Assemblee mogelijk in Amsterdam
Kerk Samenleving
Toren Kievietkerk hersteld
WOENSDAG 22SEPTEMBER 1993
HET WEER
ROB GROENLAND
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -356443
BUITENLAND KORT
Doodstraf (1)
Het Vaticaan moet de
doodstraf afwijzen, zo luidt
het standpunt van rooms-ka-
tholicke gevangenispastoies
uit bijna vijftig landen. De
pas verschenen wereldcate
chismus laat de mogelijkheid
van' de doodstraf open, ter
wijl de pastores er falikant te
gen zijn. Dit bleek op een in
ternationaal congres van
hoofdaalmoezeniers in het
gevangeniswezen. In hun
slotverklaring betreuren de
negentig deelnemers het
'wijdverspreide' gebruik van
de doodstraf, een straf die in
hun ogen absoluut in strijd is
met de fundamentele rech
ten van de mens. De
doodstraf* is vooral uit den
boze vanwege de 'inhumane
consequenties' voor de be
trokkenen, gedetineerden die
vaak jaren in hun dodencel
moeten wachten op voltrek
king van het vonnis. Daarbij
komt dat de straf onherroe
pelijk en onomkeerbaar is.
Doodstraf (2)
De Gereformeerde Kerk in
Zuid-Airika, ook bekend als
de Dopperkerk, heeft bij pre
sident De Klerk aangedron
gen op herinvoering van de
doodstraf. De Klerk is lid van
deze kleine, behoudende
kerk, die vaak wordt verward
met de grotere Nederduits-
Gereformeerde Kerk. Zuid-
Afrika kent sinds drie jaar
een moratorium op de uit
voering van de doodstraf. De
wet is echter niet aangepast
Zuid-Afrika was tot voor kort
één van de landen waar ver
houdingsgewijs de meeste
doodstraffen werden voltrok
ken. In de gevangenis van
Pretoria werd gemiddeld om
de drie dagen een gevangene
opgehangen.
Extreem rechts
Het geweld van rechtsradica-
len in Duitsland is volgens
(gnatz Bubis, de leider van de
Joodse gemeenschap, dit jaar
toegenomen. Ook na het
compromis over een scherp
er asielbeleid is er geen spra
ke van minder aanslagen.
Voor extreem-rechts was de
aanpassing van de asielwet
eerder een aanmoediging.
Bubis zei zeer bezorgd te zijn
over het feit dat vorig iaar op
80 joodse begraafplaatsen
vernielingen zijn aangericht.
Dat is in twaalf maanden
evenveel als in de vijf jaren
van 1926 tot 1931. Het huidi
ge antisemitisme in Duits
land is echter niet te vergelij
ken met dat van de jaren
dertig, dat de ideologie van
staat en partij was, Toch
blijkt uit enquêtes dat na de
Tweede Wereldoorlog ^onge
veer 30 procent van de Duit
sers last heeft van 'latent an
tisemitisme'. De meerder
heid van de bevolking ziet
een jood nog steeds als een
vreemdeling, zo zei Bubis.
Tv-prediker
Opnieuw is een Amerikaanse
tv-prediker in opspraak ge
raakt. Robert Tilton, tot voor
kort één van de meest beke
ken evangelisten, staat vol
gens het weekblad Christia
nity Today op de rand van
het faillissement. De Ameri
kaanse tv-zender ABC ont
hulde enige tijd geleden dat
medewerkers van Tilton wel
de cheques uit de envelop
pen haalden, maar de per
soonlijke brieven ongelezen
in de prullemand gooiden.
Tilton had altijd beweerd dat
hij speciaal bad voor de
briefschrijvers die hem daar
om vroegen. Nu hebben do
nateurs hem wegens bedrog
voor de rechter gesleept.
Wereldraad neemt volgend jaar beslissing over viering jubeljaar'
Amsterdam en Harare, de hoofdstad van Zimbabwe,
staan kandidaat voor de volgende assemblee van de We
reldraad van Kerken, die wordt gehouden in 1998. Deze
bijeenkomst heeft plaats vijftijg jaar na de oprichting van
de Raad in Amsterdam. Ook een stad in Latijns-Amerika
en één in een orthodoxe omgeving komen nog in aan
merking.
GENEVEepdcentraal comité maakt volgend
jaar januari een definitieve keu-
Dat heeft het uitvoerend comité ze tijdens de vergadering in Jo-
(dagelijks bestuur) van de We- hannesburg.
reldraad tijdens de gisteren be- De zeven Nederlandse lidker-
eindigde vergadering in het ken van de Wereldraad hebben
Zweedse Sigtuna besloten. Het dit voorjaar de oecumenische
beweging uitgenodigd de ne
gende algemene vergadering in
Amsterdam te houden. Een as
semblee heeft eens in de zeven
of acht jaar plaats. Na Amster
dam 1948 volgden Evanston
(V.S.) 1953. New Delhi 1961,
Uppsala 1968, Nairobi 1975,
Vancouver 1983 en Canberra
1991.
Wat betreft het thema voor
1998 hfeeft het uitvoerend comi
té voorgesteld aan te knopen bij
het oudtestamentische begrip
van het jubeljaar, het 50e jaar
waarin alle schulden werden
vergeven en alle slaven vrijgela
ten. Tijdens de onlangs gehou
den vergadering van de Wereld-
raadafdeling voor geloof en
kerkorde in de Spaanse bede
vaartsplaats Santiago de Com-
postela heeft secretaris-generaal
dr. Konrad Raiser ervoor gepleit
dat de kerken 'hun' jubeljaar
zouden aangrijpen om de we
derzijdse veroordelingen in te
trekken.
Tijdens de vergadering in Sig
tuna werd er harde kritiek geuit
op de vergadering in Santiago.
Raiser hekelde vooral de opzet
van de bijeenkomst, waardoor
de deelnemers nauwelijks tijd
hadden voor onderlinge discus
sie. „Wij hebben een grote kans
laten liggen", zei de Duitse
theoloog.
Hij riep het uitvoerend comi
té verder op meer aandacht te
besteden aan het oecumenisch
jeugdwerk. Het heeft geen zin
erover te klagen dat de jongeren
andere wegen gaan dan de ou
de oecumenische leiders. Wij
moeten gewoon nieuwe initia
tieven voor het jeugdwerk ne
men, aldus Raiser.
wassenaar Bij het begin van het nieuwe
winterseizoen konden de klokken van de
Wassenaarse Kievietkerk weer worden ge
luid. Na een uitgebreide opknapbeurt is de
toren van het Godshuis aan de Oranjelaan
volledig hersteld. Met de werkzaamheden
was een bedrag van 120.000 gulden ge
moeid, twee keer zoveel als aanvankelijk was
geraamd. Tijdens de opknapbeurt van de Sa
men op Weg-kerk van hervormden en gere
formeerden is onder meer het metselwerk on
der handen genomen en zijn allerlei verroeste
ijzerverbindingen vervangen.
FOTO DICK HOCEWONINC
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Benoemd: tot pastoraal werker te
Zevenhoven (part-time): L.P.J
van Bruggen, kandidaat te Waal
wijk, die deze benoeming heeft
aangenomen.
Beroepen: te Numansdorp: H.J.
Franzen te Rhoon.
GEREFORMEERDEKERKEN
Beroepen: te Hoogvliet: H.C. de
Jong te Zaltbommel.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Harkstede (Gr.)
i.c.m. Overschild: drs. J. van der
Wal, kandidaat te Dronten.
Beroepbaarstelling: P.F. de Boer,
Pallasstraat 53, 8303 BJ Em-
meloord, tel:05270-19356.
CHR>GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Ba-
rendrecht: A. van Heteren te Wer
kendam en A. van de Weerd te
Dordrecht-Centrum; te Zeist: J.
Westerink te Bunschoten.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Rotterdam-Zuid-
wijk: B. van der Heiden te Har-
dinxveld-Giessendam.
REMONSTRANTSE BROEDER
SCHAP
Beroepen: te Dordrecht: mevr.
E.L. van Dunné-de Bijll Nache-
mus, kandidaat te Leiden, die dit
beroep heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling: mevr. E.L.
van Dunné-de Bijll Nachenius,
kandidaat te Leiden.
VRIJE EVANGELISCHE GEM.
Aangenomen: naar Apeldoorn:
mevr. F.H. Karelse-Dijk, kandi
daat te Leeuwarden.
NED. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Wapenveld:
D.W. Fijan te Langerak.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Maarssen:
M.C. Mulder te Doesburg, te Doe-
tinchem en te Nijmegen en J. van
Langevelde te Hillegom; te Put
ten: R. van Beek te Veenendaal.
In de zwevende hemel
Voor het gelijknamige IKON-programma ging Mary Mi-
chon op zoek naar wat gelovigen binnen het 'Nieuwe
Tijds-denken' bezighoudt. Het werd een lange en inge
wikkelde reis door het 'esoterische landschap' van Ne
derland, waarin elk moment het gevaar op de loer lag
om te verdwalen in het overweldigende aanbod aan
vakliteratuur, cursussen en therapieën. „New Age is op
dit gebied pure business en commercie geworden, waar
een hoop geld in omgaat, waarvan niemand weet wat
het wel of niet waard is", aldus Michon. Naarmate het
televisieteam zich meer in de materie verdiepte en met
een groot aantal New Age-aanhangers sprak, openbaar
de zich echter een 'nieuwe wereld'. Wat Michon met
name intrigeerde was dat mensen die zich met overga
ve stortten in deze nieuwe verworvenheden ook nog in
de christelijke geloofstraditie stonden of wilden blijven
staan. In het boek 'In de zwevende hemel' doet Michon
uitgebreid verslag van het maken van de gelijknamige
programma-reeks. Het bevat verder bijdragen van haar
collega-programmamakers Age Kramer en Chris Doude
van Troostwijk, evenals een serie interviews met men
sen die zich met het Nieuwe Tijdsdenken verbonden
voelen.
In dc zwevende hemeleen zoektocht door het esoterische land
schap van de lage landen aan dc zee Mary Michon (red.). -
Baarn Ten Have, 1993. - 152 p. ISBN 90-259-4545-7. Prijs24,50
gulden.
Ook verschenen bij Ten Have:
'Hier beneden is het, beschouwingen over geloof in
New Age' van Ries Maaswinkel en Yolanda Vóórhaar
(red.). Verschillende auteurs zetten vraagtekens bij de
BOEKBESPREKING
introductie van het Nieuwe Tijds-denken in de kerk en
theologie. 107 p. ISBN 90-259-4530-9. Prijs 19,90 gul
den.
'Pelgrimstocht der mensen' van dr. H. van der Linde.
De voormalig hoogleraar in de oecumenische theologie
van de Katholieke Universiteit van Nijmegen stelt zich
een aantal vragen rond het ouder worden, de zin van
het leven en afscheid en uitvaart. 130 p. ISBN 90-259-
4539-2. Prijs24,50 gulden.
De mens en zijn rechten
De filosoof prof. dr. B. Delfgaauw onderzoekt in 'De
mens en zijn rechten' welk mensbeeld de opstellers van
de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
voor ogen stond. Centraal staat bij hem de vraag of het
ideaal van de mensenrechten nog wel enige realiteit
heeft in deze wereld. De Universele Verklaring werd op
10 december 1948 door de algemene vergadering van
de Verenigde Naties afgekondigd. Delfgaauw vergelijkt
het stuk met een 'moderne vorm van de Tien Gebo
den'. „Het gaat er bij de Universele Verklaring niet al
leen om dat zij gelezen wordt en nader wordt uitgelegd,
maar dat iedere individuele mens en alle menselijke in
stellingen bereid zijn te leven en te handelen in de
geest van deze Verklaring."
De mens en zijn rechten Bernard Delfgaauw. - Kampen Kok
Agora, 1993. - 80 p. ISBN 90-391-0555-3. Prijs17,90 gulden.
Eenvoudig gezegd: Levinas
De boeken van de Franse filosoof Emmanuel Levinas
verdwijnen vaak ongelezen op de plank. In zijn teksten
springt hij ogenschijnlijk van de hak op de tak, valt hij
voortdurend in herhalingen en uit hij zich met een
kryptisch taalgebruik, zo somt auteur Jan Keij de kri
tiekpunten op in het voorwoord van het boek 'Eenvou
dig gezegd: Levinas'. Met deze uitgave wil Keij afreke
nen merde chaos. Hij schuift Levinas naar voren als
een consistent denker, wiens filosofie een belangrijke
bijdrage zou kunnen leveren aan de oplossing van vele
maatschappelijke vraagstukken. Het boek bevat onder
meer een beknopte biografie van de in 1906 in Litou
wen geboren filosoof. Vervolgens wordt aan de hand
van een 'gedachtenexperiment' de denker Levinas ge
ïntroduceerd en wordt besloten met de weergave van
een nieuw filosofisch mensbeeld.
Eenvoudig gezegd: LevinasEen nieuwe blik op mens en wereld
Jan Keij. - Kampen Kok Agora, 1993. - 161 p. ISBN 90-391-0544-
8. Prijs27,50 gulden.
Levensbeschouwing en management
Welk antwoord hebben christen-managers op de com
plexe problemen in een veranderende maatschappij?
Daar draait het om in 'Levensbeschouwing en manage
ment' van F.H. Tijssen. Hij bewerkte de bijdragen van
een aantal deskundigen aan een congres dat vorig jaar
rond dit thema werd georganiseerd. Daaruit bleek on
der meer dat levenschouwing niet alleen hoort bij het
persoonlijk leven van de manager. Het kan wel degelijk
ook worden ingepast in het management, in de vorm
van meer aandacht voor de mens in de organisatie en
het aan de orde stellen van 'zachte' onderwerpen als fi
losofie, religie en intuïtie.
Levensbeschouwing en management F.H. Tijssen. - Bameveld
De Vuurbaak, 1993. - 64 p. ISBN 90-6015-966-7. Prijs 14,90 gul-
dick van der plas
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv
DIRECTIE B M. Essenberg, J de Vnes, G P
Arnold (adj);
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden
Telefoon 071 -356356
REGIOKANTOOR
Kanaalstraat 26a Lisse
Telefoon 02521-19353. Fax 02521-19610.
POSTADRES
Postbus 54.2300 AB Leiden
TELEFAX.
Advertcnties071 -323508
Fam, berichten 071-323508
Redactie071-321921
ADVERTENTIES
ma -vrij. van08 30-17.00uur
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma -vrij. van 8 30-17 00 uur.
T elefoon 071 -143545
ABONNEMENTEN
Telefoon 071 -128030 bij vooruitbet i
BTW)
per kwartaal
per kwartaal (post)
per maand
(Automatische incasso)
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vrij: 18 00-19.30 uur,
zat 10 00-12 00 uur
Telefoon 071-143241
82,85
119.50
321,65
28,75
Tussen storingen in
Het was gisteren een vrij moeilijke
opgave om een verwachting voor de
Benelux op te stellen. Er was na
melijk net een koufront gepasseerd
dat boven het westen van Duits
land tot stilstand kwam. De hoog
testroming is op het ogenblik in de
lengte-richting van het front geori
ënteerd en dat is nu juist de adder
onder het gras. In dergelijke situa
ties kunnen zich onverwachts ver
dikkingen in het regengebied vor
men die vervolgens met de bo-
venstroming evenwijdig aan het
front trekken. Op deze wijze kan
een deel van het front naar Neder
lands grondgebied worden terugge
duwd.
De verwachting die maandag is op
gesteld ging ervan uit dat op dins
dagmiddag een dergelijke verdik
king voor regen en onweersbuien
zou zorgen over oost-Nederland,
doch deze bleven uit. Echter, gis
teravond waren er opnieuw duide
lijke aanwijzingen, afgeleid uit de
weerkaart en satellietfoto, dat er
een nieuwe verdikking in het Duits-
/Franse koufront zou ontstaan. De
ze verdikking, in het vakjargon met
golf aangeduid, trekt vandaag over
het zuidoosten van Nederland met
een uitbreiding van de bewolking
tot over het midden van het land.
Waarschijnlijk blijft onze regio ge
vrijwaard van zowel de bewolking
als de regen. Wij houden het, op
enkele Noordzeebuien daargela
ten, verder droog met flinke opkla
ringen en,tijdelijk een heel slap
windveld.
Morgen en overmorgen bepaalt een
rug van hogedruk het weerbeeld
met misschien nog een enkele bui
van zee, maar verder grotendeels
droog bij flinke opklaringen en een
tijdelijk naar noord ruimende wind.
Tegen het weekeinde ruimt de
wind naar het oosten tot zuidoos
ten onder invloed van een toene
mende depressiedruk vanuit het
zuiden. Het weekeinde lijkt be
hoorlijk slecht te gaan worden als
frontale systemen vanuit Duitsland
en Frankrijk opnieuw naar het
noorden tot noordwesten opdrin
gen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag veranderlijk be
wolkt en hier en daar een
bui. Morgen vrijwel overal
droog en meer zon. maar
later op de dag in het wes
ten van Ierland en Schot
land toenemende bewol
king, gevolgd door regen.
Middagtemperatuur tus
sen 14 en 18 graden
België en Luxemburg:
Bewolkt en in het oosten
van België en in Luxem
burg vooral vandaag veel
regen. In west-Belgie mo
gelijk enkele opklaringen.
Middagtemperatuur onge
veer 16 graden, vandaag
iets lager.
Noord- en Midden-Frank-
Ten oosten van Parijs be
wolkt en veel regen.
westen nu en dan zon en
het
Bretagne en
Normandiê een enkele bui. Middagtem
peratuur tussen 15 en 18 graden.
Portugal en Madeira:
Portugal: In het noorden wisselend be
wolkt en een enkele bui, morgen wat
meer zon en op de meeste plaatsen
droog. In het zuiden droog en flinke zon
nige perioden. Maxima van 19 graden in
het noorden tot rond 24 graden in het
zuiden. Madeira: Af en toe zon. ook en
kele wolkenvelden en kans op een bui
Middagtëmperatuur ongeveer 25 gra-
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje- In het noorden half tot zwaar
bewolkt en enkele, soms zware regen
en onweersbuien. Ten zuiden van de lijn
Benidorm-Madrid droog en vooral in het
uiterste zuiden flinke zonnige perioden.
Middagtemperatuur in het noorden da
lend tot: 19 graden, aan de zuidelijke
Costa's handhaven de maxima zich tus
sen 25 en 30 graden. Canarische Eilan
den: Zonnig, maar langs de noordelijke
stranden ook enkele wolkenvelden en
een kleine kans op een bui. Middagtem
peratuur aan de stranden ongeveer 28
graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Droog en flinke zonnige perio
den. Vandaag in het noordelijk deel van
de westkust een kleine kans op een bui.
Middagtemperatuur langs de westkust
ongeveer 23 graden. Tunesië: Perioden
met zon. ook enkele wolkenvelden en
een kleine kans op een regen- of on
weersbui. Maxima aan de stranden rond
30 graden, morgen later op de dag af
koeling.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag in de Provence en aan de zuid
kust ten oosten'van de Camargue eerst
nog zon en maxima tot 27 graden. Ver
der overwegend veel bewolking en enke
le, soms zware tegen- en onweersbuien.
Middagtemperatuur dalend naar onge
veer 15 graden morgen, bij Marseille lig
gen de maxima dan rond 23 graden.
Mallorca en Ibiza:
Half tot zwaar bewolkt en enkele regen
en onweersbuien, maar vandaag eerst
nog zon. Maxima vandaag ongeveer 29
graden, morgen beduidend koeler.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië-, vandaag flinke zonnige perioden
en vrijwel overal droog, maar in de
avond in de Italiaanse Alpen mogelijk
een onweersbui. Morgen in het zuiden
droog en vrij zonnig, elders toenemende
bewolking en enkele regen- en onweers
buien. Met name in de Alpen kunnen dit
zware buien zijn. Middagtemperatuur
tussen 23 en 29 graden, morgen in het
noorden lager. Corsica en Sardinië van
daag nog overwegend zonnig. Morgen
overwegend bewolkt en enkele, mogelijk
zware regen- en onweersbuien. Maxi
mumtemperatuur rond 30 graden, mor
gen afkoeling
Griekenland en Kreta:
Droog en overwegend zonnig weer. Op
de eilanden in de EgeïSéhe Zee en op
Kreta staat een harde en tamelijk koele
noordenwind; maxima rond 22 graden.
Elders middagtemperaturen tussen 25
en 29 graden. Morgen geleidelijk min
der wind.
Turkije en Cyprus:
Aan de Turkse west- en zuidkusten en
op Cyprus droog en zonnig. Langs de
Turkse westkust vooral vandaag plaatse
lijk veel wind. Middagtemperatuur langs
de Turkse westkust rond 23 graden. Aan
de Turkse zuidkust en op Cyprus maxi
ma ongeveer 27 graden.
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
Wind
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07.26 Zon onder 19.33
Maan op 16 03 Maan onderOO 00
Waterstanden Katwijk
Hoog water 09.17 21.59
Laag water 05.11 17.16
Wee/rapporten 21 september 20 uur:
station
weer
wind
tem
p neersl
Amsterdam
wzw3
19
15
15
De Bilt
licht bew
z2
19
15
01
Deelen
half bew
zl
19
15
0.1
zzw3
20
14
0.1
Eindhoven
licht bew.
zzw 1
21
15
.01
Den Helder
zw6
18
15
3
Rotterdam
zzw 2
19
15
7
Twente
windst
21
02
VJissingen
half bew
zw4
20
16
12
Maastricht
z3
19
16
0
Aberdeen
half bew
z3
18
9
0
Athene
nlO
24
19
0
•Barcelona
half bew.
25
18
0
Bertijn
wrw2
24
11
0.1
Boedapest
onbew.
ozo3
21
8
0
Bordeaux
regen
n2
19
15
52
Brussel
half bew.
z2
20
17
03
Cyprus
windst
30
20
0
Dublin
regenbui
zzo 3
18
11
2
Frankfurt
zl
23
15
0.2
windst
22
14
0
'Helsinki
zzw 4
13
8
0
Innsbruck
half bew
verand
.27
11
0
Istanbul
zwaar bew
ono6
20
15
0.2
Klagenfurt
Kopenhagen
wnwl
19
14
0
16
12
0
Las Palmas
nno9
28
22
0.1
zvraar bew.
n7
22
15
0
licht bew
zzw 1
25
18
0
zwaar bew.
zzw 5
20
13
Luxemburg
w2
20
16
0
Madrid
25
14
0
Malaga
zo 2
24
16
0
Mallorca
w2
28
19
0
o5
30
0
Moskou
windst
12
-1
0
München
nno2
26
13
0
Nice
ol
29
21
0
Oslo
regen
wl
10
8
10
Parijn
licht bew.
z2
21
16
08
Praag
half bew.
zzo 3
22
7
1 0
Rome
zzw 2
30
19
0
Split
Stockholm
16
6
0
17
3
0
Wenen
22
12
0
Zurich
nol
25
12
01
Bangkok
o2
31
25
14
Buenos Aires
licht bew./
zzo 6/
17
2
0
Casablanca
nnw5/
17
0
onbew
windst
31
12
0
Los Angeles
w4
19
18
0
New Orleans
licht bew
ono6
32
23
0
New York
regen
nno3
16
12
0
30
22
0
Tokyo
zwaar bew.
21
18
2
Toronto
14
6
0
Tunis
iTtt»1
zzo 5
30
19
0
Vancouver
zwaar bew
zw3
14
6
0
BOES
.^r~rv-"
*0