Leiden
Reddingsplan voor
Leidse Sleutelpas
Kankerpatiëntjes
dagje naar Efteling
Sporen lakenindustrie blootgelegd
Ouders moeten zich thuis
voelen in R. McDonaldhuis
Mare was vieze stinks bot'
Ook deze
Corsa huur
je bij
'Breestraat
alleen voor
voetgangers'
ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1993
Stop Duinrell
's Nachts rijverbod
a Omwonenden van
I 2 Duinrell In Wasse
A De frisdrankenfa-
I J briek All Inn Drinks
naar vinden dat de ge
in Ter Aar heeft van de ge
meente de uitbreiding van
meente een nachtelijk rij
ahet pretpark een halt
verbod opgelegd gekre
moet toeroepen
gen
Meer dan honderd kankerpa
tiëntjes van het Academisch
Ziekenhuis in Leiden (AZL) ma
ken woensdag een dagtocht
naar sprookjespark De Efteling.
Het is de eerste keer dat zo veel
kinderen uit het ziekenhuis zo'n
lang en ver uitstapje maken. Zij
danken dit pleziertje aan Henk
Kuyt, een Leiderdorpse beveili-
gingsbeamte.
Kuyt fietste op Tweede Pink
sterdag van dit jaar de Elfste
dentocht. ruim 200 kilometer
lang. „Dat was eigenlijk heel
onverwacht. Iemand viel kort
tevoren uit en ik moest hem
vervangen. In de training dacht
ik na 70 kilometer: ik moet wel
een hele goede reden hebben
om dit te gaan doen."
Hij bedacht nog diezelfde dag
dat hij de kankerpatiëtjes van
het AZL een leuke dag wilde be
zorgen. De zoektocht naar
sponsors verliep succesvol. Tal
van bedrijven leverden een bij
drage voor elke gefietste kilo
meter. „Sommige bedrijven ga
ven nog meer. Uiteindelijk heeft
het 15.000 gulden opgebracht.
Dat is niet slecht, dacht ik zo."
Het geld is ruim voldoende
om de honderd zieke kinderen
een onvergetelijke dag te schen
ken. Volgens voorlichter D. Ket
ting van het AZL komt er trou
wens heel wat bij kijken om zo
veel patiënten op reis te sturen.
„Er gaan zo'n 60 begeleiders
mee en het voedel en de medi
cijnen moeten geregeld worden.
Kortom, een hele organisatie."
Het is niet uniek dat patiën
ten van het AZL een uitstapje
maken. „Uit het zogeheten Van
Gelderenfonds betalen we zo af
en toe tripjes naar het panne-
koekenhuis in Meijendel of zo,
in elk geval dicht in de buurt.
Het is niet eerder voorgekomen
dat zoveel kinderen zo ver van
hun bed gaan."
leiden Een ouderwetse uitvaartstoet trok gister
morgen door Leiden. De familie van de overledene
wilde een begrafenis met paarden en koetsen. De
stoet begon in de Corantijnstraat en eindigde via
onder meer de Willem de Zwijgerlaan, de Schiphol-
weg, het Stationsplein en de Plesmanlaan bij het
crematorium Rhijnhof.
Begrafenisonderneming Eenvoud had de zwarte
rijtuigen met paarden geregeld. Volgens directeur
Van Ingen Schenau een bijzondere gebeurtenis in
Leiden, waar volgens hem de laatste acht jaar niet
meer zo'n stoet te bezichtigen viel. „Wij hadden
medewerking van de politie nodig op de drukke we
gen. Dat is allemaal heel goed gegaan. Het was een
plechtige stoet."
foto hielco kuipers
Voorzitter laap Zwart van het comité tot be
houd van de huidige Mare heeft hartelijk moe
ten lachen om het plan van burgemeester en
wethouders om de Stille en de Lange Mare weer
open te graven. Acht jaar geleden wist het comi
té dat plan al eens te torpederen. Maar even zo
vrolijk voeren burgemeester en wethouders het
opengraven van ae Mares weer op in het on
langs verschenen structuurplan. „Laten ze eerst
het probleem van parkeren in het centrum
maar eens oplossen", zegt Zwart.
Het plan om de Mares. die in 1953 werden gé-
dempt, weer te openen leidde in '84 en '85 tot
felle protesten van middenstanders en buurtbe
woners. Zij namen spandoeken mee naar de ge
meenteraad met teksten als: 'halve gare, geen
water in de Mare'.
Zwart bewaan geen goedé herinneringen aan 1
de tijd dat de Mare nog een gracht was. ..Ik liep
er drie keer per dag langs, over dat smalle stoep- j
je. Nou. het was een vieze stinksloot.-De Mid-
delstegracht was erger, maar de Mare was ook
niet bepaald een van de schoonste grachten."
Desondanks heeft de voorzitter van het comi- j
té geen principiële bezwaren tegen het openen
van de Mare. „Als ze eerst het autoprobleem i
oplossen en als ze het netjes kunnen maken I
hoeven ze van mij geen problemen te verwach-
ten. Als ze het een beetje leuk en sfeervol weten j
in te richten mogen ze het van mij doen. Maar j
ik denk dat de bewoners van de Mare nu nog 1
feller tegen zullen zijn dan acht jaar geleden.
Want het gaat ten koste van hun parkeerplaat
sen."
Auto- en Motorverhuur
MultiRent
WD wil proef
leiden aap rietveld
Alle verkeersmaatregelen die
tot dusverre zijn genomen op
de Breestraat zijn wegge
gooid geld. Dat beweert frac
tieleider A. Geertsema van de
WD. De liberalen pleitten er
in hun verkiezingsprogram
ma voor de Leidse winkel
straat bij wijze van proef op
donderdagavond en zaterdag
tot wandelgebied te maken.
„En dan bedoelen we een
echte proef', zegt Geertse
ma. „En niet, zoals in Leiden
gebruikelijk, een proef die
nooit meer wordt terugge
draaid."
De WD gelooft niet in de
plannen van de wethouders
T. van Rij (ruimtelijke orde
ning/PvdA) en J. Walenkamp
(verkeer/CDA) om trams of
trolleybussen door de Bree
straat te voeren? „Zulke din
gen vergen enorme investe
ringen, en dat zit er op dit
moment gewoon niet in met
het openbaar vervoer. Daar
wordt alleen maar in gesne
den", zegt Geertsema. Een
regionaal tramnet, dat Lei
den verbindt met Zoeter-
meer en de kuststreek ziet de
WD wel zitten. „Maar dat
kost erg veel tijd."
De proef die de WD voor
stel om de Breestraat tot een
echte winkelpromenade te
maken is gratis, benadrukt
Geertsema. „Als je tot de
conclusie komt dat je zo het
probleem niet oplost, dan
kun je er ook weer heel snel
mee stoppen. En dat is met
de proeven die burgemeester
en wethouders hebben ge
daan wel anders. Neem nou
de drempels die Walenkamp
heeft laten leggen om de
snelheid van het busverkeer
in de Breestraat te remmen.
Die dingen werken helemaal
niet. De buschauffeurs mer
ken niks van die hobbels, de
vering vangt ze moeiteloos
op. Maar ze hebben wel
50.000 gulden per stuk ge
kost."
De WD vindt dat de Bree
straat verpaupert. „Je ziet dat
aan de kop bij het Rapen
burg de straat steeds verder
'ontwinkelt'. Het is niet wat
je verwacht van een winkel
promenade. Er zijn miljoe
nen in geïnvesteerd, maar
het is eigenlijk niks. Vlees
noch vis. En met zestig bus
sen per etmaal krijg je ook
nooit een winkelpromena
de."
Als het weren van alle ver
keer behalve voetgangers een
succes blijkt moeten er mo
gelijkheden worden gezocht
om het verkeer 'structureel'
over andere routes te laten
lopen, meent de WD. Geert
sema: „En ik zou niet weten
waarom het niet zou lukken.
Op de Haarlemmerstraat
werkt het ook."
De archeologen Joeke Dijkstra, Robert de Vries, Brigitte Bruyns en Marianne Rietkerk waren gisteren voor het laatst aan het werk in de bouwput
aan de Pelikaanstraat. foto hielco kuipers
leiden frank buurman
De spreekwoordelijke pot met
gouden munten is niet gevon
den, maar wel zijn in de bouw
put aan de Pelikaanstraat door
archeologen resten aangetrof
fen van de beroemde Leidse la
kenindustrie. De noodopgra-
ving heeft een schat aan gege
vens opgeleverd, ondanks de
nachtelijke activiteiten van
schatgravers. Die hebben struc
turen van het Leidse verleden
verstoord of soms geheel uitge
wist. Archeologe Joeke Dijkstra
en haar assistenten konden gis
teren voor het eerst en het laatst
in aangename omstandigheden
hun werk kunnen doen. De af
gelopen weken moesten de op
gravingen vaak in de stromende
regen worden verricht, hetgeen
de werkzaamheden ernstig be
moeilijkte. Gisteren was de
laatste kans om met graafma
chine en schep nog iets van het
Leidse verleden op deze plaats
bloot te leggen, want maandag
begint de aannemer met de
bouw van winkels en woningen.
„We hebben sporen van een
agrarisch verleden aangetroffen,
zoals een kavelsloot. In 1355 is
dit gedeelte, het oude Mare-
dorp, bij de stad getrokken. Er
zitten funderingen van huizen,
zogenaamde ophogingspakket
ten, maar de datering is nog on
duidelijk. Achter de huizen aan
de Haarlemmerstraat hebben in
het verleden ook putten met
volaarde gestaan. Volaarde
werd gebruikt voor het vollen
van de lakens. Het is mogelijk
dat er in de zeventiende eeuw
een lakenbedrijfje stond in de
achtertuinen van de wonin
gen,", vertelt Dijkstra. Aan de
hand van potscherven die in de
funderingen worden aangetrof
fen kunnen dateringen worden
gemaakt.
Het opgravingswerk is nood
gedwongen afgerond, maar er
zit nog maanden werk vast aan
het verwerken van de opgediep
te gegevens. Pas dan wordt on
geveer duidelijk hoe dit stukje
Leiden in het verleden in elkaar
stak.
Aanvankelijk zou de Rijks
dienst voor Oudheidkundig Bo
demonderzoek (ROB) aan de
slag gaan aan de Pelikaanstraat,
maar omdat het lang onzeker
bleef wanneer het terrein be
schikbaar zou komen kon er
geen goede afspraak met de
ROB worden gemaakt. „Het is
niet zo dat er een conflict was
met de rijksdienst", zegt H. van
Limburg, hoofd van de afdeling
monumentenzorg. „Toen het
terrein beschikbaar was kon de
ROB echter niet komen. Omdat
wij groot belang hechten aan
onderzoek hebben we toen zelf
maar archeologen ingehuurd.
Zij hebben, vaak met regenpak
ken werkend in een modder
poel, goed werk geleverd."
„Er was sprake van een nood-
opgraving, er moest snel wor
den gewerkt aangezien hier kel
ders worden aangelegd. Dat be
tekent dat alle sporen uit het
verleden worden uitgewist. He
laas hebben schatgravers ook al
veel bedorven. Bij elke opgra
ving duiken ze op, terwijl er af
gezien van potscherven nauwe
lijks iets interessants in de bo
dem ligt. Het is niet mogelijk
om een terrein daarvoor af te
schennen", stelt Van Limburg.
Met pas korting bij meer bedrijven
De Sleutelpas is uitgelopen op een falikante mislukking.
De gemeente hoopte dit jaar 5000 pasjes te slijten. Tot nu
toe zijn er echter nog geen 700 aan de man gebracht. Om
het voortbestaan van de kortingskaart veilig te stellen, wil
de gemeente de Sleutelpas laten samengaan met een an
dere, landelijke, kortingspas.
jaar ingevoerd. De kaart geeft
korting in winkels en horecaza
ken, op toegangskaartjes van
bioscopen en op deelname aan
cursussen. De pas kost 75 gul
den, studenten betalen 50 gul
den en uitkeringsgerechtigden
een tientje. De gemeente hoop
te dit jaar vijfduizend passen te
verkopen wat een bedrag van
leiden loman leefmans
De gemeente wil de kaart on
derbrengen bij Countdown, een
landelijke kortingsorganisatie.
Hierdoor kan met de pas ook
korting worden verkregen bij
een aantal winkelketens als P
C, Van Haren en Perry Sport.
De Sleutelpas werd eind vorig
135.000 gulden zou opleveren.
Nu is er nog slechts voor een
bedrag van 25.000 gulden aan
sleutelpassen verkocht.
Het mislukken van het project
heeft een aantal redenen. De
deelname van bedrijven en in
stellingen was beneden de
maat. Musea, keten- en groot
winkelbedrijven en de meeste
restaurants hielden zich afzijdig
van het project. Daar wil de ge
meente nu wat aan gaan doen.
Ook heeft de Sleutelpas teveel
het imago van een kortingspas
voor de minima en is de kor
tingskaart op weinig plaatsen te
koop.
„Net een hotel", zegt de een.
„Net een gewoon huis", zegt de
ander. Ze bedoelen hetzelfde op
deze open dag: het Leidse Ro
nald McDonaldhuis ademt niet
de kille sfeer uit van een zieken
huis. En daar was het de initia
tiefnemers van het splinternieu
we familieverblijf van het AZL
allemaal om te doen.
De ouders van zieke kinderen
die in het huis aan de Boer-
haavelaan verblijven, moeten
zich los kunnen maken van alle
ellende in de op steenworp ge
legen kinderkliniek van het AZL.
„En dat is beter gelukt dan in
Amsterdam. Daar zit het Ronald
McDonaldhuis in zo'n kil
nieuwbouwpand", zegt bezoe
ker A. ScheUeman. Samen met
een stel andere Amsterdam
mers stepte hij 122.000 gulden
bijeen voor het huis: „En dat is
meer dan KLM en Unilever bij
elkaar."
De kameraden zijn dan ook
zeer benieuwd welke van de 17
kamers, met gietijzeren bedden
en bloemetjesspreien, hun
naam heeft gekregen. Is het die
grote tweepersoonskamer met
badkamer of die eenvoudige
eenpersoonskamer op zolder?
Het blijkt tegen te vallen. De
organisatoren hadden het te
druk met de open dag, gisteren,
en de opening, volgende week
vrijdag door CDA-fractieleider
L.C. Brinkman. Zijn vrouw Jan-
neke maakte vijf aquarellen
voor het huis en zat in de in
richtingscommissie, die twee
woorden centraal stelde. Rust
en gezelligheid. Dus: grenen
meubelen en balkenplafonds
naast pastelkleurige wanden. En
natuurlijk wordt er in de door
getrokken panden, waar vroeger
de universiteit kantoor hield,
dankbaar gebruik gemaakt van
de gebrandschilderde en ronde
ramen.
Stemming
Eigenlijk werd het gebouw 15
juni al in gebruik genomen.
Sommige ouders zitten er vanaf
het begin, andere ouders wisse
len elkaar af. De stemming wis
selt. „Als een kind het slecht
maakt, merk je dat meteen",
zegt bestuurslid mevrouw M.
Mignot. Maar we hoeven nu
De steppers die 122.000 gulden bijeen brachten voor het Ronald Mc
Donaldhuis in Leiden. foto hielco kuipers
ook weer niet te denken dat er
alleen ellende is. Verjaardagen
worden soms uitbundig gevierd
en als een kind ontslagen wordt
uit het Academisch Ziekenhuis,
gaat dat niet ongemerkt voorbij.
Belangrijk is dat niets hoéft.
Ouders kunnen zich op hun ka
mer terugtrekken, eventueel om
rustig met hun zieke kind te
bellen. Ze kunnen ook hun neus
laten zien in een van de ge
meenschappelijke ruimtes be
neden. Daar mag je praten over
zieke kinderen, maar ook over
een heleboel andere zaken.
In principe doet iedereen zijn
eigen boodschappen, kookt op
een van de vier gasstellen in de
keuken of wast in een van de
drie wasmachines. Mocht dat
nodig zijn, dan springen vrijwil
ligers bij. Een nacht in het huis
kost 25 gulden, ongeacht hoe
veel ouders en kinderen meeko
men.
Omdat met zulke bijdragen
de vijf Ronald McDonaldhuizcn
niet draaiend gehouden kunnen
worden, blijven subsidies en ac
ties nodig. Bestuurslid mevrouw
M. Mignot maakt zich wat dat
betreft geen zorgen: „Het doel
spreekt heel erg aan", zegt ze.
„Iedereen is zelf kind geweest
en weet hoe belangrijk het is dat
ouders in de buurt zijn. Anders
wordt het snel gestresst, blijkt
20 minuten reistijd heel wat."
Je ziet resultaat", vindt 'Mep
per' L Hasselman. „Van dat
geld dat naar Afrika gaat. moet
je maar afwachten of het goed
terecht komt." We moeten er
dan ook niet gek van staan te
kijken als hij opnieuw gaat step
pen voor net Ronala M< i >a
naldhuis: „Maar dan moeten
jullie wel een naambordje op
hangen, natuurlijk."