders gehele dag. Overige bezoekers 14.30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071 -269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uur en
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19 00-20.00 uur
(Alleen Partners/echtgenoten met kinderen
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend voor
nderï
n opgenomen kinderen i;
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers g
en neurologie: 14.15-15
heelkunde 14 15-15 00 uuren 18.30-19.00 u
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.00
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkund ige
Extra bezoek
medium care: 11.00-11.30 uur.
Kraamafdelmg: bezoek voor vaders de gehele dag in overleg met hoofd
afdeling. Overigen van 14.30 - 15.15 en van 18 30 - 19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders de gehele dag in overleg met hoofd
afdeling. Overigen van 14.30 -15.15 uuren 18.30 -19.30 uur.
BIOSCOPEN
begluurt.
LID0 2.
In the line of fire 16 jr., dag 18.45.
21.15. vr za zo woe ook 14.15. Thriller
van Wolfgang Petersen. Veiligheids
agent Frank Horrigan (Clint Eastwood)
vraagt zich na dertig jaar nog steeds af
i| mag m de herkansing als de zi
Adriaan Lyne. Woody H
Moorezijn een droom:
tenwereld jaloers op is
ilijkheden. Miljonair Ro-
18 45,21
BABYLON 1. tel. 070-3471656. naast
Centraal Station The piano 12jr.dag
13 15, 16.00, 18 45, 21.30 BABYLON
2. Madame de Charrière Belle van Zuylen
al .dag. 13.15. 16.00, 18 45. 21.30 BA
BYLON 3. Dave al dag 13.15, 16.00,
gielaan 15 The fugitive 12jr.,dag. 13.15,
16 00, 18.45, 21.30 METROPOLE 2. Of
mice and men al dag. 13.15, 16.00,
18 45, 21.30 METROPOLE 3. Indecent
Proposal al dag 13 15. 16.00, 18.45,
21.30 METROPOLE 4. Guilty as sin 16
jr., dag 18 45, 21.30, do vr ma di ook
13 15 en 16.00. Bambi (Ned. gesproken)
al., za zo woe 13.15. 16.00. MËTROPOLE
5. Cliffhanger 16 jrdag 18.45, 21.30,
do vr ma di ook I3.15en 16.00 Dennis
the menace al za zo woe 13 15. 1600.
ODEON 1. tel. 070-3462400/3462401,
dag. 13-15,
Niet voorniets heeft
Nieuwkoop altijd in
de belangstelling ge
staan van kunste
naars. Begrijpelijk,
want het polderdorp
heeft veel aantrekke
lijks te bieden. Vooral
als door de zon be
schenen wolkertzich
boven de plassen sa
mentrekken. Dan
moet je het penseel
pakken en het tafereel
vastleggen. Je moet
wel vlug zijn, want
dat beeld blijft niet.
Voordat er een streek-
je op het linnen is ge
zet is het patroon al
weer anders.
Onze fotograaf Wim
Dijkman doorkruist
dagelijks een groot
deel van de streek om
het nieuws voor de
krant in beeld vast te
leggen. Tijdens die rit
ten komt hij langs al
lerlei 'beeldige' plekjes
die niet direct hot
het zeker waard zijn
om te presenteren.
ANNO 1893
- De straatjeugd te Keulen had dezer
dagen een buitenkansje. De heer X.,
die, van eene buitenlandsche reis te
rugkomende, van het spoorwegstation
met een huurrijtuig naar huis reed,
stak in zijn verlangen om zijne vrouw
te zien, die hem aan de voordeur stond
op te wachten, hoofd en bovenlijf uit
het portiervenster, nog vo'o'rdat het
rijtuig stilstond. Maai" - de zwaarlijvig
heid van den reiziger belette hem zich
uit dat venster weder los te werken. Al
les wat hij beproefde, bleef vruchte
loos, zoodat men eindelijk besloot naar
den stal te rijden, waar met behulp van
een rijtuigmaker het portiervenster uit
elkander genomen kon worden. De
heer X. mocht toen naar huis wande
len, om vrouw en kroost te begroeten,
doch niet dan na eerst de kosten van
het beschadigde portier te hebben vol
daan.
- Het volgende gedicht vertaalde de
„Echo" uit eene Duitsche afschaf
fingscourant. Het werd vervaardigd
door W. Bode.
De Alkohol spreekt:
Wilt gij wond're dingen aanschouwen.
Komt dan tot mij, gij mannen en vrou
wen!
Laat mij begaan, zonder stoornis en
stil,
En 'k maak van de wereld, al wat ik
maar wil.
Arm maak ik de rijken en ziek de ge
zonden,
Van werklieden maak ik u vagebonden
Uit vlijtigen: luiaards, uit goeden:
slechten,
Uit hceren: maak ik li knechten.
Uit kuische meisjes: straatmadelieven,
Uit flinke mannen: roovers en dieven,
Uit huiselijk geluk: ellende en nood,
Gif uit brood, uit leven: den dood,
Hoe ik dat doe?
Luister maar toe:
Het nat
Uit 't vat
Doe 't ras
In het glas,
Dan naar de lippen,
Om te proeven, te nippen,
Dat smaakt
Dat vermaakt!
Nu weer.
En nog meer!
Blijf drinken,
En klinken.
En altijd maar drinken!
Zoo stook ik het vuur, en gij zwelgt en
gij drinkt,
Totdat ge in den afgrond der Helle ver
zinkt.
ANN01968
- Mevrouw LA. Dijkgraaf in Den Haag
zal de bijna 10 miljoen gulden, die vo
rige week per vergissing onder het
hoofd „te goed" op haar spaarbank
boekje zijn geboekt, nooit in handen
krijgen. De directie van de Nutsspaar-
bank ziet geen enkele aanleiding haar
dit forse bedrag uit te keren, omdat de
reglementen van de bank in een derge
lijke fout voorzien.
Discriminatie
In zijn rubriek 'Ombudsman'
van 15 september jl. behandel
de Ruud Paauw een klacht van
het Meldpunt Discriminatie
Leiden. Volgens het Meldpunt
had het Leidsch Dagblad een
stigmatiserend artikel over bui
tenlanders geplaatst.
Paauw heeft deze klacht on
derzocht en geconcludeerd dat
het gewraakte artikel de realiteit
„die de journaliste in enkele ge
vallen aantrof' slechts „in alle
scherpte" vastlegt en dat het ar
tikel in overeenstemming is met
het standpunt van de redactie
dat „in Nederland racisme en
discriminatie uit den boze zijn."
Wel vond Paauw dat „bepaalde
aspecten van de reportage
een nadere belichting in de
commentaarkolom hadden ver
diend."
De gemoederen waren door
deze opmerking weer helemaal
gesust.
Wie schetst mijn verbazing
toen er reeds een dag later
een artikel in het Leidsch Dag
blad stond met de grote kop 'Al-
lochtónen maken politiekorps
onveilig'? Dus dit was dan die
geprezen anti-racistische hou
ding van de redactie: niet meer
de bevordering van het stereo--
type van de gevaarlijke buiten
lander, maar juist dat van de
kleine, tengere allochtoon die
het niet kan opnemen tegen de
zware jongens van de onderwe
reld. Wederom 'slechts' opgete
kend uit de mond van een an
der - criminoloog Uildriks - en
wederom zonder commentaar
van de redactie. s
Is Ruud Paauw nog steeds te
vreden?
Helen de Zeeuw,
Flanorpad 4a,
Leiden.
Politie (1)
Naar aanleiding van een artikel
in het LD van 16 september j.l.
over de Rotterdamse politie:
Het is ook nooit goed. Jaren
lang klagen we dat 'de' alloch
toon zo bedreigend is en de
straat onveilig maakt: nu is hij -
in de functie van politie-agent -
weer te tenger en niet bedrei
gend genoeg, zodat hij het poli
tiekorps onveilig maakt.
Hoezo, tegenstrijdige stereo
typen?
S. Diaz,
Levendaal 118,
Leiden.
Politie (2)
Vrijdag 16 september jl. stond
er een artikel in de krant met de
volgende kop 'Allochtone agen
ten maken het korps onveilig'.
Het artikel handelt over een on
derzoek bij de Rotterdamse po
litie.
De kop van dit artikel wekte
mijn interesse. Tegelijkertijd
riep het bij mij ook enige irrita
tie op. Het artikel is tenden
tieus. Hoezo maken zij het poli
tiekorps onveilig? Zijn ze ge
vaarlijk, corrupt, crimineel of
zijn ze gewoon niet slim ge
noeg? Geen van dit alles, want
wat bleek na lezing van het arti
kel. De kopt dekt de lading niet,
want niet de allochtone agent
veroorzaakt onveiligheid. De
onderzoeker stelt dat de wat ou
dere autochtone agent zich tij
dens gevaarlijke situaties onvei
lig voelt bij zijn allochtone col
lega's, omdat deze te tenger en
te klein zouden zijn. Met andere
woorden, de autochtone agent
heeft een probleem. Want is dit
gevoel terecht? Het antwoord
van de Rotterdamse korpschef
Hessing is duidelijk: 'allochtone
agent voldoet prima' (zie de
Volkskrant van 22 september
jl.). Een oude discussie lijkt zich
te herhalen. Tien jaar geleden
werd de vrouwelijke agent als
een probleem gezien. Nu is het
de allochtone agent, die weer
standen oproept. En niemand
zal nu nog durven beweren dat
vrouwen geen uitstekende poli
tieagenten kunnen zijn.
T.H. Ong,
Meldpunt Discriminatie Leiden,
Herengracht 48, Leiden.
Troonrede
In de troonrede op dinsdag 21
september 1993 werd gesteld:
.Algemene salarisverhogingen
zijn daarom - na wat in 1993 ge
beurd is - volgénd jaar niet ver
antwoord, de regering spreekt
de hoop uit dat de sociale part
ners voor werk zullen kiezen en
de noodzaak van een echte pas
op de plaats zullen onderschrij
ven." Tegelijkertijd lees ik ech
ter in dezelfde krant dat het Ko
ninklijk Huis 14,2 ton meer
krijgt. Passen op de plaats zijn
er blijkbaar in soorten en ma
ten. Het zou het Koninkijk Huis
sieren wanneer zij het goede
voorbeeld geven door ook een
pas op de plaats te maken.
E.G. Stroethoff-Zwiers,
Sportmanstraat 4, Oegstgeest.
LEIDSCH DAGBLAD
De president van de Amster
damse rechtbank, mr. R.C.
Gisolf, heeft deze maand voor
de Nederlandse Dagbladpers
een gastrede gehouden waar
over nogal wat te doen is ge
weest. In de krantewereld heer
ste vooral verbolgenheid over
zijn opvatting dat een geïnter
viewde altijd gelijk heeft als hij
/egt verkeerd geciteerd te zijn.
Ik ben in het bezit van de tekst
van de rede en het lijkt mij voor
de oordeelsvorming van de le
zer goed dat ik de passage let
terlijk citeer waarin de rechter
dit aspect aan de orde stelt:
„Het gesproken woord en het
beschreven woord zijn twee to
taal verschillende communica
tiemiddelen. Het gesproken
woord krijgt in belangrijke mate
haar betekenis (bedoeld zal zijn:
zijn betekenis, RP) door nonver-
bale signalen. Het is niet be
doeld om vastgelegd te worden.
Het adequaat schriftelijk weer
geven van het mondeling ge
sproken woord is technisch niet
mogelijk, ledereen is dan altijd
onvolledig of onjuist geciteerd,
ook als het op een band staat.
Vandaar mijn eigen schriftelijke
boodschap. Maar bij het citeren
van hel gesproken woord spe
len de omstandigheden een be
langrijke rol. Woorden, gespro
ken door degene die door zijn
emotionele situatie kennelijk
niet de volle strekking van het
gesprokene overziet, mag niet
geciteerd worden, als dit schade
voor hem kan teweegbrengen
(b.v. ontslag). Schending hier
van kan de publicist schade-
plichtig maken. In het recht
worden uitlatingen, die naar uit
omstandigheden blijkt niet wel
overwogen zijn, niet altijd mee
geteld (b.v. het emotionele op
zeggen van een baan), tot scha
de van degene die daarop af
ging maar beter moest weten.
Ook publicatie van uitlatingen,
welke kennelijk niet tot strek
king hebben te worden gepubli
ceerd. zoals vertrouwelijk geda
ne mededelingen, of contre-
coeur ontlokte opmerkingen
kunnen tot schade-acties aan
leiding geven. Een journalist
draagt voor openbaarmaking
van uitlatingen en gedragingen
van een ander dezelfde verant
woordelijkheid als ieder ander.
Wel van belang is wie de geci
over: „Iemand die toestemt in
een interview neemt een zekere
verantwoording voor hetgeen
hij zegt. Naar believen schrap
pen past daar niet bij. Het be
hoort een samenspel te zijn.
Geïnterviewde en journalist
moeten er samen zien uit te ko
men".
De hoofdredactie maakt wel
één uitzondering, dat betreft de
z.g. 'natrekkers'. „Als bij voor
beeld uit Den Haag 's ochtends
een besluit afkomt en je wilt
voor de krant van die dag het
commentaar van de eigen ge
meente of de eigen regio daarop
geven, zoiets kan heel belang
rijk zijn voor zowel de lezer als
de gemeente, dan is het on
doenlijk dat nog tevoren ter in
zage te geven. Daar dient men
begrip voor te hebben":
De beren zijn los
Onder de titel 'Help! De tijgers
en de beren zijn los' heeft deze
krant op 21 september een ver
handeling gepubliceerd over de
landsbegroting voor 1994. Daar
in komt een zinsnede voor,
waartegen een paar lezers be
zwaren hebben: „Minister d'An-
cona tovert duizenden eenvou
dige banen in de zorgsector uit
haar hoedje. De bedoeling is
meer kansarme groepen aan
het bed in zieken- en verzor
gingstehuizen te krijgen. Kans
armen hebben echter vaak pro
blemen met de Nederlandse
taal. Bejaarden moeten binnen
kort een spoedcursus Marok
kaans volgen, om straks duide
lijk te maken wat er aan
schort".
Een lezer vindt dit 'onnodig cy
nisch' en een ander spreekt van
'borreltafelpraat, die weer koren
op de molen van bepaalde lie
den kan zijn.' Beide lezers wei
geren ook te geloven dat aan
ziekenhuisbedden ooit mensen
komen te staan die geen woord
Nederlands spreken, 'het is be
denkelijke stemmingmakerij'.
Het is het goed recht van de
beide schrijvers van het artikel
de taai-problematiek aan de or
de te stellen, als zij vinden dat
dit een obstakel kan vormen.
Maar zij hadden daarbij naar
mijn oordeel, gezien de gevoe
ligheden, wel meer tact en nu
ance aan de dag mogen leggen.
De ombudsman van het Leidsch Dagblad is van maandag tot en
met vrijdag bereikbaar van 9.30-11.30 uur onder
telefoonnummer (071)-356215. Brieven kan men richten aan het
adres: Ombudsman Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB
Leiden. Het werk van de ombudsman valt buiten de
verantwoordelijkheid van de hoofdredactie.
Voor klachten over de bezorging gelieve men te bellen (071) -
143241 (na zes uur) en 128030 (overdag).
teerde is. Een politi
cus, die in het open
baar optreedt, zal
zich meer dan een
ander bewust moe
ten zijn van het pu
blieke karakter van
zijn optreden, dat is
inhaerent aan zijn
beroep". Tot zover
de rechter.
Wat is, al jaren, de
journalistieke prak- RUUD
tijk? Los even van de
nonverbale signalen, weet een
journalist dat het niet mogelijk
is een gesprek letterlijk weer te
geven, ja dat het zelfs ongewenst
ïs dat te doen, want je maakt
van de geïnterviewde dan al
gauw een niet helemaal serieus
te nemen figuur. In spreektaal
namelijk maken mensen hun
zinnen niet af, worden woorden
overgeslagen, valt men in her
halingen en springt men wel
eens van de hak op de tak. De
journalist is er op getraind de
verteltrant van de geïnterviewde
zo goed mogelijk te volgen en
zich te beperken tot de essentie
van het gesprokene, in normale
zinnen. Dat is zijn vak. Hij is
journalist, geen notulist.
Gisolfs voorganger, Asscher,
heeft als mediarechter met die
werkmethode naar mijn weten
nooit problemen gehad.
Ander punt: vallen nonverbale
signalen (zeg maar: lichaam
staal) nimmer te vertalen in een
citaat? Is dat onjuist of onge
wenst? Iemand die in een inter
view bij voorbeeld met een be
paald armgebaar te kennen
geeft ergens tegen te zijn, mag
een journalist dat niet 'vertalen'
in een citaat met 'Ik ben daar
tegen gekant'? Daar zie ik het
onjuiste niet van in.
Als iemand in zijn emotionele
situatie niet de volle strekking
van zijn woorden overziet, mag
hij niet geciteerd worden, vol
gens mr. Gisolf. Een voetbaltrai
ner die zich in een interview
laatdunkend uit
laat over het club
bestuur en op
grond daarvan
wordt ontslagen,
kan dus bij de
rechter terecht als
hij zich beroept
op zijn 'emotione-
mee de journalist
geen rekening
heeft gehouden.
PAAUW En die laatste zou
dan schadeplich-
tig kunnen zijn. Dat kan mooie
taferelen opleveren. Hoe kan
een journalist nu precies beoor
delen hoe de man er emotio
neel voorstaat?
Het meest onthutsend vond ik
mr. Gisolfs uitspraak: „Een jour
nalist draagt voor het openbaar
maken van uitlatingen en ge
dragingen van een ander dezelf
de verantwoordelijkheid als ie
der ander". Huiver en ongeloof
namen beurtelings bezit van
mij. Aan het journalistieke werk
kleven soms tekortkomingen, ik
ben de eerste om het te erken
nen. Rechters hoeven ook zeker
niet alle in journalistieke kring
gebruikelijke opvattingen te de
len. Maar als je het zo zegt zoals
mr. Gisolf het doet dan toon je
weinig begrip te hebben voor
het vak en de taak van de jour
nalist.
De door mr. Gisolf aangehaalde
citaten-problematiek heb ik
voorgelegd aan de hoofdredac
tie van deze krant. Het ging mij
daarbij vooral om de vraag:
heeft de geinterviewde het recht
de tekst vóór publikatie in te
zien? Zo zou immers getwist
achteraf kunnen worden voor
komen. De hoofdredactie er
kent dat recht: „Daar doen we
niet moeilijk over. Men mag de
tekst inzien als men dat wil".
Andere vraag: mag de geïnter
viewde dan naar believen
schrappen in het interview?
Daar zegt de hoofdredactie dit
