9
Jonge Kenyaan snelt
van Dam tot Dam
c
Schalken jongste
tenniskampioen
Sport
Spaans tennisgeintje
Driedubbel feest voor Jan-Dirk Hazeleger
IE ZEI
DAT
V
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1993
Josphat Matchuka wint op zijn gemak
zaandam gpd
Is het leuk om door een autotunnel te lopen? Een serieus
antwoord hierop moet nog worden gegeven. Hoe dan
ook, gisteren 'namen' een slordige 13.000 bankbedien
den, cassières, huisvrouwen, politie-ambtenaren, VUT-
ers en andere Nederlanders, voorafgegaan door Kenya-
nen, op een alternatieve manier de IJ-tunnel.
geloven."
De Dam tot Damloop is in
negen jaar tijd uitgegroeid tot
één van de grootste, zo niet het
grootste loopevenement van
Nederland. Het totale budget
bedraagt meer dan een miljoen
gulden. Het bedrag bestemd
voor het aantrekken van de top
atleten overschrijdt echter niet
eens de honderdduizend gul
den. Toch stond gisteren een
voor Nederlandse begrippen
kwalitatief uiterst sterk deelne
mersveld aan het vertrek op de
Prins Hendrikkade in Amster
dam.
„Dit is toch niet leuk meer",
klaagde Dick Tesselaar, een na
tionale subtopper op de mara
thon. „Ie weet van te voren dat
je als Nederlander niet in de
prijzen valt. Ja, Ten Kate. Maar
de overigen? Je eindigt in zo'n
veld toch niet bij de eerste twin
tig. Laten ze maar eens een
apart klassement voor Neder
landers opmaken. Wordt het
voor ons ook nog leuk".
De negende Dam tot Dam
loop was een Afrikaanse, zeg
maar Kenyaanse aangelegen
heid. Matchuka één, Tergat
twee, Omwoyo drie en Maritim
vier. Matchuka? Wie is dat? „In
zijn paspoort staat dat hij acht
tien is", zei zijn Engelse mana
ger Tony Keller. „Het zou best
kunnen dat Josphat 20 of 21 is.
Dat weet je bij die jongens
npoit." Feit is in elk geval wel
dat Matchuka magische benen
De Dam tot Damloop, van Am
sterdam naar Zaandam. Iets
meer dan 16 kilometer. Voor de
18-jarige Josphat Matchuka was
het een peuleschil. „Pfffftt, weg.
Zo snel mogelijk. Had nog iets
sneller gekund", zei de jonge
Kenyaanse winnaar in gebrek
kig Engels. Of 45,22 minuten
over de tien Engelse mijl al niet
snel genoeg is.
Topsport en massarecreatie
gaan vaak hand in hand. Top
sporters die de massa vermaak
bieden. De Dam tot Damloop
kent echter een extra dimensie.
De tienduizenden toeschou
wers in de smalle, kronkelige,
feestelijk versierde Zaanse
straatjes kunnen slechts even
een blik werpen op al die Afri
kaanse loopwonders. Van de
duizenden trimmers valt echter
meer dan een uur lang te genie
ten. Het is ook een prachtig en
vaak kostelijk gezicht. Zwoe
gers, hijgers, puffende dikbuiki-
gen, vrolijke huisvrouwtjes, alle
maal met maar één doel voor
ogen, die eindstreep, het ap
plaus, de bloemen.
„Leuk hier lopen", lachte
Matchuka. Even verderop stond
Marti ten Kate uit te hijgen. „Na
vijfhonderd meter was hij al los.
Wat ging die jongen hard. De
eerste vijf kilometer ging voor
ons in 14,08 minuten. Ik denk
dat die Matchuka iets van 13,40
moet hebben gelopen. Niet te
heeft. Hij werd in het voorjaar
derde bij de WK cross voor ju
nioren. Werd vervolgens, even
eens bij de junioren, Kenyaans
crosskampioen wat al voldoen
de zegt over zijn talent. Gisteren
liep Matchuka zijn eerste tien
Engelse mijl en hij zette direct
een wereldtijd neer. In de Dam
tot Damloop was alleen Fernan
do Mamede acht jaar geleden
met 45,14 seconden iets sneller.
De wijze waarop de Kenyaan
zijn prestatie leverde was impo-
nerender. Ver voor de meute uit
ijlde Matchuka in zijn eentje
door de IJtunnel. Alleen Paul
Tergat - drie weken geleden liep
hjj tijdens de Ivo van Damme
Memorial de 10 kilometer in
27,18 minuten - kreeg hem ver
volgens nog in het vizier. Op de
fïnishstreep bedroeg zijn ach
terstand echter driekwart mi-
Ten Kate was tevreden over
zijn optreden, resulterend in
een tiende stek. Zondag hoopt
hij in de marathon van Amster
dam te kunnen voldoen aan de
limiet voor het EK 1994 in Fin
land. „Die 2.13 is reëel. Mijn
voorbereiding is in elk geval be
ter verlopen dan in die voor
Rotterdam en Enschede. Ik heb
net twee en een halve week trai
ningsstage in Brandenberg,
Oostenrijk achter de rug. De
snelheid is goed".
Carla Beurskens had c
reden tot klagen. Zij moest gis
teren weliswaar de eerste plaats
laten aan de Kenyaanse Hellen
Kimaiyo (winnende tijd 52,59
minuten), maar zij kon Kimaiyo
lang in het vizier houden. „Het
grootste verlies leed ik in de eer
ste vijf kilometer. Daarna bleef
het verschil vrij constant."
w. *r
saarbruecken Het ziet er erger uit dan het is. Emi-
lio Sanchez lijkt uitgeteld, maar zijn zus Aranxta
prikt heen door de komedie die haar mixed-partner
opvoert. Het Spaanse duo verloor de finale van de
Europese Mixed Masters overigens van het gele
genheidskoppel Steffi Graf/Ivan Lendl. foto epa
hoorn anp
„Als het goed zou gaan, hoop ik
volgend jaar ergens anders te
staan." Het was eruit voor Sjeng
Schalken zich realiseerde, wat
hij had gezegd. Hij had zojuist
in Hoorn afgerekend met wat er
was overgebleven van het natio
nale tennis, nu het puikje ont
brak. Na de finale tegen Joost
Wijnhoud (7-5 6-4 7-6) mocht
hij zich gisteren met zeventien
jaar en elf dagen de jongste na
tionale titelhouder uit de ge
schiedenis noemen. Jonger dan
Tom Okker, die in 1962 als ze
ventienjarige van Willem Maris
verloor en veel priller dan bij
voorbeeld Richard Krajicek, die
negentien was, toen hij twee
jaar geleden de titel (zijn enige)
behaalde.
De lange Limburger had zich
nog wel zo bescheiden opge
steld. Bij het bedankje na de fi
nale gaf hij Wijnhoud alle eer.
Met iets meer service-volley-
spel, vond Schalken, zou die
waarschijnlijk hebben gewon
nen. Wat hijzelf had gepres
teerd: Daar kon hij alleen maar
van dromen. Dus corrigeerde
hij zich razendsnel: „Ik bedoel
eigenlijk te zeggen, dat ik vol
gend jaar zo goed hoop te spe
len, dat ik weer aan het NK mee
kan doen."
Men mag gevoegelijk aanne
men, dat de ambities van Schal
ken verder reiken. Trainer-
/mentor Henk van Hulst maak
te daar geen geheim van. Sjeng
gaat - met het HAVO-diploma
op zak - het circuit op. Des
noods zonder, maar het liefst
met een coach, die aan de
scherpe eisen van de Brabantse
kampioenenkweker voldoet De
negenduizend gulden, die de ti
tel opleverde, zijn daarbij een
leuk voorschot. Ook het mana
gementbureau Advantage heeft
toegezegd bij te dragen in de
ontwikkelingskosten. „Sjeng
gaat nu het Satellite-gebeuren
in. Dat moet hij binnen twee
jaar doorlopen hebben: anders
wordt het moeilijk."
Van Hulst wil zijn pupil abso
luut niet afstaan aan de bonds-
begeleiding van Stanley Fran
ker. De 'brenger' van Paul Haar
huis en Jacco Eltingh: „Dan geef
je iets uit handen. Ik werk er
naar toe dat ze zelf internatio
naal doorbreken. Als het zo ver
is, wil ik daar als vakman graag
vlakbij staan."
Conditie en vastheid waren
de wapens, waarmee Schalken
de nationale titel behaalde.
Vanaf de achterlijn knalde hij de
punten bijeen. Ook zijn opslag
scoorde naar behoren, maar de
keren, dat hij zich aan de volley
waagde, waren op de vingers
van één hand te tellen. „Ik voel
me niet zeker, als ik aan het net
sta", beaamde Schalken. „Dat is
iets waar ik me de komende tijd
op moet concentreren.'
De
t het v
enkelspel, Petra Kamstra, moest
het zonder loftuitingen doen. In
een partij vol missers solliciteer
de de 20-jarige Rotterdamse,
die met 6-4 7-6 (7-3) van de
twee jaar jongere Maaike Kout-
staal won, wel naar een speciale
prijs voor de meest originele
smoes. Ze ging met een liesbles
sure de finale in en mocht zich
daar niet aan laten behandelen.
Dus wendde ze een zonnesteek
voor. De organisatie zette zo
waar een parasol uit om scha
duw te brengen. Maaike Kout-
staal kon de concentratie niet
opbrengen om daar allemaal op
te wachten.
Van Langen sluit af met zege
Jan-Dirk Hazeleger leverde tij
dens de Dam tot Damloop een
topprestatie. De Katwijkse Ba
taaf, in training voor een hele
marathon over vier weken, werd
in een persoonlijke toptijd 48.41
28ste en vijfde Nederlander.
Hazeleger luisterde hiermee
zijn dertigste verjaardag pas- in het WK halve marathon over
send op. Achteraf maakte twee weken,
bondscoach Bob Boverman het Achter Hazeleger staken ook
feest compleet met een uitnodi- enige clubgenoten in een goede
ging voor de Nederlandse ploeg vorm. Paul Overbeek (49.29) en
Huub Pragt (50.35) finishten Duyvenvoorde werd 57ste in
respectievelijk als 36ste en 44ste exact dezelfde tijd als de snelste
en als tiende en vijftiende Ne- vrouw (52.59).
derlander in de internationaal Ineke Vis bevestigde haaf ho-
sterkbezette wedstrijd. Jaap van ge klassering in het Pickwick-
circuit. De Bataafse bleef op de
veertiende plaats (58.07) haar
clubgenote Regina van Duyn
twintig tellen voor. Na twee
wedstrijden neemt Vis de vijfde
plaats in in de circuit-stand.
Voor Van Duyn betekende de
vijftiende plaats een geslaagde
rentree op de weg na een perio
de sukkelen.
Ellen van Langen heeft met een internationale overwinning af
scheid genomen van een mislukt seizoen. De Olympische 800-me-
terkampioene zegevierde zaterdag in Fukuoka op de 1500 meter.
Het seizoen van Van Langen werd overschaduwd door een bles
sure, als gevolg waarvan zij niet kon deelnemen aan de wereldkam
pioenschappen in Stuttgart. Van Langen noteerde in Japan 4.13,07.
Dat was 53-honderdste sneller dan de Zweedse Akraka, die als
tweede eindigde. De Japanse Ichikawa werd in 4.14,69 derde. De
1500 meter was niet bijzonder sterk bezet, op andere onderdelen
verschenen wel toppers aan de start.
teven Faber (ex'Wil-
k helmus, nu Rijns-
burgse Boys) in de
Haagsche Courant, over de
aanval van Ruud de Groot op
zaterdagsclubs:
„Bovendien is juist Ruud de
Groot niet degene en Wilhelmus
juist niet de club die eventuele
wantoestanden in het amateur
voetbal mogen aankaarten. Dat
kan en mag je doen als je wat
dat betreft brandschoon bent en
dat zijn De Groot en Wilhelmus
dus niet. Die hebben het zo on
geveer uitgevonden.
idem:
„Nee, ik vond het van De Groot
maar een huilverhaal. Hij
kwam gefrustreerd over en ik
ben beslist niet de enige die dat
vond.
idem:
Tuurlijk is er bij Rijtisburgse
Boys een budget
voor het eerste elf
tal en laat iedereen
maar raden wat
daarmee wordt ge
daan.
nen ze niet over de wedstrijd,
maar over m 'n gouden horloge
en gouden ketting te ouwehoe
ren. Dat was voor mij de limit.
Ik ga toch ook niet aan Van
Dorp vragen of-ie bij RTL 4 zo
weinig verdient dat-ie geen
scheermesjes kan kopen.
Frans Hoek, keepers-trainer
bij Ajax, over doelverdedigers
in Nieuwe Revu:
„Ik weet uit ervaring hoe het
werkt: op het moment dat je in
dat doel staat, word je in een
levingswereld gezogen waar ab
surde wetten gelden. Buiten
staanders begrijpen daar niks
van. Ik kan me voorstellen dat
zij keepers gestoord, geschift,
krankjörem vinden.
be-
idem, over het
premiestelsel:
„En wat dat betreft
is er geen enkel ver
schil tussen Wilhel
mus en Rijnsburgse
Boys. Beide betalen
honderd gulden
per punt."
Maarten Oldcnhof, financieel
directeur van Ajax* in De Oude
Schoen:
„Na een wedstrijd van Ajax val
je niet in slaap en na Yab Yum
wel Bovendien geeft Ajax meer
dere orgasmes in één uur en
voor minder geld."
Chen Xitong, secretaris van de
Chinese communistische par
tij, in de Volkskrant:
„Wij beschouwen het Internatio
naal Olympisch Comité als
God."
Arie Haan, trainer van Stan
dard Luik, in Aktueel:
„Je zult mij nooit aan tafel zien
zitten bij Barend en Van Dorp.
Mij hebben ze een keer een
streek geleverd toen ik nog bij
Stuttgart trainde en we Europees
tegen Groningen moesten spelen.
Wilden ze een interview. Begin
Stanley Menzo, de naar het
tweede plan verwezen, doel
man van Ajax in Nieuwe Revu:
„Als we door een misgreep van
mij een goal tegenkrijgen, ben ik
helemaal aan mezelf overgele
verd. Dan draaien ze
hun rug naar je toe,
schudden ze met hun
hoofd, maken ze
wergwerpgebaren. Je
zakt toch al door de
grond en dan trappen
je collega's je ten over
staan van duizenden
mensen nog een stuk
verder onder de zooi-
Hugo Camps in zijn
column in NRC Han
delsblad over voet-
bal-bondscoach Dick Advo
caat:
„De enige coach in Nederland
bij wie de onschuld niet geregis
seerd is. Hij staat nog in het le
ven met de pastorale blik van ie
mand die in liefde leeft, niet in
tijd.
Anderlecht-spits John Bosman,
in het voetbalblad Elf, over Jo-
han Cruijff:
„Zijn grootste gave is dat hij het
zo simpel kan overbrengen. Wie
met Cruijff werkt, gaat het voet
bal opeens heel simpel vinden.
Gerrit Mooi, aanvoerder van
dezaterdag-amateur-eerste
klasser WHC, over spelers die
de club omwille van het geld
verlaten, in de Volkskrant:
,j\ls je WHC de rug toekeert, kun
je beter verhuizen, want dat
wordt door de supporters niet
geaccepteerd.
M aterdag 14.00 uur.
M j Amsterdam. Amstel-
m A veenseweg, naast het
Olympisch Stadion. Storm loopt
het niet. Maar gezellig druk
wordt het wel op het bijveld van
dip betonnen massa, waar DWS
ooit zijn laatste jaren sleet. Dui
zend, vijftienhonderd toeschou
wers zien die middag Ajax met
1-0 van hetaltijd lastige' Rijns
burgse Boys verliezen.
Ajax op zaterdag. De kennisma
king met de top van het zater
dagvoetbal is tot nu toe niet
succesvol. De eerste drie wed
strijden gingen verloren voor
het team dat tegenwoordig als
'Ajax drie' bekend staat. Maar er
is daar in De Meer niemand die
daar mee zit. Natuurlijk, het
was aardiger geweest als er al
wel wat punten waren binnen
gehaald, maar rampzalig is de
situatie nog lang niet. Het uit
gangspunt dit eerste seizoen,
'handhaven', zal dit jaar naar al
le waarschijnlijkheid geen pro
blemen opleveren. Daarvoor
speelde Ajax die eerste duels
veel te leuk mee met zijn tegen
standers. „Katwijk uit was een
terechte nederlaag. Maar tegen
Kozakken Boys en Rijnsburgse
Boys hebben we kansen laten
liggen", kijkt De Groot realis
tisch terug.
Desondanks moet de start van
de competitie een merkwaardi
ge ervaring zijn voor trainer en
spelers. Per slot van rekening is
Ajax zaterdag aan alles gewend,
behalve aan verliezen. Vanaf het
seizoen 1983-1984 konden im
mers zeven kampioenschappen
worden begroet. En vorig jaar
bijvoorbeeld, leed de ploeg van
De Groot slechts één nederlaag.
Tegen concurrent Zevenhoven.
„Het is even wennen," beaamt
de man die in 1990 door Leo
Beenhakker bij de jeugd werd
weggeplukt en op de zaterdag
werd 'gezet'. „Maar verrassend
is het niet. We wisten dat het
verschil tussen de tweede en de
eerste klasse groot was. Daarbij
hebben we dit seizoen de pech
dat we vijf basisspelers door
blessures moeten missen. Dat is
allemaal een beetje te veel van
het slechte."
De koude start ten spijt, denkt
De Groot, die het dit jaar ook
nog eens moet stellen zonder
zijn naar NAC getransfereerde
topscorer Dennis Gerritsen, wel
degelijk aan hoger sferen als de
toekomst van Ajax zaterdag ter
sprake komt. „Dit seizoen moe
ten we er gewoon voor zorgen
dat Ajax niet direct uit de eerste
klasse rolt. Maar in de jaren er
na is het absoluut niet verboden
voor de eerste plaats mee té
doen."
Wat niet wegneemt dat De
Groot nooit het belangrijkere
doel zal vergeten. Toen Johan
Cruijff indertijd besloot dat Ajax
zaterdag 'zo hoog mogelijk'
moest voetballen, was zijn uit
gangspunt duidelijk. Ajax zater
dag moest het 'nieuwe' derde
team van Ajax worden. Een
leerschool voor jonge talentvol
le spelers, die zich via dat elftal
(alsnog) in de kijker konden
spelen. „Opleiden, daar gaat het
met dit elftal om", stelt De Jong
onomwonden. „Maar dat kan
best samengaan met preste
ren."
Vooralsnog zijn de eerste
schoollessen zwaar gevallen
voor het team, dat in vroeger ja
ren onder meer Sjaak Swart en
Dick Schoenaker als routiniers
kende. Ervaring die de ploeg nu
node mist. De Groot: „Daardoor
verlies je nu wedstrijden die je
anders zou winnen. Maar dat is
de consequentie van de keuze
die is gemaakt. Dit is een elftal
bestemd voor jong talent."
Een elftal dat bij de tegenstan
ders veelal gemengde gevoelens
oproept. Aan de ene kant vin
den de meeste clubs het een
aardige ervaring om in de scha
duw van het Olympisch Stadion
de strijd aan te binden met het
echte Ajax. Aan de andere kant
blijft er toch het gevoel dat het
'slechts' het derde van Ajax is.
En dat zo'n team eigenlijk niet
in de eerste klasse zaterdag
hoort.
De Groot kan zich daar wel iets
bij voorstellen. Maar maakt
daar zelf verder geen probleem
van. „Ajax is nu eenmaal zater
dag eersteklasser, dat is de reali-
Een team dat zich de komende
drie jaar nog op dat bijveld van
het Olympisch Stadion moet
bewijzen (overigens met het
stadion in De Meer én het
hoofdveld van het Olympisch
Stadion als interessante uitwijk
mogelijkheden als dat tweede
veld onbespeelbaar blijkt).
Daama denken de amateurs
met de profs de stap naar het
nieuwe stadion te kunnen zet
ten. Dan behoeven Louis van
Gaal en Gerard van der Lem op
zaterdag ook de oversteek naar
het Olympisch Stadion niet
meer te maken. Beide oefen-
meesters vertoeven meer dan
regelmatig onder de toeschou
wers van het zaterdagteam. Zo
ook zaterdag, tegen Rijnburgse
Boys. Opgaan in de wedstrijd
deed het tweetal echter duide
lijk niet. Daarvoor was die an
dere 1-0 nederlaag, een dag
eerder tegen Hadjuk Split, dui
delijk te hard aangekomen.
Bernard Tapie, de
voorzitter van Olym-
pique Marseille,
houdt bij hoog en bij laag vol
dat zijn club geen cent vergoe
ding heeft ontvangen om de
rechtszaak tegen de UEFA niet
door te zetten. Marseille ging bij
de rechter in Bern in beroep te
gen de door de Europese Voet
bal Unie uitgesproken schor
sing voor één seizoen van de
houder van de Europese beker
voor landskampioenen. De
UEFA had de club uitgesloten
naar aanleiding van de mogelij
ke omkopingsaffaire met Valen-
het einde van het
vonge seizoen.
Volgens Gerhard Aigner. de se
cretaris van de UEFA, zou Mar
seille geld ontvangen hebben
om de rechtszaak in te trekken
en daardoor het Franse voetbal
in zijn algemeen te behoeden
voor vérgaande strafmaatrege
len van de internationale voet
balorganisaties. In een gesprek
met de Neue Züricher Zeitung
was Aigner zaterdag beslist in
zijn mening. Gisteren in een ge
sprek met het Franse persbu
reau AFP zwakte hij zijn uitla
tingen enigszins af,
„Ik kan mij voorstellen dat
Olympique, voor het intrekken
van zijn klacht bij de rechter
een aanzienlijke schadeloosstel
ling heeft ontvangen. Tapie".
ging Aigner verder, „ken ik als
een slim mens. Hij heeft her
haaldelijk verklaard dat het niet
deelnemen aan het Europese
toernooi van de landskampioe
nen voor zijn club de onder
gang zou betekenen. Ik kan mij
moeilijk voorstellen dat hij het
risico van een faillissement van
zijn club neemt om het Franse
voetbal te redden."
De UEFA is 'niet te
vreden over de aan
pak van de Franse
voetbalbond in de mogelijke
omkopingszaak van Olympique
Marseille en Valenciennes.
Voorzitter Lennart Johansson
zei gisteravond na de vergade
ring van het dagelijks bestuur
van de Europese voetbalunie
dat de Franse voetbalbond zich
niet aan zijn verantwoordelijk
heid kan onttrekken. „De bal is
op de helft van de FFF. die moet
aangeven wat men van plan is
te gaan doen. De FIFA heeft de
Franse bond een ultimatum ge
steld, voor 23 september moe
ten er beslissingen genomen
worden."
Johansson benadrukte na de
vergadering te Limassol op Cy
prus dat de UEFA een eenmali
ge beslissing had genomen door
de nummer drie uit het kam
pioenschap van Frankrijk loc te
laten tot het toernooi om Euro
pa Cup 1 na de uitsluiting van
Marseille. „Dit zal in de toe
komst niet weer plaatsvinden,
de waarde van het toernooi van
de landskampioenen moet be
houden blijven."