Voicerecorder El Al
mogelijk al geborgen
Ouderen vechten tot 'hun laatste adem' ErzJi" n°s kaartjes
'Ons museum wil open
huis van kennis zijn'
'Leiden is streng voor studenten'
Randstad
voor Jurassic Parky
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1993
CHEF WILLEM SPIERDIJK. 071 -356439, PLV -CHEF MEINDERT VAN DER KAAIJ, 071-356442
LEIDEN HERAAAN JOUSTRA
Wie vragen heeft over de na
tuur, van welke aard ook. kan
over een tijdje terecht bij het
Nationaal Natuurhistorisch Mu
seum in Leiden. Het publiek
wordt dan in de gelegenheid ge
steld zelf de benodigde infor
matie te verzamelen, al dan niet
met de hulp van deskundigen.
Daartoe wil het rijksmuseum
het zogeheten Natuur Informa
tie Centrum in het leven roe
pen, „We willen een open huis
van kennis zijn", zegt H. Olthof,
die de leiding heeft van het am
bitieuze project.
Het is de bedoeling dat het
centrum in 1997 in gebruik zal
worden genomen, tegelijkterijd
met de nieuwe tentoonstellings
ruimte bij het Pesthuis in Lei
den. Voor het centrum is één
hele vleugel van het complex
gereserveerd. Daarin zullen dui
zend tot vijftienhonderd popu-
lair-wetenschappelijke boeken
worden opgeslagen in een klei
ne bibliotheek ten behoeve van
het publiek. Ook liggen diverse
tijdschriften ter inzage, weten
schappelijke en semi-weten-
schappelijke.
Bovendien zal een uitgebrei
de collectie van 'tastbare voor
werpen' in de vleugel aanwezig
zijn. „Zeg maar een drie-dimen
sionale veldgids van de Neder
landse natuur. Er zijn opgezette
dieren, gedroogde planten, ste
nen, fossielen en schelpen",
zegt Olthof. „Men kan dan bij
voorbeeld zelf nagaan welke
schelp men op het strand heeft
gevonden. In de bibliotheek kan
men dan nog meer informatie
vinden over de desbetreffende
schelp. Zijn er dan nog vragen
dan kunnen wij doorverwijzen,
bijvoorbeeld naar de weten
schapper die specialist is op dat
gebied. Eventueel kunnen ze
ook de collectie in om daar ver
der te zoeken."
Met het op poten zetten van
het Natuur Informatie Centrum
(NIC) is het Nationaal Natuur
historisch Museum een nieuwe
weg ingeslagen. Volgens de be
trokkenen wordt het het eerste
wetenschapsmuseum in Neder
land, waar het publiek behalve
voor tentoonstellingen ook te
recht kan met allerhande vra
gen.
Ook die tentoonstellingen zijn
nieuw voor het museum. De
collectie was tot nu toe niet toe
gankelijk voor publiek. Er was
namelijk geen expostieruimte in
het hoofdgebouw aan de Raam-
steeg in Leiden. Een aantal ja
ren geleden betoogde de toen
malige minister Brinkman van
WVC al dat het museum moest
komen tot een 'natuurhistori
sche presentatie'.
In het nieuwe gebouw bij het
Pesthuis, waarvoor begin vol
gend jaar de eerste paal wordt
geslagen, is eindelijk plaats voor
die tentoonstellingsruimte. Het
informatiecentrum moet de
gang van het publiek naar het
museum nog eens extra bevor
deren. „Zonder dat daarvoor
specifiek een tentoonstelling
moet worden bezocht", meldt
Olthof, projectleider van het
NIC. „Ook al is het mogelijk dat
iemand juist vragen heeft over
een tentoonstelling die hij net
heeft bezocht."
„Dit informatiecentrum biedt
iets extra's", vervolgt Olthof.
„Iemand kan gewoon een opge
zette uil in zijn handen houden.
Bij een tentoonstelling kan dat
niet." De doelgroep van het
museum bestaat volgens hem
uit 'geïnteresseerde leken'. „Al
is er natuurlijk wel een onder
grens. De mensen moeten na
tuurlijk wel voor een deel zelf in
staat zijn informatie bijelkaar te
zoeken. Scholen zijn een be
langrijke doelgroep. Bij ons kan
H. Olthof: „In het informatiecentrum kan iemand een opgezette uil in zijn handen houden. Bij een tentoonstelling kan dat niet." foto jan holvast
men bijvoorbeeld terecht om groep van leken op de hoogte jullie daarvan? We zijn nu ruim wordt tijd dat het publiek daar-
informatie te verzamelen voor wordt gehouden van de verdere honderdzeventig jaar lang een in kan meedelen. We proberen
een werkstuk."
Het is de bedoeling dat een
nog samen te stellen vaste
ontwikkelingen. Olthof: „In de
trant van: zo ver zijn we nu en
dit zijn we van plan. Wat vinden
wetenschappelijke instelling.
We beschikken over een schat
aan kennis en informatie. Het
in te spelen op de groeiende be
langstelling bij hel publiek voor
de natuur."
Kans op acties
bij Heineken
ZOETERWOUDE RUDOLF KLEUN
Er dreigen acties van de Indus
triebond FNV bij Heineken. De
leden van de bond willen garan
ties voor onder andere behoud
van inkomen als ze door een
langlopend veranderingsproces
bij het bedrijf hun ploegentoe-
slag kwijtraken.
Ook willen ze dat het voorge
stelde sociaal plan wordt uitge
breid. De FNV heeft hierover
gisteren drie ledenvergaderin
gen in Zoeterwoude gehouden.
Volgens bondsbestuurder E.
Schellenberg zijn die door in to
taal 500 mensen bezocht. In
Zoeterwoude werken 2.000
mensen, van wie iets meer dan
de helft in de eigenlijke brouwe
rij.
Verandering
Heineken wil de komende vier
jaar de bedrijfsvoering in Ne
derland drastisch veranderen.
Dat moet langs geleidelijke weg
gebeuren. Daarom spreekt het
bedrijf niet van een reorganisa
tie, maar van een veranderings
proces. Dat heeft het motto
'Mensen maken Heineken' ge
kregen. Als gevolg van de hele
operatie verdwijnen geleidelijk
300 tot 400 van de in totaal on
geveer 4.000 banen bij het con
cern. De directie heeft toege
zegd dat er geen gedwongen
ontslagen vallen.
De Rijksluchtvaartdienst (RLD) wil niet uitsluiten dat de
vermiste cockpit-voicerecorder nog ergens in een contai
ner op Schiphol tussen de wrakstuldcen van de El Ai
Boeing ligt. Maar tegelijkertijd acht de RLD dat zeer on
waarschijnlijk. De Amsterdamse brandweerman Vervoort
beweert de recorder al op dinsdag 6 oktober op de plaats
van de ramp te hebben gevonden. Destijds herkende hij
het ding niet en legde het in een container tussen de
wrakstukken.
onzekere te nemen is aan de
luchtvaartpolitie gevraagd met
Vervoort te gaan praten.
De voicerecorder registreert
de gesprekken tussen de be
manning in de cockpit. Het ap
paraat is nooit gevonden. De
RLD vermoedde dat de doos
door een souvenirjager was
meegenomen. Vele malen is
SCHIPHOL. BILL MEYER
De RLD gaat nu de beweringen
van de brandweerman natrek
ken. „Wij nemen alle tips seri
eus", aldus een RLD-woord-
voerder. Desondanks vermoedt
de RLD dat Vervoort indertijd
de vlucht-datarecorder heeft ge
borgen. Om het zekere voor het
tussen wrakstukken van de
Boeing, die naar Schiphol zijn
afgevoerd, door deskundigen
gezocht naar de recorder.
De voicerecorder is overigens
samen met de vlucht-datarecor
der op een rekje gemonteerd.
De vlucht-datarecoder meet alle
technsiche gegevens van de
vlucht. De datarecorder is wel
drie dagen na de ramp, op 7 ok
tober, tussen het puin in een
container op Schiphol gevon
den.
De RLD sluit daarom niet uit
dat Vervoort destijds de vlucht-
datarecorder heeft gevonden.
Beide apparaten lijken op el
kaar. Vervoort beweert echter
bij hoog en bij laag dat hij de
voicerecorder in de container
heeft gegooid. Hij herkende het
ding toen er een foto van in een
politiespotje op tv werd ge
toond.
Dat meldde hij vervolgens
naar eigen zeggen aan de RLD.
De RLD zegt nu daar niets van
te weten. „Mogelijk heeft hij
contact gehad met de rijkspoli
tie, die toen het opsporingson
derzoek leidde. Maar ook dat
gaan wij uitzoeken", aldus een
RLD-woordvoerder. De ambte
naren, met wie Vervoort inder
tijd contact heeft gehad, meen
den toen al dat Vervoort de
vlucht-datarecorder had gebor
gen. Daarmee was de zaak voor
hen afgedaan. De RLD gaat nu
uitzoeken of er sprake was van
een communicatiestoornis.
Directeur Noonnan van Leidse sociale dienst:
CAROLINE VAN OVERBEEKE
Studenten die naast hun studiebeurs ten
onrechte een bijstandsuitkering ontvangen
zijn er in Leiden nauwelijks, vermoedt di
recteur S. Noorman van de Dienst Econo
mische en Sociale Zaken (ESZ). Harde cij
fers heeft zij echter niet. De Leidse sociale
dienst beschikt sinds april over dé gege
vens van de Informatiseringsbank in Gro
ningen waar studenten met studiebeurzen
staan geregistreerd. Volgens Noorman is
de Leidse dienst 'van oudsher heel alert op
studenten dié met een bijstandsuitkering
studeren'. „Bewijs van uitschrijving en
stopzetting van de studiebeurs moeten te
voren worden overlegd."
Noorman weet nog niet wat de koppe
lingvan de bestanden Leiden heeft opgele
verd. „Het wachten is op de kwartaalrap
portage." Bovendien is de verwerking van
de gegevens volgens haar nog niet geauto
matiseerd. „Medewerkers van onze dienst
moeten nu via de telefoon de bestanden
vergelijken. Dat is iets bewerkelijker dan
een automatische koppeling.".
In Amsterdam heeft de sociale dienst in
middels wel een omvangrijke fraudezaak
ontdekt: tweehonderd studenten bleken
voor een bedrag van vier miljoen gulden
ten onrechte aan bijstandsuitkeringen te
ontvangen. Van hen worden er 132 straf
rechtelijk vervolgd: zij hebben voor meer
dan 6000 gulden gefraudeerd. De fraude
kwam aan het licht door koppeling van het
Amsterdamse GSD-bestand met die van de
Informatiseringsbank.
Lang niet alle gemeentelijke sociale
diensten maken gebruik van de gegevens
van de Informatiseringsbank: van de zes
honderd gemeenten hebben er slechts 192
interesse getoond. Staatssecretaris Wallage
(sociale zaken) heeft er bij de gemeenten
op aangedrongen die koppeling onmiddel
lijk tot stand te brengen. Uit de gegevens
van enkele tientallen gemeenten is duide
lijk geworden dat gemiddeld drie procent
van de studenten ten onrechte bijstand
ontvangt.
Volgens directeur Noorman ns Leiden
'vrij kritisch' als het om studenten gaat.
„We zijn er heel strikt op studenten met
uitkeringen, anders is het hek van de dam.
Extranae bijvoorbeeld studenten die al
leen tentamens afleggen en geen colleges
volgen en bij ons een bijstandsuitkering
aanvragen, accepteren we ook niet. Frau-
de-bestrijding begint hier al bij het intake
gesprek. Ex-studenten moeten bij ons een
bewijs van uitschrijving en stopzetting van
de beurs overleggen om in aanmerking te
komen voor bijstand."
Voor Noorman is de Amsterdamse frau
dezaak geen aanleiding om de noodklok te
luiden. „Amsterdam is een hele grote stad.
Leiden is kleiner en overzichtelijker dat
maakt controle makkelijker." Ze heeft ver
trouwen in de Leidse aanpak. „We hebben
onlangs een fraudepreventie-nota ge
maakt. De minister heeft ons laten weten
dat we in Leiden op de goede weg zijn.
Maar je bent nooit uitgeleerd. We willen
nu eerst afwachten wat de koppeling ople
vert zodat we het kaf nog verder van het
koren kunnen scheiden. Elk stapje is er
een."
Felle protesten tegen bezuinigingsplannen minister Bioscopen verwachten veel van spektakelfilm
LEIDEN .PAUL VAN DER KOOU
Nog één keer kwam de kromme
man met stok naar voren. Nog
één keer waarschuwde hij mi
nister d'Ancona (welzijn, volks
gezondheid, cultuur). „Als u die
bezuinigingen laat doorgaan, zit
daar mijn voorhoede". En drei
gend wees hij op de rolstoelers
vooraan in de Stadsgehoorzaal:
„Want als die aan komen rollen,
rent u weg."
Het was een passend slot van
een strijdbare protestbijeen
komst in een bijna volle zaal.
Slecht ter been of in een rol
stoel? „Veel bejaarden waren
niet te houden, hoezeer hun af
delingshoofden ook zeiden: zou
u het wel doen", legde F. van
Oosten van verzorgingshuis
Rijn en Vliet uit.
De strijdlust was inderdaad
groot. In schrille tonen lieten de
aanwezigen weten niets te be
grijpen van de minister en haar
bezuinigingen. Hadden zij Ne
derland niet opgebouwd? Had
den zij geen recht op een mens
waardig bestaan? En: wist de
minister wel waar ze over praat
te? Directeur D. Iken van ver
zorgingshuis Robijnzicht legde
de zwarte piet bij de ambtena
ren achter de minister: „Want
die weten niet waar ze het over
hebben. Die zijn jaren niet in
een verzorgingshuis geweest."
„Die belediging neemt u te
rug", zei de aanwezige topamb
tenaar Pennekamp, directeur-
generaal van het ministerie van
WVC. Hij bleek honderden ver
zorgingshuizen te hebben be
zocht en dat was hem niet altijd
meegevallen. Bestuurders die
geen rekening houden met de
wensen van de bewoners en
weigerden te moderniseren.
„Bedenk wel", waarschuwde
hij, „dat het hier gaat om oude
ren en niet om de zetels van be
stuurders en directeuren."
De ouderen hoeven zich vol
Geld voor twaalf
verzorgingshuizen
De provincie Zuid-Holland
wil twaalf verzorgingshuizen
in Leiden, Voorschoten en
Oegstgeest 200.000 gulden
geven, zodat ze hun plan
kunnen uitvoeren om een
deel van de bedden voor ver
pleging te reserveren en
meer bejaarden thuis te ver
zorgen.
Dit zei gedeputeerde G.
Brouwer gisteravond tijdens
de protestbijeenkomst in de
Leidse Stadsgehoorzaal tegen
de bezuinigingsplannen op
verzorgingshuizen. De twaalf
zeggen goedkoper en beter te
kunnen werken dan ver
pleeghuizen en de instellin
gen die thuiszorg verzorgen.
Hun plan zou het ministerie
van welzijn, volksgezondheid
en cultuur geld opleveren, al
hebben ze zelf wat meer geld
nodig.
De Stadsgehoorzaal in Leiden zat gisteren vol met protesterende ouderen. Het regeringsbeleid is de bejaarden een doom in het oog.
foto jan holvast
gens hem geen zorgen te ma
ken. Al die publiciteit over het
sluiten van tehuizen was ner
gens op gebaseerd. Wie in een
verzorgingshuis zit, wordt daar
echt niet uitgezet. En vervol
gens probeerde hij uit te leggen
wat de minister nu eigenlijk wil:
ouderen zo lang mogelijk zelf
standig laten wonen en als het
echt niet meer kan naar een
nieuw soort verpleeghuis. Zijn
toverwoorden: aanpassing,
transformatie.
Volgens WD-Kamerlid E
Terpstra blijft er een tussensta
tion nodig, voor njensen die
thuis niet meer vooruit kunnen
en nog niet naar een verpleeg
huis hoeven. Het applaus was
groot, want de zaal weet maar al
te goed wat er achter die ter
men schuilgaat. „Thuiszorg?
Mijn buurvrouw heeft het. Nou,
ze ligt 's nachts moederziel al
leen aan de zuurstoffles", meld
de een oudere vanuit de zaal.
En in een verpleeghuis lig je in
een zaal en zie je je partner
maar weinig.
Volgens gedeputeerde G.
Brouwer zijn het de ingewikkel
de regeltjes en wetten die nieu
we ontwikkelingen in de weg
staan. Zolang je voor iedere
soort voorziening een aparte
wet en een apart potje houdt,
kun je maar moeilijk de zorg op
maat snijden. En dat wil hij nu
juist wèl. Zo brak hij een lans
voor een project in Rotterdam,
waar mensen vanaf huh fitte ze
ventigste, tot hun hulpbehoe
vende laatste jaren kunnen blij
ven wonen. Mét de hulp die ze
nodig hebben.
De ouderen en hun begelei
ders wilden maar een ding: de
bezuinigingen van tafel. Of,
zoals de Leidse wethouder S. de
Vreeze het noemde, er moeten
hardere garanties komen dat de
huidige bewoners niet de dupe
worden. Een bejaarde man uit
Groenoord had zelfs een dek
king voor het plan: „Als alle
openbare diensten net zo doel
treffend werken als bejaarden
huizen, heb je zo een miljard
binnen."
Gedeputeerde Brouwer liet
weten dat de provincie de be
zuinigingen voor 1994 alvast wil
opvangen, maar erg enthousiast
werd dat gebaar niet ontvan
gen. „En in 1995 dan en in
1996?" Ook WD-er Terpstra en
haar stoere taal werden gewan
trouwd. „U moet er geen ver
kiezingsstunt van maken",
klonk het. „Want volgens uw
verkiezingsprogramma moeten
er nog meer miljarden af." „Ik
vecht tot mijn laatste adem",
beloofde de man uit Groenoord.
„Het wordt een warme winter",
meldde directeur D. Iken.
„Want we laten ons niet in de
kou zetten."
LEIDEN/ALPHEN AAN DEN RUN
PAUL VAN DER KOOU
Terwijl de film in sommige ste
den ,al bij voorbaat is uitver
kocht, kunnen dinosaurus-fans
in Leiden en Alphen aan den
Rijn vanaf morgen gewoon naar
'Jurassic Park'. Natuurlijk, ook
hier zijn heel wat reserveringen.
Maar vol zijn Lido. Luxor en Eu
ro nog niet.
Toch blijft Lido/Luxor-
woordvoerster mevrouw C.
Broekhuisen veel verwachten
van de film die in Amerika alle
records heeft gebroken. Zeker
wanneer de regen aanhoudt,
voorziet ze de eerste (oktober-
)dagen volle zalen. Het betekent
duizend bezoekers per keer,
want haar bedrijf vertoont de
film in twee theaters tegelijk: in
Lido 1 en in Luxor. En dat is
voor het eerst in de geschiede
nis.
Het Alphense Euro heeft Jur
assic Park gestald in een zaal
met 115 stoelen. „En de voor
verkoop gaal bard, vooral in het
weekeindezegt woordvoerster
mevrouw H. Philippo. „Men
komt zelfs met hele schoolklas
sen." Toch had de première
veel stormachtiger kunnen zijn
als de film in een vakantie was
gelanceerd en niet op zo'n
doodgewone donderdag: „Want
onder de jeugd is een echte di-
no-rage aan de gang. kamertjes
staan vol dinosaurussen."
Ouders die hun kind van vijf
willen meenemen, krijgen in
beide theaters te horen dat
Spielbergs film 'angstaanjagen
de' en 'schokkende beelden' be
vat. Ontraden is er echter niet
bij. „Het is de verantwoordelijk
heid van de ouders", zegt me
vrouw Broekhuisen vanuit Lei
den.
„Het is moeilijk in te schatten
hoe mensen reageren", denkt
mevrouw Philippo vanuit Al
phen. „Sommigen vinden dat
schieten in westerns geen punt.
maar noemen een natuurfilm
zielig." In Jurassic Park eten di
nosaurussen mensen op, maar
of het publiek daarvan schrikt?
„Het zijn poppen en dat weet
men", zegt de dame van Euro.
„Nou. ik heb gehoord dat zelfs
volwassenen met dichtgekne
pen ogen zitten", meldt de da
me van Lido/Luxor.
Of de film ook in Nederland
alle records breekt, durven de
dames niet te voorspellen. „La
ten we het voorlopig op de film
van het jaar houden", klinkt het
vanuit loeiden. Evenals haar Al
phense collega verwacht ze dat
de rolprent over de exentrieke
miljardair die dinosaurussen tot
leven roept het wel een half jaar
uithoudt: „AJ zal-ie op het laatst
wel in een kleinere zaal draai-
AGENDA
WOENSDAG 29 SEPTEMBER
Bijeenkomst van de Leidsche Vereen
igmg van Postzegelverzamelaars, res
taurant zwembad de Zi|l, aanvang
20 00 uur
Informatie-avond door het gastouder
bureau van de Centrale Organisatie
Kinderopvang Leiden, gebouw Stich
ting Weiziin, Breestraat 117. aan
vang 20 00 uur
Informatiepunt Gemeenschappelijk
Wonen, Gerestraat 20. van 20,00 tot
22 00 uur.
Oegstgeest
Bridge-drtve in 'Hotel het Witte Huis',
aanvang 19.45 uur
