Anti-reclame vertraagt Maij durft besluit
maatregelen bollenteeltZestienhoven niet aan
'Olielozing veel strenger straffen'
Zeeweg voorlopig niet
dicht voor fietsers
Over leven
GEBIOLOGEERD
Kans op een auto na
aanschaf spaarlamp
Kasbewoners komen
na jaren weer buiten
Nog lang geen betrouwbaar
drinkwater in alle landen
Actie om boeren bomen te laten planten
CHEF WILLEM SPIERDIJK, 071-356439. PLV.-CHEF ME1NDERT VAN DER KAAIJ. 071-356442
Milieufederatie: 'Geen preh'luchten meer'
LEIDEN/ROTTERDAM
MONICA WESSELING
Negatieve publiciteit vertraagt schonere bollenteelt.
foto archief
SANTPOORT RICHARD MOOYMAN
De Zeeweg door Duin en Kruid-
berg blijft voorlopig toeganke
lijk voor fietsers. Door het ge
bied komt ook een nieuwe re
creatieve fietsroute, die vanaf
IJmuiden dwars door het duin
gebied naar de Zeeweg in Bloe-
mendaal aan Zee voert. Dat
blijkt uit het nieuwe concept
plan voor het Nationaal Park
Zuid-Kennemerland.
In een eerdere versie van het
plan was er sprake van dat het
laatste stuk Zeeweg vanaf Groot
Doornen naar het strand voor
fietsers wordt afgesloten. Vooral
beheerder Natuurmonumenten
LEIDEN
Met een recyclebare auto als
hoofdprijs worden de Neder
landse huishoudens deze winter
door de gezamenlijke energie
bedrijven verleid om spaarlam
pen te kopen.
Het gaat om een nationale
spaarlampenactie die gesteund
wordt door het ministerie van
economische zaken. Met de1
energiebedrijven is de overheid
van mening, dat het gebruik
van spaarlampen in plaats van
gewone gloeilampen een van de
meest eenvoudige en doeltref
fende manieren is om energie
en milieu te sparen.
Op dit moment heeft 45 pro
cent van de huishoudens in Ne
derland een of meer spaarlam
pen. Vorig jaar zijn er 2,2 mil
joen exemplaren verkocht. Het
voelde hier veel voor. Inwoners
van Santpoort hadden echter
grote bezwaren, omdat ze daar
mee hun fietsroute naar een
rustig stuk strand kwijtraken.
De afsluiting is niet helemaal
van de baan.
Met behulp van tellingen
wordt het gebruik van de Zee
weg door fietsers de komende
jaren vastgelegd. Daarna zal
worden afgewacht of de nieuwe
recreatieve fietsroute dwars
door het duingebied leidt tot
een intensiever fietsverkeer op
de Zeeweg. In dat geval kan als
nog worden besloten het laatste
stuk Zeeweg naar het strand
voor tweewielers af te sluiten.
streven is om via de actie tot de
verkoop van 3 miljoen stuks te
komen.
Vanaf deze week tot en met
februari volgend jaar zijn bij de
winkeliers spaarlampen van de
merken Philips, Osram, Orma-
light en Sylvania met aanzienlij
ke korting te koop. Als extra at
tractie zijn met de aankoop prij
zen te winnen. Door de streep
jescode van de verpakking op
speciale coupons te plakken en
in te zenden maakt de consu
ment kans op het winnen van
een recyclebare auto, een reis
en energiezuinige apparaten. In
november en februari zijn er
spelshows op televisie rond
spaarlamp en prijzen. De cou
pons bevinden zich in het blad
Energie en Water dat binnen
kort huis aan huis verspreid
wordt.
Negatieve berichten over
de milieuvervuiling door
de teelt van bloembollen,
werkt averechts. Als de
markt inzakt als gevolg van
die negatieve publiciteit,
hebben bollentelers min
der inkomsten en stagne
ren de investeringen, die
nodig zijn om de teelt
schoner te maken.
HILLEGOM/LEIDEN
MONICA WESSELING
Dat is de overtuiging van voor
zitter J. Langeslag van de Ko
ninklijke Algemeene Vereeni-
ging voor Bloembollencultuur.
Langeslag reageert op de
nieuwste campagne van de
Zuidhollandse Milieufederatie.
De milieuorganisatie heeft de
redacties van alle dagbladen en
tijdschriften een brochure ge
stuurd over de negatieve effec
ten van de bollenteelt. Met de
brochure wil de federatie tegen
wicht bieden aan de reclame
campagnes voor de bollenteelt.
„Ten onrechte wordt de
bloembol als puur natuur afge
schilderd. Een gevaarlijke asso
ciatie. De bloembollenteelt staat
immers voor een ongeëvenaar
de milieuvervuiling en na-
tuurafbraak", aldus de federatie
in haar brochure. Met cijfers
wordt aangegeven hoeveel be
strijdingsmiddelen in het water
en bodem terechtkomen. De
teelt kan schoner, constateert
de milieufederatie, maar de te
lers zijn erg traag".
Langeslag is verbaasd en ont
stemd over de actie. „Ik dacht
dat de milieufederatie inmid
dels wel wist dat wij druk bezig
zijn de teelt van bloembollen
minder milieubelastend te ma
ken. Onlangs nog hebben we
met hen een gesprek gehad
over mogelijke maatregelen en
dat overleg verliep heel goed.
Deze negatieve actie bevreemdt
me."
Geen begrip
Langeslag is temeer ontstemd
omdat de milieufederatie zijns
inziens hiermee te kennen geeft
geen begrip te hebben voor de
moeilijkheden van bollentelers.
„De teelt van bollen duurt een
heel jaar. Dat betekent dat nieu
we en milieuvriendelijker tech
nieken introduceren nooit in
één jaar rond kan zijn. Zoiets
vraagt een proefneming, bijstel
ling en uiteindelijk invoering."
De voorzitter is ervan over
tuigd dat de teelt binnen afzien
bare tijd veel schoner zal zijn,
maar rept wel van enorme in
vesteringen die hiervoor nodig
zijn. „Betere spuitapparatuur,
minder gevaarlijke middelen en
betere bescherming van bodem
en lucht vergt tienduizenden
guldens. Voordat een teler die
kan uitgeven, moet hij ze wel
eerst verdienen. Door de bol op
deze manier zo negatief af te
schilderen, zakt de martk in en
ben je nog verder van huis. Een
teler die weinig verdient, kan in
elk geval niet flink in het milieu
investeren".
De ministers Maij-Weggen
(Verkeer en Waterstaat) en Al
ders (milieu) kunnen niet an
ders dan een nieuwe vliegveld
Rotterdam Airport verbieden en
moeten wel meewerken aan de
sluiting van Zestienhoven. Bij
de uitbreidingsplannen voor
Schiphol hebben de beide be
windslieden zich hier al op vast
gelegd. Het tweetal zal een der
gelijke beslissing echter niet
durven nemen en dit dus over
de verkiezingen heen tillen.
Dat is de vaste overtuiging
van coördinator verkeer en ver
voer M. Wiersema van de Zuid
hollandse Milieufederatie. Eind
verleden week besloot provinci
ale staten (het bestuur van de
provincie Zuid-Holland) niet
mee te werken aan de komst
van een nieuw Rotterdams
vliegveld en het huidige vlieg
veld zelfs te sluiten. Een besluit
dat met vreugde door de
milieugroeperingen is ontvan
gen: de Zuidhollandse Milieufe
deratie vecht al jaren tegen Zes
tienhoven.
Het besluit moet evenwel nog
worden overgenomen door het
kabinet. Wiersema: „Maij heeft
een afspraak getekend dat de
binnen-Europese vluchten op
termijn worden vervangen door
vervoer met de hoge-snelheids-
trein. Overzetten van die vluch
ten van Schiphol naar Rotter
dam is dus niet mogelijk. Daar
mee is de grond onder Zestien
hoven vandaan gehaald".
Wiersema ageert tegen de
'pretvluchten' vanaf Zestienho
ven en andere kleine vliegveld
jes. „Het moet maar eens afge
lopen zijn met de mensen die
zo nodig met een eigen vlieg
tuigje boven Nederland willen
cirkelen of reclame willen ma
ken aan de staart van het toe
stel."
De milieufederatie heeft grote
bezwaren tegen de luchtvaart.
„De uitlaatgassen tasten de
ozonlaag aan en versterken het
broeikaseffect". Wiersema er
kent dat helemaal afschaffen
van de luchtvaart niet mogelijk
is. „Maar nu gaan vanaf de klei
ne vliegveldjes allerlei halfvolle
toestellen de lucht in. Dat is na
tuurlijk onnodige extra vervui
ling."
De milieufederatie wacht met
spanning af hoe de landelijke
politici verder met het besluit
rond Zestienhoven zullen stoei
en. „Binnen provinciale staten
gaf het ook al de nodige com
motie. Een flinke minderheid
binnen het CDA was tegen uit
breiding van Zestienhoven
maar heeft uit fractiebelang
vóór moeten stemmen. Dat zet
aan het denken."
Over enkele dagen komen vier
mannen en vier vrouwen die
twee jaar in een hermetisch ge
sloten tuinbouwkas hebben ge
woond weer in de buitenlucht.
Het zijn vijf Amerikanen, twee
Engelsen en een Belg van het
project Biosphere 2 in de Ame
rikaanse staat Arizona.
In de kas is de wereld op klei
ne schaal nagebouwd, compleet
met mini-regenwoud, een
woestijn en een tropische oce
aan. De mensen leefden samen
met meer dari 3000 levende or
ganismen, zowel hele kleine
(microben, termieten en bijen)
als grote (geiten en varkens).
Onder de talloze planten be
vonden zich palmbomen en de
landbouwgewassen gierst en
aardappelen.
Wetenschapsjournalist Broer
Scholtens heeft in een boek
'Biosphere 2, mini-aarde onder
glas' beschreven wat zich de af
gelopen twee jaar in de kas
heeft afgespeeld. Vooral het eer
ste halfjaar waren er veel tegen
slagen. Het achttal leed honger,
omdat de oogst te klein was.
Pas later kwam er meer greep
op de complexe biologische sys
temen die het leven in de kas
beheersen. Zo bevatte de lucht
te veel kooldioxydegas en te
weinig zuurstofgas. Om in leven
te blijven moest er zuurstofgas
van buitenaf worden inge
pompt.
Het experiment met Biosphe
re 2 is bedoeld om aardse eco
systemen te bestuderen en met
de resultaten de bouw van ne
derzettingen op de planeet
Mars voor te bereiden. Het boek
van Scholtens wordt uitgegeven
door Aramith in Bloemendaal
en kost 32,50.
doende geweest om de mensen
overal ter wereld betrouwbaar
drinkwater te bezorgen.
De bedoeling van de confe
rentie in Noordwijk is om pro
jecten voor drinkwatervoorzie
ningen op te stellen. Er moet
een concreet pakket maatrege
len komen om de problemen
aan te pakken. Daar horen te
vens milieumaatregelen bij,
want in de praktijk blijkt vaak
dat er geen betrouwbaar drink
water beschikbaar is, omdat de
bronnen verontreinigd zijn door
afvalwater en door gebrek aan
milieubewustzijn bij de bevol-
king.
Nederland organiseert op 22 en
23 maart volgend jaar een inter
nationale conferentie in Noord-
wijk over het drinkwaterpro
bleem in de wereld. De confe
rentie is uitvloeisel van de
milieu- en ontwikkelingsconfe
rentie (UNCED) die vorig jaar in
Rio de janeiro is gehouden.
Een groot deel van de wereld
bevolking is nog steeds versto
ken van drinkwater en sanitaire
voorzieningen. De situatie in de
ontwikkelingslanden is de
laatste jaren zelfs verslechterd.
De activiteiten zijn niet vol-
Driehonderdveertigduizendof
zo nieuwe leden voor het We
reld Natuur Fonds, dank zij een
actie op RTL4. Een geweldig
succes. Uit doorgaans betrouw
bare bron vernamen wij dat de
drukorder voor het vernieuwde
tijdschrift van het WNF, 'Pan
da', ijlings moest worden gean
nuleerd: gezien de toevloed aan
leden was een drukker nodig
die een veel grotere oplage aan
kon.
Persoonlijk zijn wij niet zulke
voorstanders van nieuwe leden
voor het WNF. Eerlijk gezegd
zagen wij het liefst dat het WNF
en geestverwante organisaties,
zoals Natuurmonumenten, he
lemaal geen leden hadden. Het
probleem met leden is dat ze
geregeld gaan kijken wat er met
die paar tientjes van ze zoal ge
daan wordt. Natuurgebieden in
ons land worden daardoor op
gescheept met een vrijwel per
manente file van proleten in
joggingpakken met turbo-auto's
voor de toegangshekken. Alle
maal lieden die denken dat de
natuur van hen is - ze hebben
er tenslotte voor betaald. Die
natuur moet dan ook beant
woorden aan de ideeën die ze
daarover via de televisie hebben
aangeleerd. Knuffelig, zielig, be
dreigd. En voorzien van ruime
parkeergelegenheid. Voorts met
horecagelegenheden voor elke
beurs binnen loopafstand en in-
validenopritten.
Daar wordt het milieu niet beter
van. Wel de fabrikanten van tur
bo-auto's en joggingpakken.
Plus de hamburger- en fris
drankgiganten die reclame
zendtijd in die schitterende le
denwerf-televisiemarathons ko
pen.
Wie werkelijk geeft om de na
tuur zorgt dat mensen er weg
blijven. WNF, Natuurmonu
menten en dergelijke moeten
geen dure glansfolders versprei
den en op de televisie komen
om te vertellen hoe mooi het al
lemaal is. Een paar keer per jaar
een persberichtje verzinnen is
een stuk beter. 'Argeloze Wan
delaar Door Adder Gebeten, Ge
storven Onder Hevige Pijnen.'
En: 'Moeras Eist Opnieuw
Slachtoffer. Boswachter Zegt:
Drijfzand Kan Overal Voorko
men'. En: Jogger Gedood door
Hagelschot. Jager: Ik Zag Hem
Aan Voor Een Knobbelzwaan.'
En: 'Omvallende Iep Maakt Ein
de Aan Huwelijksromantiek'.
De in tripjes naar het buiten
land geïnteresseerde kan wor
den ontmoedigd met tekstjes
onder koppen ais 'Koraalrif Pro
duceert Zenuwgif, 'Woestijn
mug Drager Aidsvirus', 'Kop
pensnellers Belegeren Holiday
Inn'.
Kranten en televisie zullen der
gelijke berichten gretig oppik
ken. Als de verslaggevers en ca
meraploegen merken dat er in
werkelijkheid niets aan de hand
is verzinnen ze, vakmensen ten
slotte, zelf wel iets.
Op zo'n manier hou je mensen
weg uit gebieden waar ze gezien
hun gedragspatroon niet thuis
horen (behalve misschien wat
avonturiers. Die kun je, in ons
land, bestrijden door extra
jachtvergunningL-n uit te geven,
zodat nog wat meer lieden die
een slechte jeugd moeten ver
werken mogen paffen op alles
wat beweegt).
Een juiste milieubeschermings
strategie ziet er dus volgens ons
zo uit: maak de bevolking dui
delijk dat de natuur een
JUNGLE is, LEVENSGEVAAR-
LIJK vooi ret reanten, en BIJ
ZONDER ONAANGENAAM te
genover mensen die menen dat
ze ermee kunnen KLOOIEN.
Laat Andre van Duijn en Irene
Moors het erin rammen: doe
niets, blijf thuis, kijk televisie.
Red de natuur.
PIET ZEEMAN EN CO LOERAKKER
De Stichting Natuur- en Landschapsbeheer
Zuid-Holland (NLB) begint dit najaar de ac
tie 'Boeren planten bomen'. De actie is be
doeld om boeren en andere bewoners van
het Zuidhollandse platteland te stimuleren
struiken en bomen aan te planten. Tegen,
volgens de stichting, lage prijzen kunnen zij
plantmateriaal en beschermingsmaterialen
bestellen bij de stichting NLB.
Voorlichtster van de stichting C. Verma
nen: „We bereiken de boeren via hun orga
nisaties en schakelen zelfstandige vrijwilli
gersorganisaties in die zich bezighouden
met onderhoud op particuliere terreinen."
Vermanen kan niet inschatten hoeveel
extra bomen er door deze actie zullen wor
den aangeplant. „Wij doen die actie voor
het éérst in Zuid-Holland. De mensen moe
ten wel zelf voor het planten betalen, maar
er zijn flinke kortingen mogelijk na afspra
ken met de kwekers die de bomen en strui
ken leveren."
De 'landschapbeschermer' plaatst een
kanttekening bij de noodzaak om juist in
deze provincie extra bomen en struiken te
planten: „Het is niet zo dat het op dat ge
bied slecht is gesteld in Zuid-Holland. We
vinden het in navolging van Utrecht echter
een uitstekende manier om de aanplant op
deze manier aan te prijzen."
In Utrecht loopt de actie al zes jaar. In de
afgelopen jaren hebben in Utrecht ruim 500
grondeigenaren 75.000 bomen en struiken
aangeplant.
Tijdens de actie kan een uitgebreid assor
timent struiken en bomen worden besteld.
Knotbomen langs percelen, leilinden om de
boerderij, hoogstamvruchtbomen in een
boomgaard, inheemse sierbomen en strui
ken op het erf. Op deze wijze kan de eigen
boerderij en het aangezicht van de omge
ving worden verfraaid, is de mening van de
stichting.
De NLB staat garant voor het geleverde
plantmateriaal en verzorgt de bestellingen
die gratis aan huis worden geleverd. Uitge
breide instructies voor de aanplant, verzor
ging en bescherming completeren de ser
vice. Bewoners van de Zuidhollandse lande
lijke gebieden kunnen gratis het boekje
'Boeren planten bomen' met het complete
assortiment aanvragen bij de Stichting NLB,
telefoon 01820 - 24500.
Leidse Stichting Duinbehoud:
Permanente patrouille vanuit
de lucht en veel hogere boetes
op illegale olielozingen zijn de
enige remedie tegen de almaar
doorgaande olievervuiling van
de zee. Dat is de overtuiging
van de stichting Duinbehoud.
De 'schoonmakers' van Rijks
waterstaat doen volgens de
'duinbeschermers' hun uiterste
best de olievlekken op te rui
men, maar slagen hierin slechts
voor een deel. De olielozingen
brengen ongekend veel schade
toe aan de zeevogels, de zeebo
dem en het leven nabij de kust.
Afgelopen weekeinde werd
voor de zoveelste keer een olie
vlek geconstateerd op de
Noordzee. Het bestrijdingsvaar-
tuig Smal Agt van Rijkswater-
Staat is uitgerukt om de viezig
heid op te ruimen, maar heeft
die poging zondagmorgen moe
ten staken. De aantrekkende
wind en toenemende golfslag
dreven de stookolie uiteen en
maakten effectief vegen vrijwel
onmogelijk. De vervuiling be
hoorde tot de categorie grote lo
zingen. Desondanks is er gezien
de windrichting geen gevaar
voor de Nederlandse kust. De
Smal Agt heeft volgens de. be
manning ongeveer vijf tot zes
kubieke meter olie kunnen rui
men. Dat is slechts een fractie
van de totale grootte van beide
vlekken, die uit luchtwaarne-
mingen op ruim honderd ku
bieke meter werd geraamd.
„Verspreide klodders olie zijn
onmogelijk op te ruimen. We
hebben goede schepen voor het
schoonmaken, maar harde
storm of golfslag maakt oprui
men simpelweg onmogelijk",
verklaart een woordvoerder van
het ministerie van verkeer en
waterstaat. Zware stookolie zakt
bovendien snel naar de bodem
dus dan kan er van opruimen al
helemaal geen sprake meer zijn.
In de overtuiging dat olievlek
ken opruimen eigenlijk niets
anders is dan een symptoombe
strijding, is Rijkswaterstaat in
het kader van het milieubeleids
plan scheepvaart met een voor-
lichtingdsactie voor kapiteins
en bemanningsleden begon
nen.
Duinbehoud echter is er van
overtuigd dat alleen strengere
controle en straffen effectief
zijn. „De opruimers doen wat
zê kunnen, maar het is nooit
mogelijk echt alles op te rui
men. Lozingen moeten simpel
weg worden voorkomen. Dat
kan door het minder attractief
te maken. De boetes die nu
worden uitgedeeld zijn niet zo
hoog als de kosten van legale lo-
Zeevogels zijn de dupe van de illegale olielozingen. De olie tast de waterafstootbaarheid van het verenkleed
aan: de vogels zijn veelal ten dode opgeschreven. foto archief
zing. Als er al een boete wordt
uitgedeeld, want de controle
schiet falikant tekort", zegt M.
Jansen van de stichting Duinbe
houd.
Duinbehoud maakt zich grote
zorgen over het zeemilieu:
„Zeevogels als de zwarte
zeeëend raken met olie be
smeurd. Spoelt de olie aan, dan
hoopt deze zich op in schelp
dieren en worden onder meer
ook eidereenden de dupe. Lo
zingen moeten echt tol het ver
leden gaan behoren".
